Deugd der liefdadigheid
LAATSTE NIEUW!
Euwe verliest
Capablanca
D
Zoekt gij betrouwbaar j
Personeel?
Plaats dan een „Omroeper
voor 90.000 gezinnen
P.T.T.-begrooting
aangenomen
4
Si!
Hd
O
H
Hï
BIJZONDER GOUDEN
JUBILEUM
schajd
Vg
V3lt,
öns
Hh
Hi
WOENSDAG 16 NOVEMBER 1938
Feestdag voor vele stille armen en
voor de ondersteunden van
„Weldadigheid naar
Vermogen"
Roemrijke geschiedenis
Vormen van steun
U itkeeringen
Huisvesting
Deugd der Liefdadigheid
Geschenk voor stille armen
Feestgave voor de onder
steunden
FAILLISSEMENTEN
JOSEF SCHMIDT
Felix Hupka, piano
STEDEBOUWKUNDIG BUREAU
Nieuwe functie aan den Provin
cialen Waterstaat
Grondverkoop
Japansche tentoonstelling
Aantal werkloozen
stijgt
Thans 5691 ingeschrevenen
HAARLEMS SYMPHONIE-
ORKEST EUTERPE
LIEDERENAVOND INSTITUUT
VOOR ZANGKUNST
LUCHTBESCHERMING
De inspectie bij Binnenlandsche
Zaken
Voor het recht op verdraag
zaamheid
TWEEDE KAMER
Een groot aantal leden bracht
wenschen en verlangens
naar voren
Postbegrooting
4
Het spionnageproc^
in New York
HANQpLSVERDRAG WOR
DONDERDAG ONDER
TEEKEND
KONING KAREL TE
LONP^
De overige partijen aUe
in remise geëindigd
Keres en Botwinnik
staan gunstig
Ht
Vloc|
Hs
V
li c
eig
SctaR
Wctj
Hw
si
ene
is
in
öe-
^lec
>1
^Uro
^ve
v,
bctg
in
^n
ee
sn
He:
He
etc
el
^ïïi
k
°Uv
|inilllllllll|||||||||||||||||||||||||||||||||||l!lllllll|||||||||||||l!lll!l||||||||||||||||||||||||||||||lllllll!lllllll!llll!llllllii!lg
siiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiïH
NIEUWE HAARIEMSCHE COU
IIIIIIIIIIIIIIIIIMlIlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllinilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllMlllinll1111'
1l
^llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllH11"
STAD
uws
De herdenkingsbijeenkomst ter gelegenheid
van het gouden jubileum van de vereeniging
„Weldadigheid naar Vermogen" werd gisteren
middag gehouden in de groots trouwzaal ten
stadhuize. Op bijzonder fraaie wijze was deze
zaal met groen versierd, eenige mooie herhtbou
quetten gaven kleur aan het geheel, terwijl het
kaarslicht in de zware koperen kronen voor de
aanvulling der waardige, deftige sfeer zorgde.
De bijeenkomst werd o.a. bezocht door den
eere-voorzitter, dr. J. E. baron de Vos van
Steenwijk, den vertegenwoordiger van den
Commissaris der Koningin, Mr. A. J. Backer, de
wethouders W. J. B. v. Liemt, E. v. a. Wall en
A. G. Boes. den gemeente-secretaris mr. Th.
Wesstra, den voorzitter van den Armenraad,
mr. dr. W. P. Vis, de heeren P. J. v. Kessel en
mr. dr. A. Schreurs namens de St. Vincentius-
vereeniging, den heer de Haas van Dorsser, di
recteur van Maatschappelijk Hulpbetoon, mr.
J. N. J. E. Heerkens Thijssen, m.r dr. E(. A. Bij
voet, bestuursleden van armbesturen van Kerk
genootschappen, der Haarlemsche T. B. C.-be-
strjjding etc.
Om 3 uur sprak d,e voorzitter der vereeniging,
de heer J. van Reigersberg Versluys een her
denkingsrede uit. Hij heette de verschillende
genoodigden hartelijk welkom en dankte spe
ciaal den burgemeester voor zijn aanbod de bij
eenkomst in het stadhuis te doen plaa*s vin
den.
Het was in den herfst van het jaar 1888, al
dus spr., dat de heeren jhr. P. Teding van Bark
hout en A. de Clercq het initiatief namen tot
de oprichting van Weldadigheid naar Vermo
gen, waarbij zich aanstonds aansloten de hee
ren jhr. mr. A. J. Rethaan Macaré, F. M. Baron
van Lijnden en mr. A. A. v. d. Mersch. Op 15
November van dat zelfde jaar had de bijeen
komst plaats, waarin de vereeniging werd ge
constitueerd en de statuten werden vastgelegd,
terwijl de genoemde heeren aangewezen werden
om het dagelijksch bestuur te vormen: de heet
Rethaan Macaré was de eerste voorzitter, de
heer De Clercq de eerste secretaris en de heer
Teding van Berkhout de eerste penningmeester.
Naast dit dagelijksch bestuur- werden in de
zelfde bijeenkomst nog als bestuurders gekozen
de heeren: W. R. Blankenberg, G. J. van Die
ren Bijvoet, mr. A. G. Cnoop Koopmans, mr.
M. G. P. del Court van Krimpen, mr. H. J. D.
D. Enschedé, P. Loosjes, S. K. A. van der Meu-
len, J. J. van Minden, dr. I. van Praag en dr.
L. C. Proot.
Van deze oprichters zijn thans nog in leven
de heeren Teding van Berkhout, dr. L. C. Proot
en mr. Enschedé. Speciaal de heer Berkhout
heeft zich wel uitermate verdienstelijk gemaakt
jegens de vereeniging en daarom werd hij in
1927 tot eere-bestuurder benoemd. Spreker
bracht den heer Berkhout een eere-saluut voor
al hetgeen hij in de afgeloopen vijftig jaar
voor de vereeniging gedaan heeft.
In dezelfde vergadering van 15 November
1888 werd de toenmalige burgemeester van
Haarlem, mr. E A. Jordens, tot eere-voorzitter
benoemd. Sedert dien is het traditie geworden,
dat de eerste burger van Haarlem het eere
voorzitterschap van de vereeniging bekleedt.
Het doel der vereeniging was in de statuten
omschreven als: voorkoming, bestrijding en le
niging der armoede.
Dat dit doel een gunstig onthaal had bij de
Haarlemsche ingezetenen, moge blijken uit het
feit, dat op den eersten oproep niet minder dan
zeventig dames en heeren zich aanmeldden bij
de commissie voor huisbezoek en f 2619 aan
lidmaatschappen, f 1039 van donateurs en
f 1843 aan giften, totaal dus ruim f 5500, werd
ontvangen.
Behalve door het verstrekken van directen
steun in den vorm van bijdragen in geld, het
verstrekken van levensmiddelen, brandstoffen
en kleeren, heeft de vereeniging in den loop der
jaren ook op andere wijze gepoogd aan haar
doel te beantwoorden, pogingen, die helaas niet
altijd het daarvan verwachte succes hebben op
geleverd. Zoo werd in 1893 een begin gemaakt
met het verleenen van rentelooze voorschotten.
De weinig gunstige ervaringen daarbij opge
daan en de onvoldoende geldmiddelen zijn oor
zaak geweest, dat men na eenige jaren is op
gehouden met het verstrekken van dergelijke
voorschotten. Daarnaast heeft de vereeniging
zich ook begeven op het terrein van de werk
verschaffing, door het opsporen van werkob-
jecten om daardoor werklooze leden uit gezin
nen aan werk te helpen. Zoo zijn b.v. in den
winter van 1924 12 man gedurende 6 weken
Werkzaam geweest in den Haarlemmerhout en
werd voor werkverrichtingen in de gemeente
Bloemendaal f 20 bijgedragen. Gezien de gun
stige resultaten, die deze wijze van steun op
leverde, werd in den volgenden winter voor dit
doel f 600 beschikbaar gesteld.
Tenslotte vragen de belangen van de z.g.
„nieuwe armen" sinds 1920 de voortdurende
zorg. Op het oogenblik behartigt de vereeniging
een veertiental dergelijke gevallen, welk aantal
ongetwijfeld belangrijk grooter zou zijn, Indien
men „achter de schermen" kon kijken.
Welke bedragen heeft de vereeniging in
de afgeloopen vijftig jaar aan steun in al
lerlei vorm uitgekeerd? Aan we&eljjkschc
ondersteuning en giften werd uitgegeven
f 385.608, aan levensmiddelen f 10G.571, aan
brandstoffen f 14.389 en aan kleeding en
beddegoed f 20.060. Uit deze cijfers mag niet
geconcludeerd worden, dat men hulp kon
bieden overal waar dat noodzakelijk en ge-
wenscht was.
Zelfs gaf de financieele toestand eenige ma
len aanleiding tot de vraag of men niet beter
deed het bijltje er bij neer te leggen. Zoo bijv.
in 1896, echter bleek er toen gelukkig een meer
derheid in het bestuur, die er anders over dacht
en binnen zeer korten termijn pl.m. f 5200 bij
elkaar bracht, waardoor het voortbestaan van
de vereeniging verzekerd werd.
Van contribuanten, donateurs en aan giften
kwam een bedrag binnen ad f 585.928. Spreker
bracht hulde aan den penningmeester, den heer
S. Crommelin, die dit werk thans reeds gedu
rende drie-en-dertig jaar op voorbeeldige wijze
verricht. Een legaat van wijlen dr. Wijnhoff,
overleden in 1902, groot f 5000, werd onder den
naam van Dr. Wijnhoff-fonds bestemd voor
kinderen van ondersteunde gezinnen. Dan is er
het G. S.-fonds, etc.
Eenige malen ontving de vereeniging een gift
var, het Koninklijk Huis. Ook maakte spreker
met erkentelijkheid melding van de jaarlijk-
sche gift van den Bisschop van Haarlem, te
verdeelen onder niet-R.-K. gezinnen.
Het eerste tehuis der vereeniging was in de
Stadsdoelen in de Gasthuisstraat, daarna in
October 1899 kreeg men de beschikking over
eenige lokalen in het Proveniershuis. In 1932
verhuisde de vereeniging naar de Janskerk in
de Jansstraat. In Februari 1936 moest dit ge
bouw weer verlaten worden en betrok men een
lokaal in de Pandpoort, doch het verblijf al
daar was eveneens van zeer korten duur en
reeds in December 1937 ging men weer verhui
zen. thans naar een vrijgekomen schoolgebouw
in de Sophiastraat.
Het leden-aantal van de vereeniging heeft
tijdens de crisisjaren zeer belangrijk geleden.
De in November 1936 ingevoerde nieuwe pro
paganda heeft daarin gelukkig verbetering ge
bracht, zoodat het ledenaantal en giften zich
van dien tijd af in opgaande lijn bewegen. Ech
ter is een aantal van pl.m. 1450 leden voor een
stad als Haarlem volkomen onbevredigend.
Spreker deed dan ok zeer dringend en ernstig
beroep op allen om nieuwe leden voor de ver
eeniging te winnen.
De burgemeester verklaarde niet als eere
voorzitter der vereeniging maar als burgerva
der, dus namens de geheele Haarlemsche ge
meenschap, te spreken. Van Uw 50 jaren, aldus
spr., heb ik er slechts één kunnen gadeslaan,
maar ik heb daardoor toch reeds groot respect
voor Uw arbeid gekregen. Bij de oprichters tref
ik namen aan van menschen, die onder de bur
gerij nog een bijzondere plaats innemen.
Naast de particuliere liefdadigheid is de amb
telijke dienst van Maatschappelijk Hulpbetoon
steeds meer uitgebreid en toegenomen. Men
moet in deze twee vormen van ondersteuning
aan behoeftigen echter geen tegenstelling zoe
ken en zoo heeft de gemeente hooge waardee
ring voor Uw werk. Hoewel U terecht veel meer
leden vraagt, moet mij toch van het hart, dat
Haarlem in het land een bijzonder goeden naam
heeft op het gebied der liefdadigheid.
U hebt een dubbel zware taak: U moet de
eindjes financieel aan elkaar knoopen en U
moet controle uitoefenen, opdat de gelden goed
besteed worden. Namens de burgerij huldigde
en dankte spr. het bestuur en hij besloot zijn
toespraak met een vers van Boutens op de
Deugd der Liefdadigheid.
Mr. Backer sprak namens den commissaris
der Koningin en verklaarde, dat deze hem op
dracht had gegeven de bijzondere waardeering
te uiten voor de wijze, waarop de vereeniging
50 jaar nooden lenigde. Hij sprak de hoop uit,
dat het bestuur in de toekomst eenzelfde en
thousiasme zou behouden en dat de samenwer
king met de overheid even prettig zou mogen
blijven.
Mr. dr. W. P. Vis wees er in zijn toespraak
op, dat de Armenraad 25 jaar geleden zooveel
steun ondervond door het Inlichtingenregister
van „Weldadigheid naar Vermogen". De Ar
menraad komt dan ook vol dankbaarheid zijn
gelukwenschen aanbieden.
Jhr. Teding van Berkhout, zoon van een der
oprichters, bood vervolgens namens een comité
van ingezetenen van Haarlem en aangrenzende
gemeenten een bedrag van ruim f 1500 aan,
speciaal te besteden voor de stille armen. Het
comité bestond uit de heeren A. G. Boes, mr.
dr. F. A. Bijvoet, B. F. Enschedé, J. L. Tadema,
H. Franken Jr. en jhr. Teding van Berkhout.
De heer A. J. M'endes da Costa bracht de ge
lukwenschen over van de vereeniging „Liefda
digheid naar Vermogen" te Amsterdam.
De voorzitter deelde na zijn dankwoord
tot de verschillende sprekers, mede, dat alle
door de. vereeniging ondersteunden als
feestgave twee weken extra uitkeering
krijgen.
Spr. huldigde speciaal den gemeente-secreta
ris, die voor zoo'n prachtige ontvangst zorgde
en mevrouw D. M. van Weerden—Sloof, die
haar koperen jubileum als administratrice
vierde.
Tenslotte las de voorzitter nog eenige tele
grammen voor o.a. van de Ned. Ver. voor Ar
menzorg en Weldadigheid.
In de kleine trouwzaal werden daarna ver-
verschingen aangeboden.
De arrondissements-rechtbank te Haarlem
beeft geen faillissementen uitgesproken op
Dinsdag 15 November 1938.
Wegens gebrek aan actief werden opgeheven
de faillissementen van:
M. P. Zwaaneveld, kioskhouder, wonende te
Overveen, gemeente Bloemendaal, Dompvloeds-
laan 31.
Curator mr. E. van Tuinen te Driehuis, ge
meente Velsen.
A. Visser, lid der firma Sporthuis Visser,
vroeger wonende te Haarlem, thans te Zand-
voort, Hoogeweg 69 rood.
Curator mr. L. V. Hoog te Haarlem.
A. F. W. Husemeier, slager, wonende te
Hillegom, Hoofdstraat 140.
Curator mr. J. G. Bettink te Haarlem
C. de Haan, koopman in ongeregelde goede
ren, wonende te Haarlem, Jan Haringstraat 34
Curator mr. J. O. Baron te Beverwijk
Door het verbindend worden der uitdeelings-
lijst zijn geëindigd de faillissementen van:
J. Groot Tzn. timmerman en aannemer, wo
nende te Velsen.
Curator mr. G. J Paré te Haarlem.
Mevr. Jelgersma, zonder beroep, wonende te
Haarlem.
Curator mr. F. J. D. Theyse te Haarlem.
Hoogstens een paar honderd biljetten waren
er bij den ingang gecontroleerd. En dat voor een
concert van den „wereld-vermaarden film
tenor-' Josef Schmidt.
Zou het publiek zoo langzamerhand gaan be
grijpen, dat men talrijke radio-, film- en gra
mofoonsterren nooit in een concertzaal moet
hooren? Dat, al hoort men b.v. een zanger door
de radio mooi, vol forte zingen, men op dit punt
in de nuchtere werkelijkheid bedrogen uitkomt?
Door de radio kan de zang gemakktlijk ver
sterkt worden, in een concertzaal moet een
zanger van pianissimo tot fortissimo op een
welluidende manier kunnen zingen.
Drie jaren geleden kwamen we reeds tot de
conclusie: Josef Schmidt's stem is in hooge
ligging bij forte-zang absoluut onwelluidend,
soms zelfs ietwat rauw en schor. Slechts en
kele malen hoorde men ook thans een tamelijk
glanzenden hoogen toon. Zijn stem en ook zijn
manier van zingen voldoet het best bij pianis-
simo-zang en lyrische gezangen. Al wordt het
dan nog wel eens gauw te week (en tevens
overgevoelig) dan is er tenminste iets te ge
nieten.
Maar voor al het overige kunnen we weinig
waardeering hebben. Zelfs eenvoudige Schu-
bertliederen in meer bariton- dan tenorligging
deden het niet, doordat de stem door overdre
ven borstrésonans te kunstmatig klonk (Nacht
und Traume) en bij forte meestal kleurloos
wordt (Frühlingsglaube).
Een gezang als de aria: „Una furtiva lagrima'
uit Donizetti's Elixir d'amore, lyrisch breed ge
schreven is voor Schmidt zeer geschikt. Dit
nummer maakte dan ook eenigen indruk op
ons, totdat bij het slot de totaalindruk bedieri
door een technisch zeer slecht gezongen triller
Technisch hapert er trouwens dikwijls wat.
De kleine coloratuur-passages in „Alleluja" van
Mozart werden hoogst slordig uitgevoerd. Menig
Oratorium-korist zingt zulke tamelijk eenvou
dige coloratuur (b.v. in de koren van Handel)
veel beter.
En wat beteekenen toch die pose en die geste
bij zoo'n nummer, dat alleen uit het woord
„Alleluja" bestaat?
Bij opera-fragmenten doet eenige actie het
wel, in de concertzaal is dan actie volstrekt
niet overbodig, mits men niet overdrijft. Soms
deed Josef Schmidt het ook niet (Donizetti's
en Cilea's aria), doch in een nummer als „Nun
me secta" van Tagliaferri was het: overdrijving
schaadt. Men kon zijn zingen af en toe wel
betitelen met: jammeren en huilen.
Het eenige nummer, dat ons in zijn geheel
voldeed, was de aria uit „Die tote Stadt" van
Krugold, omdat het behoorlijk technisch ge
zongen en muzikaal aangevoeld werd.
Dit wat de programma-nummers betreft. Er
kwam één toegift: „Ik hou van Holland", dat
geheel uit het kader viel. Maar want het
publiek vroeg niet om meer. Van enthousiasme
kan men slechts enkele malen spreken, het best
na de aria uit Tosca.
Een aparte vermelding verdient het steeds
verdienstelijke spel van den pianist Felix
Hupka.
O. K.
Ged. Staten van Noordholland schrijven aan
Prov. Staten:
De Vaste Commissie voor Uitbreidingsplan
nen heeft, sedert hare oprichting in 1926, de
aan haar opgedragen werkzaamheden belang
rijk in omvang zien groeien Een enkel cijfer
moge dit illustreeren. Terwijl in de eerste drie
jaren het aantal der door haar behandelde uit
breidingsplannen en aanverwante aangelegen
heden nog beneden 60 bleef, is dit aantal daar
na voortdurend gestegen en wel tot 140 in het
laatste jaar.
Ook ten aanzien van den aard van den door
de Commissie te verrichten arbeid valt eene
ontwikkeling in stijgende lijn waar te nemen,
niet het minst doordat de behoefte om de
ontwikkelingsmogelijkheden in de provincie ia
haar onderlingen samenhang te bestudeeren,
steeds grooter wordt. Naast de onderzoekingen
cmtrent de te verwachten bevolkingstoeneming
en de middelen van bestaan der ingezetenen
in bepaalde gemeenten of groepen van gemeen
ten, vraagt ook het z.g. gewestelijk onderzoe
kingswerk steeds meer hare aandacht.
Dat door een en ander ook de taak van de
secretaresse der Vaste Commissie in omvang
en belangrijkheid is toegenomen, behoeft geen
nader betoog. Wij meenen dan ook, dat de
rang, welke thans door haar wordt bekleed,
namelijk die van Ingenieur Prov. Waterstaat,
niet in overeenstemming is met het tegen
woordige karakter van hare functie, noch met
de verantwoordelijkheid, welke in deze betrek
king op haar rust.
Ons College acht het daarom gewenscht,
dat in het Salarisreglement wordt opgenomen
een nieuwe rang, genaamd „Hoofd van het
stedebouwkundig bureau van den Provincialen
Waterstaat", aan welken rang de bezoldigings-
grens van Referendaris ware te verbinden.
B. en W. stellen voor te verkoopen aan F.
Hop, alhier, 225 M2 grond a 17.per M2,
gelegen aan de Noordzijde van de Gonnet-
straat;
aan L. v. d. Schaar te Amsterdam 4 M2
grond a 10.50 per M2, gelegen aan de Lod.
Mulderstraat:
aan „Vondelkwartier" alhier, 70o M2 grond
k 10.50 per M2, gelegen aan de Noordzijde
van den Muiderslotweg.
De Japansche Tentoonstelling, die in het
Frans Halsmuseum gehouden is, werd door 450
belangstellenden bezocht.
Bij de gemeentelijke Arbeidsbeurs zijn thans
ingeschreven 5691 werkloozen; ait is 33 meer
dan de vorige week.
Het gunstige verschil met de overeenkom
stige week in 1937 bedraagt 282 en met die in
1936 nog 938.
Gisterenavond gaf Haarlems Symphonie-or-
kest Euterpe in de tooneelzaal van hotel de
Leeuwerik een concert, ter gelegenheid van
zijn 20-jarig bestaan.
De voorzitter, de heer A. H. de Bruijn Sr.,
heette de talrijke aanwezigen hartelijk welkom.
Hij schetste met goed gekozen woorden het
ontstaan van Euterpe. De directeur, de heer
A. J. Meng, werd bij deze gelegenheid door
den voorzitter gehuldigd. Als blijk van erken
telijkheid werd hem een bureau-lamp aange
boden. Tevens werden de twee oudste leden van
de vereeniging, de heeren G. Heemskerk en
J. Mos gehuldigd.
Hierna sprak de heer J. T. Tadema tot direc
teur en leden.
(Gedeeltelijk gecorrigeerd)
In het kortelings opgerichte Instituut voor
Zangkunst aan den Schotersingel, waarvan de
heer Lucas Louman, de bekende oratorium
zanger, directeur werd, luisterden we gister
avond naar een liederen-avond, gegeven door
Hélène Ludolphe en Annie Hermes, met be
geleiding van Felix de Nobel, gedrieën als
leeraren aan het instituut verbonden.
We hoorden er zingen in vijf talen: composi
ties van Engelschen oorsprong wisselden af
met liederen in de moedertaal, in Duitsch of
Fransch, en tot zelfs in 't Tschechisch. De
keuze der liederen, voor de helft waren het
duetten, was een zeer gevarieerde. En zoo wa
ren ook, althans voor wat de zuiver geestelijke
interpretatie betreft, onze impressies, vooral
van het liederenprogramma voor de pauze.
De beide duetten van Purcell deden het al
onmiddellijk uitstekend, al dreigde voor de alt
hier en daar het gevaar van wat ie laag te
intoneeren.
De drie Schubertliederen, door Annie Her
mes gezongen, misten nog iets van dat spran
kelende, geestige, dat verdiept ernstige, hetwelk
van deze composities de charme uitmaakt. De
technische beheersching deed hier en daar
aan de expressie niet het volle recht weder
varen, en vooral in „Aus Heliopolis" b'eef het
sentiment wat aan de oppervlakte. Veel beter
was Annie Hermes in de drie Fransche liederen
van Gabriël Fauré. Hier was de interpretatie
warmer en gevoelvoller, al was ook in het
Clair de lune de sfeer nog niet in al haar
omvang en diepte aanwezig. Waarmee we ech
ter niets te kort zouden willen doen aan de
uitstekende prestaties van deze mooie alt, die
we altijd steeds bewonderd hebben om haar
fraai getimbreerd, warm en diep geluid.
Haar oudere kunstzuster, Hélène Ludolph,
liet ons genieten en zong ons drie composities
van Brahms voor; zij was hier al aanstonds
beter op dreef en beeldde den tekst veel plas-
tischer uit. Ook de Nederlandsche liederen waren
over het algemeen fraai van voordracht, met
het innige, in archaïschen toonaard gehouden
werkje van Hendrik Andriessen „O liefste Jesu
zoet" op den prachtigen tekst van Gezelie, als
het meest treffende, moment van den avond,
althans voor ons, voor wat den solozang be
treft.
De duetten kregen alle zonder uitzondering
een vlotte interpretatie. We hadden ook hier,
vooral in de geestige composities van Schumann,
wat sterker expressiviteit verwacht, maar tech
nisch klonk alles beheerscht en schoon van
klank. Doch terwijl het Brahms-duet „Wir
Schwestern" gqed werd geïnterpreteerd, kreeg
diens „Weg der Liebe" al in den opzet een
teveel aan kracht, welke niet in staat was de
zekerheid en stelligheid der alles overwinnende
liefde te suggereeren. De beide duetten van
Franck klonken frisch en monter met die ge
makkelijkheid en zoetvloeiendheid den „maitre
angélique" waardig. De drie zeer fraaie en
expressieve composities van Ant. Dvorak vorm
den een uitstekend slot voor dezen liederen-
avond. De beide zangeressen, door Felix de
Nobel als steeds vaardig en vlot was het
slotaccoord van het liedje van Anny Mesritz—
Van Velthuysen niet wat eigenmachtig? be
geleid, hadden herhaaldelijk applaus in ont
vangst te nemen en aan het slot werden alle
drie de optredenden met bloemen vereerd als
dank voor het veelzijdig geschonken kunstgenot.
J. S.
Naar wij vernemen zal binnenkort de inspec
tie voor de luchtbescherming als afdeeiing lucht
bescherming in de organisatie van het departe
ment van Binnenlandsche Zaken woraen opge
nomen.
De inspecteur van de luchtbescherming zal
tevens met de leiding der nieuwe afdeeiing
worden belast.
Men schrijft ons:
Daar het anti-semitisme weer feller dan ooit
het hoofd opsteekt, achten ondergeteekenden
het op den weg te liggen juist van niet-Jood-
sche Nederlanders, voor de rechten dier andere
groepen in de bres te springen, en er in een
adres aan de regeering op aan te dringen de
wettige totstandkoming van de noodzakelijke
afweermiddelen zoo veel mogelijk te bespoedi
gen en voor een snelle en doeltreffende toepas
sing ervan zorg te dragen. Voor zulk een adres
vragen de ondergeteekenden de medewerking
van alle Nederlanders niet-Joden die zich met
deze gedachte willen vereenigen.
Zij verzoeken daartoe betuigingen van adhae-
sie te willen sturen per adres postbox no. 340,
hoofdpostkantoor, Amsterdam.
(w.g.): Willem Andriessen, mej. A. M. Basset,
ds. J. P. van Bruggen, dr. E. H. Buchner, mr.
D. A. Delprat, dr. C. P. Gunning, prof. dr. G.
C. Heringa, dr. Jane de Iongh. P. Klijnveld,
prof. mr. P. A. J. Losecaat Vermeer, ir. J.
Straub en Sj. Straub-Schmidt,
Aan de orde zijn de volgende wetsontwerpen:
1. Onteigening van perceelen, erfdienstbaar
heden en andere zakelijke rechten, noodig voor
en ten behoeve van het uitbreiden van de bu
reelruimten der Provinciale Griffie van Zeeland
en van de gelegenheid tot bewaring van archi
valia in het rijksarchiefdepöt in Zeeland, te Mid
delburg.
2. Wijziging van verschillende wetten tot wij
ziging van gemeentegrenzen of tot vereeniging
van gemeenten.
De heer MES (R.K.) acht de oplossing, welke
de regeering voor de uitbreiding der prov. griffie
heeft gezocht, voorbarig. Spr. kan met het plan
der regeering niet meegaan.
De heer VAN SLEEN (S.D.) heeft in het voor-
loopig verslag gezien, dat de stemming voor het
ontwerp niet gunstig is. De regeering had het
moeten terugnemen of met nieuwe argumenten
komen.
Voor den minister is blijkbaar de vraag: op
welke wijze komt de Abdij in het bezit van de
regeering? Spr. kan zich aan dezen indruk niet
onttrekken. Spr. geeft andere oplossingen in
overweging, b.v. aaneensluiting van het vendu
huis, reeds in het bezit van het Rijk, met de
hotel-dependance, welke gemakkelijk te krijgen
is.
De heer KRIJGER (C.H.) zegt, dat wie weet,
wat de Abdij voor Middelburg beteekent, be
grijpt, hoe er beweging tegen het wetsontwerp
is ontstaan. Ook spr. zou zijn stem aan het ont
werp onthouden, als de omgeving der Abdij er
schade door zou lijden, doch die vrees deelt spr.
niet. De regeering heeft deskundigen geraad
pleegd en is er volkomen in geslaagd, de supe
rioriteit van haar plan aan te toonen. Vermin
dering van het vreemdelingenverkeer is niet te
duchten, is althans niet voldoende gegrond om
tegenstemmen te motiveeren.
'Er is maar één oordeel: dat het voorgestel
de de eenige oplossing is, ook al zijn er be
zwaren aan verbonden.
Over het wetsontwerp wordt gestemd Don
derdag bij den aanvang der vergadering.
Het sub 2 genoemde wetsontwerp wordt zon
der debat en z h. st. aangenomen
Aan de orde is de begrooting van 't Staats
bedrijf der Posterijen, Telegrafie en Telefonie
voor 1939.
De heer FABER (S. D.) constateert, dat er
een gedrukte stemming bestaat onder het per
soneel, wegens de dienstvoorwaarden en de
loonen. Dit moest bij een bedrijf als de P. T. T.
niet noodig zijn.
Spr. critiseert een rede van mej. Voogd over
het Franco-bewind in Spanje, voor den K.R.O.
gehouden, doch redevoeringen van anderen
over Spanje heeft de Radio-controlecommissie
geweigerd.
De heer KRIJGER (C. H.) brengt hulde aan
de bedrijfsleiding der P. T. T. Een bedrijfs
winst van 8.5 millioen behoort echter geen
regel te blijven. Spr. bepleit verlaging der te
lefoontarieven.
De heer VAN BRAAMBEEK (S. D.) zegt, dat
het t a. v. de personeelsaangelegenheden bij
dit bedrijf niet in orde is. Deze treden trouwens
ook in de Kamer de laatste jaren meer naar
voren. Daarbij is de verkeerde verhouding tus-
schen vast personeel en dat in lossen dienst
de hoofdzaak.
Bij de P. T. T. zijn wel 12000 menschen in
lossen dienst tegen 18000 personen in vasten
dienst.
De heer AMELINK (A. R.) is van oordeel
dat een bedrijfswinst van S]/ millioen geen
regel behoort te zijn.
Spr. dankt den minister voor de wederinstel
ling van den rang van hoofdcommies en voor
andere personeelsmaatregelen, o.m. wat betreft
den arbeidsduur. Hij komt op tegen 's ministers
houding in zake de uitbreiding der aanstelling
van arbeidscontractanten.
De heer POSTHUMA (Christ.-Dem.) zegt,
dat de winst van millioen blijk geeft van
een voor velen bewonderenswaardige commer-
cieele leiding, maar spr. heeft daar geen be
wondering voor, daar het personeel tekort
wordt gedaan.
Op het platteland zijn er te weinig postbe
stellingen; vooral de handel op het platteland
ondervindt dit.
De heer SWEENS (R. K.) bepleit particu
liere belangen bij de radiodistributie. De No-
zema beperkte zich zooveel mogelijk tot haar
eigenlijke taak.
De heer COHEN (V. D.) constateert groeien
de ontevredenheid bij verschillende groepen
van personeel.
De heer HILGENGA (S. D.) is erkentelijk
voor wat de minister heeft gedaan ter verbe
tering van den plattelandspostdienst. De mi
nister ga op dezen weg voort.
De heer WENDELAAR (Lib.) wil overal,
waar één bestelling is, die doen geschieden in
de ochtenduren.
Spr. wil een betere wijze van controleering
der gevoerde gesprekken, b.v. als in België.
De heer KROL (C. H.) bepleit verschillen
de personeelsbelangen.
De heer WEITKAMP (C. H.) wil afschaf
fing van het bestelloon van expresse-brieven
ten plattelande.
De heer IJSSELMUIDEN (R. K.) vraagt
meer controle op hetgeen per post verzonden
wordt.
De heer DE VISSER (Comm.) meent, dat dt
winst van Sy, millioen een gevolg is hoofd
zakelijk van de slechte arbeidsvoorwaarden, de
rationalisatie en de mechanisatie.
De heer WAGENAAR (A. R.) meent, dat
de winst eigenlijk als een afzonderlijke bijdrage
aan het staatsbudget moest worden beschouwd,
waarop is gerekend. Juister ware een winst
te noemen van 2 y2 millioen, en dat is geen
bedrag om allerlei wissels cp te trekken.
De minister van Binnenlandsche Zaken, de
heer VAN BOEI JEN, zal vele van de gemaak
te opmerkingen naderhand nog eens rustig
overwegen Budgetair kan het bedrijf niet wor
den ingericht, zooals de heer Wagenaar het
wel zou willen. Een winst van 814 millioen op
een omzet van een nutsbedrijf met 90 millioen
is niet zoo groot, ook niet als men let op de
verliezen, die de staat vroeger moestbijdragen
pn, op de gebleven risico's bij dit conjunctuur-
gevoelig bedrijf. We kunnen die winst
's Rijks schatkist niet missen.
Over het personeelsvraagstuk zijn ver'
lende klanken gehoord, ook van erkentelijk
voor hetgeen er voor het personeel geda»t.
De critiek van de vakbonden over het 8eS
de beleid is minimaal en dus valt het
mede. Daarbij bedenke men, dat 60 pet.
hetgeen in dit bedrijf wordt uitgegeven, Pe'
neelsuitgaven zijn.
Dit bedrijf moet van de nieuwe tcch»'s,
hulpmiddelen gebruik maken. Doch met
tionalisatie en mechanisatie valt, het
mede.
Meer dan voorheen woreft materiaal i»
derland zelf vervaardigd, wat in korte»,
300 Nederlandsche werklieden meer
maakte.
T. a. v. de telefoon e.d. kan het platte
niet geheel gelijk staan met de stad. Ee»
ker verband tusschen kosten en rendal»,
kan er het hoofd worden gezien; dit geld
wel voor een tweede bestelling als voor
lefoon.
Verschillende tariefverlagingen zijn noê
probeerd. Neemt men het geheele comple*
telefoontarieven in verband met die
buitenland in oogenschouw, dan blijken
cale tarieven hier te lande de laagste va»
schillende landen. Internationaal mogelijk
onze tarieven aan den hoogen kant en da^
zal eventueel dan ook in de eerste plaats
ten worden gedacht.
De radio-contrólecommissie doet werk
respect verdient. Spr. handhaafd zijn
punt in zake den vrijdenkers-radio-omrocPj,
Spr. wil het geheele probleem der art^'
contractanten nog eens met den directed
neraal bezien.
De P. T. T.-begrooting wordt z. b s'
a angenomen.
Evenzoo en zonder debat die van het
gemeen Burgerlijk Pensioenfonds voor l9
De vergadering wordt om één uur vefd
tot heden 13 uur.
NEW YORK, 15 Nov. (Havas) Het V^
van Johanna Hoffman is gisteren voor't'
De vroegere kapster van de Europa" besc^
digde den voormaligen „G-man" Turrou
haar honderd dollar te hebben gegeven,
zij voor de commissie, belast met het oflde^
in de spionnagezaak haar mond zou h0]>.
Zij ontkende ook maar iets af te weten vA;
door Hurrou verkregen schriftelijke verkl*
waarin zij erkende, op de hoogte te zij»
de werkzaamheden van Schlüter.
LONDEN, 15 Nov. (Reuter). In welbij
te kringen te Londen wordt verklaard, d» f
Britsch-Amerikaansche handelsverdrag etlj
Canadeesch-Amerikaansche handelsvc1,;
Donderdag a.s. te Washington zullen
enderteekend.
Reuter meent te weten, dat de moeilijk»!
waarop men een maand geleden stuitte.
concessies van beide zijden uit den
geruimd.
LONDEN, 15 Nov. (Reuter). Aan boord f
den Britschen torpedobootjager „Sikh" J
Koning KaTel van Roemenië en Kroo»L
Michael te 14.15 uur van Boulogne te
aangekomen.
Na aankomst te Londen werden zij a»»,j
Victoria Station verwelkomd door den
den hertog van Gloucester, Chamberlai»f.;;
vele andere hooggeplaatste persoonlijk»/;
Onderweg naar Buckingham Palace werde p
koninklijke bezoekers geestdriftig door »e
volking toegejuicht.
4C
.j I
De uitslagen van de partijen gespee»^,
de 7de ronde van het A.V.R.O.-tomooi
den:
FineKeres afgebroken in gunstige 5
ling voor Keres;
BotwinnikAljechin afgebroken i»
betere stelling voor Botwinnik;
ReshevskyFlohr afgebroken in ee»
tere stelling voor Reshevsky;
CapablancaEuwe 10.
De stand luidt:
1. Fine 4 */3 pnt. en twee afgebroken py
2. Capablanca 3 pnt. en één afgeP
partij; A
3. en 4. Keres en Aljechin ieder 2'/, V
drie afgebroken partijen;
5. Botwinnik 2y pnt. en twee afgeP
partijen;
6. Euwe 2 pnt. en één afgebroken par1" f
7. Flohr 1 y2 pnt. en twee afgebroke»
tijen; f
8. Reshevsky y, pnt. en vier afgebroke*
tijen. „jjl.
De afgebroken partijen uit de vierde, f)
zesde en zevende ronde worden heden f
sterdam verder gespeeld, namelijk vaw
en des avonds yan 8—12 uur,
I
bet
He.
1 öc
