I I Geen voortzetting van strijd in Spanje? den Ontbinding van de K.D.P.? Fransche pers ingenomen met Chamberlain's verklaring Vier weken feest te Utrecht Het ni nieuws van heden De Heilige Vader DIJJERS VERDER VERZET VRIJWEL ONMOGELIJK INSTEMMING TE WASHINGTON ZIJN VROUW DOODELIJK GERAAKT DE BAROMETER Partijvergadering zal over bestuursvoorstel moeten beslissen De Paus lijdende aan een griepaanval DINSDAG 7 FEBRUARI - AVONDBLAD BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884 Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor Haarlem 25 cent per week; per kwartaal 13.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week, per kwartaal f3.58 DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM HOTEL - CAFE - RESTAURANT niets dan goeds Üet verslagen leger der republi keinen wordt in Frankrijk ont wapend en geïnterneerd Generaal Rojo leidt het laatste verzet Vluchtelingen stroomen Frankrijk binnen Het Weer De Romeinsche bladen trachten de beteekenis van Chamberlain's woorden te verkleinen „Geen misverstaan hierover mogelijk" „Van de eerste beteekenis" Herdenking van het eeuwfeest der spoorwegen voor het personeel 60.000 bezoekers in de Domstad Wmm beschenk der O oester school ieugc Brandstichting door Iersche terroristen? Hertog van Kent stelt bezoek aan N oord-I erland uit Engeland—Kaapstad en terug Echtelijke ruzie met dramatischen afloop in Amsterdam-Oost Man ging zich aangeven Geheimzinnige moorden in Sjanghai Uit Vaticaanstad VIJF EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21625 DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN a nATuriNAiJt {W TAC K enJaladejauj DE TAALSTRIJD IN BELGIË NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Buitenhof Telefoon 117375 Den Haas Men spreekt over onze keuken OP VASTENDAGEN SPECIALE SCHOTELS - MAGER MENU .V.v. Een beeld van de verwoesting na het treinongeval te Maarn, waarbij een zandtrein door een electrischen trein, die door een onveilig signaal reed, gegrepen Werd. Zooals men ziet werden de wagens van den zandtrein omver geworpen PERPIGNAN, 7 Febr. (Havas). De Politiek van tot het uiterste weerstand te bieden aan de aanvallen der rechtsche troe pen, schijnt niet meer gehandhaafd te kun nen worden. In Spaansche regeerïngskringen krijgt men den indruk, dat een voortzetting *an den strijd in de centrale zone practisch vrijwel onmogelijk is. Zeker is, dat de ver onderstelling van tegenstand in de centrale sone zelfs niet overwogen wordt. In mili taire kringen heerscht dezelfde opvatting. President Azana is gisteravond aangekomen te °llonges sous Salève aan de Zwitsersche grens, .ilk wil vrede", verklaarde hij. In de omgeving ^ah den president wordt verklaard, dat hij van 'et kabinet-Negrin in de beste verstandhouding teft afscheid genomen. Tlit Burgos wordt aan de Romeinsche bladen ®e'held. dat een zeer vooraanstaande persoon- 'J«heid der regeering van Burgos in zijn com- jMntaar op de geruchten, dat Frankrijk en '^geland het initiatief hebben genomen om ter- totid een einde te maken aan den Spaanschen Ul'geroorlog verklaard heeft: „De oorlog zal al- Teh kunnen eindigen met een absolute over- inning van generaal Franco op het slagveld. niet een onvoorwaardelijke overgave van de arxisten." Havas bericht uit La Tour de Caroll, dat de ntruiming van de streek van Ptiigcerda slechts .abgzaam vorderingen maakt. Tweehonderd mi- Iciens zijn ontwapend. Uit Llivia kwamen 1500 sewonden aan in hospitaalwagens. Velen hunner Men aan koudvuur. Zij worden verzorgd door militairen arts, met behulp van Fransche en Paansehe verpleegsters. In Llivia en Puigcerda evinden zich nog 2.000 gewonden. Verbandmid- elen ontbreken daar. Vannacht om half één agon de artillerie aan te komen, gevolgd door rachtauto's soldaten, die na ontwapend te zijn, ervoerd werden naar het drie K.M. verder ge- fc8en intcmeeringskamp. Komende uit Portbou zijn 8.000 Spaansche Mitairen bij Cerbère de grens gepasseerd. Men erwacht nog de aankomst van troepen, die zich P Figueras teruggetrokken hadden en thans aar de kust moesten uitwijken. Volgens de IMgste berichten zouden deze troepen nog weer- and bieden. Er passeerden bij Cerbère onge- eer 500 vrachtauto's. Wat den uittocht uit Figueras betreft: daar zijn colonnes vluchtelingen, burgers en gewonden, in paniek het strijdtooneel ontvluchten, door eeh afstand van bijna 40 K.M. gescheiden van bet leger, dat den opmarsch der rechtschen tracht te stuiten. De soldaten van kolonel Mo- Msto en luitenant-kolonel Lister vormen op ver- scheidene kilometers ten Zuiden van Figueras Mg steeds een front. Generaal Rojo, de chef v&n den centralen generalen staf, bevindt zich steeds in Spanje om de operaties te leiden. Volgens officieele inlichtingen van Fransche jMe bedraagt het aantal Spaansche vluchte den, dat sedert Zondagavond de Fransche |rcns is gepasseerd, omstreeks 40.000. De vrou wen en kinderen worden in centrale punten Heengebracht, van levensmiddelen voorzien en *Jaar het- binnenland vervoerd. Voor de gewon- Mh zijn maatregelen getroffen tot inrichting an kleine hospitalen ter plaatse, waar de aller eerste en meest dringende zorgen gegeven kun nen worden. De soldaten worden geïnterneerd M een concentratiekamp in Argèles, waar 100.000 dn kunnen worden ondergebracht. Het kamp aal in rechthoeken van één hectare worden ver- Meld, welke elk met prikkeldraad zullen worden 'hgeven en die 1500 militiesoldaten per afdee- lng kunnen opnemen. Een zeer strenge militaire hcht zal er gehandhaafd worden. Men ziet het hrichten van nog andere kampen onder oogen. Het ziet er dan ook naar uit, dat de organi satie, die door Sarraut is uitgewerkt tijdens zijn bezoek, en waaraan hij in feite al verscheidene maanden gewerkt heeft, voldoende is. Men ver wacht in de komende dagen een stroom van 100.000 tot 140.000 personen, militairen en bur gers. Wanneer men rekening houdt met de 130.000 vrouwen en kinderen, die de grens sedert een week reeds gepasseerd zijn, kan men het aantal personen, dat Frankrijk onderdak zal moeten geven, ramen op 270.000 tot 300.000. De kosten worden geraamd op 8 tot 10 francs per persoon per dag. Sedert verscheidene dagen is ook een zekere hoeveelheid materiaal over de grens gekomen, o.m. een zestigtal vliegtuigen, vrachtwagens, etc. Wat de leden der Spaansche republikeinsche regeering betreft, die naar Spanje uitgeweken zijn, verduidelijkt men in welingelichte kringen, dat zij bij het betreden van Fransch gebied krachtens de Fransche souvereiniteit alle eigen schappen en middelen van actie, voortvloeiende uil het feit, dat zij leden van een buitenlandsche regeering zijn, verliezen. Zij verblijven in Frank rijk als individuen en eenvoudige uitgewekenen. VERWACHTING: VOOR HET GEHEELE LAND: zwakke tot matige, Zuidelijke tot Zuid- westelijke wind, helder tot licht bewolkt, later in het Westen wellicht toenemende EE bewolking, droog weer; weinig verandering in temperatuur, des nachts lichte vorst tot temperatuur om hot vriespunt. Zon op v.m. 7.34 onder n.m. 4.57 uur. Licht op n.m. 5.27. Maan op n.m. 9.47 onder v.m. 8.32. Laatste kwartier 11 Febr. Naar wij vernemen hebben in den loop van Januari te Amersfoort besprekingen plaats gehad tusschen eenige leden van de R.K Staatspartij en eenige vertegenwoor digers van de Katholieke Democratische Partij. Aan deze besprekingen, die door oud-minister Marchant werden geleid, namen van de zijde der R.K. Staatspartij deel pastoor Hooyman en de heeren Dr. Moerdijk, Nijkamp en Plomp en van de zijde der K. D. P. de heeren prof. Veraart, Bloemkolk, Houtsma en Waterloo. Aansluitend aan deze besprekingen heeft een delegatie der K. D. P. Vrijdag 1.1. een onderhoud gehad met eenige leden van het dagelijksch bestuur der R.K. Staatspartij. Naar wij vernemen, heeft het bestuur der K. D. P. met algemeene stemmen besloten, aan een op 19 Februari a.s. te houden bui tengewone partijvergadering een voorstel tot ontbinding van dc K. D. P. voor te leggen. PARIJS, 7 Febr. (Havas). Alle Fran sche bladen zonder uitzondering brengen hulde aan Chamberlain voor zijn verkla ring van Maandagmiddag in het Lagerhuis. De „Matin" schrijft: De door Chamberlain aan Frankrijk gegeven verzekering, krijgt des te meer waarde, nu Chamberlain zich, sedert de Fransch-Italiaansche spanning over de territo riale eischen der Romeinsche regeering, ervoor gehoed had, eenige officieele verplichting te aanvaarden. Zijn jongste verklaring moet be schouwd worden als een plechtige verzekering, waarvan de andere mogendheden de daaraan toekomende waarde wel niet zullen miskennen. De „Jour" schrijft: Een gewaarschuwd man als Chamberlain kent den toestand. Hij weet welke moeilijkheden dictators hebben om terug te trekken. Hij begrijpt, dat indien een deel van Italië zekere onbekookte eischen betreurt, het andere deel ze niet kan loslaten, en daar om wijst Chamberlain den weg aan welke niet gevolgd moet worden. De „Figaro" schrijft: Een zoo zuiver bepaal de houding, welke geen plaats voor onzekerheid overlaat, kan slechts dienstig zijn aan den vre de. Hiermede wordt een eind gemaakt aan de actie eener buitenlandsche pers, die steeds bleef hopen op een breuk tusschen beide lan den, en die op die hoop wellicht, wie weet wat voor avontuurlijke plannen bouwde. De „Petit Parisien" schrijft: De woorden van Chamberlain beteekenen eigenlijk, dat indien Italië morgen met Frankrijk ruzie zou zoeken door bijv. een ernstig incident uit te lokken, de Fransch-Engelsche samenwerking terstond in werking zou treden. Men moet er zich in Rome dus aan ontwennen te meenen, dat Engeland als een soort scheidsrechter tusschen Frankrijk en Italië zal staan. Engeland wil met Italië op vriendschappelijken voet blijven, maar die vriendschap heeft tot grenzen de plichten van bijstand jegens Frankrijk. Ook te Washington is de verklaring van Chamberlain met voldoening ontvangen. Men herinnert er aan, dat de legercommissie de stelling van Roosevelt zonder veel bezwaren had aanvaard. De oppositie lag meer in de pro cedure, welke de president gebruikte voor den verkoop van vliegtuigen dan in de kwestie zelf. De tegenspraak van Roosevelt had ten doel elk denkbeeld van een alliantie of van vooraf met Frankrijk, Engeland of met andere landen ge sloten overeenkomsten te verdrijven. In gezaghebbende Amerikaansche kringen wijst men er op, dat zoowel in den geest van Roosevelt als in dien der groote meerderheid van het Congres en van de Amerikaansche burgers, het begrip, dat „de eerste verdedigings linies van de Vereenigde Staten in Frankrijken Groot-Brittannië liggen", het voor de Vereenig de Staten noodzakelijk maakt, dezen beiden landen zoo veel mogelijk faciliteiten te verlee- nen voor de versnelling hunner luchtbewape- ning. In de Italiaansche bladen van heden wordt, volgens een Reuterbericht uit Rome, alles in het werk gesteld om de beteekenis der Maan dag door Chamberlain in het Lagerhuis afge legde verklaring te verkleinen. De bladen beweren, dat de verklaring is af gelegd in antwoord op een voortdurenden Fran- schen druk en dat zij niet verder gaat dan vroegere verklaringen van dat soort. Zij wijzen er op, dat Chamberlain, hiermede de verkla ring van Bonnet steunende, gezegd heeft: „In geval van een oorlog tusschen beide landen" en niet „in geval van een oorlog". De bladen leggen dit aldus uit, dat Chamberlain hierme de het terrein der Britsche samenwerking in Frankrijk beperkt tot een oorlog welke ont staat uit een breuk van reeds bestaande ver dragsrechten. In gezaghebbende kringen onthoudt men zich van commentaar, doch, nu de verklaring volgt op de „bom" uit het Witte Huis van de vo rige week, zijn deae kringen zonder twijfel on der den indruk van de teekenen, welke wijzen op een toenemende solidariteit tusschen de de mocratieën. Ook de Engelsche pers laat zich niet onbe tuigd in haar commentaar op Chamberlain's woorden inzake de solidariteit met Frankrijk. De „News Chronicle" schrijft: Chamberlain heeft een verklaring van de eerste beteekenis afgelegd, en wel in zóó duidelijke bewoordingen, dat zij in geen enkele hoofdstad kunnen wor den misverstaan. De woorden van den minister-president kon den niet beter zijn, men zou alleen kunnen zeggen, dat zij wat laat komen. Bonnet heeft een dergelijke verklaring over Engelsch-Fran- sche solidariteit afgelegd op 26 Januari en ach ter Bonnet te komen, is inderdaad langzaam. De „Daily Herald" schrijft: De verklaring van Chamberlain moet er aan herinneren, dat de hoop, als zou Groot-Brittannië achterblijven, ijdel is. Zij vormt een bedreiging voor allen wien het aangaat, dat een bedreiging der vi tale belangen van Frankrijk even zeer een be dreiging is van de vitale belangen van 't Brit sche rijk en met alle kracht moet worden weerstaan. Zij wien deze woorden betreffen, mogen ze wel ter harte nemen en daaruit de gevolgtrekkingen maken. Naar wij vernemen zal de directie der N.V_ Nederlandsche Spoorwegen het in September te vieren eeuwfeest ook voor het personeel in al zijn geledingen niet onop gemerkt voorbij laten gaan. Een speciaal voor dit doel samengestelde commissie heeft reeds plannen in voorbereiding Rekening houdende met de beschikbare gel den, zal de herdenking van deze heuglijke ge beurtenis bestaan uit een aanbieding aan het geheele personeel met echtgenooten van een feestdag te Utrecht, Daarvoor komen 30.000 employe's in aanmer king, zoodat de Domstad dien tijd aan zestig duizend bezoekers (sters) gastvrijheid zal heb ben te verleenen. Dit bezoek zal verdeeld worden over twintig dagen, zoodat drie duizend gasten per dag wor den verwacht. Zij zullen telkens 's morgens officieel ont vangen en düor de directie toegesproken wor den. Na een gemeenschappelijken koffiemaaltijd ligt het in de bedoeling het gezelschap in twee gedeelten een speciale revuevoorstelling in Tivoli, alsmede een rondrit per autobus aan te bieden. Wat de revue betreft zullen met een der be langrijkste gezelschappen van ons land onder handelingen gevoerd worden, terwijl het in de bedoeling ligt een speciaal voor dit doel te schrijven revue op te voeren. Ten slotte zal het personeel door een finan cieele bijdrage in de gelegenheid gesteld worden 's avonds op eigen gelegenheid in de stad ver tier te zoeken. Zoo zal voor niemand het heuglijke feest onopgemerkt voorbij gaan en vier weken lang zal Utrecht het levendig centrum zijn van een blijde en feestende massa, die niet zonder een zeker gevoel van, zij het be scheiden, trots het honderdjarig bestaan der Nederlandsche Spoorwegen vieren zal. .Van Ter gelegenheid van den eersten ver jaardag van Prinses Beatrix wordt door de schoolgaande kinderen van alle ge zindten te Soest als een passend ge schenk een pop aangeboden, uitgevoerd in de oriqineele Soester kleederdracht en voorstellende een Soester boertje In verband met de vele bomaanslagen in Engeland zijn belangrijke punten onder bewaking gesteld. Een electrisch krachtstation nabij Londen, dat een deel van Zuid-Engeland van stroom voorziet LONDEN, 7 Febr. (Reuter). Maandagavond is in Skegness, Lincolnshire, in het daar geves tigde groote vacantiekamp met amusements gelegenheden, een groote brand uitgebroken, naar men vermoedt tengevolge van brandstich ting. Het vuur werd gestuit na twee uur werken door de brandweer. Er werd schade aangericht aan de concert zaal en in den „Biergarten", voorts aan het or gel en aan den grooten voorraad bedden enz., die in de hall lagen opgeslagen. De brandweer slaagde er in uitbreiding van het vuur naar de 2.000 zomerhuisjes en andere in de nabijheid ge legen gebouwen te voorkomen. Officieel wordt medegedeeld, dat de Hertog on Hertogin van Kent hun bezoek aan Noord- Ierland tot later in het jaar hebben uitgesteld. Oorspronkelijk was het de bedoeling, dat het bezoek de volgende maand zou worden gebracht. Dit besluit is een voorzorgsmaatregel. Het Her togelijke paar hoopt zijn bezoek later te bren gen. KAAPSTAD, 6 Febr. (Reuter.) De Britsche piloot Henshaw, die een poging doet om het. record op het traject EngelandKaapstad en terug te breken, is hier heden om 19 uur ge land. Voor het traject EngelandKaapstad heeft hij 39'A uur noodig gehad, terwijl Clouston en Mrs. Kirby Green, op wier naam het re cord staat, voor dit eerste deel van de vlucht 45 uur noodig hebben gehad. In de Veeteeltstraat, E.etondorp-Water- graafsmeer, Amsterdam-Oost, is Zondag middag in een woning ruzie ontstaan tus schen een 52-jarigen tramconducteur en zijn 50-jarige echtgenoote, met wie hij pas anderhalf jaar gehuwd was. De ruzie is ontstaan doordat men genoo- digd was op een familiefeestje, doch de vrouw voelde hier niet veel voor en wilde thuis blijven. Hierover ontstond tusschen de echtelieden een woordenwisseling, waarbij de man zich zoo kwaad maakte, dat hij een leeren pantoffel greep en naar zijn zeggen hiermede de vrouw naar het hoofd smeet. In ieder geval is de klap blijkbaar zeer hard aangekomen, want een paar uur na de ruzie voelde de vrouw zich onprettig. De man ontbood een dokter, die hersen schudding constateerde en de vrouw per ambulance-auto met spoed naar het Wil- helminagasthuis liet overbrengen. Hier is zij omstreeks kwart voor acht des avonds over leden De dader was zeer onder den indruk en heeft Maandag, het was zijn vrije dag, zich thuis gehouden, doch tegen den avond kreeg hij het met zijn gemoedsrust zoo te kwaad, dat hij de straat opliep en zijn daad vertelde aan een surveilleerend agent. Deze nam hem mede naar het bureau Linnaeusstraat-, waar de chef van deze sectie, commissaris E. C. J. Staal, werd gewaarschuwd, die met zijn inspecteur van den justitieelen dienst, den heer P. Bijlsma, den man een verhoor afnam en tevens het parket waarschuwde. Kort daarop arriveerden de substituut officier van Justitie mr. B. Kist en de politie-deskundige Van Ledden Hulsebosch. Gezamenlijk begaf met zich naar de wo ning, waar de man neg eens uitleg gaf hoe een en ander zich had toegedragen. De man deelde nog mede, dat het zijn tweede hu welijk was en voor de vrouw haar derde. De dader zelf was diep terneergeslagen en zeer onder den indruk van zijn daad. Hij staat in de omgeving absoluut niet on gunstig bekend en beiden gingen voor zeer rustige menschen door. Het lijk van de vrouw is voor schouwing in beslag genomen en een onderzoek wordt thans ingesteld op welke wijze de dood zoo snel kan zjjn ingetreden. De dader is in verzekerde be waring gesteld. Tegen hem zal een vervolging worden ingesteld wegens zware mishandeling, den dood teng'evolge hebbend SJANGHAI, 7 Febr. (Reuter). Opnieuw is een Chineesche ambtenaar, toen hij in een rickshaw door de internationale concessie te Sjanghai reed, doodgeschoten. Het slachtoffer is Soe Tsjoe Doeng, de eerste ontvanger der belastingen. Zijn moordenaars wisten te ontkomen. Verder is Tsjau Tsji Tang, raadsheer van het ministerie van Financiën der hervormde regeering, vanmorgen in de internationale ne derzetting dood aangetroffen. Op zijn lijk was een briefje bevestigd met de woorden: „Je bent een verrader". Onze Romeinsche correspondent schrijft ons: De H. Congregatie der Riten heeft ten Vatica- ne besprekingen gevoerd over de geldigheid der aanhangig gemaakte processen van de Dienaren en Dienaressen God: B. Lodewijk Maria Grignon di Montfort, stichter van de Missionarissen van het Gezelschap van Maria en van de Dochters der Wijsheid; Eerb.w. Ignatius van Laconi, Capucijner-leekebroeder; Eerb.w. Magdalena van Canossa, stichteres van de Dochters van Liefde; Eerbiedw. Wilhelmina de Rorat, stichteres van de Zusters van de H. Familie; Andreas Beltrami, Salesiaan; Anna degli Angeli van Monteagudo, Dominicanes; Paula-Marie Jaricot stichteres van het werk van de voortplanting des Geloofs en van den levenden Rozenkrans De H. Vader lijdende aan een griep aanval. Het oordeel van de pers over de ver klaring van Chamberlain. In Spaansche regeeringskringen zou men voortzetting van den strijd in de cen trale zone praktisch onmogelijk achten. Plannen tot herdenking van het eeuwfeest der Ned. Spoorwegen voor het personeel. Ontbinding van de Katholieke Demo cratische Partij aanstaande? Echtelijke ruzie mét dramatischen afloop in Amsterdam-Oost. Inval in een speelhol te Den Haag. De leider van „Zwart Front" weer ver oordeeld wegens beleediging. DE Pl'HPOOEVÉRCEBPUIKT kA iVAklkl f VATICAANSTAD, 7 Februari (Havas) Z. H. de Paus is opnieuw ziek geworden. De audiënties van vandaag gaan niet door. De H. Vader schijnt te lijden aan een griepaanval. De talrijke bezoeken, welke Z. H. gisteren ter gelegenheid van den 1 7en verjaardag van zijn verkiezing in het pontificaat heeft ontvangen, hebben hem merkbaar vermoeid. Naar Reuter later vernam, is de aanval van griep, waarvan de Paus op het oogenblik te lijden heeft, slechts van lichten aard. ANTWERPEN, 7 Febr. (Havas) De politie te Antwerpen heeft den vlaamsch-nationalisti- schen afgevaardigde Leuridan, de advocaten Lavrou en Dillen, alsmede dr. Muylle en ver scheidene andere personen gearresteerd, die zich schuldig maakten aan het vernielen der tweetalige opschriften aan de tram. Stand op Dinsdag 1 uur n.m. 769.6 Vorige stand 769.8

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1939 | | pagina 1