Siwdta L0TTGERING RYNBENDE'S Kerstmis beteekende voor Spanje bloedige strijd E. Vandervelde t Treinramp in den Kerstnacht m SMIT'S W ater schade Het nieuws van heden CENTRALE RADIO ONTVANGST VOORTZETTING VAN HET RECHTSCHE OFFENSIEF GEEN VERZOENING VAN BLUM EN FAURE RESTAURANT DEN HOUT FISK safti flight VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS DINSDAG 27 DECEMDER 1938 - AVONDBLAD DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM ZEER OUDE GENEVER In de afgeloopen vier dagen rukten de rechtschen over een diepte van bijna 30 K.M. op Verzet van Barcelona nog krachtig Weer brandde het te Rotterdam De leider der socialisten in België hedenochtend overleden Partij grondnoten vormde gretig voedsel voor het vuur De Kerstdagen in de Ver. Staten 4 - 4 V Twee personentreinen in Roemenië met elkaar in botsing SS dooden en 325 gewonden COMMENE AMBASSADEUR BIJ HET VATICAAN SAN MARCO-PLEIN ONDER WATER De dooi is ingevallen. Het is thans uit met de. sneeuw- en ijspret Het Weer nog rilt, dan Zevenhonderd kippen verbrand Brandweerman te Winschoten breekt een been Karei Capekt Kerstboodschap van Kardinaal Verdier Drie schepen in nood bij Oostmahorn Weet wat U eet! OLIEBOLLEN APPELBEIGNETS APPELFLAPPEN BERLINERBOLLEN SNEEUWBALLEN Idem met Slagroom 'Luxe Bakkerijen aan Vloerkleeden 11561 TELEF. 10771 DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN VOORKOMT MOEILIJKHEDEN ét* nATunfiAnt WTACKt en5ALADE5AU5 Strooper ontlastte zijn geweten f TE DEN HAAG BEZUIDEHHOUTSÈHEWEG 11-13 BIJ STAATSSPOOR Het aangewezen adres voor Uw maaltijden SPECIAAL MENU OP VASTENDAGEN NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT voor den Man van Oud-Vader- landsch. slag. Ivoorkleurig - Pittig - maar ioch zachi van smaak. Per liierkruik f 3.75 BURGOS, 27 Dec. Gedurende de Kerst dagen werd de strijd in Spanje met onver minderde heftigheid gevoerd. Zondagavond deelde Radio Nacional omtrent de militaire operaties in Catalonië mede: De rechtsche troepen zetten hun schitte renden opmarsch aan het front van Cata lonië voort en zij hebben alle gestelde objec tieven bereikt. In den Noordelijken sector van dit front werd over een diepte van tien kilometer opgerukt. De rechtsche eenheden bezetten o.a. de dorpen Garrosa, Las Gavillas, Aspa en Almatret. In den Zuidelijken sector zijn de rechtsche strijdkrach ten acht kilometer opgerukt, waarbij de tegen stand van den vijand op schitterende wijze werd gebroken. Het is nog altijd onder buitengewoon ongun stige omstandigheden, dat de soldaten van beide partijen in Catalonië strijd moeten leveren. Het heeft opgehouden met sneeuwen, maar nu is de koude weer toegenomen. In vele sectoren be vinden zich nog geen behoorlijk begaanbare wegen, zoodat de soldaten zich door het berg landschap een weg moeten banen. Vandaar, dat vele militairen hun schoenen hebben uitgetrok ken, hun voeten met dikke doeken omwikkel den, en aldus den tocht door de sneeuw en over de stukken rots voortzetten. Desondanks wisten de nationalisten in de afgeloopen vier dagen over een gemiddelde diepte van bijna 30 K.M. op te rukken. Volgens personen te Burgos en aan het front kan men zeggen, dat Franco's offensief in de richting van Barcelona in zijn beginstadium geslaagd is. Op den vierden dag van den alge- meenen aanval hebben de rechtsche troepen den strijd energiek voortgezet in alle sectoren, waar zij bij hun eersten aanval wiggen in het vijandelijke front hadden gedreven. Het eerst volgende doel is thans Grana della Albages en Castel Dasens, van waaruit de rechtsche troepen den weg LeridaTarragona onmiddellijk be dreigen. Het offensief wordt ondernomen door zes le gerkorpsen en een korps van legionarissen, dat voor een derde deel bestaat uit Italiaansche infanterie. Franco beschikt over minstens 500 vliegtuigen. Maandagavond te 20 uur deelde het radio station te Malaga mede, dat de rechtsche troe pen de belangrijke stad Borjas Blancas hebben bezet. Zij zijn ook binnengedrongen in de pro vincie Tarragona, waar hun tegenstanders in de Sierra Llena een machtig stelsel van ver sterkingen hebben aangelegd. Onder de lawine van granaten hebben de republikeinen, naar Havas uit Lerida meldt, aanvankelijk weinig verzet geboden, doch later kwam daarin verandering, al scheen er weinig samenhang te bestaan tusschen de verschillende tegenaanvallen. Omtrent het verloop van den strijd in den Noordelijken sector wordt uit Burgos slechts gemeld, dat de troepen daar 10 K.M. konden vorderen. De sneeuw ligt veel hooger dan in den Zuidelijken sector, zoodat de opmarsch ook veel moeilijker is. In het officieele legerbericht van 't ministerie van Defensie wordt gezegd, dat de republikein- sche troepen in de zone van Tremp zich schit terend verweren en den vijand zware verliezen toebrengen. Aanvallen in de sectoren van de Segre en Cogull zijn afgeslagen. Tijdens een luchtgevecht zijn vijf vliegtuigen der' nationa listen neergeschoten. Vliegtuigen van Franco hebben Reus gebombardeerd, met het gevolg, dat negen menschen in deze stad den dood hebben gevonden. Maandag hebben vier rechtsche driemotorige vliegtuigen Almedijar (bij Estremadura) gebom bardeerd. Er zy'n dertien personen gedood, 22 werden gewond en veertien huizen werden ver woest. IJs-oogst bij Berlijn. Met een cirkelzaag worden de ijsblokken uitgesneden om ze voor andere doeleinden te gebruiken BRUSSEL, 27 Dec. (Belga). Vanochtend om half zes is de leider der Belgische so cialisten Emile Vandervelde overleden. Zondag heeft Vandervelde met zijn vriend Louis de Brouckere den voorzitter van de tweede internationale, het noenmaal gebruikt in het gebouw van de socialistische partij. Des avonds werd Vandervelde, na een bezoek aan een bioscoop, onwel. Sedert Maandagavond half elf was hij buiten bewustzijn geweest. De Belgische politicus, jurist en schrijver, Emile Vandervelde werd in 1865 geboren en is dus 73 jaar oud geworden. Hij heeft zijn studie volbracht aan de Universiteit van Brussel. Reeds op 20-jarigen leeftijd trad hij toe tot de arbeidersbeweging. In 1894 werd hij lid van het parlement, in 1914 minister van staat. In de oorlogsjaren was hij minister zonder porte feuille en minister voor de levensmiddelenvoor ziening. In 1917 en 1918 was hij lid van den raad van oorlog. In 1918 werd hij minister van oorlog, terwijl hij van 19251927 de portefeuil le van Buitenlandsche Zaken had. Tot Janu ari 1937 was hij in de regeering van Van Zeeland minister van Volksgezondheid. Hij was hoogleeraar aan de Universiteit van Brussel, bestuurslid der werkliedenpartij, en van de socialistische internationale. Van zijn hand verschenen verscheidene wer ken. In den nacht van Zaterdag op Zondag is om half twee brand uitgebroken op de tweede ver dieping van een pand aan de tweede Lom bardstraat te Rotterdam, bewoond door de fa milie J. J. D. De brand is vermoedelijk te wijten aan het feit, dat vuur uit de kachel is gevallen. De be woners hebben zich in allerijl in veiligheid moeten stellen, daar het vuur in razende snel heid om zich heen greep, zoodat ook weldra de zolderverdieping in lichter laaie stond. Hoewel direct eenige slangenwagens in dienst werden gesteld, heeft men niet kunnen voorkomen, dat het vuur eveneens oversloeg naar het belenden de pand, waarin is ondergebracht het pakhuis van den heer W. M. Hierin lagen groote voor raden grondnoten opgeslagen, die een gretige prooi voor het vuur vormden. Inmiddels waren reeds zes stralen van slan genwagens in dienst gesteld, maar er was geen kijk op, dat men het vuur, dat in beide pan den nog hoog oplaaide, meester kon worden. Daarom heeft hoofdman Ph. van Ommeren, die de leiding van het blusschingswerk had, 'n motcrspuit ontboden, die met één straal ging werken, waarop men spoedig het vuur .onder de knie had. Een tweede straal van de motor spuit, die in reserve was gehouden, heeft men niet in dienst behoeven te stellen. De zolderverdieping en de tweede étage van het pand zijn uitgebrand. De bewoner was niet verzekerd. Het pakhtus en de voorraden van den heer M. hebben veel brand- en waterschade opge- loopen. Hier was alles verzekerd. Tot Zondag ochtend twaalf uur is men bezig geweest met het nablusschen met. drie stralen. Tevens heeft men tot dat tijdstip de handen vol gehad met het opruimingswerk. Er waren n.l. heel wat zakken grondnoten naar buiten geworpen. NEW-YORK, 27 Dec. (Reuter). Gedurende de Kerstdagen zijn in de Vereenigde Staten 344 personen om het leven gekomen bij auto ongelukken, branden, zelfmoorden en gevallen van verdrinking. Alleen bij verkeersongelukken werden 263 personen gedood. In de meeste steden was het voor den tijd van het jaar nogal warm. In de kerken was het zeer druk. Er werd gebeden voor de slacht offers der vervolgingen in Europa. Ook Marken heeft geprofiteerd van de gelegenheid en talrijke bewoners van het eiland hebben een baantje op de gladde ijzers gemaakt BOEKAREST, 26 Dec. (Havas). In den Kerstnacht is een personentrein, die van Ga- latz op weg was naar Chisinau, nabij het station Vaicaitzei in Zuid-Bessarabië in bot sing gekomen met een van den tegenoverge- stelden kant komenden personentrein. Uit de puinhoopen heeft men reeds 85 doo den geborgen, alsmede 325 gewonden, waar van er velen in zorgwekkenden toestand verkecren. De slachtoffers zijn meest vacantiegaugers, die van de lage Kersttarieven gebruik maakten om naar huis terug te keeren en daar Kerstmis te vieren. Men vreest, dat er onder de puinhoo pen van de houten wagons nog meer gewonden liggen. Het reddingswerk werd ernstig bemoeilijkt doordat tengevolge van het slechte weer het ver keer groote vertraging ondervond en de telefoon leidingen waren verbroken. Niettemin heeft men uit Galatz twee treinen met dokters en ver plegend personeel kunnen zenden. De twee locomotieven waren volkomen ver nield. Zeven wagens waren totaal verbrijzeld en alle overige min of meer beschadigd. In den loop van den nacht hebben de Roe- meensche ministers van Verkeer en Volksge zondheid zich naar de plaats van de ramp be geven. Uit het voorloopig onderzoek is gebleken, dat de van Galatz komende trein te Vaicaitzei op den van den tegenovergsstelden kant komenden trein had moeten wachten, doch door tot nu toe nog niet opgehelderde oorzaak is doorgereden. Het schijnt, dat de stationschef te Galatz den machinist een schriftelijke opdracht had gege ven, niet zooals gewoonlijk op het enkelsporige traject te Frecatai op den trein uit tegenover gestelde richting te wachten, doch eerst op het volgende station, Etulea, omdat de andere trein vertraging had. Deze tweede trein wachtte ech ter niet te Etulea. De stationschefs van Galatz en Frecatai zijn in hechtenis genomen. BOEKAREST, 27 Dec. (Havas). Het agent schap Rador deelt mede. dat Commene be noemd is tot ambassadeur bij den Heiligen Stoel. VENETIë, 24 Dec. (D.N.B.) De krachtige wind heeft in Venetië het water opgestuwd en de stad op alle laaggelegen deelen - over stroomd. Het San Marco-plein kan men slechts in bootjes oversteken. Talrijke winkels hebben waterschade gekregen. VERWACHTING geldig van hedenavond tot morgenavond ongeveer 19 uur: 1 VOOR DE KUSTSTROOK: lichte tot matige dooi, wisselende bewol- king, geen neerslag van beteekenis, mati js ge, tijdelijk krachtige Noordwestelijke wind. VOOR HET BINNENLAND: des nachts temperatuur om het vriespunt, overdag lichte tot matige dooi, wisselend bewolkt met plaatselijk nevel in den nacht en den ochtend, geen neerslag van beteekenis, meest matige Noordwestelijke wind. 1 WAARSCHUWING VOOR HET VERKEER: gewaarschuwd wordt tegen het gevaar van plaatselijk gladde wegen in het Zuid- oosten des lands. EE Zon op v.m. 8.11 onder n.m. 3.50 uur. Licht op n.m. 4.20. Maan op v.m. 10.31 mder n.m. 10.10. Eerste kwartier 29 Dec. j Heerlijke, vlug oplossende a n ij s blokjes 10 cis. per pakje FIRMA TONNEMA Cie. SNEEK Den tweeden Kerstdag, 's middags omstreeks 'half vier, heeft een felle brand gewoed in het woonhuis van den etaleur Brinkman en het aangrenzende pakhuis van den kippenkoopman H. Beerkma aan het Omsmedingskanaal te Winschoten. De brandweer uit Winschoten bestreed het vuur met drie stralen, doch kon niet verhin deren, dat het geheele pakhuis een prooi der vlammen werd, terwijl het woonhuis gedeelte lijk werd vernield. De inboedel is voor een deel gered Zevenhonderd kippen kwamen in de vlammen om, terwijl twee auto's zijn ver brand. De oorzaak van den brand is onbekend. De schade wordt door verzekering gedekt. De zestigjarige brandwacht R. Boelsen uit V/inschoten is bij dit blusschingswerk zoo on gelukkig komen te vallen, dat hij een been brak. De man is ter verpleging in het R.K. Ziekenhuis te Winschoten opgenomen. PRAAG, 25 Dec. (Havas) Na een korte ziekte is op 48-jarigen leeftijd te Praag over leden de'schrijver Karei Gapek, een der opmer kelijkste figuren in de litteraire wereld van Tsjecho-Slowakije. Capek was een persoonlijke vriend van pre sident Masaryk. Hij werd herhaaldelijk genoemd als candidaat voor den Nobelprijs. Over zijn bezoek aan Nederland schreef Capek een ook hier te lande veel gelezen boekje „Holland", dat hy eigenhandig illustreerde., PARIJS, 26 Dec. (Havas) "De commissie voor de resoluties van het Socialistisch Partijcongres is er niet in geslaagd, een ac- coord over de buitenlandsche politiek tot stand te brengen tusschen de groep-Blum en de groep-Faure. Beide groepen hand haven hun standpunt. In de commissie kreeg de motie-Blum-Zyromski-Lebas (tegen de politiek van München) 18 stemmen. De motie van Paul Faure, welke voortzetting van de vredespolitiek van München beoogt, kreeg 11 stemmen. Vier commissieleden heb ben zich onthouden. By de opening der zitting van het congres las eerst Paul Faure, de secretaris-generaal der partij, zijn motie voor. Hij zegt daarin, dat her bewapening geen doel kan zijn en dat bestrij ding van het fascisme niet beteekent het voeren van oorlog met een fascistisch land. De party moet streven naar een vreedzaam bestaan van de democratische naast de dictatoriale landen. De Fransche internationale politiek moet alleen door de vredesbelangen geleid worden. Dat zal siechts bereikt kunnen worden door een opgeven van den bewapeningswedloop. Een Fransch- Duitsche entente wordt beschouwd als het voor spel van een algemeene verzoening. Blum kreeg daarop de gelegenheid zijn motie voor te lezen, waarin het volgende wordt gezegd. De partij veroordeelt eenstemmig den oorlog. Het gaat thans om de vraag, of de partij zich nog kan houden aan haar historische houding en doctrinair standpunt. De partij moet de oor logsgevaren vaststellen, welke door de accoor- den van München nog zijn toegenomen, al is de oorlog zelf uitgesteld. De party moet erkennen, dat de zuiver socialistische methodes van den stryd tegen de oorlogsgevaren thans niet meer toegepast kunnen worden. De partij verklaart dus, zonder voorbehoud deel te nemen aan de verdediging van het land tegen alles, wat de integriteit van het geheele grondgebied en de souvereiniteit van zijn politieke onafhankelijk heid zou bedreigen. Die taak bestaat uit het geven van de hoogste technische doeltreffend heid aan de nationale verdediging. Op de col lectieve veiligheid alleen kan niet meer gerekend worden. De verdragen van wederzijdschen bij stand, waaraan men zich niet meer wenscht te houden, moeten opgezegd worden. Wel gehand haafd moeten worden de verdragen met Enge land en de Sovjet-Unie. De motie spreekt zich dan verder uit tegen de bezetting door een tegenstander van het nationalistische Spanje, de Balearen en de Ca- narische eilanden, zy richt zich niet tegen rechtstreeksche besprekingen met de dictaturen, mits die tot een regeling van alle Europeesche problemen leiden. Er wordt gepleit voor een uit gebreide internationale conferentie, ter verkrij ging van regelingen, die leiden tot een politieke entente en economische samenwerking der vol ken. Uitvoerig lichtte Blum daarna zijn motie toe. Naar Havas verder verneemt, bestaat er ook over de binnenlandsche politiek verdeeldheid tusschen de verschillende groepen. Het aantal sprekers is zoo groot, dat de spreektijd gerant soeneerd moest worden. Bij de stemming op het Congres over de buitenlandsche politiek behaalde Blum 4322 stemmen, Paul Faure 2837 en Gukowsky 60 stemmen. Er waren 1014 onthoudingen, ter- wyi er 181 stemgerechtigden afwezig waren. De motie tegen de wetsdecreten en de re geering Daladier verkreeg 7616 stemmen. PARIJS, 27 Dec. (Havas). De aartsbisschop van Parijs, Kardinaal Verdier, heeft per radio een Kerstboodschap uitgezonden, waarin hij vredeswenschen uitsprak en een beroep deed op de eenheid van alle Franschen. „Vlak bij ons en in het verre oosten vloeit nog steeds menschelijk bloed. Intusschen brengt deze Kerstmis ons, naar het schijnt, verwach tingen en het is slechts van ons afhankelijk die te versterken. Tijdens het afloopende jaar hebben wy uren van angstige ongerustheid be leefd. De oorlog stond voor onze deur. De he mel aan den eenen kant en aan den anderen de actieve samenwerking tusschen Frankryk en een groote verbonden natie nebben hem verwyderd. De eenheid van Frankryk en En geland is nauwer dan ooit. Dat vormt onze eerste hoop". De tweede hoop zag de Kardi naal in de eenheid, die tusschen de Franschen ontstaat en in het herlevend vertrouwen. De Kardinaal eindigde met een verheerlijking van de vrijheid, „die de ware eer des men schen blijft, de voorwaarde voor zijn verdien ste en tenslotte de beste waarborg voor zyn geluk". Volgens een op het reddingsstation te Oost mahorn ontvangen bericht, afgezonden door de kustwacht te Rottumeroog, bevonden zich Maan dag in de nabijheid van dit eiland drie vaar tuigen, die in het ijs bekneld zaten, in een moeilijke positie. Een dezer vaartuigen, een te Leer in Duitsch- land thuis behoorende schelpenzuiger, bevaren door schipper Houwing, had de vlag geheschen. De motorreddingboot „Insulinde" van de Noord- Zuidhollandsche Redding Maatschappij, onder bevel van schipper Toxopeus, is toen van Oost mahorn ter assistentie uitgevaren. Wegens het vele drijfijs op de Wadden moest de redding boot den geheelen nacht buitengaats biyven en zou by het aanbreken van den dag trach ten de in nood verkeerende vaartuigen te be reiken. Aangezien deze vaartuigen reeds geduren de de geheele winterperiode geen verbinding met de kust hebben gehad, vreest men dat er een ernstig gebrek aan voedsel en water zal zijn. De beide andere vaartuigen behooren in de provincie Groningen thuis. VIJF EN ZESTICSTE JAARGANG No. 21553 op Oudejaarsavond: UITSLUITEND MET ROOMBOTER BEREID! Tel. 10876 13714 11643 12193 Frankrijks antwoordnota te Rome over handigd. De Amerikaansche republieken verkla ren zich te Lima solidair. Krachtige voortzetting van het rechtsche offensief in Spanje. De leider der Belgische socialisten Emile Vandervelde hedenochtend overleden. De bekende Tsjechische schrijver Karei Capek overleden. Ernstige treinramp in Roemenië. Geen verzoening tusschen Blum en Faure Nabij Oostmahorn verkeeren drie sche pen in nood. Benoemingen in het Aartsbisdom en in het bisdom Haarlem. Felle branden te Rotterdam en Win schoten. Talrijke arrestaties in verband met het zedenschandaal te Batavia. o DE FMHPftOEVEB CEBPUIKT AVAklU I F* Sluit 1938 af met een aansluiting- op de radio centrale Dit verzekert U een storingvrye ontvangst Op Oudejaarsnacht tot na 2 uur Haarlem Tel. lOOlO In den Kerstnacht van 1929 is te Stouten- burg de jachtopziener Kuyt doodgeschoten. Eenige personen werden van dien moord ver dacht en allereerst viel de aandacht op enkele beruchte typen uit het stroopersgilde. Drie stroopers uit Nijkerkerveen hebben dan ook te Utrecht in voorarrest gezeten. Thans schijnt, zoo meldt het „Nieuws van den Dag", een zekere K. uit Amersfoort, die kort geleden is aangehouden wegens diefstal van kippen, in het Huis van Bewaring zijn geweten ontlast te hebben met de bekentenis, dat hy met nog iemand den moord heeft gepleegd. Hij is een van de drie stroopers, die destyds in voorarrest hebben gezeten. K. werd eenige weken geleden aangehouden door de marechaussee, omdat hij werd verdacht van kippendicfstal. Hij werd aangetroffen met een fazant en een kip in eên zak. De kip miste den kop. K. beweerde die te hebben gekocht en hij mocht verder rijden. Maar hy kreeg een waarschuwing voor het gemis van een achter licht. Toen de wachtmeester der marechaussêe op zijn verdere ronde een afgesneden kippen kop vond, begreep hij. dat K. hem had voor gelogen. K. werd weer aangehouden en toen bleek de kop op het kippenlichaam te passen. K. werd toen als verdacht van kippendiefstal aangehouden en naar Utrecht overgebracht. Daar werd hij veroordeeld tot zes maanden ge vangenisstraf.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1938 | | pagina 1