ST.W1LLIBR0RDUS
Antisemitisme laait op
DISNEY'S
en^de
Zeven Dwergen
Palace Fam. Cinema
Rembrandt
i-moi
'dc
Kemal Ataturk
overleden
De verkiezingen
in Amerika
Algemeene rouw
om Von Rath
SNEEUWWITJE REEPE''en
Het nieuws van heden
SYNAGOGEN BRANDEN
IN DUITSCHLAND
BARKER'S BEHANG
N.V. NEDERL.VERZ.MU.
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
DONDERDAG 10 NOVEMDER 1938 AV0ND8LAD
namp
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
CATHARIJNESINGEL4ÖUTRECHT
tustri'
fe, dc"
usteri11
aan j.
ische
j de A
tepassf'
scht. j
voor
ie ind"'
ïfen
at naf
he l er
In df;
a den dood van Von Rath wor
den uit het geheele Rijk
relletjes gemeld
Politie ziet toe
;n
'Joden mogen geen wapens
dragen
sie
»nd
vet
Rl^
krees echter persoonlijk letsel. De
bewaakt thans de vernielde panden,
den te München is het naar aanleiding van
tjCs te parijs gepleegden aanslag op den lega-
rci'etaris Von Rath tot antisemietische uit-
eekomen.
len
VSeeft
vo" niet|
de m
is in
't
17.6"
LID
De kwestie der opvolging
Voor geestelijke en morele her
bewapening van ons volk is
degelijke Opvoeding en ontwik
kelend Onderwijs onontbeerlijk.
V erbetering der leerlingenschaal
is noodzakelijk.
K.O.V.
Frangois-Poncet bïj
Ciano
GRATIE VOOR MOONEY
Het Weer
7# 't Uoud
Holen va*
,,<U
nat
Syiaacn&stad"
Partij van Roosevelt is optimistisch
ondanks den uitslag
Koning' Leopold naar
Amersfoort
Bezoek aan het Belgische
monument
Rechtsche en linksche
legerberichten
Zuid-Afrika erkent
Italië's imperium
VLIEGTUIG NEERGESTORT
Ook president Lebrun deed van
zijn deelneming betuigen
Laatste rustplaats
in Duitschland
Directeur van den
K.R.O.
P. A. M. Speet benoemd
ZONNIG WEER, DOCH WEL
OCHTENDMIST
Fa. HEILKER
DOOSJES CHOCOLADE
KLOPPERSINGEL 7
Gen. Cronjéstr. 135 Tel. 11657
HAARLEM
64e JAARGANG No. 21475
KEMAL ATATURK IS HEDENMOR
GEN OVERLEDEN.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
DRIE JAREN
ANDERHALF UUR
EEN MENSCHENLEVEN
Vertooningen in i
beide Theaters!
WERELD WONDERWERK
IN DE NEDERL. TAAL
Nederl. Première gelijktijdig in:
MU ITIPIAN E
TECH-NICOIOR
DAIv\
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
VERZEKERINGEN TOT EIK BEDRAG
Vertegenwoordigers gevraagd
;.chtig«
j» het
■Ss va"
■nee i"
Strekt?
)ang
n tcge
den f.
sns
uvernv
nk A
:£ing
d ov'6f
n va"
ogelii"
trede"
en ge'
van
gekoi"*
al die"1
®ERLIJN, 10 Nov. (Havas). De dood vait Von
«ath
tisi
heeft tot een nieuwe golf van anlisemi-
nie geleid. Nadat zich reeds Maandag en
'hsdag in verscheidene Duitsche steden inci-
nten hadden voorgedaan, o.a. te Kassei en
^Ssau> is het gisteren ook te Berlijn tot uit-
Ss«n gekomen. Groepjes jongelieden trokken
"chtend tegen 2 uur door de hoofdstraten
de
Westelijke wijken, waar de Joodsche za-
Ve«ist(
"erd.
n°g talrijk zijn. Met hamers sloegen zü de
öe
"en
het
,e»Tiiiten in. Nergens werd evenwel geplun-
politie kwam niet tusschenbeide.
verontwaardiging der nazis wordt overal
^itschland gelucht door het in brand ste
Van synagogen, het inslaan van ruiten en
arresteeren van Joden.
.be
ty/p synagoge in de Prinzregentenstrasse te
'licrsdorf, een der Westelijke wijken van
«ijn
Westelijke wijken van
0e. staat in brand. De brandweer is bezig
der VUUr te bestrijden en zij tracht te verhin-
gre!n' dat de brand overslaat naar een aan-
hiRt "d confectiemagazijn. Een groote me-
Slanf e/vT-iz-vnixrcnpl trarl**
*chrl B°rlljn zijn over de ingeslagen ruiten op
tie !Iten geplakt, zooals „Pührer verlos ons van
•j, oodsche pest".
die hamburg is de vernieling wel zeer gron-
d^.-^iet slechts de winkelruiten zijn ingeslagen,
Verd °°k de vensters op de eerste en tweede
t0„aiePing van aan Joden behoorende kan-
ren
Jv
e eenige synagoge, welke nog te München
lje, °Vet'gebleven, stond hedenochtend ïh brand.
Boe VUUr sloeg over naar een achter de syna-
njet6 gelegen school en van beide gebouwen is
Zij veel overgebleven. Alle mannelijke Joden
va„ Vahmorgen vroeg door de geheime politie
oVe 111111 bed gelicht en naar politie barakken
CWbracht. Omtrent hun lot is niets bekend.
goR°k te Weenen zijn hedenochtend twee syna-
door brand verwoest.
Reutercorrespondent te Weenen meldt, dat
tegc'beoigte van 500 personen, die betoogingen
te de Joden hield, vanochtend de synagoge
bfau Z in brand heeft gestoken. Het gebouw
b^e volkomen af.
&>liu ^ksleider der S.S. en chef der Duitsche
tiig^le heeft de volgende verordening uitgevaar-
reu?s°«en, die volgens de wetten van Neu-
vPrrCrS als Joden gelden, is elk wapenbezit
tiek bben Overtreders worden naar concentra-
ift ^ben gebracht en gedurende twintig jaar
chutzhaft" genomen.
Keulen meldt Reuter, dat daar vannacht
lmt.
slaat het schouwspel gade.
itencfi
2rkzai
eëind»
n bes'
treffe"
m,
Rua"j
JapaO^
:spre-
eiscbf,
vroeg*
at in
terie
roefp0*1
van f
irdt,
SotW^
jaar il'
ienst
iemingt
de iucf
ien.
I
kortfj
omtre
tussc",
jebied'
be
'bik,
:eh en vensters van Joodsche zaken en
Sla e?n uitsluitend Joodsch restaurant inge-
zijn, terwijl binnen alles werd vernield.
eden van Hitlers oude garde, die den ver-
Vje aë van den putsch van 1923 hadden ge-
tair<3, sloegen gisterenochtend de ruiten in van
br„.Van Joodsche zaken en staken deze in
'rahd.
Om 3 uur hedenochtend ging men nog
g6e s door met het inslaan van ruiten, het-
de„n <ioor een enthousiaste menigte werd ga-
leden 1
;nde
vedst
caar.
tverW
;endb*j
tri
slagen
liggg v°ornaamste winkelstraten van Berlijn
haai bezaaid met alle soorten etalage-mate-
tai j' afkomstig uit Joodsche winkels. Een aan-
kdn f°0cJsche winkeliers heeft besloten, hun za-
W. sIbiten en de ontwikkeling af te wach-
teerri -St aantal Joden, dat te Weenen gearres-
V0, ls> Wordt op 5.000 geschat,
keu v°Clls Havas zouden in de Westelijke wij-
ln u,,an Berlijn niet minder dan vijf synagogen
•hen Bestoken zijn, doch Reuter meldt, dat
\*J.etJuur
Jiju ,..be hoofdsynagoge in het hartje van Ber-
yd vu d-uuurcu "'j". wwAi
Vuur overal onder de knie, of reeds ge-
n.
hein mq v.Uo,..o6„6o
heen brijy, a"e ruiten ingeslagen en de ijzeren
bi6r, gen vernield. De nolitip belette een eroote
Stefij® e Joden het gebouw binnen te gaan. Een
S°ben '10litiemacht bewaakt de omgeving. Per-
atrP^, cl'e foto's trachten te nemen worden ge-
«steera.
even der twaalf Berlijnsche synagogen
vernield. De politie belette een groote
*erd,
jd
berk,
en in brand gestoken. Spuitgasten be-
etl den omvang der branden, maar doen
vijzig:
im si
iran
;ussc"^
te bf'
'eerkS'
8 om de Israëlietische kerken te red-
■sfiij
ri verschillende daarvan is het inte-
r totaal vernield, van andere het dak
Bestort, zoodat alleen geblekerde muren
8 ortlhoogrijzen.
verscheen over deze gebeurtenis-
sch,
Been
olen
enkel officieel bericht. Acht Joodsche
ekorhe,
Ier h j
mees^
den"*!" Waren heden gesloten. Te Weenen wer-
v0eraWee synagogen geplunderd. Te München
NnLÖeT polltie razzia's uit in de Joodsche
tlaarn Joden werden van hun bed gelicht en
Bazyna °Psesloten. Aanvallen op Joodsche ma-
worden uit geeel Duitschland ge-
oe politie ziet overal rustig toe.
10 Nov. (Reuter). In het def-
U e besten van Berlijn zijn de ruiten van
"«derden Joodsche winkels volkomen ver-
kejel(1 6n hct schijnt- dat seen enkel win-
*'etaam gcspaarJ ls' Dc Kurfuerstendam
Cr uit, alsof zich een luchtaanval of
fitoote ontploffing heeft voorgedaan.
Groote groepen menschen komen een kijkje
nemen in de wijken, waar de verwoestingen zijn
aangericht. Velen komen met ontelbare auto
bussen, die overal ernstige verkeersopstoppin
gen veroorzaken. D evernieling is niet alleen
beperkt gebleven tot de hoofdstraten. Ook de
Joodsche winkels in de zijstraten hebben het
moeten ontgelden. In enkele gevallen zijn de
eigenaars der winkels in preventieve hechtenis
genomen om hun veiligheid te waarborgen.
Daar te Berlijn nog twee synagogen in brand
zijn gestoken, zijn in totaal negen van de elf
synagogen in hoofdstad aan de anti-semietische
actie ten offer gevallen.
In een gesprek met een buitenlandschen jour
nalist voorspelde een bruinhemd voor van
avond en morgen zelfs nog ergere dingen. Hij
gaf toe, dat de avtie tegen de Joden voorbe
reid is. doch zeide: „de hoogeren weten het na
tuurlijk niet, en wij dragen, zooals vanzelf
spreekt, niet onze uniform, wanneer wij het
doen."
Volgens een bericht uit Hamburg is ook daar
de voornaamste synagoge verwoest.
In sommige straten in het Westen zoo
meldt Havas nog zijn zelfs meubelen en
piano's uit de étalages gehaal den op straat
geworpen. Verder zijn ook de ruiten ingesla
gen va nde showroom van de Pransche auto
mobielfabriek Citroën aan den Kurfuersten-
van de showroom van de Fransche automo
bielfabriek Citroën aan den Kurfeuersten-
dam, waarvan de directeur een Duitscher is.
Ook zijn groote verwoestingen aangericht
in een Hongaarsch restaurant aan den Kur-
fuerstendam, welks eigenaar een Hongaar is.
ISTANBOEL, 10 Nov. (Reuter).
De president van Turkije Kemal
Ataturk is hedenmorgen overleden.
Officieel wordt medegedeeld, dat de dood van
Ataturk hedenochtend om 9.25 (Ned. tijd) is
ingetreden. Daarvoor was hij volkomen buiten
bewustzijn.
Krachtens de grondwet is de voorzitter van
de Nationale Vergadering, Abdoel Halik Renda,
automatisch belast met de waarneming van het
presidentschap van de republiek tot het nieuwe
staatshoofd gekozen is. De Nationale Vergade
ring is met den grootsten spoed bijeengeroepen
om terstond tot de verkiezingen van een nieu
wen president over te gaan.
De meeste kans om opvolger van Ataturk te
worden heeft generaal Ismet Ineunu, de 58-
jarige oud-premier, die, sedert hij in October
j.l. als ministerpresident aftrad, geen actieve
rol meer in het openbare leven gespeeld heeft.
Hij heeft dertien jaar lang nauw met Ataturk
samengewerkt. Twee andere mogelijke candi-
daten zijn Fewzi Chazmak, de chef van den
generalen staf, en Fethiokya, de Turksche am
bassadeur te Londen, doch naar men meent te
weten, voelt geen van beiden er voor, zich voor
het presidentschap .candidaat, te stellen.
ROME, 9 Nov. (Havas). De Fransche
ambassadeur, Frangois-Poncet, is op het
Palazzo Chigi door Ciano ontvangen. Hij over
handigde den Italiaanschen minister een cople
van de geloofsbrieven, die hij den koning van
Italië, keizer van Abessinië, zal aanbieden. Zijn
onderhoud met Ciano duurde bijna een uur
De nieuwe Gouverneur van Californië bereidt
een verklaring voor, waarin wordt medegedeeld,
dat hij Tom Mooney, den arbeidersleider, die
gevangen zit, gratie zal verleenen.
illllllllllllllllllllllllllllllllltllllllllllllllllüü
VERWACHTING: Zwakke tot matigen
wind uit Zuidelijke richtingen, half tot §E
zwaar bewolkt of betrokken, waarschijn-
lijk droog weer, kans op mist in den na-
nacht, in den morgen wellicht iets kouder,
weinig verandering in temperatuur over- E=
H dag.
Hoogste barometerstand 773.6
te Warschau
Laagste barometerstand 745.9
te Vestmanoer s
Zon op 7.13 - onder 4.14 - Licht op 4.44 S
Maan op nam. 6.33 onder v.m. 9.54
14 November L. K.
illllllllllllllllllllllinilllllllllllllllinillllllllllllllllllllllllllllllllllllilli
TELEFOON 14164 - 13904
NEW-YORK, 9 Nov. (Reuter). Volgens de
laatste opgave is de stand der partijen:
in het Huis van Afgevaardigden: demo
craten 258, republikeinen 165, progressieven
2, twijfelachtig 10;
in den Senaat: democraten 67, republikei
nen 23, anderen 4, twijfelachtig 2.
In het hoofdkwartier der Democratische Par
tij heeft men van de verkiezingsresultaten zon
der al te veel pessimisme kennis genomen. Men
geeft toe, dat de republikeinsche winsten wat
grooter zijn dan men verwacht had, doch men
beweert, dat ze niet zoo groot zijn als de repu
blikeinen zelf gehoopt hadden.
De reden van het democratische optimisme
is de overweging, dat de uitslag volgens Roo
sevelt moet worden bezien naar het aantal
menschen van liberale gezindheid, dat geko
zen is, ongeacht de partij, waartoe zij behoo-
ren.
Reeds thans voorspellen de republikeinen en
andere conservatieve elementen een krachtige
oppositie in het Congres tegen Nssv Deal
maatregelen. Ook laten zij zich optimistisch
uit over de presidentieele verkiezingen in 1940.
Niettegenstaande hij in den strijd om het
gouverneurschap van den staat New York door
gouverneur Lehmann verslagen is, wordt aan
districtattorney Dewey door politieke waar
nemers nog steeds veel kans gegeven om het
tot republikeisch candidaat voor het president
schap te brengen.
Thans wordt bevestigd, dat Koning Leo
pold van België, vergezeld van H. M. de
Koningin, op 22 dezer des namiddags een
bezoek zal brengen aan het Belgische monu
ment te Amersfoort.
SALAMANCA, 10 Nov. (Havas). In het leger-
bericht van het groote hoofdkwartier der recht-
schen wordt o.m. gezegd:
Wij zijn in den sector van de Ebro verder op
gerukt en hebben de Sierra del Aguila en de
Sierra de les Perlas volledig bezet; wjj beheer-
schen het dorp Garcia en bestrijken een deel
van den weg van Venta de Camposinas naar
Asco.
Vandaag hebben wij tijdens een luchtgevecht
veertien linksche vliegtuigen neergehaald.
In het legerbericht van de Regeering wordt
medegedeeld, dat de regeeringstroepen de te
genaanvallen van de recht",chen op de stellingen
aan de Segre, welke de regeeringstroepen on
langs hebben veroverd, hebben afgeslagen. Zij
zijn verder opgerukt en hebben een aantal ge
vangenen gemaakt.
ROME, 9 Nov. (Stefani). De minister van
Buitenlandsche Zaken, Ciano, heeft den gezant
der Zuid-Afrikaansche Unie, Heymans, ont
vangen, die hem mededeelde, dat zijn regeering
besloten heeft de souvereiniteit van Italië ovei
Ethiopië te erkennen en nem te dien einde
als gevolmachtigd minister accrediteert bij den
koning van Italië en keizer van Ethiopië.
Te Washington is Woensdag een militair
vliegtuig op straat neergekomen. De beide in
zittenden werden gedcod. Bij het ongeluk zijn
nog drie automobielen in brand geraakt, die
vernield werden.
PARIJS, 9 Nov. (D.N,B.). De dood van
gezantschapsraad Von Rath heeft vooral
in de Duitsche kolonie innige deelneming
gewekt. Het bericht van het overlijden ver
spreidde zich als een loopend vuur.
President Lebrun heeft door zijn adjudant
den Duitschen ambassadeur van zijn deel
neming doen betuigen.
De chef van den generalen staf, generaal
Consol, heeft reeds zijn condoleantiebezoek
aan de Duitsche ambassade gebracht.
Het stoffelijk overschot van gezantschaps-
raad Von Rath zal van het ziekenhuis naar
de Duitsche ambassade worden overgebracht
en daar op een baar worden gelegd.
Leden van het ambassadepersoneel en
van de N.S.D.AF. zullen de eerewacht be
trekken.
De Duitsche kolonie zal een rouwplech-
tigheid organiseeren. Waarschijnlijk zal de
doode naar Duitschland worden overge
bracht.
Nadat de lijkschouwing aan het stoffelijk
overschot van den vermoorden ambassade
secretaris Von Rath was verricht, hebben tal
rijke leden van de Duitsche kolonie te Parijs
den overledene een laatste bezoek gebracht. In
de protestantsche kerk werd een korte dienst
gehouden, tijdens welken de ambassadeur een
lijkrede hield en den overledene als een ge
waardeerd medewerker en trouw vriend hul
digde.
Het stoffelijk overschot werd te kwart over
tien des avonds overgebracht naar de Duitsche
ambassade. De kist was gedekt met de baken-
kruisvlag.
Nadat de laatste bezoekers van de ambas
sade waren vertrokken, betrokken de leden van
de ambassade de doodenwacht bij net stoffe
lijk overschot van hun medewerker.
De Fransche zaakgelastigde te Berlijn, graaf
de Montbas, heeft Woensdag den staatssecre
taris van Buitenlandsche Zaken, Von Weisz-
aecker, namens de Fransche regeering, den mi
nister-president en den minister van Buiten
landsche Zaken deelneming betuigd met het
overlijden van Von Rath.
In de bestuursvergadering van den K.R.O.,
welke 9 November j.l. in de K.R.O.-studio te
Hilversum, werd gehouden, werd de heer P. A.
M. Speet, tot dan toe bedrijfsleider van den
K.R.O.met algemeene stemmen benoemd tot
directeur van den K.R.O.
Het is te verwachten, dat het wolkendek in
onze omgeving geleidelijk minder dicht zal
worden. De temperatuur zal in dat geval in den
nacht iets lager worden, waarbij de kansen op
ochtendmist toenemen. Overdag zal het weer
wellicht iets zonniger zijn met dezelfde tempe
ratuur.
ALLEEN VOOR ËNGROS
TELEFOON 14293
HAARLEM
APART EN GOEDKOOP
VAKKUNDIGE BEHANGERS BESCHIKBAAR
HUISEIGENAREN KORTING
Door geheel Duitschland werden syna
gogen in brand gestoken en Joodsche
magazijnen geplunderd.
Tot gezant van Italië bij het Nederland-
sche hof is benoemd markies P. 'Diana.
Tot directeur van den K. R. O. is be
noemd de heer P. A. M. Speet.
Vertegenwoordigers van het Kath. On
derwijzers Verbond hebben met de
R. K. Kamerfractie een bespreking ge
had over de leerlingenschaal.
Adres van Touringcarhouders Aan de
Tweede Kamer, waarin verzocht wordt,
het aanhangige wetsontwerp Autover
voer Personen niet aan te nemen.
Fabrieksbrand te Breda.
De Spoorwegen hebben de electrische
uitrustingen voor de nieuwe Diesel-elec-
trische treinen geheel in Nederland be
steld.
Directeur van den Dienst der Werkloos
heidsverzekering te Beverwijk, verdacht
van verduistering, gearresteerd.
Oude dame te Arnhem voor f 30.000
opgelicht.
O
OM HET TE MAKEN
OM HET TE ZIEN
OM ER NOG OVER
TE PRATEN
Sneemr
wme
Zaterdag - Woensdag en Zondag:
vier voorstellingen
2.00 uur, 4.30 uur, 7.00 uur, 9.15 uur.
Andere dagen: drie voorstellingen
2.30 uur 7.00 uur 9.15 uur.
Wegens de enorm hooge kosten moeten wij de
entreeprijzen met 5, resp. 10 cent verhoogen.
Toegang boven 14 jaar. Plaatsbespr. één dag vooruit.
IN P A L A C E UITGEBREID VOORPROGRAMMA
IN REMBRANDT OP HET TOONEEL
FANNY NOMANO met hare gedresseerde KAKATOES.
you're hearing everywhere—tunes like "Whistle While You Work"—"With a
Smile and a Song""Some Day My Prince Will Come"—"One Song"—"Isn't
This a Silly Tune?", Marching Song, eto.