TROUW
KERK
STMT
VRIJDAG 30 DECEMBER 1938
R.K. Voorbereidend
onderwijs
*,Er is nog veel te doen," zegt
pater H. Helmer C.s.s.R.
DIEFSTALLEN BIJ RIJNLAND
TE ALPHEN AAN DEN RIJN
Schippers en dekknechten
staan terecht
Reiger" naar het nest
terug
Zaterdagmiddag op Schiphol
verwacht
SCHIERMONNIKOOG NOG
GEÏSOLEERD
Reeds vijf etmalen van post en
goederen verstoken
DE VLIEGVELD-AANLEG TE
BERGEN
Geen geschil tusschen Defensie
en de aanneemster
R.K. LEERGANGEN
Vierde lustrum van het Muziek
conservatorium
FRITZ KREISLER
Strubbelingen bij
de N.S.B.
Mutaties bij het Nationale Dagblad
Straatzangers in
goeden doen
Per auto gingen zij naar de studio
KLACHT TEGEN S.D.A.P.-
VOORZITTER
Ir. Mussert acht zich beleedigd
POSTBOOT OP EEN
ZANDBANK
Boter naar België
Invoercontingent voor Januari
vastgesteld
EXPORT VAN SPEK NAAR
DUITSCHLAND
Vergoeding vervalt
MOREELE EN GEESTELIJKE
HERBEWAPENING
Instemming uit Indië met den
oproep van H. M. de Koningin
NIEUWE ITALIAANSCHE
GEZANT
Geloofsbrieven aangeboden aan
H. M. de Koningin
RADIO WEERBERICHTEN-
DIENST
Regeling per 1 Januari 1939
Suriname leeft op
Nieuwe industrieele bedrijvigheid
ISOLATIEBUIS-INDUSTRIE
Minister Steenberghe vraagt
advies
DIRECTIE „ALGEMEEN
HANDELSBLAD"
Exploitatie der N.O.L.S.-lijnen
Octrooistrijd in de kunstzijde
industrie
Biggenmerken
Ernstige brand te
Rotterdam
Houtzagerij vernield
Auto geslipt door de
gladheid
Inzittende dame ernstig gewond
Buitenlandsche onderscheiding
UIT DE STAATSCOURANT
Onderscheiding
Onderwijs
Posteryen
Bevordering
Pachtkamers
V olkshuisvesting
Tijdens de Donderdag te Amsterdam gehou
den vergadering van den Haarlemschen R. K.
Diocesanen Bond van Onderwijzeressen bij het
Voorbereidend Onderwijs „St. Theresia van
Avila" heeft pater H. Helmer C.S.S.R. een inlei
ding gehouden over het onderwerp: „Er is nog
veel te doen."
Pater Helmer betoogde in zyn inleiding dat de
verdieping van de katholieke mentaliteit een
eerste eisch is. Er zijn ontzettend veel middelen
om het groote doel te bereiken, maar het ge
vaar dreigt, dat door de veelheid der middelen
het doel zal worden voorbij gezien. Daarom moet
er meer bezield en meer gefundeerd gearbeid
worden in een zuiver katholieken geest. De on
derwijzeres bij het voorbereidend onderwijs moet
de kinderen vormen. Zij heeft tot taak den geest
te ontwikkelen en wat sluimert in het kind te
doen ontwaken. Zij mag daarbij dus nooit voor
bij zien wat reeds in het kind is. Nooit ook mag
zij zich laten neerslaan door de gedachte, dat
van het kind later niets zal terecht komen. In
tegendeel, moet zij deze gedachte verwerpen en
met meer ijver arbeiden aan zijn heil. En
daarvoor is die zuiver katholieke geest noodig.
Zij moet het kind kunnen zien zooals God het
ziet.
Het is onfeilbaar zeker, dat de doopdag de
gewichtigste dag is in het leven van den
mensch. Immers dan wordt het kind, dat zonder
doopsel, voor God een onding is, een Godskind.
Niet door de H. Communie dus, doch door het
doopsel komt God voor de eerste maal in het
kind. De H. Communie is er om het gevoel te
versterken en te verinnigen.
Het is nu de hoogste roeping te bevorderen dat
de kinderen zichzelf bewust worden van het
Goddelijk leven in zich en tevens dit Goddelijk
leven in hen te versterken.
Uitvoerig besprak pater Helmer de te volgen
methode en met nadruk wees hij er op hoe ver
keerd het is om kinderen, die nog niet tot de
jaren des verstands gekomen zijn, dus de kleu
ters beneden zeven jaren, die nog geen begrip
kunnen hebben van God, steeds over God te
spreken. Wanneer een kind iets doet, dat het
niet mag doen, dreige men niet steeds met de
boosheid van God.
Beneden verstand en wil kan een kind noch
klein noch groot kwaad doen.
Door het misbruiken van God om indruk te
maken doet men zeer verkeerd.
Men dringe ook het onbegrepen gebed niet op
bij den kleuter. Het is een verkeerde voorstel
ling en in strijd met de theologie, wanneer men
beweert dat het gebed van zulke kleinen God
aangenamer is dan het gebed van hen, die be
grepen kunnen. Slechts wanneer men begrijpt,
wat men God vraagt, krëgt het gebed waarde.
De taak van de onderwyzeres bij het voorbe
reidend onderwijs is moeiiyk en kan slechts ver
vuld worden, wanneer men de biyheid bezit.
Nooit zal die taak goed vervuld worden, wanneer
men de roeping mist en slechts werkt om gelde-
ïyk loon. Natuurlijk is een streven naar maat-
schappelijken vooruitgang noodzakelijk, maar
zelfs al zou men bijna niets verdienen, dan nog
moet de katholieke mentaliteit zoo zijn, dat
men met plezier arbeidt en op de eerste plaats
denkt aan de zielenredding. In dit verband wees
pater Helmer op de onderwijzers en onderwijze
ressen uit den tijd dat het katholieke onderwys
niet gesubsidieerd werd en die om hun offerleven
als voorbeeld mogen worden gesteld
Op deze zeer interessante inleiding volgde
een even interessante gedachtenwlsseling.
Aan het einde van de bijeenkomst werd mede
gedeeld dat de volgende jaarvergadering in Rot
terdam zal worden gehouden.
Tot slot zong het Hollandsche Jeugdkoor on
der leiding van Louis Schwirtz op uitstekende
wyze een achttal liederen, waarvan het lied van
den verkeersagent een daverend succes oogstte
en spontaan werd medegezongen.
Gedurende een reeks van jaren zyn te Alphen
aan den Rijn granen en andere goederen ver
duisterd, welke vervoerd werden op schepen
van de Motordienst-onderneming „Rynland"
aldaar. De daders namen telkens kleine par
tyen weg, zoodat de benadeelden niets van de
diefstallen merkten. Toen de zaak aan het licht
kwam, bleek dat enkele schippers en dekknech
ten van de onderneming er bij betrokken waren.
Donderdag stonden zy allen terecht voor de
Haagsche rechtbank. De voornaamste verdachte
was de 47-jarige schipper A. B. te Alphen aan
den Rün, die geruimen tijd in dienst is geweest
van de onderneming .Rijnland" en van zyn
functie misbruik maakte door het ontvreemden
van granen en dranken. De officier van justitie,
mr. Cohen Tervaert, eischte tegen hem een ge
vangenisstraf van 10 maanden.
Een tweede schipper, de 39-jarig'e M. H., had
zich bovendien nog schuldig gemaakt aan dief
stal van een hoeveelheid erwten, van een vat
petroleum, dat in de Maas te Rotterdam dreef,
en van steenkoolbriketten. Het O. M. achtte
ook hier het ten laste gelegde bewezen en
eischte, in verband met de genoemde andere
diefstallen, een gevangenisstraf van 1 jaar.
Voor dezelfde feiten stonden terecht de44-
jarige schippersknecht J. R. O., de 40-jarige
dekknecht J. van L., de 32-jarige chauffeur
H. H. v. d. S., de 63-jarige schipper D. v. d. S.,
en de 51-jarige landarbeider A. van V. Allen
hoorden een voorwaardelijke gevangenisstraf van
6 maanden met een proeftijd van 3 jaar tegen
zich eischen, slechts tegen den 63-jarigen S.
eischte het O. M. een gevangenisstraf van 8
maanden met een proeftyd van 3 jaar.
Vervolgens stonden vijf helers terecht, die
allen de gestolen granen hadden opgekocht,
hoewel zij konden weten, dat de goederen van
diefstal afkomstig waren. Tegen den 50-jarigen
schipper A. S. eischte de officier een gevange
nisstraf van 8 maanden voorwaardelijk met een
proeftyd van jaar, evenals tegen den 46-jarigen
tuinder H. K. Tegen de overigen, den 38-jarigen
fabrieksarbeider A. H., den 52-jarigen fabrieks-
onderbaas W. van W., en den 45-jarigen fa
brieksarbeider H. W. eischte het O. M. gevan
genisstraffen van 6 maanden voorwaardelijk
met een proeftijd van 3 jaar.
Uitspraak in al deze zaken op>12 Januari 1939.
Donderdagmiddag te ongeveer half vier is de
Reiger te Cairo geland. De reis had van Khar
toum, waarvandaan dien ochtend werd ver
trokken, wederom een vlot verloop. In Luxor
werd een tusschenlanding gemaakt en van den
rusttijd van twee uur maakte het gezelschap
gebruik om een bezoek aan de Egyptische ko
ningsgraven te brengen-:
In Cairo zal gezagvoerder Scholte een beslis
sing nemen over de verder naar Nederland te
volgen route.
Aanvankeiyk was wel overwogen de terugreis
van Cairo via Benghasi en Catania naar Na
pels te doen geschieden. Eenige vliegvelden
langs deze route bevonden zich echter de vorige
week in minder goeden staat. Op grond van de
rapporten, die voor Scholte in Cairo klaar lig
gen, zal hij het reisschema vaststellen. Waar-
schynlijk is het, dat hij verder de gewone win-
terroute der Indië-vliegtuigen kiest: via Athene,
"Napels en Marseille naar Amsterdam. Hierdoor
verandert de tijd van aankomst te Amsterdam
natuurlijk niet. Het traject, dat Zaterdag wordt
gevlogen, n.l. Marseille-Amsterdam, blijft onge
wijzigd.
Zaterdagmiddag om ongeveer half drie
wordt de Reiger te Schiphol verwacht.
De isolatie van Schiermonnikoog is wederom
met een dag verlengd. Vijf etmalen is Schier
monnikoog nu weer van post en goederen ver
stoken gebleven. De postboot heeft reeds elf
dagen lang geen dienst gedaan. Omstreeks
twaalf uur Donderdagmiddag is de boot van
Oostmahorn vertrokken, doch de zuideiyke
wind had zooveel dryfys in de richting van het
eiland verzameld, dat de postboot gedwongen
was terug te keeren. Er bevonden zich tien
passagiers aan boord.
Naar aanleiding van berichten, welke zouden
wijzen op een geschil tusschen het ministerie
van Defensie en de N.V. Aanneming Maat
schappij v.h. Hillen en Roosen en Betonbouw
Trio te Amsterdam nopens het inrichten van
een militair luchtvaartterrein te Bergen, N.H.,
deelt men ons desgevraagd van officieele zijde
mede, dat begin November door de directie
gedeeltelijk een nader onderzoek van den bo
dem werd noodig geacht en dat over verdere
uitvoering van het werk overleg met genoemde
aanneemster wordt gepleegd.
Van een geschil als vorenbedoeld is derhalve
geen sprake.
25 Januari zal het twintigjarig bestaan van 't
Muziekconservatorium der R.K. Leergangen
directeur de heer Willem van Kalmthout fees-
teiyk worden gevierd.
Een comité is gevormd om de plannen voor
de feestviering nader uit te werken en te or-
ganiseeren.
Fritz Kreisler is dezer dagen van zijn Ameri-
kaansche tournée naar Europa teruggekeerd.
De kunstenaar zal op Donderdag 5 Januari
in een recital (het eenige in dit seizoen in ons
land) in de groote zaal van het Concertgebouw
te Amsterdam optreden.
f
Het A.-R. dagblad „De Standaard", waaraan
we onlangs een en ander ontleenden over strub
belingen in dg N. S. B., meldt thans, dat het met
„H#t Nationale Dagblad" al evenmin naar
wensch gaat, althans niet naar den wensch van
den leider.
De heer Roskam, aanvankeiyk directeur
hoofdredacteur, daarna cultureel redacteur, is
thans geheel van het N. S. B.-dagblad losge
maakt. Hij is nu benoemd tot „Boerenleider".
De heer Hollander, de bekende „parlementaire"
redacteur, is ook als verslaggever ontslagen.
Mr. Reydon van „Volk en Vaderland" is thans
parlementair redacteur van „Het Nationale
Dagblad" geworden. De Hagenaar Meyer heeft
eveneens zyn ontslag als redacteur gekregen en
van het administratieve personeel zijn verschil
lende personen ontslagen.
De omvang van het N. S. B.-blad is reeds
eenigen tijd ingekrompen en van 12 tot 10 pa
gina's teruggebracht.
Het behoeft wel geen betoog, dat het over
gebleven personeel aan „Het Nationale Dag
blad" thans in angst en vrees verkeert, dat het
eerstdaags eveneens, aanzegging van ontslag zal
ontvangen.
De Engelsche B.B.C. heeft dezer dagen twee
jonge lieden van de straat gehaald, een guitaar-
speler en een straatzangeres, om hen tot stars
van de populaire middaguitzendingen te maken.
Dat komt misschien ook bij andere omroep-
maatschappijen wel eens voor, maar belangrijk
in dit geval is een andere omstandigheid: de
ambtenaren van de B.B.C. waren niet weinig
verwonderd, toen het paar voor het eerste op
treden in een eigen auto kwam aanrijden, die
wel is waar geen Rolls-Royce was, maar ook
geenszins behoorde tot die categorie van voer
tuigen, die men in Engeland „auto van den
armen man" noemt.-
Men vroeg den straatzangers hoffelijk, of zij
dan genoeg verdienden om een wagen te kun
nen houden en kreeg een antwoord, dat den
ambtenaren duidelijk maakte, dat deze beide
zangers die hun contract reeds met de
B.B.C. geteekend hadden meer verdienden
dande afdeelingschef, die hen van de straat
„gered" had!
De beide jonge menschen zijn sinds eenigen
tiid gehuwd en beginnen, nadat zy de „vrij
gevige" wijken van Londen op hun groote kaart
aangeteekend hebben, hun werk om 11 uur in
den morgen. Is een stadsdeel „afgewerkt", dan
begeeft men zich in zijn wagen snel naar het
volgende. Precies acht uren wordt met onder
brekingen gezongen en het geld geïncasseerd.
Men moet toegeven, dat beiden uitstekende, zii
het ook ongeschoolde zangers zijn, die voordee-
lig afsteken bij de jankers, die men in bef
algemeen in de straten van Londen hooren kan.
Per dag verdienen zy volgens een mededeeling
van den man minstens 30 gulden, maar dikwijls,
vooral op dagen van opera's en concerten, zijn
de ontvangsten nog hooger.
Zelfs de „ontdekking" door de ambtenaren
van de B.B.C. was niet toevallig, maar door de
beide zakelijke lieden uitgelokt. Zij posteerden
zich een week lang in een bepaalde straat en
op -een bepaald uur, wijl zy wisten, dat een
ambtenaar van de B.B.C. hun dan passeeren
moest. Inderdaad sprak deze man hen op een
gegeven oogenblik aan en verzocht nun hem
naar de studio te vergezellen. Zy deden zeer
gelukkig en schuchter, zongen proef en hadden
een uur later een contract in den zak.
Het zingen op straat willen zy echter niet
opgeven. Thans, als „stars", hopen zy hun dage-
lijksche ontvangsten te kunnen verdubbelen.
Misschien koopen cjeze merkwaardige „armen"
dan nog eens een echte Rolls-Royce.
Namens ir. A. A. Mussert, leider der N.S.B.,
heeft mr. A. J. van Vessem, rechtskundig raads
man der N.S.B., bij den Officier van Justitie te
Amsterdam een klacht ingediend tegen ir. J. W.
Albarda met verzoek tot vervolging wegens
smaad subs, beleediging.
Deze zou in zijn Kerstrede o.m. gezegd hebben:
„Als de heer Mussert de macht in handen kreeg,
zou er weinig anders gebeuren dan wanneer
Hitier ons land veroverde, aan wien Mussert het
wel spoedig zou uitleveren."
De postboot „Ameland", is Donderdagmiddag
op de terugreis van Holwerd naar Ameland
halverwege Nes op een zandbank vastgeloopen.
Er bevonden zich tien passagiers, benevens
post voor Ameland van tien dagen aan boord.
Men hoopte de boot hedennacht vlot te kunnen
brengen. De passagiers waren genoodzaakt den
nacht op het wad door te brengen.
BMMSMHHHRnnM
Wij vernemen van bevoegde zijde, dat de Bel
gische regeering voor invoer van boter gedu
rende de maand Januari 1939 een globaal con
tingent van in totaal 550.000 k.g. heeft vast
gesteld. Het aandeel van Nederland bedraagt
hierin 27lA pet. De betreffende hoeveelheid
moet uiterlyk 31 Januari 1939 in België worden
ingevoerd.
Minister Steenberghe heeft, naar het Han
delsblad meldt, besloten, met ingang van 1 Ja
nuari as. aan de exporteurs van spek naar
Duitschland niet langer een vergoeding te ge
ven, in welken vorm ook, voor exportrecht.
Met irigang van dien datum komt te verval
len de vergoeding van een halven cent per kilo
(het z.g. „spekpotje"). De resteerende l'A cent
per kilo voor verrichte werkzaamheden zal na
der worden bezien, doch wordt voorloopig nog
uitbetaald. Deze vergoeding, zoo wil de minister,
mag echter in géén geval zóó worden beschouwd,
dat daarin een zekere erkenning van export-
recht ligt besloten.
Het moderamen der Christelyke Staatkundige
Party in Indië heeft aan H. M. de Koningin
een adres gericht, waarin hartelijke instemming
wordt betuigd met den oproep van H. M. tot
moreele en geestelijke herbewapening.
Uit Soekaboemi en omstreken zijn niet min
der dan zeshonderd adhaesie-betuigingen met
den oproep van de Koningin ontvangen.
H. M. de Koningin heeft Donderdagnamiddag
te kwart over zes uur ten paleize Noordeinde
te Den Haag ontvangen den heer Pasquale
markies Diana ter overhandiging van zijn ge
loofsbrief als buitengewoon gezant en gevol
machtigd minister van Z. M. den koning van
Italië bij H. M's. hof, alsmede van den terug-
roepingsbrief van zijn ambtsvoorganger.
Met verwyzing naar de betreffende bekendma
king, van 29 December 1936, meldt de Ned
Staatscourant, dat met ingang van 1 Januari
1939, in de „Regeling radio weerberichtendienst
De Bilt" de volgende wijzigingen worden aan
gebracht:
lo. de weersverwachtingen van algemeenen
aard zullen op werkdagen in plaats van te 10.50,
12.55 en 19.55 uur A.T. te 11.40, 12.55 en 21.00
uur worden uitgezonden.
De uitzending van de weersverwachting van
algemeenen aard op Zon- en algemeen erkende
Christelijke feestdagen (de Goede Vrijdag in
begrepen) en op den Nieuwjaarsdag, blijft be
paald op 19.55 uur A.T.
2o. de nachtvorstberichten zullen elk jaar
worden uitgezonden gedurende de tydvakken
1 April tot 1 Juli en 15 September tot 15 No
vember, en wel:
a. op werkdagen te 15.45 uur A.T. en onmid-
dellyk na de uitzending van de weersverwach
ting van algemeenen aard van 21.00 uur A.T.
b. op Zon- en algemeen erkende Christelijke
feestdagen (de Goede Vrijdag inbegrepen) on
middellijk na de uitzending van de weersver
wachting van algemeenen aard van 19.55
uur A.T.
Gedurende de geldigheid van den zomertijd
wordt het bericht van 21.00 uur A.T. gesteld
op 22.00 uur A.Z.T. en dat van 19.55 uur A.T.
op 21.00 uur A.Z.T De overige onder lo. en 2o.
genoemde berichten blijven gedurende de gel
digheid van den zomertijd op dezelfde uren
A.Z.T.
De voluit uitgesproken weersverwachtingen
zullen niet meer worden gevolgd door een over
eenkomstig codeweerbericht.
PARAMARIBO, 29 Dec. (Aneta.) Als teeken
van opleving in het économische leven van Su
riname kan worden aangemerkt, dat de Alu
minium Company met den bouw van een twee
de bauxietfabriek zal beginnen. Voorts zal de
Standard Oil in Februari een begin maken met
haar aangekondigde olieboringen.
Een Engelsch consortium heeft met succes
proeven genomen met een watervliegtuig by het
nagaan van de mogelijkheid om by goud-ont
ginningen in het Lawa-gebied personen en ma
chines door de lucht te vervoeren.
De minister van Economische Zaken maakt,
ingevolge het bepaalde by artikel 8, lid 4, van
de wet op het algemeen verbindend en onver
bindend verklaren van ondememersovereenkem-
sten 1935 bekend, dat hij aan de vaste commis
sie van den Economischen Raad, ingesteld by
K. B. van 28 Augustus 1935, heeft verzocht hem
te willen adviseeren over het nemen van een
algemeenen maatregel van bestuur, als be
doeld in artikel 2 van voormelde wet, ten aan
zien van een by hem ingediende ondernemers-
overeenkomst inzake een afzetquoteregeling en
een regeling van prijzen en verkoop6voorwaar-
den in de isolatiebuis-industrie.
Naar we vernemen zal in de vacature, ont
staan door het overlyden van den heer ir. A.
Heldring, voor benoeming tot directeur van het
Algemeen Handelsblad N.V. worden voorgedra
gen mr. H. M. Planten te Wassenaar, oud
advocaat te Soerabaja, thans directeur van de
Algemeene Nederlandsche Vereenigiug voor
Vreemdelingenverkeer te 's-Gravenhage
De minister van Waterstaat heeft aan het
Comité van' actie te Veendam, dat destyds is
ingesteld om de exploitatie van de N.O.L.S.-
lijnen voor het passagiersverwoer te handha
ven, medegedeeld, dat dit vervoer kan worden
gehandhaafd tot 15 Mei, in welke periode de
streek nu werkelijk moet laten blijken, dat men
een spoorwegverbinding waard is.
Het betreft hier de lijnen ZuidbroekStads
kanaal en StadskanaalAssen.
Zooals bekend, voert het concern der A.K.U.
en H.K.I. een octrooistrijd onder meer tegen de
N.V. Kunstzijdespinnerij Nyma te Nijmegen. In
dien strijd heeft thans de Arnhemsche recht
bank de beide eischende partijen in haar vorde
ringen, voor zooveel steunende op het bekende
Singmaster-octrooi, niet ontvankelijk verklaard.
Van 12 tot 17 December zijn 42.725 (v. j.
30.784) biggenmerken aangebracht.
Van de toekenning 1938 zijn tot 17 December
gebruikt 2.036.720 merken, tegenover 1.776.881
merken van de toekenning 1937 op het overeen
komstige tijdstip van het vorige jaar.
Van 1 Januari tot genoemden datum zijn m
totaal 2.299.449 (v.j. 1.927.020) biggen gemerkt.
Wie <flt bori
voor zich ziet
moet x t r o
voorzichtig
zijn, want hij
nadert 'n voor-
rangsweg (óók
het verkeer
van links laten
vóórgaan!)
Donderdagavond om zes uur is brand uitge
broken in het gebouw van de N. V. Neder
landsche kinderwagen- en houtwarenfabriek
„Torek", gevestigd aan de Schiestraat 1 te Rot
terdam.
De brandweer verscheen spoedig met enkele
slangenwagens ter plaatse. Dikke rookwolken
stegen uit het complex omhoog.
De brandmeester bemerkte, dat de brand een
vry ernstig karakter droeg en gaf mede met het
oog op de oude en de zeer dichte bebouwing
het alarm „middelbrand", waarop twee motor
spuiten, alsmede een reserve-wagen naar de
plaats van den brand uitrukten.
Met acht stralen op de waterleiding en twee
op de motorspuit wist de brandweer, onder lei
ding van hoofdman Kruis, het vuur na een
uur van moeizamen arbeid te bedwingen.
De brand woedde hoofdzakelijk op de bene
denverdieping, waar een houtzagery en een op
slagplaats van rubber gevestigd zijn. Deze
brandden totaal uit.
De nablussching nam nog enkele uren in be
slag. Omtrent de oorzaak van den brand tast
men in het duister.
Door de gladheid is Donderdagmiddag op den
ryksstraatweg NOnspeetHarderwyk, ter hoogde
van Hulshorst, een personenauto, welke een boe
renwagen wilde passeeren, by het remmen voor
een tegemoetkomenden grooten vrachtauto ge
slipt en tegen een boom gereden. Een inzittende
dame, de zuster van den bestuurder E. Dekker
uit Velsen, werd ernstig gewond. Zij moest
naar het ziekenhuis „Salem" te Ermelo wor
den overgebracht. De bestuurder liep een lichte
verwonding aan het hoofd op, doch kon zijn
reis vervolgen,
De auto is aan de rechterzijde zwaar bescha
digd.
Dr. W. van der Wyk, directeur van de Hoo-
gere Burgerschool aan de Raamstraat te
's-Gravenhage, is door den president der Fran-
sche Republiek benoemd tot ridder in het Le
gioen van Eer.
Benoemd tot ridder in de orde van den Ne-
derlandschen Leeuw ir. A. van Driel, te Voor
burg, scheepsbouwkundig adviseur by de
scheepvaartinspectie, voorzitter van de benzine
commissie 1927.
Aan mejuffrouw J. S. C. van Riemsdijk is
op verzoek eervol ontslag verleend als leerares
aan de R. H. B. S. te Warffum.
Tydelijk benoemd tot plaatsvervangend lid in
de commissie, van 1 Augustus 1938 tot en met
31 Juli 1939 te Utrecht belast met het afne
men van de theoretische en praktische tand
heelkundige examens: mevrouw E. Elema, as
sistente aan de rijksuniversiteit te Utrecht.
Met 1 April 1939 is als beheerder van het
bypost, telegraaf- en telefoonkantoor te 'sGra-
venhage (Appelstraat) aangewezen de commies
by den P., T.- en T.-dienst J. Krijger, thans
te Zeist.
Met 1 Januari 1939 is bevorderd tot as
sistent bij het ryksproefstation en den voor
lichtingsdienst ten bate van de leder- en
schoenindustrie te Waalwyk J. N. Gerssen,
thans analist le klasse.
Aan A. J. de Jong is op verzoek eervol ont
slag verleend als plaatsvervanger van het eer
ste lid der pachtkamer van het kantongerecht
te -Sneek.
Op verzoek van den benoemde is ingetrok
ken het K. B. van 20 October 1938, voor zoo
veel het betreft de benoeming tot plaatsver
vanger van het tweede lid van de pachtkamer
van het kantongerecht te 's Hertogenbosch
van jhr. mr. F. J. C. M. van Ryckevorsel te
Den Dungen.
Met 1 Januari 1939 is benoemd tot inspecteur
van de volksgezondheid, bij den dienst, welke in
het bijzonder is belast met de handhaving van
de wettelijke bepalingen betreffende de volks
huisvesting, jhr. ir. J. de Ranitz te 's Graven-
hage, thans als zoodanig werkzaam op arbeids
overeenkomst. Als zyn ambtsgebied is aange
wezen de provincie Zeeland en het Westeiyk
deel van de provincie Noord-Brabant tot en
met de gemeenten Hooge en Lage Zwaluwe,
Zevenbergen, Hoeven, Rucphen en Zundert.
Éen roman van Enrica von Handel-Mazzetti
44
Maar de moeder vroeg, zich wat oprichtend,
met een smachtenden blik in haar gebroken
oogen:
„Lieve jongen, heb je den briefaan
papagegeven?" Haar moede arm legt zij
om zijn schouder, opdat hij niet koud wordt, zoo
zonder blouse! Zuster Juliana denkt: net de
heilige Genoveva met haar Smartenrijk.
Willy's oogen sperren zich wyd open, zijn
neusvleugels trillen, hij beweegt de lippen, maar
brengt geen woord uit. De zuster vermoedt reeds,
dat er iets is: „ja, ja," zegt zij, „hij heeft den
brief afgegeven."
„Weet u dan al iets?" vraagt de lijderes zwak.
„Willy, Willy en haar stem breekt in
doodsangst, en als twee sterren, die in zee ver
zinken en verdrinken, lichten haar oogen: „wat
heeft je lieve goede papa gezegd? Wat laat hij
zeggen aan je arme je arme moeder?"
In de zaal is het doodstil, gegn zieke kreunt
en geen kuchje wordt gehoord.
„Mammie o, 't is zoo verschrikkelijk
om het te moeten zeggen, en liegen mag hy
hiet, neen, tegen mama zeker niet. „Ik mocht
nietik mochtde andere heer heeft
den briefaan papagebracht
„Willy, Willy, en mama heeft je gezegd, dat
je den brief zelf moest geven aan papa, en je
hebt niet gehoorzaamd, mijn kind?" het is een
smartkreet, die den knaap door merg en been
dringt! Jezus, Maria en Jozef! De zuster met de
waskaars legt het boek weg, neemtden
witten doelhoudt dezen voor de moeder
vaster gutst een groote bloedvlek op uit
haar lieve, lieve mond.
„Mammie! Lieve mammie!" snikt Willy; bui
ten zichzelf van smart. „Ik kan er niets aan
doenAls u 't wilt, zal iknog eens gaan
maar papa wilde mij niet
„Niet?" haar hoofd viel terug in het
kussen, haar handen krampten zich vast in de
deken.
Een blauwe lichtstraal flikkerde langs het
venster en weer werd het donker als de nacht.
„WiUy mijn kind en vergeeft hij
mij niet? Zeg me alles je weet meer
De knaap legde zijn hoofd op het kussen,
naast het hare en sprak fluisterend, bevend als
een espenblad, in haar oor:
„Toe mammie, wees nu stilpapa was
boosmaar hij zal weer goed worden."
De moeder sprak geen woord, zij lag stil, wit
als was. weenend als een Magdalena.
„Mevrouw!" smeekte zuster Juliana dringend.
..Wind u niet zoo op. Het is verkeerd, heel ver
keerd, dat mijnheer niet begrijpt dat hij u dank
baar moet zijn, maar God weet alles en zal het
u vergelden."
Een oogenblik hielden de tranen yan bitter
leed, die de levenskracht van de kleine marte
lares uitputten, op te vloeien.
„Zuster," zei ze met schier toonlooze stem.
„Zeg toch niets van hem,die zoo nobel
is! O zuster,als hij my uitscheldt
en my niet vergeeftheeft hij er dan geen
reden voor? Ik heb hem immers beloofd
vandaag zou hy vrij zijn en niets
heb ik gedaan. O. hij heeft gelijk als
hij vertoornd is! Zuster, met mij is 't gedaan
ik kan niet meer,mijn kracht is op.
Maar de smartdie ik nu doorstaen
mijn tranenzuster, u gelooft toch
dat God barmhartig issmeekte zij over
mand, haar handen samenvouwend en opheffend
naar het beeld van den vfrlosser dat bij het
bed stond op een voetstuk, „neem* alles alles
wat ik nog bezitlijdentranen
en mijn arm levenmaar redred het
zijne!"
„O. de liefde is toch verheven!" zei zuster
Juliana zacht voor zich uit. In de zaal was het
stil, slechts het kleine Loretteklokje, dat geluid
werd, om het opnieuw met hevige woede drei
gende onweer af te wenden, hoorde men. Zus
ter Juliana overwoog in onschuldig gemijmer:
„O die heilige liefde, en hij, dien zij bemint,
is toch een verstokt zondaar! Hoe moeten wij
u, lieve Jezus, dan niet minnen?"
VI
Nog rommelde het onweer, de regen plaste
op de straten en kletterde als een snel geweer
vuur tegen de ruiten. In het paleis van den her
tog van Sachsen-Teschen op de Augustinuskade
stonden lakeien in rijke uniform achter de drui
pende ramen en sloegen het hevig onweer gade.
Dat de bedienden naar de eerste verdieping
gekomen waren, was het eenige teeken, dat bui
ten den oerouden hertog Albert, die den linker
vleugel bewoonde, heden nog een andere voor
name persoonlijkheid in het paleis haar intrek
had genomen. De voorbijgangers, die met opge
slagen kragen en diep in de oogen getrokken
hoeden in den gutsenden -regen langs de Augus
tinuskade waadden, bepeinsden: Aartshertog
Karl moet toch nog in Weenen zyn en is niet,
zoóals gezegd wordt onmiddellijk na het feest
naar Baden teruggekeerd
Het was, op het nu en dan heen en weer dren
telen der bedienden na, doodstil in het huis,
als in een betooverd slot In de kleine eetzaal,
waar de aartshertog gewend was en petit comité
te tafelen, was gedekt: de soep dampte in de
porceleinen terrine; de lakeien stonden achter de
leege stoelen der hooge heeren. bewegingloos als
de hofstoet in Doornroosje's paleis. Slechts
Enoy, de chefkok, die zoo juist uit zijn heilig
dom naar boven was gekomen, liep ongedurig
om de met glas en zilver versierde tafel heen.
Zijne keizerlyke hoogheid had tegen twee uur
het diner besteld en het was reeds half vier;
zijne keizerlijke hoogheid was in z'n werkkamer
en liet zich niet zien. Nu en dan hoorde men
hoesten of kuchen en het ritselend omslaan van
foliobladen. Zijne hoogheid was dus aan den
arbeid. Na een uur was de 'plaatsvervangende
stadscommandant die door den opperhofmeester,
Graaf Grünne, in allerijl ontboden was, bij zijne
keizerlyke hoogheid geweest in gezelschap van
zijn adjudant die een paar loodzware registers
droeg. Daarna had de aartshertog zich in zijn
werkkamer teruggetrokken met het strenge be
vel, hem niet te storen. De prins van Nassau
was naar Baden teruggereden en had een brief
van zijne keizerlijke hoogheid voor diens gema
lin meegenomen. Dat was alles. Enoy wist
echter, want de lyfarts van zijne keizerlijke
hoogheid, dokter Franz Wolff, had hem dat on
langs nog gezegd, dat het niet goed was. als zijn
meester omwille van veel geestelijken arbeid
slaap en eten beschouwde als bijzaken.
„Ik geloof, dat het correctieproeven zyn van
zijn nieuwe boek, die hij zich heeft laten bren
gen," dacht Enoy verstoord. Hij haatte die proe
ven en dien beambte, die ze gebracht had. met
al den gloed van zijn Fransch temperament.
Zijn meester leefde overigens meer dan 'sober,
bijvoorbeeld deze twee dagen nu in Weenen ver
stierf hij zich weer als een kluizenaar. Als Char
les Enoy hem nu en dan in samenwerking met
zyn collega's Dellapes en Wenderoth een culi
naire verrassing bereidde was het zeker dat de
aartshertog te laat aan tafel kwam en de schotel
dientengevolge niet meer a point was, dat hij zelfs
'geheel ongenietbaar was geworden zooals onlangs
nog de Ragoüt la Berry; en ware Enoy niet
een evengoed christen geweest ais hij een eer
gierig kok was, dan zou hij zich toen doorsto
ken hebben met een degen, op het voorbeeld van
zijn wereldberoemden collega-landgenoot Vatel
Een knetterende, zwavelgele bliksem flitste;
de donder dreunde door alle vertrekken. De be
dienden sloegen een kruis. Boutet, de eerste ta-
feldienaar, wees met zyn duim over z'n schou
der naar een schilderij van den zondvloed, dat
met andere bijbelsche voorstellingen aan den
wand der kamer hing: „Daar lijkt 't veel op."
Charlier. de tweede tafeldienaar, stemde in: „Ja,
daar lijkt 't miserabei veel op."
De storm gierde om het kasteel als bezeten
en als een horde furiën huilden spookstemmen
in den met mooie bronzen versierden schoor
steen.
Enoy huiverde, streek zyn gebloemd zyden
vest glad, wierp een waarschuwenden blik naar
de bedienden en verliet zacht als een kat de
kamer. Graaf Grünne was een klein uur ge
leden reeds vertrokken, men wist niet waarheen;
Enoy wilde het wagen, zijn voornamen gebieder
persoonlijk in allen eerbied opmerkzaam te ma
ken op het middagmaal, dat koud werd en op
de heerlijke saus, die bedierf.
yoEn doorschreed heel zacht verscheidene sa
lons; de deur van het werkvertrek stond op een
kier. Hy opende ze na herhaald bescheiden klop
pen en trad na een vraag: „Wie is daar?" bin
nen. De veldmaarschalk zat gebogen over een
bundel acten aan zyn schryftafel, die, evenals
het geheele ameublement, hoogst eenvoudig was,
en las, met de veeren pen in de hand en nu
en dan een woord neerschryvend, de groote fo
liobladen het een na het ander door. Hy was
nog gekleed in de maarschalksuniform, maar
had het gulden vlies afgelegd. Het lag op het
kleine tafeltje by het venster, naast zijn degen.
„Ik verzoek onderdanigvoorzichtig
kwam Enoy dichterby, doch op het parket zon
der tapijt kraakten zyn schreden harder dan
hü wilde. (Wordt vervolgd)
