ST.WILLIBRORDUS
m
ÊèëSê M
Een kastekort van
ruim 100.000
DAMPO
1
De Tunis-kwestie
blijft brandende
Jouhaux wordt
ontslagen
Schadeloosstelling voor
spaarders
Besprekingen te
Parijs voortgezet
Het nieuws van heden
DE BAROMETER
DONDERDAG 8 DECEMBER 1938 - AVONDBLAD
N.V. NEDERL.VERZ.M'J.
lil§*
UW KINDJE
VERKOUDEN
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
CATHARIJNESINGEL4ÖUTRECHT
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
Studentenbetoogingen in Italië en
Frankrijk versterken gevaar
lijke spanning aan
beide zijden
De Italiaansche pers
beschuldigt Frankrijk
Verschillende tegenbetoogingen
PIrow en Chamberlain
confereeren
Koloniale pacificatie zou op den
achtergrond getreden zijn voor
defensiemaatregelen
Zwitserland en het
vluchtelingenvraagstuk
Hij moet heden uit den Raad van
Beheer der Fransche
Bank treden
Douglas-vliegtuig in
Japan verongelukt
Voor zoover bekend, werden van
de twaalf inzittenden er
twee gered
Duff Cooper spreekt
te Parijs
Men kan geen oorlog voorkomen
door een politiek van concessies
Het Weer
EEN NIEUWE GOUVERNEUR
VAN HET MEMELGEBIED
Directeur üan Boerenleenbank te
Roswinkel, verdacht van ver
duistering, gearresteerd
Volkscommissaris
in Rusland afgetreden
Jesjof zou om gezondheidsredenen
ontslag moeten nemen
Handelsrelaties en garanties
betreffende Praag komen
ter sprake
Hoe denkt Berlijn over
het Tunis-vraagstuk?
Wat besproken zou zijn
Besprekingen te Parijs
Cijfergegevens over
T s jecho-Slowakïje
Slowakije is het grootste land
in den nieuwen staat
VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21523
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Staking in Frankrijk
loopt ten einde
De defensie van
Australië
EEN GIFTMENGSTER OP DEN
ELECTRISCHEN STOEL
VERZEKERINGEN TOT ELK BEDRAG
Vertegenwoordigers gevraagd
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
ROME, 7 Dec. (Stefani). De bladen keuren
eenstemmig de ernstige anti-Italiaansche inci
denten te Tunis af, die naar hun zeggen blijk
baar met medeweten der autoriteiten plaats
vonden, en ook werden uitgelokt door een pers
campagne. Vijftig Italianen zouden zijn aan
gevallen en mishandeld, en zij die zich verzet--
ten werden gearresteerd.
Te Florence demonstreerden studenten tegen
de anti-Italiaansche betoogingen en uit sym
pathie voor de Italianen te Tunis, op Corsica
en te Nice.
Volgens United Press trokken te Straatsburg
Woensdag studenten uit den Elzas in op-
toch door de straten der stad, roepende:
„Wij willen Sardinië, wij willen Sicilië". De
politie verspreidde de betoogers, zonder dat het
tot incidenten kwam.
Vervolgens zonden de studenten aan Daladier
het volgende telegram: „Studenten van den El
zas beantwoorden de Italiaansche anti-Fran-
sche demonstraties, geven met den meesten na
druk uiting aan hun verontwaardiging en ver
zekeren hun innige gehechtheid aan Frankrijk".
Studenten te Toulouse hebben Woensdag
avond een tegenbetooging georganiseerd, als
antwoord op de anti-Fransche betoogingen m
Italië. De betoogers waren voornemens naar
het Italiaansche Consulaat te gaan, doch de po
litie verhinderde dit.
Te Tunis heeft de resident-generaal van
Frankrijk, Labonne, een delegatie van de Jood-
sehe gemeenschap in Tunis ontvangen, welke
hem een motie overhandigde, waarin wordt
verklaard, dat de Joden zich verlaten op den
vertegenwoordiger van Frankrijk om hun eer
en waardigheid te waarborgen.
Volgens de „Messagero" hebben vooral jeug
dige personen gisteravond deelgenomen aan de
betoogingen voor het Italiaansche consulaat te
.Tunis. Zij wierpen een met inkt en teer ge
vulde flesch in de werkkamer van den vice-
consul.
De Italiaansche consul heeft verklaard, dat
hij den Franschen resident-generaal zal mee-
deelen, dat indien de incidenten niet ophou
den, de Italianen tot afweermaatregelen zullen
overgaan.
LONDEN, 8 Dec. (Havas) In politieke
kringen is men van meening, dat het bezoek,
dat Pirow vanmiddag aan Chamberlain heeft
gebracht en dat een half uur geduurd heeft,
gewijd was aan:
Primo: het falen van de pogingen van
den Zuid-Afrikaanschen minister tot Euro-
peesche pacificatie door een koloniale re
geling.
Secundo: het succes van bescheidener
plannen, welke den steun hebben der re
geeringen van Londen en Pretoria ten
aanzien van den aankoop van oorlogsmate
riaal ten behoeve van de Unie van Zuid-
Afrika te Londen, de organisatie van het
Afrikaansche luchtverkeer met medewer
king van Engeland, Portugal en België en
de bestudeering van vraagstukken, welke
zich voordoen uit de speciale positie van
de admiraliteit in Zuid-Afrika in de vloot-
bases Simonstown en op het Robbeneiland.
Nadat Pirow Europeesche hoofdsteden ge-
Polst had, kwam hij er toe grooter belang toe
te kennen aan het plan tot economische exploi
tatie van zekere deelen van Zuid-Afrika, met
deelneming van het Duitsche Rijk.
Doch gezien het falen, komt men er thans
toe zich af te vragen in welke mate de minis
ter door zijn landgenooten in Zuid-Afrika zal
'/orden gedesavoueerd, zooals naar het schijnt
dok te Londen het geval is.
BERN, 7 Dec. (Havas) President Baumann
heeft in den Zwitserschen nationalen raad me
degedeeld, dat zich op het oogenblik 10.000 tot
32 000 Joodsche vluchtelingen in Zwitserland be
vinden.
De immigratie is door de laatste gebeurtenis
sen in Duitschland nog versterkt.
Onder deze omstandigheden moet Zwitserland
de bestaande maatregelen handhaven. Joden, die
familie in het land hebben, kunnen binnenkomen
op voorwaarde, dat zij na een kort verblijf naar
een ander land kunnen vertrekken.
In antwoord op een interpellatie over het
Verbod van de „Journal des Nations" deelde Bau-
fhann mede, dat, naar vastgesteld is, het blad
financieel afhankelijk was van het buitenland.
Een betooging in de straten van Tunis uit protest tegen de in het openbaar in Italië geuite verlangens
PARIJS, 8 Dec. (Havas) Heden zal de
Staatscourant een decreet van den minis
ter van Financiën bevatten, waarin wordt
medegedeeld, dat Leon Jouhaux, secretaris
generaal van de C. G. T., wordt ontslagen
als lid van den raad van beheer van de
Fransche Bank.
TOKIO, 8 Dec. (Domei). Een Douglas
verkeersvliegtuig is tusschenFoekoeoka in
Kyoesjo en Taihokoe op Formosa ter
hoogte van Naha, de hoofdstad van de
prefectuur Okinawa, neergestort.
Het toestel bevatte acht passagiers en een
bemanning van vier personen. De lucht
vaartmaatschappij, waartoe het toestel be
hoort, heeft een ander Douglasvliegtuig, als
mede twee motorbooten, naar de plek des
onheils gezonden.
De verongelukte machine was om zes uur der
tig van Taihokoe opgestegen naar Foekoeoka.
Om negen uur zes ontstond er een motorstoring
en zond het toestel S.O.S.-seinen uit. Daarop
voeren twee motorbooten uit. Gebleken is, dat
het vliegtuig getracht heeft op één motor door
te vliegen, doch dat ook deze defect is geraakt,
waarna de machine is neergestort.
Nader wordt gemeld, dat twee inzittenden
van de verongelukte machine door een schip
aan boord konden worden genomen. Ook zijn bij
de plek van het ongeval reeds twee lijken ge
vonden.
PARIJS, 8 Dec. (Havas) In het Théatre
des Ambassadeurs heeft Duff Cooper gistermid
dag een rede gehouden over het onderwerp
„Frankrijk, Engeland en de vrede". Onder het
gehoor bevonden zich Paul Boncour, Delbos en
de Kerelis,
Sprekende over Adolf Hitler zeide Duff Coo
per, dat deze onmeedoogend is en „Mein
Kampf" nog steeds kosteloos aan de bevolkin;
van Duitschland wordt verspreid. Verder wees
hij erop, dat alle mondelinge beloften, welke
zijn gedaan, verbroken werden en alle doelein
den, uiteengezet in „Mein Kampf" zijn nage
streefd. Gisteren zijn nieuwe beloften gedaan.
Men hoopt, dat deze nagekomen zullen worden
doch in verband met de opgedane ervaring
acht Duff Cooper het niet juist de politiek van
beide landen te grondvesten op dergelijke be
loften. Ook zeide spreker, dat men den oorlog
niet kan voorkomen door een politiek van con
cessies aan de eischen welke zullen worden
gesteld.
Tenslotte zeide Duff Cooper, dat Frankrijk
en Engeland zich moeten vereenigen en zoo
spoedig mogelijk hun krachten bijeen dienen
te brengen.
H VERWACHTING geldig van hedenavond
tot morgenavond ongeveer 19 uur:
jf VOOR DE KUSTSTROOK:
krachtige tot matigen, Zuidelijke tot Wes- EE
telijken wind, betrokken tot zwaar be- EE
wolkt, waarschijnlijk eenige regen, zach-
ter. EE
VOOR HET BINNENLAND:
meest matige, Zuidelijke tot Zuidwestelij-
ken wind, betrokken tot zwaar bewolkt,
waarschijnlijk eenige regen, iets zachter.
p Zon op 7.57 - onder 3.46 - Licht op 4.1G
Maan op nam. 5.22 onder v.m. 8.3'
5 14 December L. K.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiillilliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiii
KAUNAS, 8 Dec. (D.N.B.) Tot opvolger van
Tubelis, den afgetreden gouverneur van het
Memelgebied, zal benoemd worden de bekende
Memel-Litauer Victor Gailius, die vroeger reeds
gouverneur a.i, geweest is.
De marechaussee van Emmercom-
pascum heeft Dinsdagavond onder
verdenking van verduistering den
landbouwer K. G. te Roswinkel, ge
meente Emmen, gearresteerd.
G. is directeur van de Coöperatie
ve Boerenleenbank te Roswinkel, bij
welke bank een kastekort is gecon
stateerd, dat, naar wij vernemen,
niet onaanzienlijk boven de honderd
duizend gulden uitgaat.
Het is nog niet mogelijk, het juiste bedrag
van het tekort vast te stellen, aangezien het
accountants-onderzoek, dat vanwege de justi
tie wordt ingesteld, nog niet geëindigd is.
De gearresteerde nam in zijn woonplaats
een zeer vooraanstaande positie in. Hij be
hoort tot de best gesitueerde landbouwers en
genoot het volste vertrouwen. Naar ons ter
oore kwam, werden de boeken regelmatig bij
gehouden en zou het tekort moeten worden
toegeschreven aan een te gewaagd beheer van
de aan de bank toevertrouwde gelden.
G. leefde overigens in geen enkel opzicht
boven zijn stand. De aanhouding heeft in wij
de omgeving groot opzien gewekt.
Naar wij voorts nog vernemen, had de bank
een omzet van meer dan een millioen per
jaar en werd zij geheel alleen door G„ die bo
vendien een groot landbouwbedrijf exploiteert,
beheerd. De bank behoort voorts tot de weini
ge instellingen van dien aard, die niet zijn aan
gesloten bij de Centrale van. coöperatieve boe
renleenbanken te Utrecht. De controle be
rustte daardoor uitsluitend bij plaatselijke
landbouwers, die bestuurslid of lid van den
raad van toezicht der coöperatie waren.
Daar G. uitgebreide bezittingen heeft, is het
mogelijk, dat de gedupeerde spaarders voor
het grootste gedeelte schadeloos gesteld kun
nen worden. Bijzonderheden zijn daaromtrent
nog niet bekend.
Op den Rijksweg Den HaagRotterda m kwam bij het vliegveld Ypenburg 'n
luxe-auto in botsing met een vrachtau to. De carrosserie werd van het chassis
gerukt, terwijl de bestuurder van den personenauto op slag werd gedood
MOSKOU, 8 Dec. (Reuter). Jesjof is af
getreden als volkscommissaris van Binnenland-
sche Zaken. Hiervoor wordt geen reden opge
geven, doch in bevoegde kringen gelooft men,
dat de reden in den slechten gezondheidstoe
stand van Jesjof moet worden gezocht. Er
wordt aan herinnerd, dat Yagoda, de voorgan
ger van Jesjof, bij de behandeling van het pro
ces tegen Boekharin c.s. bekend heeft, dat hij
had getracht Jesjof om het leven te - bren
gen door in diens bureau gifgassen binnen te
laten dringen. Volgens de medische deskundi
gen is Yagoda erin geslaagd Jesjof's ge-
bondheid blijvend te ondermijnen.
PARIJS, 8 December (Havas). Het
onderhoud, dat von Ribbentrop gisteren
avond met Bonnet in het hotel Crillon
heeft gehad, heeft geduurd van half zeven
tot kwart over zeven en had in hoofdzaak
betrekking op de handelsrelaties der beide
landen. De ministers hebben de resultaten
der besprekingen van hun deskundigen na
gegaan, die betrekking hadden op de wer
king van het FranschDuitsche handels
verdrag en zekere clearing-moeilijkheden.
Ten slotte hebben von Ribbentrop en
Bonnet het vraagstuk der garantie van de
Tsjecho-Slowaaksche grenzen besproken.
Het „Berliner Tageblatt" zou hedenochtend
een interview met den Franschen minister van
Buitenlandsche Zaken, Bonnet, publiceeren,
waarin deze o.a. verklaart, dat de Fransch
Duitsche verklaring is gepubliceerd om een
klimaat te scheppen, dat noodig is voor samen
werking. Von Ribbentrop heeft gezegd: „Er
zijn twee assen, en op deze beide assen moet
een brug worden gelegd."
Ook de vertegenwoordiger van de „Essener
Zeitung" heeft een interview gehad met den
Franschen Minister. Een eerste voorwaarde
voor een normale verhouding noemt Bonnet de
moreele atmosfeer; verder zijn economische en
handelsbetrekkingen het belangrijkst voor het
welzijn, terwijl bovendien het toeristenverkeer
zich moet ontwikkelen, alsook de intellectueele
uitwisseling.
Tenslotte verlangt Frankrijk het einde van
het Spaansche conflict, dat door de Spanjaar
den zelf moet worden geregeld. Frankrijk zal,
in het raam van de internationale overeen
komsten, alles doen wat in haar macht is om
dit einde tot stand te brengen.
De „Petit Journal" geeft een samenvatting
van hetgeen tusschen von Ribbentrop en Bon
net besproken zou zijn:
1. Duitschland wenscht de overwinning van
Franco, doch staat er niet op, dat hem onmid
dellijk de belligerentenrechten worden ver
leend. De door Duitschland en Italië aanvaar
de procedure van de non-interventiecommissie
moet worden geëerbiedigd.
2. Duitschland werpt zich niet op als ver
dediger van de Italiaansche gischen, of juister
„pretenties", tot uitdrukking gebracht door de
afgevaardigden in de Italiaansche Kamer en
door de betoogers te Rome. Er bestaat geen
tegenstelling tusschen de as RomeBerlijn en
de as ParijsLonden.
3. Bonnet heeft von Ribbentrop gevraagd of
Duitschland ten behoeve van de Joodsche
emigratie niet aan de uitgestooten Joden kan
toestaan, een weinig geld mee te nemen.
4. Duitschland wil de hegemonie in Midden-
en Oost-Europa, doch er is geen enkele reden,
waarom Frankrijk niet de verworven rechten
en de economische betrekkingen met de lan
den, die op het oogenblik afhankelijk van
Duitschland zijn, zou behouden.
De „Figaro" meldt uit Rome, dat, naar gis
teravond vernomen werd, de Duitsche ambas
sadeur te Rome, Von Mackensen, niet, zooals
men heeft gezegd, de Italiaansche regeering
aangéraden heeft om zijn politiek van eischen
ten aanzien van Tunis op te geven.
De „Populaire" schrijft: „Het schijnt, dat
slechts in één geval Berlijn veel miuder steun
zou kunnen geven aan de eischen van Italië
en de pogingen van Franco: wanneer namelijk
Frankrijk werkelijk aan Duitschland in het
Oosten de vrije hand zou laten om zijn plannen
ten aanzien van de Oekraine te verwezenlijken.
Doch een dergelijke houding kan onmogelijk van
Frankrijk verwacht worden.
PRAAG, 8 Dec. (D.N.B.) Het Tsjechische
Bureau voor Statistiek publiceert voor den
eersten keer officieele gegevens over net nieuwe
Tsjecho-Slowakije. Het oppervlak der repu
bliek bedraagt thans 98.912 vierk. km. Afge
staan werden 41.596 vierk. km., waarvan 28.680
aan Duitschland, 11.830 aan Hongarije en 1.086
aan Polen.
Slowakije is met 38.456 vierk. km. het groot
ste land van den staat geworden, Tsjechië is
nog slechts 32.441 vierk. km. groot. Karpatho-
Oekraïne heeft een oppervlak van 11.094 vierk.
km.
Het zielental van den nieuwen staat bedraagt
volgens officieele gegevens 9.807.096, d.i. 4.922.440
minder dan voor den gebiedsafstand.
In Tsjechië wonen 6.804.476 menschen, in
Slowakije 2.450.096 en in Karpatho-Oekraïne
552.142 personen.
Er zijn 6.453.857 Tsjechen, 2.055.802 Slowalcen
en 512.289 Karpatho-Oekraïners. Voorts 377.830
Duitschers, 100.379 Hongaren, 4.157 Polen en
126.310 Joden.
Behalve de 3.576.719 bewoners, die aan
Duitschland zijn verloren, heeft Tsjecho-Slo
wakije aan Hongarije afgestaan 992.496 Tsje
chische staatsburgers van wie 587.692 Hongaren,
288.803 Slowaken, 51.578 Joden, 12.608 Duit
schers, en 35.261 Karpatho-Oekraïners, aan Po
len 230.282 Tsjechische staatsburgers, o.w.
76.303 Polen, 17.351 Duitschers, 134.311 Tsjechen
en 2.095 Joden.
Jouhaux wordt heden ontslagen als
raadslid der Fransche Bank.
KNILM-toestel in remous geraakt; drie
inzittenden gewond.
In Japan verongelukte een Douglas-ver-
keersvliegtuig.
De Kroon heeft een besluit van Ged.
Staten van Zuid-Holland, waarbij een
besluit van den Haagschen raad tot in
richten eener urnenbewaarplaats op de
algemeene begraafplaats was goedge
keurd, vernietigd.
Bij wetsontwerp worden ruim f 9 mil
lioen voor defensie-doeleinden aange
vraagd.
In een interview heeft ir. Damme me-
dedeelingen gedaan over luchtposttarie
ven en invoering van D. C. 4's op de
luchtlijn NederlandIndië.
Directeur van Boerenleenbank te Ros
winkel, verdacht van verduistering van
f 100.000, gearresteerd.
Wrijf dan keel, rug en borstje m met
Dampo. Wonderlijk zooals dat helpt!
H ii ot 50 ct. Tube 40 ct. Doos 30 ct.
PARIJS, 8 Dec. (Havas) De mail-
stoomer .Paris" is gisteravond om 19.10
uit Cherbourg naar New York vertrokken,
zonder dat zich incidenten voordeden. Bij
na overal in de havens wordt het werk
hervat. De onderofficieren van de Com
pagnie Générale Transatlantique hebben
zich vandaag in een vergadering met groo-
te meerderheid tegen staking verklaard.
Overmorgen zal de „Champlain" te Havre
aankomen en ongetwijfeld zal het schip zon
der vertraging kunnen vertrekken. Morgen
zullen verscheidens schepen met vrijwel hun
oude bemanning uitvaren.
Vanmiddag hebben de vertrouwenslieden van
den bond van arbeiders in de metaalindustrie
te Denain vergaderd en besloten, dat het werk
Donderdag zal worden hervat.
Overal in Frankrijk neemt de stakingsbewe
ging af. Het stakingscomité der metaalarbeiders
ir. de streek van Valenciennes, waar nog 150.00!)
man staken, heeft verklaard, dat het werk van
daag onvoorwaardelijk hervat moet worden.
CANBERRA, 6 Dec. (Reuter) De Australi
sche minister van Defensie heeft in het Huis
van Afgevaardigden een verdere uitbreiding van
het driejarige defensieprogramma aangekon
digd. De begrooting der defensie-uitgaven wordt
met 19 millioen verhoogd tot 63 millioen pond
sterling. De uitgaven voor de vloot worden ver
hoogd met 6.46 millioen, die voor het leger met
8 millioen, die voor de luchtmacht met 3.9 mil
lioen, die voor de munitie met 1.8 millioen. Er
zal een nieuwe leening uitgeschreven worden van
tien millioen pond, welke voor een gedeelte te
Londen geplaatst zal worden.
Onder meer zullen twee torpedobootjagers en
twaalf motor-torpedobooten worden aangeschaft.
Slagschepen zullen niet worden gebouwd, daar
Engeland de verzekering heeft gegeven, dat de
vlnot te Singapore aan de behoeften voldoet.
COLUMBUS (Ohio), 8 Dec. (Havas) Gis
teravond Is Annemarie Hahn, de „giftmengster
van Ohio" op den electrischen stoel terecht
gesteld. Zij wterd ervan beschuldigd, vier man
nen van 70 tot 80 jaar vergiftigd te hebben om
hen te berooven. Het is voor het eerst, dat een
vrouw in den staat Ohio is geëlectrocuteerd.
Stand op Donderdag 1 uur n.m.: 750.6
Vorige stand: 751.3
