wwmmmmws
Bérard niet ontevreden over
zijn besprekingen
Bijna drie ton
te kort
JiaMa
De kabinetscrisis
in België
Roosevelt naar de
manoeuvres
X/ICKS
K.D.P. ontbonden
Nieuwe aanslagen
te Sjanghai
Het
nieuws van'
heden
FISK
In THEE vele
soorten!
mEM OUDE GENEVER
HEDEN OVERLEG MET
BONNET EN HODGSON
- üL:
JOH. SWAALF
Holland-Hongarije
Influenza
SAFTI-FLIGHT
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
MAANDAG 20 FEBRUARI 1939 - AVONDBLAD
voor den Man van Oud-Vader-
landsch slag. Ivoorkleurig -
Piiiig - maar ioch zachi van
smaak.
Per liierkruik f 3.75
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM
VIJF EN ZESTIGSTE JAARCANC No 21646
Nu de liberalen hun medewerking
weigeren, poogt Pierlot een
katholiek-socialistisch
kabinet te vormen
De Koning dringt op
spoed aan
Het Weer
Badoglio onverwachts
naar Tripolis
De indruk van zijn raadselachtige
verklaring in het buitenland
MacCall terechtgesteld
W VapoRub
^**nstig autobusongeluk
Rome toont zich ongerust over de
toenadering van het rechtsche
Spanje tot Frankrijk
Franco eischt onvoor
waardelijke overgave
Rome ergert zich
Tegen de neervallende granaten en "bommen zijn vele gebouwen in Madrid met
zandzakken beschermd
Erkenning van Franco
Na een bewogen congres
te Utrecht
Tsjeng-lo, minister van de pro-
Japansche Nankingregeering
neergeschoten
!!s§afc&
Ernstige moeilijkheden bij het
Talma-rustoord te Apeldoorn
Lord Swinton gezant
bij Franco?
Staatsgreep in Peru
mislukt
than* slechts
f 1495.—.
TEL. 10663 HAARLEM
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
U moet ze rijden
KREMER'S
THEEHANDEL N.V.
Kromme Elleboogsteeg 3
Haarlem Telef. 10150
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 et, Inaez.
mededeellngen 50 cent; Idem op pag één 45 cent
per regel. BIJ contract sterk verlaagde prijzen Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
v« v<;' w.
Het bestuur der H. Kerk berust thans voor een groot gedeelte in handen van
den Camerlengo, Z.Em. Kardinaal Pacel li. lederen dag komen eenige leden van
het Heilig College bijeen om onder leiding van den Camerlengo de meest dringende
aangelegenheden te behandelen. Op onze foto ziet men in het midden Z.Em
Kardinaal Pacelli
BRUSSEL, 20 Febr. Pierlot heeft Zondag
jtijn beraadslagingen voortgezet. Hü heeft
telefonisch overleg gepleegd met de katho.
lieke en socialistische persoonlijkheden.
Zondagmiddag had hij een bespreking met
de liberale vertegenwoordigers, waarna hU
door den Koning in audiëntie ontvangen
werd.
Om half zeven Zondagavond heeft Pierlot
aan de pers medegedeeld, dat de liberale partij
Volhard heeft in haar besluit, niet tot de re-
Beering toe te treden.
De Koning had hem opgedragen de hem toe
vertrouwde taak voort te zetten. Hij zou daar
om thans nog trachten, een regeering te vor
men, die bij gebreke van den steun der libe
ralen, op de andere elementen van de oude
meerderheid steunt, dus van katholieken en
socialisten. Indien, tegen alle verwachting in,
Volgens deze formule geen regeering z»u kun-
Len worden gevormd, zou in elk geval binnen
den kortst mogelijken tijd een ministerie wor
den gevormd, dat zich begin der volgende week
aan de Kamer zal voorstellen.
Pierlot heeft verder nog verklaard, dat zijn
regeering tien ministers zou omvatten, met er-
Varen figuren voor de ministeries met een tech
nisch karakter. Voor de liberalen zullen geen
Portefeuilles worden gereserveerd. Het pro-
Bram zal in de eerste plaats gericht zijn op
het verwezenlijken van financieel overwicht,
°P een economische politiek en een nationale
Politiek, die de gemoederen kan kalmeercn.
Pierlot zal zoolang mogelijk trachten een regee-
*ing met normaal karakter te vormen, die op
Een parlementaire meerderheid zal steunen en
meerendeels uit ^parlementsleden zal bestaan.
Het is voornamelijk aan het persoonlijk in
grijpen van Koning Leopold te danken, dat
Pierlot zijn pogingen niet heeft opgegeven De
•honing wil de crisis, koste wat kost, zoo spoe-
mogelijk zien beëindigd.
Bereiken Katholieken en socialisten geen over-
'mistemming voor het samenstellen eener re-
ïegeering, dan zal Koning Leopold niet aarzelen
°m gebruik te maken van zijn constitutioneel
r®cht en zal een extra-parlementair kabinet
Onvermijdelijk zijn.
Verwachting geldig van hedenavond tot
morgenavond ongeveer 19 uur:
H Voor het geheclc land; matige tot |j
zwakke Noordelijke tot Westelijke wind,
aanvankelijk licht tot half bewolkt, later HE
toenemende bewolking, weinig of geen EE
neerslag, temperatuur om het vriespunt
des nachts, overdag weinig verandering in j|j
S temperatuur.
Zon op 7.09 onder 17.20 Licht op
17.50 Maan op 7.05 onder 18.58.
27 Februari eerste kwartier.
ROME, 20 Jan. Maarschalk Badoglio, de
°hef van den staf van het Italiaansche leger,
heeft zich te Napels ingescheept voor Tripo
lis.
Riet-officieel wordt vernomen, dat Badoglio
aar Tripolis is vertrokken met een speciale mis-
de
jehigingsmaatregelen in Noord-Afrika. Er wordt
Rome niet ontkend, dat de garnizoenen aldaar
laatste weken voortdurend krachtig versterkt
q'p en thans ongeveer vier divisies sterk zijn.
°k wordt toegegeven, dat maatregelen zijn ge-
Ohien om het garnizoen binnen den kortst mo-
eIÜken tijd nog verder te versterken.
KEYWEST (Florida), 20 Febr. (Reuter).
Roosevelt is Zondag met den torpedojager
„Warrington" van Keywest vertrokken om de
vlootmanoeuvres bij te wonen. Hij zal later
aan boord van den kruiser „Houston" gaan.
Ten aanzien van de verklaring, die Roosevelt
omtrent de gebeurtenissen in het buitenland
heeft afgelegd, meldt Reuter uit Londen, dat het
in Britsche politieke kringen niet geheel duide
lijk schijnt te zijn, wat voor bijzonder nieuws
Amerika kan hebben bereikt en wat tot een
dergelijke verklaring aanleiding heeft gegeven.
Te Berlijn is van de verklaring, die Roosevelt
zou hebben afgelegd, nog geen woord gepubli
ceerd. In welingelichte kringen beschouwt men
het als „een nieuw voorbeeld van hysterie en
oorlogspsychose, die voortdurend in de democra
tische landen schijnt te heerschen". De pers
wijst erop, dat Roosevelt volhardt in welover
wogen manoeuvres om de bewapeningsmarkt te
stimuleeren.
Ofschoon in Romeinsche kringen aan de ver
klaring weinig aandacht wordt besteed, wordt
deze, zij het ook op een niet in het oog loopende
plaats, door de kranten gepubliceerd. Een po
litieke waarnemer verklaarde tegenover Reuter,
dat hij aan de juistheid van het bericht twijfel
de, waaraan hij toevoegde, dat, als Roosevelt
werkelijk had gezegd, wat hem werd toegeschre
ven, hij comedie speelde.
RAIFORD, 20 Febr. (Reuter) Franklin
MacCall, die op 16 Juni van het vorig jaar ter
dood werd veroordeeld wegens het ontvoeren en
vermoorden van den kleinen Skeegie Cash, is
vanochtend te 10 uur te Raiford op Florida op
den electrischen stoel terechtgesteld.
Veelal het gevolg van verwaarloosde kou;
Maak een eind aan gevatte kou door keel, borst
en rug in te wrijven met deze krachtige zalf.
Verwijdert congestie, vergemakkelijkt
de ademhaling en helpt spoedig.
waaromtrent tal van geruchten de ronde
'eh. De voor de hand liggende conclusie is, dat
reis verband houdt met de Italiaansche ver-
OSLO, 20 Febr. (Havas). Bij Frederikstad in
c Zuiden van Noorwegen is Zondag een auto-
v s. waarin 45 menschen zaten, door de leuning
11 een brug gereden en op een zeven meter
8er liggende spoorbaan terecht gekomen.
*rftsti^i§ personen werden gewond, van wie vijf
BURGOS, 20 Febr. De Fransche zaakge
lastigde, Léon Bérard, die op het oogen-
blik te Burgos vertoeft, heeft geduren
de het werkend verscheidene bespre
kingen met de autoriteiten van het recht
sche Spanje gevoerd. Zaterdagavond had
hij een onderhoud met den minister van
Buitenlandsche Zaken, Jordana, Zondag
morgen hadden Bérard en zijn medewerkers
een conferentie met eenige ambtenaren van
genoemd departement. Deze conferentie, die
geruimen tijd duurde, werd Zondagmiddag
gevolgd door een nieuw onderhoud met
Jordana. Daarna had Bérard opnieuw een
conferentie met de ambtenaren van het
departement, die tot Zondagavond laat
voortduurde.
De indruk van de besprekingen was, volgens
berichten van Havas, aanvankelijk minder
gunstig. Zondagavond echter was de algemeene
indruk veel beter.
Jordana is Zondagmiddag, na een onder
houd van ruim één uur met Bérard, onmid
dellijk naar Barcelona vertrokken om zich bij
de overige leden der rechtsche regeering te
voegen. Terstond na het vertrek van Jordana
hebben Bérard en zijn medewerkers de bespre
kingen hervat met de hooge ambtenaren van
het ministerie van Buitenlandsche Zaken.
Bérard zou hedenmorgen van Burgos
vertrekken,, om zich naar San Sebastian te
begeven, na in den ochtend den Brit-
schen zaakgelastigde Hodgson te hebben
ontmoet. Het is mogelijk, dat Bérard zich
vanavond of Dinsdag naar St. Jean de Luz
zal begeven om zich telefonisch met Bonnet
in verbinding te stellen. Bérard moet Woens
dag naar Burgos terugkeeren, waar hij dan
een nieuw onderhoud met Jordana zal
hebben.
De Fransche gedelegeerde was gisteravond
echter ten zeerste voldaan over de wijze waar
op generaal Jordana hem ontvangen had. „De
generaal," zoo zeide hij, „is ten zeerste geneigd
om tot een regeling te komen." Bérard is er
ongetwijfeld in geslaagd, een gunstige atmosfeer
te scheppen, terwijl hij zich ten volle bewust
is van de moeilijkheden, die zijn missie mede
brengt.
In Burgos wijst men er in verband met ge
ruchten, dat de Spaansche regeering fbrmeele
vredesvoorstellen zal doen, op, dat Franco
krachtig op het standpunt blijft staan, dat hij
alleen gerechtigd is, voorwaarden te stellen.
Deze zijn, zoo wordt verklaard, de verzekering
van de republikeinsche leiders van onvoorwaar
delijke overgave, gepaard gaar.de met het over
handigen van alle artillerie en vliegtuigen, als
eerste waarborg voor goede trouw.
Golding, de plaatsvervangende Britsche
consul te San Sebastian, die op 2 Jan. j.l. ge
arresteerd was, in verband met de ontdekking
van een verdacht pakje in een Britsche con
sulaire tasch, is, naar officieel te Burgos wordt
medegedeeld, op eerewoord voorloopig op vrije
voeten gesteld. Ook mevrouw Golding is vrij
gelaten.
Het diplomatieke optreden van Frankrijk
en Engeland in de Spaansche kwestie houdt
meer dan ooit de aandacht van politieke
kringen te Rome gevangen, evenals de reis
van Bérard naar Burgos.
Beide worden, volgens Havas, weergegeven op
tendentieuze wijze, welke slechts de ergernis
verbergt, die men te Rome gevoelt over de ont
wikkeling der betrekkingen tusschen het recht
sche Spanje aan den eenen en Frankrijk en
Engeland aan den anderen kant. Zoo is er in de
pers sprake van z.g.n. beleedigingen van het
oordeelsvermogen en het eergevoel van het
Spaansche volk door de kabinetten van Londen
en Parijs. Voorts van z.g.n. inmenging van
js mMS
Frankrijk en Engeland in de binnenlandsche
zaken van Spanje en van druk op Franco.
Waarnemers van de politiek van Franco stre
ven er uiteraard naar aan te toonen, dat de
houding van Frankrijk en Engeland een zeer
slechten indruk heeft gemaakt in leidende krin
gen te Burgos. Zij beweren, dat senator Bérard
een vrij koele ontvangst ten deel zou zijn ge
vallen en dat zijn missie zeker geen succes zal
hebben. Franco zou de verlangens men
schrijft hier over „eischen" welke geformu
leerd worden door Frankrijk en Engeland van
de hand wijzen, t.w. een in ruil voor de erken
ning der Burgos-regeering gegeven belofte tot
algemeene amnestie en de verplichting geen
enkel bondgenootschap, politiek noch militair,
te sluiten met de spilmogendheden. Sommige
fascistische bladen beweren zelfs, dat Franco
voor den eisch gesteld zou zijn dé voorwaarden
der beide groote democratieën te aanvaarden,
anders zouden deze de republikeinen steunen.
Voorts doet het optreden van Azana en van
Del Vayo in de Italiaansche pers veel inkt
vloeien. Men publiceert de geringste geruchten
en berichten, die in het buitenland verspreid
worden over den president en de ministers der
republiek. De bladen weiden lang uit over de
meeningsverschillen, die tusschen hen zouden
bestaan.
Tenslotte drukken de bladen lange telegram
men af van hun speciale correspondenten in
Catalonië, waarin zij verslag uitbrengen van de
zuivering, die door de autoriteiten te Burgos is
ondernomen en die dagelijks uitstekende resul
taten oplevert.
De Poolsehe vertegenwoordiger heeft Franco's
minister van Buitenlandsche Zaken, generaal
Jordana, er officieel van in kennis gesteld,
dat de Poolsehe regeering besloten heeft het
bewind van Franco de jure te erkennen.
De minister van Buitenlandsche Zaken van
Estland heeft den leider 'der school voor mili
taire techniek, overste Normak, per 20 Februari
benoemd tot diplomatiek agent bij de regeering
van Burgos.
Ook de Egyptische regeering heeft besloten,
de regeering te Burgos de jure te erkennen.
De Katholiek Democratische Partij kwam Zon
dag in hotel „Thalia" te Utrecht in congres bij
een.
De vergadering was zoo druk bezocht, dat de
zaal te klein bleek. Na urenlange soms heftige
discussies en na een uitvoerige verdediging van
bestuurszijde, kwam het volgende bestuursvoor
stel in stemming:
Ten eerste: (a) tot ontbinding der Katholiek
Democratische Partij over te gaan.
(b). Met het bestuur van de R. K. Staatspartij
een regeling te treffen conform het rapport Wa
terloo.
(c) De afwerking dezer regeling en de liquida
tie der partij op te dragen aan het partijbestuur.
Ten tweede: de leden en voormalige leden der
K. D. P. aan te sporen zich ten spoedigste te be-
voegder plaatse als lid der R. K. Staatspartij aan
te melden.
Ten derde: de commissie dank te zeggen voor
de bewezen diensten.
Dit voorstel werd met vrijwel algemeene
stemmen (18 afgevaardigden stemden tegen)
goedgekeurd, waarna het congres in groote
bewogenheid uiteen is gegaan.
SJANGHAI, 20 Febr. Tsjeng-lo, de mi
nister van Buitenlandsche Zaken in het
door de Japanners aangestelde bewind te
Nanking en oud-gezant te Parijs, is te
Sjanghai tijdens een feest neergeschoten.
Tijdens dit feest drongen zeven tot de tanden
gewapende Chineezen de woning binnen, over
weldigden de lijfwacht en stormden vervolgens
de eetzaal binnen.
Tot ontzetting der overige gasten vuurden de
marinen een aantal schoten af op minister
Tsjeng-lo, die aan tafel zat. In de verwarring
wisten de daders ongehinderd te ontkomen.
Nog twee andere aanslagen zijn te Sjanghai
gepleegd. Ter gelegenheid van het Chineesche
nieuwjaar heerschte er groote drukte in de stad.
Vooral op Nanking Road was er het gewone
gewoel. Een gezelschap van vier Japanners, twee
dames en twee heeren, verliet een in deze
straat gelegen Chineesch restaurant en wilde
in een auto stappen, toen een Chinees ver
scheidene revolverschoten op hen afvuurde. Drie
der Japanners werden gewond. De dader ont
kwam in het straatgewoel zonder te zijn her
kend.
Een derde aanslag werd bijna te zelfder tijd
uitgevoerd; in een fabriek ontploften enkele
handgranaten, waardoor evenwel niemand ge
wond werd.
Op verzoek van de Japansche autoriteiten
heeft de politie der internationale nederzetting
omvangrijke veiligheidsmaatregelen genomen
in verband met het Nieuwjaarsfeest-
Te Arnhem zijn Zaterdag twee reserve-officieren bij het Korps Rijdende Artillerie
beëedigd. Voor de eerste maal was bij de plechtigheid een moterbatterij opgesteld.
De hoornblazers keeren op hun motoren v an den Galgenberg naar de kazerne terug
Vrijdag is op verzoek van '11 veertigtal leden
van het Talma-rustoord, christelijke veree-
niging tot verzorging van ouden van dagen
welke vereeniging rusthuizen in Friesland en
Gelderland exploiteert, een buitengewone alge
meene ledenvergadering gehouden, onder voor
zitterschap van dr, H. W. de Groot
Scherpe critiek werd geoefend op het finar.-
cieele beheer der vereeniging en in het bijzon
der op het beleid van den penningmeester,
mr. F. van der B. te Apeldoorn.
In zijn antwoord aan de vergadering deelde
de voorzitter, dr. De Groot mede, dat zijn
pogingen om voor de financieele moeilijkheden,
een oplossing te vinden, door den penningmees
ter waren gesaboteerd.
Staande de vergadering, welko eveneens door
den penningmeester werd bijgewoond, is mr.
Van der B. onder pressie van de vergadering
als bestuurslid afgetreden.
Besloten werd de administratie zoo spoedig
mogelijk van Apeldoorn naar Veenwouden over
te brengen.
Toen echter de leden van het bestuur
Zaterdagochtend per auto aan de Talma-
stichting te Apeldoorn arriveerden, bleek
dat mr. v. d. B. het archief reeds in een
taxi had geladen. De ex-penningmeester
had hiertoe de assistentie van de Apel-
doornsche politie ingeroepen, die de be
scheiden thans op het politiebureau te
Apeldoorn voor een nader onderzoek heeft
opgeborgen.
Mr. v. d. B. heeft bij de justitie een aan
klacht ingediend om een onderzoek in te stel
len, omdat naar zijn meening de moeilijkheden
dateeren van voor zijn optreden als penning
meester, welke functie hij eerst sinds eenige
jaren vervult.
Naar wij vernemen, bedraagt het tekort
280.000 gulden, terwijl de activa (liquiditsits
waarde) op 90.000 gulden worden getaxeerd.
LONDEN, 20 Febr. (Havas). De „Daily
Mail" en de „Daily Express" kondigen aan,
dat Lord Swinton, de vroegere minister
van Luchtvaart en van Handel, de eerste
Britsche ambassadeur bij de regeering van
Franco zal worden.
Hij zou deze functie evenwel slechts vervul
len gedurende den tijd, welke noodig is om de
normale betrekkingen te herstellen. Hij zou
vergezeld worden door een sterken staf van
financieele en handelsdeskundigen.
LIMA, 20 Febr. (Havas). De Peruaansche
regeeringstroepen hebben een poging tot een
staatsgreep, welke was georganiseerd door den
minister van Binnenlandsche Zaken, generaal
Antonio Rodriguez, verijdeld. Generaal Rodri
guez is in den strijd door den commandant van
de regeeringstroepen gedood.
Deze mededeeling is verstrakt door den mi
nister-president, Ernesto Montagne.
Nader wordt nog gemeld, dat generaal Rodri
guez misbruik heeft gemaakt van het vertrou
wen, dat de president in hem stelde, en met
een kleine politiemacht, welke van zijn ministe
rie afhankelijk was, gepoogd heeft de wettige
regeering omver te werpen.
President Benavides, die met drie ministers
op vacantie was, is onmiddellijk naar Lima te
ruggekeerd. Staande in een open auto reed hij
door de voornaamste straten der stad, luide toe
gejuicht door de menigte.
De opstand heeft zes dooden geëischt, waar
onder vier politie-officieren en een burger. Het
schijnt dat de opstand is mislukt door het on
middellijk krachtdadig opteden van den officier
van de wacht van het paleis.
Onze Radio-Centrale
Sluit U nog vóór Zondag aan.
Dat wif zeggen, dat U Zondag
Dezen wedstrijd hoort verslaan.
HAARLEM TELEF. 10010
Léon Bérard is niet ontevreden over zijn
besprekingen met de rechtsche autoritei
ten in Spanje.
Pierlot poogt een kabinet te vormen van
katholieken en socialisten.
Maarschalk Badoglio is onverwachts naar
Tripolis vertrokken.
Nieuwe politieke aanslagen in Sjanghai.
Schrijven van het Nederlandsch Episco
paat bij den dood van Paus Pius XI.
De Katholiek Democratische Partij ont
bonden.
Verzoeken voor exploitatie van autobus
diensten Amsterdam-Den Haag-Rotter
dam afgewezen.
De Soesoehoenan van Soerakarta over
leden.
Dr. J. J. Th. Doyer, hoofdinspecteur van
de Volksgezondheid, is overleden.
Gezin van drie personen in Cheribon
overleden tengevolge van het eten van
sprinkhanen.
Een c is een t, maar alle thee ii
geen THEE! Hoe goed, hoe smake
lijk, hoe geurig en opwekkend
THEE wel kan zijn, merkt U
zoodra U ze zet van een onzer
merken! Neemt eens de proef!