DE DUITSCHE HELD
DINSDAG 13 DECEMBER 1938
Tegen verontreiniging
van natuur en stad
Viering van het eeuwfeest
in Nederland.
Autobestuurder voor het Haagsche
gerechtshof
In alle kringen een ontvankelijk
gehoor, dat van goeden
wil was
Met het prinselijk paar was een
vijftigtal genoodigden aanwezig
Slachtoffers hadden gebrek
aan levensmiddelen
BETERE VERDEELING VAN
DEN ARBEID
In cacao-, chocolade- en suiker
bewerkingsbedrijven
DE PRIJSVRAAG VOOR
HET KIND
Geldige oplossing met enkele ver
melding van het slagwoord
DE OCTROOI-KWESTIE BIJ
KUNSTZIJDE-F ABRICAGE
VEERTIG JAAR IN EEN AUTO
CLEARING EN EXPORTEURS
VAN GROENTEZADEN
Deskundigen verklaren Duitsch
bezwaar ongegrond
Jubilé-tentoonstelling van Engle-
bert's automobielbedrijf
Minister Steenberghe laat onder
zoek instellen te Berlijn
UIT DE STAATSCOURANT
Burgemeester
Rijksverzekeringsbank
Onderscheidingen
TE WATER GERAAKT
EN VERDRONKEN
RUSSISCHE JUWEELENDIEF
Garagehouder bij het aan wal gaan
uitgegleden
twee-en-een'
achter slot
WAARSCHUWING
Doodelijk ongeval
FRAUDULEUZE INVOER
Hooge Raad legt f 6.000 boete op
TWEE JEUGDIGE BOEFJES
GEPAKT
VRAGEN OVER EVENTUEELE
KERSTINZAMELING
Onderwijs
Zij opereerden in buitenwijk
van Nijmegen
Scheikundigen suiker accijns
25 jaar inspectrice
R. K. Universiteit
lottig. Met groote kracht liep 't motorschip op
den punter, die daardoor kantelde, met- het ge
volg, dat Braad bekneld geraakte tusschen het
schip, den punter en den wal. Door ijlings toe
geschoten hulp werd hij uit zijn benarde positie
verlost, waarna bleek, dat hij zware verwondin
gen aan armen en beenen benevens inwendige
kneuzingen had opgeloopen. Onmiddellijk werd
geneeskundige hulp ingeroepen, doch dit mocht
niet meer baten. Braad is in den avond aan de
bekomen verwondingen overleden.
gezien het douanekantoor nog niet was gepas
seerd, toen de visitatie werd ingesteld.
De ambtenaar bij het O.M., die een veroor
deeling had geëischt, teekende hooger beroep
aan, doch het gerechtshof te 's-Hertigen-
bosch bevestigde de uitspraak van den kan
tonrechter.
De Hooge Raad heeft thans, overeenkom
stig de conclusie van den procureur-generaal,
het arrest van het Hof vernietigd, en ten
principale rechtdoende, L. alsnog veroordeeld
tot een geldboete van 6000 gulden.
Het eeuwfeest van den Grooten Trek en van
den Dingaansdag wordt buiten de extra K.L..M-
vlucht van de Reiger van Schiphol naar Zuid-
Afrika, ter bijwoning van de herdenking aldaar,
als volgt in Nederland herdacht:
Toespraak van den minister-president dr. H.
Colijn en den gezant van de Unie van Zuid-
Afrika, dr. H. D. van Broekhuizen voor de mi
crofoon tot Zuid-Afrika op 16 December, den
dag van de eerste steenlegging van het Voor-
trekkersgedenkteeken te Pretoria.
Tentoonstelling „De Groote Tiek" te Amster
dam in 't A.M.V.J.-gebouw, Stadhouderskade
9, van 16 tot 22 December 1938 en te 's-Graven-
hage van 16 tot 22 Januari 1939 in het gebouw
van het Alg. Ned. Verbond, Laan 34.
Inrichting van een postkantoor op de tentoon
stellingen, waarop de brieven van een bijzonde
ren stempel van den Grooten Trek zijn voor
zien.
Receptie van den buitengewoon gezant en ge
volmachtigd minister van de Unie van Zuid-
Afrika en mevrouw Van Broekhuizen van 46
uur, Alex. Gogelweg 4, 's-Gravenhage op 16
December.
Gedachtenisrede van dr. H. D. van Broekhui
zen in de Duinoordkerk te 's-Gravenhage, des
avonds 8 uur.
Uitzending door de A.V.R.O. van de rede van
dr. H. D. van Broekhuizen, gevolgd door het
zingen van „Die Stem van Suid-Afrikadoor
de Koninklijke Zangvereeniging te 's-Graven
hage op den avond van 15 December.
Herdenkingsbijeenkomsten van verschillende
vereenigingen te Sneek, op 24 November, Rotter
dam op 28 November, 's-Gravenhage op 14 De
cember, Amsterdam, Arnhem en Utrecht op 16
December.
Behandeling van den Grooten Trek op 16 De
cember op middelbare en voorbereidend hoogere
scholen in Nederland.
Verkoop van Voortrekkerszegels en Voortrek
kerskommetjes op de tentoonstellingen, ten
bate van het Voortrekkersgedenkteeken, alsmede
van vele Voortrekkersartikelen.
De hoofdbesturen van de Nederlandsche-Zuid-
Afrikaansche Vereeniging en het Alg. Ned. Ver
bond, de besturen van het fonds ten behoeve
van het Hollandsch onderwijs in Zuid-Afrika,
de stichting tot bevordering van de studie van
taal, letterkunde, cultuur en geschiedenis van
Zuid-Afrika, het studiefonds voor Zuid-Afri-
kaansche studenten en organisator van de
tentoonstelling „De Groote Trek" zonden een
fraaie op kerkament gecalligrafeerde en met de
wapens van de Unie van Zuid-Afrika en Neder
land versierde oorkonde aan het centrale Voor
trekker-eeuwfeestcomité te Pretoria.
De S.A.S.V.I.A. (Suid-Afrikaansche Studenten
Vereeniging te Amsterdam) zond een door alle
in Nederland studeerende Afrikaanders getee-
kende oorkonde aan het bovengenoemde comité.
Een bruilofspartij in Berkenwoude heeft voor
eenige bruiloftsgasten uit Stolwijk en omgeving
zeer ernstige gevolgen gehad. Een auto met
vijf personen, die 's nachts om twee uur den
terugtocht naar Stolwijk aanvaardde, is onder
weg in het water gereden. Drie van de inzit
tenden konden zich redden, de twee anderen
slaagden er niet in uit den auto te komen en
verdronken.
De bestuurder, de 32-jarige veehandelaar J.
B. te Stolwijk, heeft zich wegens het veroor
zaken van dood door schuld voor de Rotter-
damsche rechtbank te verantwoorden gehad en
is deswege veroordeeld tot een gevangenisstraf
van vier maanden.
Van dit vonnis teekende hij hooger beroep
/aan en Maandag diende deze zaak voor het
Haagsche gerechtshof.
Een veldwachter werd als getuige-deskundi-
ge gehoord. Deze had, het spoor van den auto
nagemeten en uit zijn onderzoekingen kwam
vast te staan, dat de auto langzaam naar het
linkergedeelte van den weg is gegaan en op
den zachten berm was omgeslagen en in het
water terecht gekomen.
Andere getuigen inzittenden van den auto
verklaarden, dat er dien avond flink ge
dronken is, maar of verdachte dronken is ge
weest, konden zij niet zeggen. Wel kwam vast
te staan, dat één van de feestvierders, die nog
geheel nuchter was, verdachte heeft aangebo
den om te rijden, maar verdachte had dat aan
bod afgeslagen.
Hij had, zoo verklaarde hij, niet buitensporig
veel gedronken. Enkele glazen bier, wat glaas
jes brandewijn en nog gewonen wijn.
De procureur-generaal, mr. J. U. Polman,
was van meening, dat verdachte in een toe
stand is geweest, dat hij niet meer behoorlijk
een auto heeft kunnen besturen en ondanks
het aanbod van een derde om te rijden, heeft
hij het toch zelf gedaan.
Men heeft hier te maken met de schromelij
ke gevolgen van een z.g. vroolijken avond. Het
betreft hier één van de vele gevallen en een
strenge straf is zeker op haar plaats.
Spr. vorderde bevestiging van het vonnis
van de rechtbank (vier maanden gevangenis
straf)
Nu de bekende redenaar pater Borromaeus de
Greeve van de orde der Franciskaner Minder
broeders op het punt staat Java te verlaten, al
dus schrijft Aneta/AN.P. d.d. 6 Dec. uit Ba
tavia, om na een reis over Sumatra de terug
reis naar Nederland te aanvaarden, heeft een
redacteur van „Aneta" den gewijden spreker ver
zocht, iets mede te deelen van de indrukken, die
hij van zijn reis over Java en zijn verblijf op dit
eiland heeft opgedaan.
Tijd voor een langdurig interview kon pater
De Greeve niet vinden. Er viel in de paar
dagen, die hem restten, nog veel te doen. En
bovendien heeft de reis van den niet meer jon
gen, doch niettemin nog zeer vitalen reiziger
heel wat inspanning gevergd, zoodat hij eigen
lijk ook te vermoeid was om gedetailleerd zijn
indrukken weer te geven.
Maar u kunt in het algemeen wel dit zeg
gen" aldus pater De Greeve „ook al was
het zeer inspannend en vermoeiend, ik ben ont
zaglijk enthousiast en content."
Ach, al die schoonheid van dit land en het
Werk, dat de Nederlanders hier verricht hebben.
Content ben ik over de ontvangst, die mij te
beurt is gevallen, in alle kringen. Die breed
heid van opvatting, die bereidheid om te begrij
pen, ook al stonden wij principieel tegenover
elkaar.
U kunt zeggen, dat mijn hart vol dankbaar
heid is tegenover God en de menschen voor het
Prachtige apostolische werk, dat ik heb kunnen
doen."
„Hoe was uw indruk van het gehoor, dat u
fond op al de plaatsen, waar u gesproken
hebt?"
Wij vernemen, dat dezer dagen ten paleize
Noordeinde te 's-Gravenhage in tegenwoordig
heid van Prinses Juliana en van Prins Bern-
hard eenige lezingen gehouden zijn. waarbij
als toehoorders een vijftigtal dames en neeren
uit het geheele land uit universiteitskringen
en uit het maatschappelijke en zakenleven aan
wezig waren.
Als sprekers zijn opgetreden: prof. dr. J. Hui-
zinga, over: de Nederlandsche beschaving in
haar historischen groei prof. jhr. dr. D. G. Ren-
gers Hora Siccama, over: het Staatsrecht der
republiek: prof. mr. Paul Scholten, over: het
Staatsbestel sedert 1814; prof. G. A. P. Weyer,
over: Nederland als koloniale mogendheid; jhr
mr. O. van Nispen tot Sevenaar, over: Neder
lands internationale positie.
Na de inleidingen was er telkens gelegenheid
voor gedachtenwisseling, waarvan een ruim
gebruik is gemaakt.
Het schijnt in het voornemen te liggen bin
nenkort wederom dergelijke lezingen te organi-
seeren, waarvoor andere sprekers en toehoor
ders zullen worden uitgenoodigd.
KOEPANG, 12 Dec. (Aneta) Uit Zuid- en
Midden-Timor worden eenige sterfgevallen ge
meld ten gevolge van het eten van vruchten
van den poetak-boom, welke genuttigd werden
in verband met de schaarschte aan levensmid
delen.
De locale autoriteiten hebben intusschen de
noodige hulp verleend door het aanvoeren van
levensmiddelen.
De bondsraad van den Alg. Ned. Bond van
arbeid (st)ers in het bakkers-, chocolade- en
suikerbewerkingsbedrijf in vergadering bijeen
op Zondag 11 December, heeft zich bezig ge
houden met het vraagstuk omtrent de betere
verdeeling van den beschikbaren arbeid in de
cacao-, chocolade- en suikerbewerkingbedrij-
ven alsmede in de aanverwante bedrijven.
De vergadering kwam tot de conclusie, dat
tenuitvoerlegging van de wet van 28 Mei 1937
dringend noodig is.
In dit verband betreurde de bondsraad het,
dat de Hooge Raad van Arbeid nog steeds
geen advies heeft uitgebracht omtrent het
voorontwerp van een Algemeenen Maatregel
van Bestuur, als bedoeld in de artikelen 2 en
3 van de wet inzake de verdeeling van den be
schikbaren arbeid 1937, hetwelk in Maart door
den minister van Sociale Zaken aanhangig is
gemaakt.
„Dat ligt eigenlijk reeds opgesloten in hetgeen
ik u zei over de ontvangst, die ik vond. Maar
ik kan er nog wel dit van zeggen, dat ik
overal een gehoor gevonden heb, dat vol goe
den wil was en zeer ontvankelijk.
Men heeft mij steeds ten volle begrepen. Er
ifaren zelfs Mohammedanen onder mijn ge
hoor, die mijn standpunt volle recht konden
doen. En als ik dan ook eens iets zeide, dat een
beetje ruw en scherp klonk, dan begreep men
toch, dat de heiligheid van het beginsel daar-
ochterstond."
„Uw lezing voor de Loge te Batavia was wel
een unieke gebeurtenis. Hoe was het daar?"
„Prachtig. Een schitterende geest, en weer de-
2elfde goede wil."
„Heeft u ook nog persoonlijk contact gehad
biet de menschen die naar u kwamen luisteren?"
„Zeer veel. En steeds heb ik daarbij de beste
Ervaringen opgedaan. Misschien, dat ik in mijn
laatste toespraak op Java Dinsdagavond te
feester Cornelis nog het een en ander zal
Zeggen Over mijn persoonlijke indrukken. Mis
schien ook, zal ik er later nog eens over spreken
Voor de radio, voor de Phohi b.v. Later als ik
hi een rustiger sfeer alles verwerkt en vastge
legd zal hebben.
De centrale propaganda-commissie voor de
weldadigheidspostzegels verzoekt ons mededee-
ling van het volgende:
De prijsvraag voor het Kind, die onder den
titel „Ronde door Nederland" in de bladen is
verschenen, kan geldig worden opgelost door de
enkele vermelding .van het slagwoord.
De verdediger, mr. J. L. J. A. van Mechelen
te Gouda, zeide, dat verdachte als veehouder
dagelijks in café's komt en veel drinkt. Het
kwantum, dat hij dien avond op had, was niet
buitengewoon groot.
Voorts meende pleiter, dat het mogelijk is
geweest, dat degene, die naast verdachte heeft
gezeten een plotselinge beweging aan het stuur
heeft gemaakt.
Pleiter drong op vrijspraak, subs, een lich
tere straf aan.
Uitspraak 21 December.
Tegen het Nederlandsche octrooi 37773 van
Singmaster voor de vervaardiging van gemat
teerde kunstzijde door toevoeging van titaan-
dioxyde is van drie verschillende zijden een
nietigheidsactie aanhangig gemaakt, om van
den rechter nietig-verklaring van het octrooi te
verkrijgen.
In de eerste dezer nietigheidsacties, tegen de
N.V. Hollandsche Kunstzijde Industrie te
Breda, ingesteld door de Duit.sche kunstzijde
fabriek Deutsche acetat-kunsteiden a.g. „Rho-
diaseta" te Freiburg in Breisgau, heeft de
Haagsche rechtbank bij interlocutoir vonnis
van 31 Mei 1938 een deskundigenonderzoek be
volen omtrent de vraag of Singmaster's uit
vinding op den prioriteitsdatum in 1929 tegen
over de door Rhodiaseta tegen gehouden anti
cipaties, als nieuw en inventief kon worden be
schouwd.
Tot deskundigen werden daarop benoemd
prof. dr. F. E. C. Scheffer, prof. dr. F. E. Ver
kade en prof. dr. H. I. Waterman, allen hoog
leeraar aan de technische hoogeschool te Delft.
29 November 1938 hebben deze deskundigen
hun rapport nedergelegd ter griffie van de
Haagsche rechtbank. Zij komen daarin tot de
slotsom dat de werkwijze van het Nederland
sche octrooi 37773 op 8 Mei 1929 (den priori
teitsdatum) als nieuw en inventief te beschou
wen was.
Naar de meening dezer deskundigen heeft de
Nederlandsche octrooiraad op de werkwijze van
Singnjaster dus terecht octrooi verleend en is
er geen reden tot nietigverklaring van dit oc
trooi.
In de showrooms aan het Bezuidenhout is gis
terenmiddag de tentoonstelling geopend, welke
wordt georganiseerd door Englebert's Automo
bielhandel, ter gelegenheid van haar 40-jarig
bestaan. Men had deze kleine plechtigheid een
zeer apart karakter gegeven, door de verschij
ning van professor Wielgraag, symboliseerende
een getuige van de oprichting van het bedrijf.
Op geestige wijze heeft deze den ouden heer
Englebert en zijn drie zoons, de huidige firman
ten toegesproken, waarna een van hen, de heer
Hans Englebert den onverwachten bezoeker,
langs de geëxposeerde modellen leidde. Deze
show de vele bezoekers van deze jubileum
tentoonstelling waren het daar allen wel zeer
over eens is een gebeurtenis op automobiel-
gebied, welke door welwillende medewerking
van KNAC, ANWB, KNMV en ANVV eenig is
geworden op haar gebied. Verschillende model
len uit de oude doos, ware caricaturen voor den
huidigen automobilist, maar pronkstukken van
onze voorouders, vormen een zeer bezienswaar
dig geheel, waarvoor de automobielkenner en
-liefhebber uit onzen tijd zeker belangstelling
zal koesteren. Wandelend over deze tentoon
stelling ziet men als het ware het voertuig zich
ontwikkelen. Van het ongeloofelijk gecompli
ceerde model uit de vorige eeuw, komt men via
de „luxe" uitvoering van een ook nog antieke
„kast" tot het magnifieke voertuig van onzen
tijd, waarvan de firma Englebert er zoovele in
den' handel heeft gebracht. De expositie is niet
uitgebreid, maar toch ontbreekt er geen frag
mentje, hoe klein ook, uit de 40 jaren, die
Englebert's Automobielhandel hebben groot ge
maakt.
Naar het Handelsblad verneemt, heeft mi
nister Steenberghe ir. Joustra, verbonden aan
het gezantschap te Berlijn, een onderzoek doen
instellen naar het van Nederlandsche zijde in
houden van door Duitsche afnemers op de
clearing gestorte koopsommen voor bepaalde
groentezaden, die geëxporteerd waren zonder
N. A. K.-certificaat.
Tevens is de rijkstuinbouwwconsulent dr. O.
Banga, tevens secretaris van de afdeeling
Tuinbouw van den N. A. K.. naar Berlijn ge
gaan, om te confereeren met de Reichsnahr-
siand-autoriteiten.
Vandaag zal, naar het blad meldt, een dele
gatie van den N. A. K. te Berlijn een bespre
king hebben met die zelfde instanties over de
aan de kweekers te vergoeden licentie voor
het gebruik van origineel zaad ter productie
van nabouw. De organisatie der kweekers zélf
is hier echter buiten gehouden.
Met 14 December is benoemd tot burge
meester der gemeente Hellevoetsluis: C. J. van
Bommel.
De heer Van Bommel is le ambtenaar ter
secretarie en tévens gemeente-ontvanger van
Hellevoetsluis.
Ook is hij ontvanger der gemeente Nieuw-
Helvoet.
Met ingang van den datum, waarop hij zijD
betrekking zal aanvaarden, is benoemd tot ge
neeskundige bij de medische afdeeling der
Rijksverzekeringsbank in tijdelijken dienst J.
A. Ross, arts te Amsterdam.
Maandagavond omstreeks half zes wilde de
34-jarige garagehouder Boersen te Den Oever
van zijn motorvlet op den wal stappen. Hij
gleed echter uit en geraakte te water. Voorbij
gangers stelden onmiddellijk pogingen in het
werk om den drenkeling te hulp te komert, doch
de duisternis belemmerde dit ten zeerste.
Eerst na twintig minuten kon men den man
op het droge brengen. De levensgeesten waren
toen evenwel reeds geweken.
Boersen was gehuwd en vader van een kind.
BATAVIA, 12 Dec. (Aneta). De raad van
Justitie te Batavia deed uitspraak in de zaken
betreffende de juweelendiefstallen te Ban
doeng en Semarang tegen den Rus M.
Voor den juweelendiefstal te Bandoeng werd
beklaagde wegens gebrek aan bewijs vrijge
sproken, doch voor dien te Semarang gepleegd,
^'erd hij veroordeeld tot twee jaar en zes
baanden gevangenisstraf, onder aftrek van
ben tijd doorgebracht in preventieve hechtenis.
Benoemd tot officier in de orde van Oranje-
Nassau de heer L. P. J. M. Sauter, directeur
van de N.V. Nederlandsch-Indische Gas-maat-
schappij te Rotterdam.
Toegekend de aan de orde van Oranje-Nas-
sau verbonden eere-njedaille, in zilver, aan A
H. van der Meijden, huismeester in dienst van
den heer dr. S. B. W. graaf van Limburg Sti-
rum, te 's Gravenhage (bij bevordering)aan
M. Bakker, meesterknecht bij de N.V. Neder
landsche Huiden-, wolhandel en veUenblooterij.
te Meppel en aan J. W. F. van Wort, in dienst
van de N.V. Joh. (Enschede en Zonen Grafi
sche inrichting, te Haarlem.
Zaterdagmiddag was de 72-jarige A. J.
Braad te Ossenzijl in de gemeente Oldemarkt
bezig met het schoonmaken van zijn punter,
liggende in het vaarwater „de Oudeweg", vóór
zijn woning, toen het motorschip van schipper
Zoer naderde. Dit schip, een zwaar geladen zol
derschuit, bleek in het nauwe vaarwater moeilijk
bestuurbaar te zijn en begon uit het roer te
loopen. De schipper, die een aanvaring vreesde,
riep Braad toe den punter te verlaten. Braad
wilde echter nog een aanvaring voorkomen door
den punter te verhalen. Dit werd hem nood-
De burgemeester van Soest vestigt nogmaals
de aandacht op zijn waarschuwing van het vo
rige jaar, waarbij aan belanghebbenden ernstig
in overweging werd gegevens, alvorens een over
eenkomst aan te gaan met het Administratie
kantoor voor aflosbare waarden (ook wel ge
naamd Nationaal Kantoor voor Staats-Premie-
aandeelen), warvan 't kantoor thans gevestigd
is te Soest, Hartmanlaan 45, speciaal hun aan
dacht te wijden aan de voorwaarden, waarbnder
die overeenkomst gesloten zal worden, en er zich
rekenschap van te geven, welke tegenwaarde
voor de door hen gestorte of te storten gelden
wordt verkregen.
Op 21 September van het vorig jaar kwam
J. M. van L. per vrachtauto uit België
bij Nispen ons land binnen. Op de vraag var.
ben douane-beambte bij den tolboom, of Van
iets had aan te geven, antwoordde deze:
"Ja, een haas".
Gebruik makend van zijn bevoegdheid om
voor kleine artikelen vrijstelling te verleenen.
®chtte de ontvanger geen document en geen
betaling van invoerrecht hiervoor noodig.
Inmiddels stelden douane-ambtenaren een
Jbsitatie in, waarbij zij zelf den auto binnen hei
^ederlandsche gebied brachten en toen bleek,
bat onder een dekzeil op den vrachtauto een
jfroote partij ongezegeld sigarettenpapier ver
bogen lag, in totaal 30.000 boekjes, waarvan
Waarde f 592.was.
Proces-verbaal werd opgemaakt, doch de
Politierechter ontsloeg den betrokkene van
echtsvervolging, omdat z.i. geen wettelijke be
paling was overtreden, althans geen ,fraudu-
ouze invoer"^ kon worden bewezen. Wel zegt
it. 218 tweede lid van de algemeene wet, dat
^rafbaar is (met tienmaal de gestelde rech-
-n en verbeurdverklaring van het goed) in-
v n slechts voor een deel van de lading het
oreischte document kan worden getoond, doch
'er was in het geheel geen document, ter-
Ü1 „invoer" nog niet had plaats gehad, aan-
Het NJ3.B. Tweede Kamerlid De Marchant et
d'Ansembourg heeft aan den minister van Alge
meene Zaken, voorzitter van den Raad van Mi
nisters, gevraagd, of deze bereid is een alge
meene Kerstinzameling te laten houden.
Voor het tijdvak van 1 Januari 1939 tot 1
Januari 1940 is wederom benoemd tot tijdelijk
assistent aan de landbouwhoogeschool te Wa-
geningen, dr. R. D. Crommelin en ir. G. F.
Hauser, beiden aldaar.
De laatste weken werd herhaaldelijk in de
omgeving van den Berg en Dalscheweg te Nijme
gen ingebroken tijdens afwezigheid van de be
woners. Kasten en laden werden opengebroken,
doch zelden werd een groote buit gemaakt.
Zondagnamiddag werd met behulp van een
valschen sleutel toegang verkregen tot een wo
ning aan de Pater Brugmanstraat. De inbre
kers, twee jongens van 13 en 14 jaar, dachten
dat er niemand thuis was. Zij werden verrast
en vluchtten door de keukendeur. Via eenige
tuinen renden zij een woning binnen, om deze
door de voordeur weer te verlaten. De boefjes
wisten te ontkomen, doch lang zou hun vrijheid
niet duren. De bewoners konden een goed sig
nalement van de knapen aan de politie opgeven,
en eenigen tijd later werden zij gearresteerd.
Het is gebleken, dat de jongens den laatsten tijd
ïiiet minder dan tien huizen zijn binnengedron
gen.
Op 15 Dec. as. herdenkt mej F. Jansen te
Den Bosch den dag, waarop zij vóór 25 jaren
werd benoemd tot inspectrice bij het L. O., in
spectie Tilburg.
De jubilaresse wordt een passende huldiging
bereid.
De minister van Financiën heeft met 1 Ja
nuari 1939 aan prof. dr. A. F. Holleman te
B'oemendaal, oud-hoogleeraar aan de gemeen
telijke universiteit te Amsterdam, op verzoek,
eervol ontslag verleend als voorzittend lid van
de commissie van scheikundigen voor den sui
keraccijns, met dankbetuiging.
Voorts is benoemd tot voorzittend lid van
deze commissie prof. dr. N. Schoorl, te Utrecht,
hoogleeraar aan de universiteit aldaar, thans
plaatsvervangend voorzittend lid, en tot plaats
vervangend lid dr. T. van der Linden te 's Gra
venhage, oud-adviseur van de N.V. Handels-
vereeniging Amsterdam, te Amsterdam.
NIJMEGEN. Doctoraal examen Nederland
sche taal en letterkunde de heer J. M. Renders.
Oudenbosch. Candidaatsexamen rechten de heer
T. Spijker.
„De grootste veldheer, lief kind, was echter klonken, zong men in het stille, vrome huis het
niet ik, maar Napoleon. Voor het overige verze- Genitori, begeleid door zacht orgelspel. Toen de
ker ik u, dat ik graag een bezoek breng aan koets van den aartshertog in aantocht was en
dit huis van Oostenrijksche oorlogsveteranen; het gejubel der opeengepakte menigte krachtig
iedereen is immers graag onder de zijnen?" aanzwol, gaf de priester op het hoogaltaar den
Allen staarden verbaasd en verrast voor zich zegen met het Allerheiligste. Onmiddellijk daar-*
uit. na stroomden de geloovigen, die dezen heiligen
Napoleon, zegt hijdienst hadden bijgewoond, uit de kleine kloos-
Deze naam is verboden. In de hoogste kringen terkapel. Na eenige minuten was de kerk geheel
mag men hem niet uitspreken, en hij spreekt verlaten. Het signaal! Hij komt! Hij is er al!
hem uit met een souvereine rust.... Ja, hij is Wie zou hem niet willen zien?
toch anders dan alle anderen. Niemand zou zich Een enkele vrouw was achtergebleven. Zij
dat durven veroorloven. knielde voor het altaar van O. L. Vrouw der
Hij bestijgt de trap, links van hem de prins Zeven Vreugden; twee kinderen zaten in de eer
van Nassau, achter hem de adjudanten. Een ste bank. Gedurende de geheele godsdienstige
menschenmenigte golft hem in onderdanige, plechtigheid had zij daar geknield gezeten, on-
zacht-murmelende begeestering na. bweeglijke en verzonken in eerbiedig gebed. Men
had haar vanuit de verte kunnen houden voor
Stil en ernstig, als een verlaten eiland in een een wassen madonna, zooals men die soms ziet
stormbewogen zee, keek het Elisabethskloostei in nonnenkloosters, waar zulke beelden in elk
rechts van het Invalidenhuis op het vreugdege- tijdvak van het kerkelijk jaar anders worden
woel der menschen neer. Eenige verbleekte vlag- gekleed, met Paschen wit, met Pinksteren rood,
gen hingen ook hier uit de vensters, eenige bou- met Kerstmis goud en in de Vasten paars,
quetten en kransjes van papieren bloemen rust
ten op de hoofden en gladderden in de handen De vrouw, die daar nu knielde, droeg noch
der heiligenbeelden, die het portaal flankeerden, wit, noch rood, zij was in den diepsten rouw;
Zeer bescheiden was deze versiering in vergelij- een zwarte sluier bedekte haar weeldering haar;
king met de prachtig getooidegevels aan de an- paarlen of edelsteenen droeg zij niet; op haar
dere zijde van de Hoofdstraat, maar zij was in borst schitterde slechts, als een verbleekte gou-
overeenstemming met de armoede der nonnen, den bloem, een klein kruisje,
wier heilige roeping de liefdadigheid jegens de Koningin Esther ging rijk getooid tot Assue-
verstootenen en veriatenen is, en niet de schit- rus om genade af te smeeken voor het joodsche
terende huldiging van de grooten dezer wereld, volk. Sophie Tessenburg is arm, verarmd om
Terwijl het geschal der trompetten en de wille van haar liefde, en zij heeft geen siera-
schelle tonen der kopermuziek over de stad den, nu zij tot den vorst gaat om voor het leven
van haar geliefde te smeeken. Geen sieraad ten
zij haar schoonheid en haar beide kinderen.
Zij was vroeg opgestaan en had alles, wat noo
dig was, dapper gedaan, hoewel haar teere
lichaam en haar ziel door het leed der laatste
dagen gebroken en geslagen waren. Met haar
zwakke, bevende hand ordende zij de kleeding
der kinderen; nimmer nog was Marianne zoo
aardig gekapt, 0, heel anders dan bij de zusters!
Nooit nog was de haarlok zoo lieftallig over Wil
ly's voorhoofd gekamd, en nimmer zat het oud-
Duitsche broekje met de breede, geborduurde
schouderbanden hem zoo keurig.
't Laatst dacht zij aan zichzelf; trok het
eenige zijden kleed, dat zij had overgehouden
van haar uitzet, aan en hing het kleine kruisje
met het Agnus Dei, een geschenk van de non
nen uit haar kindertijd te Linz, om haar hals;
en steeds biddend, dat God door haar woorden,
haar uiterlijk, door het smeeken der arme klei
nen het hart van den vorst mocht ontroeren,
ging zij met de kinderen, die verstolen samen
fluisterden, reeds vroeg op weg naar de Hoofd
straat; in de Sint Elisabethskerk woonde zij,
bevend van verwachting om het komende uur,
den geheelen dienst op de knieën bij. om tien
uur, als de vorst was aangekomen, wilde zij naar
het Invalidenhuis gaan, zoo stil en ongezien
mogelijk; dan in de gang wachten, tot de veld-
maarscha'k de zaal verliet om hem daarna te
voet te vallen en hem te smeeken.
Gustaaf Aglaster!" riep hij en de bleeke,
trieste jongen trad uit de rij.
Vol deelneming keek de vorst naar den iet
wat linkschen knaap, die, met trillende handen
op de naad van z'n broek, kaarsrecht stond.
„Je arme vader heet de plaats op 't gymna
sium met z'n bloed voor je moeten koopen," zei
Karl, en zijn hand rustte zacht op 't borstelige
haar van den knaap. „Onthoud dit steeds! Doe
je best en wordt een goed Oostenrijker."
waarin een ondertoon klinkt van bevelhebbers
kracht en -macht, gaat de aartshertog voort:
„Ritmeester von Tessenburg namelijk. 't
Doet me oprecht leed, dat een in velerlei opzich
ten zoo voortreffelijk man zich zoo heeft kunnen
vergeten; ook een teeken van den tijd, wiens
oorlogswonden nog moeten genezen worden."
Schuw buigt Paulich het hoofd. De officieren,
de leeraren, durven nauwelijks te ademen van
verwondering. Iedereen, die bij dit feest te
genwoordig is, heeft tot nu angstvallig verme
den, den naam uit te spreken, die een schand
vlek is op het K. K. leger. De aartshertog ech
ter, nog nauwelijks binnengekomen, spreekt dien
naam reeds uit.
roman van Enrica von Handel-Mazzetii
Doodsche stilte heerschte bij dezen intocht.
Voor den ingang luisterden honderden met in
gehouden adem. Zacht en eerbiedig werd er ge-
fiuisterd en gaf men door, wat de aartshertog
tegen den armen wees gesproken had.
Bij de trap, die aartshertog Karl nu al pra
tend met den prins van Nassau genaderd was,
wachtten trillend van opwinding Paulich's vrouw
en dochtertje.
„De hemel zegene dezen intocht van uwe
Keizerlijke -Hoogheid, den grootsten veldheer
van onzen tijd, die zich verwaardigt, dit be
scheiden tehuis voor verminkte soldaten te be
zoeken," zei de kleine Mizzi met bevende stem,
en vol schroom en heiligen eerbied bood zij den
aartshertog een ruiker tulpen, hyacinten en
witte rozen aan.
'„Dank u, mejuffrouw," zei hij vriendelijk en
omsloot een oogenblik haar kleine handje; den
witzijden handschoen zal zij tot haar laatsten
snik bewaren als een kostbmaar kleinood.
„Ziet u wel, Grünne? Tulpen en hyacinthen.
Hoe kent de juffrouw mijn voorkeur zoo?" Hij
geeft den ruiker aan een zijner adjudanten over.
Allen zwijgen. Een echter springt op als ge-
eiectriceerd Baum. Hij noemt zijn naam. Hij
noemt zijn naam! Zijn de anderen allemaal
wezels en ben jij de man? Ben jij dat werkelijk
en niet alleen in sagen en liederen? O, Karl,
je beste officier was Tessenburg; zijn kleinzie
lige vijanden hebben hem met voeten getreden;
red hem, nog is 't tijd!
Voorwaartsschrijdend door de lange gangen,
den blonden jongen man aan zijn linkerzijde, de
adjudanten eenigszins achter hem, richt de vorst
zich intusschen tot den directeur van het The-
resianum.
„Mijnheef von Herzogenberg, 't doet me ge
noegen, u te zien. Vertel u eens, is de arme
knaap, wiens vader door een K. K. officier werd
vermoord, reeds opgenomen? Men sprak over
begin Juli."
Peccaduc boog: „Jawel, Keizerlijke Hoogheid.
(Wordt vervolgd)
