Tsj echo-Slowakije wordt
gereorganiseerd
Kou irt Hoofd?
Bukhistoè,
HET El VAN DE N.S.B.
ZOODRA ZE GEREED ZUN
Een democratische
Statenbond
De oplichtersaffaire te Arnhem
V erduisteringen
te Weesp
UW BRIEVEN
Buitenlandsch Overzicht
Mgr. Volosjin niet op
het appèl
VlCKS
Va-tro-nol
HOOFDDADERS THANS
IN ARREST
PIERRELERMITE 75 JAAR
Kerkelijk leven
VRIJDAG 18 NOVEMBER 1938
Nieuwe Gemeenschap
Belangrijke initiatief-vergadering
van Katholiek Nederland
DE JONGSTE MILITAIRE
MAATREGELEN
Waardeering voor het beleid
van de regeering
WAARSCHUWING
Tegen neutrale Esperanto-
cursussen
Ziekte van Weil te Beusichem
Drie leden van het complot, twee
mannen en een vrouw, werden
te Nice opgespoord
Knap recherchewerk
V00RDEELIGER
EN BETER
Kas- en controle-commissie nam
geen verantwoordelijkheid
Één bestuurslid was
ingelicht
Nationaal-socialisme
en N. S. B.
Felle critiek van oud-minister
T. J. Verschuur
DE DIEF-RECHERCHEUR
Uit het leven van den Franschen
priester en schrijver
DE NOOD DER DUITSCHE
JODEN
Hulpactie van beeldende
kunstenaars
Kosten van bureau voor het
vluchtelingenvraagstuk
Geen audiëntie
De Leider van de N.S.B. heeft blij
kens het Nationale Dagblad een
oplossing „in opbouwenden zin"
voor het zoo nijpende Jodenvraagstuk
gevonden. In zijn rede te Amsterdam op
22 Oct. j.l. voor de werkers zijner Bewe
ging gehouden, heeft hij, volgens het
Nationale Dagblad, n.l. gezegd: „Zoo
lang er geen Joodsch tehuis is, groot
genoeg, vruchtbaar genoeg, om het ge-
heele Joodsche volk daar te herbergen,
zoo lang heeft ieder ander volk den ze
delijken plicht, om een deel van het
Joodsche volk te herbergen, wanneer
de Joden zelf dit niet onmogelijk ma
ken. Ook de Joden hebben recht op een
bestaan."
Zie, deze „oplossing in opbouwenden
Zin" is van een even verrassenden een
voud als het sinds eeuwen versch geble
ven ei van Columbus. Het is alleen maar
Merkwaardig, dat de N.S.B. Duitschland
er nimmer een verwijt van heeft durven
blaken, dat het in dezen zijn zedelijken
Dücht erbarmelijk verwaarloost, en wel
de landen, die dezen zedelijken plicht
Vervullen, daarover wrange verwijten
blaakt. Nog verwonderlijker in verband
biet deze opbouwende oplossing, welke
door Mussert aan de hand wordt ge
daan, is, dat Mussert's Tweede Kamer-
Zendbode graaf De Marchant et d'An-
sembourg aan de ministers van Alge-
bieene Zaken, Buitenlandsche Zaken en
Justitie gevraagd heeft, of de regeering
biaatregelen wil voorbereiden om de
Joden, die zich na 1 Augustus 1914 hier
te lande gevestigd hebben, te doen ver
trekken naareen Joodsch tehuis,
dat nog niet bestaat, maar op een in
ternationale conferentie, waartoe de
Nederlandsche regeering het initiatief
Zou moeten nemen, buiten Europa zou
bloeten worden aangewezen. De Mar
chant et d'Ansembourg wil dus vast bij
Voorbaat de hand lichten met wat
Mussert noemt den zedelijken plicht
van ieder volk en het aantal voort-
Vluchtige en vogelvrije Joden met ette
lijke duizenden vermeerderen. Hoe „ge-
biatigd" en „opbouwend" de N. S. B.
tegenover het Jodenvraagstuk staat
blijkt overigens nog duidelijker uit een
Plaat in „Volk en Vaderland" dan uit
het geschrijf en gepraat van Mussert
eh consorten. Terwijl heel de nog men-
schelijk voelende beschaafde wereld ont-
Zet is over de weerzinwekkende repres
ailles, welke Duitschland tegen de Jo-
hen neemt, en zich aan onze grenzen
hartverscheurende tooneelen afspelen
van radelooze, van alle have en goed
beroofde Joodsche vluchtelingen, wien
be toegang tot ons land geweigerd
ivordt, teekent Volk en Vaderland een
Walgelijk stelletje in overdadige pels-
lassen gestoken Joden, die aan den slag
boom aan de grens vragen binnengela
ten te worden, omdat ze toch niet van
Plan zijn te werken.
Erg consequent is dat alles niet, maar
bok als de N.S.B. in opbouwenden zin
ban het werk gaat, blijkt de meest ele-
bientaire consequentie niet gewenscht
eh overbodig. Neen, het ei van Colum
bus is ondanks zijn hoogen ouderdom
toch nog frisscher dan het geklutste
eitje, dat de N.S.B. als versche waar aan
de
regeering tracht te slijten, en het
staat heel wat vaster en steviger.
Het R. K. Werkliedenverbond heeft besloten
een krachtige drie-jarige actie te voeren tot
Propageering van de gemeenschapsgedachte in
bat maatschappelijk leven. Deze actie zal zoo
biogelijk in samenwerking met geheel georga
niseerd Katholiek Nederland worden gevoerd,
bat tot deze samenwerking dan ook zal worden
bitgenoodigd.
Op Woensdag 30 November as. vindt daartoe
belangrijke initiatiefvergadering plaats in
Amsterdam, in de groote zaal van Bellevue, op
^elke bijeenkomst door een drietal inleiders
°ver de gemeenschapsgedachte zal worden ge
broken. Tot deze bijeenkomst zijn de nationale
S1 diocesane besturen van een groot aantal
/^atholike vereenigingen op verschillend ter-
eih uitgenoodigd, benevens een aantal voor-
8austaande Katholieken.
Het Verbondsbestuur mocht van Hunne Hoog
vaardige Excellenties Mgr. dr. J. de Jong en
pgr. j. p. Huibers, alsmede van Zijne Excel-
<?Utie prof. mr. C. P. M. Romme, minister van
T'ciale Zaken, reeds de mededeeling ontvangen,
bat zü deze vergadering zullen bijwonen.
Volgens het verslag van de Tweede Kame:
over de wetsontwerpen betreffende het onder
de wapenen blijven van dienstplichtigen en de
opschorting van ontslag van dienstplichtigen
bracht men algemeen aan de regeering dank.
dat zij tijdig besloten heeft tot buitengewone
oproeping in werkelijken dienst van een deel
der met groot verlof zijnde dienstplichtigen en
het ontslag van onder de wapenen zijnde
dienstplichtigen heeft opgeschort. Men waar
deerde het echter evenzeer, dat de regeering
niet is overgegaan tot voor-mobilisatie en al-
gemeene mobilisatie.
..Aangezien is gebleken, dat er onder de ka-
bolieke beoefenaars van het Esperanto, recla-
f e wordt gemaakt voor deelname aan Espe-
^uto-cursussfen, uitgaande van het neutrale
J^rh-Instituut in Den Haag, waarbij men a
i '°ri aiie bezwaren, die van katholieke zijde
wfeh deze neutrale cursussen zouden kunnen
tg en ingebracht, tracht te ontzenuwen, door
q 2eggen, dat deze cursussen worden gegeven
or een katholiek priester „Pater Cseh", zoo
o®0 wij ons genoodzaakt den katholieken be-
k enaars dringend af te raden om aan de
£beranto-cursussen van voormeld instituut deel
®emen.
Haarlem, 3 Nov. 1938.
Bavo)
t JOANNES PETRUS,
Bisschop van Haarlem
Als u tóch iets moet verliezen
#En u hebt 't voor 't kiezen
Offert liever dan een uur
Dan uw verd'ren levensduur1
„Tsjecho-Slowakije zal in het duister ver
dwijnen," aldus voorspelde Winston Churchill
den zegevierenden Britechen premier, toen de
ze van zijn reis naar Muenchen terugkeerde.
Het heeft er eenigen tijd naar uitgezien, dat
deze ongeluksprofetie in vervulling zou gaan.
Toen de groote vier de grenzen van den in 1918
geschapen nationaliteitenstaat illusoir ge
maakt hadden, schenen de buren van de Moldau-
republiek tot een verdeeling van het land te
willen overgaan; slechts de wederzijdsche
vrees heeft hen hiervan teruggehouden.
Duitschland, kort tevoren nog de bittere
vijand, was het thans, dat de beschermende
vriendenhand boven Praag uitstrekte en den
staat voor een volledigen ondergang behoedde:
wat hadden de verwarde burgers, in onderlingen
twist, in een staat zonder grenzen kunnen
doen, indien Polen en Hongarije hun voorne
mens tot annexatie van Slowakije en Roethenxë
snel ten uitvoer hadden gebracht? Edoch,
Weenen behoedde het land voor den onder
gang, en het volk van Tsjecho-Slowakije, zoo
als dat in de nieuw vastgelegde grenzen be
staat, kan thans eindelijk een aanvang maken
met het consolideeren van den nieuwen staat.
Alvorens over binnenlandsche toestanden te
spreken, heeft generaal Syrovy, de minister
president met de voorloopige bevoegdheden van
een staatshoofd, de plaats van den nieuwen
staat in het internationle bestel bepaald. De
politiek van Praag vóór de overeenkomst van
München heeft een zwaar, échec geleden; het
systeem van de collectieve veiligheid, die ont
aardde in een Fransche omsingelingspoging
tegen Duitschland gericht, bleek op het cri-
tieke oogenblik zijn sterksten pijler, Parijs, te
missen en stortte ineen. Er waren er genoeg,
ook in Tsjecho-Slowakije, die dit tijdig hebben
voorzien; het schijnt, dat de Tsjecho-Slowaak-
sche gezant te Parijs, Osiesky, zijn regeering
reeds in het voorjaar gewaarschuwd heeft, dat
het Westen geen hand voor het bedreigde land
zou uitsteken. Begrijpelijk is het, dat hij een
volledig onderzoek in dezen geëischt heeft; an
ders zou op hem vooral het odium blijven rus
ten van zijn land door onvoorzichtige politiek
in gevaar gebracht te hebben. Anderzijds heeft
een andere gezant, Chvalkofsky, door het ver
loop der gebeurtenissen aan gezag gewonnen;
deze sympathiseerende met de „as" schijnt
zelfs in de naaste toekomst tot president van
den nieuwen staat benoemd te zullen worden,
terwijl een Slowaak hem in zijn ambt van mi
nister van Buitenlandsche Zaken zal opvolgen.
De rijzende ster van Chvalkofsky voorspelde
reeds, wat generaal Syrovy thans officieel in
het Praagsche parlement aankondigde; dat
Tsjecho-Slowakije thans verdwijnen zal van
het politieke schaakbord, en als strikt neutra
le .staat -vriendschappelijke relaties zal aan-
knoopen met zijn naaste buren, met Duitsch
land op de eerste plaats. De politiek van neu
traliteit is wederom bewezen de beste te zijn
voor een klein land, en men moet de Praagsche
lieden gelukwenschen met hun verbeterd in
zicht.
Syrovy heeft het niet gemakkelijk gehad; de
gebiedsafstand, waartoe hij en de zijnen ge
dwongen Werden, desorganiseerde het binnen
landsche staatkundige en economische leven
in ernstige mate. Voornamelijk aan de taai
heid van het Tsjechische volk is het te dan
ken, dat het niet op een chaos uitliep; na een
korte algemeene verwarring heeft men zich dap
per door den voornaamsten arbeid: het behoud
van de eenheid, heengeslagen. Nu de grenzen
naar buiten zijn vastgesteld, staat Praag vooj
de taak de grenzen tusschen de drie nationa
liteiten, die binnen die grenzen leven, af te
bakenen. Hoe gebeten de Slowaken tevoren op
de Tsjechen bleken te zijn, tenslotte bleken zij
er toch de voorkeur aan te geven met dezen
verder in een verband te blijven, liever dan in
het Hongaarsche staatsverband op te gaan. Ook
dit besluit was wijs, want de Slowaken, die door
de beslissing van Weenen onder het bewind van
Boedapest zijn gekomen, schijnen nu reeds on
aangenaamheden te ondervinde: een Slo-
waaksch blad in het bezette gebied maakte mel
ding van gewelddaden, door het Hongaarsche
leger tegen Slowaken begaan.
De nieuwe constitutioneele wet op de inwen
dige organisatie van Tsjecho-Slowakije maakt
van de republiek feitelijk een statenbond, ge
lijkend op de republiek der Vereenigde Neder
landen, zooals die bestond na de Unie van
Utrecht; een vereeniging van Nederlandsehe
republieken, zeide Jan de Witt. De centrale
Wetgevende vergadering te Praag krijgt onge
veer dezelfde bevoegdheden als de Haagsche
Staten-Generaal van toenmaals: het beleid
naar buiten, waaraan het gezag over het leger
inhaerent moet zijn, en de grondwet. Dat het
geldwezen en de belastingen centraal georga
niseerd zullen zijn is een verstandige maatregel,
die min of meer voor de hand lag; voor het
overige komt de wetgeving aan de locale par
lementen: een vergaande autonomie.
Bij de nationale verschillen, die tusschen de
drie volkeren bestaan, is deze autonomie even
wel de beste oplossing om een vruchtbare sa
menleving te garandeeren. Ook in elk der af
zonderlijke deelen valt een verschuiving waar
te nemen; het tot dusver gevolgde partijen
systeem wordt gereorganiseerd. In Slowakije
was dit reeds langer het geval; de extremisti
sche partijen werden verboden. Praag ruimt
thans eveneens de vele kleine partijen op; een
drie-partijenstelsel moet thans het evenwicht
in den Tsjechischen staat herstellen, waarbij
elke partij grooter en krachtiger geworden een
sterker regeering mogelijk maakt. De tot een
„Nationale arbeiderspartij" gereorganiseerde
socialisten zullen thans de oppositie vormen,
die parlementaire controle uitoefent tezamen
met de Moravische Katholieken; de regee
ring zal steunen op de nationale eenheidspartij.
De communistische fractie, die voorloopig nog
bestaat, zal wel spoedig verdwijnen.
Ongetwijfeld beteekent dit alles een verschui
ving naar rechtsch; de regeering krijgt grootere
macht dan zü tot dusverre had. Doch de mili
taire dictatuur, Waarom het volk in de straten
van Praag geroepen had, komt er niet; de de
mocratie, waarbij het overwicht evenwel bij de
uitvoerende macht ligt, blijft bestaan. In zoo
ver kregen de pessimisten geen gelijk.
Opvallend is, dat in de bijeenkomst van gis
teren de zetel links van Syrovy leeg bleef; de
premier van de Karpatho-Oekraine. Mgr. Volo
sjin, was niet aanwezig en had zich ook niet la
ten vertegenwoordigen. Een veeg teeken? Mgr.
Volosjin en de zijnen zullen er wel van over
tuigd zijn, dat de kansen van de „Karpatho-
Oekraine" slechts binnen het verband met
Praag zullen blijven bestaan. Doch dit deel van
Tsjecho-Slowakije had het zwaarst te lijden
van den gebiedsafstand, en de kleine rest wordt
ernstig bedreigd. Durfde de premier zijn staatje
niet te verlaten, omdat elk oogenblik een actie
van Warschau en Boedapest te verwachten
is? Het bericht, dat een aantal Poolsche terro
risten gearresteerd werd, schijnt erop te wijzen;
voorloopig zal de Karpatho-Oekraine het zwak
ke punt zijn in den nieuwen staat.
U ademt direct weer gemakkelijk. Een paar dezer
nieuwe druppels in ieder neusgat verwijdert
slijm, geneest opgezwollen
slijmvliezen en lucht op.
In Beusichem is een geval van de ziekte van
Weil geconstateerd bij een man van ruim zes
tig jaren. De patiënt is ernstig ziek. Vermoe
delijke oorzaak is een sloot, waarin ratten hun
nesten hadden gemaakt. De man had bloemen
geplant in de nabijheid van de sloot en was
zoo in aanraking gekomen met de nesten.
Zooals men weet, arresteerde de Arnhem
sche politie verleden week twee mannen:
die met een aantal andere mannen de be
jaarde mevrouw B. te Arnhem op buitenge
woon sluwe wijze hadden opgelicht voor
een bedrag van ongeveer f 36.000, waardoor
deze dame nagenoeg geheel van haar vlot
tende middelen werd beroofd.
Na de arrestatie van bovengenoemde twee op
lichters heeft de politie het onderzoek voortge
zet met het resultaat, dat opnieuw twee man
nen, uit Haarlem en Amsterdam afkomstig, wer
den gearresteerd. Deze moeten evenwel als he
lers worden beschouwd.
Bij het speuren naar de hoofddaders bleek,
dat dezen de wijk naar het buitenland hadden
genomen. Het was buitengewoon moeilijk te
achterhalen waarheen zij waren vertrokken.
Een te Brussel ingesteld onderzoek had tot
resultaat, dat een der hoofddaders werd gesig
naleerd, doch juist op het oogenblik van zijn ar
restatie door een ongelukkige omstandigheid wist
te ontkomen.
De man meldde zich echter Donderdag op het
politiebureau te Arnhem en werd na verhoor
ingesloten.
Uit het verder onderzoek bleek, dat de drie
andere leden van de bende naar het Zuiden ver
trokken waren. Inspecteur H. C. Maagendam en
een rechercheur kregen de niet gemakkelijke
opdracht in het zuiden van Frankrijk het onder
zoek voort te zetten.
Omdat een der mannen in Brussel een post
adres had achtergelaten, begaven inspecteur
Maagendam en zijn assistent zich naar Nice,
waar ze na 'n dag onderzoek met behulp van de
dan welk ander merk
ook, is Sukrisfol. Een
uitkomst voor elk gezin,
want Sukristol geeft
enorme besparing op
Uw suikerrekening. On
misbaar voor (jorpulen-
ten, diabetici en maag
lijders. Suiker maakt
dik,Sukristol niet. 500 x
zoeter dan suiker. Z.g
goedkoopere mer
ken hebben
'n bijsmaak,
Sukristol
niet.
iandige, platte
draaidoosjes 25 ct.
Bij apothekers en
drogisten.
IMP. H. TEN HERKEL - HILVERSUM
Inzake de belangrijke verduistering, gepleegd
door den voormaligen penningmeester van de
Chr. scholen te Weesp, vernemen wij nader, dat
C. P. P. feitelijk geen penningmeester meer was,
daar deze functie reeds geruimen tijd geleden,
werd overgedragen aan den heer J. v. d. K. te
Weesperkarspel, waarbij echter was overeenge
komen, dat, in verband met den werkkring,
dien laatstgenoemd te Amsterdam vervulde,
de afgetreden penningmeester de loopende be
talingen wel zou doen en zijn opvolger voorloopig
zou assisteeren. Waarin dit assisteeren heeft be
staan, is later maar al te duidelijk gebleken.
De nieuwbenoemde functionaris was echter
zóó weinig opgewassen tegen C. P. P., dat
ook toen hem geleidelijk bleek, dat er iets niet
in orde moest zijn hq nog niet krachtig ge
noeg tegen den ontrouwen beheerder der gelden
optrad. Eenige maanden geleden barstte de
bom, toen de heer v. d. K. aandrong op stor
ting van een belangrijk bedrag, waaraan C. P.
P. niet kon voldoen. Laatstgenoemde heeft toen
aan zijn opvolger bekend, waaraan hij zich had
schuldig gemaakt, maar wist van dezen, onder
schoonklinkende beloften, de verzekering los te
krijgen, dat de medebestuursleden niet met de
verduisteringen in kennis gesteld zouden worden.
Jammer genoeg heeft de penningmeester zich
door z'n medelijden er toe laten .brengen'n der
gelijke gevaarlijke belofte te doen. Kort daarop
is P. toen ziek geworden en einde September
overleed hij.
Van den heer Th. E. B. Honders, die als be
stuurslid in de plaats van P. is benoemd, en die
deel heeft uitgemaakt van de commissie tot
het nazien der boeken en bescheiden van den
penningmeester, vernamen wij, dat in het rap
port dier commissie gezegd is, dat zij de reke
ning had nagezien, maar zich in geen enkel
cpzicht verantwoordelijk wilde stellen voor de
juistheid van de cijfers. De commissie had al
leen eenige steekproeven genomen en op grond
van die proeven kon zij de vergadering wel
adviseeren de rekening goed te keuren. Echter
drong de commissie aan op een accountants
onderzoek. Toen een der leden in die vergade
ring de opmerking maakte, dat hij op grond
van een dergelijk rapport toch geen décharge
kon verleenen, verklaarde de secretaris van de
vereeniging met nadruk, dat het bestuur zich
in zijn geheel achter den penningmeester
schaarde. Natuurlijk waren op dat oogenblik de
verduisteringen van den penningmeester P. nog
niet bekend.
Thans is ook duidelijk geworden, waarom zoo
weinig moeite werd gedaan het ledental der ver
eeniging uit te breiden. Tal van ouders, wier
kinderen op de Chr. scholen gaan, hebben nim
mer 't verzoek ontvangen als lid toe te treden.
Daartegenover werden ingezetenen, die kinder
loos zijn, uitgenoodigd lid te worden. De con
tributie bedroeg 5.per jaar en herhaaldelijk
is er op aangedrongen, deze contributie te ver
lagen, teneinde 't ledental der vereeniging eens
flink uit te breiden. Maar daarvan wilde C. P.
P. nimmer hooren; steeds zorgde hij er voor
een kring van hem goedgezinde personen om
zich heen te hebben, die het hem niet lastig
zouden maken. Daarin is hij dan ook, gezien
de volstrekt onvoldoende controle, welke is uit
geoefend op het financieel beheer, volledig ge
slaagd. Het totale tekort, dat in de zaken van
C. P. p. geleidelijk was ontstaan en waarbij
steeds weer nieuwe slachtoffers werden gemaakt,
moet ongeveer een ton bedragen.
politie aldaar Donderdag de overige leden van
het complot, twee mannen en een vrouw, op
het postkantoor arresteerden.
De Officier van Justitie te Arnhem heeft
bereids de uitlevering van deze menschen
gevraagd. Alle acht gearresteerden zijn goede
bekenden van politie en justitie. Hun foto's
komen in meerdere politie-archieven voor.
Onder hen bevonden zich twee personen, die
ook betrokken zijn bij den grooten schilde-
rijenzwendel, welke eenigen tijd geleden te
Oosterbeek werd ontdekt.
In aanmerking genomen de enorme beweeg
lijkheid van de hoofddaders, aldus deelde de
commissaris te Arnhem ons hedenmorgen mee,
mogen wij ons met het succes feliciteeren.
We zijn overtuigd, dat zich nog meerdere ge
vallen van oplichting hebben voorgedaan en het
onderzoek wordt dan ook in die richting voort
gezet.
Tijdens een onderhoud, dat wij met den com
missaris, den heer A. W. v. d. Burgt, hadden,
ratelde de telefoon en meldde zich inspecteur
Maagendam vanuit Nice, die ons in het kort
een relaas deed van de arrestatie.
De gearresteerden waren in een splintemieu-
wen auto via Brussel, waar op het postkantoor
een postadres voor Nice werd achtergelaten, naar
het zuiden van Frankrijk gereden. Het lag dus
voor de hand, dat men, nieuwsgierig naar den
gang van zaken in Nederland, regelmatig het
postkantoor in Nice zou bezoeken.
Toen Donderdagmorgen dan ook de vrouw, die
een bekende oplichtster is, en de twee mannen
het postkantoor binnen wandelden, konden wij,
aldus inspecteur Maagendam, tot arrestatie over
gaan.
Een der mannen was goed te herkennen, want
hij had een wrat op zijn gezicht.
De namen der gearresteerden konden ons in
het belang van het verdere onderzoek niet wor
den medegedeeld, doch het staat wel vast, dat
zich onder hen de beruchte Dreijer bevindt, die
ook betrokken is bij de Oosterbeeksche schilde
rijenaffaire.
In aansluiting op het desbetreffend telegram
ontleenen wij aan de „Delicrt." het volgende
omtrent de rede, die oud-minister Verschuur
onlangs te Medan heeft gehouden:
Mr. Verschuur besprak het nationaal-socia
lisme, wees op de goede elementen die er in
voorkomen, doch concludeerde, dat het systeem
als geheel verderfelijk is, omdat er enkele
verderfelijke elementen in voorkomen die het
vergiftigen. Daarom moet men er tegen wa
ken, want aan elke dwaling (gelijk het natio
naal-socialisme) kan kracht worden toege
kend.
Wij hebben dat gezien aan den Islam, waar
bij een geestelijk beginsel met stoffelijke mid
delen werd uitgebreid; wij zien het bij den
Shinto-dienst in Japan, waar het een volk tot
een enorme eenheid van kracht weet te bren
gen, hoewel het volgens de R.K. ideeën van ver
keerde beginselen uitgaat, en ten slotte ziet
men het in Duitschland, waar vele goede din
gen voorkomen, maar waar toch volgens
mr. Verschuur het land ten onder zal gaan
aan fouten als: erkenning der rassenleer, het
aankweeken der anti-godsdienstige stemming,
die ontaardde in geloofsvervolging, het insti
tuut der dictatuur, enz.
Aan de kerk is in Duitschland veel afgeno
men en in Weenen heeft men onlangs bijna
een Kardinaal uit het raam geworpen. Zoover
is het daar gekomen en volgens spreker kent
dit geweld geen grenzen meer. En vermoedelijk
heeft men tot nu toe slechts den buitenkant
aangetast, om straks over te gaan op den
kern.
En dit stelsel wil de N.S.B. in Nederland
importeeren: de beweging ontkent dit wel,
aldus spreker, maar dat is misleidend, zij
doet het toch en meldt zich niettemin zon
der cenig1 bezwaar aan als een nationaal-
socialistische beweging. Men stelle zich dit
voor: een nationale beweging, waarin te
zijner tijd geen plaats zal zijn voor een
koning.
Mr. Verschuur 'wees er op, dat Nederland zich
tot nu toe echter nog te nuchter toonde voor
deze beweging, die bij de laatste verkiezingen
nog geen vijf procent der stemmen op zich
vereenigde.
Men heeft in het moederland trouwens wel
andere dingen om over te denken en in de eer
ste plaats geldt dit het werkloosheidsvraagstuk,
dat daar op een andere wijze moet worden op
gelost dan in Duitschland geschiedde, waar
men het doet door werk zonder economisch
nut te laten verrichten, wat tenslotte tot ont
wrichting van het financieel bestel moet leiden.
Volgens spreker zal dit op een failliet moeten
uitloopen en dan kan het Duitsche volk op een
dag opnieuw beginnen.
Spreker vertelde, hoe er in Nederland ook
door andere partijen hard gewerkt wordt om
tot een oplossing van dit nijpende pobleem te
geraken. Alles geschiedt er onder het licht der
publieke opinie en van geheimdoenerij is dus
geen sprake. Wel heel anders dus dan het ge
val is met de financiën van de N.S.B., aldus de
oud-minister. Daarover zouden meerderen wel
eens iets naders willen hooren.
De 21-jarige chauffeur A. S. uit Haarlem
heeft op 13 October een poging gedaan om in
te breken bij een 71-jarige weduwe, van wie hij
vermoedde, dat zij veel geld in huis had.
De juffrouw ontdekte hem echter en S.
vluchtte. Den volgenden dag echter kwam hij
terug en deed zich voor als rechercheur, die
een onderzoek naar de inbraak kwam instel
len. Na zijn vertrek miste de weduwe f 16.50.
De man werd korten tijd latdr aangehouden
en legde voor de rechtbank een volledige be
kentenis af.
Het O. M. eischte acht maanden gevangenis
straf tegen hem.
Uitspraak 1 December.
Op 17 November heeft mgr. Edmond Lou-
til, de alom bekende priester-journalist van
Parijs, meer bekend onder den schuilnaam
Pierre l'Ermite, Peter de Kluizenaar, zijn
75en verjaardag herdacht. Van weinig an
deren kan gezegd worden, dat zij de wa
pens van dezen tijd zóó hanteeren als Pierre
l'Ermite. Eertijds was een rotsblok de preek
stoel van Peter de Kluizenaar, die de ge-
loovigen opriep tot den heiligen kruistocht.
Maar mgr. Loutil gebruikt liever de eerste
kolommen van een dagblad, om iederen
Zaterdagavond zijn gedachten te laten door
dringen in duizenden gezinnen.
Mgr. Loutil werd geboren in het dorpje Mo-
hon in de Fransche Ardennen. Zijn moeder
was afkomstig uit den Elzas, en zijn grootouders
die hij dikwijls bezocht woonden in het
Weilertal dicht bij den St. Odilienberg. Het is
dus goed te verklaren, dat mgr. Loutil in zijn
leven de H. Odilia tot patrones nam, en haar
ook als beschermheilige aanwees voor de kerk,
die hij op last van zijn Aartsbisschop in een
buitenwijk van Parijs bouwde.
Edmond Loutil studeerde eerst vobr onder
wijzer, maar Gods roeping wekte in hem het
verlangen naar het priesterschap. Op den voor
avond van zijn intrede in het seminarie bezocht
hij met zijn vader het theater, en zag daar de
destijds zoo gevierde tooneelspeelster Sarah
Bernhardt. Hoe weinig kon hij vermoeden, dat
Sarah Bernhardt nog eens in Parijs tot zijn pa
rochianen zou behooren en hoe hij bij haar
sterfbed zou worden geroepen, om haar gang
naar de eeuwigheid gemakkelijker te maken.
Vijftig jaar geleden in 1888 werd Edmond
Loutil tot priester gewijd. Zijn zwakke gezond
heid belette hem om priester-leeraar te wor
den, en hij werd te werk gesteld in een van de
parochies van Parijs. Rond het jaar 1890 kwam
hij in aanraking met het apostolaat der pers,
en het is bijna onbegrijpelijk, hoe deze man
voor wiens gezondheid destijds alle reden tot
ongerustheid bestond, en die herhaaldelijk last
had van bloedspuwingen nu reeds meer dan
40 jaar lang iedere week een hoofdartikel schrijft
in het Fransche katholieke dagblad „La Croix",
hoe deze man ondanks zijn drukke parochie-
bezigheden, ondanks zijn kinderjeugdwerk met
de vacantiekolonies, ondanks de vele moeilijk
heden die de kerkbouw van zijn Odilia-parochie
meebracht, tijd vond om wereldvermaarde boe
ken te schrijven als b.v. „Hoe ik mijn kind ge
dood heb". Van dit boek is een film gemaakt,
waarin Pierre l'Ermite zelf een hoofdrol speelt.
Al zijn vrienden heeft Pierre l'Ermite des
tijds aan het werk gezet om mee te helpen aan
zijn St. Odiliakerk. De Aartsbisschop had tot
hem gezegd: „Uw wijk heeft een nieuwe kerk
noodig en u bent de man om haar te bouwen.
Maar ik kan er geen cent aan bijdragen, want
ik heb alles noOdig voor mijn Chantiers".
Als man van gehoorzaamheid boog Pierre
l'Ermite voor het woord van zijn overheid, en
zonder een cent, maar geholpen door zijn mach
tig woord begon hij te bouwen. Hij schreef over
St. Odilia, over zijn kerk, over zijn parochie,
over zq"n eigen arbeiders, en de kerk verrees
als een getuigenis van het grobte geloof en van
de groote werkkracht van Pierre l'Ermite. Wie
hem wilde opzoeken, kon hem vinden op de
steigers van zijn kerk. En het kwam niet zel
den voor, dat hij in den biechtstoel zat, en hij
zijn hand in zijn zak stak, en dan een hamer,
een beitel en wat spijkers voelde
Binnenkort zal een nieuw boek van dezen 75-
jarigen man verschijnen, getiteld: „L'Homme ap-
proche". Zijn artikelen schrijft hij in vrije oogen-
blikken, in de metro, in den autobus.
Maar zijn boeken moeten wachten tot hq va-
cantie heeft en het drukke Parijs kan vergeten
in de weldoende rust en de stille omgeving van
Nbirmou tiers.
De noodtoestand der Duitsche vluchtelingen
heeft geheel ons land in beroering gebracht.
De leden van den Hollandschen Kunste
naarskring, kunstschilders en beeldhouwers,
hebben het initiatief genomen tot organisatie
van een steunbeweging onder de Nederland
sehe beeldende kunstenaars. Hun zal worden
verzocht ten bate van deze zwaarbeproefden
een werkstuk af te staan. De middelen, die
daardoor worden bijeengebracht, zullen ter be
schikking worden gesteld van het hulpcomité.
Bij nota van wijziging heeft de minister op de
begrooting van Buitenlandsche Zaken alsnog een
bedrag van 4000 aangevraagd als aandeel van
Nederland in de kosten van het, ingevolge de
te Evian gehouden conferentie inzake het vluch
telingenvraagstuk, te Londen gevestigd bureau.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem zal de
volgende week geen audiëntie verleenen.
