De begrooting van Haarlem <v. k: 11 ALLE BANK- EN EFFECTENZAKEN Haarlem, 12 Nov. iïADEELIG saldo van f 1.284.220.- NÜbDe gewone bijdrage uit het Werkloos- J) ft6l. s'Piefonds was voor 1938 gebaseerd op l93qntage van 71,2. De omstandigheid, dat r lift WeEens steunverleening, en werkver- 6 l72000-meer moest worden uit- .'8e jtn en de voor de berekening der bij- op aanmerking komende belastingcapaci- akte lager bedrag kon worden gesteld, ÜVin mogelijk het subsidiepercentage Aft te bepalen op 75,8. fSofte etl 5e. D raming van de opbrengst der en gemeentefondsbelasting is nu ge- op- °P een heffing van 195, respectievelijk M a "ten. HsAI-ILWK RADIO MOORS n.v. N.V. BANK VOOR ONROERENDE ZAKEN NEDERLANDSCHE HANDELMAATSCHAPPIJ, N.ï, vorst ZATERDAG 12 NOVEMBER 1938 ^aming voor steunuitkeering aan werkloozen bijna 2 millioen gulden Geinig frischheid of initiatief to, l Nen; A.V. J ^hijfscredieten De Janskerk Bestratingen As f alteer ingen Brug bij den Vondelweg Kaaimuren, vaarten etc. DE KATH. VERKENNERS Patrouillewedstrijden R. K. ORATORIUMVEREENI- GING Inschrijving nieuwe leden Programma Radio-Centrale Personalia THANS f1485.- GARAGE „DEN HOUT" Wagenweg 166-168 - Haarlem Telefoon 12138 WAAR MOETEN DE SCHOENTJES HEEN? Gemeenteraad Belangrijke agenda MAATSCHAPPELIJKE WERKERS Maandag officieele opening der opleiding Vaste commissie voor uitbreidings plannen en streekplannen COMITÉ „KATH. OVERVEEN' Voordracht mr. J. F. de Vilder KRUISVERBOND Agenda Bioscopen 13 November Bioscopen 14 November Bioscopen Apotheekdiensten 100ste VOORSTELLING „HET BAL" KANTOOR HAARLEM - GED. OUDEGRACHT 65 - TELEFOON 18307 Oók tweede hypotheek, billijke conditiën reist incognito STAD jj °htw'en ^eden aan den raad aan de 8av 'erP-begrooting van inkomsten en uit- bjj l'1 v°or den dienst van 1939, met de daar- fter] ,®hoorende begrootingen voor de afzon- 'Jk beheerde takken van dienst. De het samenstelling der begroeting, waarin fttr nadeclig slot van den gewonen dienst Öo^u'fkening over 1937 wel is opgenomen, ftj^ ln zijn geheel weder naar den kapitaal- bgd .'s overgebraeht, leverde voor 1939 een sa'do op van rond 1.284.220 die voor 1938 een na voor 1938 een nadeelig gaf van 1.067.295 y *939 een ongunstig verschil *et 1938 van V, -Si-rw"' Waarmede 216.925 beantwoording van de vraag, welke om- ^Sneclen dit grooter nadeelig verschil heb- ctoj 'hvloed, wijzen wij u op de navolgende Waarmede bij de samenstelling der moest worden rekening gehouden, factoren: t na- [t^sWge 1 geraamd gedeelte van k s'ot der rekening 1936 'f. ^ltlcler rente van geldleeningen hGer gewone bijdrage Werkloos- k ^icissub.sidiefonds 6e neel to. t eer opbrengst opcenten perso- belasting eer opbrengst opcenten gemeen- ef°hdsbelasting Dn gunstig. factoren \f,gere uitkeering Gemeentefonds ach tuiden Aft; bbïteit Gemeentelijk Pensioen- t 6 71.000 254.000 221.000 96.000 162.000 76.000 34.000 44.000 47.000 14.000 172.000 14.000 262.000 248.000 meuten wjj net vuigenue up. 6 v,LIn de begrooting voor 1938 was het ten ,Qbdi Afin y Sstag, benevens aflossing ver- gende bijdragen aan den kapi- a,rt":nst (zonder bedrijven) en aflossing van Werkfonds- Dte y. an >chotten t^11 verleening en werkverschaf- ^bjke belasting op het bedrijf 4Sen zorg e batige en hoogere nadeelige bedrijv Aft .dichting merken wij het volgende op: v ln de begrooting voor 1938 was het ten afi be.n den gewonen dienst komende gedeelte nadeelig slot van de rekening over 1936 It 'eft 5 °P f 71.000. Zulks is thans niet ge- 5toft b Erond van bezwaar van Gedeputeerde Aft 2' Tengevolge van de in 1938 plaats gehad t e re conver5ie van geldleeningen kon de 'erva ®fttelast worden verminderd met 254.000 ik, «O eo komt 184.000 ten gunste van be- Ns lagere uitkeering uit het Gemeente- voornamelijk veroorzaakt door de Aft ering der garantie-uitkeering. i lp 1938 werd een gedeelte der wacht- Ast 1 67.000 ten laste van den kapitaal- ^raamd. Tegemoetkomend aan den Van Gedeputeerde Staten hebben wij BIJLSTRAAT 61 - HAARLEM Sfc ÜAMIELS. EN deze uitgaven thans geheel ten laste van den gewonen dienst gebracht. Aangezien de in 1939 te betalen wachtgelden 33.000.blijven be neden de raming voor 1938, bedraagt het on gunstig verschil derhalve 34.000. Ad c. Met deze hoogere raming is het maxi mum van de 40-jarige annuïteit tot dekking van het wetenschappelijk tekort in het gemeen telijk pensioenfonds bereikt. Intusschen wen- schen wij reeds thans onder Uw aandacht te brengen, dat de mogelijkheid niet is uitgeslo ten, dat de samenstelling eener nieuwe weten schappelijke balans, welke wij ons voorstellen naar den toestand per 1 Januari 1939 te doen opmaken, een grooter tekort zal aanwijzen. Ad d. Tengevolge van nieuw aangegane lee ningen tot consolidatie van vlottende schuld zal wegens ten laste van den algemeenen dienst (dus zonder de bedrijven) komende aflossing 47.000 meer verschuldigd zijn. Ad e. Wegens rente en aflossing, verschul digd in verband met door het Werkfonds ver strekte credieten moest 14.000.meer worden geraamd dan voor 1938. In verband met de in de desbetreffende overeenkomsten voorkomende voorwaarden verwachten wij echter, dat het geraamde bedrag geheel of gedeeltelijk door de Regeering buiten de begrooting zal worden ge steld, teneinde te strekken in mindering van de aan de gemeente toe te kennen belastingbij drage. Ad g. Ten aanzien van de lagere opbrengst der zakelijke bedrijfsbelasting verwijzen wij U naar ons voorstel tot wijziging dezer heffing. Ad h. De geldelijke uitkeeringen wegens werk- loozenzorg bedroegen: Af gewone Jaar Steun- bijdrage Voor reken. uitk. Werkl.- gemeente (netto) subs.-fonds 1935 1.904.200 1.312.000 592.200 1936 2.251.600 1.542.600 709.000 1937 2.126.600 1.520.700 605.900 1938 1.891.000 1.346.400 544.600 (raming) 1939 1.973.900 1.496.200 477.700 Voor armenzorg werd in overeenkomstige ja- ren uitgegeven: Valide armlastigen (netto) 1 454.000.— - 639.700.— - 602.400 - 553.000.— - 628.000.— Invalide armlastigen (netto) f 482.100.— - 556.700.— - 603.800.— -575.000.— - 725.000.— Komt in deze cijfers eenerzijds eenige vermin dering der uitgaven voor werkloozenzorg tot ui ting, anderzijds moet, mede in verband met de verschuiving van steun naar armenzorg, worden gewezen op de toenemende uitgaven ten behoeve dei armenzorg. Uit de rekeningen der gemeente over de laat ste jaren blijkt, dat de uitgaven voor werkloo zen- en vooral die voor armenzorg belangrijk hooger waren dan de daarvoor in de begrootin gen uitgetrokken bedragen. Het gevolg daarvan was, dat de rekeningen met een nadeelig saldo moesten worden afgesloten. Ook ten aanzien van den dienst 1938 moet worden verwacht, dat de uitgaven de raming zullen overtreffen. Wij hebben het daarom wenschelijk geacht deze posten op zoodanige bedragen te stellen, dat redelijkerwijze de verwachting mag worden gekoesterd, dat belangrijke overschrijding van de nu juistere ramingen zal worden voorkomen. Ad i. Voor 1938 werden de bedrijven voor door de gemeente verstrekt kapitaal belast met een rente van 5 pet. (grondbedrijf 4 V& pet.) Aan gezien dit percentage voor 1939 is teruggebracht tot. 4. zouden de bedrijfsuitkomsten, bij overigens gelijke omstandigheden, een gunstiger resultaat van f 225.000.hebben moeten opleveren. De voor 1939 geraamde batige en nadeelige saldi wijzen evenwel ten opzichte van 1938 een nadeelig verschil derhalve 248.000. Uiteraard moest bij gebreke van eenig ander middel, ook voor 1939 de dekking van het tekort ad f 1.284.220.weder worden gevonden door 't ramen eener extra- en belastingbijdrage. Wijl de extra-bijdrage in geen geval grooter kan zijn dan noodig is om het bedrag der ge wone bijdrage op te voeren tot ten hoogste 99 pet. der werkloosheidsuitgaven, ligt het voor de hand, dat stijging van het percentage der ge wone bijdrage moet leiden tot een lager uitkee- ringspercentage wegens extra-bijdrage. Het is in verband hiermede, dat deze bijdrage, welke voor 1938 was geraamd op f 583.661.in de begrooting 1939 moest worden uitgetrokken op i 525.248.— De belastingbijdrage, benoodigd tot dekking van het daarna nog res- teerend begrootingstekort behoorde derhalve te worden bepaald op .f758.972.— Totaal f 1.284.220 krachtens de daarvoor geldende bepalingen zou de belastingbijdrage maximaal kunnen be dragen f 955.529. In de boeking der werkloosheidsuitgaven is een wijziging gebracht. Op den kapitaaldienst is een bedrag van f 10.000 uitgetrokken voor de restauratie van de muren der voormalige Janskerk. Agentschap HAARLEM Croote Houtstraat/Croote Markt Telefoon 13990 (3 lijnen) Voor rioleerings- en bestratingswerken is op den kapitaaldienst bepaald f 58.000, vorig jaar f 16.630. Er is namelijk een post van f 50.000 geraamd voor de verkeersoplossing Kleverlaan- Marnixstraat,, verbinding Slachthuisstraat en Graafschapstraat, bestrating Schalkwijkerweg Floresstraat, Leidschevaart, van Brouwersbrug tot Westerbrug, enz. Voor het asfalteeren van straten is uitgetrok ken f 118.550, vorig jaar f 139.800. Op het pro gram staat asfalteeren Ged. oude Gracht van Kleine Houtstraat tot Verwulft en van Zijl straat tot Verwulft. Voor den bouw van een brug bij den Vondel- weg over de Jan Gijzenvaart is uitgetrokken f 25.000, voor den bouw van een brugwachters huisje bij de Langebrug f 2.000. Voor het maken van een duiker in de Gouw wetering staat op de begrooting f 18.000, voor het verplaatsen van het gemaal aan den Ro- molenpolder f 26.500, voor het maken van een kademuur aan de Emmakade en overzijde aan de Leidschevaart f 12.600 en tusschen Brou wersbrug en Prins Hendrikbrug f 10.500. De specificatie van het nadeelig verschil tus schen de raming in de begrooting 1939 ten op zichte van 1938 geeft o.a. de volgende markante verschillen: kosten a.s. verkiezingen f12.000, uitgaven politieverkeersborden etc. f 5.500, lucht bescherming f 1.800, straatbelasting fit.000 minder ontvangst geraamd, vermogensbelasting f 2.C00 minder geraamd, dividendbelasting f 10.000 minder geraamd, zakelijke bedrijfsbelas ting f 14.000. Meer opbrengst personeele belasting f 104.000 gemeentefondsbelasting f 162.400, vermakelijk heidsbelasting f 2.000, grondbelasting f 7.000, precario en radiodistributie f 10.750, leges f 7.000 meer opbrengst, electriciteitsbedrijf f 44.000. grondbedrijf f 18.000, gasbedrijf f 2.500, totaal minder inkomsten en meer uitgaven f 994.190. en meer inkomsten en minder uitgaven f 774.080. ln café-restaurant Bolwerk wordt een nationale jubileum-vogeltentoonstelling ge houden. de heer E. H. Tenckinck, comm. van politie, opende deze tentoonstelling. De voorzitter, de heer J. J. Michielsen, leidde den commissaris rond Zondag 13 November zullen door de Katho lieke Verkenners van Haarlem en omstreken de jaarlijksahe patrouillewedstrijden worden ge houden. Deze zijn zoo ingesteld, dat in korten tijd elke patrouille gelegenheid heeft te too- nen, wat zij kan, door het uitvoeren van een reeks opdrachten, die alle echte verkenners activiteiten bevatten. Kaartlezen, spoorvolgen, broodbakken op houtvuur en E.H.B.O. met ver voer van patiënten over een grooten afstand door middel van fiets-nood-brancard worden o.a. in practijk gebracht. Aan de wedstrijden wordt deel genomen door een 35-tal patrouilles (ong. 200 verkenners) van alle groepen uit Haarlem en naaste omgeving Ook uit Alkmaar zullen verkenners komen om hun krachten te meten met de Haarlemsche broeders. Om 12 uur worden de jongens verwacht bij het Seminarie Hageveld, vanwaar ze met korte tusschentijden zullen vertrekken tot het uit voeren van de opdrachten: om ongeveer 5 uur wordt de dag besloten met een kort Lof in de R.K. kerk te Overveen. De beoordeeling, die uit den aard der zaak zeer omvangrijk i$, geschiedt door een speciale jury, geassisteerd door de Haarlemsche leiders. Deze komen reeds om half twaalf te zamen om de laatste voorbereidingen te treffen. Men verzoekt ons mede te deelen, dat Zondag a.s. te 12 uur in de tuinzaai van restaurant Brinkmann aan de Groote Markt het bestuur der R.K. Oratoriumvereeniging zitting zal hou den tot het inschrijven van nieuwe leden. ZONDAG 13 NOVEMBER Frogr. 1: Hilversum II. Progr. 2: Hilversum I. Progr. 3: Diversen 8.35, Keulen 9.20, Ned. Brussel 10.20, Keulen 11.20, Ned. Brussel 1.20, Parijs Radio 1.35, Fransch Brussel 2.20, Ned. Brussel 2.35, Keulen 3.20, Parijs Radio of di versen 5.20, Weenen of diversen 5.40, London Regional 6.50, Straatsburg of diversen 8.10, Fransch Brussel 8.30, Ned. Brussel 10.20, Fransch Brussel 10.30. Progr. IV: Ned. Brussel 8.30, Fransch Brus sel 9.20. Droitwich 11.05, Diversen 2.20, Droit- wich 2.40, London Regional 4.20, Droitwich 4.40, London Regional 5.20, Droitwich 5.40, Keulen 11.00, Parijs Radio 11.20. Progr. 5: 8.30 v.m.12.00 n.m. Diversen, Geslaagd voot' het 3e gedeelte notarieel examen (bevordering tot candidaatnotaris) de heer H. C. R. M. van Cranenburgh te Haar lem. L A A GS T E BE LA STINGKIASSE Comf. 4 pers. Cabrio-Coach iüii Het Comité: „Gooi wat in mijn schoentje" kan met blijdschap mededeelen, dat ongeveer 200 kindervrienden zich reeds bereid verklaard hebben, een kind met Sint Nicolaas te verras sen door hun schoentje bij hen aan huis te laten plaatsen. Er zijn echter momenteel reeds ruim 400 aanvragen. Wü weten op de bekende weldadig heid van de ingezetenen van Haarlem en om streken ook thans een beroep te doen, wanneer wij vragen ons toch te helpen, opdat er geen kind teleurgesteld behoeft te worden. Wij leggen er nogmaals den nadruk op, dat het voor alle gezindten is en dat het niet de bedoeling is levensmiddelen of kleeren te geven, doch slechts een klein Sint Nicolaasge- schenk (speelgoed en lekkernijen) gedachtig het spreekwoord: „Een kinderhand is gauw ge vuld". Bel dus nog heden op: W. H. Dalmeyer, voorzitter, Prins Hendrik- laan 66, Overveen, .Tel. 16606. Mevr. A. Bolleurs-Bocage, secretaresse, Hooi- markt 30, Haarlem. Tel. 17865. Op de agenda van de vergadering van den gemeenteraad op Woensdag 16 November ko men o.a de volgende belangrijke punten voor: stichting R. K. jongensschool in de omgeving van den Rijksstraatweg: opheffing der commis sie van plaatselijk toezicht op het L. O.: dem ping Bakenessergracht en vaststelling opcenten gemeentefondsbelasting. Ter gelegenheid van den aanvang van de les sen aan den cursus voor opleiding van maat schappelijke werkers op Donderdag a.s., zal op Maandag 14 November des avonds om acht uur in de Statenzaal, ingang Stadsbibliotheek, Prin senhof, een bijeenkomst met genoodigden, do centen en cursisten plaats vinden, waar doel en beteekenis van deze cursussen zal worden uit eengezet en waar o.a. de Wethouder van Sociale Zaken het woord zal voeren. De vaste commissie voor uitbreidingsplannen heeft, vooral sinds het opnemen van een rege ling omtrent streekplannen in de woningwet en in het woningbesluit, allengs meer bemoeienis gekregen met betrekking tot de voorbereiding van streekplannen. Aangezien dit onderdeel van de taak der commissie in haar naam niet voldoende tot uitdrukking komt en dit, naar gebleken is, tot misverstand aanleiding geeft, hebben Ged. Staten besloten den naam der commissie aan te vullen en dezen te doen luiden „vaste com missie voor uitbreidingsplannen en streekplan hen in Noordholland". De tweede voordracht in dit winterseizoen, uitgaande van het comité „Katholiek Overveen", zal gehouden worden op Vrijdag 25 November, des avonds om kwart over acht in het parochie huis „Domi" aan het Zandvoorterpad te Over veen. Mr. J. F. de Vilder zal alsdan spreken over ,,De Katholieken en de Cultuur", een onderwerp, dat voor alle Katholieken ongetwijfeld actueel en leerzaam is. Belangstellende Katholieken, zoowel van Haarlemsche als van Overveensche zijde, zijn dus op dien avond van harte in „Domi" wel kom. De toegang is gratis. Voor de derde maal binnen kort tijdsverloop hield de Katholieke vereeniging van geheelont houders en onthouders, het Kruisverbond, deze week een kernvergadering. Verschillende onder werpen kwamen ter sprake, waarvan de meeste verband hielden met de ontworpen winteractie. Van den Zeereerw. Directeur der R. K. Militai- renvereeniging was de mededeeling ontvangen, dat het bestuur het aanbod van het Kruisver bond om voor de Katholieke militairen een ge- zelligen avond te verzorgen, had aangenomen. De feestcommissie trok onmiddellijk aan den ar beid om het programma, dat tooneel, muziek en verrassingen zal bevatten, zoo aantrekkelijk mo gelijk te maken. Het initiatief, van andere zijde genomen, om dr. Ariënstentoonstelling, die te Nijmegen veel belangstelling trok, ook voor enkele dagen bin nen Haarlem te krijgen, viel bij het Kruisver bond in goede aarde. Aan het mooie plan om op die wijze het buitengewone leven van den groo ten socialen priester Mgr. dr. Alfons Ariëns meer algemeen bekend te maken, zal alle medewer king worden verleend. Sedert de Reddingsbrigade St. Franciscus van Assisië niet meer bij machte was door regel matig vergaderen den noodzakelijken bijstand aan goedwillenden alcoholisten te geven, levert de voortzetting van he> reddingswerk meerma- Gebouw St. Bavo: Geel Wit, 6 uur. Gewone zittingen 4 en 7 uur. Stadsschouwburg: De Schakel: „Renee Jean ne" (Jubileum Tilly Lus), kwart over 8. Kunstzaal De Bois: Expositie 95 uur. Kunstzaal Leffelaar: Expositie 105 uur. Frans Halsmuseum: Expositie 105 uur. „Bolwerk", Kennemerplein„Onderling ge noegen", Intern. Vogeltentoonstelling. Rembrandt: „Sneeuwwitje" 2, 4.30, 7 en 9.15 uur. Cinema: „Sneeuwwitje" 2, 4.30, 7 en 9.15 uur. Luxor: „De zoon van Tarzan", „Cowboy ro mance", 2.30, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Vadertje Langbeen" 2.30, 7 en 9.15 uur. Moviac: Doorloopend uurfilmprogramma. Gebouw St. Bavo: Utile Dulci, 8 uur. R.K. Vereenigingsgebouw, Heemstede: Vie ring lustrum St. Stanislaus-verkennersgroep, kwart over 8. Stadsschouwburg: „Pinokkio", kindervoor stelling „Geloof en Wetenschap", 2 uur: „Gol den Boy", kwart over 8. „Zomerlust", Santpoort: „Soli Deo Gloria"- concert, 8 uur. Kunstzaal De Bois: Expositie 2—5 uur. Kunstzaal Leffelaar: Expositie 25 uur. Frans Halsmuseum: Expositie 105 uur. Rembrandt: „Sneeuwwitje", 2, 4.30, 7 en 9.15 uur. Luxor „De zoon van Tarzan", „Cowboy-ro mance", 2, 4.15 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Vadertje Langbeen", 2, 4.30, 7 en 9.15 uur. Moviac: Doorloopend uurfilmprogramma. Gebouw St. Bavo: Haarlems Zanggenot, 8 uur: R. K. Bevolkingsbureau, 8 uur; Best. Transportarbeiders, 8 uur. Gem. Concertgebouw: Avro Schaaktournooi, 611 uur. Brinkmann, Gr. Markt: Jan P. Strijbos voor het Alg. Ned. Verbond over „Onze Natuurmo numenten", 8 uur. Kunstzaal De Bois: Expositie 95 uur. Kunstzaal Leffelaar: Expositie 105 uur. Rembrandt: „Sneeuwwitje", 2.30, 7 en 9.15 uur. Cinema: „Sneeuwwitje", 2.30, 7 en 9.15 uur. Luxor:. „De zoon van Tarzan", „Cowboy romance", 2.30, 7 en 9.15 uur. Frans Hals: „Vadertje Langbeen", 2.30, 7 en 9.15 uur. Moviac: Doorloopend uurfilmprogramma. KRUISSTRAAT 38 - TELEF 14609 OFFICIEEL PHILIPS REPARATEUR De Zondags- en avonddienst der apotheken zullen tot en met Vrijdagavond worden waarge nomen door de volgende apotheken: Th. A. Klinkhamer, Koninginneweg 69; Grijseels en Van Hees, Lange Veerstraat 14; L. Schoorl, Fr. Halsplein 1; steeds geopend zijn: C. E. Schots-, man, Binnenweg 206208; Elswoutapotheek, Bloemendaalscheweg 341. Apotheek Aerdenhout, Zandvoortschelaan, telef. 26772. Heemsteedsche Apotheek, Binnenweg 90, telef 28197. De Bloemendaalsche Apotheek, Bloemen daalscheweg 85, tel. 22181. len moeilijkheden op. Terwille van de patiën- enten moet hierin verbetering komen en het be stuur zal deze zaak ter hand nemen. Nadat nog enkele huishoudelijke punten wa ren besproken en besloten was tot een spoedig volgende bijeenkomst, werd de vergadering met gebed beëindigd. Mevrouw Charlotte Kohier zal op Dinsdag 15 November des avonds om 8.15 uur, in den Stadsschouwburg te Haarlem, de 100ste voor stelling geven van haar voordracht „Het Bal" van Iréne Nemirowski, vertaling J. W. F. We- rumeus Buning. Deze voordracht mocht door het geheele land, alsook in West-Indië, groot succes boeken. AMSTERDAM FRITZ METZNER >'.toftt i. j'lft net lied op de lippen, dat zoo duidelijk %gs gemoedstoestand weergaf, ging Sigmar fl tra den eerbiedig groetenden nachtportier hat ft»13 °P- Hij had er heelemaal geen erg in, Ntw Persoon, die achter hem het hotel was Bekomen, tegelijk met hem naar boven Het was de detective van harê hoog- v°rstin von Cherbourg. HOOFDSTUK IX sma-kelijk ontbijt met graaf en gravin °ft4 P' begaf Sigmar zich te voet naar Alt- u detective van vorstin von Cherbourg em als zijn schaduw. %ft '-'n gemak stapte Sigmar naar het land- 6t h? st°Pd weldra voor de deur van mijn- ',ïSin iter's kantoor, bq^en!" ',(j0/®er Richter werd zoo wit als een doek. den rnorgen> mijnheer, u hebt mij toch h'er te komen, om met mij af te lleer Richter deed zoowel zijn mond als zijn oogen wijd open. Wat was er met zijn rij knecht gebeurd? Hij droeg zoowaar een duur maatcostuum. En hoe fijn was het afgewerkt. En dan die dure vilthoed „Wat scheelt u, mijnheer Richter! Heb ik u doen schrikken?" De verbaasde landeigenaar liet zijn sigaar uit zijn mond vallen. Hulpeloos spreidde hij zijn handen uit. „U ik dacht u hadt geen kleeren. H'm, alles is zoo eigenaardig aan u. H'm. „H'm h'm h'm. Mijnheer Richter, aan mij is nu eenmaal alles zoo, h'm h'm, h'm, h'm." Lachend genoot Sigmar van de nog steeds toenemende verlegenheid van den oppermach- tlgen grondbezitter van Altroda. „Een oogenblik, als het u belieft. H'm h'm." De heer Richter had vlug de kamer ver laten. Sigmar schaterlachte van pleizier. Hij be greep, waarom de heer Richter zoo vlug ver dween. Hij was gewoonweg bang, dat het tot te ingewikkelde uiteenzettingen zou komen, waarom hij versterking ging halen. En werkelijk keerde mijnheer Richter terug met zijn ouden inspecteur den opzichter van zijn uitgestrekt landgoed die bij de deur post vatte. Sigmar had bij zijn binnenkomen even ge knikt en begroette hem met de woorden: „Past u maar goed op uw chef, mijnheer de inspec teur. Daarvoor heeft mijnheer Richter u toch gehaald, nietwaar?" De oude inspecteur was werkelijk zoo ver bluft door SigmaT's overmoedigheid, dot hij onmiddelijk antwoordde: „Nou ja, men kan nooit weten. Er gebeuren tegenwoordig zooveel vreemde dingen. En u.... u bent hier toch maar als landlooper aange komen.... Het is dus beter...." .Precies, mijnheer. Houd mij maar secuur in de gaten, misschien wordt er nog wel een hevig gevecht geleverd. Het ernstige gezicht, dat Sigmar bij deze woorden trok, bezorgde den heer Richter een lichte rilling, doch ook den ouden inspecteur werd het minder prettig te moede. „Dus, mijnheer Richter, wij zullen nu samen praten," sprak Sigmar kort. „Ik verlaat mijn dienst. BegrepenGoed! Nee, alstublieft geen uitvluchten! Verder: Ik heb loon van u te ontvangen, want over mijn werk kunt u toch niet klagen." „Dat doe ik ook niet, mijnheer Warm- steen „Accoord. Maar ik bedank voor dat loon. Het zal volgens het contract ongeveer vijftien mark bedragen, niet? Die vijftien mark stort u morgen maar in de armkas van Altroda'. Wat is er nu nog meer?" „Zult u Altroda verlaten?" vroeg de land eigenaar in spanning. Om die vraag moest Sigmar von Wernstein luid lachen. „O nee! Daar denk ik niet aan! Ten eerste heb ik mij gisteren verloofd met Maria Dissel- hoff en De heer Richter zakte achterover in zijn bureaustoel. De inspecteur liet zich ontvallen: „Och kom! Dus toch!" „Ik zou weliswaar uw schoonzoon worden, maar dat beviel mij niet," vervolgde Sigmar. „Met uw dochter kunt u beslist geen land looper vangen, mijnheer Richter. Ik zou het in uw plaats ook niet meer probeeren. Geef uw dochter Michel tot man, dan hebt u een buitengewone hulp." „Waarom plaagt u mij toch zoo?" riep de landeigenaar zenuwachtig uit. Sigmar von Wernstein had zijn doel be reikt en toch hinderde "net hem, dat deze an ders zoo lompe en zelfingenomen man, nu zoo klein, bijna hulpeloos was geworden. En waarom? „Waarom ik u plaag? Heb Ik dat gedaan? Dan vraag ik excuus. Maar ik wil het u zeg gen: Omdat u. mijnheer Richter, tegenover uw arbeiders te veel uw overmacht laat voe'°n. Ik heb hier meer dan genoeg gezien en gehoord. Denk er ook maar eens aan, hoe u inzake de pacht met mijn toekomstigen schoonvader bent omgesprongen. Schande, zooiets! U weet heel goed, dat de smederij geen vijfduizend mark pacht per jaar kan opbrengen. Maar toch gaat u kalm voort, dat bedrag te eischen. Hier hebt u de achterstallige vijfduizend mark. Hoe ik er aan kom, dat kan u onver schillig zijn. In de toekomst handel ik die za ken met u af. Begrepen? Groet de dames van mij, mijnheer Richter, en geef mij vlug een kwitantie." Juist op dit oogenblik kwam mevrouw Rich ter met haar dochter het kantoor binnen. Zij hadden de opgewonden stem van den rijknecht gehoord en wilden nu als bemiddelaarsters op treden. Doch toen zij duidelijk op de gezich ten zagen, hoe groot de spanning was, lieten zij hun voornemen varen. De landeigenaar voelde zich nu echter ster ker. „Ik neem die vijfduizend mark niet, omdat ik geloof, dat u ze onrechtmatig hebt verkre gen. Waar zoudt u zoo'n bedrag vandaan kun nen halen? En dan, uw vroegere patroon, mijn vriend, graaf Hughen Hier viel Sigmar den landeigenaar in de rede: „U hebt graaf Hughen nooit gekend, mijn heer Richter! Dat hebt u mij voorgelogen en „Komt er niets op aan! In ieder geval heeft graaf Hughen mij voor u gewaarschuwd. U doet zich anders voor dan u bent, en u heet ook geen Warmsteen. Zoo, nu weet u het! En dat geld neem ik doodgewoon niet aan! Dissel- hoff is achter met betalen, en ik heb een con tract, dat luidt: „Is Disselhoff een jaar met de pacht ten achter, dan is de pachtovereenkomst vervallen." En nu kunt u gaan, mijnheer WaTmsteen, of hoe u dan ook mag heeten." De heer Richter had zich verschrikkelijk op gewonden. Nu lachte hij, want hij meende, het gewonnen te hebben. Doch Sigmar zag er nog heelemaal niet verslagen uit. Hij maakte een onberispelijke buiging voor de dames, die hem met een zuurzoet lachje opna men. „Tot weerziens, mevrouw. Ik wensch u het beste. U ook, juffrouw Richter. Och, het had alles zoo heel anders kunnen loopen, wanneer uw vader een ander mensch was ge weest, nietwaar?" „Ja.... wij hadden het ons zoo mooi voor gesteld. Maar jü, brombeer," viel mevrouw Richter eensklaps onbeheerscht tegen haar man uit, „jij Doch de heer Richter verdedigde zich oogen- blikkelijk en met vuur: „Een man, die onrecht matig een portefeuille en een sigarettenkoker met een briljanten kroon bij zich draagt, een man, die zoo maar plotseling vijfduizend mark op tafel kan leggen, een valschen naam op geeft, en de dolste rijkunsten uitvoert, die is niet zuiver op de graat. Het beste is, dat zoo iemand onmiddellijk Alroda verlaat. Ik vrees er hard voor, dat anders mijn huis nog eens in de lucht vliegt." „Dat zou kunnen gebeuren, mijnheer Rich ter. Best mogelijk. Afwachten maar, hè! Tot ziens!" Zoo verliet Sigmar von Wernstein het land goed en stapte overgelukkig naar de smederij. Vlak achter hem sloop echter de detective van vorstin von Cherbourg het erf van het landgoed op en liat zich aandienen. „Wat....?" riep de heer Richter uit. „Wat..? Laat hem oogenblikkelijk binnenkomen." Dat was koren op zijn molen. Een detective.. Hij had toch wel gelijk gehad De heer Richter was nu weer geheel de rijke, machtige grondbezitter. (Wordt vervolgd)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1938 | | pagina 5