Duitsche joden- terreur JODEN MOETEN HUN VERVOLGING ZELF BETALEN Demonstraties tegen Kard. Faulhaber •Kracht door haat v i Merkwaardige nazi-logica Twee geestelijken zwaar gewond De Fransche wets- decreten IGOUDEN HORLOGESI v£Reenigde katholieke pers N Het nieuws van heden DE BAROMETER Behalve dat zij de schade der pogroms zelf moeten herstellenworden zij met een geldboete van een milliard mark gestraft voor den moord te Parijs Herwaardeering van den goudvoorraad *Ureaux voor redactie en administratie. NasSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884 ZONDAG 13 NOVEMBER 1938 - OCHTENDBLAD AK D°inementsprijs (bij vooruitbetaling) voor j^nem 25 cent per week; per kwartaal Bij onze Agenten 27lA ct. per week, per kwartaal f 3.58 DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21480 ■^dagnes tegen de Joden vervullen blijk- ^langrijke order voor Uritsche industrie ty *d*rlandsche firma bestelt voor een half mïllioen gulden ï>e Vh: V, "aeen. ^otesten tegen den Jodenhaat nglicaansche aartsbisschop van Canterbury schrijft gebeden voor ^7 De Joodsche bevolking in Duitsch land door een waren angst bezeten Ahasverus zwerft weer van plaats tot plaats Vlucht naar de bosschen Arrestaties te Frankfort De Katholieke Kerk verdedigt het wereld-jodendom Nu de katholieken aan de beurt? Kardinaal Faulhaber Pater-provinciaal dr. N. Poelman S.S.C.C. en pater A. v. d. Sande S.S.C.C. met auto in sloot gesmakt Tegen een boerenkar gebotst Het Weer DIT NUMMER BESTAAT UIT ACHT BLADZIJDEN Probeeren LAM RIS 'Js 't Uoud of nat Holen van ode- Sfroacne&tad HET MEESTER-TORNOOl CapablancaBotwinnik en FlohrAljechin remise Euwe verliest Italië herziet zijn jeugd tijdschriften NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 et., Inaez. nriededeellngen 50 cent; Idem op pag één 65 cent per regel. BIJ contract sterk verlaagde prijzen Voor do kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek "ton Verklarinscn, door ficheaganda-minister den Duitschen aan de buitenland- f'ènt Persvertesenwoordigers gedaan om- de ontstellende terrein- over de U'0ed - die in heel Duitschland heeft ge- iij bunnen weinig verandering brengen Vgfi1 diepen afschuw, waarmee heel de Ven-, terecht deze gebeurtenissen heeft ja°men. hiet6t is rnet name nutteloos, over het al of te ,."sPontane" van deze woeste tooneelen Vej^dssieeren. Het systeem zelf van de 0tga°estinSen getuigt even duidelijk van t!e dlsatie, als hun omvang en duur van fceq st der autoriteiten. Spontane uitin- We'ke die gunst niet genieten, komen Wete?r® in den „best geordenden staat der jj daan de uiting nauwelijks toe. Sti'u i 'iS zeker> dat de licht-gebouwde con- Öjjj C 'e van internationale verstandhou- Waai'aan sedert München met even s'»61 a's overtuiging werd gewerkt, Vd 0626 vlaag van geweld op haar zwakke aiïlenten. opnieuw geschokt is, en de leke opinie in het buitenland opnieuw Itk sterke injectie met wantrouwen heeft iiiete®en- Men mag wel aannemen, dat dit de bedoeling van Berlijn was. Maar ■lr,cic dan wèl het doel van deze Duitsche hp, ^Politiek is, daaromtrent tast men in Oqjj. .dister: deze politiek, die het vraagstuk *ij 111 de „rücksichtlose" vormen, waarin Cjji het stelt, niet schijnt te kunnen Vh8sen en een uitweg schijnt te zoeken in W aalde uitbarstingen van vandalistische °°St men, met deze terreur een soort Nt k ressie uit te oefenen op de Joden in buitenland, om hen zooals minister :.edbeis zei tot een gereserveerde hou- ten opzichte van Duitschland aan te ïfe 611 of, wie weet, zelfs tot vrienden-uit- e,s te maken? \Jqi» Sommige Italiaansche uitingen wezen Ly in die richting, die door de Duitsche t;. dologie reeds meermalen bewandeld is, k r tot nu toe zonder succes, bn J0ch de telkens herhaalde geweld- toiu. °°k een functie in de binnenlandsche 'ek van het Derde Rijk. Naast „kracht Vf VreuSde" heeft men blijkbaar nog be- te aan sterkere prikkels, om den bree- 2elfkant van de nationaal-socialisti- het6 ®artij onder spanning te houden onder W'hotto: „Kracht door haat". Die prik- leveren de Joden; en dit zou de van W. ÏPt tijd herhaalde losbarstingen van en barbaarsche pogroms, die met de ^0de Duitsche systematiek onvereenig- 'ijken, .toch in een systeem brengen. Esteem, waarin voor de meest elemen- 'ijjj menschelijkheid, laat staan Christe- 'ht. eid, geen plaats is. e°Hi Ook de rassen- e zelf rechtvaardigt deze gruwelen die de beweerde superioriteit van het dat ze bedrijft, tegenover het ras, dat V^dergaat, te schande maken voor ge- de beschaafde wereld. N.V. Handelmaatschappij R. S. Stok- 'ielindustrie een order vérstrekt voor een v Zonen heeft aan de Engelsche motor- Nelir ag van circa een half millioen gulden, ^ze order is alleen reeds ongeveer an- alf maal zoo groot is als de totale 'tt naar Nederland van Engelsche mo- d'ÜWieien in de laatste jaren heeft be- 12 Nov. (Reuter) In een ingezonden aatl de „Times" schrijft de Anglicaansche lsschop van Canterbury: %^'oof, dat ik spreek namens het feeheele etlyolk van dit land, wanneer ik uiting V aatl mijn verontwaardiging over de daden t k le°dheid en vernieling op Donderdag j.l. 'tschland en Oostenrijk." v VA. V|bot(jas zegt de aartsbisschop, dat hoezeer de Vs6 vf5lag te Parijs ook te betreuren valt, cHin en wreede represailles niet te ver- Czijn. De voorvallen zijn des te vV&ejj fjamer, omdat er in Engeland een ver- C*Cestaat met Duitschland op voet van k p,. dap te leven. Dergelijke excessen van sCHQtderi °°Saardigheid zijn hiervoor echter niet 0t, Tenslotte verzoekt de aartsbis- bid^°ndag in de kerken voor de vervolg- ij 'wM Wintersport in Cortina d'Ampezzo. Een aardig kiekje van het dochtertje van Z. K. H. den Hertog van Aosta, onderkoning van Ethiopië BERLIJN, 12 Nov. Onder voor zitterschap van den gevolmachtigde voor het vierjarenplan, generaal- veldmaarschalk Goering, aldus be richt het Duitsche Nieuwsbureau, is heden een bespreking gevoerd, waar aan de rijksministers dr. Frick, dr. Goebbels, dr. Guertner, graaf Krosigk en Funk deelnamen, om over de dringend noodig geworden oplossing van het Jodenvraagstuk te beraad slagen. Een reeks van zeer ingrijpende maatregelen werd tot oplossing van de Jodenkwestie besproken en voor een deel reeds aangenomen. De gevolmachtigde voor het vierjarenplan, generaal-veldmaarschalk Gcering, heeft een verordening uitgevaardigd, krachtens welke Joden van 1 Januari 1939 af verboden wordt, een detailhandel te drijven, verzendhuizen of bestelkantoren te hebben, of zelfstandig een handwerk uit te oefenen. Evenzeer kan, vol gens deze verordening, een Jood van 1 Januari 1939 af geen bedrijfsleider meer zijn, in den zin van de wet tot ordening van den natio- nalen arbeid van 1 Januari 1934. Is een Jood in een leidende betrekking in een handels onderneming werkzaam, zondier bedrijfsleider te zijn, dan kan de bedrijfsleider hem met een termijn van zes weken opzeggen. Voorts heeft de gevolmachtigde voor het vierjarenplan een verorde ning uitgevaardigd, krachtens welke de geheele schade, welke door de „verontwaardiging van het volk over het gestook van het internationale Jodendom tegen het nat.-socialisti- sche Duitschland", op 8, 9 en 10 No vember 1938 aan Joodsche zaken en woningen is aangericht, door de Joodsche eigenaars, resp. door de Joodsche handeldrijvenden, terstond moet worden hersteld. De kosten van het herstel komen voor reke ning van den eigenaar der betrokken Joodsche handelszaken, resp. woonhuizen. Aanspraken op verzekeringsuitkeeringen van Joden van Duit sche nationaliteit, worden ten gunste van het Rijk in beslag genomen. De verdere ingrijpende maatregelen dienen de om „het Jodendom uit het Duitsche bedrijfs leven uit te schakelen en een eind te maken aan toestanden welke een provocatie vormen" zullen zeer binnenkort in verordeningen en wetten worden vastgelegd, In het bijzonder is nog het besluit ge nomen, om de Duitsche Joden, in hun tota liteit, in den vorm eener geldboete ten be drage van een milliard rijksmark, te straf fen voor den snooden moord in Parijs. Dit bedrag komt volledig ten goede aan het Rijk. De gevolmachtigde voor het vierjaren plan heeft reeds een dienovereenkomstige verordening uitgevaardigd. De aan de Joden opgelegde „boete" van 1 milliard mark zal, zoo verneemt Reuter nog nader, geheven worden in den vorm van een speciale belasting op het Joodsche bezit. De bruto waarde van dit bezit bedraagt 8 a 10 milliard mark. De heffing zal dientengevolge ongeveer tien procent bedragen. Daar de Joodsche gemeenschap in Duitsch land ongeveer 600.000 zielen telt, beteekent het opleggen van een boete van een milliard mark, dat de Joden per hoofd bijna 1700 mark zullen hebben te betalen. Daarbij zijn vrouwen, kin deren, invaliden en ouden van dagen mee gerekend. Onder de Joodsche bevolking van Duitsch land heerscht op het oogenblik, na de gebeur tenissen der laatste dagen, een ware angst. Hun arrestatie vreezende, zijn duizenden Joden uit hun woningen te Berlijn weggetrokken en daar zij niet durven terugkeeren, zwerven zij van plaats tot plaats, bezoeken zij hun vrienden en bedelen om onderdak. Zelfs wordt gezegd, dat zij in de bosschen rondom Berlijn verblijf hou den. Berichten van het platteland toonen aan, dat de maatregelen tegen de Joden in vele kleine centra veel heviger waren, dan te Berlijn en in de groote steden. Niet slechts enkele groe pen herriemakers richtten schade aan aan Joodsche bezittingen, doch de geheele bevolking werd aangezet om hun afkeer van de joden tot uiting te brengen. Inzake de jongste maatregelen tegen de Joden schrijft de „Deutscher Dienst" het volgende: ..Het geheele Duitsche volk trilt nog van ver ontwaardiging over de bloedige Joodsche daad in Parijs. Het volk heeft gesproken, en onder indruk van het doodsbericht uit Parijs, uiting gegeven aan zijn groote verbolgenheid jegens het Jodendom. Thans spreekt de regeering. Het door haar gegeven antwoord komt volledig met de ver wachtingen van het volk overeen. Dit antwoord beteekent een gerechte straf voor den laffen sluipmoord en een duidelijke waarschuwing tot het wereld-Jodendom, nooit weer een Duitscher in de wereld aan te tasten. Het wereld-joden dom heeft het geduld van het Duitsche volk op een zware proef gesteld en heeft het zichzelf te wijten, wanneer het geduld thans is uitgeput. Het antwoord van de Rijksregeering, de maat regelen op cultureel en economisch gebied toonen aan, dat Duitchland bereid is het leven en de veiligheid van eiken afzonderlijken Duit scher in het buitenland met alle middelen te beschermen. Het wereld-jodendom mag nu we ten, hoe het Duitsche volk op dergelijke provo caties en aanvallen reageert en zich daarnaar richten." Van semi-officieele Duitsche zijde wordt het volgende medegedeeld: Welingelichte kringen te Berlijn nqemen de in de buitenlandsche pers ver melde getallen van in Duitschland gearresteerde Joden mateloos overdreven. Het is uiteraard ver klaarbaar, zoo vervolgt de semi-officieele mede- deeling, dat in verband met de gevolgen welke de moord op den gezantschapsraad von Rath had, in Duitschland een aantal Joden gear resteerd moest worden. Hierbij ging het deels om „Schutzhaft", deels om aanhoudingen in verband met het wapenverbod voor Joden, grootendeels echter ook om de arrestatie van misdadige elementen, die bij het optreden der politie ontdekt konden worden. Nauwkeurige getallen over de arrestaties, die overigens grootendeels slechts van voorbijgaanden aard zullen zijn, zijn niet voorhanden. In Berlijn wordt het aantal der voorloopig vastgehouden Joden op zijn hoogst geraamd op 1600. Reuter verneemt verder, dat te Frankfort a.d. Main alle mannelijke joden tusschen 18 en 60 jaar, die Duitsche onderdanen zijn, door de politie opgespoord en naar 'n concentratiekamp zijn gezonden. Ook zijn eenige Joodsche vrou wen, die reeds eerder met de politie te maken hebben gehad, in hechtenis genomen. Men meent te weten, dat de Joden zelf hun huisvestings- en onderhoudskosten zullen moe ten betalen, en dat de Joodsche gemeenschap zal hebben te betalen voor hen, die geen mid delen hebben, zoodat de gearresteerde Joden niet ten laste van de Duitsche belastingbetalers zullen komen. De Joden boven de 60 jaar en Joodsche vrou wen en kinderen worden ongemoeid gelaten. MÜNCHEN, 12 Nov. Zooals wij reeds in een deel onzer vorige oplage berichtten, zijn vanochtend de ruiten van Kardinaal Faul- haber's paleis ingeworpen. Reuter meldt nader, dat als gevolg van de gisteravond door den gouwleider Wagner ge houden rede, een groote menigte naar het paleis van Kardinaal Faulhaber trok, daar een aantal ruiten inwierp en vervolgens verdween. De po litie verrichtte geen arrestaties. Wij beschikken thans over nadere bijzonder heden omtrent deze manifestaties. In zijn rede deed Wagner een heftigen aanval op „het we reld-jodendom en zijn roode en zwarte bescher mers". Wagner verklaarde, dat de verontwaar diging der nationaal-socialistische oud-strijders na den moord op Von Rath niet te onderdruk ken was. Hij deelde verder mede, dat tijdens de arrestaties in München een Poolsche Jood ge dood werd. De Joodsche winkels, die thans ge sloten waren, zouden voor goed gesloten blijven. Vervolgens beschuldigde hij in heftige termen de Katholieke Kerk er van de verdediging van de Joden op zich te nemen. Na deze rede had de bovenvermelde aanval op Kard. Faulhaber's paleis plaats. Naar uit Weenen wordt gemeld heeft Jury, gouwleider voor Beneden-Oostenrijk, in een rede te Gaenserdorf verklaard: „Wij zullen het vraagstuk van het politieke Katholi cisme oplossen op dezelfde wijze als het Joodsche vraagstuk." Zaterdagavond is op den rijksweg 's-HertogenboschGrave een ern stig auto-ongeluk voorgevallen. Uit de richting Nijmegen kwam een personenauto, waarin gezeten waren de hoogeerw. Provinciaal van de Pa ters der H.H. Harten, pater dr. Nor- bertus Poelman S.S.C.C. uit Ginne- ken, en pater Alexius van de Sande, van het groot-seminarie der Congre gatie te Nuland. Onder Schaik reed de auto, welke door een der paters werd bestuurd, door nog onopgehelderde oorzaak tegen een boerenkar. De auto vloog langs een boom en smakte vervolgens in de langs den weg loopende sloot. Beide inzittenden werden uit den auto geslingerd en bleven met ern stige verwondingen liggen. Omwonenden, die op den slag van de aan rijding waren toegesneld, bevrijdden de paters uit hun benarde positie en brachten hen een nabijstaanden hulppost van het Roode Kruis binnen. Dr. Sluiters uit Ravenstein, die zeer spoedig ter plaatse was, oordeelde het noodig beide ge wonden per auto naar het Groot-Ziekengasthuis te 's Hertogenbosch te doen overbrengen. Hier werd geconstateerd, dat pater dr. Norbertus Poelman ernstige hoofdwonden en een beenbreuk had bekomen, terwijl pa ter Alexius eenige ribben had gebroken, een ernstige hersenschudding en een diepe, he vig bloedende snede aan den pols had op- In het gebied, waar twintig jaar geleden de Duitsche vredesonderhandelaars de Fransche linies overschreden, is een groo te parade gehouden, waaraan talrijke tanks deelnamen geloopen. Zij zijn ter verpleging opgenomen. De auto, waarmede het ongeluk geschiedde, werd zwaar beschadigd. De boerenkar kreeg slechts lichte schade. De voerman kwam met den schrik vrij. De Koninklijke marechaussee te Grave stelt een onderzoek naar de oorzaak van het gebeur de in. PARIJS, 12 Nov. (Havas). De Fransche ministerfaad heeft alle wets- decreten goedgekeurd. Een der door den ministerraad goedgekeurde wetsdecreten bepaalt de herwaardeering van den goud voorraad der Bank van Frankrijk op den grondslag van 170 frank voor één pond sterling. Verwachting: Matige, tijdelijk krach- tige Zuidelijke tot Zuidwestelüken wind, gedeeltelijk bewolkt, droog weer, eenige S kans op mist in den nanacht, weinig ver- indeling in temperatuur. Verdere vooruitzichten: Weinig veran- dering. EE ^ïilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll Goering kondigt nieuwe maatregelen tegen de Joden af. De demonstraties voor het paleis van Kardinaal Faulhaber. De Fransche ministerraad keurt de wets decreten goed; herwaardeering van den goudvoorraad. In de Osservatore zal een commentaar verschijnen op de nieuwe Italiaansche huwelijkswetten. Daladier en Lebrun spreken voor de Fransche oud-strijders. Repliek van veertien vooraanstaande Nederlanders op het adres der „negen mannen". Memorie van Antwoord aan de Tweede Kamer over de begrooting van Buiten landsche Zaken. Viering van het zesde Unie-lustrum van R.K. studenten te Wageningen. Minister Romme heeft de eerste spade in den grond gestoken voor de nieuwe Peelontginning bij Venray. Twee geestelijken ernstig gewond bij auto-ongeluk onder Schaik. Op de zon is een bijzonder groote groep vlekken zichtbaar. Psychotechnisch laboratorium te Arnhem officieel geopend. Iet v. Feggelen verbetert het wereld record 100 M. rugslag. Beurs van New-York: Stemming vast. Wanneer ge een goede zaak op het oog hebt, laat u dan niet te gauw terugschrikken door de vrees dat „'t niet lukt". Probeer het in ieder geval. Wanneer men niet probeert weet men ook niet of het zal slagen. Te veel blijft ongedaan omdat men te weinig vertrouwen heeft in het succes. Indien men reeds tevoren den moed opgeeft, wordt alles hopeloos. En de wereld heeft niets aan hope- looze menschen en aan hopeloosheid. Wil iets goeds en doe- iets goeds. Pro beer het in elk geval. Wanneer men niet begint kan er ook geen goed eind komen. Probeer UURWERKHANDEL LEID5CHESTRAAT 18 fio" T1 12 T~2Ê l«L_7_6_5_..4tE| TELEFOON 14164 - 13994 f// De partij tusschen Flohr en Aljechin voor de vierde ronde van het A.V.R.O.-tornooi eindigde na 23 zetten in remise. Na 26 zetten besloten Capablanca en Botwinnik eveneens tot een vreedzame verdeeling van het punt. De partij tusschen dr. Euwe en Fine werd na 44 zetten door Fine gewonnen. ROME, 11 Nov. (Stefani). De directeur der Italiaansche pers, die ressorteert onder het ministerie van Volkscultuur, heeft in een rede te Bologna medegedeeld, dat alle geïllustreerds weekbladen en andere lectuur van joumalis- tieken aard, bestemd voor kinderen en jonge lieden, herzien zullen worden. De litteratuur voor kinderen en jongelieden, aldus deze ambtenaar, is een politiek vraag stuk en, daar de jeugd van heden de strijders van morgen zal leveren, moet men door mid del van de lectuur er toe bijdragen, dat de jongelieden in den geest van de fascistische revolutie worden opgevoed. Het congres der jeugdlitteratuur, waarvoor deze rede werd gehouden, nam een motie aan, waarin gezegd wordt, dat de lectuur voor de Italiaansche jeugd vrij moet zijn van iedersn buitenlandschen invloed. JL, I.V\\\\\U\Ulll l li lil li li 11 ur i ss i-ZT. Stand op Zondag 1 uur v.m. 765,1 Vorige stand 763.2

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1938 | | pagina 1