SCHUDT UW LEVER
WAKKER
De Fransch-Italiaansche
krachtproef uitgesteld
Situatie in Spanje
nog niet gunstig
D
HET PARTICULIER
GEWETEN
Fransche grenzen
geopend
Watersnood in
onze Oost
De tijd werkt Hoor
Mussolini
Ongerepte natuur
verdwijnt
Buitenlandsch overzicht
MAANDAG 6 FEBRUARI 1939
Prinses Fawzieh trouwt
op 16 Maart
Een onafzienbare menigte vluch
tende burgers en soldaten
stroomt Frankrijk binnen
Verklaring van Aguirre
DE ZEDEN-AFFAIRE IN INDIË
Nieuwe arrestaties
Eenige dessa's staan geheel
onder water
Dominicaansche
Derde Orde
Haar verhouding tot de
Katholieke Actie
Welverzorgde handen!
Met de 3 Dampo producten bestrijdt U alle verkoudheden
Speciale commissie moet regeering
spoedig adviseeren over be
schermingsmaatregelen
Tweeërlei belangen
Het overlijden van
Sir H. Deterding
Stoffelijk overschot wordt naar
Mecklenburg vervoerd
Hulde van B. P. M.-personeel
Varkenshandelaren Li
moeilijkheden
Telegram aan H. M. de Koningit
Het woord „gewetensdwang" wterkt op
de meeste menschen als een bloed-
roode lap op een temperamentvollen
stier. Terecht, want gewetensvrijheid is een
der hoogste rechten van den mensch. Maar
in den politieken strijd worden de woorden
gewetensdwang en gewetensvrijheid niet
zelden op volkomen onjuiste wijze uitge
speeld om stemming te maken tegen de een
of andere partij of den een of anderen voor
genomen wettelijken maatregel. Wanneer de
katholieken openlijk protest aanteekenen
tegen de actie en de propaganda van den
Neo-Malthusiaanschen Bond en een cam
pagne op touw zetten om tot een wettelijk
verbod van den Bond en zijn drijven te ko
men, dan wordt dat van bepaalde zijde uit
gekreten voor een streven naar het opleg
gen van gewetensdwang. Wanneer de minis
ter van Justitie een -Wetsontwerp op stapel
zet om een einde te maken aan de onsmake
lijke comedie, waardoor echtscheiding door
onderlinge toestemming tegen den zin en de
bedoeling der wet nog mogelijk is, en om de
het gezinsleven ontwrichtende echtschei
dingsepidemie zooveel mogelijk tegen te
gaan, dan heet dat weer een uiting van de
zucht tot het uitoefenen van gewetens
dwang, welke zucht dan bij voorkeur den
Roomschen wordt aangewreven. Het libe
ralisme in het bijzonder en in het algemeen
ook de democratie zijn hier te lande nog
zwaar besmet met een extremistisch indivi
dualisme. dat iederen mensch den eenig
competenten rechter acht in eigen
zaak en het particuliere geweten van een
leder een souvereiniteit wil toekennen, die,
tot in laatste instantie consequent geëerbie
digd, zou moeten leiden tot een volslagen
anarchie.
Zeker, de mensch heeft recht op ge
wetensvrijheid, maar dat wil nog niet
zeggen, dat het particuliere geweten
van den mensch een volkomen onafhanke
lijke en zelfstandige Wetgever zou zijn, die
zich aan geen God of gebod zou hebben te
storen. Practisch wordt dan ook zelfs door
de meest felle voorstanders van individueele
gewetensvrijheid geen volstrekte vrijheid
van geweten aanvaard. Een ieder vindt het
volkomen normaal, dat moord, diefstal,
fraude. enz. wettelijk zijn verboden en wor
den gestraft. Niemand acht dit een vorm
van onoirbaren gewetensdwang en toch zijn
er individuen met een zóó verworden en
ruim gerekt .geweten, dat zij dergelijke mis
daden onder bepaalde omstandigheden niet
zoo heel erg vinden en ze bedrijven. Wan
neer men volstrekte gewetensvrijheid zou
willen eischen voor iedereen, zou men ook
misdadigers geen enkelen dWang mogen op
leggen. Het is echter merkwaardig, dat zij,
die zoo gaarne met de woorden gewetens
vrijheid en gewetensdwang schermen, dit
fdleen doen, wanneer dit om de een of an
dere reden in hun kraam te pas komt. Zij
mogen bedenken, dat niet alleen zij, maar
ook de overheid er een geweten op nahoudt.
Het particuliere geweten van den
mensch kan een zuivere en betrouw
bare verklikker zijn, die waarschuwt
tegen het kwaad en aanspoort tot het goed,
maar dan moet het ook precies ingesteld
zijn op den wil en de wet Gods en geregeld
onderhouden en verzorgd worden met de
olie van Gods genade. Helaas is dat niet
altijd het geval. Er zijn heel wat onzuivere
of niet werkende gewetens, heel wat gewe
tens, die uitsluitend zijn ingesteld op egoïs
me en eigenwijsheid, op genot- en gemak
zucht, op het uitsluitend tijdelijke en stof
felijke. Wanneer dergelijke gewetens volle
dige vrijheid voor zich willen bedingen, kan
en mag een van haar verantwoordelijkheid
bewuste overheid, en zeker een positief
Christelijke overheid, aan dit verlangen niet
toegeven zonder in ernstige mate haar meest
elementairen gewetensplicht te verzuimen.
Even goed als zij het koppensnellen der
Dajaks en den slavenhandel heeft tegen te
gaan, heeft zij de onafwijsbare taak de in
de natuurwet wortelende moraal voor zoover
het binnen haar vermogen ligt te doen eer
biedigen ook door hen, wier onzuiver ge
weten die moraal niet meer erkent cf wil
naleven. Wil men een verbod van den Neo-
Malthusiaanschen Bond en het bemoeilijken
van de thans al te gemakkelijke echtschei
ding als gewetensdwang qualificeeren, dan
aarzelen wij niet te verklaren, dat het hoe®
tijd wordt bepaalden vergroeiden en misvorm
den gewetens op dit gebied een zekeren rede
lijken dwang op te leggen. Men kome ons
nu niet met de drogreden aan boord, dat
deze verklaring in strijd zou zijn met het
protest, dat de katholieken laten hooren
tegen den gewetensdwang, die hun op be
paalde punten in het nationaai-socialisti-
sche Duitschland wordt aangedaan, want
daar richt dit protest zich niet tegen een
gewetensdwang, die er op gericht is de wet
ten Gods te doen eerbiedigen, maar tegen
een gewetensdwang, die tot doel heeft in
bepaalde gevallen de wetten Gods te doen
overtreden. Een particulier zuiver geweten
stelt zich in geval van een conflict tusschen
de wet Gods en de wet van welken mensch
ook aan de zijde van God tegenover dien
mensch.
CAIRO, 6 Pebr. (Reuter) Het huwelijk
tusschen den Kroonprins van Iran en de 17-
jarige prinses Fawzieh, zuster van Koning Fa-
roek van Egypte, zal 16 Maart as. in Cairo
gesloten worden. De bruidegom komt de vol'
gende maand in Egypte aan, met den voorzitter
van het Iraneesche parlement en den minister
van Justitie. Hij zal een maand lang de gast
zijn van Koning Faroek. Tot den uitzet, welke
voor de bruid in gereedheid wordt gebracht,
behooren juweelen ter waarde van 55.000 pond
sterling.
ZONDER SCHADELIJKE LAXEERMIDDELEN
en U zult '8 morgéns „kiplekker"
uit bed springen.
Iederen dag moet Ow lever minstens een liter gal
ln Uw ingewanden doen stroomen. Wanneer deze
stroom van gal onvoldoende is. verteert Uw voedsel
niet, het bederft. U voelt U opgeblazen, U raakt
verstopt. Uw lichaam is vergiftigd en U bent
humeurig, v^elt U ellendig en ziet alles somber in.
De meeste laxeermiddelen zijn slechts lapmiddelen.
U moet CARTER'S LEVERPILLETJES nemen om
een liter gal vrü te doen stroomen en U zult weer
geheel fit zijn. Onschadelijk, plantaardig, zacht, on
overtroffen om de gal te doen stroomen.
Eischt Carter s Leverpilletjes bü apothekers en
drogisten. L 0.75.
LE FERTHUS, 6 Febr. (Havas) Te 7.45
uur hebben de Fransche militaire autoritei
ten de afsluitingen, die de menigte van
vluchtelingen nog tegenhielden, geheel doen
openen, zoodat de massa zonder ophouden
binnenstroomt. Men ziet steeds meer solda
ten, ook eenige subalterne officieren.
Aan de grens worden de binnenkomenden
snel gefouilleerd en ontwapend.
Het is van La Junquera tot Perthus één
menschenmassa die zich langzaam voortbe
weegt. De ravijnen aan de Spaansche zijde
der grens zijn bezaaid met geweren en andere
schietwapenen, die de vluchtende soldaten heb
ben weggeworpen. Afdeelingen karabiniers hou
den toezicht bij de aankomst van vrachtauto's,
waarop zich gewonden en vrouwen bevinden.
Volgens de bewoners van La Junquera strekt
de colonne vluchtelingen zich uit tot vijf kilo
meter van Figueras. Daar bevinden zich ook re-
publikeinsche afdeelingen. die in voortdurende
gevecht en met de voorhoede van Franco zeer
langzaam terugtrekken."
De president der Baskische regeering, Aguirre,
is van Perpignan te Parijs aangekomen.
Bij zijn aankomst verklaarde hij: ,,De troe
pen hebben bevel gekregen Catalonië te ont
ruimen. De soldaten komen in kleine afdeelin
gen, in goede orde, over de grens".
Toen journalisten hem vroegen, wat hij wist
van vredesonderhandelingen, zeide hij ontwij
kend: „Ik heb al veel over vredesonderhande
lingen hooren spreken."
Hij voegde hieraan toe: „Wij zullen over
winnen".
BATAVIA, 6 Febr. (Aneta) De officier
van justitie heeft nog een Europeaan in de
buurt van Tjiandjoer gearresteerd. Reeds eer
der kwam deze met de justitie in aanraking.
Te Soekaboemi is eveneens een Europeaan in
preventieve hechtenis gesteld.
Te Magelang zijn drie Europeanen, een Me-
nadonees, een Ambonnees en acht inheemschen
gearresteerd.
De Raad van Justitie te Medan zal 13 Fe
bruari de behandeling der zedenzaken aan
vangen.
TOELOENGAGOENG, 6 Febr. (Aneta.) Door
den hevigen regen, gedurende de laatste dagen
gevallen, staan eenige dessa's geheel onder
water. Een muur om een voetbalveld is omge
vallen. De rijstvelden zijn geïnundeerd.
MODJOKERTO, 6 Febr. (Aneta). Ook hier
staan geheele streken onder water.
KEDIRI, 6 Febr. (Aneta.) Zondag is de spoor
dijk op de lijn KertosonoKediri onder water
komen te staan. De trein moet thans op een
bepaald punt stoppen. De Staatsspoorwegen
ia ten de passagiers en goederen per autobus
verder vervoeren.
In verschillende dessa's staan de huizen een
meter en de sawahs twee meter onder water.
Een viertal dessa's is geheel geïnundeerd. De
bewoners moesten elders een onderdak vinden.
Het Binnenlandsch bestuur verleent hulp.
DJOMBANG, 6 Febr. (Aneta.) Ook hier is
een dessa overstroomd.
Zondag kwam te Utrecht in het Gebouw van
Kunsten en Wetenschappen de Dominicaan
sche Derde Orde van Nederland bijeen tot het
houden van het jaarlijkschen studiedag.
Met Purol blijven ze zacht en mooi.
Doos 30 en 60 ct.
De promotor provincialis, pater C. Piels O.P.
leidde het onderwerp in: De verhouding van
onze Derde Orde tegenover de Katholieke Actie.
De negen Stellingen, waarin het standpunt van
de centrale leiding dezer Derde Orde was ver
vat, werden nader verklaard, waarbij de pro
motor voorop stelde, dat het gebiedend nood
zakelijk is, dat de Derde Orde volgens één vaste
lijn te werk gaat.
Het staat vast, dat de Derde Orde van St.
Dominicus uit den aard van haar organisatie
haar leden roept tot het leeken-apostolaat.
Maar dit leeken-apostolaat is niet hetzelfde
als de Katholieke Actie door Paus Pius XI ge
sticht. Deze laatste bestaat alleen, als leeken
onder leiding van de hiërarchische geestelijk
heid georganiseerd worden, om volgens door
haar gestelde richtlijnen, onder haar onmid
dellijke leiding met haar uitdrukkelijke zen
ding apostolisch te werken. Dat deze opvatting
de éénig ware is, blijkt duidelijk uit de offi-
cieele begripsbepaling, die de Paus zelf er van
gegeven heeft, wat spreker met verschillende
teksten bewees. Het zou derhalve vruchteloos
en onvruchtbaar werk zijn te pogen om hierbij
ook de hiërarchie van een Orde met dezelfde
rechten te willen betrekken. Maar waartoe zou
het ook dienen? De Katholieke Actie immers
maakt geen inbreuk op het Derde Orde-leeken-
apostolaat, heft de bestaande werken geenszins
op, maar steunt ze veeleer en moedigt ze aan.
Daarom moet er wederkeerjge goedgezindheid,
hartelijke verstandhouding en onderlinge sa
menwerking bestaan. Opheffing van de be
staande vereenigingen wenscht de Paus aller
minst, doch het is Zijn uitdrukkelijke wil, dat
de Katholieke actie zich bedient van de hulp
der Derde Orde.
Waar het hoogste kerkelijke gezag zelf de
verhouding van de Derde Orde tegenover de
Katholieke Actie heeft bepaald, hebben leiders
en leden, die niet voor eigen belang, maar voor
algemeen kerkelijk belang werken, den plicht
om deze bepaling niet enkel als een feit te er
kennen maar er zich ook eerbiedig aan te on
derwerpen en practisch naar te handelen. Om
dat de Derde Orde in de Katholieke Actie is
ingeschakeld als hulpwerk, kan en moet zij het
centraal initiatief van de Katholieke actie ijve
rig te hulp komen.
Het ware verregaande roekeloosheid nalatig
te zijn in 't meehelpen aan de verwezenlijking
van een instituut, waarmede de Paus wellicht
bedoelingen heeft gehad, die veel verder gaan
dan ons bekend is.
Daarom moeten de Derde Orde-leden het
diep besef hebben, dat zij zich zoo veel moge
lijk bekwaam maken voor de katholieke actie
en vooral practisch daaraan deelnemen.
Na de uiteenzetting der stellingen wekte de
promotor de Derde Orde-directeuren en leden
nog eens krachtig op tot elk apostolaatswerk.
In de namiddagvergadering van dezen studie
dag werd van gedachten gewisseld over
verschillende vragen, die na de inleiding van
den promotor bij de centrale leiding waren in
gekomen en die tot genoegen werden beant
woord.
Friesland heeft geprofiteerd van de gelegenheid. Hoewel het water op het ijs
stond, werd Zaterdag te Stavoren een hardrijderij voor mannen gehouden. Een
tweetal deelnemers in actie
Dam po-ver koudheids-balsem, Pot 50, Doos 30 ct. Dampo-hoestbon bons, Doos 25 ct. Dampo-neusdruppels, Flacon met druppelspuitje 60 ct.
Eigenlijk heeft het toch nog langer geduurd
dan verwacht werd. Met den val van Barcelo
na, zoo meende men, moest het afgeloopen zijn
met het Verzet der Catalanen, die in wanorde
terugtrokken, totaal gedemoraliseerd. Men moet
Negrin de eer nageven, dat hij geslaagd is in
een krachtproef, door nog eenmaal zijn
mannen om zich te verzamelen en weerstand
te bieden aan den overrompelenden opmarsch
der nationalistische legers, in de hoop nog een
laatste stukje autonoom Catalonië te hand
haven. Hoewél iedereen wel inzag, dat dit een
hopelooze hoop was. Vich, Gerona en thans
Figueras hebben het pleit beslecht en van Ca-
talaansch verzet is geen sprake meer, zoomin
waarschijnlijk ais van autonomie in dat gebied.
In den laatsten kabinetsraad, te Figueras
gehouden, schijnen hartige woorden gezegd te
zijh. De Catalanen, die slechts voor hun eigen
onafhankelijkheid gestreden hebben, geven
thans het verzet volledig op en denken er nief
meer aan den strijd elders voort te zetten. De
leiders zijn reeds over de Fransche grens ge-
ylucht, hun troepen achterna, en zullen als po
litieke vluchtelingen in het buitenland wel hun
heil zoeken. Azana, de president van het repu-
blikeinsche Spanje, zou, wil men de berichten
gelooven, het hopelooze van verder verzet heb
ben ingezien en eveneens naar Frankrijk ge
vlucht zijn: om via Parijs met Franco over
overgave te onderhandelen, zeggen sommigen,
terwijl anderen zelfs meenen, dat hij er heele-
maal den brui van heeft gegeven. De minister
president, Negrin, en Dei Vayo echter denken
nog niet aan capitulatie en zouden over het
Water naar het centrale gebied getrokken zijn,
om daar het verzet verder voort te zetten.
Uiteraard vallen, in de verwarring van de eerste
uren na de Catalaansche capitulatie, de situa
tie en de juistheid der berichten moeilijk te
beoordeelen, doch in den bovenstaanden vorm
is het naaste verloop van den toestand in
Spanje wel waarschijnlijk te achten. Er kan
weinig sprake van zijn, dat Negrin c.s. aan het
centrale front nog een kans hebben, doch in
dien zij den tegenstand verder willen organi-
seeren, zullen zij den strijd nog geruimen tijd
kunnen rekken. Het offensief tegen Catalonië
was een krachtproef, die Franco, naar men
zegt, onder zwaren buitenlandschen druk en
ten koste van veel menschen en materiaal
heeft afgelegd; voor een nieuw offensief van
beteekenis zal hij wel eenigen tijd noodig heb
ben, al was het alleen maar om zijn krachten
te hergroepeeren en zijn troepen den tijd te
gunnen om op adem te komen. Nog schijnt de
burgeroorlog, die zooveel bloed gekost heeft,
niet ten einde.
Te Rome ziet men, meer dan waar ook, met
belangstelling naar het verloop van de gebeur
tenissen in Spanje. Wie gemeend heeft en
dat waren er niet weinigen dat de Duce de
situatie van Frankrijk na den val van Barce
lona précair genoeg zou oordeelen om met de
formuleering van zijn eischen voor den dag te
komen, is bedrogen uitgekomen: het commu
niqué, dat de Zaterdagavond laat vergaderende
Groote Fascistische Raad heeft uitgegeven, is
ten aanzien van wat men begin vorige week
ervan verwachtte, een „ridiculus mus", nadat
de profeten de bergen hadden doen kraken
Toch onderschatte men de twee punten van
de resolutie «niet: Rome ziet een omsingeling
van Frankrijk in zijn verbinding met Berlijn
en het Madrid van morgen; het is juist op dit
laatste, dat het Wachten wil, om zeker te zijn
van zijn zaak. En intusschen werkt de tijd voor
Mussolini; de Franschen kunnen intusschen
gewend raken aan de idee van een capitulatie.
Daartegen helpen geen resoluties of redevoe
ringen; het „nedamy se" der Tsjechen heef
het bewezen. Het wachten is dus op den val
van centraal Spanje.
Inmiddels maakt de „Times" zich wel wat
laat ongerust over een artikel van Gayda
in de „Giomale d'Italia". Volgens dezen ge
woonlijk goed geïnformeerden publicist zal
Italië de geëischte overwinning van Franco
eerst definitief beschouwen, wanneer de naav
Frankrijk gevluchte linksche troepen van de
Spaansche grenzen verdwenen zijn en Spanje
„van den vernielenden invloed van hun vrien
den in de omgeving" bevrijd is. Aan het eerste
zal Parijs vermoedelijk maar al te gaarne wil
len meewerken, doch de verdwijning van zich
zelf kan Parijs moeilijk bewerkstelligen. Fin
toch schijnt zulks noodig te zijn, wil Mussolir.j
althans zijn gegeven woord gestand kunnen
doen en zijn troepen uit Spanje terugtrekken.
Frankrijk kon die situatie dan Wel eens gaan
opvatten als een daadwerkelijke bedreiging van
zijn overzeesche verbindingen en overgaan tot
een bezetting van Minorca, waarmee in de
Britsche pers zelfs al eens gedreigd is. Zonder
pessimist te zijn kan men toch niet anders dan
een krachtproef tusschen Parijs en Rome voor
zien, die eigenlijk reeds in deze dagen verwacht
werd. Dat de Duce het oogenblik daartoe nog
niet gekomen acht, wil nog lang niet. zeggen
dat hij ervan afziet. Frankrijk moet op de
knieën gedwongen worden; en dat Rome thans
nog niet overging tot een poging daartoe, om
dat het de situatie in Spanje nog niet gunstig
genoeg acht, beteekent niet anders dan een
uitsteL
Het vluchtelingenprobleem bezorgt de Fransche regeering veel overlast. Onder
geleide van Senegaleesche soldaten verzorgen leden van het uit Catalonië
gevluchte republikeinsche leger de fourageering van een kamp te Boulou
Bij de installatie van de commissie voor de
voorbereiding van een wetsontwerp op de na
tuurbescherming heeft de minister van Econo
mische Zaken, mr. P. L. M. Steenberghe, heden
de volgende rede gehouden:
De instelling uwer commissie is ran vele zij
den met instemming begroet. Hier en daar
echter heeft men zich afgevraagd, waarom de
regeering uitsluitend ambtenaren als leden
heeft benoemd. Gretig maak ik daarom ge
bruik van de ongezochte gelegenheid, welke de
installatie uwer commissie mij'biedt, om de
redenen van deze handelwijze te ontvouwen.
Ik geef toe, dat de instelling van een staats
commissie in grooten stijl geheel in overeen
stemming zou zijn geweest met het belang, het
welk het Nederlandsche volk heeft bij en ge
lukkig ook stelt in het behoud van de natuur
van zijn land. Ik geef toe, dat in voldoende
getal ter beschikking zouden hebben gestaan
personen, die buiten elk ambtelijk verband
hun sporen hebben verdiend in den strijd voor
het in meer dan één opzicht schoone ideaal
.der natuurbescherming.
Er is echter één factor, welke deze over
wegingen van haar kracht berooft en die
is: tijdsgebrek. De natüurruimte is zóó be
perkt geworden in ons land. dat het thans
levende geslacht gevaar loopt de ongerepte
natuur goeddeels te zien verdwijnen en aan
zijn opvolger weinig of geen ruimte meer
voor natuurgenot en recreatie te kunnen
nalaten. Wie dit wil voorkomen, moet han
delen zonder verwijl.
In het besef hiervan streeft de regeering niet
naar het meest volmaakte ontwerp van een
natuurbeschermingswet, doch naar het meest
gereede
Het is duidelijk, dat zij onder die omstandig
heden de voorbereiding het beste kon toever
trouwen aan een commissie uit haar naaste
medewerkers. Dit bekort het interdepartemen
taal overleg en verzekert een handelen in den
geest der regeeri'ng, terwijl niettemin door het
hooren van derden profijt kan worden getrok
ken van de buiten de ambtelijke practijk ge
wonnen ervaring.
In ontveins mij niet, dat de taak van uw
commissie moeilijk zal zijn. Gij zult mogen
trachten het belang van een arbeidzaam, naar
levensruimte worstelend volk, in overeenstem
ming te brengen met het belang, hetwelk juist
datzelfde volk heeft bij natuurbehoud.
Het is u uiteraard wel bekend, maar ont
gaat in den regel aan de openbare meening,
dat het belang der natuurbescherming geen
eenheid vormt. Dit blijkt al uit het feit, dat
het van twee tegenovergestelde polen uit wordt
benaderd, namelijk de landontginning en den
stedebouw. De wetenschap, de behoeften aan
natuurgenot en recreatie, de volkshuisvesting
en de volksgezondheid, het landschapsschoon
en het tourisme, zij zijn alle belangen, welke
zich richten op behoud en bescherming der
natuur, maar op verschillende wijzen. Ook
deze belangen zult gij tegen elkander moeten
afwegen.
Voor elke activiteit, welke de natuur be
dreigt, zal evenals voor de practijk der na
tuurbescherming zelf moeten gaan gelden het
gulden devies: primum non nocere. De ko
mende regeling zal allereerst eerbied moeten
afdwingen voor elk eerbiedwaardig belang.
Kwetsing daarvan zonder redelijken grond of
op een wijze, welke verder gaat dan in rede
lijkheid verantwoord mag worden geacht, zal
in elk geval onmogelijk moeten worden ge
maakt.
Dat de tijd op dit gebied dringt, blijkt ook
uit de tweede, aan uw commissie gegeven op
dracht.
Het Nederlandsche volk heeft van oudsher
toegetast in de goederen der natuur. Dat was
zijn goed recht, want God heeft ze den mensch
ter beschikking gesteld om ze te gebruiken
voor zijn instandhouding en volmaking. Het is
heden ten dage nog zijn goed recht. De regee
ring is dan ook bereid daarbij tot leniging van
den nood der werkloozen de behulpzame hand
te bieden. Ik doel hier op het voornemen, om
in het belang van de werkverschaffing grond
te ontginnen op ruimere schaal dan tot nu toe
geschiedde, zulks naar aanleiding van het rap
port van Ir. J. Th. Westhoff, die aan de uit
voering van de tweede opdracht uwer commis
sie zijn gewaardeerde medewerking verleent.
Nu is de oppervlakte nog niet in cultuur ge
bracht, doch voor ontginning vatbaren grond
in Nederland niet meer zoo uitgestrekt, dat
aan het ontginningsbedrijf de vrije loop zou
mogen wordên gelaten. De ministers, die de
verantwoordelijkheid voor dat bedrijf zullen
aanvaarden, zijn dan ook van meening, dat
tweeërlei voorziening behoort te worden getrof
fen. De eerste geldt de bij de natuurbescher
ming betrokken belangen.
Vervolgens moet worden voorkomen, dat de
ontginningen de vrijheid prejudicieeren, om nu
of in de toekomst ten aanzien van de aan den
Nederlandschen bodem gegeven of te geven
bestemmingen orde te scheppen. Op uw com
missie rust thans de taak binnen korten tijd
van raad te dienen zoowel omtrent de in het
belang der natuurbescherming te treffen voor
ziening als omtrent de wijze, waarop de door
mij omschreven prejudice ware te voorkomen.
Met de bede, dat God den arbeid der com
missie overvloedig moge zegenen, verklaarde de
minister de commissie wetsontwerp natuurbe
scherming geïnstalleerd.
Het stoffelijk overschot van Sir Henry Deter
ding zal worden overgebracht naar Dobbin in
Mecklenburg, waar de overledene een bezitting
had en de laatste jaren geleefd heeft.
De zoon van Sir Henry Deterding wordt te
St. Moritz verwacht.
Ten toeken van deelneming in het overlijden
van dv H. W. A. Deterding was Zondag van
het gebouw van de Koninklijke Petroleum
Maatschappij en van dat der Bataafsche Im
port Maatschappij te Den Haag de vlag half
stok geheschen.
Ook van alle benzinelaadstations in Nedci
land was de vlag halfstok geheschen.
Aan den voet van het borstbeeld, voorstellende
dr. H. W. A. Deterding, door den Amsterdam-
schen beeldhouwer Polet vervaardigd en dat in
het trappenhuis van de Bataafsche Petroleum
Maatschappij te Den Haag is geplaatst, was
hedenochtend een groote krans gelegd ter eere
van dr. Deterdings nagedachtenis.
Het is een groote krans van laurierbladen,
versierd met een paars-zilveren lint, waarop te
lezen is: Personeel van de Bataafsche Petroleum
Maatschappij.
Dit borstbeeld is dr. Deterding op zijn zeven
tigsten verjaardag aangeboden door het perso
neel van de Koninklijke Shell-groep over de
geheele wereld.
BATAVIA, 6 Febr. (Aneta.) In verband met
het overlijden van Sir Henry Deterding werd
van alle gebouwen en boorterreinen van <1
B. P. M. half stok gevlagd.
't Hoofdbestuur van den Nederlandschen bond
van varkenshandelaren heeft H. M. de Koningin
telegrafisch verzocht bemiddeling te verleenen
voor verbetering van de bestaansmogelijkheid
der varkenshandelaren.
Via het thans gevolgde systeem, aldus adre.
sant, worden zij willekeurig, doch volstrekt on-
noodig, door de Veehouderijcentrale uit hun
kostwinning en bestaansmogelijkheid gestooten
en kunnen zij niet deelnemen aan levering van
door de regeering over te nemen varkens, die
de helft bedragen van den geheelen afzet in Ne
derland.
Den boeren is wel de productiemogelijkheU1
gelaten, den handelaren evenwel wordt deelname
aan het bedrijfsleven meer en meer onmogelijk
gemaakt.
Als compensatie voor de uitschakeling bij aan
koop en export van de baconvarkens wordt ge
dupeerden handelaren door de Veehouderijcen
trale een schadeloosstelling verstrekt per maand
ten bedrage van twee gulden vijf en twintig tot
ongeveer zeven gulden per gezin, mits het hoofd
daarvan op andere wijze niet in het gezinsonder-
houd kan voorzien, noch reserve bezit of rede
lijke inkomsten uit andere brond of bezigheden
verkrijgt. Voor de regeeringsaankoopen van
zwaardere varkens, welke hoofdzakelijk en ook
voorheen door de handelaren werden aange
kocht en afgezet, wordt hun geen enkele tege
moetkoming gegeven.
Tengevolge van het thans vigeerende sys
teem, terzake den varkensafzet en aankoopen, is
de toestand absoluut ondraaglijk geworden. Bi.)
rechtvaardiger methode behoeven de varkens
handelaren niet de bedrijfs- en daarmee ge
paard gaande weliswaar sobere bestaansmoge
lijkheid te verliezen. Door eenzijdige toepassing,
waarbij de handelsbelangen verdrukt zijn, wor
den zij thans tot werkloosheid gedoemd en
onnoodig met hunne gezinnen in armoe gedre
ven. Als groep van Harer Majesteits trouwe on
derdanen wenden zij zich uiteindelijk via het
hoofdbestuur van voormelden bond tot de Ko
ningin om hare hulp en bijstand.
e optimist is een beter hervormer
dan de pessimist.
