FLUITIST IN DEN NACHT
BONT
BONTVELLEN
BONTKRAGEN
IA b
vanBREEMENs
Reclame-Aanbieding
1.10
TREKJES
Het drama in
Den Haag
arlv.Empeien
Gr. Houtstr. 31
N.V. DE GROOT
m
m
De nachtwaker en zijn
beroep
ZEER LAGE PRIJZEN
TUINVERZORGING
Alleen
Courante maten
4-5-5+ Meter
ZONDAG 23 OCTOBER 1938
WIJ HEBBEN VOOR
U ALLE SOORTEN
EN
EEN PRACHT COLLECTIE EN
EN TEVENS VAKKUNDIGE
VOORLICHTINC
Het glokje van gehoorzaamheid
BENOEMING PACHTKAMER
fMwi Mz Aooqehn ca/oïtscAe. ukxiïdz!
DE WEG SASSENHEIM
AMSTERDAM
Verbeteringen zullen worden
aangebracht
Verklaringen van den Substituut-
Officier van Justitie
Was het moord of iets
anders
SERIE I
SERIE II
SERIE III
SERIE IV
CAUL V. EMPELEX
Beslag op de Garbi
'opgeheven
GRATIS HULP AAN KATH.
DUITSCHERS
„Dolly-Baby"
Wü weten weinig van het leven en wer
ken van onze medeburgers. Als u harp
speler bent en de man, die na u bij den
kapper aan de beurt komt, is sigarenmaker
wat ie vertellen moet, want anders weet
tt het niet eens dan zult u hoogstens
zeggen: Zoo, sigarenmaker, tja, 't is ook
een vak. En u vraagt u niet af hoe een
sigarenmaker nu precies zijn door collec
tieve arbeidsovereenkomsten op acht uur
bepaalden arbeidsdag volmaakt en waar
mee zijn sigaren; en u kunt er staat op
maken, dat de sigarenmaker op zijn beurt
harpspelers in het algemeen groote niets
nutten vindt, die alleen van acht tot twaalf
in het café op den hoek wat lawaai ma
ken.
Die onwetendheid is niet bevorderlijk voor
de goede harmonie, althans niet voor de juiste
Waardeering van elkanders prestaties. En die
Waardeering zou toch de maatschappij zoo ten
goede komen.
Hoewel wij graag iets verteld hadden van
de tabakssoorten en bolknakken van een siga
renmaker of van het schoonhouden van har
pen. Willen wij nu in de dagen van „Sneeuw
witje" liever het werk belichten van de man
nen, die Walt Disney's raad: „Whistle while
you work" zoo trouw opvolgen, het werk van
de fluitisten in den nacht, de nachtwakers.
Wat weet u eerlijk gezegd meer van een
nachtwaker, dan dat hü slaapt als wij werken
en werkt als wij slapen en dat hij dan waakt
(en dat misschien slapende doet)?
Er zit meer vast aan het werk van een
nachtwaker dan het belichten van deursloten
en draairamen, het sluiten van de poort en
het fluiten, om de bewoners te laten weten,
dat hij het is en geen inbreker.
De nachtwaker beschermt de hem toever
trouwde huizen en neemt het risico van die
bescherming op zich, de nachtwaker reduceert
electriciteitsrekeningen, door lichten uit te
draaien of de bewoners daarop te wijzen, de
hachtwaker.
En omdat wij er zelf ook niet meer van wis
ten, zijn wij een nacht met eenige van hen op
stap gegaan, die- het bekende zeshoekje van
de N.V. Nachtveiligheidsdienst en Controle op
hun pet droegen, als embleem van vertrouwen,
kundigheid en waakzaamheid.
Den eersten ontmoetten wij voor de zeepfabriek
„Het Klaverblad" aan de Spaarnwouderstraat.
Het zal ongeveer half elf in den avond geweest
zijn toen wij geleid door het licht van zijn
zaklantaarn het gebouw binnenstapten en het
was meer dan een half uur later toen we weer
op straat stonden.
De nachtwaker heeft in dien tijd niet stil
gezeten. Hij had naar schatting 83 deuren
te ontsluiten en te sluiten en een labyrinth
van laboratoria, kantoren', pakafdeelingen
en fabricatieruimten te inspecteeren. En
het bewonderenswaardige was, dat hij uit
de 83 sleutels in zijn hand aldoor juist den
goeden wist te vinden.
Denk nu niet, dat hij alleen maar met
zijn lantaarn duistere hoeken bescheen en
in kasten neusde en achter machines en
onder tafels, om een eventueelen inbreker
bij zijn kraag te grijpen. Hoewel dit op zich
alleen al respect af zou dwingen er wa
ren zeer duistere en geheimzinnige afdee-
lingen bij en het licht van zijn lantaarn
tooverde steeds maar door vreemde bewe
gende schaduwen in hoeken en gaten,
waarbij ideale plekjes voor hen, die de
misdaad zoeken was er nog meer arbeid
te verrichten. Een nachtwaker, die het Kla
verblad in zijn wijk heeft, moet technicus
zijn en huisvrouw en ambtenaar. Hij in
specteert de manometers, draait eventueele
gaspitjes uit en sluit achteloos opengelaten
kastdeuren. Hij klimt trappen op, glijdt
bij herhaling bijna uit over zeeplagen, die
de keldervloeren bedekken en doet dat alles
en heusch niet voor zijn privé-genoegen
driemaal per nacht, hetgeen voor de direc
teuren van het Klaverblad de prettige ze
kerheid inhoudt, dat er op hun spullen ge
let wordt.
Omdat een nachtwaker ook een mensch is
en omdat de nacht tenslotte over de aarde
komt om de menschheid gelegenheid tot rusten
te geven, zijn er zeer ingenieuze klokken uit
gevonden, die door den Nachtveiligheidsdienst
direct aan al zijn personeel 30 in getal
werden uitgereikt. Zoo'n klok wijst den. tijd
aan en bewijst tevens, dat de nachtwaker zijn
werk naar behooren verricht heeft.
Op verschillende punten in zijn wijk zijn n.l
kleine en onopvallende kastjes geplaatst, waar
in een sleuteltje hangt. De sleuteltjes zijn ge
nummerd en de nachtwaker heeft de verplich
ting al die contrólesleuteltjes om beurten in
zijn klok te steken en ze dan tweemaal om te
draaien. Op het kantoor van den Nachtveilig
heidsdienst kan dan worden nagegaan of waker
16 b.v. wel zijn heele wijk geïnspecteerd heeft
en of hij niet bij een kennis een laat kopje
koffie heeft gedronken.
In het gebouw van het Klaverblad hingen
drie van die kastjes, zoodat de nachtwaker niet
anders kon doen dan al zijn 83 sleutels ge
bruiken en niet b.v. de tweede verdieping de
tweede verdieping kon laten.
Bovendien zijn er nog controleurs, die van
tijd tot tijd steekproeven nemen.
Dat ontdekten wij toen wij met een anderen
nachtwaker uitstapjes maakten in de achter
tuinen van de omgeving Julianalaanbewoners.
Alle abonné's kunnen ervan verzekerd zijn, dat
zij waar voor hun geld krijgen. Niet alleen in
den vorm van een fluittoontje, doch ook en
vooral door waarschuwingen als er ergens laat
nog licht brandt, door het sluiten van deuren
en ramen, door het opbergen van in den tuin
achtergebleven speelgoed en heel in het bij
zonder door de bescherming tegen inbrekers
Want de bewakers controleeren driemaal
op een nacht hetzelfde huis. En eventueele
dieven weten door het embleempje op de
voordeur waar zij niét zijn moeten. Het is
voor hen immers van groot belang, dat er
tusschen het moment van de misdaad en
het bemerken daarvan een zoo groot moge
lijke tijdsruimte ligt. Zoo verricht de nacht
waker ook een grooten preventieven arbeid.
Verder hebben nachtwakers al heel wat in
brekers in den loop der jaren verschalkt. Re
cent is het geval te Heemstede, toen een nacht
waker twee inbrekers inrekende. Verleden jaar
gelukte het er een 'n inbraak te verijdelen door
juist op het moment, dat een slecht mensch
de R. K. Leeszaal trachtte binnen te dringen,
ter plaatse te verschijnen.
Doch het is ook wel eens gebeurd, dat van
een villa de voordeur op een kiertje stond en
er boven licht brandde en dat de nachtwaker,
na herhaald bellen, onbevreesd en met zijn
vuist om zijn wapenstok gekneld het huis
doorzocht, alleen om een dienstmeisje van
schrik in zwijm te zien vallen.
En de laatste nachtwaker, dien wij spraken,
die door de tuinen van Bloemendaalsche villa's
lichtte en bij ieder huis aan 6 of 7 deurknoppen
had te rammelen, vertelde ons een prachtig
staaltje van het riskante van zijn beroep.
Hij zag een keer, dat de sleutel aan den
buitenkant in een villadeur stak. Hij haal
de het ding uit het slot en stak het
zooals de gewoonte dat voorschrijft in
de brievenbus. En op het moment, dat de
sleutel in de bus gleed vloog er een kogel
langs zijn pet. Het was de heer des huizes,
die na een vorige kennismaking het land
had aan alle inbrekers en zich op dat mo
ment niet wist te heheerschen. „Ik zeg",
vertelde de man ons, „ik ben het maar, me
neer, de nachtwaker" en toen wandelde ik
naar mijn volgende villa.''
Wij namen afscheid van elkaar voor het huis
met den waakhond. Het was het laatste van
zijn eerste ronde. Nog twee keer zijn wijk, dan
was zijn arbeidsnacht voorbij.
En begon de slaapdag.
<9^ i
Met 1 November zijn benoemd in de pacht-
kamer van het kantongerecht te Zaandam: a.
tot eerste lid: H. Brinkman J.zn. te Zaandam;
b. tot plaatsvervanger van het eerste lid: I. G.
Yff Sr, te Assendelft (N.-H.); II. W. H. G.
Noom te Assendelft (N.-H.); c. tot tweede lid:
G. Haremaker te Koog aan de Zaan; d. tot
plaatsvervanger van het tweede lid: I. J. Ko
ning A.z. te Purmer; II. J. Laan D.zn. te Kwa-
dijk (N.-H.).
BRANDSTOFFEN
De K.N.A.C. meldt:
Het gedeelte van den nieuwen weg Amster
dam's Gravenhage, gelegen in den Haarlem
mermeerpolder, is reeds geruimen tijd voor het
verkeer opengesteld, doch moet nog op enkele
punten worden afgewerkt.
Zoo wordt binnenkort aanbesteed de aanleg
van doorgaande parkeerstrooken langs het weg-
vak Amsterdam-zuidelijke Ringvaart-Haarlem
mermeerpolder.
Tusschen den Sloterweg en de Ringvaart zul
len asverkeersstrepen worden aangebracht ter
verdeeling van de rijbanen in twee rijstrooken.
In verband met de weersomstandigheden zal
dit echter eerst in het voorjaar kunnen geschie
den.
Voorts zal in 1939 de middenberm worden be
plant, terwijl op verzoek van de K.N.A.C. een
lage beplanting tusschen rijwielpad en hoofd
rijbanen zal worden aangebracht. Een en ander
zal belangrijk kunnen bijdragen tot verminde
ring van het verblindingsgevaar.
(Berichten reeds geplaatst in een deel
van onze vorige oplage)
Naar aanleiding van de mededeelingen in
verschillende dagbladen omtrent de doods
oorzaak van het meisje Groen te 's Graven
hage deelt de substituut-officier van Jus
titie aldaar, mr. P. R. Blok, ons het vol
gende mede
Ik heb ernstige bezwaren tegen de ver
wijting die de politie gedaan worden alsof
zij den moordenaar niet kan vinden en nu
daarom als uitvlucht gaat beweren, dat het
wel zelfmoord zal zijn geweest. Ik kan u
mededeelen dat de politie deze dag-en met
grooten ijver en nauwgezetheid geweldig veel
arbeid heeft verricht, waarvoor ik groote
waardeering heb. De politie is voortdurend
van oordeel geweest dat aan ,,moord" moet
worden gedacht, en in die richting zoekt zij
en dat moet ook nog steeds.
Ik ben een dergenen, die van den beginne at
de „mogelijkheid" van zelfmoord niet uitge
sloten heb geacht. Tegen de pers heb ik alleen
gezegd, dat een „ongeluk" mijns inziens uitge
sloten was. Nog steeds ben ik van oordeel, dat
moord niet uitgesloten is en zoolang dit zoo
is, moet in die richting verder onderzocht wor
den. Doch er zijn van den beginne af een aan
tal gegevens aanwezig, die nog voortdurend zijn
vermeerderd, welke ook de mogelijkheid van
zelfmoord niet uitsluiten. Er is wel wanorde,
maar elke wanorde sluit niet van zelf in „worste
ling"; er is zeker wanorde mogelijk (bij inbraak
b.v.) zonder worsteling. Van „worsteling" is
geen spoor en er kan zelfs misschien gesproken
worden van een „vreemde", wellicht opzettelijke
wanorde. Er is geen motief voor moord (geen
hebzucht; er is geen spoor van eenig zeden
delict of poging daartoe). Er zijn nog eenige
voorwerpen gevonden, die in'het beeld „moord"
allerminst passen. Het sectieonderzoek heeft
niets opgeleverd dat juist op „moord" duidt en
niets ook op zelfmoord zou passen.
Waar het in deze om gaat, is intusschen iets
anders en zeer belangrijk, belangrijk in deze
zaak en zeer belangrijk in alle strafzaken. Het
gaat m.i. om de psychologische zijde van het
vraagstuk. Het is niet de taak der politie daar
op in het bijzonder te letten, maar het is wel
zeer zeker de taak van de justitie om deze zijde
der dingen allerminst te verwaarloozen. De
opleiding in de wetenschap der criminologie
wijdt aan dit onderdeel, de „Kriminalpsycho-
logie" in ruimen zin, terecht groote aandacht.
Het is bekend, dat men de psyche van een
is een moeilijk vak.
EEN GOEDE TUINMAN IS NIET
DUURDER DAN EEN SLECHTE.
DE BEKENDE TUINSPECIALIST
LEVERT U GAARNE T BEWIJS
VRIJBLIJVEND ADVIES
TUINBOUWBEDRIJF
BINNENWEG No. 18
HEEMSTEDE - TELEFOON 28080
verdachte en die van getuigen nauwlettend
dient na te gaan, wil men daden en feiten sn
getuigenissen begrijpen en verklaren. Hoe groot
is dus ook het belang van het nagaan van mo
gelijk psychische complexen bij het slachtoffer
in een geval als dit. Het oordeel van de fami
lie of naaste omgeving heeft in deze natuurlijk
zeer weinig waarde. Het meisje kan „vroolijk"
geweest zijn. Maar het is in dit geval buiten
gewoon merkwaardig hoe juist de gegevens af
komstig van personen van meer ontwikkeling,
over de psyche van het meisje in deze richting
zeer belangrijk zijn geweest. Ik heb niet voor
niets een uitvoerig onderzoek laten instellen
bij personen, die daarover konden oordeelen:
personen van meer intellectueele ontwikkeling
met wie zij te N. en te 's-Gravenhage in con
tact is geweest door dienstbetrekking enz. en
bij de doctoren, die haar behandeld hebben.
En voordien reeds Zaterdag 15 October
had de rechter-commissaris op mijn ver
zoek een deskundige benoemd om de vraag
in hoeverre in deze zaak aanwijzingen wa
ren welke van psychologische zijde be
zien duidden op de „mogelijkheid" van
zelfmoord. Zijn, voorloopig, oordeel is zeer
positief, ik heb dat voorloopig genoteerd, ik
wacht zijn rapport nog af. Inmiddels kwa
men nog steeds nadere gegevens binnen die
hem werden doorgegeven.
Wij zijn in deze zaak nog geenszins klaar. Al
lereerst wordt het politioneel onderzoek in de
richting van „moord" steeds voortgezet. Alleen
er zijn argumenten dat het toch zelfmoord kan
zijn geweest. De diverse rapporten, gegevens en
uitkomsten zijn nog niet geheel gereed. We zul
len deze afwachten. Maar in deze zaak ziju wel
reeds gebleken de groote waarde en het kolos
sale belang van een niet negeeren van den „on
dergrond" der dingen, van het aandacht wijden
niet alleen aan de directe sporen, maar ook aan
de psychologische zijde, in deze: de vraag of
medisch en psychologisch gezien het slachtoffer
wellicht lijdende was aan nerveuze spanningen
of angsten, die tot een ellendige ontknooping
hebben geleid. Of dit „aannemelijk" wordt, kan
ik nog niet beslissen.
Een ding staat vast: het onderzoek in een
strafzaak gaat niet om de eene of om de andere
min of meer gemakkelijke of min of meer
aangename oplossing, maar om de waarheid en
alleen deze zoeken we.
MOORSEL
Zaterdag deed de president van de recht
bank te Middelburg, mr. W. M. G. Jolles, uit
spraak in kort geding betreffende het beslag
op het Spaansche s.s. „Garbi", dat sedert 24
Augustus j.l. in de haven van Vlissingen onder
bewaking ligt, omdat op verzoek van de vroe
gere reederij van het schip revindicatoir beslag
is gelegd.
Woensdag j.l. had mr. E. F. Bonjer uit Rot
terdam voor de Spaansche republikeinsche re
geering en den kapitein opheffing van het be
slag bepleit, waartegen mr. F. W. Adriaanse
zich namens de reederij had verzet.
De president heeft het beslag thans opgehe
ven.
Men schrijft ons:
Het zijn de nieuwe bepalingen omtrent Hoi-
landmarken, waardoor (Katholiek) Nederland
de godsdienstige en sociale instellingen m
Duitschland gratis kan steunen. Immers ae
verzilvering van de z.g. amortisatiebewijzen en
restantcoupons wordt nu in belangrijke mate
beperkt. Zeer velen, die geen Hollandmarken
wenschen te gebruiken, ontvangen daarvoor
niet iets anders meer, tenzij het Ministerie van
Financiën beoordeelt, dat men tengevolge van
„persoonlijke omstandigheden" aangewezen ïs
nog (hoogstens) pCt. boven 3 pCt. rente pel
jaar te ontvangen.
Zij, die geen belang meer hebben bij cheques
in Hollandmarken kunnen deze echter afstaan
voor liefdadigheidsgiften aan sociale en gods
dienstige instellingen, zooals blijkt uit de ge
bruiksaanwijzing. Dit geldt niet alleen voor de
kerkelijke, maar voor ongeveer alle Duitsche
leeningen. De onkosten van deze marken zijn
nu afgeschaft en ontheffing der couponbelas
ting zal wel verleend worden op grond van be
taling aan buitenlanders. Indien allen hieraan
medewerken, dan Kan een groot bedrag voor
de Duitsche Katholieken gespaard worden.
J. J. A. REMMERSWAAL.
Brandtstraat 165, Den Haag.
Andere bladen worden verzocht dit over te
nemen.
GR. HOUTSTR. 98 - HAARLEM - TEL. 16772
„En als grootste attractie van dit bijzondere
Gereld-variété-programma, geachte dames en
heeren, stel ik u hier voor onze jongste artiste,
de negen-jarige Dolly-Baby, die u allen in op-
Perste verbazing zal brengen door haar bewon
derenswaardige prestaties aan de trapezes!"
'n Smal kind met vlasblond krul-haar, waarop
*h hel-roode strik gloeide, kwam naar voren en
blaakte 'n zwierige buiging voor de verzamelde
dienigte. Z'e stak in 'n verschoten tricot, waar
over 'n kort plooirokje van goedkoop satinet. De
bon-annonceur streelde haar kopje en ging met
Vervaarlijke stem voort: „Deze kermis, geachte
dames en heeren, is voor u géén kermis geweest
sis u niet heeft gezien de duizelingwekkende
toeren van dit bevoorrechte kindzij zweeft
sis 'n vlinder van de eene zwaaiende trapeze
haar de andere en zal u in adem-benemende
spanning doen verkeeren. Alzoo, geachte bur-
Serjj, een overweldigend programma, dat reeds
in de grootste wereldsteden van alle landen door
°ns is daargesteld geworden. En dit alles voor
het luttele bedrag van vijftien cent op alle ran-
8en; kinderen betalen slechts één dubbeltje
0£ tien centen geld. De muziek speelt het laat
ste nummer en dan zal de voorstelling onmid
dellijk 'n aanvang nemen! Allo, allo, allo, dames
sn heeren, profiteert van de grootste kermis
attractie; voorziet u tijdig van plaatsen!"
Han Bronners had de Mis van negenen ge
diend en liep langs de gesloten kramen, tenten
eh andere bedekte kermis-mooiigheden, die van-
hiiddag hun grauwe zeilen weer zouden oprol
len, om de kermisgasten naar binnen te lokken.
Nu bekeek ie de groote, kleurige platen van 't
varieté-theater, waar ie gisteren 'n paar uur
had staan kijken en denken en verlangen. Hij
liep achter de groote tent om en kwam bij de
kermiswagen. Op 't trapje zat „Dolly-Baby"
zag ie directMaar ze leek nu nog magerder
met haar geel, ongewasschen gezichtZe
zag hem niet.... zat in 'n vettig boek te bla
deren..,. Han bleef wat draaien daarwas
nog nieuwsgierig van gisterentoen ie hier
die heele poos had staan prakkizeerenhoe
dat nou wel zou gaan met zoo'n meisje in zoo'n
kermistent.... of ze genoeg te eten kreegof
ze niet geslagen werd als ze 't fout deedof
ze misschien gestolen wasHij had wel es
heel erge dingen gelezen van zulke kinderen
dat er aan hun armen en beenen wat gebroken
werd, om de kunsten beter te kunnen doen.
's Avonds laat, op 'n uur dat ie anders al lang
sliep, was ie 't nog niet kwijtKinderen wor
den soms zoo lang door 'n aparte gedachte vast
gehoudenen Han was 'n gevoelig ventje.
Nu keek ze opmet 'n gezicht of ze zeg
gen wou: wat moet die hier? Han hoopte, dat
ze wat zou vragen, maar ze bleef hem zwijgend
bekijken met de aangeleerde onverschilligheid
van 'n kermisklant.
Toen vroeg Han maar of er al kaartjes wer
den verkochtZe schudde nee en zei: „Om
één uur gaat de tent open
„O.... ik mag er naar toemet me zus-
siedie is ook negen jaarnet als jij
„Ik ben al elfmaar ik moet nog 'n poos
negen lijken.... niet verder vertellen, hoor....
ik mag 't eigenlijk niet zeggen...."
„Owaar zijn al die andere juffrouws en
meneeren, die ook kunsten maken?"
„Die slapen nogWat heb je daar voor
'n boekie in je hand?"
„Da's me kerkboekik heb net de Mis
gediend
„De mis geWat is dat?"
„Je bent zeker niet Roomsch, hè?"
„Hè? Jaikik geloof 't wel.... Ja, ik
ben gedooptin 'n echte Roomsche kerk
en ik ben bij de zusters op school 'swinters....
en die moesten toen me doopbewijs hebben
heet dat zoo niet?"
„Maar.... ga je dan niet naar de kerk?"
Met 'n vluchtig peinsje schudde ze nee.
„Hoef je dat niet van je vader en moeder?"
„Me moeder reist met 'n circus mee.... al
heel lang.... en me vader is doodgebeten door
'n tijgerook al heel lang geleden.... die
was dierentemmer."
„Dat is ergen heb je hier dan niemand,
die
„Ja, tante Irmadie dikke, die de kaartjes
verkoopt.... Maar die is heelemaal niks
dus ook niet RoomschO, ja, nou weet ik
't weer.... die jongens met die witte hempies
én.... dat zijn de misdienaarsJa, je moet
niet denken, dat ik er niks van weetmaar
met de kermissen komt 'r niks van om naar
de kerk te gaanik heb me rust noodig zegt
tante.... iedere avond tot twaalf uur voor
stelling.... Maar tante Irma zegt: ik doe tóch
heelemaal geen kwaad, dus
„Dat doe je wèl!" zei Han veel harder dan
ie bedoelde „want je gaat niet naar de
kerken dat is doodzonde
Met groote schrik-oogen keek Dolly-Baby
hem aan en stamelde het laatste woord na.
„Ben je aangenomen," vroeg Han, veel
zachter nu.
„Aange.O, me eerste.ja.ja hoor.
dat weet ik nog bestin 't kerkje van 't
woonwagenkampdat was in.... in Heer
lenen toen kregen we allemaal krenten
broodjes met chocolade-melken 'n mooi
prentje.... maar dat ben ik weer kwijtgeraakt."
Han gaf haar zijn kerkboek en zei: „Zoek er
maar een uit't hindert niet welk
„O, wat 'n mooie prentjes, zeg... en wat 'n
boelkijk, hier een met goud er op.... Dat
is toch Maria met 't Kindje, hè?"
„Ja.... en er staat óók nog wat achter..,,"
Ze keerde het plaatje om en Han zag dat ze
moeite deed om t te lezen. Hij hielp haar met
z'n vinger langs de regeltjes.
„Begrijp je 't?"
„Zoo'n beetje
„Als je dat nou elke dag leesten d'r goed
bij denkt.... dan scheelt dat vast 'n heel stuk,
zie jewant Maria
„Allo, wat is daar?" brak 'n schelle vrou
wenstem van achter het tentlinnen 't tafe
reeltje
Dolly-Baby stak haastig 't prentje tusschen
haar kleeren en zei zacht: „Ga maar weg nu.
tante Irmaze hoeft 't niet te weten....
Ik zal 't goed bewarenin m'n kapdoos....
dan zie ik t elke dag
Han liep langzaam naar huis.... voelde zich
buitengewoon gewichtigEn nu had oome
Frans van de week nog wel gezegd, dat ie heele
maal geen jongen was, om missionaris te wor
denphoe! Als dat leeiyke dikke wyf het
plaatje nou maar niet afpakte.Maar nee.
zóó gemeen zou ze niet zqn
De volgende zomer logeerde Han by tante Lies
in Oosterdijken hij trof de kermisweek
Op 'n middag ging ze er met 'm heenen
daar opeens zag ie Dolly-Baby weeren alles
nog precies 't zelfde.... de tentde kunste
makersde danseressendie gekke pias
met z'n gezicht vol poederde meneer met
de stok en de hooge hoed
„En als grootste attractie van dit byzondere
wereld-variété-programma, geachte dames en
heeren, stel ik u hier voor onze jongste artiste,
de negenjarige Dolly-Baby, die u allen in op
perste verbazing zal brengen door haar bewon
derenswaardige prestaties aan de trapezes!"
En 't ging weer precies eender. Dolly kwam
naar voren, maakte haar buiging en liet zich
begapen door honderden bewoners van het dorp
en omtrek. Han maakte 'n wuivend gebaar
en ze zag hemaan haar gezichtje kon ie
merken, dat ze hem herkende. Tante Lies vroeg
inlichtingen, maar de muziek verhinderde een
volledige uitleg. De tent stroomde vol.
„Wil je d'r graag in, Han?"
„Asjeblieft, tante."
Maar 't was 'n gedrang van heb ik jou daar
en ze besloten de kermis nog wat verder op te
gaan en 'n volgende voorstelling af te wachten.
Nu kon Han rustiger vertellen hoe ie verleden
jaar zoo met Dolly-Baby aan 't praten was ge
raaktEn tante mompelde zooiets van „stak
kerd".
Ze kwamen maar heel langzaam vooruit in
de kermisdrukte en 't duurde meer dan 'n kwar
tier eer ze 'n vijftig meter verder waren.
Opeens was er voor 't variété-theater 'n ge
schreeuw, gedrang en geloop, dat niets met de
kermis te maken moest hebbenen de dikke
tante van de cassa kwam met haar armen om
hoog op 't trapje staan.
„D'r is vast wat gebeurd daar!" riepen de
menschen. Eer tante Lies er erg in had, was
Han verdwenen.... ze zag hem tusschen de
toeloopende nieuwsgierigen dringen tot dicht
by de tent. Ze ging ook terug, maar Han was
nergens meer te zienEn toen ze hoorde wat
er gebeurd was, dacht ze dat ie wel naar bin
nen kon zijn.
Maar Han holde al langs de kramen en ten
ten en draaimolens, rende door steegjes en
laantjes naar de pastorie. In de tuin liep de oude
dorpspastoor te brevieren. Han lujgde zenuw
achtig door 't hekje: „Pastoor! Pastoor! Kom
gauw'n ongeluk op de kermisdat meisje
van de kunstemakerstent is uit de trapeze ge
vallen...."
„Ja, maar ventje, je weet toch niet...."
„Jawel, pastoorze is gedoopt en aange
nomenik weet 't zekergauw dan asje
blieft!"
De kapelaan kwam uit de achterdeur, om te
zien wat er gaande was. Tien woordenen
hy sprong al op z'n fiets.... als 't noodig was
zou ie direct ergens telefoneeren.
De pastoor nam de snikkende jongen mee
naar binnengaf hem 'n glas limonade en
hoorde by stukjes en brokjes wat Han van
Dolly-Baby wist.
En na 'n half uur liep Han eerbiedig voor de
pastoor uit met de koperen lantaarn en 't schel
letjeEn hy bad maar stilletjes: „Onze Lieve
Heer...» laat haar niet doodgaan, vóór we er
zijn.... Maria, help haar.... U weet het toch,
lieve Maria, van 't prentje.... en wat er achter
op te lezen staatWees gegroet, Maria. Gn
zijt
Op de kermis was het ongeval van tent tot
tent gegaan en alles stond stop.... Er werden
hoofden ontbloot, knieën gebogen, toen Han en
de pastoor passeerden.
In haar kribje in de kermiswagen lag Dolly-
Baby, met half gebroken oogen al.
„Pax huic domui
De clown, de kunstemakers, de danseresjes la
gen geknield langs de wandenen de dikke
tante Irma zat in 'n zenuw-huilbui zich zelf de
ergste verwijten te maken.
Toen "de pastoor zijn verheven taak had ver
richt, glimlachte Dolly-Baby gelukkigen
zag Han staanZe nam z'n hand en zei:
„Ik dacht 't wel.... dat jijdat jydat
is heel goed van jeIk heb 't eerlijk gebiecht
hoor.... van dat niet naar de kerk.... maar
anders wist ik toch heusch niks
Ze werd witteren fluisterde: ,,"t Prentje."
„Waar is haar kapdoosje?" vroeg Han aan
iemand naast hem.
Het plaatje zat in zoo'n gleufje, achter een
schaartje, 'n nagelvijltje en andere dingetjes.
Of ie nog es goed wou lezen, wat er achter
stond. Han deed 't hard en duidehjken zelfs
de geweldige athleet, die zes personen kon tor
sen, lag er bij te snotteren.
's Avonds was de tent gesloten.
De middag na de begrafenis was Han alweer
op 't kerkhof met 'n bosje bloemen
„Dag Dolly-Baby.... je bent nou fyn geluk
kig, hè?"
G. N.
