m
m
De „aanslagen" op Duitsche
ambtswoningen
Overeenstemming tusschen
Brussel en Burgos
bureaux voor redactie en administratie,
FR'
Het bezoek aan
den H. Vader
Over de Niagara
N.S.B.-persen
onklaar gemaakt
Het
nieuws van
heden
VIS
MEDEDEELING DEN
REGEERINGSPERSDIENST
ZAL SPAAK IN HET
ZADEL BLIJVEN?
DE BAROMETER
VEREENIGDE katholieke pers
ZATERDAG 14 JANUARI 1939 - OCHTENDBLAD
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voot
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
13.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week,
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM
VIJF EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21584
Kiezelsteentjes uit katapult was één
der „schoten"te Den Haag
gevonden kogel had
weinig kracht
Men verwacht hedenmorgen
politieke verklaring van
Chamberlain
»,Geen vijandelijkheden
met Frankrijk"
De besprekingen met den duce
Concentratie van
Italiaansche troepen
Het Weer
Een reis van Goering
naar Belgrado
Overdreven berichten
Engelsch commentaar op
Duitsche campagne
Omvorming van kabinet
wordt voorbereid
Compensaties aangeboden
Gevechten en dooden
in Palestina
Arabieren vragen om onderzoek
naar gruwelen
De vierde partner in de
anti-Komintern
Hongarije is thans officieel
toegetreden
VREEMDE BELANGEN IN HET
VERRE OOSTEN
Justitieel optreden tegen „Het
Nationale Dagblad" ter
zake artikelen, welke
beleedigend wor
den geacht
Vrijdag-editie niet
afgedraaid
De Joden in Tsjecho-
Slowakije
JAPANS KEIZERIN IN BLIJDE
VERWACHTING
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 et., Inget
mededeellngen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. BIJ contract sterk verlaagde prijzen. Voor
kleine annonces „Omroepers" rte de rubriek
Emb-
aan-
s van
De werkloozen te Londen zijn den laatsten tijd zeer onrustig. Regelmatig worden
voor de regeeringsgebouwen betoogingen gehouden
ROME, 13 Jan. (Stefani). De „Osservatore
Romano" publiceert in zijn laatste editie een of
ficieel communiqué over het bezoek van de
Britsche ministers aan Vaticaanstad, dat als
vdgt luidt:
„De Heilige Vader heeft Chamberlain en
lord Halifax met groote hartelijkheid ont
vangen. Zij werden vergezeld door den Brit-
schen gezant bij het Vaticaan.
De Heilige Vader richtte hartelijke woor
den tot hen en dankte hen voor hun bezoek.
Zijne Heiligheid toonde levendige belangstel
ling in de Koninklijke familie van Engeland
en gaf uiting aan zijn beste wenschen voor
deze familie en voor de welvaart van het
groote Britsche Rijk, waarin zoovele katho
lieken leven.
Vervolgens werd gesproken over talrijke
Punten, betreffende de betrekkingen tusschen
den Heiligen Stoel en Groot-Brittannië.
Met voldoening werd vastgesteld, dat deze
betrekkingen op het oogenblik goed zijn.
Omtrent het particuliere onderhoud, dat heden
tusschen Z. H. den Paus en de Britsche minis
ters gevoerd is, zijn, naar Havas meldt, de vol-
ëende bijzonderheden bekend géworden:
Tijdens het onderhoud, waarbij alleen de twee
Britsche ministers en de Engelsche gezant bij
bet Vaticaan, Osborne, aanwezig waren, las Z.
B. de Paus in het Italiaansch een korte toespraak
voor, die Osborne onmiddellijk in het Engelsch
Vertaalde.
Vervolgens las Chamberlain zijn antwoord
Voor, waarop een zeer hartelijk gesprek volgde.
Ondanks het negatieve slot van de diplomatie
ke besprekingen aldus meldt Reuter heb
ben Britsche kringen alhier vandaag meer ver
trouwen dat het bezoek op bevredigende wijze
aan zijn doel beantwoord heeft. Men had den
ihdruk dat de openhartige gedachtenwisseling
de atmosfeer heeft opgehelderd en dat elk van
beide kanten thans overtuigd is van den wensch
Van den ander naar vrede. De rechtstreekschheid
en helderheid van visie, waarmede Mussolini tij
dens de besprekingen elk probleem opwierp, werd
ih het bijzonder in Britsche kringen opgemerkt.
Volgens gezaghebbende Fransche kringen te
Rome heeft Mussolini verzekerd, dat hij „geen
Vijandelijkheden tegen Frankrijk op het oog
beeft," zoo meldt United Press aan haar bladen.
Volgens Reuter is het niet juist, dat Mussolini
en Chamberlain vandaag nog een ontmoeting
hebben gehad. Muso'olini heeft den geheelen dag
doorgebracht op den wintersportberg van Rome,
Terminillo. Het is echter waarschijnlijk dat
Chamberlain en Mussolini vanavond na het di-
her in de Britsche ambassade besprekingen zul
len voeren. Men verwacht niet dat Chamberlain
Vanavond een verklaring zal afleggen, ddch
hieent, dat hij zulks morgenochtend in de Brit
sche ambassade zal doen.
Verder wordt bericht, dat de Italiaansche mi-
bister van Buitenlandsche Zaken, graaf Ciano,
Vanochtend den Duitschen ambassadeur von
bfackensen ontvangen heeft om hem op de hoog
te te brengen van de gisteren gehouden Britsch-
Raliaansche besprekingen.
DJIBOETI, 13 Jan. (Reuter) Hier zijn
berichten ontvangen betreffende uitgebreide
Samentrekkingen van Italiaansche troepen in
be nabijheid van de grenzen van Fransch en
Rbgelsch Somaliland.
Naar verluidt zijn reeds stappen genomen
ki verband met deze berichten.
VOOR ZEELAND, NOORD-BRABANT
EN LIMBURG:
Aanvankelijk wisselende bewolking zonder
neerslag van beteekenis, later op den dag
toenemende bewolking met toenemende
regenkans, weinig verandering in tempe-
ratuur. Matige tot zwakken, Zuid-Weste-
lijke tot Zuid-Oostelijken wind.
j VOOR DE OVERIGE PROVINCIES:
Wisselende bewolking zonder neerslag van
beteekenis, weinig verandering in tempe-
ratuur, matige tot zwakken Zuid-Weste-
EE lijke tot Zuid-Oostelijken wind.
BERLIJN, 13 Jan. (Havas). Volgens berichten
uit gewoonlijk goed ingelichte bron zal minister
president Goering zich einde dezer maand naar
Belgrado begeven. Hij zou volgens deze geruch
ten op 25 Januari vertrekken, aangezien hij 30
Januari te Berlijn terug moet zijn voor de zit
ting van den Rijksdag en de feesten tot herden
king van de nationaal-socialistische revolutie.
De regeeringspersdienst meldt:
In verband met overdreven berich
ten over aanslagen, welke tegen Duit
sche diplomatieke en consulaire ge
bouwen hier te lande zouden zijn
gepleegd, wordt hier het voorloopig
resultaat medegedeeld van het on
derzoek, dat door de justitie naar de
gemelde feiten wordt ingesteld.
Er is niet geschoten door een ruit van het
Duitsche gezanfcschapsgebouw te Den Haag, doch
van een belendend perceel, gedeeltelijk bij het
gezantschap in gebruik en van buiten als zoo
danig niet herkenbaar.
Er bevond zich tijdens het schieten, dat laat
in den avond of des nachts moet hebben plaat-
gehad, niemand in bedoeld gedeelte van het
huis, waarin de kogel gevonden is en deze zou,
ware er wel iemand in geweest, geen doel ge
troffen kunnen hebben, daar hij, een baan van
onder naar boven volgende, door het aller
bovenste gedeelte van het raam (3.65 M. boven
den vloer) is gegaan en na blijkbaar aigestuit
te zijn tegen een houten beschot, hetwelk het
bovenraam afdekt, omlaag is gevallen. Het
projectiel had zoo weinig kracht, dat het nau
welijks sporen op het beschot heeft achter
gelaten.
Ten aanzien van het in Amsterdam gebeur
de kan worden medegedeeld, dat niet het Duit
sche consulaatsgebouw, doch de elders gelegev
particuliere woning van den kanselier getrof
fen is.
Na deskundig onderzoek is gebleken, dat
noch een kogel, noch eenig metaalspoor op
de ruit te ontdekken viel en dat, mede in
verband met de richting van inslag die
neerwaarts, niet opwaarts was naar met
aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid
moet worden aangenomen, het gat veroor
zaakt is door een met kracht tegen de ruit
geslingerd kiezelsteentje, afgeschoten uit
een jongenscatapult.
In dit verband kan nog worden medegedeeld,
dat de politie den laatsten tijd klachten ont
ving over baldadigheid van jongens, die in dat
stadsgedeelte met katapulten ruiten ve-nielden.
LONDEN, 13 Jan. (Reuter) In een com
mentaar op de Duitsche campagne, die thans
tegen Nederland gevoerd wordt, schrijft de di
plomatieke correspondent van Reuter, dat offi-
cieele kringen in Londen niet verontrust zijn.
Ofschoon geruchten over „de volgende beweging
van Hitier" wijd verspreid zijn, waarbij afwis
selend Roemenië, Polen, het Memelgebied, Dan
zig, Nederland en België worden genoemd,
keurt de Britsche meening het af, wanneer de
zenuwspanning vergroot wordt door officieele
bekendheid te geven aan ieder schrikaanjagend
bericht. De politiek, die ten gevolge heeft, dat
geheel Europa op heete kolen wordt gehouden,
wordt betreurd, of nu het resultaat is een in
het geheim voorbereide militaire actie in de
eene richting, dan wel een openlijke economi
sche dru'h. in een andere richting.
De positie van Engeland ten opzichte van
Nederland is niet gedefinieerd in formeele
verdragen, gelijk dat met België het geval is.
Aan den anderen kant brengen de histori
sche banden tusschen Engeland en Neder
land, te zamen met de aardrijkskundige
ligging van Nederland, de belangen van de
beide landen nauw tot elkander.
In officieele kringen heeft men geen bevesti-
uig gekregen van den gemelden hevigen Duit-
jhen economischen druk op Nederland, terwijl
uen het in hooge mate onwaarschijnlijk acht,
dat eenigerlei militaire actie aan dit front ge
riskeerd zou worden.
Onze correspondent te Brussel seint ons d.d.
13 Januari:
Vrijdagavond meenen wij de voornaamste
elementen van den politieken toestand in Bel
gië ^Is volgt te kunnen samenvatten. Tegen an
dere vooruitzichten in» is de heer Spaak erin
geslaagd den toestand van zijn regeering te led
den. Sedert Vrijdag is een overeenkomst be
reikt tusschen de Belgische regeering en het
bewind van generaal Franco voor het benoemen
van wederzijdsche vertegenwoordigers.
Maar een grootere verrassing is het, dat het
Bureau van den Socialistïschen Landsraad en
vervolgens de Algemeene Raad van de Socialis
tische Partij, de meening hebben uitgedrukt, dat
de socialistische ministers niet moeten aftre
den als er een vertegenwoordiger uit België te
Burgos wordt benoemd!
Er is een nieuw socialistische partij-congres
bijeengeroepen tegen Zondag, dat deze beslis
sing zal moeten bekrachtigen of verwerpen.
Sommige socialisten der oude Marxisticne
School, zooals De Brouckère, gaan nog voort met
hun agitatie tegen elke regeling met Burgos
Het is echter te voorzien, dat er in dit partij
congres, het derde socialistische congres, dat
aan de kwestie der Belgische vertegenwoordi
ging te Burgos wordt gewijd, een meerderheid
zal worden gevonden om den wensch uit te
drukken, dat Spaak en de overige socialistischf
ministers in de regeering zullen blijven.
Deze ommekeer is voor een deel te wijten aan
de ernstige vrees der socialisten, dat de katho
lieken ontbinding der Kamers en nieuwe wet
gevende verkiezingen zouden uitlokken, als
Spaak zou vallen.
Voor een aanzienlijk deel is deze echter ook
te danken aan de compensaties, welke Spaak
heeft aangeboden. Het blijkt, dat Spaak als mi
nister van Buitenlandsche Zaken aan de niet-
inmengingscommissie te Londen een nota heeft
gezonden, waarin wordt vastgesteld, dat de ac
tie der niet-inmengingscommissie steriel is en
ce eenzijdige inmenging van Italië en Duitsch-
land voortduurt.
België dreigt in deze nota ook met terug
trekking uit de niet-inmengingscommissie.
De socialisten hechten groot belang aan deze
nieuwe actie van België en wijden er Spaak
dank voor. In katholieke kringen heerscht ech
ter groote ontvredenheid. Men is daar van
oordeel, dat Spaak uit verlangen om zijn socia
listische vrienden een compensatie te gunnen
voor de vertegenwoordiging te Burgos, een zeer
gevaarlijke genoegdoening heeft verleend aan
de Internationale, welke de Belgische zelfstan
digheid en het discreet buitenlandsch beleid
der jongste maanden weer in het gedrang
brengt en welke internationale moeilijkheden
op den hals kunnen halen.
In een atmospheer van malaise werkt
Spaak niettemin voort aan de omvorming van
zijn kabinet, welke tenslotte niet zoo be
langrijk schijnt te zullen zijn als eerst was
aangekondigd. Zaterdagmiddag heeft een
kabinetsraad plaats, welke de laatste zal zijn
van de oude regeering. Hier zal Spaak zijn
mededeeling doen omtrent de overeenstem
ming met Burgos.
Zondag zal hij zijn beleid verdedigen op het
socialistische partijcongres. En indien hij het
haalt, verschijnt Zondagavond nog de gewij
zigde lijst van een nieuwe ministerieele ploeg-
Spaak zal dan Zondagavond naar Genève ver
trekken om Woensdag weer te Brussel terug te
keeren voor de Kamerzitting met een gewijzig-
den regeeringsploeg, waarin vier nieuwe mi
nisters worden benoemd.
De heer Spaak zal dan voor de Kamer een
korte verklaring afleggen, omtrent de actueele
politieke kwesties.
JERUSALEM, 13 Jan. (Havas) Te Haifa is
een vroeger Arabisch politieman vermoord. Na
bij de Doode Zee is een convooi vrachtauto's
aangevallen.
Gisteren zijn troepen in Samaria slaags ge
raakt met opstandelingen. Deze laatsten leden
zware verliezen.
Gisteren zijn twee Arabieren, die ter dood
veroordeeld waren wegens het in bezit hebben
van wapenen, opgehangen, en vanochtend is
een derde terechtgesteld.
In verband met de verklaring van den Brit-
schen minister van Oorlog aldus meldt Ha
vas uit Londen waarin hij categorisch ont
kent dat de Engelsche troepen in Palestina
gruwelen hebben gepleegd, heeft het Arabisch
centrum te Londen het ministerie van Oorlog
verzocht om een onpartijdig onderzoek in te
stellen, teneinde de openbare meening gerust te
stellen. Verzocht wordt een parlementaire com
missie te benoemen om dit onderzoek te leiden.
In de Canadeesche provincie On
tario overleed dezer dagen op 83-
jarigen leeftijd Charles Cromwell,
lie in 1875 de wereld verbaasde door
in beide richtingen over den Nia-
gara-waterval te wandelen. Dit ge
beurde op een koord, dat honderd
voet hoog boven het kokende wa
ter was gespannen. Zoo leverde de
equilibrist ten aanschouwe van een
groote menigte het bewijs, dat hij
de Niagara even goed kon overste
ken als zijn beroemde voorganger
Blondin. De tocht van de Cana
deesche zijde naar den oever der
Vereenigde Staten en terug duur
de een half uur. Een non-stop-
vlucht om de aarde zou nu mis
schien evenveel sensatie wekken
BERLIJN, 13 Jan. (D.N.B.) Van officieele
Duitsche zijde wordt bevestigd, dat de Hongaar -
sche minister van Buitenlandsche Zaken, graaf
Csaky, vanmiddag te half twee de gezanten van
Duitschland, Italië en Japan heeft ontvangen.
Deze deelden hem uit naam van hun regeerin
gen mede, dat de drie mogendheden kennis heb
ben genomen van de bereidheid der Hongaarsche
regeering om toe te treden tot het anti-komin
ternverdrag en, dat zij opdracht hadden de
Hongaarsche regeering uit te noodigen tot het
verdrag toe te treden.
Graaf Csaky deelde mede, dat de Hongaarsche
regeering met toestemming van den rijksregent
besloten had om deze uitnoodiging te aanvaar
den en toe te treden tot het anti-komintem-
verdrag.
LONDEN, 13 Jan. (Reuter). Japan heeft of
ficieel geen kennis genomen van ettelijke be
richten, volgens welke Groot-Brittannië actieve
maatregelen zou overwegen, hetzü tegen Japan,
hetzij door steun aan China voor de verdediging
der Britsche belangen en de open deur in China.
Volgens Reuter gelooft men, dat Japan op iets
definitievers wacht om naar voren te treden.
Het vrije verkeer tusschen de Fransche neder
zetting te Hankau en de rest der stad, dat se
dert de bezetting door de Japansche troepen
was gestremd, is thans hersteld. In samenwer
king tusschen de Fransche en Japansche autori
teiten is de Fransche nederzetting naar Domei
uit Hankau bericht gezuiverd van anti-Ja-
pansche elementen.
Mussolini, graaf Ciano en Chamberlain in het Palazzo Venezia te Rome
Nog in een deel onzer vorige oplage konden
wij melden, dat op justitieel bevel de persen,
waarop het N. S. B.-dagblad: „Het Nationale
Dagblad" te Leiden gedrukt wordt, onklaar
waren gemaakt.
Over deze zaak vernemen wij nog het vol
gende:
Vrijdagmiddag hebben de rechter-commissa-
ris bij de Haagsche rechtbank, jhr. mr. P G.
M. van Meeuwen en de substituut-officier van
justitie, mr. N. S. Hoekstra, een bezoek ge
bracht aan de drukkerij van het Nationale
Dagblad aan de Keizerstraat te Leiden.
De heeren waren vergezeld door eenige per
sonen van de Leidsche recherche en een des
kundige voor het onklaar maken der persen.
Het optreden van de justitie vond
zijh oorzaak in eenige artikelen, welke
onlangs in het Nationale Dagblad
hebben gestaan, namelijk Vrijdag 23
December: „Het hemeltergend von
nis", „Aan de marechaussee' en
Donderdag 29 December: „De eer
der Nederlandsche jugd", „Vijf min
derjarigen zijn te Oss straffeloos mis
bruikt".
Deze beide artikelen acht de jus
titie beleedigend voor den minister
en de katholieke geestelijkheid.
Een onderzoek naar de al dan niet
strafbaarheid van een artikel op 4
Januari, getiteld: „De zedenmisdrij
ven in Oss", „Methoden van het poli
tiek katholicisme" is nog gaande.
Van de eerste twee artikelen (op
23 en 29 December) heeft mr. M. M.
Rost van Tonningen gezegd, de
schrijver te zijn.
De justitie ondervond bij haar be
zoek geen moeilijkheden.
De uit de rotatiepersen genomen inktbakken
zijn op het politiebureau gedeponeerd en zul
len naar Den Haag worden overgebracht.
De justitie arriveerde des middags, toen de
editie van Vrijdag bijna was afgedrukt. On
middellijk werd de pers stop gezet, zoodat niet
de geheele editie is afgedraaid.
De heer Rost van Tonningen vertoefde te
Utrecht, toen de justitie kwam, doch kwam,
nadat hij was gewaarschuwd, onmiddellijk naar
Leiden over.
Vermelden wij nog, dat op de zelfde persen
ook het blad „Volk en Vaderland" gedrukt
werd en dat dus ook niet zal kunnen ver
schijnen van deze persen.
PRAAG, 13 Jan. (D.N.B.) De besprekingen
over de oplossing van de Jodenkwestie in de z.g.
Jodencommissie te Praag zijn beëindigd. De
voorstellen der commissie zullen waarschijnlijk
reeds heden aan den ministerraad worden voor
gelegd. In tegenstelling met wat tot dusver ver
moed werd, heeft de richting, die bij de rege
ling van het Jodenvraagstuk in Tsjecho-Slo
wakije de Neurenberger wetten als voorbeeld wil
nemen, de overhand gekregen. Slechts die Joden
wier voorvaderen zich verscheidene geslachten
lang met de Tsjechen solidair hebben ver
klaard en den wereldoorlog als legionnairs heb
ben meegemaakt, zullen onder de uitzonderings
bepalingen vallen.
Tusschen Brussel en Burgos werd over
eenstemming bereikt inzake de weder
zij dsche vertegenwoordiging.
De troepen van Franco hebben Tortosa
bezet.
Hongarije is officieel toegetreden tot het
anti-Komintern pact.
Officieele kringen te Londen over de
verhouding van Duitschland tot Neder
land.
Justitieel ingrijpen bij het Nationale Dag
blad, tengevolge waarvan het blad niet
kon verschijnen.
De bekende Röntgenoloog dr. Wolff te
's-Gravenhage bij aanrijding gedood.
1 e Velsen zijn twee arbeiders van een
steiger gevallen en ernstig gewond.
Blijkens mededeeling van den Regeerings
persdienst over de „aanslagen" op Duit
sche gebouwen, heeft zich niets ernstigs
voorgedaan.
Vooralsnog geen luchtlijn naar Lissabon.
Nederlandsche ski-kampioenschappen te
Arosa.
Zwemrecords van Hoving en Van der
Kuil erkend.
New-Yorksche beurs: zwakke, lustelooze
stemming.
„Ze"
Na de „men" de „ze". Indien „men"
eenmaal beweert dat „ze" het hebben
gezegd, dan is er geen speld tusschen
te krijgen. Want „ze" weten het altijd
precies en zelfs beter dan wie ook.
Vraag niet naar bewijzen voor booze
geruchten en poog niet achter de
zegslieden te komen van laster of
kwaadsprekerij. „Ze" zeggen het en
daarmede is voor „men" de zaak af
gedaan. Punctum! Slot.' Terwijl
„men" een veelkoppig monster blijkt
zijn men's handlangers de „ze"
onpersoonlijke wezens die helaas
maar al te persoonlijk worden. Men
kan dien „ze" nieteens uit den weg
gaan want men komt ze nooit te
gen en kan hen in geen velden of we
gen benaderen. Maar die „ze" zijn
overal en ze worden door de kletsen
de gemeente als getuigen opgeroe
pen: „ze" hebben het gezegd
TOKIO, 13 Jan. (Domei). Aan het Japansehe
hof wordt tegen het midden van Februari een
blijde gebeurtenis tegemoet gezien.
(l 1 V v i 1i i 11 I 11 m i i1 A//7
Stand op Zaterdag 1 uur v.m,: 762A
Vorige stand: 753D
