Dr. de Vlugt vraagt
ontslag
bureaux voor redactie en administratie,
Regeering treedt
strenger op
„PROTECTOR" I
Nieuwe krachtmeting dreigende
tusschen Japan en Rusland
Een aanslag op
Laguardia
Toch uittocht der
Duitsche meisjes
De emigratie van
Joden
Het nieuws van heden
OPWINDING OVER HET
VISSCHERIJVERDRA G
DE DUITSCHE EXPORT-
CONCURRENTIE
VEREENÏGDE KATHOLIEKE PERS
NASSAULAAN 51 - TEL 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voot
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM
WOENSDAG 21 DECEMBER 1938 - OCHTENDBLAD
VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21544
Illegale vreemdelingen zullen over
de grens worden gezet
Levensgevaar maakt
uitzondering
Het Weer
I INBRAAK VERZEKERINC
#3»
Japansche troepen naar
Mands joekwo
Londen raadpleegt zijn commer-
cieelen attaché te Berlijn
Verzoeningsformule
fe Lima
Conferentie gered uit een
dreigende impasse
New Yorks burgemeester voor
stadhuis aangevallen en
neergeslagen
KLEINZOON VAN EX-KEIZER
GEHUWD
Bioscopen voor Joden
Als burgemeester van Amsterdam
Derde ambtsperiode
eindigt April 1939
De verboden interland
Verklaring van den burgemeester
van Rotterdam
Bijlegging van het
grensincident
Geldigheidsduur der paspoorten
wordt tot 2 Februari
ingekort
Meesten bestemd voor
landarbeid
Amerikaansch-Duitsche onderhan
delingen in begin 1939 te Berlijn?
Plan van dr. Schacht
besproken
Dubbel voordeel voor Berlijn
Elf - Steden-tocht
Definitief op Zaterdag a.s.
vastgesteld
Spanning in Tientsin
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel SO ct., Ingez.
■nededeellngen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. BIJ contract sterk verlaagde prijzen Voor
«lo kleine annonces „Omroeper*" rle de rubriek
(Van onzen redacteur)
Tengevolge van den aanhoudenden
stroom van vluchtelingen, die onze Oost
grens oversteken, heeft de regeering zich
genoodzaakt gezien, aldus vernemen wij,
de verschillende hoofden van vreemdelin
gendiensten en grensbewaking erop te wij
zen, dat emigranten, die illegaal ons land
binnenkomen, niet langer hier onderdak
kunnen vinden en onherroepelijk dienen
te worden teruggezonden
„Op die manier gaat het niet langer", ver
klaarde ons een der hoofdambtenaren van het
Departement van Justitie. „Overigens", voeg
de hij eraan toe, „is dit een consequente door
voering van de richtlijnen, die de regeering
eenmaal heeft gesteld voor de toelating van
Vreemdelingen Alleen wie legaal ons land bin
nenkomt kan hier blijven".
Gedurende de laatste dagen toch heeft de
Vreemdellingendienst in verschillende steden
ender de Duitsch sprekenden razzia's moeten
bouden. Daarbij is gebleken, dat zeer veel il
legale emigranten in ons land verblijven. Uit
hetgeen wü dezer dagen reeds meldden weet
men hoe dag in dag uit vreemdelingen over de
grens worden gesmokkeld, niet zelden met
hulp van eigen landgenooten. De illegale emi
granten, "die de laatste dagen zijn aangehouden,
zijn ondergebracht in speciale kampementen
h.l. Veenhuizen en Hoek van Holland.
Naar men ons verzekerde, zullen deze
menschen de laatste illegale vreemdelingen
zijn die nog in ons land asyl krijgen, al zul
len zij zeer zeker van overheidswege aan
den arbeid worden gezet. Echter wie nu nog
zonder geldige toelating zal worden aan
gehouden, zal onherroepelijk over de
grens worden gezet, tenzij kan worden aan
getoond dat levensgevaar in het land van
herkomst dreigt.
In verband hiermede mogen wij vermelden,
dat het departement van Justitie, waar de
aanvragen om toelating worden behandeld, in
de afgeloopen weken met werk overladen was,.
Ingewijden verzekeren ons, dat soms per dag 500
aanvragen wc-rden afgehandeld, een voorbeeld,
daaruit men kan besluiten, hoevelen aan gene
zijde van de grens op toelating in ons land
Wachten. De regeering kan derhalve ter hand
having van haar politiek ten aanzien van de
treemdelingen geen andere houding aannemen,
dan die welk? wij hierboven weergaven.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniih
VOOR GRONINGEN, FRIESLAND,
DRENTE EN OVERIJSEL:
meest matige wind uit Oost tot Noord-
Oost, wellicht krimpend tot Noord, half
tot zwaar bewolkt of betrokken, waar-
schijn lijk eenige sneeuw, strenge vorst.
VOOR DE OVERIGE PROVINCIES:
meest matige Oostelijke tot Noord-Ooste-
üjken wind, gedeeltelijk bewolkt, eenige jp
sans op lichten sneeuwval, strenge vorst.
^llllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllll
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIillllllllll""lll""l»HIIIII
ONDEKL. VERZEKERING-MIJ
DAMRAK 60 AMSTERDAM-C i
Telef 45014 en 45016
I Directie: H F. HEERKENS TH1JSSEN E
E Uitsluitend voor: Kerken. Pastorieën e
Kloosters en Kerkelijke Instellingen
ÏÏIIIIIIIIIIIIIIII llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
-
-»»» "'Vv, 'x
De Irish Guards zijn uit Egypte en Palestina in Engeland teruggekeerd. De
troepen hij hun aankomst te Londen
TOKIO 20 Dec. (Havas). Het Japansche
publiek vraagt zich af of het Japansch-
Russische geschil over het .vraagstuk der
visscherij aan de Siberiscae kust niet zal
uitgroeien tot een nieuw incident van
Tsjangkoefeng, d.w.z. tot een nieuwe
krachtmeting tusschen de beide landen.
Uit naam der Japansche regeering heeft de
ambassaderaad Haroekisjo Nisji den 13den De
cember aan Moskou een week tijd gegeven om
het Japansche voorstel betreffende de verlen
ging van het visscherijverdrag te aanvaarden
en deze termijn loopt vandaag af.
Van bevoegde Japansche zijde wordt verno
men, dat de instructies, die vanochtend aan
Togo, den Japanschen ambassadeur te Moskou,
getelegrafeerd zijn hem voorschrijven, de
Sovjet-regeering te waarschuwen, dat zij alleen
de verantwoordelijkheid zal dragen voor ver
wikkelingen, die uit verwerping der Japansche
voorstellen zouden voortvloeien. In officieele
kringen bewaart men het stilzwijgen omtrent
den aard dezer „verwikkelingen", doch als men
de Japansche pers mag gelooven zou Tokio
vastbesloten zijn, zoo noodig de „vrijheid van
visscherij" te handhaven door den Japanschen
visschers aan de Siberische kusten bescherming
van oorlogsschepen te verleenen. In dit geval
moet gevreesd worden voor ernstige spanning.
Volgens betrouwbare berichten uit Peiping
heeft zich op den spoorweg Peiping-Moekden
een nieuwe verbreking van het verkeer voor
gedaan tengevolge van de omvangrijke troepen
bewegingen.
Er wordt verklaard, dat kort geleden vijf
japansche divisies uit Noord-China zijn ver
trokken naar Mandsjoekwo op grond van de
algemeene nervositeit over den Russisch-
Japanschen toestand. Deze divisies zijn ont
trokken aan Sjantoeng, Zuid Hopei en Sjansi,
aangezien de ontworpen opmarsch met het doel
den weg der Russische leveranties aan China
af te snijden, niet ten uitvoer is gelegd.
LONDEN, 20 Dec. (Reuter). Magowan,
de Britsche commercieele attaché te Berlijn,
is heden naar Londen teruggekeerd, met 't
doel besprekingen te voeren met- de leiden
de personen van verschillende departemen
ten, die hem willen raadplegen in enkele
moeilijke kwesties betreffende handel, fi
nanciën en economie, die zoowel Duitsch-
land als Groot-Brittannië raken.
De recente Duitsche exportcijfers zijn teleur
stellend geweest en in Berlijn gevoelt men
eenige ongerustheid ten aanzien van den han
del van het land met andere naties. Het voor
naamste doel van Schacht's bezoek was die
kwestie te bespreken.
Magowan, de Britsche handelsattaché te
Berlijn, zal tevens rapport uitbrengen over de
Duitsche opvatting ten aanzien van het wets
ontwerp op de ex-port-garanties, dat thans in
het parlement in behandeling is en dat ten doe)
heeft Britsche fabrikanten te helpen om nel
hoofd te bieden aan oneerlijke concurrentie uit
het buitenland.
Britsche firma's in Midden-Europa voeren een
slï(jd tegen Duitsche ondernemingen, die met
behulp van staatsubsidie in staat zijn om
Voortdurend onder de prijzen van haar con
currenten te blijven.
Naar verluidt heeft men te Berlijn nota ge-
bomen van de waarschuwing, die Hudson kort
geleden in dit verband heeft uitgesproken.
Duitschland zou thans begrijpen, dat Britsche
firma's zullen worden beschermd.
LIMA, 20 Dec. (Havas). Naar te Lima ver
zekerd wordt, zou vandaag een definitieve over
eenkomst worden geteekend, waardoor de con
ferentie zal worden gered uit de impasse, waar
in zij dreigde te geraken.
Alle afgevaardigden erkennen het belang van
he oplossing, waarbij de continentale solida
riteit wordt getoond, aangezien anders de mo-
reele autoriteit van Amerika tot niets zou
borden teruggebracht.
In den afgeloopen nacht hebben de afgevaar
digden hard gewerkt aan het opstellen van een
Verzoenings-formule.
Gevangen genomen Chineesche soldaten worden door de Japanners in groote kam
pen bijeengebracht
NEW YORK, 20 Dec. (Reuter) Op de
treden van het stadhuis te New York heeft
heden een zwaargebouwde man zich plotse
ling op burgemeester Laguardia geworpen
en hem met de vuist neergeslagen. De
politie en omstanders renden op den aanval
ler toe en sloegen hem buiten bewustzijn.
Er is nog geen verklaring gegeven van den
aanval op burgemeester Laguardia. Men herin
nert er echter aan, dat een paar dagen voor zijn
vijf en zestigsten verjaardag Laguardia een
briefje heeft ontvangen, waarin hij met den
dood bedreigd werd, wanneer hij voortging met
het richten van aanvallen op de Duitsche natio
naal socialistische partij.
DRESDEN, 20 Dec. (Havas). Prins Alexander
van Pruisen, een kleinzoon van den ex-keizer,
is te Dresden in het huwelijk getreden met Irm-
gard Weygand.
Laguardia
BERLIJN, 20 Dec. (Havas). De Joodsche
cultuurbond heeft machtiging gekregen een
bioscooptheater voor Joden in te richten. Se
dert het decreet van 12 November j.l. mogen
de Joden geen openbare gelegenheden meer
binnenkomen.
Ook in andere steden zullen zalen voor bij
eenkomsten van Joden worden ingericht.
Voorts zijn te Kassei speciale winkels opge
richt voor de levering van dagelijksche ver-
bruiksartikelen aan Joden.
De burgemeester van Amsterdam, dr. W.
de Vlugt, die Maandag j.l. 65 jaar geworden
is, heeft aan H. M. de Koningin eervol
ontslag gevraagd uit zijn ambt. Op 20 Juni
a.s. zou de derde ambtsperiode van dr. W.
de Vlugt eindigen, doch reeds tegen einde
April zou de burgemeester zijn functie wil
len neerleggen. Reeds eerder was ons
bekend, dat dr. de Vlugt ontslag zou
aanvragen, doch tot nog toe meenden wij
niet gerechtigd te zijn hieraan publiciteit te
geven. Nu van andere zijde berichten
dienaangaande zijn gepubliceerd, meenden
wij niet langer tot stilzwijgen gedwongen
te zijn.
Tijdens de algemeene beschouwingen over de
gemeentebegrooting van Rotterdam heeft de
burgemeester, mr. P. J. Oud, gistermiddag in den
raad ter zake het verbod van den voetbalwed
strijd NederlandDuitschland medegedeeld, dat
het hem persoonlijk niet onaangenaam zou ge
weest zijn als de regeering de verantwoordelijk
heid voor het verbod op zich had genomen
Maar de verantwoordelijkheid voor de orde
rust bij den burgemeester. Dat bewaren van de
erde is niet repressief, doch vooral preventiet.
De burgemeester durfde het doorgaan niet voor
zijn verantwoording te nemen, omdat er inci
denten konden ontstaan met hoogst onaange
name gevolgen.
Het onaangenaamste voor spr. was, dat men
bij dengene, die de beslissing nam, motieven
veronderstelde, die er niet waren. Dat is niet
in den raad gebeurd, maar wel er buiten. Bij
het nemen van het besluit is spr. alleen geleid
dcor zijn zorg voor handhaving der orde. Dat
moest eigenlijk overbodig zijn te zeggen. Het zou
een burgemeester weinig passen zich door an
dere overwegingen te laten leiden.
BOEDAPEST, 20 Dec. (Reuter) Vanoch
tend is een gemengde HongaarschTsjecho-
Slowaaksche commissie bijeengekomen, ten
einde een onderzoek in te stellen naar het
grensincident, waarbij Hongaarsche terro
risten Slowaaksche dorpen zijn binnenge
drongen.
Hetgeen de vorige week door de
betrokken instanties nog ten stellig
ste werd ontkend een houding, die
wij achteraf weinig waardeeren kun
nen blijkt thans door de feiten
te worden bevestigd: Op 2 Februari
a.s. zullen de Duitsche meisjes, die
tot op heden in Nederland werk
zaam zijn, het land moeten verlaten,
tenzij zij individueel de risico s van
tegen hooger bevel in achter te blij
ven, willen dragen.
Voor 1 Januari zijn alle hier werkzame Duit
sche meisjes haar aantal bedraagt ongeveer
20.000 op de Duitsche consulaten ontboden,
waar zij haar passen moeten laten afstem
pelen. Daarbij wordt dan de geldigheidsduur
teruggebracht tot uiterlijk 2 Februari aA. De
meisjes kunnen dus in haar betrekkingen den
wettelijken opzeggingstermijn van één maand in
acht nemen.
Op 2 Februari zullen extra treinen de
Duitsche meisjes gezamenlijk naar Duitsch
land overbrengen, waar zij echter niet naar
hun woonplaatsen of familie gaan, maar
onmiddellijk naar de verschillende werk
kampen van den „Arbeitsdienst". Hier wor
den zij met muziek en feestelijkheid inge
haald. Voor zoover zij daartoe lichamelijk
in staat zijn het is ons bekend, dat on
der de opgeroepenen ook ouderen zijn,
waaronder gevallen met 40 jaar en langer
verblijf in ons land zullen de meisjes
zich op den landarbeid moeten toeleggen
waarbij Duitschland op het oogenblik
werkkrachten tekort komt
Natuurlijk kunnen de meisjes zich aan dit
hooger bevel tot terugkeer onttrekken, doch zij
verliezen dan op 2 Februari haar pas, zoodat zij
statenloos worden met alle gevolgen van dien.
Alleen voor de meisjes, die op het punt staan
fn het huwelijk te treden en daarmee dan het
Nederlanderschap verwerven, staat de zaak
anders.
Verder zullen de meisjes het door haar
opgespaarde en op Nederlandsche banken
vastgezette geld moeten meenemen, een be
drag, dat niet onaanzienlijk is. Immers
men mag aannemen, dat elk der 20.000
meisjes toch wel gemiddeld minstens een
f 50 heeft opgespaard, wat totaal reeds een
millioen gulden uitmaakt. En deze bere
kening is dan nog aan den lagen kant.
De terugslag van het een en ander op de Ne
derlandsche arbeidsmarkt zal wel degelijk
merkbaar zijn. Reeds verkeeren tal van gedu
peerde werkgeefsters in moeilijkheden, hoe zij
na 1 Februari in geschikte hulp zullen moeien
voorzien.
LONDEN, 20 Dec. (Reuter). De Anieri-
kaansche directeur van de intergouverne-
menteele commissie voor het vluchtelingen
probleem, Rublee, zal, naar verwacht wordt,
in het begin van 1939 een bezoek brengen
aan Berlijn, vergezeld van zijn assistent
directeur en een financieelen deskundige,
ten einde met de bevoegde ambtenaren in
Duitschland een plan te bespreken in ver
band met de emigratie der Joden.
Dit plan was onofficieel door dr. Schacht
ingediend, toen hij als gast van den gouverneur
der „Bank of England" een bezoek aan Londen
bracht.
Het plan is vandaag bestudeerd in een ver
gadering van financieele deskundigen, waar
Groot-Brittannië, de Vereenigde Staten, Frank
rijk en Nederland vertegenwoordigd waren. De
Duitsche voorstellen zijn nauw verbonden mel
den Duitschen handel en de Duitsche econo
mische zaken. De Duitsche opvatting is, dat
Groot-Brittannië en Amerika iets zouden kun
nen doen voor de Joden door het vergemakke
lijken van den Duitschen uitvoer.
Duitschland stelt voor, dat men den emi
greerenden Joden zou kunnen toestaan 20 pCt-
van hun vermogen mee te nemen, mits de lan
den, waarheen zij emigreeren, meer Duitsche
goederen zouden koopen.
Het Duitsche plan, zooals dat door Schacht
naar voren is gebracht, heeft een lauwe ont
vangst gevonden. Het algemeene gevoelen was,
Japansch-Russische spanning over het
visscherijverdrag.
Italiaan in Tunis veroordeeld
Burgemeester Laguardia voor het stad
huis aangevallen en neergeslagen.
Rechtsche vliegtuigen bombardeeren
Tarragon.
Minister Brown zet in het Lagerhuis het
doel van den Nationalen Dienst in En
geland uiteen.
Beraadslagingen te Londen over de Duit
sche exDort-concurrentie.
Een plan van dr. Schacht ten aanzien van
de emigratie van Duitsche Joden.
De Regeering treedt strenger op tegen
illegale vreemdelingen.
Verdere behandeling van de begrooting
van Sociale Zaken in de Tweede Kamer.
Zaterdag 24 December zullen de beur
zen voor den geld- en fondsenhandel
gesloten zijn.
Luit.-kolonel F. A. van Heijst is belast
met de waarneming van de functie van
inspecteur der militaire luchtvaart.
De „Reiger", die Dinsdag te Kaapstad is
geland, keert 26 December naar ons
land terug.
Overeenkomst inzake het handelsver
keer met Finland te Den Haag onder
teekend.
Beurs van New York: Na eenige schom
melingen binnen enge gienzen sloot de
markt goed prijshoudend.
Romantiek van 't ijs
De romantiek van het ijs heeft Hol
land te pakken. We mogen klagen
over den snijdenden wind die uit Oost
of Noord blaast, we mogen jammeren
over kou en over zooveel overlast als
bevroren waterleidingen, dichtgevro
ren waterwegen waardoor levensbe
hoeften duurder wordenwij
Hollanders gevoelen een groote vol
doening in ons groeien wanneer daar
de eerste rijders over de gestolde wa
teren zwieren en de baanveger aan-
stalte maakt ons den weg te effenen.
Geef den Hollander de ijzers onder de
voeten en hij wordt 'n ander mensch.
Dan krijgt hij pret in zijn leven en
pleizier in de natuur. Dan wordt hij
gemeenschapsmensch, die zich in het
koek-en-zoopie verbroedert met Jan
en Alleman en er zijn geen hoffelijker
vrouwenvereerders dan de stijve, lom
pe Hollanders op schaatsen. Het ijs
maakt hem idealist en galant, het ijs
maakt hem levensblij romanticus. De
romantiek van het ijs heeft Holland
bevangen.
dat Duitschland tracht dubbel voordeel te oog
sten van zijn vervolging der Joden, ten eerste
door een groot deel van hun rijkdom tot zich
te trekken en ten tweede door zijn exporthandel
te verbeteren, samenvallend met onderhande
lingen over de Joodsche emigratie.
Het Duitsche plan is echter in de vergadering
van vandaag niet verworpen. Het werd aan
dachtig bestudeerd en de verschillende deskun
digen wisselden er over van gedachten. Voor
Rublee naar Duitschland gaat, zal hij in con
tact treden met de twee en dertig mogendheden
van Evian, ten einde haar meening over de
voorstellen te vernemen. Het is mogelijk, dat
hij wijzigingen dan wel tegenvoorstellen zal in
dienen. Naar het schijnt is de Duitsche re
geering bereid tot verdere besprekingen met
Rublee en andere landen van de commissie in
Duitschland in den loop van de volgende maand.
Het standpunt van sommige kringen, aldus
Reuter, is echter, dat er eenige wijziging in het
plan gebracht moet worden voordat de aange
vangen besprekingen tusschen Schacht en Ru
blee te Londen met profijt in Duitschland kun
nen worden voortgezet.
Het centraal bestuur van de Friesche
Elf-Steden-Vereeniging heeft Dinsdagmid
dag wederom vergaderd en besloten den
Elf-steden-tocht definitief vast te stellen
op Zaterdag 24 December a.s.
De aangifte voor deelneming kan tot Vrijdag
middag twaalf uur geschieden bij den voorzitter
der Friesche Elf-steden-vereeniging, mr. M. E.
Hepkema, Willemskade 12, Leeuwarden.
TIENTSIN, 20 Dec. (Reuter) Het Britsche
oorlogsschip „Crimsby" dat convooidiensten
verricht, is hier aangekomen. De spanning tus
schen de Japansche en de Engelsche en Fran-
sche autoriteiten in de concessie duurt onver
minderd voort.