Tien jaren conciliatie JSmeB Gevaarlijke politieke verwikkelingen in België Beginselen en opportu nisme bij een verdrag HET LAND IN TWEE KAMPEN VERDEELD 6 I nbouwref lector s ZATERDAG 11 FEBRUARI 1939 Strijd ontbrand naar aanleiding van de benoeming van Vlaamsch oud-activist tot lid der Kon. Vlaamse he academie Liberalen lokten de regeeringscrisïs uit Eden ziet twee redenen voor optimisme Gezicht op de Vaticaanstad met de paleizen en bijbehoorende tuinen Politieke hereeniging Het voorstel om de K.D.P. te ontbinden NAAR DE NIEUWE GEMEEN- SCHAP Contact met de jeugdbeweging N.V. WILLEM VAN RIJN HET CONFECTIEBEDRIJF Vakorganisatie van winkeliers DUITSCH SCHIP VERKEERDE IN MOEILIJKHEDEN Nieuwe Waterweg binnengesleept Oudheidkundige vondst Verdacht sterfgeval in de Maasstad De ouders zijn in arrest gesteld KEESJE VERRICHT TOCH ARBEID! Het „biljartwonder" te Waalwijk STATIONSINBRAAK TE VLAARDINGEN Drie verdachten voor de rechtbank Van onzen correspondent te Brussel: De nieuwe politieke verwikkelingen in Bel- 6[ë zijn gevaarlijk voor 's lands evenwicht, orn aat zij op buitengewone wijze de Vlaamsch- ^ransche tegenstellingen in België verscherpen. strijd, die sedert een zestal weken woedt r°nd de samenstelling van de Koninklijke ^'aamsche Academie van Geneeskunde, onlangs 2elfstandig opgericht, heeft het land in twee kampen verdeeld en een feitelijke politieke Scheiding teweeggebracht in de opinies en de bemoederen, welke ons herinnert aan de felste eh bitterste perioden van de nationaliteiten- kwestie in België. Waar het om gaat? Begin November 1938 heeft de regeering, na beraadslaging, aan de handteekening der Konings de benoeming on derworpen van de eerste kern van leden der koninklijke Vlaamsche Academie van Genees kunde. De lijst van candidaten was opgesteld door de wetenschappelijke Vlaamsche vereeni- Shigen en instellingen. De regeering heeft tij dens hare beraadslagingen geweten, dat onder de voorgedragen leden zich een oud-activist hevond, n.l. dokter Adriaan Martens, een hoog staande en geleerde figuur uit de Vlaamsche jbedicinale wereld, die destijds bij verstek werd tei'doodveroordeeld door het Assisenhof van Gent voor zijn lidmaatschap van den activisti- ^hen Raad van Vlaanderen maar sedertdien °hder toepassing valt van de amnestiewet en dus zijn plaats in de nationale gemeenschap ^eder had ingenomen. De regeering heeft geen opmerkingen gemaakt bij de candidatuur van dokter Adriaan Martens. De Koning heeft de hjst van benoemingen, voorgedragen door de tcgeering, aangenomen. Er is in breeden kring hekend, dat men op correcte wijze den Vorst heeft doen opmerken, dat zich onder de voorge dragen personaliteiten een oud-activist, een 'erdoodveroordeelde, bevond. De vorst heeft ge oordeeld, dat tengevolge van de amnestiewet de feiten van activisme volkomen moeten wor den vergeten, dat er geen rekening meer mag borden gehouden met deze feiten noch met de straffen welke voor de reëele of vermeende mis drijven van activisme werden uitgesproken door de Belgische rechtbanken. Het is trouwens op vallen, dat het Belgisch Hof sedert jaren een opmerkelijke, schrandere, politiek volgt van we- deropnemjng van al de interessante elementen Vah het Vlaamsch activisme in den schoot der Rationale gemeenschap, een politiek van assi milatie waardoor het nationale leven wordt ver- en de verzoening in de hand gewerkt, koning Albert is reeds in 1927 begonnen met ^ooraanstaande Vlaamsche activisten ten hove ontvangen, opzettelijk vergetend wat er vroe- k®r Was gebeurd. De pacificatie van het toen maals nog oproerige Vlaanderen, de uitschake ls van de toen nog scherpe Vlaamsch-Belgi- Sohe tegenstellingen, werden daardoor op een bitengewone wijze bevorderd. koning Leopold III handelde niet anders. De erioeming van de eerste kern van leden der ?®kstandige Koninklijke Vlaamsche Academie Geneeskunde (evenals de benoeming van o eerste kern van leden van de Koninklijke 'aamsehe Academie van Wetenschappen, Let- ren en Schoone Kunsten) verwekte dan ook buitengewoon gunstigen indruk bij de Vla- phgen. Men moet trouwens terloops vaststel- n. dat de Belgische idee in Vlaanderen de ,°bgste jaren nieuw prestige won, een feit dat 'b eerste instantie te wijten is aan drie facto- eb: de wijze politiek van het Vorstenhuis je- «ebs dg Vlamingen, de zelfstandige en onaf- ankelijke oriënteering van de nieuwe buiten- ,abdsche politiek van België, en de verzoening lachen het leger en de Vlamingen (wat o.m. fbt gevolg had een buitengewonen toevloed van bftiingen voor de carrière van beroepsofficier). Meer dan twee maanden na deze benoemin- 6eb heeft een gedeelte der Belgische oud-strij- ~®rs met pro-fascistische neigingen, gegroepeerd de zoogenaamde C.N.A.C. (Confédération Nationale des Anciens Combattants) en in de 6reeniging van de „Croix de feu" (Vuurkrui- v®b), gen agitatie ingezet tegen de benoeming ?jab dokter A. Martens tot academielid. Hel. "b dezelfde organisaties van oud-strijders, die ch vaak in het verleden op het politieke ter- ln hebben bewogen en een soort van super rum over het .openbare leven van België blen uitoefenen, een recht dat zij meenen rWorven te hebben in de oorlogsjaren, maar hun door anderen, ook door de machtige Q°epeering van Vlaamsche oud-strijders (V. gj' s>, wordt betwist. Het zijn ook dezelfden, j^e Drussel in rep en roer hebben gezet toen abier en Senaat de amnestiewet aannamen Vj toen ook op grove wijze den Koning lastig Lp en" °°h nu hebben zij voortdurend Koning echf°1(^ in het geding gebracht. Zij hebben jbter niet kunnen verhinderen, dat Zijne Jesteit toch de plechtige gemeenschappelijke ste vergadering der Academiën bijwoonde, en m Vah de zijde der beste Vlaamsche mtellec elen *- lO' een buitengewone demonstratie van bemeSme 6n royalisme mocht in ontvangst de eerste minister Spaak en de geheele tl<Tering boden standvastigen weerstand aan jpiibe maar zeer rumoerige groep, die onder big van kolonel Louvau en advocaat Cox Cf b^betoogiiigen heeft op touw gezet om Ü0, de intrekking van de benoeming van sia<, r Martens tot academielid, ofwel het ont- iw der regeering te verkrijgen. De rumoer- ki-p ers hebben vooreerst dit ontslag niet ver been v,^iet 'and splitste zich intusschen m twee ge^bdige kampen. Het Vlaamsche land bleek Yj eel eensgezind, en er was geen enkel 15 abisch dagblad, dat naliet er voor uit te cjc 6n hoe grotesk en tenslotte anti-nationaal bctie der C.N.A.C. tegen de Vlaamsche Aca- Yjbi'ën was. Ook de Kamer splitste zich in een aamsch en een Waalsch-Brusselsch Blok. ;it eerste minister Spaak, als antwoord op dot lit3erale interpellatie, de benoeming van 6r Martens had verdedigd, werd immers ger. eetlv°udige dagorder aangenomen met de löSe meerderheid van twee stemmen, door de Vlamingen der partijen tegen de Brusselaars en de Walen der partijen. Omdat nu de leiders van C.N.A.C. en „Croix de leu" geen resultaat oereikten tegen regee ring en Academie, hebben zij het anders aan gelegd, en pressie uitgeoefend op de liberale partij. Deze kleine partij overleeft hier zich zelf. Zij telt nog 23 zetels op 202 in de Kamer. Een staatkundig programma heeft zij met meer, de economische opvattingen verschillen van persoon tot persoon. Zij heeft zich eenter de specialiteit verworven van de patriottische para des. Bij de agitatie tegen dokter Martens heb ben de liberale partijleiders dan opnieuw, op aanstichting van de aanvoerders van C.N.A.C. en Croix de feu, zulk een aanleiding voor een patriottische parade gevonden. Zij hebben de drie liberale ministers in de regeering Spaak verplicht ontslag te nemen, indien eerste minis ter Spaak niet bereid zou gevonden woraen het Koninklijk besluit tot benoeming der leden van de Academie van Geneeskunde in te trekken of te herzien, ofwel te verkrijgen dat Dokter Martens zelf het initiatief neemt tot het schrij ven van een ontslagbrief. Eerste ministei Spaak heeft geweigerd aan dezen eisch te voldoen. Hij noemde zulk een eisch ongrondwettelijk en onwaardig en kon niet aannemen dat het lot van ae regeering zou afhankelijk gemaakt wor den van een beslissing van Doxter Martens in den eenen of anderen zin, en daar de 'iberalen met dergelijke kinderachtigheden het leven en het werk der regeering bemoeilijken, besloot hij het collectief ontslag zijner regeering der. Koning aan te bieden, den liberalen de volle verantwoordelijkheid latend voor den aldus ge schapen toestand. Deze verantwoordelijkheid der liberalen is niet gering. De toestand van België is immers in economisch en in financieel op zicht opnieuw hachelijk geworden, en de werklcosheid is de jongste weken in schrik wekkende proporties aangegroeid. Nu heb ben zij niet geaarzeld om het geval van een academielid te exploiteeren uit partij-zelf zucht, terwijl zij toch weten, dat een toe stand van regeeringsloosheid kan ontstaan daar het zeer moeilijk zal zijn de ontstane ideologische kloven nog te overbruggen. Het gevaar is niet denkbeeldig dat er geen an dere uitweg zal overblijven dan een ont binding van het Parlement bij Koninklijk decreet en buitengewone nieuwe wetgevende verkiezingen. En hoe zal het er dan voor België gaan uitzien, wanneer deze verkie zingen worden gevoerd in het teeken van de bittere nationale tegenstellingen Vlaamsch-Waajsch (en Brusselsch)? Als men de zaken op de keper beschouwt, blijkt het spoedig, dat zoowel de agitatoren van de bovengenoemde oud-strijdersvereenigingen als de liberale partij in nationaal opzicht een volkomen averechtsch effect hebben bereikt: de agitatie van C.N.A.C. en Croix de feu heeft bij de Vlamingen den bitteren indruk verwekt, dat er nog geen verzoening is ingetreden en de gevolgen van de amnestie niet worden aan vaard, dat de Vlamingen dus maar op voet van oorlog moeten blijven en het moeten uit vechten in België „tot het bittere einde". En de handelwijze der liberale beunhazen van het patriottisme heeft eenvoudig tot gevolg, dat de geheele zaak nog erger wordt gedramatiseerd, en dat in de oogen der Vlamingen de kleine liberale partij weer verschijnt als de verzinne beelding van wat er in België nog leeft aan verstokten haat tegen den vrijen opgang van het Vlaamsch cultuurleven, en tegen een blij vende normaliseering der verhoudingen tus- schen België en Vlaanderen. Dus, in nationaal opzicht,, niets dan averechtsche resultaten. Daar de liberalen de crisis hebben uitgelokt zal volgens de Belgische traditie een liberale personaliteit het eerst de gelegenheid krijgen om een poging te wagen tot de vorming van een nieuw kabinet. Er kan nu reeds worden voor zien, dat hij daarbij op groote moeilijkheden zal stuiten, zoowel bij de Katholieken als bij de socialisten, evenals men kan voorzien, dat de Vlaamsche extremisten voordeel zullen trach ten te halen uit den gespannen toestand voor hun propaganda ten gunste van de scheiding van België. Franco's troepen zijn onverwacht aan de Fransche grens verschenen. In allerijl brachten de linkschen nog zwaar veldgeschut in veiligheid LONDEN, 11 Febr. (Havas) In een te Li verpool gehouden vergadering van de Volken- bondsvereeniging heeft Eden verklaard: Wij leven in een tijdperk van ongerustheid. Er zijn echter twee teekenen voor optimisme, n.l. de verklaring van Chamberlain in het Lagerhuis, waarin de houding van Engeland jegens Frank rijk wordt vastgesteld, en de stijgende Engel- sche verdedigingskracht. Eden drong er op aan het geloof in de democratie te bewaren, niet als het midden tusschen communisme en fascisme, doch als een positief geloof. (Van onzen Romeinsclien correspondent) In de tien jaren der conciliatie, welke thans verstreken zijn, is het tusschen de partijen dei- verzoening niet altijd pais en vree gew'eest. In het jaar, dat de conciliatie tot stand kwam. 1929, en wel nauwelijks drie maanden na de onderteekening van het verdrag van Latera- nen, verklaarde Mussolini voor de Italiaansche Kamer, dat de Katholieke Kerk haar alge meenheid en onvergankelijkheid te danken had aan haar vestiging in Rome. De Paus protes teerde in een toespraak tot de professoren en leerlingen van het College van Mondragone en in een schrijven aan den staatssecretaris. Maar veertien dagen later, in een rede tot den Se naat, herhaalde Mussolini zijn kettersche stel ling. Weer protesteerde de Paus. Men neme zich eens de moeite om de stel ling van Mussolini op de keper te beschouwen. De Katholieke Kerk heeft haar algemeenheid en onvergankelijkheid te danken aan haar ves tiging in Róme dat wil zeggen, dat de Ka tholieke Kerk in Haar essentieele eigenschap pen een Romeinsch nationale verschijning is. Dat wil dus ook zeggen, dat de Katholieke Kerk in rangorde na de Romeinsche natie, komt, dat de Romeinsche natie primair en de Katholieke Kerk secundair is, en dat de Ka tholieke Kerk aan den staat, die over de Ro meinsche natie waakt, onderworpen is. Wanneer men, terwijl men dergelijke opvat tingen huldigt, aan bepaalde handelingen van de Katholieke Kerk publiekrechtelijke gevolgen toekent, dan kan men dit, althans consequent zijnde, alleen doen puur uit. overdracht; dan doet men ten gunste van de Kerk afstand van eigen rechten. Het kerkelijk huwelijk bijv. kreeg bij het verdrag van Lateranen in Italië de rechtskracht van het burgerlijk huwelijk. Wanneer Mussolini echter meent, dat de Ka tholieke Kerk haar algemeenheid en onver gankelijkheid te danken heeft aan het feit, dat Zij zich te Rome vestigde; wanneer Hij dus meent, dat Zij slechts de w'are Kerk is in zoo verre als zij deel uitmaakt van het Romeinsche imperium, dan kan hij dientengevolge bij het verdrag van Lateranen aan het kerkelijk hu welijk slechts bij wijze van gunst de rechts kracht van het burgerlijk huwelijk hebben toe gekend en niet, omdat hij inzag, dat het huwe lijk volledig tot het terrein van de Kerk be hoorde, niet dus als een recht. Een recht zou dat, volgens zijn opvatting, eerst geworden kunnen zijn bij de onderteekening van het ver drag. Hier ziet men, hoe het mogelijk is, dat de partijen der conciliatie het eens werden, ter wijl zij het volmaakt oneens waren. Het ker kelijk huwelijk kreeg de rechtskracht van het burgerlijk huwelijk, volgens de Kerk als conse quentie van de Haar door God gegeven totale jurisdictie over het huwelijk, volgens Musso lini waarschijnlijk, omdat de staat zoo bereid willig was zijn zeggingsmacht over het huwelijk op de Kerk over te dragen. Een analoge oneenigheid is waarschijnlijk aanwezig ten aanzien van het fundament, w'aarop de vrijheid van de Katholieke Actie baseert. Volgens de Kerk vloeit die vrijheid noodzakelijk voort uit haar absolute souverei- niteit op religieus gebied, volgens Mussolini baseert zij als recht waarschijnlijk slechts op overeenkomst; is zij voor de Kerk een boven natuurlijk recht, voor Mussolini valt zij waar schijnlijk slechts onder het natuurrecht en dan nog maar in zooverre als het recht op naleving van een overeenkomst natuurrecht is, dus niet direct. Als om dit alles te bevestigen, ontstond in het tweede jaar van de conciliatie een ernstig conflict over de rechten van de Kerk in de opvoeding der jeugd en werd in het tiende jaar het concordaat met de Kerk geschonden door een wettelijke bepaling, waarbij den Italiaan- schen onderdanen op straffe van nietigheid het huwelijk met een niet-Ariër (niet-Arische) verboden wordt. Hoe verdedigt de Italiaansche staat zich? Wat het eerste betreft, zegt hij, dat de Kerk de grenzen van het religieuze niet in acht neemt, maar zich op het terrein der po litiek begeeft, en wat het tweede aangaat, be roept hij zich op zijn verantwoordelijkheid voor het behoud van de nationale kracht en zuiver heid. Wij laten nu nog eens buiten beschouwing, dat er een overeenkomst aanwezig is en een overeenkomst niet eenzijdig verbroken kan worden. Dit dus terzijde gelaten, zou boven staande verdediging opgaan, wanneer de bij het verdrag van Lateranen aan de Kerk toegeken de rechten in wezen rechten van den staat waren. Wanneer die rechten echter wezenlijk behooren tot de souvereiniteit van de Kerk, dan is het de Kerk. die beslist, hoe ver die rechten zich uitstrekken. Wanneer de vrijheid van de Katholieke Actie voortvloeit uit de ab solute souvereiniteit van de Kerk op gods dienstig gebied, dan is het vanzelfsprekend deze souvereiniteit, welke die vrijheid beheerscht. En wanneer- de staat aan het kerkelijk huwelijk de rechtskracht van het burgerlijk huwelijk ver leent op grond van het feit, dat God aan de Kerk de totale jurisdictie over het huwelijk heeft gegeven, dan kan de staat, zooals logisch volgt, zich niet het recht voorbehouden om uit zonderingen te maken. De conciliatie wanneer men een terugblik slaat over de tien jaren van haar bestaan, kan men moeilijk tot een andere conclusie komen berust niet zoozeer op een overeenstemming in beginselen, als wel op de omstandigheid, dat hetgeen voor de Kerk een beginselkwestie is, het fascisme practisch wel convenieert. Onlangs maakten wij melding van een arti kel in „Critica Fascista", het tijdschrift van minister Bottai, welk artikel voorstelde niet langer meer van Italië te spreken als van een katholieken staat, aangezien dit alleen maar verwarrend werkte. De argumenten, welke het artikel aanvoerde, waren alleszins zonderling, maar voor het voorstel als zoodanig zou men iets kunnen voelen, omdat het fascisme nier, katholiek is (katholiek dan in den zin, waarin bijv. in Nederland de Staatspartij katholiek is) Het fascisme erkent de Katholieke Kerk niet als de ware Kerk, maar als de kerk, waartoe het Italiaansche volk nu eenmaal behoort. Het Italiaansche volk is nu eenmaal katholiek en daar houdt een verstandig politicus rekening mee. Zoekt men bij de conciliatie dus naar eer, overeenstemming in beginsel, dan vindt men deze niet zoozeer tusschen de Kerk en de fas cistische regeering, als wel tusschen de Kerk en het Italiaansche volk. Het is de katholici teit van het Italiaansche volk, welke voor de bij de conciliatie van staatswege erkende rech ten van de Katholieke Kerk de beste garantie biedt. En nu is het onmiskenbaar, dat de toe stand, door de conciliatie geschapen, het apos tolaat onder de Italianen zeer tegemoet komt. Men kan daarom de beteekenis van de conci liatie in zekeren zin progressief noemen. En wanneer heden de Italiaansche overheden het met de conciliatie niet meer zoo nauw schijnen te nemen (men overdrijve dit overigens niet; in de practijk bleef tot nog toe de officieele positie van de Katholieke Kerk in Italië vrij wel ongewijzigd), dan staat daar tegenover dat de Kerk in de afgeloopen tien jaren winst mocht boeken aan overtuigde Italiaansche ka tholieken. Het Italiaansche volk als katholiek volk voer bij de tien jaren conciliatie wèl, en daarvoor, daarvoor allereerst, is de Kerk dankbaar. ff Het pas verschenen nummer van „Onze Vaan", het weekblad der Katholiek-Democrati sche Partij, geeft een uitvoerige toelichting op het bestuursvoorstel tot ontbinding der partij. „Dit besluit zal allicht, zoo begint de redactie haar uiteenzetting, tot verwondering, misschien wel tot eenige sensatie leiden in en buiten den kring van onze leden en lezers. Geen verwon dering zal het evenwel baren, als wij mededee- len, dat het vraagstuk der politieke hereeniging, der katholieke politieke eenheid in de laatste jaren steeds meer de hoofden en harten van de leiders der partij en dezer afdeelingen heeft bezig gehouden. Wie de wereldomstandigheden gadeslaat, die is zich met steeds grooter zorg gaan afvragen, wat zal er met Nederland ge beuren, wat zal het lot der katholieke kerk ook in ons vaderland worden. De tegenwoordige tijd roept, neen, schreeuwt cm eenheid op allerlei gebied, om samenwerking van alle beschikbare en goedwillende krachten tot leni^mg der stoffeliike, maar vooral ook der geestelijke nooden, tot heil van het vaderland maar vooral ook der kerk. De verantwoordelijk heid begon op de leiders in ons kamp, maar ook daarbuiten, steeds zwaarder te drukken. Van eenig initiatief tot hereeniging kon om verschillende redenen van onzen kant geen sprake zijn. Toen van den overkant een welwil lende hand werd uitgestoken, kwam het viaag- stuk in een acuut stadium. Na rijp beraad kwam het P.B. tot een voorstel om de partij te ont binden. In verband met de thans reeds gebleken be hoefte om voor de actie naar de nieuwe ge meenschap te beschikken over een eigen tijd schrift meer speciaal bedoeld als documen- tatie-middel voor de nationale, diocesane en plaatselijke bestuurders van de verschillende katholieke organisaties werd op de laatste vergadering van het werkcomité in beginsel be sloten tot de uitgifte daarvan over te gaan. Getracht zal worden de katholieke jfugd ten nauwste bij de actie te doen betrekken door de vorming van een speciaal comité, dat tot taak zal hebben een nauw contact te leggen en te onderhouden tusschen het Nationaal werk comité en de jeugdbeweging en daarnaast de verschillende vraagstukken en mogelijkheden onder het oog zal zien, welke zich met betrek king tot de propaganda voor en de beleving van het gemeenschapsideaal in de kringen van de jeugd voordoen. Plannen zijn daarnaast in voorbereiding om de leerlingen van de hoogste klassen der lagere scholen, de nijverheids- en middelbare scholen met geëigende middelen vertrouwd te maken met begrip en inhoud van de gemeenschaps gedachte. Als gevolg van het toenemend aantal ver zoeken uit allerlei kringen, tot het houden van inleidingen over de actie naar de Nieuwe Ge meenschap, zal worden overgegaan tot het op stellen van een sprekerslijst, terwijl binnenkort een eerste brochure zal worden gepubliceerd waarin een beknopte samenvatting van doel, op zet en middelen van de actie is opgenomen. De opbouw van het plaatselijk propaganda- apparaat heeft behoorlijken voortgang, aange zien uit de ingekomen berichten blijkt, dat in talrijke plaatsen de vorming van plaatselijke commissies van samenwerking tot stand is ge komen, terwijl in andere plaatsen deze plannen in een vergevorderd stadium van voorbereidin; zijn. Uit het zeer groot aantal sinds de vorige vergadering van het Werkcomité ingekomen brie ven, zoowel van individueele personen als van organisaties en instellingen, is opnieuw de sterke weerklank gebleken, welken de actie zoowel in katholieken kring als daarbuiten heeft gevon den. voor beter licht en grootere veilig heid! Als U één keer met Boscn licht hebt gereden, kunt U er niet meer buiten. Voor Ford, Chevrolet, Buick, Dodge en de meeste andere Amerikaansche wagens zijn Bosch inbouwreflectors, voorzien van Rykskeur, leverbaar. Met Bosch op weg voorkomt men pech I Prijzen van F. 17.- tot F. 40.- p. paar. Verkrijgbaar bij alle Bosch-Diensten, automobielhandelaren en garage houders in Nederland. AMSTERDAM (C.) - KEIZERSGRACHT IZ1 TELEFOON 31308 14 L IJ N E N) Dezer dagen werden de besprekingen voortge zet tusschen belanghebbenden, om te komen tot organisatie van de winkeliers in de heeren- en kinder-confectie hier te lande. De werkzaamhe den van het ingestelde, voorloopige comité ble ken zoover gevorderd te zijn, dat definitief kon worden besloten tot oprichting van een vakor ganisatie in deze branche. Besloten werd deze organisatie ter hand te nemen zoowel in de kringen van de Katholieke, Protestantsch-Christebjke als Neutrale winke liers, en van meet af aan een federatieve samen werking tot stand te brengen. Tot het Comité, dat de werkzaamheden voor- loopig ter hand zal nemen, is de heer J. A. C. Lindeman, directeur van de Coöp. Manufactu- renhandelsvereeniging „De Faam" toegetreden zoodat het thans als volgt is samengesteld: W. Berbers, Roermond; B. Kamerbeek, „St. Homo bonus", Rotterdam; Flucie Witteveen, „Noord- Nederland", Heerenveen; W. Voss, Leeuwarden; J. A. C. Lindeman, „De Faam", Amsterdam; J Heeger, Zwolle. Het secretariaat van dit comité werd nader opgedragen aan het bureau van den Ned. R. K. Middenstandsbond, Mauritskade 23. Den Haag. Het Duitsche s.s. „Kassar-Wiek" op reis van Hamburg en bestemd voor Pernis (terrein Ba- taafsche Petroleum Maatschappij), dat sedert Vrijdagavond voorgaats den Nieuwen Waterweg wegens ketelschade in moeilijkheden verkeerde en later eenige mijlen is afgedreven, is door de sleepboot „Maas" ter hoogte van Scheveningen vastgemaakt en hedenmorgen den Nieuwen Wa- teweg binnengesleept. Onder de gemeente Maarheeze, ter plaatse genaamd Sterksel, op het z.g. „Cynsgoed" is door Van D. een bronzen bijl gevonden. Bij deskundig onderzoek is gebleken, dat deze afkomstig is uit den Gallischen tijd, dit is ongeveer 400 jaar vóór Christus. Deskundigen nemen aan, dat zich ter plaatse nog meer bronzen voorwerpen moeten bevinden. In een pand aan de Zoutziederstraat te Rot terdam is een kind van zes maanden onder zeer verdachte omstandigheden overleden, zoodat de politie de ouders van het kind heeft gearres teerd en beslag heeft gelegd op het stoffelijk overschot van den kleine. Men vermoedt, aldus bericht het Hanuels- blad, dat een der ouders zich aan kindermoord heeft schuldig gemaakt. Ook is de veronderstel ling gerezen, dat een kind van eenige jaren, dat eenigen tijd geleden overleed, eveneens met geweld om het leven is gebracht. Dat kind was n.l. in een emmer met heet water gevallen. Thans vermoedt men. dat het er in is gewor pen. Vrijdagavond omstreeks negen uur werd een arts te Rotterdam gewaarschuwd, dat 't eerst genoemde kind niet goed was. Toen de dokter ter plaatse kwam, moest hij den dood con- stateeren. Hij meende, dat de omstandigheden zeer verdacht waren en hij achtte het raad zaam de politie op de hoogte te stellen. Eenige inspecteurs begaven zich naar 't pand; zij hebben het echtpaar aan een zeer langdu rig verhoor, dat tot diep in den nacht heeft geduurd, onderworpen. Tegen twaalf uur arri veerde ook de commissaris van politie van het bureau Oostervantstraat en ook een lid van 't parket. Deze hebben eveneens aan het verhoor deelgenomen. Het lijkje is in beslag genomen. Het echtpaar woonde nog maar drie maan den in het pand. Herhaaldelijk was de aandacht van de omwonenden op de woning gevallen, omdat er telkens oneenigheden in het gezin waren. Inwonend waren twee broers van den vader. Vrijdagavond tegen zeven uur hebben zij de woning verlaten om zich naar een bios coop te begeven. Na hun terugkomst zijn ook zij door de politie aan een verhoor onderwor pen. De 26-jarige vrouw is in den loop van den nacht gearresteerd verdacht van moord, de man is, onder politiebewaking, in de woning geble- De rechtbank te 's-Hertogenboseh heeft Vrij dag vonnis gewezen in de strafzaak tegen den caféhouder H. de R. uit Waalwijk, vader van het bekende Waalwijksche „biljartwonder", en L. V., zonder beroep, thans woonachtig te Veghel, die in hooger beroep waren gekomen van vonnissen van den kantonrechter. De va der was door den kantonrechter veroordeeld tot 100.boete, waarvan 75 voorwaardelijk, terzake dat hij, de ouderlijke macht uitoefenend ever zijn kind beneden veertien jaar, na schrif telijke waarschuwing van het districtshoofd der arbeidsinspectie, niet had gezorgd, dat dat? kind geen arbeid verrichtte. De heer V. was veroordeeld tot 25.boete ter zake dat hij als hoofd en bestuurder van een onderneming niet had gezorgd, dat in die onderneming geen arbeid werd verricht buiten de voorschriften. Bij biljartséances, door Keesje de R. gegeven, was geldelijke winst gemaakt en om die reden had de arbeidsinspectie ingegrepen Zij stelde zich daarbij op het standpunt, dat hier aanwe zig was een onderneming in den zin der wet tot exploitatie van het kind. De Officier van Justitie had bevestiging van het vonnis geëischt. De verdediger had ontslag van rechtsvervolging, subsidiair vrijspraak ge pleit. De rechtbank, vonnis wijzend, heeft beide verdachten veroordeeld doch ieder tot een geld boete van 10 of 5 dagen hechtenis. Voor de Rotterdamsche rechtbank hebben drie personen, die in den nacht van 8 op 9 De cember van het vorige jaar aan den Schiedam- schen dijk te Vlaardingen in het station hadden ingebroken, terecht gestaan. Het waren de 30- jarige F. A. K., koopman te Rotterdam, die bij de inbraak de brandkast bewerkt had, de 30- jarige stoker H. J. R. uit Rotterdam, die een deur van de vestibule had geforceerd en ook op uitkijk had gestaan en de 24-jarige fabrieks arbeider G. W. R. uit Rotterdam, een broer van H. J. R. Zij waren door de politie in hun werk gestoord en gevlucht zonder iets mee te nemen. De drie verdachten bekenden het hun ten laste gelegde. Alle drie hadden zij reeds meer malen met de gevangenis kennis gemaakt en daarom eischte de Officier van Justitie, mr. Reumer, tegen ieder van hen een gevangenis straf van twee jaar met aftrek van preven tieve hechtenis. De verdedigers, mrs. K. W. Zuileman en M. J. Pool. bepleitten clementie met het oog op den maatschappelijken toestand van de drie ver dachten. De uitspraak werd bepaald op 24 Februari

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1939 | | pagina 9