Hacha tot president
gekozen
Fransche staking een fiasco
In
Spoorwegverkeer
verliep normaal
Na't Rooken
„Een voortdurende
oorlogsdreiging
Het nieuws van heden
Codreanoe neer
geschoten
V00RL00PIG VERTREKT
WILSON NIET
BANDJIRS OP CELEBES
DE BAROMETER
de hoofdstad ging het werk bij de stadsreinigings
métro- en aatobasdiensten gewoon
zijn gang
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
WOENSDAG 30 NOVEMBER 1938 - AVONDBLAD
«BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE,
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week,
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM
VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21509
Geheel Tsjecho-Slowakije verkeert
in feeststemming
Wie wordt minister-president?
Schuldig aan spïonnage
Uitspraak der jury in het spion-
nageproces te New York
DUITSCHE TEGENSPRAAK
Het Weer
Zijn terugkeer afhankelijk van
ontwikkeling van den Euro-
peeschen toestand
Reeds in den vroegen ochtend
trokken de arbeiders als ge
woonlijk naar hun werk
Van algemeene staking
geen sprake
INDUSTRIE CENTRA EN SPOORWEGNET VAN FRANKRIJK
OM
K \R IJ
Ook buiten Parijs een
mislukking
Het aantal dooden is tot 118
gestegen
Geen vrije scheepvaart
op den Jangtse
De rivier beteekent een belangrijke
verbindingslijn voor de
Japansche troepen
Drie machtige staten hebben de
leer van het geweld aanvaard,
verklaart Eden
Luchtaanval op een
passagierstrein
De luchtaanvallen op Barcelona
Een mislukte aanslag
op Trotzky?
Kunsthandel Leffelaar
u WAGENWEG 102
Haarlem- telefoon i4on
Een Bron von
Welkome Geschenken!
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Leider der IJzeren Garde bij
poging om te ontvluchten,
gedood
Voor Wildboulen naar Vierhouten!
Hotel „DE MALLE JAN" Telef. 2
TROMPENBERG'S PALACE HOTEL
NIEUWE HAARIEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen; Per lossen regel 30 et Inpei.
mededeellngen 50 cent; Idem op pag één 45 cent
per regel. BIJ contract sterk verlaagde prijzen Voor
kleine annonces „OmroeDers" tie de rubriek
De audiëntie der vierhonderd Hongaarsche
dagen na den
pelgrims hij Z. H. Paus Pius XI, eenige
plotselingen hartaanval
PRAAG, 30 Nov. (Havas). Met
272 van de 308 stemmen is Emil
Hacha tot president der Tsjecho-
Slowaaksche republiek gekozen. Er
- zijn 36 blanco stemmen uitgebracht.
In het gebouw van de kamer kwam de na
tionale vergadering bijeen. De zaal was fraai
versierd. Onder een groot nationaal schild stond
het borstbeeld van den president-bevrijder,
Masaryk. Alle ministers waren aanwezig, met
den minister-president Syrovy, alsmede Mgr.
Tisso, minister-president van Slowakije en Re-
vay als vertegenwoordiger van Roethenië, daar
Mgr. Volosin ongesteld is. Om 11 uur begon de
stemming voor de verkiezing van den president.
Niet slechts de openbare gebouwen, doch
vele particuliere huizen hebben vandaag, we
gens de verkiezing van den nieuwen president
der republiek, de vlag uitgestoken. De trams en
autobussen rijden met wimpels in de natio
nale kleuren. Ook in Slowakije wordt op last
van Mgr. Tisso gevlagd. Rustig en met ver
trouwen op de toekomst, wachtte het volk de
verkiezing van zijn nieuwen president af, we
tende, dat de gebeurtenis van heden het .begin
van een nieuw tijdperk in de gescniedems der
republiek beteekent. Alle bladen wijden de eer
ste pagina aan de presidentsverkiezing en keu
ren eenstemmig de keuze goed, waardoor Emil
Hacha tot de hoogste waardigheid in net land
zal worden verheven.
Volgens het blad „Vecer" zal de Tsjechische
eenheidspartij haar voorzitter, den afgevaar
digde Beran. als minister-president aan den
heden gekozen staatspresident voorstellen.
Waarschijnlijk wordt hij, als leider van .de
grootste partij, met de regeeringsvorming be
last.
NEW YORK, 30 'nov. (Reuter). De
jury in het spionnageproces te New York
heeft twee der verdachten, de kapster Jo
hanna Hofmann en Hermann Voss, vroe
ger werkzaam bij een vliegtuigenfabriek,
schuldig bevonden aan samenzwering met
het doel zich militaire geheimen toe te
eigenen.
Ten aanzien van Erich Glaser, eertijds
soldaat bij de luchtmacht, kon de jury ech
ter nog niet tot een uitspraak komen. Zjj
zal morgen opnieuw vergaderen.
BERLIJN, 29 Nov. (Havas) Het Duitsche
Nieuwsbureau spreekt de berichten, als zou in de
Nationaal-socialistische Partij in Oostenrijk een
zuivering hebben plaats gehad, waarbij 150 le
den zouden zijn gefusilleerd, tegen. Ook wordt
ontkend, dat de Fuehrer gedurende den laatsten
tfjd in Weenen zou zijn geweest.
illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll^
5 Hoogste barometerstand:
763.5 te Helsingfors.
Laagste barometerstand:
ri 730.8 te Malinhead.
VERWACHTING: Meest krachtige tot
matigen, Westelijke tot Zuid-Weste-
lijken wind, betrokken tot zwaar be-
wolkt, later opklarend, regenbuien; iets
kouder overdag. 3
STORMWAARSCHUWINGSDIENST 1
Geseind van De Bilt, hedenochtend om
10.30 aan alle posten: „Weest cp uw =j
hoede".
S Zon op v.m. 7.47 onder n.m. 3.50 uur.
Licht op n.m. 4.20. Maan op v.m. 0.26
Maan onder -.-. Eerste kwartier v.m. 4.19. H
illlllUlllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllll
WARMSPRINGS, 30 Nov. (Reuter).
Roosevelt heeft Dinsdagavond medege
deeld, dat Wilson, de Amerikaansche am
bassadeur te Berlijn, voorloopig in Amerika
zal blijven. De president voegde, hieraan
toe, dat de terugkeer van den ambassadeur
zal afhangen van de ontwikkeling van de
toestanden in Europa.
De president heeft met Wilson en Phillips,
den Amerikaanschen ambassadeur te Rome.
het vraagstuk der minderheden besproken. Na
zijn terugkeer naar Washington op 6 Decem
ber zullen deze besprekingen hervat worden.
Deze besprekingen hadden een algemeen ka
rakter. Phillips zal 10 December naar Rome
terugkeeren.
President Roosevelt heeft bovendien gisteren
te kennen gegeven, dat de Vereenigde Staten
de normale diplomatieke betrekkingen met
Duitschland niet zullen hervatten, zoolang hij
er niet van overtuigd is, dat de nazi-regeering
de vervolging van minderheden om hun gezind
heid van godsdienst, ras of politiek zal staken.
4#
Onze correspondent te Parijs seinde ons he
denmiddag:
Bij het aanbreken van den dag wees
alles in Parijs er reeds op dat de alge
meene staking een mislukking zou wor
den.
Een speurtocht, welken wij hedenmor
gen in onze in het centrum der stad
gelegen buurt ondernamen, heeft ons
doen constateeren, dat de door de C.
G. T. aangekondigde algemeene staking
althans op dat eene punt, waarop het
haar vanwege het buitengewoon de
monstratief karakter het meest aan
kwam: het lamleggen van alle buitens-
huische Parijsche leven, een volslagen
fiasco is geworden.
De openbare verkeersdiensten, autobussen
en Métro functionneeren op het oogenblik
weer geheel normaal na eenige aarzeling en
onregelmatigheid in het eerste half uur.
De brievenbestellers keerden zoojuist van
hun tweede ronde terug. In de postkantoren
heerscht de gewone bedrijvigheid.
In den Parijschen handel is de nederlaag
van de C. G. T. niet minder groot. Met steek
proeven, welke wij bij enkele banken en waren
huizen hebben genomen, bleek, dat het perso
neel van deze ondernemingen de C. Q. T.-lei-
ders in den steek heeft gelaten en niet de di
rectie, welke enkele dagen geleden reeds aan
kondigde dat zij in ieder geval voor het publiek
geopend zou-zijn. Het personeel was nagenoeg
als normaal op zijn post.
Wij hebben in onze aan café's, restaurants
en hotels zeer rijke buurt ook geen enkel van
deze etablissementen gezien, dat niet normaal
door zijn personeel werd bediend.
Slechts de voorziening van het publiek met-
ochtendbladen heeft zeer gebrekkig plaats ge
had met groote vertraging en in zeer beperkt
formaat.
Verschenen zijn dan nog slechts de zooge
naamde „nationale" bladen, de Action Fran-
Verzacht Uw keel Verfrisch Uw
GCOOTt
ooov
DUINKERKER
CALAIS/"
ARMENTIERES
.ROUBAIX
RIJSEL
yALENClENNES
MAUBEUGE
CHERBOURG
LE HAVR
lÖUENtl NP^E RA N
LONGWY
ROUAN
WZIERS STRmTSBG
LEANS
EMANS
BARD BELF
DUON
NANTES
CREUSOT7 CHAcON
MON/TLU^Of
UfcLAROCHELLE
BORDEAUX
DECAZEVIüLE
ARWIAUX
GRASS
marseii/l
TOULOUSE
VERKLARING
STEENKOLENGEBIED
METAAL INDUSTRIE
uHB TEXTIEL NIJVERHEID
INDUSTRIE CENTRA
HOOFDHANDELSHAVENS
*5 HANDELSHAVENS
o INDUSTRIE STEDEN
O WATERKRACHTSTATIOi
*-SPOORWEGEN
TOULON
(3S7B)
Bovenstaand kaartje geeft een duidelijk overzicht van de industrie-centra,
welke zijn opgenomen in het stakings-programma der C.G.T. Deze
centra betroffen voornamelijk de metaalindustrie, steenkoolbekkens,
textielnijverheid, de hoofd- en handelshavens en het spoorwegverkeer.
Vooral in het Noorden van het land vanaf Armentières tot Sedan, waar
de fabrieken een bijna aaneengesloten rij vormen en waar de meeste
arbeiders in diverse bedrijven werkzaam zijn, is de toestand eenigszins
rustiger geworden. De regeering heeft met behulp van de mobiele garde het
Noorden zwaar versterktHet tweede uitgestrekte gebied omvat Lyon en
Grenoble met de waterkrachtstationsdan volgt het centrum Briey met de
metaalindustrieën en kolenmijnen. Op deze drie genoemde zones heeft
de C.G.T. de meeste hoop gevestigd. Ten behoeve van het functionneeren
van het uitgestrekte spoorwegnet (op de kaart aangegeven) heeft de
regeering al het betrokken personeel gereguireerd. Verder zijn van de
meeste plaatsen van beteekenis de namen vermeld
Qaise voorop, ook het eenige blad, dat in ge
woon formaat verscheen.
Het zijn de lezers van roode partij-bladen,
die het geheel zonder hun dagelijksche och-
tendlectuur hebben moeten stellen.
Op een ander kapitaal punt heeft de
macht van de C.G.T. het eveneens tegen de
macht van de regeering volkomen moeten
afleggen. Zooals wij in een der groote Pa
rijsche stations hebben kunnen constatee-
ïen heeft de requisitie van de spoorwegen
tot gevolg gehad, dat de regelmaat van den
treinenloop zoo goed als niet gestoord is ge
worden.
Het kwam ons echter voor, dat het reizend
publiek beduidend minder talrijk was dan op
andere dagen.
Het verkeer met de Parijsche voorsteden ver
loopt echter geheel normaal.
Daar ook de radiozendstations van den staat
gcrequireerd zijn, functioneeren ook deze als ge
woonlijk. En bij de nieuwsberichtenuitzending
van hedenmorgen 8 uur konden de luisteraars
reeds vernemen, dat, terwijl de algemeene sta
king voor wat alle openbare diensten betreft,
van spoorwegen en belastinginning tot den vuil
nisophaaldienst toe, zoo goed als voor 100 pro
cent een mislukking bleek te zijn, in de particu
liere ondernemingen de algemeene staking het
in werkelijkheid niet verder zou brengen dan tot
len zeer gedeeltelijk verspreide staking.
Afgezien van het ongewoon groote aantal
politiebeambten en de aanwezigheid van groep
jes mobiele garden, had Parijs zijn gewone aan
zien. De vroege autobusdiensten vervoerden de
eerste arbeiders naar hun werk, terwijl ook de
métro reed, zij het ook met een beperkten dienst.
Tot kwart voor elf hedenochtend waren 290
arrestaties verricht wegens weigering om door te
loopen en 70 tot 80 wegens belemmering van de
vrijheid van arbeid.
Ook in de andere deelen van het land blijkt
het stakingsparool der C.G.T. niet het verwach
te succes te hebben opgeleverd. Uit alle plaat
sen komen berichten, dat slechts door een be
paald percentage van de arbeiders aan de op
roep van Jouhaux werd gehoer gegeven
Te Toulouse is het rustig. Er rijden geen
trams en weinig taxi's. De groote zaken zijn
alle open. Bij de vliegtuigfabrieken van
Latecoere heeft zich slechts een gedeelte der
arbeiders op het werk gemeld.
In het arrondissement Bayonne is het
stakingsbevel niet opgevolgd. Uit Belfort wordt
gemeld, dat in de fabrieken te Souchaux en in
het gebied van Montbeiliard 75 procent der ar
beiders werkt. In het gebied van Audincourt en
Velentigney werkt 90 procent van de arbeiders
in de verschillende textiel- en metaalfabrieken.
In de mijnen te Bruay, Bethune, Ostricourt
en Ligny-sur-Aire is 70 procent der mijnwerkers
opgekomen, in de mijnen te Dourgas, Clarence
cn Escarpelle 50 procent en in de andere mijnen
in het gebied van Bethune minder.
Hedenochtend reden te Marseille noch
trams noch taxi's. De gas- en electriciteitsvoor-
ziening is evenwel verzekerd. In de binnenstad
werkte de vuilinsophaaldienst eveneens normaal.
De havenarbeiders zijn zich gewoon op het
werk komen melden.
MAKASSAR, 30 Nov. (Aneta). Het aan
tal dooden tengevolge van den grooten
bandjir is voor het district Polewali be
langrijk hooger dan aanvankelijk werd op
gegeven. Hierdoor is het totaal aantal doo
den thans tot 113 gestegen.
TOKIO, 30 Nov. (Domei) In een ge
meenschappelijke verklaring van de woord
voerders der Japansche militaire en marine
autoriteiten wordt gezegd, dat in zake de
scheepvaart op den Jangtse de status quo
gehandhaafd zal worden, zoolang de Chi-
neesche troepen in hun huidige houding
volharden.
De verklaring wijst vervolgens op de onmo
gelijkheid om de vrije scheepvaart op de rivier
te herstellen en zegt, dat de tegenwoordige toe
stand op den Jangtse volkomen verschilt van
dien vóór het uitbreken der vijandelijkheden.
Uit strategische noodzaak hadden de Chinee-
zen den stroom met versperringen afgesloten,
en zuiver om militaire redenen hebben de< Ja
panners met veel opofferingen zich een ope
ning verschaft. De stroom ligt nog midden in
de gevechtszone en vormt een belangrijke ver
bindingslijn voor de Japansche troepen. Inder
daad wordt de Jangtse door vele Japansche
schepen bevaren, maar deze vervoeren uitslui
tend wapenen, munitie, levensmiddelen en
kleeding voor de groote contingenten Japansche
troepen en houden zich niet met den handel
bezig. De Japansche autoriteiten hopen de vrije
scheepvaart spoedig te kunnen herstellen,
maar het ziet er op het oogenblik niet naar
uit. Zij doen al het mogelijke om de rechten
ert belangen van derde mogendheden in China
te beschermen. Een zoo snel mogelijke vol
tooiing van de militaire actie is het beste mid
del om tot den gewenschten toestand te gera
ken,.
Twintig uur per dag werken te Amsterdam vrijwilligers aan het plakken van ruim
anderhalf millioen speldjes, die Zaterdag 3 December verkocht zullen worden ten
bate van hen, die om hun geloof of ras vervolgd worden. Menschen uit alle
rangen en standen werken samen aan de voorbereiding van de grootsche
inzameling, die in ruim zevenhonderd gemeenten, met moreelen steun van de
overheid, plaats vindt
LONDEN, 30 Nov. (Reuter) Oud-minister
Eden heeft Dinsdagavond te Londen een rede
voering gehouden, waarin hij o.a. verklaarde,
dat „zelfs als wij de ramp van een oorlog ver
mijden, wij waarschijnlijk nieuwe schokken zul
len ondergaan."
De overheerschende factor in de wereld van
vandaag moest volgens den oud-minister wor
den gezocht in de nieuwe machtsverhoudingen
in Europa, welke een gevolg zijn van het her
rijzen van Duitschland met nieuwe opvattingen
over leven en regeering.
„Wij leven thans onder omstandigheden, waar
in drie machtige staten de leer van het geweld
hebben aanvaard en Engeland, Frankrijk en
nu zelfs de Vereenigde Staten zijn gedwongen
krachtig te bewapenen om hun vrijheden te
verdedigen.
In dezen toestand van anarchie zijn wü ge
dwongen om in gevaar te leven onder de voort
durende dreiging van den oorlog, zonder dat
wij ons ervan verzekerd kunnen gevoelen, dat
een ramp zal worden vermeden. Het is ver-
geefsch zich te verbeelden, dat een of ander
snelwerkend geneesmiddel kan worden gevon
den."
Thans moeten drie dingen geschieden:
lo. Er moet een buitenlandsche politiek wor
den gevoerd, welke de natie vereenigt.
2o. Er moet bewapend worden in een mate,
met een spoed en met een kracht in overeen
stemming met Engelands geweldige verantwoor
delijkheid.
3o. Het geloof in vrijheid en democratie
moet worden gemaakt tot iets levends, dat zijn
weerspiegeling vindt in de levensomstandig
heden van het geheele volk.
Met betrekking tot den Volkenbond zeide
Eden, dat als de principes van het Volkenbonds
handvest gezond waren, de wereld daartoe zal
terugkeeren. „Laten wij er intusschen aan vast
houden en laten zij ons tot richtsnoer dienen,
wanneer wij in aanraking komen met de groote
verwarring van onze tegenwoordige problemen."
MADRID, 30 Nov. (Reuter). Vannacht
hebben rechtsche vliegtuigen nabij Martos, ten
Zuidwesten van Jaen, een passagierstrein aan
gevallen en met mitrailleurs beschoten. Acht
personen werden gedood en een vijftigtal ge
wond. Men vreest, dat vele gewonden aan hun
verwondingen zullen bezwijken. Talrijke passa
giers sprongen in paniek uit den trein.
De commissie van onderzoek naar de lucht
bombardementen in Spanje heeft, in een Dins
dagavond gepubliceerd rapport, de meening
uitgesproken, dat het bombardeeren van de
haven van Barcelona, indien dit weer voorkomt,
beschouwd zou moeten worden als een wel
overwogen aanval op de burgerbevolking.
MEXICO, 30 Nov. (Havas). De Mexicaan-
sche politie deelt mede: „In den afgeloopen
nacht heeft men een gewapend individu gear
resteerd, dat op het dak van de woning van
Trotzky trachtte te klimmen".
Ondanks het stilzwijgen van de politie en de
omgeving van Trotzky gelooft men, dat hier
sprake is van een aanslag.
De gearresteerde heet Sebastian Jasso Ro
driguez.
Emil Hacha tot president van de Tsjecho-
Slowaaksche republiek gekozen.
De Fransche staking een volkomen fiasco.
De Amerikaansche ambassadeur te Ber
lijn, Hugh Wilson, blijft voorloopig in
Amerika.
Rede van Eden over de voortdurende
oorlogsdreiging.
Verdere behandeling van de Onderwijs-
begrooting in de Tweede Kamer.
johanna Hoffmann en Hermann Voss
schuldig bevonden in Het spionnage
proces te New York.
Het aantal dooden tengevolge van de
bandjirs op Celebes is tot 1 1 3 gestegen.
Voorloopig Verslag der Tweede Kamer
over de begrooting' van Koloniën.
Baranowsky door het Haagsche Hof vrij
gesproken.
BOEKAREST, 30 Nov. (Havas) Codreanoe
is heden met geweerschoten neergelegd door
zijn bewakers, toen hü een poging ondernam
om uit de gevangenis, waarin hij zat opge
sloten, te ontvluchten.
Ruime keuze uit meer dan 25 Wildschotels
HILVERSUM Telefoon 7941 (2 lijnen)
Door zijn hooge ligging aangenaam verblijf 1n
alle jaargetijden, voor langer verblijf speciale
arrangementen.
ll-^ I t Uloónnr
Stand op Woensdag 1 uur n.m.: 749.5
Vorige stand: 752.1
