We luisteren
De scheepsramp van de Sch 102
FINANCIEN
SCHRETLEN Co.
ï'fl
WAT WAS DE OORZAAK?
MECHANISATIE IN DE
SIGARENINDUSTRIE
Dagfilm
W aterstanden
°il
VRIJDAG 25 NOVEMBER 1938
(Ingezonden Mededeeling)
De Raad voor de Scheepvaart heeft
heden een onderzoek ingesteld
Verhaal der getuigen
De stranding
Eet lid van den Raad, de heer Visser: Ik
Veranderingen geconstateerd
Tweede Kamer oefent critiefr op
inhoud en toepassing der wet
Onthuling gedenksteen
te Scheveningen
Herdenking van den terugkeer
der Oranjes
Een warme, dikke jas en een dikke shawl
is goed voor rheumatische pijnen
VOETBAL
Het jubileum van de
K.M.A.
Op de receptie boden vele autori
teiten gelukwenschen aan
EDe oefenwedstrijd van
het Ned. elftal
Interessante voorhoede-proef
BOTERHEFFING
Boternoteering
MARKTEN
Zaterdag 26 November
ïïET ZUUR IN UW MAAG ZOU EEN
GAT IN HET VLOERKLEED
KUNNEN BRANDEN
OFFICIEELE CRISIS
PUBLICATIE
Vergunningen tot het zouten
van haring
SAFE-INRICHTING
olo3
0.32
0 30
oioi
2.0?
In de rustige en plechtige sfeer der zittings-
zaal van den Raad voor de Scheepvaart in de
Koopmansbeurs te Amsterdam is dezen morgen
een scheepsdrama in de herinnering terugge
roepen. Onder voorzitterschap van prof. mr. B.
M. Taverne is de Raad bijeengekomen om een
onderzoek in te stellen naar de oorzaak van de
stranding van den motorlogger „Maarten"
(Sch. 102), welk visschersvaartuig zooals men
zich zal herinneren op 9 October van dit
jaar op de Noorderpier voor de haven van
echeveningeri, te pletter sloeg en waarbij twee
leden van de bemanning verdronken, één der
opvarenden zwemmende den wol wist te berei
ken, doch later in het ziekenhuis overleed en de
overige tien opvarenden door de reddingboot
„Zeemanshoop behouden aan wal werden ge
bracht.
Alvorens tot de behandeling van de ramp
over te gaan herdacht prof. mr. B. M. Taverne,
namens den Raad de slachtoffers van deze
ramp en gaf openlijk uiting aan het gevoel van
deernis, dat den Raad en de geheele Nederland
sche zeemanswereld, ja het geheele Nederland-
eche volk bezielt met de nabestaanden en in
het algemeen met de Scheveningsche visschers-
bevolking, die immers, als het er op aan komt,
eene hechte eenheid vormt. De Nederlandsche
kust staat als verraderlijk en gevaarlijk bekend.
Spr. vermeldde voorts de reddingspogingen
en wees er od, dat de groote gouden medaille,
cie ditmaal aan den schipper M. J. Bruin is ten
deel gevallen, slechts in zeer zeldzame gevallen
wordt uitgereikt.
Als getuigen had de Raad opgeroepen den
schipper van de Sch. 102, P. van der Zwan, den
schipper van de reddingboot M. J. Bruin en
den hoofdingenieur van den Rijkswaterstaat,
Jhr. ir. G. B. R. de Graaff.
Het eerst verschijnt schipper Van der Zwan;
hij geeft enkele bijzonderheden van het schip,
waarmede het ongeluk gebeurde. De „Maar
ten", een schip van ruim 116 bruto ton, ge
bouwd in 1903 te Vlaardingen en voortgedre
ven door een motor van 100 p.k., was in Mei
op de helling geweest en door de scheepvaart
inspectie in orde bevonden. Schipper Van der
Zwan vertelt dan, dat hij sinds Mei in het
bezit is van een certificaat van bekendheid
met de bepalingen ter voorkoming van aanva
ringen op zee en verder met de noodige keu
ringsbewijzen.
De Sch. 102, eigendom van de N. V. v/h.
Frans Vroolijk, was 6 September met een be
manning van 14 koppen uitgevaren ter haring-
visscherfi op de Noordzee. Zooals de schipper
bij het voorloopig onderzoek der scheepvaart
inspectie reeds heeft verteld, bevestigt hij, dat
6 October besloten werd naar Scheveningen
jfecrug te varen. Men had 38 last haring aan
boord. In den nacht van Zaterdag op Zondag
9. .October omstreeks één uur kwam het schip
vobr de Scheveningsche haven. Hoewel reeds
een logger naar binnen was gestoomd, zag de
schipper er van af, om direct naar binnen te
loopen. Niet alleen stond er een Z. W.-wind van
een kracht 7 8, maar bovendien was het val
lend water. Eerst Zondagmorgen oesioot de
schipper de haven binnen te gaan. Uit voor
zorg werd eerst nabij de kust gestoomd, om
te zien hoeveel water er stond en toen bleek,
dat er slechts 28 palm gelood werd, keerde de
schipper weer in open zee terug, om nog eeni-
gen tijd op meer water te wachten. Gezien het
springtij mocht hij dit verwachten, zoo zegt hij.
Ongeveer een half uur later, toen hij dacht,
dat er nu genoeg water stond, werd het roer
opnieuw gewend, thans met het vaste voorne
men de haven binnen te loopen.
Get. geeft dan een uitvoerige beschrijving
van de voorzorgsmaatregelen, die hij heeft ge
nomen om bij den heerschenden stormwind tus-
schen de pieren door te varen.
Dan komt de schipper tot de stranding zelve.
Hij vertelt dat op het oogenblik toen de voor
steven in het midden van de koppen van de
buitenpieren zou komen het achterschip hard
naar het Noorden zwaaide. Het gevaar inziende,
gaf hij onmiddellijk bevel de fok in te nemeri
om daardoor te trachten het schip vlug bij te
draaien en zoodoende nog binnen te komen. Bij
het stampen van het schip was op dat oogen
blik echter nog niet gevoeld, dat het schip op
het zand gestooten had. De logger werd als het
ware vastgehouden. Hij had in het geheel geen
vaart meer en luisterde niet meer naar het roer.
Toen werd nog een laatste poging gedaan om
een stranding te voorkomen. Om te probeeren
of het schip nog langs en benoorden den Noor
derpier wilde afzakken en om eventueel aan lij
daarvan te komen, werd de motor afgezet, maar
ook dit hielp niet.
Dadelijk daarop werd de motor weer op voor
uit gezet, maar toen reeds stootte het voorschip
tegen de steenen van den kop van de Noorder
pier. De logger zwaaide toen heelemaal om tot
dat ook het achterschip op de steenen sloeg en
het vaartuig geheel „geboeid" stond.
Terwijl het schip zinkende was en de bran
ding en de hooge zeeën er hoog over heen
sloegen, zocht de bemanning op het voor- en
achterschip de hoogste plaatsen op. De
meesten klommen in het want, een sprong
over boord en drie anderen werden van
boord geslagen;
Twee wisten het strand nog te halen, de
beide anderen verdronken.
Dan vraagt prof. Taverne den schipper, of
bij niet beter nog een paar uur had kunnen
wachten.
De schipper: We gaan altijd naar binnen,
wanneer er opkomende vloed is. Dat is geen
bezwaar.
De voorzitter: Maar het was op genoemd tijd
stip toch het ongunstigste moment van den
6troom. Ik heb den indruk, dat u beter een
paar uur had kunnen wachten. Dan zou er
geen stroom meer zijn geweest.
De voorzitter: Wat is nu volgens u de
oorzaak van de ramp?
De schipper: De groote branding op de
bank, die voor den ingang van de haven
(de z.g. defensiedrempel) moet liggen. Dat
loggers daar aan den grond stooten, is niets
bijzonders; dat komt wel vaker voor. Ik kan
voorbeelden genoeg geven.
vindt het onverantwoordelijk, dat u den kluiver
(zeil op 't achterschip) niet heeft geheschen.
Had u dat wél gedaan, dan zou de vaart groo-
ter zijn geweest. U moet niet vergeten, dat de
schepen steeds zwaarder en grooter worden,
terwijl de haven niet verandert.
De schipper: Daar zegt u een waar woord,
mijnheer. De schepen gaan met hun tijd mee,
maar de haven niet.
De inspecteur-generaal: U wist, dat de
stroom zeer sterk was, zoo ongeveer 4 mijl.
De schipper: Ja.
De inspecteur-generaal: U wist ook, dat de
stroom over een paar uur zou zijn opgehouden.
De schipper: Ja. Maar dat zegt niets. We
gaan altijd naar binnen als er genoeg water
staat.
De inspecteur-generaal: Ongeacht de om
standigheden?
De schipper: Over het algemeen wel. Met
N.W. wind is het echter oppassen.
Dan wordt als getuige gehoord de hoofdin
genieur van den Rijkswaterstaat, jhr. ir. G. B.
R. de Graaff. De voorzitter verzoekt dezen ge
tuige, enkele hijzonderheden mede te deelen
omtrent den toestand en de diepte van den
haveningang voor en na de scheepsramp.
Get. vertelt, dat de laatste peiling voor het
vergaan van de Sch. 102 gebeurde 8 September
Doen was er niets bijzonders geconstateerd. Na
de ramp 16 October is de toestand op
nieuw opgenomen.
Er werden belangrijke wijzigingen gecon
stateerd, wijzigingen zooals in geen 15 jaar
zijn waargenomen.
Op sommige plaatsen waren verdrogingen
van wel anderhalve meter.
Het is waarschijnlijk, dat deze erge verzan
dingen veroorzaakt zijn door de zware stormen
van 48 October; met zekerheid kan get. dat
echter niet zeggen.
Verschenen is het voorloopig verslag der
Tweede Kamer op het wetsontwerp tot verlen
ging van den werkingsduur van de wet van 5
November 1936 houdende tijdelijke maatrege
len betreffende de mechanisatie in de sigaren-
industrie.
Hieraan wordt o.m. het volgende ontleend:
De instemming met dit voorstel tot verlen
ging van den werkingsduur dezer wet belette
evenwel niet, dat op den inhoud en de toe
passing van de wet critick werd uitgeoefend.
Zoo betreurden eenige leden, dat de regee
ring in 1936 niet krachtiger heeft ingegrepen.
De aanzienlijke voorsprong van de groote be
drijven bleef en blijft bestendigd.
Verscheidene leden voerden nogmaals een
pleidooi voor het verbod van het machinaal
vervaardigen van sigaren boven een bepaal
den kostprijs.
Sommige leden hadden vernomen, dat de
Minister van Economische Zaken bij de toe
passing van deze wet in het algemeen geen
ontheffing verleent, indien een fabriek reeds
voor een zeker gedeelte gemechaniseerd is. Het
gevolg daarvan zou zijn, dat sommige firma's
de ontvangen orders niet behoorlijk en op tijd
kunnen afleveren, ook al zouden zij de be
schikbare sigarenmakers volgens de vroegere
werkmethode te werk stellen. 'Er is immers in
sommige plaatsen een tekort aan geschoold
personeel en daarin kan niet zoo vlug worden
voorzien. Deze toepassin^van de wet strookt,
naar het oordeel dezer reden, niet met de be
doeling van den wetgever.
Andere leden maanden in dit opzicht tot
voorzichtigheid aan. Uitbreiding van mecha
nisatie om wille van bijzondere orders houdt,
naar de meening van deze leden, gevaren in.
Sommige leden zouden de wet aldus willen
wijzigen, dat de bedrijf,sraad als adviesorgaan
in concrete gevallen wordt uitgeschakeld en al
leen wordt gehoord voor de vaststelling van
algemeene richtlijnen.
Vele andere leden verzetten zich tegen het
denkbeeld om den bedrijfsraad uit te schake
len.
Verscheidene leden meenden, dat het aan
de naleving der wet ten goede zou komen, als
de beslissingen van den minister betreffende
de toelating van machines aan de vakbonden
der arbeiders in het bedrijf werden medege
deeld.
Woensdag 30 November, den herdenkingsdag
van de landing van den Prins van Oranje te
Scheveningen, zal de Stichting Scheveningen
tot viering van nationale en Oranjegedenkda
gen een krans leggen aan den voet van den
naald, het gedenkteeken, dat aan den Zeeweg,
tusschen den vuurtoren en hotel Zeerust, als
herinnering aan dit historisch feit is verrezen
De voorzitter der Stichting, de heer M. den
Heyer, zal daarbij een korte toespraak houden.
Na afloop van deze plechtigheid omstreeks
kwart over twee zal een gedenksteen worden
onthuld in perceel Keizerstraat 58. Dit gebouw
is de voormalige pastorie van 4s- Petrus Faas-
sen de Heer, waar de Prins van Oranje na zijn
aankomst eenige oogenblikken heeft vertoefd,
om na de koude zeereis eenige ververschingen
te gebruiken. Hij werd daar ontvangen door de
beide dochters van den predikant (deze Was zelf
afwezig, naar men zegt, gevlucht wegens ver
denking van overtreding van het continentaal
stelsel) en toegesproken door den oudsten be
woner van Scheveningen, Berkenbosch Blok.
Ter herinnering aan dit bezoek is in den
gevel van het gebouw een gedenksteen aange
bracht.
De burgemeester van 's-Gravenhage, mr. S.
J. R. de Monchy, zal de onthulling verritSiten.
Een getrouwe historische voorstelling van de
gebeurtenissen te Scheveningen op 17 en 30
November 1813 zal zijn Woensdag 14 December.
Dan is de haringvisscherij geëindigd en kan de
geheele Oranjelievende bevolking van Scheve
ningen aan de feesten deelnemen.
Dan denkt U dat U het gevonden hebt. Maar
als het zoo eenvoudig was, zou men U in de
apotheek immers geen fleschje meegeven, maar
een warme jas! Want U kunt niet zooveel aan
trekken of U hebt het toch weer zoo te pakken,
omdat een rheumatieklijder door de bij rheuma
tische aandoeningen optredende storing in de
huidfunctie overgevoelig is voor koude, vocht,
etc. Wees verstandig en neem serieus de bestrij
ding van de oorzaak ter hand, die ligt in het
onvoldoende werken van de afvoerorganen, als
lever, nieren en ingewanden, waardoor afval
stoffen gelegenheid krijgen zich op te hoopen.
Wat ge noodig hebt is een bloedzuiverende kuur
met Kruschen Salts, dat Uw organisme reinigt,
van het overtollige urinezuur, dat Uw pijnen
veroorzaakt. En als U Kruschen trouw blijft,
zullen Uw pijnen geleidelijk verdwijnen, om
nooit terug te keeren. Kruschen Salts is uit
sluitend verkrijgbaar bij alle apothekers en
drogisten a 0.40, 0.75 en 1.60 (extra groot
pak).
C. Reyers, namens het 6e reg. inf. en ritmees
ter O. Ch. G. M. Janssens namens het tweed»
half reg. huzaren, brachten eveneens de ge-
lukwenschen namens hun corpsen over.
Kapt. F. J. J. F. M. van dep Kroon, com
mandant der koninklijke marechaussee uit het
district Elreda, de aalmoezenier majoor Van
der Maden, ds. dr. H. van Oyen namens de
Nederl. Hervormde gemeente, mr. F. Pels
Rijcken, oud-deken van de orde van advocaten,
de heer De Neve, de senaat van het corps
cadetten, een deputatie van het corps adelbor
sten, een deputatie van de onder-officieren van
de K. M. A., benevens talrijke particulieren,
sloten zich bij andere autoriteiten aan.
Intusschen was in de casino-bioscoop een
voorstelling begonnen, speciaal voor de cadet
ten met hun invité's, waarna te zes uur een
feestmaaltijd voor de cadetten plaats had. Des
avonds te acht uur had in het gebouw Con
cordia een gala-avond plaats, waarop het
muziekcorps van het 6e reg. inf., onder leiding
van kapelmeester A. C. van Leeuwen een con
cert gaf, terwijl tevens eenige tooneelstukjes
door de cadetten werden uitgevoerd.
Een gezellig bal besloot den eersten dag der
feestelijkheden.
Nadat Donderdagmiddag eenige schermwed-
strijden in de groote gymnastiekzaal van de
Koninklijke Militaire Academie te Breda had
den plaats gehad, werd om drie uur in de
receptiezaal een receptie gehouden.
Allereerst werd de gouverneur, generaal-
majoor H. C. G. baron Van Lawick, gecom
plimenteerd bij monde van overste Stuvel,
hoofd van het onderwijs der K. M. A., die
namens de officieren en burgerleeraren van de
K. M. A. hun gelukwenschen overbracht.
Alsdan werd het woord verleend aan ir.
A. F. J. Eleukers, die namens een commissie uit
de Bredasche burgerij den gouverneur kwam
gelukwenschen met het feest van het 110-jarig
bestaan. Hij bood namens een groot aantal in
gezetenen aan de K. M. A. een klok aan, om
den aanvang en het einde der verschillende
lesuren en oefeningen aan te kondigen.
Dan traden naar voren de burgemeester van
Breda en de gemeente-secretaris, de heeren
B. W. T. van Slobbe en mr. Ph. van Woensel,
die namens het Bredasche gemeentebestuur
den gouverneur hulde kwamen brengen.
Het woord werd vervolgens gevoerd door
den houtvester der houtvesterij Breda, den
heer P. A. Tutein NPlthenius, die een prachtiger;
krans van onverwelkbaar groen aanbood.
Notaris Drion en dé heer N. O. J. de Pauw
Gerlings, vice-voorzittér en secretaris van de
vereeniging „Concordia" kregen vervolgens ge
legenheid hun gelukwenschen aan te bieden,
waarna mr. F. Smits, voorzitter, en J. van der
Marck, secretaris van Breda Vooruit, eveneens
hun opwachting kwamen maken.
Dan verschenen de heeren J. Meeus en dr.
P. J. M. H. Eloots, resp. voorzitter en comman
dant der Bredasche burgerwacht, waarna ook
afgevaardigden van den A. N. W. B. en van
de K.N.A.C. hun hulde kwamen betuigen.
■Een tweetal officieren van den Belgischen
generalen staf n.l. de kapiteins Heirman en
Van Bingen, verschenen hierna in de receptie
zaal. Kapitein Heirman bracht in een in het
Nederlandsch uitgesproken rede de gelukwen
schen over van zijn commandant, generaal
Njjssens, gouverneur der Belgische Koninklijke
Militaire Academie.
Kolonel C. P. Brueckel, garnizoenscomman
dant en commandant der 6e infanteriebrigade
met zijn adjudant, gevolgd door majoor A. G.
Zooals men zich zal herinneren, bespraken
vvij dezer dagen in een kort artikeltje de voor-
hoede-puzzle van onze nationale ploeg en ga
ven wij tevens een formatie aan, welke o. i. de
moeite van een proefneming zeer zeker waard
zou zijn.
Het blijkt, dat wij in dezen niet alleen ston
den. De T. C. namelijk, welke Woensdag het
elftal samenstelde, dat op 30 November; in Rot
terdam tegen de Hongaarsche „Veulens" zal
uitkomen, bleek in dezelfde richting te hebben
gezocht en formeerde de voorhoede, zooals wij
die in bovengenoemd artikel als de o. i. meest
sterke hebben gelanceerd.
Voor de rest vielen er in de keuze van het
elftal gêen verrassingen te noteeren. Achter- en
middenlinie komen uit zooals dit het geval was
in de laatste internationale wedstrijden, met
uitzondering van Weber, die Woensdagmidda;
vervangen is door Blomvliet (Ajax) en zelf als
back bij den Zwaluwen-wedstrijd op Donder
dagavond fungeert.
Het Nederlandsch elftal is als volgt samen
gêsteld
Doel: Van Male (Feijenoord)
Achter: Blomvliet (Ajax) en Caldenhove
(D. W. S.)
Midden: Paauwe (Feijenoord), Anderiesen
(Ajax) en Van Heel (Feijenoord).
Voor: Draeger (D.W. S.>, De Boer (K.F. C.),
Dumortier (D.O.S.), Van Spaendonck (Neptu-
nus) en De Harder (V. U. C.)
Als reserves zijn aangewezen Pil (Sparta),
Van der Heide (Feijenoord), Roelofs (Go-
Ahead) en Vente (Feijenoord).
Den volgenden dag, op 1 December dus, zul
len de Hongaren op het verlichte V. U. C.-ter
rein een wedstrijd spelen tegen een Zwaluwen-
elftal, dat in de volgende opstelling zal ver
schijnen
Doel: Dijkstra (Z.F.O.).
AchterWeber A. G. O. V. V.) en Van Ier
land (Willem 2).
Midden: Stam (V.U.C.), Punt (D.F.C.) en
Been (Ajax).
Voor: Vöndenhöff (Juliana), Balvers (V. S.
V.), Vente (Feijenoord), Lenstra (Heerenveen)
en Ooms (D. W. V.).
Als reserves zijn aangewezen Dommers (V.
U.C.), Chouffeur (A.D.O.), Bekenes (D.H.C.)
en De Heer (A.D.O.). Deze wedstrijd begint
om acht uur.
Het bedrag van de heffing en de steunuit-
keering op boter is, behoudens tusschentijdsche
wijziging, voor de week van 24 November tot
1 December vastgesteld op 70 cent per kg.
De commissienoteering voor Nederlandsche
boter is vastgesteld op 75 cent per K.G.
De offlcieele Deensche boternoteering is
Donderdag vastgesteld op 260 kronen is 99 ct.
4.20 Variétéprogramma.
5.20 Harry Roy's Band en solisten.
7.05 Viool en piano.
8.20 Variétéprogramma.
10.00 BBC-Harmonie-orkest.
11.40 Jack Harris' Band.
11,50 Dansmuziek.
AMSTERDAM, 25 Nov. Visch. Kabeljauw 1.30
4.80, Leng 1.201.80 per stuk. Koolvisch 1.50
3 50 per 5 stuks. sehelvisch 1.255.50 per 10
stuks. Middel Tongen 1.00 per kg. Karper 14
cent, gest. Makreel 78 cent per pond. Uit de
hand verkocht op het buitenterrein: Aal 2025
cent, Bot 1824 cent per pond. Versche Bok
king 1.75—2.25, Harder Bokking 22.50 per 100
sti-ks. Gest. Makreel 8—10 cent per pond.
BODEGRAVEN, 24 Nov. Eierenveiling. Aange
voerd werden 5633 stuks. Prijzen: kipeieren wit
4.805.30, bruin 5.305.60, kuikeneieren 3.90—
4.60, eendeieren 44.10 per 100 stuks.
BROEK OP LANGENDIJK, 25 Nov. 41000 kg.
Roode kool 1.30—1.70, 51000 kg. Gele kool 1.30,
54000 kg. Deensche Witte kool 1—1.20, 1400 kg.
Savoye kool 1.902.60, 8900 kg. Uien 3.904.20,
grove Uien 3.503.80, drielingen 2.803.20, stek
I io1.60, 4800 kg. Peen 2.303, idem kleine
0.801. 10000 struik Andijvie 1.30—2.10, 268 kg.
Druiven: Alicante 16 8031.40.
DEN HELDER, 24 Nov. Gemeentelijke Vischaf-
slag Aangebracht door Korders: Tongen 8595
cent, Slips 7080 cent per kg. Schol I 88.50,
II 2.602.80, Schar 2.40, per kist. 650 manden
Sardine 1.201.90 per mand. Door garnalenvis-
schers: levende garnalen 1.852, gekookte gar
nalen 15 cent per kg.
HOOFDDORP, 24 Nov. Granen en Zaden. (Boe-
rennoteerlngen). Rogge 7.207.40, Chevalier
Gerst 7.40—7.80, Wintergerst 7.107.30, Haver
66.30, Duivenboonen 9.7510.50, Paardenboo-
nen 8.759.10, Groene Jrwten 8.609.25, Vale
Erwten 11.00—14, Gele Mosterd 14.0016, Kana
riezaad 77.25, Karwijzaad 19.5020, Blauw-
maanzaad 24.0025. Koolzaad 99.50.-Per 100
kg.
NOORDSCHARWOUDE, 25 Nov. 48000 kg. Roo
de kool 1.302.10, 8200 kg. Gele kool 1.301.50,
61600 kg. Deensche Witte kool 11.10, 16000 kg.
Uien 3.804.10. grove 3.403.70. drielingen 2.80
3.20, nep 6.20, 1100 kg. Peen 22.60, 1300 kg.
Blauwe Eigenheimers 2.602.70, 7600 kg. vroege
Witte kool 90 cent. 2500 struik Andijvie 90 cent.
185500 kg. pootaardappeleneerstelingen 28-35 A
4.50, 35-55 A 4.20, B 4.00 en C 4.20, 35-45 B 4.80.
OUDENBOSCH, 24 Nov. R.K. Veilingsvereen
„Oudenbosch en Omstreken". Appelen 14.0023,
Blauwe Druiven 36.0038, Peren 17.0025 per
100 kg. Andijvie 1.101.40 per 100 stuks. Kroten
2.003 per 100 kg. Roode kool 1.102.10, Witte
kool 1.101.60. Savoye kool 11.70 per 100 et
Bospeen 2.003 per 100 bos. Breekpeen 1.20—
1.90 per 10o kg. Prei 2.003 per 100 stuks. Schor-
seneeren 8.00—9 per 100 kg. Selderie 12.20 per
100 stuks. Spruttkool I 15.00—21. II 7.00—9, Uien
2.003, Witlof I 14.0016. II 8.009, Sjalot
10.00—12 per 100 kg.
ZWOLLE, 25 Nov. Boter. Aanvoer 4 1/8 vaten.
1 1/16 vat en 120 stukken van een pond. Prijs
1.601.65 per pond, per 1/8 vat van 20 kg. prima
3131.50. per 1/18 vat van 10 kg. 15.50.
30.000 kipeieren 3.755.75 per 100 stuks.
Veemarkt. Men besteedde voor: neurende en
versch gekalfde koeien 110.00180, dito vaarzen
en schotten 160.00240. gustekoeien voor de vet-
wcide of stal 110.00185, dito vaarzen 120.00
180. voorjaarskalvende koeien 125.00200, ljé-
jarlgo springstieren 80.00—170, 1 '/j-jarige plnke'n
110.00170 jonge fokkalveren 30.0080. nuch
tere kalveren 6.0012, vette koeien en ossen aan
bouten 4862 cent per kg., dito stieren 48
56 cent, dito kalveren 7090 cent. dito schapen
10.0020, lammeren 8.0015, 6-weeksche biggen
9.0011, 14-weeksche dito 11.5014, drachtige
varkens 50.0080, magere dito 50.0078 per
stuk, vette dito 4048 cent per kg.
Overzicht. Neurende en versch gekalfde koelen
en vaarzen prijshoudend, mindere soorten kalm,
eerste soort duur. mindere soorten rdolijk, guste-
voorkalfde koeien, pinken en vaarzen kalm,
prijshoudend. Kalveren redelijke prijzen, echter
niét hooger. schapen flauw.
LEEUWARDEN, 25 Nov. Vereeniging van
Zuivelmaatschappijen. Edammer kaas 20 pi.
1313.50, idem 40 plus 20—20.50, Goudsche
kaas 20 plus 1313.50, idem 40 plus 2020.50,
volvette kaas 40 plus 24.5025, broodkaas 40
plus 2020.50, Leidsche kaas 20 plus 1313.50
per 100 kg. Handel kalm.
LEEUWARDEN. 25 Nov. Veemarkt. 50 Enterstie
ren 110.00220. 62 Twenterstieren 220.00350,
446 vette koelen 130.00180 per stuk, 40—66 ct.
per kg. 749 melk- en kalfkoelen 120.00300, 145
pinken 90.00180, 908 graskalveren 22.0095. 456
nuchtere kalveren 4.007, 288 vette schapen 12.00
—23, 115 weideschapen 10.00—17, 234 lammeren
8.0016, 188 vette varkens 40.00145 per stuk.
4251 cent per kg. 30 magere varkens 22.0045,
270 kleine biggen 6.0014, 38 bokken en geiten,
46 paarden. Totaal-aanvoer 4028 stuks.
Overzicht. De aanvoer nam heden weer iets toe;
de handel in stieren was flauwer gestemd; vette
koeien eerste soort tamelijk vlug en stijgend in
prijs; afwijkende soort gedrukt; voor de regeering
werden een aantal slachtkoeien aangekocht. Melk
en kalfkoelen goede soort, hersteld van mond- en
klauwzeer, tamelijk vlug en wel prijshoudend;
overigens slepend; pinken handel stug en prijzen
eerder iets minder; graskalveren, voorzoover de
- goede soort betreft, redelijk en prijshoudend, ove-
rigens stug. Nuchtere kalveren handel Iets vlug-'
HILVERSUM I, 1875 en 415.5 M.
KRO-Uitzending
8.009.15 Gramofoonmuziek.
8.15 Berichten.
10.00 Gramofoonmuziek.
11.30 Godsdienstige causerie.
12.00 Berichten.
12.15 KRO-Orkest.
2.00 Voor de rijpere jeugd.
2.30 Gramofoonmuziek.
2.45 Kinderuurtje.
4.00 KRO-Melodlsten en solist.
5.30 Esperantonieuws.
5.45 KRO-Nadhtegaaltjes.
6.15 Gramofoonmuziek.
6.20 Journalistiek weekoverzicht.
6.45 Gramofoonmuziek.
7.00 Berichten.
7.15 Katholieke RVU.
7.35 Actueeie aetherflltsen.
8.00 Berichten ANP.
8.10 Meditatie met muzikale omlijsting.
8.30 Afgestaan aan den V. D. B.
10.00 Gramofoonmuziek.
10.20 Intermezzo.
10.30 Berichten ANP.
10.40 Internationale sportrevue.
10.55 Gramofoonmuziek.
11.00 Adventsprogramma en declamatie.
HILVERSUM II, 301.5 M.
VARA-Uitzending
(8.0010.00; 10.20—7.30 en 8.0012.00)
8.00 Gramofoonmuziek.
8.16 Berichten.
10.20 Voor Arbeiders.
12.00 Gramofoonmuziek.
12.15 Berichten.
1.30 De Ramblers.
2.15 VARA-orkest.
3.00 Gedeelten uit de opera „Le Coq d' Or"
(opn.).
4.30 Esperanto-uitzending.
4.50 Fantasia.
5.30 Filmland.
6.00 Orgelspel.
6.30 Zeeuwsch programma.
7.00 Gramofoonmuziek.
7.10 Politiek radiojournaal.
8.00 Berichten ANP.
8.15 Voor schakers.
8.16 VARA-orkest en solisten.
9.00 Gramofoonmuziek.
9.15 ,.En nu.Oké" (opn.).
10.30 Berichten ANP.
10.35 Zang en planoduo.
11.00 Orgel en hobo.
11.30 Cor Steyn's accordeonorkest.
DROIT WICH, 1500 M.
11.20 Pianovoordracht.
11.50 BBC-Schotsch orkest.
12.50 Gramofoonmuziek.
1.20 New Hlppodrome-orkest.
2.20 Gramofoonmuziek.
9.00
10.05
12.05
12.30
1.00
1.10
2(40
2.50
3.30
5.05
5.25
5.35
7.30
9.30
10.25
11.20
PARIS, 1648 M.
en 10.00 Gramofoonmuziek.
Conservatorium-orkest.
Gramofoonmuziek.
Zang.
Gramofoonmuziek
Blaireau-orkest.
Gramofoonmuziek.
Zang.
Gramofoonmuziek.
Zang.
Gramofoonmuziek.
Cellovoordracht.
Gras-orkest.
Variétéprogramma.
Symphonie-concert.
J. Bouillon's dansorkest.
KEULEN, 456 M.
11.20 Orkestconcert.
1.30 Gramofoonmuziek.
3.20 Leo Eysoldt's orkest en solisten.
6.20 Gevarieerd programma.
7.30 Orkest en solist.
9.35 Gramofoonmuziek.
9.50 Dansorkest en solisten.
11.20 Gramofoonmuziek.
12.20
12.50
1.50
2.20
2.50
3.20
3.50
4.35
6.20
8.20
8.50
11.00
11.20
12.20
12.50
1.50,
3.35
4.50
5.35
6.10
6.35
8.50
11.00
11.50
BRUSSEL, 323 en 484 M.
322 M.
Gramofoonmuziek.
en 1.30 Orkest.
Gramofoonmuziek.
José Guédarlana-orkest.
Orgelspel.
Vervolg concert.
Zang.
Piano, viool.
Orkest, solist.
Gramofoonmuziek.
Symphonie-orkest en solist.
Populair concert.
Dansmuziek.
484 M.
Gramofoonmuziek.
en 1.30 Kleinorkest.
2.55, 3.15 en 3.30 Gramofoonmuz.
Gertler-kwartet, blaasensemble en
solisten.
Pianovoordracht.
Kleinorkest.
Kleinorkest en soliste,
en 7.35 Gramofoonmuziek.
Symphonie-orkest en solist.
Dansorkest en soliste.
Gramofoonmuziek.
DEUTSCHLANDSENDER, 1571 M.
7.30 Orkest, Robert Gaden's orkest, Meis-
ter-Sextett en solisten.
9.50 Cello en piano.
10.20 Kleinorkest en solisten.
Origtneele foto van een
otoerkteed. verbrand
door meaffzuut
Wanneer Uw spijsverte
ring U pijn bezorgt, ligt de
oorzaak hiervan meestal m
een teveel aan zuur in Uw
maag. Weet U. dat dit zuur
zoo krachtig is. dat he;
een gat zou kunnen oran-
den In een dik pluche vloer
kleed? Dit is bewezen dooi
scheikundigen. Zij druppel
den wat zoutzuur (wat de
zelfde samenstelling neelt
als maagzuur) op een kar
pet en dit zuur brandde
hierin inderdaad een gat
van pl.m. 15 c.M. Indien
dit reeds het geval is met een vloerkleed zult
0 zich kunnen voorstellen, welke uitwerking dit
zuur heeft op Uw maag. Bevrijdt U zelf van dit
zuur door na den maaltijd of steeds wanneer
U pijn voelt Digestif Rennie pastilles te ne
men. Rennie is een pastille, die gemakkelijk in
den mond oplost, zich dan met het speekse, ver
mengt en daardoor een onmiddellijke uitwerking
heeft. Het bevat bestanddeelen. die het zuur
absorbeeren en neutraliseeren de andere be
standdeelen, die de spijsvertering krachtig be
vorderen en zoodoende voorkomen, dat zich
weder overtollig zuur vormt. Digestif Reniiic-
pastilles zijn zeer smakelijk en dan ook bij
zonder prettig in te nemen.
Indien Uw spijsvertering U pijn bezorgi of
wanneer Uw maag is aangetast door overtollig
zuur koop dan dadelijk een pak Digestif Ren
nie Pastilles. Digestif Rennie Pastilles zijn ver
krijgbaar bij alle apothekers en erkende drogis
ten 0.40 per pakje en 1.26 per groot pak.
Naar reeds is medegedeeld, is krachtens het
Crisis-Haringbesluit 1938 met ingang van 27
November 1938 een verbod tot het zouten van
haring te verwachten, loopende tot 1 Mei 1939.
De Nederlandsche Visscherijcentrale maakt
hieromtrent bekend, dat het gebruiken van zout
ter verduurzaming van haring alleen kan ge
schieden krachtens een door of vanwege den
minister van Economische Zaken afgegeven
vergunning, welke slechts wordt uitgereikt aan
georganiseerden bij de Nederlandsche Vissche
rijcentrale, echter onder voorwaarde, dat het
gebruiken van zout geschiedt, hetzij uitsluitend
ter voorkoming van bederf tijdens het vervoer,
hetzij in een rookerij, inleggerij of soortgelijke
inrichting, voor zoover aldaar noodzakelijk voor
de uitoefening dezer bedrijven.
Het is den houder eener vergunning verbo
den, haring in tonnen te verpakken, alsmede
haring in voorraad te hebben, waarvoor in
strijd met genoemde voorwaarde zout is ge
bruikt.
Aanvraagformulieren ter verkrijging eener
vergunning zijn op verzoek verkrijgbaar bij de
Nederlandsche Visscherijcentrale, Juliana van
Stolbergplein 3—4, te 's-Gravenhage; bij het
Uitvoercertificatenbureau, Rijksvischhal te
IJmuiden; aan den Vischafslag te Den Helder
en bij de controleurs der Nederlandsche Vis
scherijcentrale, te Vlaardingen, Da Costastraac
18, te Katwijk aan Zee, ten Brittenstraat 60 en
te Scheveningen, Haringkade 71.
's-Gravenhage, 24 November 1938.
Ter Londensche beurze neemt men stellid
aan, dat, wanneer de internationale toe
stand een gunstige wending neemt, de
invloed hiervan op de fondsenmarkt niet
achterwege kan blijven.
Voor het eerst sinds weken lang bleef de
goudprijs te Londen op 149/2 onveranderd-
1.07 millioen werd aan goud omgezet.
De productie van kunstzijde in Engeland
bedroeg in October 11.75 millioen Vb., in Sep
tember en 13.57 millioen lb, in October van
het vorig jaar. In de eerste tien maanden
117.51 millioen lb. tegen 129.36 millioen lb-
in de overeenkomstige periode van het vo
rig jaar.
Ondanks het feit, dat door de verlaging
van het disconto door de Banque de France
van 3 pCt. tot 2'A pCt. het vertrouwen der
regeering wordt aangemoedigd, overtuigt
men zich te Parijs er van, dat van een repa-
trieëring van het gevluchte kapitaal ui'
Frankrijk 'nog geen sprake is. Dit laatste in
verband met de nieuwe stakingsgolf in
Frankrijk. De monetaire autoriteiten wen-
schen echter voort te gaan met het econo
misch herstel.
Armour en Co. boekte in het jaar pot
einde October naar raming een netto-ver
lies van PA millioen tegen een netto
winst van 9.71 millioen in het vorig jaar-
Het tweede half jaar was minder slecht dan
het eerste en het nieuwe jaar vangt onder
gunstiger omstandigheden aan. De afzet
stijgt belangrijk.
Volgens fabrikanten van autobanden te
Akron en Cleveland kan per einde Novem
ber een verdere vermindering der Ameri-
kaansche rubbervoorraden worden ver-
ivacht n.l. tot 265.000 ton. Per einde October
bedroegen de voorraden 269.937 ton en wa
ren de kleinste sedert October. 1937 toen de
voorraden 200.025 ton bedroegen.
In verband met de opheffing van de ko
per-restrictie buiten de Vereen. Staten zü''}
Amerikaansche koperkringen optimistisch
ten opzichte van de verdere prijsontwikke'
ling. Men verwacht de handhaving van den
binnenlandsehen koperprijs en een leven
dige vraag in het begin van 1939.
Het Pond Sterling bewoog zich heden
ochtend te Amsterdam op 8.51%8.54 (v- sl
8.54%); de Dollar op 1.83%—1.83% (v. sl-
1.83 13/16); de Frank op 4.76'A4.78 (V. sl-
4.18%)de Belga op 31.0731-11 (vorig slot
31.09) en de Zwitsersche Frank op 41.80--
41.85 (vorig slot 41.70).
De Nivas verkocht 2664 ton superieure sui
ker en 101 ton bruine suiker voor consuvnV'
tie. Voorts 14.176 ton superieur en 928 ton
bruine suiker voor export.
ger, prijzen bleven vrijwel gelijk. Varkens koriej
aanvoer, handel tamelijk vlug en ongeveer prijs
houdend. Kleine biggen iets duurder. Wolvee kal"'-
Vette lammeren iets meer vraag en prijzen vaster-
Maandag J.l. nam de N.V.C. 168 varkens over.
ZWOLLE, 25 Nov. Boter. Aanvoer 150 kg. Hah
del kalm.
Huiden. Koehuiden 12 cent, pinkenvellen 12 cv,
stlerenveUen 10 cent, vette vellen 17 cent, grasvei'
len 15 cent per kg. Paardenhuiden 7.00 per stu»'
Handel flauwer.
Veemarkt. Aangevoerd 3473 stuks, als: 164»
runderen, 479 graskalveren, 356 nuchtere kalveren,
schapen 118, geiten 4, schrammen 232, varkens 1
biggen 608.
LEEUWARDEN, 25 Nov. Zuivel. Sleutel'
kaas 17—19, Nagelkaas 12—31, Goudakaas 93r-
34, Edammerkaas 43. Aanvoer 1726 kg. Vei'
lingboter 1.291.33 per kg. Aanvoer 3/6 vateh-
Commissie 75. Eierenhandel. Aangevoerd Wet'
den 10500 kg. kipeieren. Prijs 3.755.25 per 1°
stuks, handelsprijs 7085 ct. per kg., 200 k?'
eendeieren. Prijs 3.253.75 per 100 stuks, hah'
delsprijs 4550 ct. per kg. Pluimvee. Aah'
gevoerd werden: 10 slachthanen 0.601, 1"
slachtkippen 0.551.20, 58 jonge hanen 0.50^
1.25, piepkuikens 1070 ct. per stuk, 15 konO'
nen 2530 ct. per kg.
AMSTERDAM NIJMEGÜjg
N.Z. Voorburgwal 326/28 Marlënburff
Alle effectenzaken Beleggingsadvies®'!
Vraagt gratis toezending van onze Beursberichte
Plaatsing of conversie van Kerkelijke leenlng6*1'
mede op ondcrbandsche schuldbekentenis
VRIJDAG 25 Nov.
Waar-
nemingspunten
V co
Sedert
Gisteren
Keulen 6 u
Lobith
Nijmegen
Kampen
Westervoort
Deventer
St. Andr W
Arnhem
Vreesw. 1. w
Maastr. H.s.
1) Borgh
Belfeld
Venlo
Grave
2) Sluis
Lith
30.64
10.25
8.65
3.62
8.60
1.76
9.18
3.08
0.12
41.65
41.30
9.75
5.35
5.70
38.04
9.67
7.50
2.42
1.77
0.71
8.35
2.10
0 02
42.11
1220
11 83
5 13
1.53
0.57
0.51
0.43
036
0.3S
0.12
004
0.2»
0.04
0,61
Beneden de sluis
1) De waterstand aan de hoofdsluis wordt 8®'
acht 0.40 M. hooger te zijn bij geheel geopen®
stuw.
2) De waterstand aan de peilschaal te Gr®]
(stad) wordt geacht 0.10 M. hooger te zijn
geopende stuw.
Hoogste stand te Keulen tot dusver 4322
AMSTERDAM
Dl)
Kanaalwater
8 u 0 27— AP
12 u 0 39- AP
2 u 0.46— AP
Stadswater
8 u 0 27— AP
12 u 0.39— AP
2 u 0 46- AP
WATERSTAND
25 Nov. 24 Nov.
Rheinf
1.96
1.83
Em.l
Brelsach
1 76
1.60
Jaub
1.59
Kehl
1 96
1.90
Joblenz
2 29
Maxau
3 36
3.34
rrier
1.05
Mannh
2 37
2.20
Keulen
2.10
Diedesh
Ousseld
1.38
Lohr
rtuhrort
0.41
Mainz
2.23
2.03
Wesel
0.04
Bingen
1^1
1.42
Emmerik
0J02
Amstelwater
8 u 0 .27— AP
12 u 0.39- AP
2 u 0 46— AP
IJselm water
8 u 0.38— AP
12 u 0,46— AP
2 u 0.80- AP
OP DEN RIJN
25 Nov. 24 N»v'
1.53
0 n
ooj
000
0..D
