President Benesj heengegaan
SCHUDT UW LEVER
WAKKER
Een leger van biddenden moet
geworven worden
mouw
Vreeselijk drama
R.K.STMTSPART'J
NIEUWE POLITIEK VAN
PRAAG
NIEUW R.K. MILITAIREN-
TEHUIS IN DEN HAAG
DE BROEDERSCHAP VAN
DE STERRE DER ZEE
BIJ HET AFTREDEN VAN
PRESIDENT BENESJ
Kerkelijk leven
KERK
STMT
DONDERDAG 6 OCTOBER 1938
NAAR DE MISSIE
BUITENLANDSCH OVERZICHT
„Op reis naar het
Zuid-Oosten"
Man vermoordt zijn vrouw, ver
wondt zijn zoon en slaat daarna
de hand aan zichzelf
Z. H. Exc. Mgr. J. P. Huibers heeft
het plechtig ingewijd
Het gebouw
Oproep aan den vooravond van
het Rozenkransfeest
Macht van het gebed
De actie van het Apostolaat
ter Zee
Eén van hart en één van ziel
Rheumatische pijnen
De leeuwen in de kerk
van Sittard
Dierentemmer krijgt zes gulden
boete
Nieuwe actie van de
R.K. Staatspartij
DE IN INDIË GEBOUWDE
BAGGERMOLEN
De zinspeling, welke Herr Hitler in zijn
van persoonlijke rancune tegen „Herr
Benesj" getuigende rede in het Sport-
Palast te Berlijn maakte op een „Beseiti-
gung" van den president der Tsjecho-Slo-
Waaksche republiek conform de wijze, waar
op de Oostenrijksche bondskanselier Kurt
Von Schuschnigg „beseitigt" is geworden, is
thans, zij het ook op ietwat andere manier,
bewaarheid. Eduard Benesj, die eens de
rechterhand van den president-bevrijder
Thomas Masaryk is geweest en als de mede
stichter en medebouwer van de Tsjecho-
Slowaaksche republiek mag worden be
schouwd, heeft mede onder pressie van
Duitschland in het belang van wat er van
den Tsjecho-Slowaakschen staat straks zal
overblijven het presidentschap, dat hij in
opvolging van Masaryk drie jaren heeft be
kleed, neergelegd. Hij heeft daardoor een
Persoonlijk offer gebracht en den nieuwen
Staat Tsjecho-Slowakije en zijn volk een
dienst bewezen, die als zelfverloochening
Van moreelen moed getuigt. Deze daad is de
Uiterste consequentie van de menschelijk
Waardige houding, die hij ondanks alle pro-
Vocaties en beleedigingen gedurende heel de
Periode van uiterste spanning der afgeloo
pen weken heeft bewaard, een houding, die
heel het volk der Tsjechen en Slowaken in
de uren van nood en benauwenis een ster
kend en tot zelfbeheersching aansporend
Voorbeeld is geweest. Dit aftreden uit eigen
beweging, zij het ook onder druk van buiten
uf, is een nieuwe concessie van Tsjecho-
Slowakije aan den overwinnaar van Mün-
chen, omdat het aanblijven van president
Benesj als een hinderpaal werd beschouwd
Voor het betoonen van de gewenschte Duit-
Sche edelmoedigheid ten aanzien van de
lesteerende Tsjecho-Slowaaksche republiek.
Bet is thans dus de taak van de machtheb
bers in het Derde Rijk zich door president
Benesj niet in edelmoedigheid te laten
overtreffen in het belang van de reorgani
se en consolidatie van den vrede in Mid
den-Europa en ver daarbuiten.
Toen Sir John Simon in het Lager
huis ter verdediging van Chamber
lain's politiek aanvoerde, dat de
Tsjecho-Slowaaksche republiek na den we
reldoorlog niet zuiver op het principe van
Zelfbeschikkingsrecht der volkeren was ge-
erondvest, had hij zeker voor een groot deel
gelijk, maar indien dat onrechtmatig moet
Worden genoemd, hebben niet alleen Tsje
cho-Slowakije en zijn stichters, maar
ook de vroegere Geallieerden met name
Bngeland en Frankrijk en Italië zich daar
een ernstig verwijt van te maken.
De Tsjechen en Slowaken hebben zich in
dertijd op grond van dit recht losgeworsteld
Uit de Oostenrijksch-Hongaarsehe Dubbel
monarchie en wanneer zij ditzelfde recht
Ui niet voldoende mate aan de minderhe
den en nationaliteiten binnen de grenzen
der republiek hebben gegund, hebben zij dat
slechts gedaan in navolging van wat zij zelf
Van oostenrijk-Hongarije hebben geleerd en
biet den gegarandeerden steun van de
Vroegere geallieerden. Met eenzelfde perseve-
runtie als Engeland en Frankrijk tegenover
het overwonnen Duitschland hebben be
dacht is Praag in de naoorlogsche jaren
cPgetreden tegenover zijn minderheden,
evenals Engeland en Frankrijk achter
eenvolgens zich steeds grootere concessies
hebben moeten laten afdwingen, welke zij
heter tijdig vrijwillig hadden kunnen ver
benen om zwaardere offers te voorkomen,
heeft Praag zijn minderhedenpolitiek ge-
v°erd, daarbij vermetel vertrouwend op den
Eegarandeerden steun van zijn bondgenoo-
ten. Het principe van het zelfbeschikkings
recht der volkeren is een schoon principe,
01 aar wanneer het voor de Sudeten-Duit-
Sche moet worden toegepast, moet het
Consequent óók toegepast worden voor de
2uid-Tirolers in Nocrd-Italië, voor de Pool-
®che en Tsjechische minderheden in
^Uitschland, voor de Hongaren in Roeme-
hië, voor de Duitschers in den Poolschen
Corridor enz. enz. Voor de houding van hen,
hb dit principe alleen maar daar wenschen
toe te passen, waar een grootmacht, die zij
l;et aandurven, het eischt, kunnen wij maar
®Uiig principieele bewondering hebben.
De politiek van president Benesj heeft
evenals de na-oorlogsche politiek
van Engeland en Frankrijk gefaald
C"n tusschen het falen van de eerste en de
batste bestaat een niet te verdoezelen cau
dal verband. Dat Benesj niet verderziende
h®11 de groote staatslieden van Engeland
Frankrijk is geweest, mogen deze staats-
!eden hem niet verwijten. Zij doen dat dan
^k niet. Integendeel, met vele en goede
'■"borden brengen zij hem een hulde, welke
°P het beslissende moment niet met da-
hcu wilden honoreeren. Moge het offer, dat
Resident Benesj, de overtuigde democraat
1 trouwe vriend van Frankrijk en Enge-
die in de uren van doodsgevaar voor
Ul'°Pa en «zijn beschaving zichzelf bleef
■'cheerschen en zichzelf ook wist te over-
b'bitien terwille van het belang van zijn
^°lk en land, niet tevergeefs gebracht blij -
eb en moge Tsjecho-Slowakije een betere
°ekornst tegemoet gaan, een toekomst van
^bergieken opbouw, van inwendige reorga-
1Sat-ie enconsolidatie, van rust vrede en
Uivaart.
Batej. A wijtenburg, geboortig van Delft, zal
gj,, °p het laatst van deze week te Genua iu-
Stam 11 voor zijn reis naar de Missie van Mgr.
01 fu Post-Afrika.
Daladier, de Fransche minister -president, tijdens zijn rede,
welke hij Dinsdag voor de Fransche Kamer hield en
waarin hij de gebeurtenissen der laatste weken en de houding
der Fransche regeering uiteenzette
Eduard Benesj is thans ambteloos burger,
na zijn land jaren lang trouw en met
opoffering van eigen belangen te hebben
gediend. Zijn heengaan is de bezegeling van
een koerswijziging in de politiek van zijn land,
die samengaat met een koerswijziging in de po
litiek van Europa. Voor en tijdens den wereld
oorlog was hij de revolutionnair, die streed te
gen de Habsburgsche monarchie voor de onaf
hankelijkheid van zijn volk; na den 28en Octo
ber 1918 was hij de rechterhand van den Tsje-
chischen president-bevrijder Thomas Masaryk.
Met dezen heeft hij getracht den Tsjecho-
Slowaakschen nationaliteiten-staat te consoli-
deeren, sedert 1918 als minister van Buitenland-
sche Zaken, sedert 1935 als president. Zijn af
treden bevestigt de mislukking van die poging.
Benesj was democraat, in den goeden zin van
dit veel misbruikte woord; hij was het in den
zin van Masaryk, zijn vriend en leermeester.
Zijn politieke opvatting heeft hij het zuiverst
uiteengezet in de rede, die hij, thans een goed
jaar geledên, aan de baar van Masaryk hield;
na een wijsgeerige analyse der geschiedenis
sedert de Fransche revolutie, waarin hij de beide
extreme consequenties daaruit; het marxistisch
socialisme en het nationalisme van de anonyme
collectiviteit afwees, koos hij de richting van
een organische staatsopvatting, waarin de
mensch geen middel maar doel wordt van de
gemeenschap.
„Van ethisch standpunt bezien," zegt hij met
een citaat uit Masaryk, „wordt de democratie
gerechtvaardigd als de politieke toepassing van
het beginsel der naastenliefdeDe ware de
mocratie, gebaseerd op de liefde en den eerbied
voor den naaste, voor alle menschen, is de ver
werkelijking van Gods orde op aarde." Men kan
hierover van meening verschillen, voor de hooge
opvatting, die Benesj van zijn taak koesterde,
moet men eerbied hebben. De vraag, of hij die
beginselen ook toepaste in zijn politiek ten aan
zien van de nationaliteiten, en het waarom
daarvan, laten wij echter liever achterwege.
Doch de oud-student van de Sorbonne en de
Ecole politique te Parijs meende, dat de situatie
in Frankrijk dezelfde was; daarom steunde hij
zijn buitenlandsche politiek, den sterksten pijler
van den Tsjecho-Slowaakschen staat, op de
Fransche democratie. En hij zag niet, dat de
situatie gewijzigd was; dat niet de eerbied, doch
de verdrukking van den naaste de basis was,
waarop de overwinnaars van '18 hun politiek
grondvestten een politiek, die tot ondergang
gedoemd was. Hij bleef trouw aan den droom
van zijn jeugd; toen hij de werkelijkheid noodig
had, bleek zij geheel anders te zijn dan die
droom. De politicus-wijsgeer ontmoette opnieuw
den politicus-soldaat, en hij kon niet anders
meer dan heengaan.
In het belang van zijn land, van zijn volk,
dat thans een geheel anderen weg zal moe
ten en willen inslaan. Gevangene van de
omsingelings-politiek, door het Westen tegen
Duitschland toegepast, heeft Tsjecho-Slowakije
de rol moeten vervullen van bolwerk tegen den
Duitschen expansie-drang. Economisch was dit
een gevaar voor Centraal Europa, het Duitsche
achterland, een gevaar vooral voor Tsjecho-
Slowakije zelf. Nu de Fransch-Britsche steun
ontbreekt, stort deze politiek als een kaarten
huis ineen; het eenige, wat Praag nu nog over
blijft is samenwerking, nauwe samenwerking
met Duitschland. Reeds de benoeming van
Chvakovski, „den man, die zoowel de Wilhelm-
strasse als het Palazzo Chigi kent", tot minis
ter van Buitenlandsche Zaken, wijst erop, welke
richting de politiek van Praag thans uitgaat.
De geheele Tsjechische pers dringt ook aan op
deze koerswijziging.
De 30 millioen pond van Londen zijn slechts
een klein gedeelte van de 80 millioen pond, die
Praag uitgaf voor de vestingwerken ten behoeve
van de Fransche politiek; de gebiedsafstand
doet Tsjecho-Slowakije een belangrijk percen
tage van zijn industrie verliezen, terwijl het
minder arbeiders kwijt raakt. Een voorbeeld:
Praag verliest 39 pCt. van zijn metaalfabrieken
tegen 21 pCt. der daarbij betrokken arbeiders.
Hoe zal het zijn werkloosheidsvraagstuk oplos
sen, indien het nieuwe program van Syrovy:
werk, orde en discipline niet gebaseerd is op
politieke neutraliteit en economische samen
werking met Duitschland? Benesj' politiek ver
leden stond hier in den weg, en in het belang
van allen bracht hij het offer van zijn heen
gaan.
Op reis naar het Zuidoosten" zoo kon
digde de „Germania" midden September
reeds het Duitsche economische plan aan,
kort na het vertrek van den Rijksminister van
Economische Zaken, Funk, naar Ankara. Nu
Praag gevallen is, staat de weg voor die reis
geheel open. De medewerking van den nieuwen
Tsjecho-Slowaakschen staat is thans verzekerd.
Te Belgrado onderbrak minister Funk zijn reis,
om de DuitschJoego-Slavische handelsrelaties
te bespreken. Ruim 40 pCt. van den Joego-
Slavischen uitvoer gaat naar Duitschland; en
die relaties zijn nog voor verbetering vatbaar.
Minister Funk verklaarde, dat hij geen geheime
bedoelingen had, doch liet blijken, dat op de
economische basis een hechtere politieke vriend
schap gebouwd kon woorden. De keus kan voor
den voorzichtigen Stoyadinowitsj, nu hij weet,
hoe de zaken staan, niet moeilijk meer zijn.
De afhankelijkheid van Boedapest is genoeg
zaam bekend. Boekarest spartelt nog wat tegen,
doch geeft er thans reeds blijk van, dat het
niet van zins is een economische wanhoops-
politiek te voeren. In Boelgarije is de strijd van
het Britsch-Fransche kapitaal tegen de Duitsche
penetratie in de afgeloopen maanden fel ge
weest, doch Berlijn geeft teekenen zeker te zijn
van de overwinning. De banden met Grieken
land zijn versterkt, en thans staat minister
Funk in Turkije. Ook hier heeft een Britsche
leening van 16 millioen pond-sterling aanleiding
gegeven tot strubbelingen, doch ook de Turk-
sche producten gingen voor 37 pCt. naar
Duitschland, een percentage, dat na den
Anschluss zeker voor stijging vatbaar is. Minis
ter Funk oogstte in Ankara een groot succes.
Achter deze economische penetratie ligt een
politieke. Wel behoeft men niet met Churchill
te vreezen, dat de Balkan thans in zijn geheel
het Duitsche politieke systeem zal overnemen,
doch wel komt centraal Europa aldus in het
kielwater van de Duitsche buitenlandsche poli
tiek.
Wat dit beteekent, zette de Berlijnsche corres
pondent van de Daily Telegraph in een paar
regels uiteen. Hij wees op den nieuwen spoor
weg, die van Trebizonde naar de Zwarte Zee
loopt, en die den weg opent voor Duitschland
naar het Oosten: een nieuwen handelsweg. Die
w"eg leidt naar Klein Azië, Iran, Afghanistan en
Irak; een nieuw wrijf vlak dus tusschen Londen
en Berlijn, en een vlak, waarop de Britsche
handelslieden zéér gevoelig zijn.
In den afgeloopen nacht heeft zich te
Borkei en Schaft, gemeente Valkenswaard,
een familiedrama afgespeeld.
Om vier uur kwamen twee kinderen van den
landbouwer G. hevig ontdaan bij hun buurman
Verdonk, wien zij mededeelden, dat er bij hen
in huis geschoten was. Verdonk ging onmid
dellijk met de kinderen mee. Tot zijn ontzetting
vond hij zijn buurman dood in de keuken op
den drempel van de buitendeur. G. had een
schotwond in het voorhoofd. In de aangren
zende slaapkamer ontdekte hij het lijk van de
48-jarige vrouw, terwijl de zestienjarige zoon
Nico met ernstige verwondingen in zijn slaap
kamer, welke aan die van de ouders grenst,
werd gevonden.
Men waarschuwde onmiddellijk dokter Hoyinck
van Papendrecht uit Bergeyk, die kort hierop
ter plaatse was. Hij kon bij den man en vrouw
slechts den dood constateeren. De jongen ver
keert in stervenden toestand. De pastoor van
Borkei en Schaft, die eveneens gewaarschuwd
was, heeft hem geestelijke hulp verleend.
Over de aanleiding tot dit drama tast
men volkomen in het duister. Het gezin G.,
bestaande uit man, vrouw en zes kinderen,
stond in Borkei en Schaft zeer goed aange
schreven. Men vermoedt, dat de man in een
vlaag van verstandsverbijstering heeft ge
handeld. Het schijnt, dat hij eerst zijn vrouw
heeft vermoord. Zij werd gevonden met een
gapende wonde in het voorhoofd, welke haar
met een hamer of bijl is toegebracht. De
zoon is door revolverschoten gewond. Uit
een revolver van het kaliber 320 zijn zes
schoten gelast, waarvan er twee geketst
zijn. De man is hierop naar de keuken ge
gaan en heeft met dit wapen een einde aan
zijn leven gemaakt.
Het onderzoek is in vollen gang. Vanochtend
arriveerden de substituut-officier van Justitie,
mr. Dubois en de wachtmeester der Koninklijke
Marechaussee te Valkenswaard.
ZONDER SCHADELIJKE LAXEERMIDDELEN
en U zult 's morgens „kiplekker"
uit bed springen.
lederen dag moet Uw lever minstens een liter gal
In Uw ingewanden doen stroomen. Wanneer deze
stroom van gal onvoldoende is. verteert Uw voedsel
niet, het bederft. U voelt U opgeblazen, U raakt
verstopt. Uw lichaam is vergiftigd en U bent
humeurig, v*elt U ellendig en ziet alles somber in.
De meeste laxeermiddelen zijn slechts lapmiddelen.
U moet CARTER'S LEVERPILLETJES nemen om
een liter gal vrij te doen stroomen en U zult weer
geheel fit zijn. Onschadelijk, plantaardig, zacht, on
overtroffen om de gal te doen stroomen.
Eischt Carter's Leverpilletjes bij apothekers en
drogisten, f. 0.75.
Het nieuwe R. K. Militairetehuis aan e
Van Akenstraat te Den Haag is thans geheel
gereed. Onder architectuur van C. F. L. v. d.
I.ubbe, een leerling van Kropholler, is een bui
tengewoon aantrekkelijk gebouw ontstaan, dat
volkomen voldoet aan de eischen, welke rede
lijkerwijze gesteld mogen worden aan een mi
litairentehuis.
Hedenmorgen heeft Z. H. Exc. Mgr. J. P.
Huibers het nieuwe tehuis plechtig ingewijd.
Daarna droeg de Bisschop van Haarlem in
de kapel een H. Mis op.
Bjj deze plechtigheid waren aanwezig; luite
nant-generaal P J. van Munnekrede, lid van
het hoog militair gerechtshof, de generaais-
majoor jhr. J. T. Alting von Geusau en W. T.
A. Hackstroh, inspecteur van de infanterie, ko
lonel H. F. M. baron van Voorst tot Voorst,
commandant van de lichte brigade, de voorzit
ter van de Tweede Kamer, mr. J. R. H. van
Schaik, oud-minister mr. dr. L. N. Deckers, ge
neraal Bajetto, lid van de Tweede Kamer, de
Belgische militaire attaché, luitenant-kolonel
Diepenrijkx, mgr. J. H. van der Tuin, deken van
's-Gravenhage, mgr. prof. Groenen en vele
andere geestelijke en wereldlijke autoriteiten.
Met de totstandkoming van dit gebouw bezit
de bond van R. K. Militairen in Nederland
meer dan veertig dergelijke tehuizen en zonder
twijfel zal het nieuwe gebouw in de residentie
een der best geoutilleerde zijn.
Het terrein, dat ter beschikking van den
architect stond, was 1220 M. groot en hiervan
is 680 M. bebouwd. Het front van het gebouw
ligt aan de Van Akenstraat en beslaat 17% M.
Van de ruime vestibule uit bereikt men de gar
derobe en de groote vereenigingszaal, welke een
oppervlakte heeft van 23 bij 7% M. Hierin be
vinden zich een zeer goed ingericht buffet, een
tooneel en verder natuurlijk alle instrumenten,
zonder welke een gebouw voor militairen on
volledig zou zijn. Ter rechterzijde van de groote
zaal is een kleine ruimte speciaal afgezonderd
voor de onderofficieren, terwijl de nieuwe di
recteur, aalmoezenier majoor J. J. Brouwer,
aan dezen kant van een aparten toegang tot
zijn kamer kan gebruik maken. Achter het too
neel is een studiekamer gebouwd, welke uitzicht
geeft op den tuin, gelegen tusschen het hoofd
gebouw en de kapel.
Een gang vormt de verbinding tusschen beide
gedeelten van het complex. De kapel heeft een
diepte van 18 M. en biedt plaats aan 170 perso
nen, terwijl op de tribune nog 64 plaatsen zijn
gemaakt. De glas-in-loodramen zijn vervaar
digd door Henk Asperslagh.
Op de eerste verdieping van het hoofdgebouw
is een woning voor den prefect-concierge, die
tevens de verzorging van het buffet op zich zal
nemen. Verder is er 'n rijk voorziene bibliotheek,
terwijl de bezoekende militairen kennis kun
nen nemen van verschillende dagbladen uit hun
streek.
In de groote Saai zijn aparte zitjes gemaakt
en er is op deze wijze plaats voor ongeveer 200
militairen, terwijl bij tooneel- en filmuitvoe
ringen zeker 300 personen een plaats kunnen
vinden. Het geheel maakt een bijzonder aan-
genamen indruk en toch is er niets van over
daad te merken, integendeel, de architect is
erop uit geweest om de kosten voor dit ge
bouw, dat voor een groot deel uit donaties is
tot stand gekomen, zoo laag mogelijk te hou
den.
Voor de lambrizeering gebruikte hij oregon-
pine-hout, de paneelen zijn van afschroefbaar
triplex met plastiek bewerkt en de muren zijn
van gesausd schuurwerk.
".eer vele onderdeelen van meubileering en
stoffeering zijn door den architect zelf vervaar
digd. Zoo ontwierp en maakte hij het altaar
in de kapel, waarin de houten binten zichtbaar
bleven, lampen en klokken, kortom al datgene,
wat tot de gezelligheid en het comfort van het
gebouw kan bijdragen.
Het ligt in de bedoeling, dat eerlang wan
neer alle militairen uit de stad naar de nieuwe
kazernes in Waalsdorp zijn overgegaan ook
het militairentehuis uit de Balistraat zal ver
dwijnen, zoodat dit vereenigingswerk, dat ge
heel in dienst staat van de dienstplichtigen,
dan in het nieuwe gebouw geconcentreerd is
onder leiding van majoor J. J. Brouwer.
Het R. K. militairentehuis in de Van Aken
straat, welke verder slechts bebouwd is door
autogarages, is inderdaad een sieraad voor het
moderne stadsbeeld, grenzend aan den Waais-
dorperweg en de Van Alkemadelaan,
Het rozenkransfeest, dat wij morgen 7 Oc
tober vieren, is een feest ter gedachtenis
aan de roemrijke overwinning op de Turken
behaald bij Lepanto in 1571.
De toestand van Europa was toen droe
vig, en voor het Katholicisme hoogst ge
vaarlijk. Terwijl oorlogen woedden in bijna
alle landen, werd de godsdienst, inwendig
verzwakt, afgeknaagd aan alle zijden: scheu
ring in Engeland, Calvinisme in Frankrijk
en de Nederlanden, Lutheranisme in
Duitschland en Noord-Europa. In deze
moeilijke omstandigheden drong opnieuw de
eeuwenoude vijand der Christenen, het Tur-
kendom, over land en water op naar het
centrum der Christenheid.
In Rome regeerde de heilige Paus Pius V.
Waakzaam, begreep hij zijn dubbele taak: het
zieke Europa te genezen en een strijd ten doode
toe aan te binden tegen de opstuwende Turken.
Met de geestdrift der voorbije eeuwen riep hij
Europa op ten kruistocht. De katholieke vorst
van Spanje, Philips II, de verbeten strijder voor
de Kerk en zijn rijk in geheel Europa, voelde
zich geroepen om ook hier weer op het pause
lijk woord zijn ridderlijk antwoord te geven. Hij
rustte een machtige vloot uit en zijn broer, don
Juan van Oostenrijk als admiraal, leidde dezen
kruistocht te water.
Bij Lepanto, aan de kust van Klein-Azië,
kregen de beide vloten elkaar in het zicht. Een
wijle lagen zij stil, als 't ware in bewondering
voor eikaars macht, metend eikaars krachten:
240 galleien sterk waren de Turken, 205 de
Christenen. De Turken openden het vuur, een
salvo was het antwoord en in een oogwenk was
het, alsof de zee een hel was geworden van vuur
en geraas, waarin de schepen warrelden. Het
was 7 October 1571.
Wat de kruisvaarders zelf ternauwernood
konden onderscheiden zag op dien avond Pius
V op het Vaticaan in een donker visioen. Hij
zag de overmacht der Turken. De angst bekroop
hem voor wat er gebeuren zou, als dit gevaar
niet afgewend kon worden. Slechts één kon
redden: God. Slechts één kon Gods straf van
de verscheurde Christenheid afwenden: Maria.
Pius V bad den rozenkransdeed den
rozenkrans bidden, tot plotseling zijn be
nauwend visioen opklaarde en hij de over
winning aanschouwde der kruisvaarders
door het wapen van het Rozenkransgebed,
door de hulp van Maria.
De toestand van de H. Kerk is niet minder
gevaarlijk in onzen tijd. In Europa heerscht een
angstwekkende onverschilligheid op godsdien
stig gebied; alle groote problemen wil men re
gelen zonder godsdienst. Tegelijkertijd dreigen
nieuwe zoogenaamde godsdiensten als racisme en
het internationale opdringende en indringende
communisme het katholicisme te vernietigen.
Maar, ondanks zijn ouderdom, overziet Pius
XI met klaren blik den toestand van zijn be
dreigde Kerk. Zijn encyclieken bewijzen, hoe
scherp en met welk een snel begrip Hij de meest
bedreigde flanken overschouwt. Nieuwe troepen
riep hij op als tot een modernen kruistocht:
De „Katholieke Actie". De leeken werden inge
schakeld in het hiërarchisch apostolaat, onder
leiding der bisschoppen en priesters. Zij kregen
een werkelijk kerkelijke zending: het Rijk Gods
te verdedigen en uit te breiden daar waar de
strijd het heetst is.
Had Pius XI een donker visioen als Pius V
tijdens den slag van Lepanto? Ook hij riep het
vorig jaar bij gelegenheid van de Rozenkrans-
maand de menschheid toe: „Zooals ten tijde der
kruistochten geheel Europa en alle volkeren
(achter het front) één smeekbede baden, zoo
moet ook nu in heel de wereld aan de Moeder
Gods één van hart en één van ziel gevraagd
worden, dat die vijanden van de Christelijke en
menschelijke beschaving verslagen worden."
Is er iemand zoo geschikt voor den modernen
kruistocht als de zeeman? Wie dringt er dieper
door in de vijandelijke, anti-christelijke, moraal-
looze wereld als hij? Waarom is hij een door
het communisme vurig-gezochte en slim-gelokte
propagandist?
Het is dan ook de
uitdrukkelijke wil van
Paus Pius XI, dat zij,
die deelnemen aan den
kruistocht der Katho
lieke Actie, gerecru-
teerd worden óók uit
de wereld der zeelie
den, opdat „de zee
man de apostel zal
zijn voor de zeelie
den". Deze taak heeft
de Paus opgedragen
aan het Internationaal
Apostolaat ter Zee.
Daarom heeft het
Apostolaat ter Zee Kapeiaan jos Habets
een breed opgezette
actie ondernomen ten te Maastricht, leider
gunste van den zee- van de Broederschap
man; eerst een actie, O. L. Vrouw Sterre
om de sympathie van ,iPr 7,pp
deze wereld te win
nen en vervolgens om den zeeman zelf in te
schakelen in de Katholieke Actie, zoodat hij
zelf, belast met een officieel kerkelijke zending,
aan boord van het schip, waar slechts zelden
een priester komt, ons H. Geloof kan uitdra
gen aan zijn makkers.
Achter de Katholieke Actie moet de steun van
een eensgezind gebed staan, zegt onze Paus.
Zóó alleen kan deze actie werkelijk bovennatuur
lijk vruchtbaar worden.
Het Apostolaat ter Zee heeft altijd deze
behoefte gevoeld, heeft altijd gebeden en
gebed gevraagd. Nu de actie zich uitbreidt,
moet er meer gebeden worden voor de Ka
tholieke Actie onder, voor en door den zee
man. De rozenkransencycliek heeft na een
jaar de gedachte doen rijpen aan een ge
organiseerd gebed over heel Nederland en
nu, een jaar na het verschijnen van deze
encycliek, brengen wij deze gedachte naar
buiten en roepen wij heel Nederland op onze
uitgebreide katholieke actie te steunen in
de Broederschap O. L. Vrouw, Sterre der
Zee,
De „Sterre der Zee" is in Nederland geenszins
onbekend, wijl Zij reeds eeuwen in Maastricht
vereerd wordt. Daarom heeft Z. H. Exc. Mgr.
dr. J. Lemmens ook deze Broederschap, door
het Apostolaat ter Zee georganiseerd, den 4den
Mei van dit jaar officieel opgericht in de kapel
van de Maastrichtschq, basiliek, waar Maria on
der dien titel vereerd wordt. Het doel der Broe
derschap is: de vestiging en de uitbouw van
het Rijk Gods in de internationale scheepvaart
wereld. Dit doel wordt door de broederschap
bereikt op de eerste plaats dóór een sterke eens
gezinde en aanhoudende gebedsactie tot O. L.
Vrouw, de Sterre der Zee en voorts wat ook
noodzakelijk is door financieelen steun voor
de kostbare actie van het Apostolaat.
Hoe wordt men lid van deze Broederschap?
Door het aanvaarden der verplichtingen en het
inschrijven als lid.
De verplichtingen zijn vooral gebed.
1. Op den dag der inschrijving zal elk lid zijn
leven stellen onder de bijzondere bescherming
van Onze Lieve Vrouw, Sterre der Zee.
2. Zooveel mogelijk dagelijks het gebed voor
de zeelieden bidden, dat op het inschrijvings
formulier afgedrukt staat.
3. Op de feestdagen der H. Maagd, en bijzon
der op het feest van Maria, Sterre der Zee, 15
Aug., de H. Mis bijwonen en communiceeren
tot intentie van het Apostolaat ter Zee.
4. Jaarlijks minstens een gulden offeren om
de activiteit van het Apostolaat ter zee finan
cieel te stutten. Men kan deze verplichting ook
halfjaarlijks (50 ct.) of maandelijks (een dub
beltje) volbrengen.
Men kan zich laten inschrijven als lid aan
het centraal bureau der Broederschap, Willems
plein 16, Rotterdam. Later ook in de andere
havendistricten. Voorloopig zal het centraal
bureau de adressen en gelden aan de eigen
havendistricten doorzenden.
Wat wij op het oogenblik het hardst noodig
hebben zijn zelateurs en zelatrieen om leden
voor de broederschap te werven. Wij verwach
ten groote lijsten met namen en adressen uit
alle deelen van het land, niet alleen uit de
havensteden, maar ook uit industriesteden, zoo
wel als uit de kleine rustige dorpjes van t
platteland.
Kardinaal Pizzardo, de kardinaal der Katho
lieke Actie, schreef voor eenige dagen eigen
handig aan Pater van Rixtel: „Ik ben er zeker
van, dat het Apostolaat ter Zee in Holland on
der de leiding van Maria, de Sterre der Zee,
een groote geestelijke en tijdelijke kracht zal
worden voor het welzijn der zeelieden". Dit zal
het worden als Nederland voor ons bidt en
offert. Dus worden gevraagd: zelateurs en zela
trieen in alle steden, die de leiders van het bid
dend leger zullen zijn.
Rotterdam.
J. PONSIOEN S.C.J.
Havenkapelaan.
Mijnhardtjes doen deze snel verdwijnen.
12 stuks 50 ct.
Voor den kantonrechter te Sittard heeft te
recht gestaan een dierentemmer van het circus
Friso, Ómdat hij geen voldoende zorg had ge
dragen voor het onschadelijk houden van ge
vaarlijke dieren.
Het betrof hier de bekende .leeuwenhistorie
op Zondagmorgen 28 Augustus te Sittard, toen
twee leeuwen van het circus Friso uit hun
kooien wisten te ontsnappen, over het markt
plein wandelden en de Sint Michielskerk bin
nenliepen.
Verdachte gaf toe, dat hij onvoorzichtig was
geweest.
De ambtenaar van het OM. vorderde zes gul
den boete, subs, drie dagen hechtenis. De kan
tonrechter veroordeelde hem tot dezelfde straf.
De winter-actie 1938/1939 der R.K. Staats
partij welke actie tevens dient ter voorbe
reiding van de verkiezingscampagnes in 1939
voor de Provinciale Staten en de Gemeentera
den wordt begonnen met een ledenwervings
actie, welke in alle plaatselijke afdeelingen der
partfj zal gorden gevoerd met den inzet: vóór
1 Januari 50.000 nieuwe leden.
De Centrale Propaganda Dienst dey Partij
ondersteunt deze ledenwervingsactie door een
z.g. ledenwervings-Opmarsch welke in Oc
tober in honderd-duizenden gezinnen zal wor
den verspreid en door een ledenwervings
plaat, in drie-kleurendruk uitgevoerd, naar het
ontwerp van den bekenden affiche-ontwerper
P. van Woerkom.
SOERABAJA, 6 October. (Aneta). De hier ge
bouwde tinbaggermolen „Soengeiliat" is heden
naar de plaats van bestemming vertrokken.
