ST.WILLIBRORDUS OPENING VAN WIJK EXPOSITIE Jodenwetten in Hongarije Het door Rome verbroken pact Na de verklaring van Welles IJSBAAN ST. MORITZ Groote last voor spoorwegen Wilde bussen in het gelijk gesteld Het nieuws van heden mmm- DE BAROMETER HORCHenWANDERER AUTOMOBIELEN p VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS VRIJDAG 23 DECEMBER 1938 - AVONDBLAD N.V NEDERL.VERZ.M'J. CATHARIJNESINGEL48UTRECHT DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM Verscherpte bepalingen werden in een bijeenkomst der regee- ringspartij goedgekeurd Velerlei 'oppositie te verwachten Italië heeft zijn opvatting te Parijs schriftelijk doen bevestigen Oneenigheid in het rechtsche Spanje? Nieuwe meerderheid voor Daladier Gestemd werd over de heffing op loon en salaris NOODWEER 8 Nog strenge vorst De minimum-temperatuur in den afgeloopen nacht bedroeg in boven vermelde plaatsen resp. o 10, 9, 12, 9 en 17 graden. G O Per slede over het ijs der Gouwzee van Monnikendam naar Marken. De langdurige vorst maakte het mogelijk levensmiddelen thans op deze wijze naar het eiland te vervoeren Het Weer Amsterdamsche Vaart - Haarlem HEDENAVOND 8 UUR bijzondere attractie: KUNSTRIJDEN USDANSEN - ACROBATIEK Sneeuw over Europa Ernstige verkeersstoringen in Engeland en Roemenië Gebroken geleidingsdraad van electrischen trein ontwrichtte tijdelijk het vervoer Am sterdamRotterdam Men beschouwt deze te Washing ton als een zeer ernstig échec voor Duitschland Algemeene instemming in Amerika HET LUCHTVERKEER EN DE SNEEUW Belangrijke beslissingen van het Amsterdamsche Gerechtshof Tram en spoorweg niet ontvankelijk verklaard Het standpunt van het Amerikaansche volk Een verklaring van Senator Pittman Wegens het Hoogfeest van Kerstmis zal dit blad Maandag avond en Dinsdagmorgen niet ver schijnen. DE DIRECTIE ZATERDAG 24 DECEMBER TE 3 UUR SUPER SERVICE CARACE van 24 December tot 2 Januari De verdeeling der radiogolflengten voor de eerste drie maanden van 1939. DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN Kunsthandel Leffeiaar naarlem- telefoon 14011 Een Bron vpn Welkome Geschenken! TE VOET OVER HET IJS NAAR URK UITGELEVERDE GEVANGENE TER DOOD VEROORDEELD SCHOENEN Het betere merk VERZEKERINGEN TOT ELK BEDRAG Vertegenwoordigers gevraagd NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT VIER EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21549 Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 elInoez. mededeellngen 50 cent; Idem op pag één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek BOEDAPEST, 22 Dec. (Havas). De regee ring heeft in een bijeenkomst der regee- ringspartij het wetsontwerp tot verscher ping der Jodenwetten, gebaseerd op het rasbeginsel, voorgelegd. Volgens dit ontwerp wordt als niet-Jood beschouwd ieder die voor ten hoogste een kwart Joodsch bloed in de aderen heeft. Van de toepassing der Jodenwetten worden uitgezonderd de Joden, die in den wereldoorlog gedecoreerd zijn of voor ten minste 50 procent invalide zijn. De minister van Binnenlandsche Zaken kan hun die de Hongaarsche nationaliteit na 1914 hebben verkregen, die nationaliteit ontnemen, tenzij de betreffende personen door „bestaansomstandigheden" gedwongen zijn in Hongarije te leven. Er zal een afzonderlijk kiesrecht komen vooi Ie verkiezing van Joodsche afgevaardigden, die hoogstens 6 procent van het aantal afgevaar digden mogen uitmaken. Joden kunnen geen betrekking in de administratie van c-penbare ondernemingen krijgen, geen medewerking aan belangrijke dagbladen verleenen, geen oirecteui Van schouwburg of bioscoop zijn, geen staats monopolie beheeren. In de intellectueele beroe pen kunnen Joden slechts 6 pet. der betrekkin gen bezetten. In de particuliere ondernemingen is de numerus clausus gesteld op 12 procent plus drie procent voor de Joden, die in den oorlog gedecoreerd zijn. Joden kunnen geen arbeiders- of patroonsorganisaties besturen. De wet zal Volgens het ontwerp in vijf jaar ten uitvoer ge legd moeten zijn. Nader wordt gemeld, dat de regeerings- partij het ontwerp tot verscherping der Jodenwetten goedkeurde, wat niet zonder aarzeling geschiedde. De president der partij weigerde de bijeenkomst te leiden, terwijl de minister van eercdlenst, Téleki, zich bU de stemming- onthield. Men gelooft, dat het ontwerp vooral in den Senaat en bij zekere leidende kringen van het Publiek op sterken tegenstand zal stuiten. De Hongaarsche geestelijkheid heeft zich reeds te gen het rasbeginsel uitgesproken. Men zegt, dat tenuitvoerlegging van het ontwerp in Hongarije, Waar de Joden een veel grootere plaats inne men dan in het vroegere Duitschland het gevai Was, tot onberekenbare gevolgen zou kunnen leiden. ROME, 23 Dec. (Reuter). Naar hier ver luidt, is de opvatting der Italiaansche re geering, dat de Fransch-Italiaansche over eenkomsten van 1935 niet langer geldig zijn, schriftelijk aan de Fransche regeering be vestigd. Men gelooft hier, dat het de bedoeling van Italië is om een antwoord van Frankrijk uit te lokken. Tot dusverre wijst niets erop, dat Hitier voor nemens is stappen te doen betreffende de Ita liaansche eischen jegens Frankrijk. Men houdt den Fransch-Italiaanschen toestand echter in het oog. Officieele kringen willen niet toege ven, dat een reis naar Rome van een of ander leidend Duitsch politicus in het nieuwe jaar bok maar overwogen wordt. De Parijsche bladen wijden uitvoerige beschou wingen aan de mededeeling van den Italiaan- schen minister Ciano, dat zijn regeering de Fransch-Italiaansche overeenkomsten van 1935 biet meer als geldig beschouwt. Hierover schrijft de „Petit Parisien": „Musso lini heeft de Fransch-Italiaansche overeenkom sten ongeldig verklaard. De Romeinsche diplo maten zullen thans ongetwijfeld voorstellen formuleeren, welke het voornaamste onderwerp Van gesprek zullen vormen met Chamberlain Wanneer deze in de tweede helft van Januari de eeuwige stad bezoekt. De Fransche regeering fcal zich strict van elk initiatief onthouden." Het „Journal": „De Fransche regeering heeft Van tevoren de deur voor capitulaties gesloten. Geen duimbreed grondgebied 2al worden afge staan. Die woorden vinden hun steun in een legermacht welke in staat is zich te doen eer biedigen, alsmede in de solidariteit van Enge land." BURGOS. 22 Dec. (Reuter). Van gezagheb bende zijde wordt hier verklaard, dat de be tichten over oneenigheid in het cechtsehe ®Panje ongegrond zijn. Men geeft toe. dat te San Sebastian en in de provincie Guipuzcoa een *eker aantal arrestaties is verricht, doch men voegt daaraan toe, dat elders geen personen in hechtenis zijn genomen en dat geen offi cieren zijn aangehouden. De arrestaties waren in hoofdzaak het gevolg der ontdekking van spionnage, in verband met het voorval van den consulairen postzak; enkele aanhoudingen staan in verband met smokkelarij. Het bericht, als zouden troepen naar het Noordwesten zijn ge zonden om onrust onder de burgerbevolking te doen eindigen, wordt hier fantastisch gnoemd. Uit Hendaye wordt bericht: Het is gebleken, dat het pakket in den consulairen postzak geen kaarten of militaire plannen bevatte, maar wel een in een hemd gerold papier met de reed$ bekende mededeeling, dat aan het Catalaan- sche front rechtsche troepen worden bijeenge bracht. PARIJS, 22 Dec. (Havas). De Kamer heeft vanmiddag, de debatten voortgezet over de be grooting. Aan de orde was het artikel betref fende de buitengewone nationale bijdrage van twee procent der loonen en salarissen. Reuter meldt, dat het kabinet bij de stem ming over dit artikel in de meerderheid is ge bleven. Vóór stemden 322, tegen 265 afgevaar digden, terwijl drie en twintig zich van stem ming. onthielden. Het kabinet had slechts een amendement aangenomen, waarbij de laagste loonen uitgezonderd worden. Aan het einde van de kamerzitting heeft de regeering de kwestie van vertrouwen ge steld over de totale begrooting. Met 366 tegen 229 stemmen bleef het kabinet hierbij in de meerderheid. KRIAN, 22 December (Aneta). Gisteren is te ongeveer half vijf boven Koemendoeng nood weer losgebarsten. Een loods van een Chinee- sche rijstpellerij is ingestort. Vele boomen zijn ontworteld, waardoor verkeersstagnatie is ont staan, terwijl telefoondraden gebroken zijn. Op de ijsbaan te Diemen vond Donderdag een uitdagingswedstrijd op de korte baan plaats tusschen den burgemeester, jhr. L. E. de Geer van Oude gein (uitdager) en den voorzitter der Diemer IJsclub, den heer J. Havekotte welke race door laatstgenoemde (met pet) werd gewonnen OQOOOOOOOOQOOOOOOOOOQOOOOOOO Hedenmorgen 7.20 uur werden de temperaturen genoteerd: Den Helder 9 graden vorst. Vlissingen 9 graden vorst. De Bilt 12 graden vorst. Groningen 8 graden vorst. Maastricht 1 6 graden vorst. OOOOOOOGOOGOOGGOOOOGOOOOOOOO VERWACHTING geldig van hedenavond tot morgenavond ongeveer 19 uur: VOOR HET GEHEELE LAND: zwakke tot matigen, Zuidoostelijke tot Oostelijken wind, nevelig tot gedeeltelijk bewolkt, tijdelijk nog betrokken, weinig of geen sneeuw, strenge tot matige vorst. S Zon op 8.11 - onder 3.48 - Licht op 4.18 Maan op v.m. 8.54 onder nam. 5.53 29 December E. K. Iets bijzonders! Toegang f 0.30 LONDEN, 23 Dec. (Reuter). Het verkeer is gisteren gedurende verscheidene uren in wan orde geraakt, in het Oosten door ijs, mist en sneeuw, in het Noorden door storm. Vooral te Londen ondervond het verkeer moeilijkheden. Gisteren zijn negen menschen om het leven gekomen, zoodat het totale aantal slachtof fers van de koude is gestegen tot over de vijf tig. Laat in den avond was de temperatuur tot even boven het vriespunt gestegen. Uit Boekarest wordt bericht, dat het tele fonische verkeer met Roemenië volkomen is afgesneden. Een z\^are sneeuwval heeft alle lijnen, zoowel internationale, nationale als provinciale, geblokkeerd. De sneeuw ligt in de straten der hoofdstad hoog opgehoopt en de Donau is bevroren, waardoor de scheepvaart stil ligt. Vanmorgen tegen acht uur is nabij Voor hout de geleidingsdraad van den electri schen trein gebroken. Dientengevolge was het verkeer tusschen Haarlem en Leiden over beide sporen gestremd. De spoorwegen lieten op de stations bekend maken, dat reizigers van Leiden, Den Haag en Rotterdam, die naar de hoofdstad wiiden rei zen, werd aangeraden via Utrecht te gaan. Rei zigers van Haarlem naar Leiden werden voor- loopig vervoerd met de Noord-ZuidhoHandschs Tramweg Maatschappij. Naar de plaats van de storing werd onmiddel lijk materiaal gezonden om de gebroken draden te herstellen. Op het Centraal Station te Amsterdam werd eveneens aan reizigers, die verder moesten dan Haarlem, in overweging gegeven hun bestem ming via Utrecht te trachten te bereiken. Het treinverkeer tusschen Amsterdam en Rotterdam werd dadelijk via Utrecht, omgeleid Deze maatregel van de Spoorwegen betee- kende een algeheele wijziging in de dienstrege ling tussch Amsterdam en Rotterdam. Met man en macht werd gewerkt om aan de daardoor ontstane moeilijkheden het hoofd te bieden. Te 9.20 uur vanmorgen waren de herstel werkzaamheden nabij Voorhout in zooverre gereed, dat de electrische treinen weer langs de gewone route van Amsterdam naar Rot terdam konden worden geleid, waarrree de stremming was opgeheven. Het treinverkeer in beide richtingen ondervond echter nog vertraging WASHINGTON, 23 Dec. (Reuter). De be trekkingen tusschen Duitschland en de Ver- eenigde Staten hebben opnieuw scherp ge leden doordat de Amerikaansche regeering, bij monde van Sumner Welles, het verzoek der rijksregeering om officieele verontschul digingen voor de door minister Ickes gehou den redevoering, van de hand heeft ge wezen. Inmiddels hebben de senatoren King en Hatch hun instemming met de verklaring van Welles betuigd. King, die een vooraanstaand aanhanger van Roosevelt is, zeide: „Wegens de verdorven en beestachtige vervolging der Joden in Duitschland ben ik er een voorstander van om de diplomatieke betrekkingen met dit land te verbreken en er geen handel meer mede te drijven. Hatch, eveneens een vooraanstaand de mocraat, zeide: „Ik geloof dat Ickes de gevoe lens van het Amerikaansche volk heeft ver tolkt." Ook de Amerikaansche bladen keuren de door Welles aangenomen houding goed. In welinge lichte kringen te Washington gelooft men, dat het incident rondom Ickes zuiver te beschou wen is als een uit de reeks gebeurtenissen der laatste dagen, welke duiden op een straffere po litiek tegen de mogendheden van het anti-Kom- intempact. Andere gebeurtenissen van dezen aard waren: het verleenen van credieten aan China en het zenden van levensmiddelen naar Spanje. President Roosevelt heeft gisteravond ge heel onverwachts minister Ickes in zijn Zoning bezocht. Het doel van zijn bezoek is niet onthuld. De mededeeling van Sumner Welles aan Thomsen, dén Duitschen zaakgelastigde, hierop neerkomende dat de Amerikaansche regeering weigert het officieele protest van de Duitsche regeering tegen de redevoering van minister Ickes te aanvaarden, wordt in diplomatieke krin gen beschouwd als het zwaarste échec dat Duitschland in zijn betrekkingen met de Ver- eenigde Staten de laatste tien jaar heeft gele den. In dezelfde kringen merkt men tevens op, dat de Amerikaansche houding ten aanzien van de totalitaire landen zich steeds scherper afteekent Algemeen is men van oordeel, dat de Amerikaansche regeering niet de vlag voor de dictaturen zal strijken en dat de Vereenigde Staten meer en meer een leidende positie in nemen in de internationale politiek. Deze posi tie, zoo merkt men tevens op, brengt een ver hoogde verantwoording mede en noopt tot een herbewapening op nieuwe schaal. De verwerping van het Duitsche protest tegen de verklaringen van den Amerikaanschen mi nister Ickes wordt in de Wilhelmstrasse, zoo verneemt Reuter, zeer ernstig opgevat. Het vormt hier het voorwerp \an nauwkeurige be- stydeering. Officieele kringen weigeren evenwel hierop commentaar te leveren. In politieke kringen noemt men deze nieuwe ontwikkeling een „daad van opzettelijk zoeken naar een con flict met Duitschland." Een politiek waarnemer zeide aan Reuter: „Deze houding van de Ame rikaansche regeering is nie„ overeenkomstig de Monroe-leer. Men mag zich afvragen wat ach ter deze politiek steekt. In ieder geval hebben wij medelijden met het Amerikaansche volk, dat door sommige personen in dezen toestand is gebracht." De sneeuw is oorzaak geweest, dat de lucht- diensten van Schiphol naar Londen, Kopenha gen en Berlijn Donaerdag niet zijn doorgegaan. Alleen de Deutsche Lufthansa vloog door naar Londen en Berlijn. Op Parijs zijn de diensten wel onderhouden. Het Gerechtshof te Amsterdam heeft belangrijke beslissingen geno men inzake de wilde autobus-kwestie. De autobussen zijn in tegenstel ling met de beslissingen van de Am sterdamsche Rechtbank en den pre sident van die Rechtbank in Het gelijk gesteld. Het Hof achtte de on rechtmatige daad van de zijde van de autoToussen niet aanwezig, zoodat geen gronden voor een verbod van de diensten aanwezig was naar het oordeel van het Gerechtshof. De Tram en de Spoorwegen werden niet ontvankelijk in hun vorderingen ver klaard. De vier autobussen, die thans in de civiele procedures als overwin naars uit het strijdperk zijn gekomen, kunnen dus weer gaan rijden. Ook de andere wilde bus-ondernemingen, die in de toekomst in hooger beroep zullen gaan, zullen eenzelfde beslis sing mogen verwachten. Het Gerechtshof vernietigde in zijn arresten drie uitspraken van den president in kort ge ding en één uitspraak van de rechtbank in hoofdzaak In het proces tusschen de Gooische Tram en de Gooi Express had de Gooische Tram in eerste instantie van de Rechtbank ge- ljjk gekregen. Op de thans ook door den Hoo- gen Raad aanvaarde motiveering verklaart het Hof ook artikel 2 van het R. A. P. onverbin dend. Overtreding zoo overwoog het Hof voorts van een niet geldig artikel van een Koninklijk Besluit kan geen onrecht matige daad opleveren, zoodat het vonnis van de Rechtbank werd vernietigd en de oorspronkelijke eischeres, n.l. de Gooische Tramweg Maatschappij, niet ontvankelijk werd verklaard in haar vordering tot stop zetting van de Gooi Express. Eischeres werd veroordeeld tot 350 proceskosten Vervolgens sprak het Hof een drietal ar resten uit in de hooger beroepen van de korte gedingen, aanhangig gemaakt door de Spoor wegen tegen de Lindbergh Touringcar, die een dienst onderhielden tusschen Amsterdam en Arnhem, de N.V. Avanti (AmsterdamHilver sum) en de N.V. Autoverhuurcentrale (Am sterdamDen Haag). Deze drie diensten waren door den Presi dent van de Rechtbank in kort geding stop gezet op vordering der Spoorwegen. Ook deze vonnissen werden door het Hof vernietigd. Wat betreft art. 2 van het R. A. P. gaf het Hof dezelfde motiveering als in het arrest te gen de Gooische Tram. Bovendien hadden de Spoorwegen nog aangevoerd, dat wanneer het R. A. P. niet meer verbindend was de wet op de openbare middelen van vervoer moest worden toegepast. Het Hof overwoog echter, dat de betreffende artikelen van de wet op de openbare middelen van vervoer niet meer van toepassing zijn door de machtigingswet. Overtreding vap een niet meer geldend wets artikel levert geen onrechtmatige daad op. Öp deze gronden vernietigde het Hof de vonnissen van den president. De Spoorwegen werden ver oordeeld in de proces-kosten, begroot op 1250 Nader vernemen wij, dat de Gooi-Express overweegt een schadevergoedingsactie tegen de Gooische Tramwegen in te stellen. WASHINGTON, 22 Dec. (Reuter) Pittman, de voorzitter van de Senaatscommissie van Bui- tenlandsche Zaken, heeft een verklaring gepu bliceerd, waarin hij zijn eigen persoonlijke in zichten weergaf en dus geen uiting in zijn hoedanigheid van voorzitter van de Senaats commissie van Buitenlandsche Zaken. Pittman voegde hier nog aan toe, dat zijn opmerkingen niet waren ingegeven door eenige recente inter nationale gebeurtenis. Hij zeide, dat zijn opmerkingen moesten wor den beschouwd als een „nuttige vaststelling van feiten". Deze verklaring luidde als volgt: 1. Het volk der Vereenigde Staten houdt niet van de regeering van Japan. 2. Het volk der Vereenigde Staten houdt niet van de regeering van Duitschland. 3. Het volk der Vereenigde Staten is naar mijn meening tegen iederen vorm van dic tatoriaal bewind, hetzij communistisch of fascistisch. 4. Het volk der Vereenigde Staten heeft het recht en de macht, moraliteit en recht vaardigheid in overeenstemming met de met ons gesloten vredesverdragen te doen eer biedigen en het zal dit ook doen. Onze regeering behoeft geen militair ge weld te gebruiken en zij zal dit ook niet doen als het niet noodig is. OVERVEEN Bloemendaalscheweg h. Zijlweg Een ontwerp tot verscherping der Joden wetten werd door de Hongaarsche re- geeringspartij goedgekeurd. Bij stemming over de totale begrooting verkreeg de Fransche regeering een vrij goote meerderheid. Uitspraken van het Hoog Militair Ge rechtshof inzake de sabotage aan boord van Hr. Ms. „Soerabaja". Geleidingsdraad van electrischen trein te Voorhout gebroken. Spoorwegverkeer was vanmorgen eenigen tijd ernstig ge stremd. u WAGENWEG 102 GEOPEND TOT 10 UUR Donderdagmiddag is wederom een dertigtal personen loopende te Urk aangekomen. Zij had den den tocht over het ijs te voet van Kampen naar Urk afgelegd. Het ijs bevindt zich in uit stekende conditie. WEIMAR, 21 Dec. (D.N.B.). Het bijzondere gerechtshof voor Thüringen heeft den gisteren door Tsjecho-Slowakije uitgeleverden gevangene, Peter Forster, die, zooals gemeld, op 13 Mei tezamen met 'n anderen gedetineerde een S.S.- man heeft vermoord, met het doel te kunnen ontvluchten, vandaag ter dood veroordeeld. AvanG H [.WWKWwwwiuitini ii i sss -t*2 Stand op Vrijdag 1 uur n.m.: 761.4 Vorige stand: 761.0

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1938 | | pagina 1