1939 Wang acht de voorstellen van Konoye aanvaardbaar Een communiqué uit Berlijn K.R.O.-pelgrims bij Z. H. den Paus TSJANG ONTVING ZIJN TELEGRAM NOG NIET Het nieuws van heden DE BAROMETER i VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE, NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884 Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor Haarlem 25 cent per week; per kwartaal f 3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week. per kwartaal f 3.58 DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE. UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM ZONDAG 1 JANUARI 1939 - OCHTENDBLAD VIJF EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21562 Het Weeri Engelsch-Duitsche marinebespre kingen werden in vriendschap- pelijken geest gevoerd Definitieve Duitsche verklaring volgt Het ware gelaat van Christus gevonden? Griep te Warschau Nieuwjaarsboodschap van Prins Konoye Japansche successen r Rechtsche successen en bombardementen Negrin over de toekomst van het Spaansche volk Nieuwe incidenten in Tsjecho-Slowakije Warschau overweegt represaille maatregelen De H. Vader spreekt over Neder land met groote liefde en dankbaarheid Radio Vaticana werd bezichtigd Amnestie voor Tsjechen in Hongarije Hongarije protesteert DIT NUMMER BESTAAT UIT ACHT BLADZIJDEN Skoda wordt niet aan Krupp overgedragen Woorden van Hitier N NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT ^dvertenfleprtjren Per lossen regel SO cl Inpet ■nededeellngen 50 cent; Idem op pag één 65 :ent per regel. BIJ contract sterk verlaagde prijzen Voor <to kleine annonces „Omroeoers" rle de rubriek Wij schrijven negentienhonderd negen-en-dertig. Verandert er iets op het oogenblik, dat de wijzer op twaalf springt? Een nieuw jaar, verschilt het van het oude? Onze uren en jaren zijn slechts als slagen in stroomend water, dat niet anders is aan den éénen dan aan den anderen kant van hun snel verwischt spoor. Nieuw is het jaar alleen voor men- schen, die weliswaar met hun stoffelijk bestaan in den stroom van het verganke lijke zijn opgenomen, maar die hun gees telijk leven altijd opnieuw beginnen. Elk oogenblik, niet alleen een bepaalde datum van den kalender, is voor den geest een begin. Maar de wisseling van het jaar met haar vermaan van vergankelijkheid, met haar rhythmischen merkslag in den vagen stroom des tijds, met haar rekenkundige maat van het onberekenbare leven, is tel kens óók voor den geest een bijzondere ge legenheid tot bezinning en een spoorslag tot vernieuwing. Wij schrijven 1939. Sommige teekenen schijnen erop te wijzen, dat het nieuwe jaar wellicht een kritisch hoogtepunt zal brug gen in de politieke spanningen, die ons werelddeel en bijna de gansche wereld ver vullen, dat het een jaar van bijzondere be proeving zal kunnen zijn. Zijn wij als volk voor zulk een beproeving gereed9 Is, om dit op de eerste plaats te noemen, onze bewapening ver genoeg gevorderd en wordt zij in voldoenden omvang en tempo voortgezet, om een kritisch jaar, weliswaar niet met gerustheid wie zou dat kunnen? maar met geruste verant woordelijkheid in te gaan? Wij meenen, dat op dit punt ernstige bezinning nog niet overbodig is en dat alle zeilen moeten wor den bijgezet. Aan de verdediging van ons nationaal bestaan denken wij, door vele gelukkige vredesjaren verwend, nog altijd al te onwillig en al te voorwaardelijk. De enorme spanning, waarin de wereld ver keert, eischt echter een even groote span ning van parate kracht en nationaal be wustzijn binnen onze grenzen, wil de leegte den storm niet aanzuigen. Geen ijver is te groot, geen offer te zwaar, ge#n -sp&anine te strak waar het geldt, als natie onszelf te blijven Maar deze inspanning om onszelf te b 1 ij v e n moet vergezeld gaan van, ja veronderstelt in zekeren zin een moreele en geestelijke inspanning om ons zelf te vernieuwen. De bestaanswil van een volk kan niet slechts de biologi sche beteekenis hebben van zichzelf te handhaven in den strijd om het stoffelijk bestaan. Het is een zedelijke wil, die op een zedelijke hoogte en zuiverheid van dat bestaan gericht is. En zulk een zedelijk streven kan er niet mee volstaan, dat wij onszelf willen blijven. Eerder zou men het tegendeel kunnen zeggen, want zelfvol daanheid zou juist de zedelijke wilsinspan- ning neerslaan, die op het volstrekt goede gericht is. Daarin ligt juist, zoo moge terloops op gemerkt zijn, de zedelijke onvruchtbaar heid van een rassisme, dat bloed en af stamming in de plaats van het zedelijk goede stelt, dus een biologische eigenschap, waarop men zich al of niet kan verhoo- vaardigen, maar die een geschenk van de natuur is, in de plaats van een zedelijk ideaal, dat de nederigheid van het streven geeft, maar ook den wil tot de edelste in spanning aantrekt. Naast de defensie is aldus de geestelijke herbewapening een moreele noodzaak voor ons nationaal bestaan. Zij is de op wekking van het zedelijk besef en streven, de verlevendiging van de waarden en nor men, die onze samenleving moeten be- heerschen, de weer-opsteljing te midden van ons volk van die goedheid, die het doel van alle menschelijk, dat is zedelijk, streven is. Het woord herbewapening zou bedrieg lijk kunnen zijn, als men zou meenen, dat het zedelijke en geestelijke goed op zijn beurt slechts een wapen zou zijn in den strijd om ons nationaal bestaan. Het is er integendeel de inzet en het doelwit van; het is dat, wat dien strijd waard maakt, gestreden te worden. Maar het woord „bewapening" duidt zeer goed aan, dat die zedelijke en geestelijke normen en waarden géén ontbeerlijk ver siersel zijn aan den gevel van een natio naal gebouw, maar van eiken menschelij- ken opbouw het noodwendige geraamte vormen Wij tellen 1939. Het cijfer is niet meer dan een vluchtige merkslag in den snel en nu zoo donker spoelenden stroom van den tijd. In het Rijk van den Geest worden de jaren niet geteld, maar gewogen op hun gehalte aan menschelijke, dat is zedelijke levensgoedheid. Moge in het nieuwe jaar, dat heden de vaart van zijn kringloop begint, ons volk zichzelf blijven in stoere handhaving van zijn bestaan temidden der naties, en moge het zich ook dieper bezinnen en zich straf fer eti hooger spannen in zijn zedelijk en geestelijk bestaan als christenvolk. IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIILË VOOR HET GEHEELE LAND: Tot krachtig toenemende Zuid-Oostelijke jE tot Zuid-Westelijken wind, later sneeuw of regen en eenige stijging van tempqga- tuur. 1 STORMWAARSCHUWINGSDIENST: |j j= Zaterdagavond 30.35 uur werd geseind aan EE alle posten: Weest op uw hoede. WAARSCHUWINGEN VOOR HET §j VERKEER: n In den ochtend gladde wegen in het mid- EE den en het Oosten van het land. BERLIJN, 31 Dec. D. N. B. deelt mede: De op 29 December in Eerlijn aangeko men vertegenwoordigers der Britsche ad miraliteit hebben gisteren de voorgenomen besprekingen over kwesties der Duitsch- Engelsche vlootovereenkomsten van 1935 en 1937 gevoerd met vertegenwoordigers der Duitsche marine. De onderhandelingen werden in een zeer vriendschappelijken geest 'gehouden. De vertegenwoordigers der beide regeeringen hebben hun weder zij dsche ervaringen over de onderhavige punten uiteengezet. De Duitsche regeering zal aan de Britsche een definitieve schrif telijke mededeeling doen toekomen. De Britsche vertegenwoordigers zijn he den naar Londen teruggekeerd. Uit Londen meldt Reuter: Admiraal Cunningham is met een Britsch vliegtuig op Croydon uit Ber'ijn aangekomen. Hij zeide, dat hij geen verklaring had af te leggen Reuter verneemt, dat Cunningham terstond nii zijn terugkeer verslag van zijn besprekingen te Eerlijn zal uitbrengen. Hoewel officieel niets bekend is van het Duitsche besluit om een grootere duikbootvloot te bouwen, schijnt er geen reden te zijn om aan te nemen, dat Duitsch'arid zijn voornemen om zijn onder- zeevloot op geliike sterkte te brengen met En geland, zal wijzigen. Men neemt aan dat de Engelsche delegatie aan de Duitschers ge vraagd heeft naar de redenen welke her. er toe leiden om van hun rechten krachtens de Engelsch-Duitsche overeenkomst gebruik te maken. Verklaring van het Foreign Office Het Foreign Office heeft het vo'gende com muniqué gepubliceerd: Op den ochtend van 30 December is op het Duitsche ministerie van Marine een bespreking gehouden tusschen Britsche en Duitsche afgevaardigden over sommige kwesties verband houdend met de Engelsch-Duitsche vlootovereenkomsten van Juni 1935 en Juli 1937. De besprekingen wer den gehouden in een zeer vriendschappelijken geest. De vertegenwoordigers der beide regee ringen hebben hun standpunten over de on derhavige punten uiteengezet, en de Duitsche regeering zal te zijner tijd een definitief en schriftelijk antwoord op de gestelde vragen geven. ROME, 31 Dec. (Stefani) Uit Jeruzalem wordt gemeld, dat men in het klooster op den berg Karmel een document heeft gevonden, dat een afbeelding van het ware gelaat van Chris tus zou bevatten. De ontdekking zou gedaan zijn door een oudheidkundige, die nog onbekend wenscht te blijven. WARSCHAU, 31 Dec. (Havas) In Polen heerscht veel griep, in verband met de groote temperatuurswisselingen. Te Warschau zijn 130.000 patiënten. K De Fransche torpedojager „Epevier" is naar Djïboeti vertrokkenter versterking van de daar aanwezige Fransche strijdkrachten HONGKONG, 31 Dec. (Reuter) In zün verklaring betoogt Wang Tsjing Wei, dat Konoye in zijn verklaring van 22 Dec. fei telijk slechts drig dingen eischt: 1. Vrijheid voor de Japanners in China te wonen en er zaken te doen. 2. Samenwerking in den strijd tegen de Komintern. 3. Economische samenwerking. Het eerste punt schept de mogelijkheid van herstel der Noordelijke provincies en van het in dezen oorlog verloren gebied, zoomede van be houd der nationale souvereiniteit en onafhan kelijkheid van China. Het tweede behoeft niet noodzakelijkerwijs van invloed te zijn op de betrekking van China met de Sovjet-Unie, terwijl het derde punt in be ginsel aanvaardbaar is. Indien de nationale regeering de drie punten aanvaardt als basis van beraadslaging over den vrede is de weg open voor onderhandelingen, doch er kan geen vrede worden gesloten, tenzij het Japansche leger geheel wordt teruggetrok ken Uit Tsjoengking wordt van gezaghebbende zijde gemeld: het telegram dat Wang Tsjing Wei uit Hongkong naar Tsjang Kai Sjek zou hebben gezonden, is door den opperbevelhebber nog niet nr^, vangen. diplomatieke kringen te Sjanghai heeft de boodschap van Wang groote beroering verwekt. Wang zou thans op een Italiaansche mailboot van Hongkong naar Sjanghai vertrokken zijn. i Volgens berichten uit Taiyoean gaat de Ja pansche opmarsch in het Westen der provincie Sjansi regelmatig voort. De trpepen hebben vanmorgen Kihsien, een operatiebasis der Chi- neesche troepen, bezet. In verscheidene colonnes rukten de Japanners Noord- en Westwaarts in de provincie Sjansi op. Te Tokio heeft de Japansche minister-presi- rt yyy Te Garmisch-Partenkirchen werd een ijshockey-wedstrijd gespeeld om. den Dr. Ritter pon Halt-beker. De Hongaren wonnen van de Duitschers met 53 dent, prins Konoye, een nieuwjaarsboodschap tot het volk gericht, waarin hij o.a. zegt: „Nieu we idealen zijn gekweekt op de verwoeste slag velden van China, en zelfs temidden van het kanonvuur voelen wij dat de natie herboren wordt en bezig is aan den nieuwen opbouw van Oost-Azië. De in China geleverde prestaties vormen den grondslag waarop het werk voor het herstelk?" Steeds..was het de politiek van Japan, door gebruik van geweld het opgehoopte kwaad in Oost-Azië uit te roeien en een duurzamen vrede te vestigen door samenwerking met de Chineezen, die onze idealen deelen. Op eiken Japanner rust de taak de staten in het Verre Oosten te emanci- peeren en los te maken uit de ketenen, waaraan zij geklonken waren alvorens Japan in dit deel der wereld zijn belangrijke rol ging spelen. Wij zijn vastbesloten te slagen met hot werk, dat onze voorvaderen ons hebben nagelaten, en wij zullen niet ophouden alvorens ons doel bereikt is. Reeds hebben de volkeren van Japan, Mandsjoekwo en China elkaar de hand gereikt om elkaar in hun gemeenschappelijk streven te steunen. BURGOS, 31 Dec. (Havas.) De rechtsche troepen hebben vanmorgen het dorp Cubells bezet. Zij voltooiden de bezetting van Pobla de la Granadella. Uit Barcelona wordt gemeld, dat vijf drie- motcrige vliegtuigen Zaterdagmorgen een der tig-tal bommen hebben laten vallen op de ha ven- en arbeiderswijken van de oude stad m de richting van Parelelo. Er vielen 5 dooden en 15 personen werden gewond. De Fransche ambassadeur, Jules Henry, heeft te Barcelona den president der republiek zijn geloofsbrieven overhandigd en daarbij een toe spraak gehouden, waarin hij den wensch uit sprak, dat het Spaansche volk spoedig den vrede mocht smaken en zijn volledige vrijheia mocht terugvinden. De president antwoordde hierop en sprak den wensch uit, dat de rechten van Spanje hersteld mogen worden en een eind moge komen aan de vreemde invasie op Spaan- schen bodem. E>e Spanjaarden, wien het dan vrij zou staan, oorlog te voeren of vrede te sluiten, zouden ophouden met elkander te be strijden. WARSCHAU, 31 Dec. (Havas.) Er hebben zich gisteren aan de Poolsch-Tsjecho-Slowaaksche grens opnieuw incidenten voorgedaan. Te Mora visch Ostrava werd een granaat geworpen in een zaal van een Poolsch gebouw. Een voorbij ganger werd gewond. Denzelfden avond dron gen negen individuen een Poolsch restaurant in ce stad binnen en mishandelden den eigenaar en de Poolsche bezoekers. Acht personen werden ernstig gewond en moesten in een ziekenhuis worden opgenomen. In regeeringskringen te Warschau geeft men te verstaan, dat de Poolsche autoriteiten niet zuilen aarzelen, om, ingeval dergelijke inciden ten zich zouden herhalen, hun toevlucht te ne men tot deportatie op groote schaal, niet ai- leen van Tsjechische burgers uit Polen, doch ook van leden der Tsjechische minderheid te Siiezisch Teschen, mede in antwoord op over eenkomstige maatregelen door Tsjecho-Slowa- kije genomen tegenover Poolsche arbeiders. Onze Romeinsche correspondent seinde d.d. 31 December: Sinds eenige dagen vertoeven in Rome 36 Katholieke Nederlanders, leden van den K.R.O., die onder de goede zorgen van de Nederlandsche Reisvereeniging voor Katho lieken een heerlijke pelgrimage maakten naar de Heilige Stad. Pater Dito zou de Neder landers zijn voorgegaan, doch helaas was de voorzitter van den K.R.O. door omstandig heden verhinderd. Voor de pelgrims was dit een groote te leurstelling, te meer omdat ook een belang rijk programmapunt hierdoor verviel, n.l. een toespraak van pater Dito voor de microfoon van Radio Vaticana. De K.R.O. zou deze toespraak gerelayeerd hebben. Niettemin hebben de pelgrims onder de eminente lei ding van de heeren J. de Vos en P. M. Gilis- se, hoofdbestuursleden van de Ned. Reisver eeniging voor Katholieken, en H. Bus, pre sident van de Limburgsche afdeeling van den K.R.O., vele dagen van groot geestelijk genot N 0 doorgebracht temidden van de herinneringen aan het grootsche verleden van de Eeuwige Stad en de levende werkelijkheid van het centrale^middelpunt in Gods Kerk. Hedenmorgen vond de pelgrimsreis haar hoog tepunt in een audiëntie bij Z. H. den Paus. Eerst om goed één uur zou deze plechtigheid plaats hebben, en reeds om tien uur trof men elkaar bij de obelisk voor den St. Pieter. Om half elf werd men namelijk verwacht in de gebouwen van Radio Vaticana. Mgr. B. Eras voegde zich bij de pelgrims. Bij ontstentenis van den directeur van Radio Vaticana werd het gezelschap door een der onderdirecteuren ontvangen. De heer Gilisse hield in het Fransch een toespraak, waar in hij erop wees, dat vanuit Radio Vaticana im mer de stem der Waarheid over de wereld klonk. Hij hoopte dat dit hulpmiddel van de techniek veel zou bijdragen om in een heilzaam apostolaat het H. Geloof te verbreiden. Daarna bezichtigde men onder deskundige leiding de- installaties van Marconi en Telefunken. Na deze bezichtiging bracht men nog een be zoek aan de Vaticaansche mozaïekfabriek. Om half een begaf men zich naar de Consisto riezaal waarin de H. Vader audiëntie zou ver- leenen. De zaal was bijna geheel gevuld met een groot aantal jonggehuwde paren. Mgr. Eras had evenwel voor de Nederlandsche pelgrims prach tige plaatsen gereserveerd. De pelgrims zaten op nog geen tien meter afstand recht voor den troon van den H. Vader. De pelgrims bij den H. Vader Even over één werd de H. Vader aangekon digd. Als één man rezen allen op en toen Pius XI zegenend voorbij ging klonk spontaan en enthousiast, zoo levendig een „Leve de Paus"', dat zelfs de vurige aard van de Italianen daar niet tegen op kon. Het was een prachtig en in drukwekkend oogenblik. De H. Vader zag er zeer oud en vermoeid uit, hetgeen allen met stille ontroering aangreep. Na eenige woorden tot de jonggehuwden ge sproken te hebben, richtte de H. Vader Zich in het Fransch tot de Nederlandsche pelgrims. Hij zeide hun, dat zij als vertegenwoordigers van Nederland Hem zeer welkom waren. Nederland, die kleine natie, is den H. Vader zeer dierbaar en vervulde Hem met groote, innige dankbaar heid. Nooit vergeet de H. Vader wat Nederland doet voor het Geloof en de Missies. Toen de H. Vader uitgesproken was ontvingen allen in doodsche stilte den Zegen van den Plaatsbekleeder van Christus. En daarna kon de dankbaarheid zich niet meer in woorden uiten, zoodat alleen het lied de gevoelens van de Nederlandsche pelgrims ver tolkte. Forsch en fier, breed en gedragen klonk het lied van Schaepman „Aan U o Koning der Eeuwen". Blij verrast keek de H. Vader op, en in het voorbijgaan bleef Zijn blik gericht op die kleine groep pelgrims, lang en vol vaderlijke liefde. Op Nieuwjaarsdag zal de weleerw. heer Man- gus, kapelaan uit Dongen, die bij ontstentenis van pater Dito geestelijk leider is, op het graf van St. Petrus een H. Mis opdragen voor de zielerust van den overleden voorzitter van den K. R. O., pastoor Perquin. BOEDAPEST, 31 Dec. (Havas) Het Hon- gaarsche telegraafagentschap deelt mede, dat TsjechpSlowaaksche onderdanen, van alle ras sen, die voor militaire of burgerrechtbanken we gens politieke overtredingen, desertie, spionnage, enz. konden worden veroordeeld, een mededee ling van den regent ontvangen, eigenhandig ge schreven, waarin hun amnestie wordt verleend Dit besluit is genomen in toepassing van de amnestieovereenkomst van 23 December tus schen Hongarije en Tsjecho-Slowakije. BOEDAPEST, 31 Dec, (Havas.) De Hongaar- sche regeermg heeft in Praag en in Bratislawa geprotesteerd tegen de anti-Hongaarsche cam pagne, welke, naar zij beweert, op het oogenblik n Slowakije wordt gevoerd. Afscheid van kolonel H. Walaardt Sacré als algemeen secretaris van de Kon. Ned. Vereeniging voor Luchtvaart en van hooge ambtenaren aan enkele departementen. Z. H. de Paus ontving gisteren een aan tal leden van den K. R. O. in audiëntie. Sportvliegtuig bij landing op Urk be schadigd. Hét ministerie van Defensie heeft twin tig motor-torpedobooten voor onze Marine besteld. Duitsche vluchtelingen zullen onderge bracht worden in voormalige Rijkswerk inrichting te Hoorn. Er zijn ruim 45 millioen jubileumzegels verkocht. De Dingaansvlucht geëindigd; de „Rei ger" op Schiphol teruggekeerd. Alle wedstrijden van DHVB en RKUVB afgelast. New-Yorksche beurs: stemming vast. O Onze wensch In onze jonge jaren was de nieuw- jaarswensch welke prachtige krul len wist de broeder of zuster rond het gecalligrafeerde opschrift te teeke nen! nu eens de vreugd, dan weer de schrik voor jeugd en ouderdom. Het is zoo'n penitentie een aangeleerd rijmpje te moeten opdreunen, soms liefst nog wel in 't Fransch! Zóó gaat 't nog met iederen wensch. De meeste wenschen die we vandaag hooren of uitspreken zijn producten der con ventie. En dan doet het weldadig aan ineens in een hartelijken handdruk. eewJ-oegewijden kus, een eenvoudig welgemeend woord te ervaren dat tusschen al dat conventioneéle. al dat schablonen-gedoe een waarachti ge uiting van het hart tot ons komt. De ruwe hand van een werkman, de teere vingers eener vrouw, de choco- ladezoen van kleine zus of het be smeurde knuistje van broertje openen ons den hemel der gelukkige saam- hoorigheid hier op aarde. In krullet ters of hanenschrift, in fraaie dictie of hakkelig stamelen: uw „Zalig Nieuwjaar" kome uit de waardéblij- heid van uw ziel. Het geheele kapitaal in Tsjecho- Slowaaksche handen PRAAG, 31 Dec. (Reuter.) Bevoegde regee ringskringen nebben Reuter gemachtigd, om de geruchten, volgens welke de Skoda-wapenfabrie- ken door Krupp zouden worden overgenomen, tegen te spreken. De Skoda-fabrieken hebben, naar Havas nog meldt, verklaard, dat de op 29 December mede gedeelde transactie alleen beteekent een ver vallen der Fransche deelneming in de Skoda- fabrieken. Dit was het gevolg van de overdracht der in net bezit van Schneider-Creusot zijnde aandeelen aan de Anglo-Tsjecho-Slowaaksche en Praagsche Credietbank, die een Tsjechische bank is. Het kapitaal van de Skoda- fabrieken is dus thans geheel in Tsjecho-Slo waaksche handen. BERLIJN, 31 Dec. (D.B.N.). Hitler heeft het volgende bevel aan de weermacht uitgevaardigd: „In het jaar 1938 ging de droom van eeuwen in vervulling. Groot-Duitschland is ontstaan. Gij hebt daarbij beslissend medegewerkt. Ik dank u voor uw trouwe plichtsvervulling. Ik ben er zeker van, dat ge ook in de toekomss steeds bereid zult zijn, de levensrechten van het land tegen elkeen te beschermen." Stand op Zondag 1 uur v.m.: 749.2 Vorige stand: 748.8

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1939 | | pagina 1