Velerlei kritiek op het beleid
van Chamberlain
De H. Vader weer
geheel hersteld
Het J&ftatoAuun vox>K
Vxf4t6.yjdLe.KS
SUPINATOR STEUNZOLEN
TEEUWEN'S KOLENHANDEL
De „IJsselstroom
ontdekt
Grensincident in
Slowakije
SMIT'S
Het nieuws van heden
Hollywood maakt
anti-Hitlerfilm
VREES VOOR DREIGING
DOOR DICTATOREN
MEDEDEELING
Weet wat U eet!
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
DINSDAG 20 DECEMBER 1938 - AVONDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE.
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f3.25. Bij onze Agenten 2lYi ct. per week,
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21543
„De premier is geen partij voor
sluwe, meedoogenlooze en
gewetenlooze lieden"
Komt er een Britsch
crediet aan China?
Rede van Lloyd George
Koloniale vragen
De Paus droeg de H. Mis op bij
den zestigsten verjaardag
van Zijn Priesterwijding
De IJsel dichtgevroren
puiHet vriest flink
S
Het wintert ook in Volendam. Om de visch, welke in karen wordt bewaard, in
leven te kunnen houden, moet het ijs worden opengehakt
het
.0
UMsm M',
Volendam op de prikslee. Jong en oud vermaakt zich met deze wintersport
Gratis controle en veranderingen
INSTITUUT VOOR
VOETVERZORGING
Uitsluitend: RAAMVEST 13 B
HAARLEM TELEFOON 14519
Het Weer
De St. Plechelmusschool te Oldenzaal is Maandagavond door brand vernield. De
wanhopige strijd van de brandweer tegen de loeiende vlammen
yy
Ernstige vorstschade
in het Westland
Kloosterlingen worden
in hun eer hersteld
Hongaarsche benden en troepen
dringen dorpen binnen en
bezetten een spoorlijn
Onderhandelingen met
Boedapest afgebroken
Een Hongaarsche verklaring
Veerboot verongelukt
bij Lissabon
Er zijn vele dooden en gewonden
Ook in andere landen
heerscht felle vorst
KERSTTAARTEN
MOSC.
TULBANDEN
UITSLUITEND MET
ROOMBOTER BEREID
'Luxe Bakkerijen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
ovr\ en aziji
Voorkomt verkoudheid en keelpijn
Deze heeft betrekking op
de onthullingen in het
spionnageproces
FRIESCHE SCHAATSEN
„ALBA" - Gr. Houtstr. 158
DUIZENDEN GULDENS
SCHADE TE AALSMEER
Groote hoeveelheid bloemen
en planten bevroren
SPIONNEN IN ZWITSERLAND
GEARRESTEERD
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen; Per lossen regel 50 ct Inget
tnededeelingen 50 cent; Idem op pag één 65 cent
per regel. BIJ contract sterk verlaagde prijzen Voor
kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
LONDEN, 19 Dec. (Reuter). Na Chamberlain
Sprak de leider der liberale oppositie, Sinclair.
Hij zette uiteen, dat men in September aan den
rand van oorlog gekomen is door het verlaten
Van de Volkenbondspolitiek. Wanneer men met
de tegenwoordige politiek voortgaat, vreesde spr.,
het het eer moeilijk zal zijn in de toekomst een
oorlog te vermijden. Spr. wenschte wijziging der
politiek, omdat hij vrede wil. Sinds Chamber
lain de leiding der buitenlandsche politiek» op
zich genomen heeft is de vrede onzekerder en
de oorlog waarschijnlijker geworden. Het schijnt,
dat de premier een verkeerd begrip heeft van
den wereldtoestand en van de psychologie van
de twee onmeedoogende, geweldige dictatoren,
Waarmede hij te maken heeft. Spr. had gaarne
gezien, dat ook Daladier naar Rome zou gaan.
Wij wenschen, aldus 'spr. de grootst mogelijke
samenwerking met het Duitsche volk, welke in
overeenstemming gebracht kan worden met de
regels van de wet en met de vrijheden van
Europa. De grenzen van Muenchen zullen niet
zoo lang duren als de grenzen van Versailles.
Twee maanden geleden vroeg de premier ons
Hitier te vertrouwen, maar de Duitsche inmen
ging in Spanje gaat intensief verder en er
schijnt geen reden te zijn te twijfelen, dat
Hitier Oostwaarts op wil trekken naar het
Memeiland en de Oekraïne.
Spr. voegde daaraan toe: Ons wijken voor
de Italiaansche chantage met Tunis is een
krachtige factor geweest tot aanmoediging van
de Duitsche agressie in midden Europa. De oor
log gaat voort in Abessinië en Spanje en er
Wordt openlijk mede gedreigd in Tunis. De
eerste minister wordt nog steeds door Mussolini
Voor den gek gehouden, en de openbare mee
ning in Engeland heeft alle reden tot onge
rustheid bij het vooruitzicht van Chamberlain's
bezoek aan Rome.
Spr. deed een krachtig beroep op de regeering
om een uiterste poging in het werk te stellen
een wapenstilstand in Spanje tijdens de Nieuw
jaarsperiode tot stand te brengen.
Wat Rusland betreft verklaarde Sinclair, dat
de Sowjet-Unie trouw is geweest aan zijn inter
nationale verplichtingen. Rusland heeft niet-
aanvalsverdragen gesloten en zijn handteeke-
ning gestand gedaan. Rusland is even nood
zakelijk voor den vrede als voor den oorlog. Het
is opmerkelijk, dat de Vereenigde Staten thans
een groote poging ondernemen om hun be
trekkingen met Rusland te verbeteren. Wij zou
den slechts de voetstappen der Vereenigde
Staten drukken, wanneer wij hetzelfde deden.
Lloyd George verklaarde, dat niemand, die
niet in een krankzinnigengesticht zit, oorlog
wil. De eenige vraag is, wat de beste methode is
om den vrede tot stand te brengen. Wanneer
Hitler had geweten, dat er een mogelijke com
binatie tegen hem bestond van de Britsche,
Fransche en Russische legers met de Britsche
vloot, en wanneer hij dan een agressieve poli
tiek tegen Tsjecho-Slowakije zou hebben ge
voerd, zou hij gesteund zijn door zijn legers. De
Sudeten-Duitschers hadden recht op autono
mie en wanneer de eerste minister en de
Fransche premier eerder de noodige stappen
hadden ondernemen om dien eisch te steunen
en verklaard hadden, dat tegen iedere poging
om Tsjecho-Slowakije te annexeeren tegenstand
Zou worden geboden, zou er geen oorlog zijn
Bekomen, maar wel een betere regeling. Boven
dien heeft men voortdurend Rusland genegeerd
in dit vraagstuk. De premier heeft oneindig
meer gegeven dan de Sudeten-Duitschers heb
ben gevraagd of gewild.
De premier is uit München heengegaan met
een overeenkomst, die niet in acht is genomen.
Ik heb nog nooit iemand ontmoet, aldus Lloyd
George, die de overeenkomst van München
als bevredigend beschouwde, evenmin als de
Verschillende transactie^ der laatste jaren,
Waarbij de dictatoren hun woord gebroken
hebben bij overeenkomst na overeenkomst. Toch
Baan wij nog voort met hen nieuwe overeen
komsten te sluiten. Gij moet eenige zekerheid
hebben, dat Mussolini zich zal houden aan de
overeenkomst, die hij aangaat, voordat gij
hieuwe overeenkomsten met hem sluit. Alles,
Wat Eden over dit onderwerp heeft gezegd, is
door de gebeurtenissen gerechtvaardigd.
Zijn de vooruitzichten op vrede iets beter?
De wolken zijn duisterder geworden en ko
men lager te hangen. Neem als voorbeeld de
eischen betreffende Tunis, Corsica en Nice,
vergezeld van een stroom van scheldwoor
den en bedreigingen jegens Frankrijk. Die
toestanden, in dien verergerden vorm, be
stonden nooit te voren. Het is een fout om
toe te geven, wanneer men met mannen
van dat soort te maken heeft. Iedere eisch,
dien zij stellen, moedigt hen eenvoudig aan
om verder te gaan. Er bestaat een gevoel
van ongerustheid ten aanzien van het be
zoek van den eersten minister aan Rome.
De menschen denken, dat hij geen partij is
voor de sluwe, listige, meedoogenlooze en
gewetenlooze dictatoren en -ten wij maar
volkomen eerlijk zijn ten opzichte daar
van hij is geen partij voor hen!
De niet-officieele woordvoerders van Musso
lini hebben verklaard, dat het hun bedoeling is
Tunis. Corsica en Nice te hernemen. Zal Cham
berlain, voor hij een nieuw pact aangaat de
Volledige toezegging hebben, dat geen stappen
gedaan zullen worden in een dezer plaatsen?
Kinderen, vaders en moeders van Spanjaar
den worden dezen winter door Italiaansche
vliegtuigen uitgehongerd. Gaat de eerste minis
ter, aldus besloot spr., de vriendenhand bieden
uit naam van de grootste democratie ter we
reld aan den man. die dien woesten oorlog
voert tegen vrouwen en kinderen?
Verder werd de vraag gesteld of de Britsch-
Italiaansche onderhandelingen over een defini
tieve overeenkomst betreffende de grenzen tus-
schen Britsch-Somaliland en ïtaliaansch Oost-
Afrika, welke volgens het Britsch-Italiaansche
accoord gevoerd zouden worden, thans geopend
zijn. Chamberlain antwoordde, dat deze onder
handelingen nog niet zijn begonnen. Hij ver
wachtte niet, dat het mogelijk zou zijn ze te
beginnen voor of tijdens zijn bezoek aan Rome,
aangezien een verdere overweging van de ge
compliceerde problemen noodzakelijk is.
Op een verdere vraag' antwoordde Chamber
lain, dat er geen verband bestaat tusschen het
uitstel dezer onderhandelingen en een voor
nemen van zijn kant tot bespreking van de toe
komst van Britsch Somaliland met de Italiaan
sche regeering.
Op de vraag, of de regeering een leening zal
toestaan aan de Chineesche regeering, zooals
de Vereenigde Staten dat gedaan hebben, ver
klaarde Chamberlain, dat in beginsel de regee
ring verheugd zal zijn, wanneer het mogelijk zal
blijken zekere Britsche exporten naar China te
vergemakkelijken. De kwestie zal met sympa
thie in overweging worden genomen, wanneer
de wet op de uitvoergaranties zal zijn aange
nomen.
ROME, 20 Dec. (Reuter). Z.H. de Paus,
die heden den zestigsten verjaardag van
zijn priesterwijding viert, is geheel hersteld
na den aanval van zwakte en ontving kar
dinaal Pacelli en andere kardinalen in
audiëntie, nadat hij in zijn huiskapel het
heilig Misoffer had opgedragen.
Om zeven uur gisteravond luidden de orders
voor de bemanning van de nachtboot Zwolle
Amsterdam, dat om negen uur zou worden uit
gevaren om langs d^n IJsel, Rijn en Merwede-
kanaal Amsterdam te bereiken.
Een uur later werd de afvaart afgelast in ver
band met de sluiting van het Mërwedekanaai,
den lagen watenstand in den IJsel, en het
zware drijfijs.
De vrachtgoederen zullen thans per spoor ver
zonden worden.
Nadat gisteravond de veerbooten van Olst en
Wijhe buiten dienst waren gesteld, en de ver
binding der oevers met roeibooten werd onder
houden, is thans alle verkeer over de IJsel ge
sloten.
Kort na middernacht was nabij het Kater-
veer te Zwolle het ijs gaan zitten en eenige
uren later werd hetzelfde geconstateerd te Wijhe
en Olst. Hierdoor is alle verkeer op den IJsel
gestremd.
Hedenmorgen 7.20 uur werden
de volgende temperaturen geno-
teerd
Den Helder 12 graden vorst.
E Vlissingen 1 3 graden vorst.
H De Bilt 1 5 graden vorst.
Groningen 13 graden vorst.
1 Maastricht 1 4 graden vorst.
In den afgeloopen nacht was
de minimum-temperatuur in bo- j=
venvermelde plaatsen precies
gelijk aan de hiervoor vermelde.
VoOR votl fcl*
jE VERWACHTING geldig van hedenavond
tot morgenavond ongeveer 19 uur:
i VOOR HET GEHEELE LAND:
j= meest matige Oostelijke wind, toenemen-
de bewolking, eenige kans op lichte
j= sneeuw, strenge tot matige vorst.
Zon op 8.10 - onder 3.47 - Licht op 4.17
Maan op v.m. 6.43 onder nam. 3.07
21 December N. M.
DOOR ONZE VOORRAAD EN MODERNE
OU TILLAGE ONVERTRAAG DE
UITVOERING UWER ORDERS
NEEM GEEN RISICO EN BESTEL UW
BRANDSTOFFEN BIJ
HEEMSTEDE
JRaaclhiiisstr. 23
TELEFOON 28037
cn 28757
Het K.L.M.-vliegtuig, dat vanmorgen een
speciale vlucht naar de Waddeneilanden
heeft gemaakt en tevens uit zou zien naar
het vermiste vaartuig „IJsselstroom" op het
IJsselmeer, heeft dit schip op vijftien Kilo
meter ten Zuid-Oosten van Enkhuizen
waargenomen. De piloot heeft twee men
schen op het dek zien loopen.
Op Urk is daarna onmiddellijk een sleepboot
in gereedheid gebracht van de fa. Van Zanen
en Verstoep. Aan boord bevindt zich tevens 'n
vlet met tien menschen van de particuliere
onderneming „Hulp en steun", om, wanneer de
sleepboot in het ijs mocht vastraken, den tocht
over het ijs naar het ingevroren schip voort te
zetten.
Hoewel het Westland thans in zijn groenten-
en fruitcultuur van de vorst niet zoo heel veel
nadeel heeft, is dit des te meer het geval voor
de bloementeelt, welke in deze tuinbouwstreek
van veel beteekenis is geworden.
De kweekers stoken hun kassen zoo warm als
maar eenigszins mogelijk is, doch het is echter
niet voor allen mogelijk gebleken daardoor de
vorst buiten de deur te houden, zoodat zelfs in
de verwarmde kassen aanzienlijke schade is aan
gericht.
Uiteraard is dit nog erger in de koude kassen,
waar de laatste chrysanten nog in flinke aan
tallen stonden. Hiervan is nu vrijwel niets meer
over; alles is afgevroren. Ook de freesia heeft
ernstig te lijden gehad.
Gevreesd wordt ook, dat op verschillende be
drijven de verwarmingsinstallaties stuk gevroren
zijn.
Een puzzle is momenteel voor de kweekers ook,
hoe zij hun bloemen aan de veiling moeten krij
gen. Als gevolg hiervan is de aanvoer dan ook
sterk terug geloopen.
Zoo werd Maandag aan de Centrale Westland-
sche Snijbloemenveiling te Honselersdijk een
aanvoer ter waarde van f 12.000 aan bloemen
verwacht; er werd echter slechts voor f 3700 ver
handeld
Vooral waar het juist tegen Kerstmis loopt,
waarin de vraag naar bloemen altijd nogal groot
is, komt de vorst voor de bloemenkweekers al erg
ongelegen.
Volgens raming van de deskundigen is door
de vorst voor duizenden guldens aan bloemen
vernietigd in het Westland.
WEENEN, 20 Dec. (Eigen bericht). Eenigen
tijd geleden werd medegedeeld, dat het ge-
heele convent der Servieten te Innsbruck in
hechtenis moest worden genomen wegens voor
vallen op het gebied van zedelijkheidsdelicten
Op het klooster werd beslag gelegd. Zooais
men nu in de laatste dagen la<at in den nacht
door de radio hoorde de kranten brachten
hierover nog geen bericht werd het convent
gerehabiliteerd en alle leden op vrije voeten
gesteld. De beschuldigingen waren gebleken
tot de moedwillige verdachtmakingen te be-
hooren. Het grootste deel van het klooster werd
hierop weer vrijgegeven.
BRATISLAWA, 19 Dec. (Havas) Of-
ficieele Slowaaksche kringen deelen mede,
dat terroristische benden, gesteund door
afdeelingen van het geregelde Hongaarsche
leger, de gemeenten Kuzmice, Silvas en
Kalsa zijn binnengedrongen en aldus een
sector van den spoorweg Kosice-Uzhorod
hebben bezet, die bij de scheidsrechterlijke
uitspraak van Weenen aan Slowakije is ge
laten.
Bij dit incident werden twee Tsjecho-
Slowaaksche gendarmen gedood.
Tsjecho-SIowaaksche troepen kwamen
tusschenbeide en maakten den spoorweg
tusschen Slanec en Kusmice weer vrij.
Naar aanleiding van dit incident heeft mi
nister-president Tisso de Slowaaksche delega
tie bij de gemengde grensafbakeningscommis-
sie order gegeven de onderhandelingen met
de Hongaarsche delegatie onmiddellijk af te
breken, totdat „de Hongaarsche kringen, die
voor dergelijke overvallen verantwoordelijk» zijn,
de Slowaaksche regeering voldoende satisfac
tie schenken en de noodige maatregelen nemen
om een einde te maken aan de aanvallen van
rooverbenden".
Naar aanleiding van de incidenten aan de
HongaalrschTsjecho-SJowaaksche grens ver
klaart het Hongaarsche Telegraafagentschap
dat er te Nagyszalan, een gemeente, die aan
Tsjecho-Slowakije is gebleven, twist ontstond
tusschen de Hongaarsche bevolking en de Tsje
cho-SIowaaksche grenswacht. De Tsjechen los
ten schoten in de nabijheid der grens, waar
door een tweede luitenant gewond en een sol
daat gedood werd. In verband met deze agres
sieve houding der Tsjechen, aldus het agent
schap, zag de Hongaarsche grenswacht zich
genoopt de orde langs de grens te herstellen
De voorstelling van het radiostation te Bra-
tislawa, als zouden Hongaarsche afdeelingen
een aanval hebben gedaan op verscheidene
dorpen is, aldus het Hongaarsche telegraaf
agentschap, onjuist.
LISSABON, 20 Dec. (Havas.) Een klein
stoomvaartuig, dat een veerdienst onderhield op
den Taag te Lissabon is gisteren in botsing ge
komen met een baggermolen en dadelijk ge
zonken.
Het stoomschip was geheel bezet met arbei
ders, die van hun werk terugkeerden. Tot des
avonds tien uur waren vijf dooden geborgen,
gewond. Dertig personen v'erden nog vermist.
Men vreest voor hun leven.
Latere berichten melden, dat waarschijnlijk
veertig personen om het leven zijn gekomen bij
het ongeluk op den Taag.
Het Zweedsche vliegkampschip Gotland, dat
op den Taag gemeerd ligt, heeft vele personen
aan boord genomen, terwijl vier man naar den
oever zijn gezwommen. Het ongeluk deed zich
voor, toen de baggermolen op volle kracht
stroomafwaarts voer en daarbij in botsing kwam
met de veerboot. De veerboot zonk binnen enkele
minuten.
Er bevonden zich aan boord van de veerboot
70 personen. Daar de schipper afwezig was.
stond een matroos aan het roer. Het ministerie
van Marine heeft een onderzoek gelast.
LONDEN, 20 Dec. (Reuter). Maandag is het
te Londen kouder geweest dan op het 1450 küo-
meter van de Noordpool gelegen Spitsbergen,
terwijl het op IJsland twintig graden warmer
was dan te Londen. Den geheelen dag heeft
over geheel Engeland een snijdende, ijskoude
wind geblazen die vergezeld ging van ijzige
sneeuwbuien. Uit het Noorden wordt zware
sneeuwval gemeld. Des middags vroor 't te Lon
den zeven graden; tot nu toe zijn een zestal per
sonen overleden tengevolge van de koude.
Uit Passau wordt bericht, dat in verband met
de aanhoudende koude de scheepvaart op den
Donau geheel gestaakt moest worden.
Te Koblenz moest tegen middernacht de schip
brug over den Rijn worden weggenomen wegens
het drijfijs.
De temperatuur wees 13 graden beneden het
vriespunt.
Wegens den ijsgang is de scheepvaart op den
Moezel stilgelegd.
Uit Moskou komen berichten welke aantoonen
hoe koud het wel in Centraal Rusland is. De
thermometer wijst daar niet minder dan 51
graden vorst aan. In verschillende wijken van
Moskou zijn de waterleidingen gesprongen en
zit de bevolking zonder water. In de streek van
Kursk komen troepen uitgehongerde wolven de
dorpen binnen.
De koudegolf in Joego-Slavië heeft in de
streken van Bosnië temperaturen gebracht tot
22 graden onder nul. In het geheele land ligt
het scheepvaartverkeer stil.
Ook uit Italië komen berichten binnen over
zwaar winterweer, en in Noord-Italië is ook
overal veel sneeuw gevallen. De Lagune van
Venetië is op verscheidene plaatsen dichtge
vroren.
Tel. 10876 13714 11643 1219.3
Z. H. de Paus geniet weer een goede
gezondheid.
Van de Slowaaksch-Hongaarsche grens
wordt een ernstig incident gemeld.
Algemeen comité gevormd voor de
actie: naar de nieuwe gemeenschap.
Prof. mr. P. J. M, Aalberse voorzitter,
De fraude bij Bavosta in Indië; het te
kort waarschijnlijk f 80.000.
De „IJsselstroom" op 15 K.M. Zuid-
Oost van Enkhuizen ontdekt.
Frankrijk zal drie verdachten van op
lichtersaffaire te Arnhem uitleveren.
In de derde klasse der Staatsloterij is de
prijs van f 25.000 gevallen op no. 20865,
D^FIJNDOOE vEb GEBPUIKT JLAOLI I
Ivorol-gebruikers zijn zelden verkouden en
hebben zelden keelpgn, omdat deze tandpasta
den mond dagelijks grondig desinfecteert.
HOLLYWOOD, 20 Dec. (Havas). Binnenkort
zal een film over de activiteit van nationaal-
socialistische spionnen in de Vereenigde Sta
ten worden gedraaid. De handeling van deze
film is geïnspireerd op de o-thullingen in het
jongste proces tegen de Duitsche spionnen te
New York. Verscheiden malen verschijnt Hitier
op het doek.
De consul van Duitschland te Los Angelos
heeft bij de bioscoopcontrölecommissie gepro
testeerd en de Vereenigde Staten gedreigd met
vergeldingsmaatregelen in Duitschland op de
geheele Amerikaansche filmproducten. Deze stap
is zonder uitwerking gebleven.
VOOR ECHTE
IS UW ADRES:
Haarlem Telef. 15426
Wij verhuren geluidsinstallaties
voor ijsbanen.
In Aalsmeer zijn zulke hoeveelheden plant-
materiaal en bloemen bevroren, dat de schade
reeds in de duizenden guldens loopt. De pot
plantenveiling was vanmorgen reeds verschei
dene uren vóór den normalen tijd geëindigd,
daar zeker 2500 zendingen bloemen minder dan
anders waren aangevoerd.
De handel ondervindt derhalve evenzeer den
terugslag van de vorst als de bloemisterij.
GENèVE, 19 Dec. (Zw. Tel. Ag.) De Zwitser-
sche bondspolitie heeft aan den grenspost nabij
Annemasse negen personen gearresteerd, die ten
nadeele van Frankrijk en ten behoeve van een
groote mogendheid spionneerden.
