Moeilijke tijden voor den
Britschen premier
IMPERIALE BANDEN
WORDEN LOSSER
Belangrijke vinding voor de
bioscopen
Personeel-beleid der P.T.T.
y
y
y
ONBEZOLDIGDE
VERKEERSCONTROLE
GRIEPWEER!
VICKS HOESTBONBONS
Het nieuwe program
van Eden
Buitenlandsch Overzicht
NIEUWE GELUIDSFILM.
INSTALLATIE
k>~-<
De autobusstrijd
CRITIEK VAN VELE
KANTEN
Ook Uw steun!
WOENSDAG 16 NOVEMBER 1938
Crisiscredietregeling
voor den middenstand
De algemeene regels gewijzigd
Tehuizen voor Joodsche kinderen
uit Duitschland
7
DUITSCHE JODENKINDEREN
IN ONS LAND
Demonstratie met Philips' appa
raat in een Utrechtsch theater,
dat de primeur heeft
Betere lichtbron
Eenvoudige bouw
-
Groote voordeelen
Verdere behandeling voor den
Hoogen Raad
VOSSENJACHT
V VAN V*
DOE MEE AAN DE
PALMOLIVE VOSSENJACHT
OVERZICHT TWEEDE KAMER
ALG. LANDSDRUKKERIJ
Advies gevraagd over maximum
capaciteit?
ONDERWIJSVERBETERINGEN
GEVRAAGD
HetLuchtverdedigings-
fonds stelt jongelui
financieel in staat tot
vlieger opgeleid te
worden.
Een versterking van de
vlieger-reserve is ver
sterking van onze Neu
traliteit.
Zendt Uw
aan het
bijdrage
Blijkens het voorloopig verslag
der Tweede Kamer over de be
grooting van Waterstaat werd
van verschillende zijden gewezen op de
ontstellende toename van het aantal
verkeersongelukken. Men hoopte dat de
invoering van de Wegenverkeerswet met
wegenverkeersreglement en -beschik
king daarin verbetering zal brengen.
Eeze hoop zal alleen dan vervuld kun
nen worden, wanneer politietoezicht op
de naleving van de verkeersvoorschrif-
ten, wat thans vooral op de buitenwe
gen nog zeer veel te wenschen over
laat, in aanzienlijke mate wordt uitge
breid en verbeterd. Terecht werd door
vele leden het aantal rijksveldwachters
en marechaussees, dat in het bijzonder
belast is met de opsporing van verkeers
delicten, zeer onvoldoende geacht. Hoe
onvoldoende dit is, ervaart iedere weg
gebruiker, die meermalen daags kan
constateeren, dat er nog vaak op onver
antwoordelijke wijze „gesneden" wordt
tusschen elkaar tegemoetkomend ver
keer, dat stop- en achterlichten van
vele auto's niet of onvoldoende functio-
reeren, dat menige fietser zijn levens
licht waagt door te weinig zorg voor zijn
spatbordlicht, dat er tal van ernstige
T-erkeersfouten worden gemaakt, waar
door ook de goede weggebruikers in le
vensgevaar worden gebracht. Een af
doende uitDreiding van het verkeerstoe
zicht houdende" personeel van de rijks-
veldwacht en de marechaussee mag
aantrekkelijk zijn uit het oogpunt, van
verkeersveiligheid en van werkloosheids-
strijding, zij zal wel weer stuiten op het
keiharde slagwoord: „Er is geen geld."
Indien met dit slagwoord, dat in dit ver
band vrijwel neer zou komen op een:
„Geen geld, dus je leven", de zoo noodi-
ge uitbreiding van de professioneele
verkeersinspectie zou worden afgewim
peld, zou een andere oplossing van dit
vraagstuk van levensbelang kunnen ge
zocht worden, een oplossing, waarmee
practisch geen geld gemoeid zal zijn.
Zulk een oplossing is te vinden en
wel in een sterke uitbreiding van
het reeds bestaande systeem der
onbezoldigde veldwachters. Men zou
aan een veel grooter aantal particulie
re weggebruikers, door de groote ver-
keersorganisaties als K. N. A. C. en A.
N. W. B. al of niet in samenwerking met
de verkeerspolitie uitgezocht en ge
toetst, buiten bezwaar van 's lands kas
cie bevoegdheid kunneri verleenen over
treders ter plaatse te verbaliseeren.
Heeds van de wetenschap, dat in den
particulieren auto, dien men snijden wil,
of dien men op een vierbaansweg in de
derde baan naar links wil inhalen en
voorbij vliegen, iemand kan zitten met
de bevoegdheid proces-verbaal op te ma
ken, z il een preventieve werking uitgaan
cp den wilden weggebruiker, die naar de
wijze lessen van de overheid en de groote
verkeersorganisaties niet luisteren wil
en dus maar moet voelen, niet alleen in
zijn eigen belang, maar ook in dat van
allen, die hij door roekeloosheid of ach
teloosheid practisch naar het leven
staat. Wij meenen, dat onder de vele
beproefde en ervaren weggebruikers,
wier leven menigmaal door minder ge
wetensvolle en minder beschaafde ver-
keersvandalen ernstig werd bedreigd,
gemakkelijk een aantal bekwame en be
trouwbare particuliere verkeersinspec-
teurs zou zijn te vinden, die van de
hun verleende politioneele bevoegdheid
gaarne ten algemeenen nutte een wel
dadig gebruik zouden maken ter ver
hooging van de veiligheid op den weg.
De Minister van Financiën heeft aan de
Tweede Kamer o.a. het volgende medegedeeld:
Bij de wet van 14 Juni 1934 werd op de be
grooting van financiën voor 1934 een artikel
uitgetrokken, strekkende onder meer tot dek
king van verliezen, welke voor het rijk voort
vloeien uit de zgn. „crisiscredietregeling" voor
den middenstand. Eenzelfde artikel kwam ook
op de daaropvolgende begrootingen voor.
De wenschelijkheid is gebleken de „algemeene
regels" hiervoor te herzien. De credietverleening
toch op den voet van de geldende regeling be
perkt zich tot volwaardige middenstandsbedrij-
ven, welke uitsluitend ten gevolge van „crisis
omstandigheden" in liquiditeitsmoeiHjkheden zijn
geraakt. Het wordt echter steeds moeilijker de
financieele moeilijkheden, waarin degenen, die
een beroep op deze regeling doen, verkeeren, toe
te schrijven aan de reeds verscheidene jaren
geleden ingetreden economische crisis. Zonder
in het karakter van den maatregel, die naar
algemeene erkenning, gunstige resultaten heeft
afgeworpen, verandering te brengen, moest de
omschrijving der gevallen, welke voor zoodanige
hulpverleening in aanmerking komen, worden
herzien.
De „algemeene regels", volgens welke deze
erédieten worden verleend, zijn derhalve gewij
zigd in dien zin, dat de credietverleening zal
strekken ter tegemoetkoming aan liquiditeits
moeilijkheden, waarin overigens volwaardige
middenstandsbedrijven, buiten de schuld van den
ondernemer, zijn geraakt uit hoofde van in den
betrokken bedrijfstak heerschendc omstandig
heden, terwijl de eisch, dat het bedrijf moet be
staan hebben vóór 1 Januari 1930, is vervangen
door den eisch, dat het bedrijf gedurende ten
minste vijf jaar heeft bestaan.
Ten slotte wordt nog in herinnering gebracht,
dat het in het voornemen ligt, om ook, wan
neer het indertijd voor den bedoelden steun
maatregel gestelde maximum van f 2.000.000 is
bereikt, met de credietverleening voort te gaan
en derhalve de genoemde grens zoo noodig te
overschrijden.
Help Uw keel infectie voorkomen
met de beproefde geneeskracht van
De Israëlietische Gezondheidskolonie te Rot
terdam heeft haar huizen te Etten (N.-B.) en
Ter Heide (Z.-H.) ter beschikking gesteld ter
opneming van Duitsche joodsche kinderen.
Niet voor zijn genoegen is men minister-pre
sident van Engeland, zeker niet heden ten dage.
Men moge over het beleid van Chamberlain
denken zoo men wil, zijn taak is enorm zwaar,
en men gunt hem geen rust. Het Britsche
Imperium is nu eenmaal wat men ijoemt een
wijdvertakte organisatie, en w<anneer het, zooals
thans, op de wereld woelig wordt, moet de re
geering, die dit imperium leidt, haar aandacht
op over die heele wereld verspreide punten con-
centreeren. Er kan weinig gebeuren, of Enge
land heeft er mee te maken en er gebeurt
véél, in deze dagen.
Een halve eeuw geleden zullen weinig Britten
vermoed hebben, dat in 1938 een Ier krachtige
eischen zou stellen tot de hooge heeren te Lon
den; dit eiland had toen nog veel van een on
derworpen wingewest, dat slechts zijn bestaans
reden had ln het opbrengen van hooge pachten
voor de Engelsche landeigenaars. Sedertdien
groeide het verzet aan, werd georganiseerd, en
de wereldoorlog gaf den Ieren een fraaie gele
genheid zich vrij te maken, die zij met beide
handen aangrepen. Dat de zes graafschappen
van Ulster onder Engelsch bewind bleven, was
den Ieren een doorn in het oog, doch zij zagen
de kans toen nog niet schoon, om hun eiland
van Engelschen invloed te zuiveren. Thans, nu
Londen zorgen aan alle kanten heeft, meende
de Iersche leider zijn eischen te kunnen stellen,
en korten tijd geleden, toen de Britsche premier
uit München terugkeerde, begon hij zijn actie,
waarop hij tijdens de besprekingen over het
Britsch-Iersche handelsaccoord reeds geprelu
deerd had. Hij speculeerde op de oorlogsvrees,
die Engeland bezielde, en dreigde de Iersche
havens te zullen sluiten, Wanneer Brittannië
in een conflict geraken zou.
Thans, nu de laatste Britsche garnizoenen in
Ierland zijn ontruimd gevolg van het geslo
ten handelsverdrag liet De Valera zijn stem
opnieuw hooren in een interview met een
Havas-vertegenwoordiger. Wat hij hierin ver
telde, bevatte weinig nieuws; hij argumenteerde
slechts zijn eischen met de minderheden-idee,
die elders in Europa zulk een succes had. Doch
het feit, dat hij zijn stem verhief, zegt reeds
genoeg: hij houdt aan, en de aanhouder heeft
volgens het spreekwoord een goede kans om te
winnen.
Men weet, hoe Chamberlain over deze kwes
tie-denkt: zoolang Noord-lerland zegt zelf geen
aansluiting te willen, gaat Londen op deze
eischen niet in. De Valera zal dus moeten wach
ten, tot in Ulster de kreet „no surrender", geen
overgave, zal verstillen of totdat zich een
nieuwe gelegenheid voordoet, die den Ieren
gunstig is. Intusschen moet De Valera's woord,
dat de democratie een moeilijken tijd doormaakt,
voor Chamberlain een bitteren klank hebben.
Want ternauwernood was de eene leider van
een „allergetrouwst" land van de Britsche Kroon
Uitgesproken, of een der voormannen van Zuid-
Afrika, dat andere zorgenkind van Londen,
nam het Woord. Mysterieus als zijn Europeesehe
reis, was ook de rede, die Pirow, de minister
van Defensie der Zuid-Afrikaansche Unie, te
Londen uitsprak. Twee kwesties roerde hij aan.
die voor Groot-Brittannië van belang zijn: den
militairen steun, dien de Unie een in een oorlog
geraakt moederland eventueel zou verleenen, en
het vraagstuk van de overdracht van protecto
raten. Hij zeide geheel vervuld te zijn van alle
nobele gevoelens, die iemand maar jegens het
moederland kon hebben doch ten aanzien
van de kwesties, die Londen in hevige mate
interesseerden, was hij minder, uitbundig. Zijn
woorden geleken bedenkelijk op de rede van
Brutus uit Shakespeare's „Julius Caesar"
na een gloedvolle betuiging van liefde werd
tot 's mans doodvonnis geconcludeerd. Zóó
Pirow: Zuid-Afrika behoudt zich de vrijheid
voor, al of niet voor Engeland te zullen vech
ten: krijgen wij straks misschien te hooren, dat
men in de Unie véél sympathie voor het Brit
sche volk heeft, doch dat de groote belangen
der Unie daarvoor niet in de waagschaal ge
steld kunnen worden? Het kan verkeeren....
's Ministers betoog over de Zuid-Afrikaansche
inboorlingen was beslist tendentieus: wat hij
over het verleenen van kiesrecht aan inboorling
gen zeide, was vrij juist, doch iri zijn geheel
klonk het betoog als een pleidooi voor Berlijn
waarheen Pirow straks vertrekt. Juist in de
huidige omstandigheden moet dit den Britschen
premier zeer onaangenaam zijn; de lof, dien hij
voor zijn vredesactie in ontvangst had te nemen.
kan hem slechts een schrale troost zijn.
Van nog dichterbij Wordt „good old Cham
berlain" bedreigd: Eden, zijn vroegere vriend
en medewerker, ontwikkelt een actie, die bij
kans rechtstreeks tegen den premier gericht is
Het program, dat de vroegere minister van
Buitenlandsche Zaken dezer dagen ontvouwde,
vond bij alle partijen diepen Weerklank;
het amendement, dat van conservatieve zijde
op de troonrede werd voorgesteld, benadert dit
program. Éden heeft zijn verlangens inzake
buitenlandsche politiek gerugsteund door een
nieuw element: verbetering van de levensvoor
waarden van het Britsche volk; zoo krijgt zijn
programma het karakter van een beginselpro
gram als van een partij.
Is het den lóyalen tegenstander van Cham
berlain daarom te doen? Men weet nog niet, wat
Eden ln den zin heeft: stichting van een nieu
we partij of groepeering van een deel der con
servatieven om .een nieuwe leiding. In zijn kamp
bevinden zich bekwame mannen, en de opposi
tie is hem en den zijnen zeer genegen.
Met gemengde gevoelens moet de Britsche
premier dit alles aanzien. Men spreekt over
nabije verkiezingen: hoe zal de nog kort gele
den zoo toegejuichte premier uit den stembus
strijd te voorschijn komen? Zijn kansen, schijnt
het, dalen, doch het aantal van hen, die mee
nen, dat de belangen van het imperium niet
meer nauw aan het lot van Chamberlain ver
bonden zijn, is groeiende.
Na lang wachten is Dinsdagavond de groep
Duitsche Joodsche kinderen met den trein via
Utrecht gearriveerd aan het station Naarden-
Bussum, waar een aantal belangstellenden, als
mede hulpvaardigen, ter begroeting aanwezig
was.
Nadat de officieele zaken geregeld waren,
trokken allen in particuliere wagens, welke wel
willend ter beschikking waren gesteld, naar 't
weeshuis te Naarden.
Onmiddellijk na de aankomst aldaar, welke bui
ten het gebouw door een groote menigte werd
verbeid, ging men over tot het door de regee
ring voorgeschreven geneeskundig onderzoek.
Alles was op de slaap- en eetzalen ter ont
vangst van de kleinen gereed. Er waren 23 kin
deren, in leeftijd varieerende van 6 tot 14 jaar,
6 meisjes en 17 jongens, gekomen, van wie twee
reeds vandaag werden uitbesteed bij particulie
ren te Amsterdam. De kinderen, zichtbaar van
de reis en de doorgestane emoties vermoeid,
gevoelden zich blijkbaar spoedig op hun plaats,
vooral toen hun de vele lekkernijen en speel
goederen werden getoond.
Bij het bedienen der kinderen waren allen
behulpzaam, zelfs Naardens eerste magistraat
zag men aan de pappot staan met den pollepel
in de hand.
Hierna werden de kinderen naar bed gebracht
en het bleek noodig, daar het inmiddels over
half twaalf was geworden, voordat allen bed
en huiswaarts trokken. Er rees nog een moei
lijkheid ten aanzien van het ritueel eten, doch
ook hierin hoopt rften spoedig tot overeenstem
ming te komen.
In het Flora-theater te Utrecht, waar dit
nieuwe apparaat ongeveer vijftien maanden
heeft „proef gedraaid", werd Dinsdagmorgen
voor een aantal bioscoop-directeuren en de pers
een demonstratie gegeven met de Philips' Pro
jectie- en geluidsfilm-installatie, welke is uitge
rust met een nieuwe lichtbron, n.l. de waterge-
koelde superhoogedruk kwiklamp.
Deze uitvinding van den physicus Bol in sa
menwerking met Ir. Hardenberg, waarmee ver
schillende bezwaren, die de oude geluidsfilm
installaties nog aankleven, zijn ondervangen, zal
op cinematografisch gebied ongetwijfeld een om
wenteling beteekenen.
Tot op heden was de booglamp de aangewe
zen projectie-lamp doch ondanks de verschillen
de verbeteringen die in den loop der jaren zjjn
aangebracht werd nog steeds niet het ideaal be
reikt.
Nadat de lichtsterkte reeds aanmerkelijk was
opgevoerd zocht men verbetering in het toepas
sen van de electrische gloeilamp, die evenwel
beperkt bleef tot transportabele en smalfilm
apparaten.
Toen na jarenlange onderzoekingen in liet
Philips-laboratorium de super-hoogedruk-kwik-
lamp tot ontwikkeling was gekomen, meende
men eindelijk de oplossing te hebben gevonden.
De groote helderheid van deze lamp en het han
dige formaat zij is slechts 3 c.M. lang en
heeft een doorsnede van ongeveer een halven
centimeter waren twee factoren, die al spoe
dig deden besluiten haar voor de cinema-pro
jectoren toe te passen.
De apparatuur kon met gebruikmaking van
deze kleine lamp aanmerkelijk vereenvoudigd
worden en zoo ziet men een uiterlijk zeer een
voudig toestel, dat zeer compact is gebouwd en
bovendien gemakkelijk te bedienen.
Het zeer omvangrijke lampenhuis met boog
lamp, dat achter de projector was aangebracht,
is komen te vervallen en op deze plaats bevin
den zich thans de filmtrommels.
Het projectie-systeem is op een schijf met
een diameter van slechts vijftig centimeter sa
mengebracht.
Er konden twee projectoren boven elkaar ge
bouwd worden waardoor het mogelijk is onon-
deroroken voorstellingen te geven, ook in een
kleine cabine omdat deze dubbele installatie
practisch niet meer ruimte inneemt dan een en
kele machine van het vroegere type.
De versterkers en bedieningsorganen voor de
geluidsweergave zijn in het voetstuk ingebouwd
Ook bij deze geluidsapparatuur ging men vol
gens geheel nieuwe methoden te werk waardoor
de weergave-mogelijkheden volkomen aan de
moderne opname-techniek zijn aangepast.
In tegenstelling met de booglamp straalt de
kwiklamp slechts weinig warmtestralen uit, ter
wijl bovendien waterkoeling wordt toegepast.
Het gevolg hiervan is, dat de film zelf veel min
der thermisch wordt belast, waardoor vanzelf
sprekend het brandgevaar zeer miniem is en de
levensduur langer wordt.
Een levensduur van 100 uur is gegarandeerd,
doch men heeft in het Utrechtsche Flora-thea
ter, het eerige theater der wereld, waar tot nog
toe deze nieuwe installatie is geplaatst, ook al,
omdat Philips hier de vinding aan de practijk
Wuu toetsen, zelfs 180 uur weten te halen.
Het ligt in de bedoeling, dat Philips met de
bioscoop-exploitanten een regeling treft omtrent
het verhuren van deze lampen.
Men begrijpt, dat de fabricage-kosten nog
■■SI
steeds zeer hoog zijn, omdat het geen massa
product betreft.
Een der eerste belangrijke voordeelen van deze
nieuwe installatie is wel het verkrijgen van een
constante lichtbron, zonder dat een voortduren
de controle en bij-regeling noodig is.
Daardoor bezit het beeld over het geheele
vlak. ook aan de randen, een buitengewoon ge
lijkmatige helderheid. Vooral voor kleurenfilms
is dit van belang en de vertooning van het gees
tige reclame-filmpje in kleuren „Doornroosje"
van Philips-radio na een uiteenzettng van Ir.
Nelissen, leverde daarvan het bewijs.
Het blauwwitte licht geeft verder een zeer
plastische beeldinaruk, zooals we zagen, toen
een fragment uit de film „Gelukkige landing"
vertoond werd.
De contróle van het toestel is uiterst gemak-
gelijk, doordat de verschillende onderdeelen zeer
handig uit elkaar gehaald kunnen worden, zon
der dat men vitale deelen raakt.
We wezen reeeds op de eenvoudige bediening
en de geringe warmte-ontwikkeling, waarbij nog
gevoegd moet worden een belangrijk hooger
lichtrendement, wat neerkomt op een relatief
gering electriciteitsverbruik.
Aan een lunch, de na afloop van de demon
stratie, in Hotel des Pays Bas werd gehouden,
heeft men algemeen den lof over deze nieuwe
vinding gezongen waarbij een gerechtvaardigde
trots tot uiting kwam, dat het een Nederland-
sche industrie is, die haar aan de wereld brengt.
De bekende natuurkundige. Prof. dr. L. S.
Ornstein, hoogleeraar aan de Rijksuniversiteit te
Utrecht, die mede tot het gezelschap behoorde,
sprak er zijn voldoening over uit, dat Philips op
haar laboratoria de wetenschap de vrije hand
geeft, wat tenslotte aan de techniek ten goede
komt.
Een der heeren Philips was zelf aanwezig en
heeft voor de waardeerende woorden, van ver
schillende kanten geuit, zijn dank betuigd.
Een hoogintensiteits-lantaarn van een cinema-projector, met ter vergelijking op den
voorgrond het geheele nieuwe lamp-systeem voor de Philips super-hooge-drukkwiklamp
Naar wij vernemen, zullen volgende week
Dinsdag de zaken tegen de acht wilde autobus
diensten, waarvan de Amsterdamsche rechtbank
Dinsdag de stopzetting heeft gelast, voor den
Hoogen Raad worden behandeld.
De tot stopzetting veroordeelde de Harde's
Tours N.V.' die een wilden autobusdienst van
Amsterdam op Apeldoorn onderhoudt, heeft be
sloten niettegenstaande dit vonnis haar dienst
te handhaven. Dagelijks vertrekken vier bussen
dezer N.V. van Apeldoorn naar Amsterdam,
op Zaterdag en Zondag veelal zeven a acht. Bij
deze N.V. is daarvoor achttien man personeel
in dienst.
Tieleman's Touringcarbedrijf te Apeldoorn,
dat ook een wilden autobusdienst van Apel
doorn op Amsterdam exploiteert, doch niet ver
boden is, uitte Dinsdag zijn vreugde daarover
door de autobussen te versieren.
ZILVERVOSSEN Mevr. A. de Jong-Wolthoff, Franeker
Mevr. E. Roodschild, den HaagMevr. M. E. A. Enklaar-
van Steyn, Delden; Mevr. Wijnobel, Terwinselen; Mevr.
J. M. Milders-Zaayer, Heemstede.
BURGERS E. N. R. RIJWIELEN Hr. A. J. Mulder,
HelmondMej. W. H. Doncker-v. Maren, Zaltbommel;
Truus Neijs, Neer; Mevr. S. Terhorst-Vis, Woubrugge;
Hr. C. M. Crum, Heelsum.
AUTOPEDS Hr. L. de Wilde, Nijmegen; Mevr. W.
H. Donker-Derks, AarlerixtelMevr. M. de Graaf, Noord-
wijk a. Zee; Mevr. S. H. J. v. d. Woude-Van Dijken,
ZuidbroekHr. N. v. d. Burg, BaarnMevr. Pruiksma,
MakkumMej, Pethr. Klaasse, SchiedamMevr. J. H.
v. Deventcr-Boesveld, BrummenMevr. A. Habers, Deven
ter Mevr. K. Boelhouwcr-Swcts, 's GravenhageHr. R.
Hillegers, GeleenMevr. E. Hallink-van Hasselt, Enschede
Fr. H. W. Lenselink, Oosterhout; Mevr. W. J. Streekstra-
Klaarhamer, Dokkum; Mej. Miep Duncker, Amsterdam;
Mevr. P. L. Koekkoek-Baars, AlmkerkMevr. J. J. H.
S.mccts-Timmermans, Sittard; Mej. M. A. van Gent,
LeerdamHr. H. G. Gazenbeek, HillegersbergHr. H.
J. G. v. d. Berg, Borne.
(Van onzen parlementairen redacteur)
Den Haag, 15 November 1938
Als een aardig douceurtje valt de schatkist
den laatsten tijd telken jare een verre van
onaanzienlijke winst uit het staatsbedrijf der
Posterijen, Telegrafie en Telefonie in den
schoot, een winst, die dit jaar niet minder dan
acht-en-een-half millioen bedraagt.
De minister van Financiën moge zich over
deze hoogst gunstige commercieele resultaten
van de P.T.T. de handen wrijven, in de Kamer
vragen zich velen niet zonder bezorgdheid af
met welke middelen deze door sommigen
exorbitant hoog geachte resultaten zij Werden
bereikt op een omzet van 90 millioen wer
den verkregen. Ging dat niet te zeer ten koste
van den verbruiker en misschien nog meer ten
koste van het personeel?
Dertien sprekers traden hierover met den
minister in het krijt. Een fiksche inzet van
het seizoen der avondvergaderingen!
Onderscheidt men met den heer Amelink
(A.R.), die door de sociaal-democraten Fabel
en Van Braambeek, door den vrijzinnig-demo
craat Cohen, door den katholiek IJsselmuiden
en door verschillende anderen werd bijgeval
len, onderscheidt men in het personeel der
P.T.T. een kern van vaste krachten en daar
omheen een zoom van tijdelijk aangenomen
arbeidscontractanten, dan neemt men in het
personeel-beleid van het bedrijf de tendenz
waar de kern steeds kleiner en den zoom steeds
grooter te maken. Reeds telt het personeel der
P.T.T. volgens de berekeningen van den heer
Amelink bijna 7700, volgens die der heeren
Faber en Cohen ruim 12.000 arbeidscontractan
ten. Voor al deze ambtenaren worden de ar
beidsvoorwaarden niet zooals het volgens den
heer Amelink hoort publiekrechtelijk, doch
privaatrechtelijk vastgelegd. De heer Cohen
voegde daarbij een andere klacht: de werk
zaamheden van het staatsbedrijf breiden zich
voortdurend uit; er worden op de postkantoren
belastingen geïnd, er wordt een telex-net be
heerd, men bezorgt aangeteekende stukken
tegenwoordig aan huis, men neemt verschil
lende functies van de betaalmeesters over, het
aantal telephoon-aansluitingen groeit gestadig
en ondanks dat alles blijven de promotie
kansen van het personeel gering. Jongens met
5-jarige H.B.S. loopen er als losse hulpjes bij.
Verschillende diensten zijn overbezet met goed
koop vrouwelijk personeel. Tal van menschen
hebben géén volle dagtaak en kunnen door de
versplintering van hun werktijd de niet-bezette
uren onmogelijk productief maken. Er worden
machines aangeschaft, die steeds weer men
schen op straat werken. Kortom het per
soneel van de P.T.T. betaalt de winst. En men
dringt er bij den minister op aan verandering
te brengen in de sociale politiek van dit staats
bedrijf en het uitdrukkelijk opdracht te geven
meer mee te werken aan de bestrijding van de
werkloosheid.
Een andere groep leden meende, dat de
gebruiker van de diensten der P.T.T. de winst
moet opbrengen. De heer Hilgenga (S.D.A.P.)
bijvoorbeeld klaagde over de bediening van het
platteland, waar de bestellingen te laat komen
en de kantoren onvoldoende huisvesting ge
nieten. De heer Wendelaar (Lib.) vergeleek
het aantal telephoon-aansluitingen in ons land
met de cijfers van andere landen Zwitser
land en Denemarken hebben per 100 inwoners
ongeveer driemaal zooveel toestellen als wij
en concludeerde daaruit, dat het Telefoon
bedrijf nog steeds geen juiste tarieven-politiek
voert.
Beide beschuldigingen wees minister Van
Boeijen in een zéér zakelijk betoog van de hand.
De P.T.T. is geen slecht werkgever en geen
uitbuiter van zijn monopolie-positie.
Zie naar zijn budgetten: de uitgaven aan
personeel nemen daarop een vrijwel constante
plaats in. Van de stijging der uitgaven voor
het komende jaar komt 60 pCt. aan het per
soneel ten goede. Wanneer straks de 48-urige
Werkweek algemeen zal zijn doorgevoerd kost
dit het staatsbedrijf 150 200.000 gulden, de
verbetering van den besteldienst op het plat
teland kost 120.000 gulden alleen aan personeel,
de betere dienstregeling voor kantoorhouders,
de automatiseering van de telephoon, dat alles
eischt belangrijke uitgaven aan loon en ten
slotte heeft de P.T.T., door in hooger mate dan
vroeger haar materialen van Nederlandsche
bedrijven te betrekken, werkgelegenheid ge
schapen voor naar schatting zeker 300 man
Een aansporing tot verruiming van werkgele
genheid heeft dus dit staatsbedrijf allerminst
noodig.
Zie dan naar de tarieven: niet alleen naar
de grondtarieven, doch ook naar die voor ieder
gesprek. Voor de locale gesprekken staan wij
op een lager peil, dan alle ons omringende
landen. Duitschland vraagt viermaal zooveei.
Zwitserland tweemaal zooveel en Engeland-
Frankrijk en België alle beduidend meer voor
een locaal gesprek. Het eenige waarin wij
duurder zijn is het tarief voor internationale
gesprekken en eer de binnenlandsche tarieven,
worden verlaagd, zal dus daarin verbetering-
moeten komen. Bij het beoordeelen en pro-
duceeren van cijfers over de telephoonaanslui-
tingen per hoofd van de bevolking in Neder
land verlieze men niet uit het oog, dat in ons.
land de gezins-sterkte aanzienlijk grooter is,
dan in andere landen, dat het verkeer bij
ons zeer behoorlijk is, vergeleken bij elders, en
tenslotte, dat het aantal aansluitingen elk jaar
niet onaanzienlijk met 10,12, soms 13.000 voor
uitgaat.
De minister heeft zijn begrooting zonder
hoofdelijke stemming binnengehaald.
Aangehouden werd de stemming over een
wetje, waardoor het van algemeen belang werd
verklaard het hotel De Abdij te Middelburg
ten behoeve van het archief der provinciale
griffie in Zeeland te onteigenen. De heeren
Mes (R.K.), Van Sleen en Krijger spanden hun
krachten in om den minister te overtuigen,
dat hij evengoed ergeps anders in Middelburg
een nieuw gebouw kon neerzegen voor dit
doel. Waarop minister van Boeijen betoogde
dat dit niet kon. Ergens anders zou hij niet
over voldoende ruimte kunnen beschikken ten
zij, dat hij het stedeschoon grondig bedierf en
daartoe werkt de stedelijke bouw-verordening
uiteraard niet mee.
Het verslag van de commissie van rapporteurs
inzake de begrooting van het Staatsbedrijf der
Algemeene Landsdrukkerij vermeldt, dat som
mige leden den indruk hadden, dat de Lands
drukkerij voortgaat met het onttrekken van
werk aan de particuliere drukkerijen.
Zij meenen te weten, dat de minister aan d®
commissie van toezicht op de Landsdrukkerij
opdracht heeft gegeven hem advies uit te bren
gen in zake de maximium-capaciteit, welke aan
de Landsdrukkerij behoort te worden gegeven,
zoodat eenerzijds deze rijksinrichting doel
matig kan werken en anderzijds de belangen
van de particuliere bedrijven worden ontzien-
Gevraagd werd, of de minister dit advies reeds
heeft ontvangen en zoo ja, wat de strekking
daarvan is en tot welke maatregelen het den
minister aanleiding heeft gegeven.
Het hoofdbestuur van de Maatschappij tot
nut van 't algemeen heeft aan de leden van
de Tweede Kamer een adres gezonden, waarin
het met grooten nadruk aandringt op het ne
men van maatregelen tot verlaging der leerlin-
genschaal en tot wijziging en verbetering van
de positie van den kweekeling met acte.
Postgiro 287177 Den Haag, ten name van
de Vereeniging voor Nationale Veiligheid.
