Bijeenkomst van den Grooten
Fascistischen Raad
Zoon doodt zijn
vader
Hunze-vrachtschip
vermist
Het Palestijnsche
vraagstuk
Italië en Praags
nieuwe politiek
HEDEN VOORTZETTING
DER BESPREKINGEN
DE GRENSAFBAKENING
IN SUDETENLAND
De mijnramp in
Hokkaido
Het nieuws van heden
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE.
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week,
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM
VRIJDAG 7 OCTOBER 1938 - AVONDBLAD
VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21418
Driftig geworden om beleedigin-
gen zijn overleden moeder
aangedaan
Dader meldde zich
bij de politie
Auto tegen lichtmast
gebotst
Mgr. M. Meulenberg en pater
M. Schreurs lichtpater J.
Quaedvlieg ernstig gewond
t^enesj naar Amerika?
Vitnoodiging van de Brown-
University te Providence
tel,
Hl
De boot had reeds Dinsdagavond
of Woensdagmorgen te
Groningen moeten
aankomen
Drie man aan boord
Bemanning was gewaarschuwd
ingewijd
Het standpunt van Irak te Londen
uiteengezet
Joden weigeren een
minderheidspositie
Bezetting der Salmson-
fabrieken
De Fransche mobiele garde maakt
er een einde aan
Na het aftreden van Benesj is generaal Syrovy benoemd tot waarnemend president
van Tsjecho-Slowakije
Chvalkovsky op reis
Stieren richten een
bloedbad aan
De beraadslagingen in den afge-
loopen nacht betroffen hoofd
zakelijk het rassenvraagstuk
Maatregelen tegen
de Joden
Uitzonderingsbepalingen
Meening van Duitsche kringen
over de werkzaamheden
der commissie
Tot nu toe zijn reeds 47 lijken
geborgen
Geen bommen, maar
brood
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN
Garnizoensplaatsen
hebben voedseltekort
Wegens den toevloed der bezet
tingstroepen voor het
Sudetengebied
Duitschers roeren zich
in Z.W.-Afrika
Bevolking wil als reactie nauwer
aansluiting bij de Unie
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 et Inger.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor
do kleine annonces „OmroeDers" zie de rubriek
Donderdagavond heelt zich te Middelrode,
bij Berlicum, een familiedrama afgespeeld,
waarbij een zoon zijn vader van het leven
heeft beroofd.
De petroleumventer van B. kwam, zooals meer
malen gebeurde, in beschonken toestand thuis.
De kinderen moesten het ontgelden en de man
heeft in zijn woede de overleden moeder der
kinderen, die het van den vader steeds hard te
Verduren hadden, beschimpt.
Deze beleedigingen brachten den 22-jarigen
Zoon buiten bezinning en in zijn drift sloeg hij
met een scherp voorwerp naar zijn vader, waar
bij hij de halsslagader trof. Van B. viel en was
Vrijwel onmiddellijk dood. Men heeft direct gees
telijke en geneeskundige hulp ontboden.
De dader was een kalme jongen en van onbe
sproken gedrag. Na zijn daad heeft hij zich bij
he politie gemeld, waar hij in bewaring is ge
steld.
Nadat de Officier van Justitie te 's-Hertogen-
hosch van het gebeurde in kennis was gesteld,
te van B. ter plaatse een verhoor afgenomen,
jaarna hij naar Den Bosch is overgebracht. Het
hjk is in beslag genomen.
Men is ter plaatse diep onder den indruk van
het gebeurde.
Op den Sittarderweg nabij Heerlen is Don
derdagavond een auto met drie geestelijken,
Paters Montfortanen, tegen een lichtmast ge
hotst, tengevolge waarvan één hunner in het
Ziekenhuis te Heerlen moest worden opgenomen.
De drie inzittenden waren Mgr. M. Meulen-
herg, bisschop van IJsland, pater J. Quaedvlieg,
Werkzaam als zielzorger in Denemarken, en
Pater M. Schreurs uit Schimmert, die den wa
ken bestuurde.
Ter hoogte van de kerk van de paters Mont-
tertanen raakte de auto in de rails, die hier
tengevolge van den slechten toestand van den
Weg nogal gevaarlijk liggen.
Pater M. Schreurs raakte een oogenblik de
teacht over het stuur kwijt, tengevolge waarvan
e auto tegen een lichtmast van het electrische
het botste. De mast werd ontzet, de auto zeer
®vnstig beschadigd. De inzittenden waren ge
jond; vooral pater Quaedvlieg scheen er slecht
6ah toe te zijn.
De slachtoffers werden binnengebracht in het
pjooster der Franciscanen, waar ook spoedig een
lekenauto van het St. Jozef-ziekenhuis arri-
Veerde.
ktgr. M. Meulenberg, die alleen zijn voet had
P®zeerd, behoefde niet naar het ziekenhuis te
°rden overgebracht. Pater M. Schreurs bleek,
a verbonden te zijn, ook in staat om naar
j-ms te gaan, doch pater J. Quaedvlieg moest in
t ziekenhuis worden opgenomen.
Hedenochtend vernamen wij, dat zijn toestand
Be®n zorg baart.
Providence (Rhode Island), 7 Oct. (Ha-
VasJ,. De Brown-universiteit te Providence heeft
Resident Benesj aangeboden lezingen te hou-
^en over de internationale betrekkingen.
Henry Wriston, de president van deze Uni
versiteit, heeft verklaard, dat hij Benesj een
egram had gezonden om hem uit te noodigen.
had hem voorgesteld alle reiskosten te zul-
eh vergoeden. De Universiteit heeft nog geen
6htwoord ontvangen.
Het Weerjiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiini^
Hoogste barometerstand 768.1 te Weenen
Ëjj Laagste barometerstand 722.6
Ëj te Seydisfjord
VERWACHTING: Krachtige tijdelijk
stormachtige, later afnemende Zuidwes- E:
telijke tot Westelijken wind, aanvankelijk H
betrokken tot zwaar bewolkt met tijde-
lijk regen, later opklarend met regen of g
H wellicht hagelbuien, aanvankelijk zelfde |j
temperatuur, later iets kouder.
1 STORMWAARSCHUWINGSDIENST E
Hedenmorgen seinde De Bilt om 8.21 Ej
uur aan alle posten: „Weest op uw hoede"
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiuiiiiiii^
Sedert enkele dagen wordt de
„Hunze 13", een vrachtboot van
de Groninger-Rotterdammer Stoom
bootmaatschappij „Hunze" te Gro
ningen, vermist.
Het schip is Maandagavond van Amsterdam
naar Groningen vertrokken en had, gezien
het feit, dat de reis naar het Noorden in den
regel in één etmaal wordt volbracht, daar
Dinsdagavond of Woensdagmorgen moeten aan
komen. Echter heeft de maatschappij sedert
het vertrek uit Amsterdam niets meer van het
schip vernomen.
Aan boord bevinden zich drie opvarenden, n.l.
de kapitein J. Sneltekop, de stuurman J. Tim
mer en de matroos H. Groenewold.
Bij de reederij is bericht ontvangen, dat de
bemanning van een passeerend schip de „Hunze
13" Woensdagmorgen nabij Marken gezien zou
hebben. Dit bleek bij informatie evenwel niet
juist.
Echter bereikte de directie van de „Hunze"
later de mededeeling, dat een wrak was ge
signaleerd in de buurt van Edam, ongeveer
acht kilometer uit de kust. Aangezien geen
enkel bericht is binnengekomen van het
vermissen van eenig ander schip, bestaan
er gegronde vermoedens, dat dit de vermiste
„Hunze 13" zou kunnen zijn.
Een marineboot is dan ook hedenmorgen van
Enkhuizen naar het wrak vertrokken.
Nader vernemen wij, dat de „Hunze 13"
Maandagavond in de Oranjesluizen is geschut,
tegelijk met een der vrachtbooten op Enk
huizen. De kapitein van deze vrachtboot deelde
den opvarenden van de „Hunze 13" mede, in
verband met het stormweer, te blijven liggen,
waarop de bemanning der „Hunze 13" ant
woordde,'toch wél te zullen vertrekken.
De directie van de „Hunze" ontving vele
aanwijzingen, die alle nauwkeurig werden na
gegaan. Alles werd in het werk gesteld om
ook maar iets van het vermiste vaartuig te
vernemen, echter zonder resultaat.
Men vermoedde aanvankelijk, dat de
vrachtboot hier of daar een schuilplaats
had gezocht tegen den krachtigen storm,
om te wachten tot kalmer weer. In dat
geval zou het schip dan zeker Woensdag of
Donderdag Groningen hebben kunnen be
reiken. Ook verkreeg de reederij geen me
dedeeling, dat het schip in een of andere
haven was aangekomen, hetzij in Enkhuizen
of elders.
In normale omstandigheden had de „Hunze
13" Dinsdagmorgen te Harlingen moeten aan
komen, doch aangezien vele schepen wegens
het zware weer bleven liggen, dacht men dat
dit ook met de „Hunze 13" wel het geval zou
zijn.
donderdagmorgen heeft Z. H. Exc. Mgr. J. P. Huibers, Bisschop van Haarlem,
et nieuwe R.K. Militairentehuis aan de Van Akenstraat te 's Gravenhage plechtig
LONDEN, 9 Oct. (Reuter). Taufilkal Soe-
waidi, de minister van Oorlog van Irak,
heeft gisteren een aantal besprekingen ge
voerd met Britsche ministers, o.a. Halifax,
Hore Belisha, Delawarr en MacDonald.
Met laatstgenoemde heeft hij over Pales
tina gesproken.
Reuter meent te weten, dat Soewaidi uitvoe
rig het standpunt van Irak ten aanzien van
den emstigen toestand in Palestina heeft uit
eengezet. Hij zou er met nadruk op gewezen
hebben, dat een spoedige verklaring, waarin uit
eengezet wordt, dat de Balfour-verklaring niet
beoogde een Joodsche meerderheid in Palestina
te scheppen, noch een Joodschen staat in het
leven te roepen, doch slechts ten doel had een
geestelijk nationaal tehuis voor de joden aan
te wijzen, reeds veel zou bijdragen „ot kalmee
ring van den tegenwoordigen onrustigen toe
stand.
Soewaidi zou hebben doen uitkomen, dat de
verdeeling van Palestina als oplossing geen
waarde had en dat de Arabieren zich waar
schijnlijk niet tevreden zouden stellen met min
der dan een vrij land, door een bondgenoot
schap verbonden met Engeland.
Ook zou het voorstel geopperd zijn Palestina
te verdeelen in districten met gemeentelijke
autonomie met daarboven een parlement, geko
zen hetzij door de districten, hetzij op basis van
de bevolking.
Het bestuur van hei Joodsche agentschap
voor Palestina te Londen verklaart op on
dubbelzinnige wijze, dat het Jooasche volk
iedere oplossing verwerpt, die het tot den
status van een minderheid in Palestina ver
oordeelt. Betoogd wordt, dat het recht der
Joden, in hun historisch land weder een na
tionaal tehuis op te bouwen, door Engeland,
de Vereenigde Staten en de geheele be
schaafde wereld plechtig is erkend.
Niettegenstaande de voortdurende terreur van
de laatste twee en een half jaar blijft het Jood
sche volk bereid, met de Arabieren samen te
werken voor het algemeen welzijn van h:t land,
doch het kan niet de oplegging van den status
van minderheid, noch een w. keurige beper
king van zijn onvervreemdbaar recht om naar
zijn geboorteland terug te keeren, in overweging
nemen.
PARIJS, 7 Oct. (Havas). De arbeiders ln
de Salmsonfabrieken hebben een staking met
gekruiste armen afgekondigd in verband met
het aan een hunner afgevaardigden verleende
ontslag. Gisterenavond bezetten 800 arbeiders
de fabriek, die 2000 werklieden in dienst heeft.
Een krachtige afdeeling gardes mobiles, die met
vrachtauto's naar de fabriek was vervoerd,
drong tegen 7 uur de binnenplaats der fabriek
binnen en deed het gebouw ontruimen. Er werd
geen tegenstand geboden.
ROME, 6 Oct. De diplomatieke redacteur van
Stefani schrijft:
In de Praagsche pers merkt men de eerste
symptomen op van een nieuwe internatic^iale
oriënteering der Tsjechische politiek. Het
FranschTsjechische bondgenootschap, het
TsjechischRussische bondgenootschap en
zelfs het Fransch—Russische bondgenootschap
schijnen thans omvergeworpen.
De algemeene politieke gezichtseinder in de
Donauwereld heeft een anderen vorm aange
nomen. Het is dus volkomen begrijpelijk, dat
Praag nieuwe oriënteeringen zoekt op de
grondslagen van vriendschap zelfs met de
mogendheden, waarmede het in tegenstelling
gestaa.n heeft in het verleden.
Deze nieuwe houding zal vergemakkelijkt
kunnen worden door de wijziging, die plaats
gevonden heeft in de leiding van het Tsjechi
sche ministerie van Buitenlandsche Zaken.
Aan den anderen kant is bekend, dat Italië
een politiek van vriendschap zal kunnen vol
gen jegens het Bohemen van morgen, wanneer
de binnenlandsche nationaliteitenkweaties in
Tsjecho-Slowakije zullen zijn opgelost, niet al
leen ten aanzien van de Sudeten en Polen,
maar ook ten opzichte van de Hongaren.
Intfisschen is de nieuwe minister van Bui
tenlandsche Zaken, Chvalkovsky, per vliegtuig
uit Rome te Praag aangekomen. Morgen ver
trekt hij naar Berlijn.
De minister van Handel, Feierabend, en de
voorzitter van den Bond van Tsjecho-Slowaak-
sehe Industrieelen, Preiss, zijn vandaag reeds
daarheen vertrokken.
LISSABON, 7 Oct. (Havas). Te Villa
Franco de Xira, bij Lissabon, hebben wilde
stieren, die voor een stierengevecht waren
losgelaten, verscheidene slachtoffers ge-
ROME, 7 Oct. (Havas). De ver
gadering van den Grooten Fascis
tischen Raad is gisteravond om tien
uur begonnen en vannacht om 2.40
uur geëindigd.
De beraadslagingen gingen over de
beide eerste punten van de agenda,
d.w.z. over het rassenvraagstuk en
over den buitenlandschen toestand.
De Groote Raad zal vanavond om
tien uur opnieuw bijeenkomen.
Binnen het kader der rassenpolitiek heeft de
Raad met name besloten:
1. Het is Italiaanschen mannen envrouwen
verboden huwelijken aan te gaan met elemen
ten, behoorende tot het Chamietische, Semie-
tische of een ander niet-Arisch ras.
2. Het is burgerlijken en militairen burgers
verboden buitenlandsche vrouwen te huwen, tot
welk ras dezen ook behooren.
3. Italiaansche vrouwen en mannen, die met
vreemdelingen willen trouwen, moeten tevoren
toestemming verzoeken van het ministerie van
Einnenlandsche Zaken. Deze bepaling geldt
ook, wanneer bedoelde vreemdelingen Arisch
zijn.
Voorts wordt buitenlandschen joden ver
boden Italië binnen te komen, terwijl bepaald
is, dat ongewenschte elementen zullen worden
verwijderd.
Als joden worden beschouwd: kinderen, ge
boren uit twee Joodsche ouders, kinderen, ge
boren uit een Joodschen vader en 1 een buiten
landsche vrouw, mannen, geboren uit een ge
mengd huwelijk, die den Joodschen godsdienst
belijden.
Er zullen uitzonderingen worden gemaakt
voor kinderen van Italiaansche joden, die ge
durende de oorlogen zijn gedood, of kinderen
van vrijwilligers in de laatste italiaansche oor
logen in Spanje en voor hen die tusschen 1919
en 1922 lid geworden zijn van de fascistische
Partij.
Anderen kunnen niet als lid der partij wor
den ingeschreven, noch industrieele onderne
mingen of meer dan 50 hectare grond bezitten.
De Joden zullen uit openbare bedieningen
worden gezet, doch hun zal de uitoefening van
hun godsdienst volkomen worden gewaarborgd.
De Groote Raad heeft de mogelijkheid van
emigratie naar Abessinië onder oogen gezien,
doch dan onder voorbehoud van een zekere
contróle.
maakt en groote materieele schade aange
richt.
Een uit tal van kleine steden overgenomen
gewoonte wil, dat de stieren in vrijheid door de
straten der stad naar het stierenpark gaan. Een
groote menigte nieuwsgierigen windt de stieren
dan door geschreeuw op.
De stieren van gisteren werden bang en wier
pen zich plotseling op de menigte. Er ontstond
een paniek. Verscheidene etalages werden ver
nield. Zij stormden zelfs op auto's in, welke be
schadigd werden. Drie personen werden ge
dood en zestien gewond. Pas na t^ee uur waren
de beesten overmeesterd.
BERLIJN, 7 Oct. (Havas) Na de gis
teren gevallen beslissing over de grensaf-
bakening van de vüfde zone, welke door
Duitsche troepen tusschen 7 en 10 October
zal worden bezet, is men in welingelichte
Duitsche klingen van meening, dat nog
ongeveer 300.000 Duitschers in Tsjecho-
Slowakije zullen blijven.
Overigens zullen naar schatting ongeveer
300.000 Tsjechen door de bezetting van deze
zone van Tsjecho-Slowakije vóór 10 October
onder Duitsche souvereiniteit komen. Daarbij
wordt dan geen rekening gehouden met de
vele Tsjechische ambtenaren of bedienden in
deze streken en met al degenen, die de Duit
schers „immigranten" noemen, de door de „po
litiek van Tsjechisatie" uit het Sudetengebied
aangekomen personen.
Het aantal Tsjecho-Slowaaksche immigran
ten wordt op eenige duizenden geschat en over
hun lot, evenals over dat der Sudeten-Duitsche
ambtenaren, die voor dienst naar Tsjechische
of Slowaaksche streken zijn gezonden, zal door
beide regeeringen moeten worden onderhandeld.
TOKIO, 6 Oct. (Domei). Men is zeer
ongerust over het lot van 190 arbeiders, die
in een steenkolenmijn te Joehbari op Hok
kaido zijn bedolven tengevolge van een
ontploffing. Reddingspogingen worden in
het weik gesteld.
TOKIO, 7 Oct. (Domei). Volgens een op het
Japansche ministerie van Binnenlandsche Za
ken ontvangen politierapport, zijn nu 47 lijken
geborgen van mijnwerkers uit de mijn Yoebari
in Hokkaido. Voorts zijn 28 mijnwerkers ge
wond, 104 worden er vermist en 149 hebben
zichzelf weten te bevrijden. De ontploffing ont
stond 2300 meter onder den grond, waardoor
het reddingswerk sterk belemmerd werd.
Zestien brigades, elk bestaande uit twintig
man, stellen wanhopige pogingen in het werk
de anderen te redden. Men moet echter het
ergste vreezen, daar volle 24 uur sedert het
begin van de ramp verloopen zijn. De geredden
zijn zoo door het mijngas aangedaan, dat hun
gezichten geheel zwart zijn. Vrouwen en kinde
ren verdringen zich voor den ingang van de
mijn.
MADRID, 7 Oct. (Reuter) Twee vliegtuigen
van Franco hebben gisteren eenige honderden
pakken brood laten vallen boven de stad Ali
cante, welke zich nog in handen der regeering
bevindt. Het afweergeschut vuurde hevig op de
toestellen, die 2 a 3 minuten rondvlogen, en na
hun last te hebben uitgeworpen verdwenen.
De autoriteiten van Alicante verklaarden la
ter, „dat de bevolking zich om het brood niet
bekommerde, aangezien het afkomstig was van
dezelfde lieden, die den dood van honderden be
woners op hun geweten hebben."
Het Joodsche agentschap voor Pales
tina verwerpt iedere oplossing der Pales
tijnsche kwestie, die de Joden in een
minderheidspositie brengt.
De Brown-Universiteit te Providence
heeft Benesj uitgenoodigd naar de Ver.
Staten te komen.
Reeds 47 lijken bij de mijnramp te
Hokkaido geborgen.
Het rassenvraagstuk te Rome in den
Grooten Fascistischen Raad besproken.
De werkzaamheden der commissie voor
de grensafbakening in Sudetenland.
Mgr. M. Meulenberg, bisschop van IJs
land en twee paters Montfortanen ge
wond bij een auto-ongeval.
Het vrachtschip „Hunze 13" van den
dienst AmsterdamGroningen. wordt
vermist; drie man aan boord.
Vreeselijk familiedrama te Middelrode
bij Berlicum. Zoon doodt zijn vader in
drift.
De beide verdachten van den moordaan
slag te Waddinxveen hebben bekend.
De „Daily Telegraph" meldt uit München
Hoewel de bezetting door Duitsche troepen van
de drie voornaamste Sudeten-Duitsche distric
ten vlot is geschied, heeft de militaire overheid
ernstige leemten ontdekt in de verkeersmidde
len, hoewel alle soorten particuliere voertuigen
in alle deelen des lands waren en nog steeds
worden gerequireerd.
De troepenbeweging in enkele bezette gebie
den wordt belemmerd door een tekort aan mo
torvoertuigen. Dit is ook de reden, waardoor de
burgerbevolking in de garnizoenssteden in het
Rijk en in eenige bezette gebieden volgens den
correspondent te lijden heeft van een tekort
aan levensmiddelen.
Sinds Vrijdag worden geen boter en eieren
meer te München verkocht. De troepenbewe
gingen en de transporten van legerbehoeften
naar de Sudetengebieden gaan voort. Bijna alle
voertuigen zijn van particuliere ondernemin
gen afkomstig. De namen der eigenaars zijn
uitgewischt en ook de nummerborden zijn be
dekt.
JOHANNESBURG, 7 Oct. (Reuter) De reg
ling van het Sudeten-Duitsche vraagstuk heelt
het vraagstuk der voormalige Duitsche koloniën
weer op den voorgrond geplaatst en Pirow, de
minister van Landsverdediging, zal waarschijn
lijk bij zijn aanstaand bezoek aan Engeland de
zaak met de Britsche ministers bespreken al
vorens zich naar Duitschland te begeven.
De correspondent van Reuter te Windhoek
seint, dat de regeling van het Sudeten vraagstuk
het vertrouwen in de toekomst van de voor
standers der Unie in Zuid-West Afrika heeft ge
schokt.
De blanke bevolking van Zuid-West Afrika
telt 31.000 zielen, waaronder 21.000 Zuid-Afrika
nen, 6000 Duitschers, die automatisch tot Brit-
schen onderdaan zijn genaturaliseerd en 3000 on-
genaturaliseerde Duitschers.
De laatsten verklaren thans openlijk, dat
Duitschland Zuid-West Afrika terug zal krijgen.
De Unie-groep aldaar wijst de herhaalde
verklaring van de regeering der Unie, dat de
toekomst van Zuid-West Afrika verbonden is
met de Unie van Zuid-Afrika, och het pochen
der Duitschers heeft geleid tot den wensch, die
thans overal in het land wordt gehoord, dat
haar leiders zullen trachten, de handen met de
Unie nauwer aan te halen.
Stand op Vrijdag 1 uur n.m.: 754.1
Vorige stand: 756.1
