Spionnageproces te New York Van Noordzee tot Zwarte Zee „Geen overgave" REGELINGEN TUSSCHEN PRAAG EN BERLIJN Van de fronten bij Kanton en Hankau Het nieuws van heden DE GERUCHTEN OVER EEN LUCHTPACT DE BAROMETER VEREENÏGDE KATHOLIEKE PERS BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884 Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor Haarlem 25 cent per week; per kwartaal f3.25. Bij onze Agenten 2IVi ct. per week, per kwartaal f 3.58 DINSDAG 18 OCTOBER 1938 - AVONDBLAD VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21436 DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM Duitsche spionnen hadden Roose velt's handteekening nagemaakt Complot geleid van Duitschland uit Italië antwoordt Washington Met lot der Amerikaansche 'Joden Militaire medaille voor Mgr. Gerlier hoogste Fransche onderscheiding voor militaire diensten te velde Hongarije's maatregelen na het échec van Komarno De taaleilanden in Slowakije Het Weer illlll|||||||||!lll|j||||||lllllllllll!!lllll!lllll^ 7* 't koud of nat- van „de- $naacne-stad Craigavon tegen een hereeniging van Ulster met Zuid-Ierland Definitieve verklaring verwacht De „Balkanspil"het middel tot Duitsche expansie De reizen van Funk Orde in Sonora hersteld HITTEGOLF IN AMERIKA Het rassenvraagstuk in Italië Bewapeningsprogram der Ver. Staten DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN MAYONNAISE TACK enSaladesauj Indien Gandhi een Tsjech was kWWWWWVl1,! III III II \U HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen reget 50 et Inget. mededeelingen 50 cent; Idem op pag één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor éa kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek de de it5 NEW YORK, 18 Oct. (Reuter) Maandag ls de behandeling van het groote spionnage proces der Ver. Staten te New York voort gezet. De vertegenwoordiger van het O. M. zei- de, dat de Duitsche spionnen naar Berlijn plannen hebben overgebracht van twee Amerikaansche vliegtuigmoederschepen, die zij in handen hadden gekregen door het na maken van Roosevelt's handteekening op een vervalsehte lastgeving aan het ministerie van Marine. Deze verklaring wekte in de rechtszaal groote beroering. Hardy beschreef voorts tot in bijzonderheden militaire geheimen, die volgens zijn zeggen door de Duitsche spionnen naar Berlijn waren over gebracht. Deze hadden, behalve op twee oor logsschepen, betrekking op de Amerikaansche artilleriestrijdkrachten in de Panama-Kanaal- zöne en de sterkte van de vloot in den Atlan- tischen Oceaan. Hardy verklaarde, dat tot de leden van het complot, dat de gegevens verzamelde en door zond, ook de drie gedaagden Johanna Hofmann, Erich Glaser en Otto Hermann Voss behoor den, die uit Duitschland instructies ontvingen. Hij verklaarde verder, dat de verbinding tus schen de Duitsche agenten in de Vereenigde Staten en hun opdrachtgevers te Berlijn werd onderhouden vfa twee in New York wonende beambten van de Duitsche scheepvaartmaat schappijen. Bij de behandeling van het spionnageproces Verklaarde Attorney Lamar Hardy o.a. nog, dat het complot was opgezet in en geleid werd van- bit Duitschland. Hij voegde hier nog aan toe, dat twee der beschuldigden, die niet aanwezig zijn, verbonden zijn aan het Duitsche ministerie Van Oorlog. Het zijn hooggeplaatste Duitsche ambtenaren. Attorney Hardy heeft verder medegedeeld, dat Rumrich, die in staat van beschuldiging was gesteld, niet langer als gedaagde zal worden be schouwd. Rumrich heeft vandaag als getuige voor de tegeering verklaringen afgelegd. Hij zeide, dat hij geboren was te Chicago, waar zijn vader secretaris was van het oude keizerlijk Qosten- Hjksche consulaat. De verdediging stelde- het voor alsof de drie Zich in arrest bevindende verdachten „onschul dige slachtoffers van een complot" waren. De raadsman van Glaser zeide, dat de ge heime luchtvaartcode, die Glaser volgens de tenlastelegging gestolen en naar Duitschland zou hebben gezonden, bij iederen boekhandel kan worden gekocht. In zijn verklaring heeft Rumrich nog gezegd, dat hij tot tweemaal toe uit het leger der Ver eenigde Staten was gedeserteerd, en, na een boek van kolonel Nicolai, den vroegeren chef van den Duitschen inlichtingendienst, te hebben Belezen, besloten had spion te worden. Rumrich schreef Nicolai onder een valschen haam en bood zijn diensten aan. Hij verzocht een advertentie in de New York „Times" te doen Plaatsen, welke advertentie later inderdaad ver- scheen. E>e federale procureur Hardy verklaarde nog °-m., dat hij zou trachten te bewijzen, dat ee.n der gevluchte beklaagden, Schlutern genaamd, den beklaagde Rumrich er van in kennis heeft Besteld, dat hij in staat was om postzakken aan boord van een zeker Duitsch mailschip te openen photo's te nemen van contracten, gesloten 'Usschen de Bethlehem Steel Cy. en 't Russi sche handelsagentschap in de Ver. Staten. De World Telegram meent te weten, dat Hardy nog een tweeden staat zal noemen, die ook geïnteresseerd is bij spionnage in de Ver. Staten en die inlichtingen met Duitsch land uitwisselde. te' ROME, 18 Oct. (Havas). De Italiaansche re dering heeft door middel van den ambassa deur der Vereenigde Staten te Rome geant woord op de nota, welke de regeering te Was hington haar onlangs had doen toekomen in take de Amerikaansche Joden in Italië. Hoewel men omtrent dit antwoord de groot je geheimhouding in acht neemt, gelooft men h Welingelichte kringen, dat dit antwoord zoo ovredigend is als onder de huidige omstandg- h®den mogelijk. fl Reuter meldt uit Lyon dat de Militaire Me- aiiie, de hoogste onderscheiding in Frankrijk J?°r militaire diensten te velde, op den a.s. k*aPenstilstandsdag zal worden toegekend aan a''dinaal Gerlier, aartsbisschop van Lyon. Hem zal de onderscheiding echter niet ten ®el vallen in zijn religieuze functie, maar zij al worden verleend aan den adjudant-onder- 'ficier Pierre Gerlier, die in den wereldoorlog s.er<t gewond en bij dagorder werd geciteerd jhdsdien is Mgr. Gerlier een van de vurigste r e'ters voor den vrede en de goede verstand- °Uding tusschen de oud-strijders geweest. Als :,sch°p van Lourdes organiseerde hij een mas- abedevaart voor oud-strijders, Een groepsfoto van de herdenking van en Mgr. A. het derde lustrum der R.K. Universiteit. H. H. H. H. Exc. Mgr. dr. J. de Jong F. Diepen te midden van professoren en curatoren PRAAG, 18 Oct. (Havas) De Prager Sse meldt, dar~dë ohderlïahdêhhgmi tus schen Tsjecho-Slowakije en Duitschland ongetwijfeld spoedig zullen leiden tot ge deeltelijke normalisatie van de betrekkin gen tusschen de beide landen op het ge bied der spoorwegen en posterijen. De treinen zullen spoedig weer beginnen te rijden, o.a. op de lijn PraagBerlijn, alsmede op de lijn PraagBrno, die op het oogenblik op drie plaatsen doorsneden wordt door de nieuwe grenslijn ten Noorden van Moravië. Echter zullen de Tsjecho-Slowaaksche treinen bij het rijden over Duitsch grondgebied en om gekeerd de Duitsche treinen bij het passeeren van het Tsjechische grondgebied geen reizigers opnemen of uitlaten. Naar uit Boedapest wordt gemeld heeft de Hongaarsche minister-president Imrédy tegen over een vertegenwoordiger van het Hongaar sche telegraaf-agentschap een verklaring afge legd over den tegenwoordigen stand van het Tsjecho-Slowaaksch probleem. Na de verbre king der onderhandelingen te Komarno is de eerste en naturlijke stap der Hongaarsche re geering geweest zich te wenden tot Duitsch land en Italië om door speciale gedelegeerden de Hongaarsche opvatting uiteen te doen zet ten. Wij treden, aldus Imrédy, op de meest be slissende wijze op tegen iedere bedoeling tot vertraging. Wij kunnen niet dulden, dat naar doeleinden gestreefd wordt, die vooral in deze historische dagen de Hongaarsche eenheid en de Hongaarsche kracht zouden kunnen onder mijnen. Uit Bratislava wordt aan de Prager Abend- zeitung o.m. gemeld: Kamasin, de leider van de nieuwe Duitsche partij, die door de Slo- waaksche regeering benoemd is tot onder staatssecretaris voor de Duitschers in Slowa kije, heeft een oproep gepubliceerd aan de Duitsche bevolking in Slowakije waarin hij ver klaart, dat hetDuitsche Rijk heeft afgezien van alle aanspraken op Bratislava en op de Duitsche eilanden in Slowakije. =j Hoogste barometerstand 766.4 §j te Marseille Laagste barometerstand 743.3 te Thorshavn I VERWACHTING: Meest matige Zuid- g westelijke tot Westelijken wind, aanvan- g IS kelijk zwaar bewolkt tot betrokken, later Ez opklarend, regenbuien, kouder. H Zon op v.m. 6.31 onder n.m. 5 uur Licht op n.m. 5.30. Maan op v.m. 0.24 E= onder n.m. 2.34. Nieuwe Maan 23 October 2 ^lllllllllllllllllllllllllUIIHIIIIIIIIIIilüllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllc TELEFOON 14164 - 13904 KANTON, 17 Oct. Het Chineesche pers bureau bericht, dat de landing van de Japan- sche troepen in Zuid-China ernstige vor men heeft aangenomen, nadat de Chinee sche troepen zich uit Waijoeng terugge trokken hebben. De Japansche troepen, die pogen den spoorweg KantonKauloen door te snijden, ontmoeten hevigen tegenstand bij Loenkang, 120 K.M. ten Zuid-Oosten van Kanton. In Noord-China blijven de Chineesche vrij- scharen nog actief. Na een bezetting van vijftien maanden zijn de Japansche troepen er niet in geslaagd de spoorwegen te beveiligen. Verder verklaren de Chineezen in een door hen uitgegeven communiqué, dat de Chinee sche strijdkrachten Sjih Wei Yau hebben her overd, een stad, welke de Japanneezen pas gisteren bezet hebben. Uit Tokio wordt bericht, dat niettegenstaande het slechte weer Japansche vliegers Zaterdag een brug van de spoorlijn KantonHankau hebben vernield en bij het station Hotau een vrachtwagenpark. De luchtmacht heeft verder krachtig samengewerkt met de landings troepen. Zondag heeft de luchtmacht bombardementen uitgevoerd ten Zuid-Westen van Kwangtsjau. De Japansche opmarsch aan 't Zuid-Jangtse- front duurt nog voort in de richting van Teian. Verscheidene heuvels zijn door de Japansche troepen genomen na een handgemeen met de Chineesche verdedigers. De Japansche consul te Hónkong heeft aan de autoriteiten de verzekering gegeven, dat, wan neer in de stad voedselgebrek zou.ontstaan, de Japansche autoriteitenhulp- zullen bieden met levensmiddelen van Formosa. Een foto van de nieuwe directie der N.V. van het tweede hoofdgebouw der N. reorganisatieplannen. Van links naar dr. ir. J. Göudriaan, president-directeur de secretaris der N.V. Nederlandsche Nederl. Spoorwegen in de directiekamer S. tijdens de bespreking van hun rechts ir. IV. Hupkes, directeur; prof. en ir. 'W. F. H. iv. Rijckevor.sel; staande- Spoorwegen, drs. D. J. Wansink BELFAST, 18 Oct. (Reuter). Craigavon, de minister-president van Noord-Ierland, die nog onlangs bij twee gelegenheden herhaald heeft, dat de stemming in Noord-Ierland tegen her eeniging met het Zuiden is, heeft gisteravond verklaard, dat hij in al de jaren, dat hij in functie is, geen verandering in deze stemming heeft bemerkt. De Iqj^liteit en de g*«egeflM*M£»n h*t volk van Noord-Ierland jegens de Britsche kroon en grondwet, zoo voegde hij er nog aan toe, zijn op het oogenblik nog sterker dan ooit in de geschiedenis. Daarom kan de Valera er wel mee uitscheiden, Noord-Ierland te gebruiken als een wapen om de Britsche regeering te bedreigen. Ik kan slechts den ouden strijdkreet van Noord-Ier land herhalen: „Geen Overgave". Ten aanzien van de verklaring van De Valera, kan gezegd worden, dat men in officieele Brit sche kringen nog steeds het standpunt inneemt, dat in den status Noord-Ierland, zonder de toestemming van dit land, geen verandering kan worden gebracht. Engeland staat nog steeds op liet standpunt, dat elk streven naar de eenheid van Ierland beschouwd moet worden als een zaak, die Noord- en Zuid-Ierland aangaat en dat de regeling hiervan aan hen moet worden overgelaten. Engeland zou geen partij kunnen zijn in onderhandelingen met De Valera buiten Noord-Ierland om. Men meent te weten, dat De Valera terzake geen nieuwe stappen bij de Britsche regeering heeft gedaan. De Valera heeft als voorzitter deelgenomen aan een vergadering van een speciale onder commissie zijner partij, die ingesteld is voor het op touw zetten van een campagne voor ver- eeniging van Ierland en Ulster. De vergadering keurde het onderhoud met de „Evening Standard" goed. De meening te Dublin schijnt te zijn, dat de kwestie der Iersche scheiding in den laat- sten tijd gewijzigd is en dat de onzekerheid in den Europeeschen toestand voor de re geering te Dublin wellicht aanleiding zal zijn weldra een definitieve verklaring af te leggen over de politiek, die zij zou volgen bij een Europeeschen oorlog'. De Valera gelooft, zoo zegt men, dat hij zijn rol in een Europeeschen strijd niet ten volle zou kunnen spelen, als het land verdeeld is. Hij is bereid het Noorden een eerlijke behandeling te waarborgen en ook Engeland garanties te geven. PARIJS, 18 October. (Havas). De „Excelsior" schrijft, dat de verklaringen, door minister Funk afgelegd over zijn reis naar Bulgarije, Joego-Sla- vië, en Turkije, het zeer duidelijk maken, dat Duitschland de markten van Donau- en Balkan- staten geheel wil beheerschen, door 'n ruilhandel van de grondstoffen en landbouwproducten dezer landen tegen de Duitsche nijverheidsproducten te organiseeren. De vrije mededinging in Oost- en Midden- Europa blijft echter bestaan en het is weinig waarschijnlijk, dat Frankrijk, Italië, Engeland en de Vereenigde Staten zich goedschiks daaruit zullen laten verdringen. De „Peuple" schrijft: „Zonder een oogenblik te verliezen haast het Derde Rijk zich zijn succes van München tot het laatste toe te exploiteeren. Gisteren bereikte ons het bericht, dat de ministers van Economische Zaken van Tur kije, Bulgarije en Joego-Slavië zich naar Berlijn zullen begeven. Zoo vormt zich onder den herdersstaf van Duitschland de „Balkan- spil", die Noordzee met Zwarte Zee ver bindt". De „Petit Parisien" schrijft: „Het bericht, als zou de Gestapo haar intrek te Praag hebben ge nomen, is natuurlijk dwaas, maar het is niet twijfelachtig, dat Duitschland een zekeren druk op de Tsjechen uitoefent om te bewerken dat Tsjecho-Slowakije geen dienst doet als schuil plaats voor politieke vluchtelingen, die door het Duitsche Rijk zoo dicht bij zijn grenzen zeer on gewenscht worden geacht. De overeenkomst van München berust op het „zelfbeschikkingsrecht", hetgeen iedere onrechtvaardigheid en elk geweld moet uitsluiten. Maar het is nu de vraag, wat er zal worden van de Sudeten-Duitsche vluchtelin gen, wier aanwezigheid Tsjecho-Slowakije op den langen duur zal kunnen verhinderen. De or ganen, die zich bezig houden met het algemeene probleem der Duitsche vluchtelingen, zullen een nieuw toevluchtsoord moeten trachten te vinden, waar deze menschen in veiligheid kunnen leven". Betreffende de reis van den Rijksminister van Economische Zaken, Funk, naar Zuidoost-Euro pa' schrijft de „Völkischer Beobachter" het vol gende: De Rijksminister heeft de ministers van Economische Zaken van Joego-Slavië en Turkije tot verdere onderhandelingen naar Duitschland uitgenoodigd en Praag stuurt een ministerieele ^tielega±ie.Jiaau. Berlijn om de verhouding tot het Duitsche Rijk ook op economisch gebied aan den nieuwen toestand aan te passen. Van deze be sprekingen zal ongetwijfeld een nieuwe krachtige verlevendiging van het geheele handelsverkeer tusschen Duitschland en deze landen uitgaan. Van de Noordzee tot de Zwarte Zee ontstaat zoo geleidelijk een handels- en verkeerseenheid, wel ke allen betrokken gebieden ten goede komt. Een uitgebreid stelsel van nieuwe ordening en wel vaart zal thans alle landen van het Zuidoosten omvattende vruchtbare uitwerkingen hebben zonder de rechtvaardige belangen van anderen te schaden." NOGALES, 18 Oct. (Havas). Het blad Noga les Herald meldt, dat de troepen van generaal Manuel Alvila Camacho, den minister van Oor log, de orde hebben hersteld in de provincie Sonora, in het Noordwesten van Mexico, waar Yaque-indianen in opstand waren gekomen en het dal El Mayo hadden bezet. De opstand vond, zooals gemeld, oorsprong in een rivaliteit bij verkiezingen tusschen twee vakvereenigingsorganisaties, n.l. de confedera tie van Mexicaansche arbeiders en de confede ratie van arbeiders in Sonora, die gesteund werd door den gouverneur van Sonora. NEW YORK, 18 Oct. (Reuter). Amerika'heeft op het oogenblik te lijden van een voor dezen tijd,van het jaar ongewone hitte. De tempera- tppr steeg tot 30 graden C. en op andere punten in het* Oosten-en, Middenwesten tot meer dan 32; graden Celsius. Wij mogen niet te ver gaan, oordeelt Prof. Pende ROME, 18 Oct. (Havas). In alle kringen te Rome is de aandacht getrokken door een artikel over de rassenpolitiek van het regiem, dat verschenen is in het tijdschrift „Vita Universitaria" en dat is onderteekend door professor Pende, die een der medeondertee- kenaars is van het manifest van intellectueelen, dat de basis dier rassenpolitiek vormt. Pende keert zich tegen overdrijvingen en extreme strevingen, die in deze aangelegen heid aan den dag gekomen zijn in geavan ceerde kringen en organen. Hij wijst er op. dat dit niet kan worden toegelaten, „niet alleen niet door de wetenschap, maar evenmin dooi de politieke hiërarchie in Itaiië." Hij verwerpt in het bijzonder de gedachte aan gedwongen sterilisatie van erfelijk belaste individuen, aan gezien dit in strijd met den godsdienst en zon der veiligen biologischen grondslag zou zijn. Dit standpunt wordt, vooral in godsdienstige kringen, toegejuicht. De osservatore wijdt er een groote ruimte aan. Daarentegen wordt in zekere fascistische bladen levendige critiek op den professor uitgeoefend. Craigavon verklaart zich ten sterkste tegen een hereeniging van Noord- en Zuid-Ierland. Regelingen tusschen Praag en Berlijn op het gebied der spoorwegen en posterijen. Het spionnage-proces te New-York. Hoe de soldaten voor Indië bij de Koloniale Reserve te Nijmegen worden voorbereid. Benoemingen in het Aartsbisdom. Smokkelaar doodgestoken te Eind hoven; dader voortvluchtig. Mr. Rost van Tonningen, die wegens smaadschrift tegen minister Goseling tot geldboete werd veroordeeld, is in hooger beroep gegaan. Levenslang geëischt tegen den dader van den afschuwelijken moord op een meisje te Almeloo. Notaris uit Hoorn staat terecht wegens verduistering van een groot aantal effecten. WASHINGTON, 18 Oct. (Reuter). Amerika staat op het punt, te beginnen met de uitvoering van een bewapeningsprogram van adembene mende afmetingen, waarvoor het Duitschland verantwoordelijk acht, aldus schrijft David Lawrence, een van Washingtons meest conser vatieve publicisten, in een artikel, dat overal in de Vereenigde Staten in de bladen is ge publiceerd. Lawrence schrijft, dat de regeering der Ver eenigde Staten Duitschland als een aanvallers- staat beschouwt, en bereid is, de sterkste lucht macht op te bouwen, de grootste vloot, en een stelsel van reserves, dat de mogelijkheid biedt tot vorming van een der grootste legers ter wereld. Geen intimidatie van de Duitsche pers, hoe groot ook, zal dit kunnen voorkomen. Alleen daden, niet slechts woorden, van de Duitsche regeerders, zullen de wereld er van overtuigen, dat voor de regeling van geschillen op recht kan worden vertrouwd. Lawrence schrijft verder nog, dat de Ver eenigde Staten zich niet inlaten met zuiver territoriale kwesties in Europa, doch niet onver schillig kunnen blijven tegenover de groeiende -willekeur tér wereld, die den oorlog slechts on vermijdelijk kan maken. DE FIJNPROEVER CEBRUIKT Door Duitschland verspreid om de Britsche openbare meening te polsen LONDEN, 18 Oct. (Havas) Naar aanlei ding van de inmiddels tegengesproken ge ruchten, volgens welke Duitschland zou hebben aangeboden een luchtverdrag met Engeland te sluiten, verklaart de Manches ter Guardian, dat deze geruchten van Duitschen oorsprong zijn en voornamelijk ten doel hadden, de openbare meening in Engeland te polsen. „Duitschland," aldus schrijft het blad, „wii op het gebied der luchtbewapening geen gelijk heid met Engeland. Het moet zelfs betwijfeld worden, of het zou toestemmen in gelijke sterkte van zijn luchtvloot met de gezamenlijke lucht vloten van Frankrijk en Engeland. Het zou kunnen toestemmen in een verhouding honderd vijf-en-dertig, ten hoogste honderd-vijftig te genover Engeland. Duitschland zet de bewapening krachtig voort. Het verwerven van vliegtuigenfabrieken in het Sudeten-Duitsche gebied en misschien zelfs de medewerking van het Tsjechische luchtleger zullen deze herbewapening spoedig een nieuwen stoot geven. Gedurende dien tijd zal de ongelijkheid tus schen de Duitsche luchtmacht en het Fransch- Engelsche luchtwapen snel toenemen, en, indien men in Frankrijk en Engeland niet tot een bij zondere krachtsinspanning komt, zal Duitsch land zich gemakkelijk van de hegemonie in het luchtruim verzekeren. Men gelooft hier, dat Duitschland, indien Engeland weigert zich in een blijvende inferio riteit ten aanzien van het luchtwapen te laten dringen, het vlootaccoord zou opzeggen en zou gaan streven naar verzwakking van Engelands macht ter zee, in verbinding met het koióniale vraagstuk. Duitschland heeft koloniën noodig voor het aanleggen van overzeesche vliegbases. Het wil de uitbreiding van vloot en luchtmacht rechtvaardigen door de noodzakelijkheid van verdediging der verbindingslijnen voor te wen den. Zijn koloniale eischen zijn een functie van zijn besluit een wereldmogendheid te worden." BOMBAY, 18 Oct. (Reuter). Gandhi publi ceert een reeks artikelen in zijn weekblad on der den titel „Indien ik een Tsjech was". De artikelen gaan over den toestand in Europa en behelzen Gandhi's antwoord op hetgeen hij noemt „de uitdaging van macht welke de klei ne en onbeschermde landen ter wereld be dreigt." Stand op Dinsdag 1 uur n.m.: 754.5 Vorige stand: 755.3

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1938 | | pagina 1