President Azana heeft zijn ambt neergelegd Vóór 5 Maart De Kabinetscrisis in België KREMER'S KOFFIE EN THEE haOTTGERING ;i Het nieuws van heden PACKARD Te Danzig werden colleges gestaakt PH. ELSENBURG HOTEL-GAFE-RESTAURANT DIJJERS AUSTRALIË ERKENT FRANCO DE IURE Vraagt Uw leverancier VITRAGES EN OVERGORDIJNEN JOH. SWAALF VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS DINSDAG 28 FEBRUARI 1939 - AVONDBLAD Most up to date f'rm in all TEXTILE GOODS WHOLESALE ONLY" DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM Men spreekt over onze keuken niets dan goeds H. M. de Koningin "bij Haar aankomst te Spies., vanwaar onze vorstin zich per auto naar Hondrich begaf, om Haar intrek te nemen in het hotel de „Hirschen" tij dens het verblvf in Zwitserland Saner spreekt in interview over rechtsch bewind en verhou ding tot de Kerk Maakt Mussolini een nota gereed? COLLONGES SOUS SALèVE, 28 Febr. (Belga). Azana heeft een Het WeeriiMiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiini| „Een man als Spaak zal de aange legenheid kunnen regelen" Commissie voor de zaak-Martens en Parijs Katholieke uitgeverij te Innsbruck opgeheven Zuid-West-Afrika tegen afstand van koloniën H. M. BAKKER GEN. CRONJÉSTRAAT 135 - TEL. 11657 verpakte Steeds de fijnste kwaliteiten Stoomen - Verven Kou - Griep - Pijn BURGEMEESTER VAN OSS ZESTIG JAAR Laatste regeerihgsdaad van Pierlot Défilé voor Franco Het hotel de „Hirschen" te Hondrich in Zivitserland, waar H. M. de Koningin thans vertoeft Persstemmen uit Londen Aan den vooravond van het Conclaaf. De bewerking van de witte sjerp, die de nieuwgekozen Paus zal dragen Priesterroepingen in bisdom Muenchen DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN X33 TELEF. 10663 - HAARLEM Uit de laatste dagen van Paus Pius XI Chamberlain over een wereldconferentie 55STE JAARGANG No. 18681 Manuel Azana. president der Spaansche Republiek, die heden zijn ambt neerlegde Anti-Duitsche stemming in Polen blijft voortduren vXVXy POLEN -DANZH DUITSCH: TORN. P1NSK LODZ -DUITSCH .•KRAKAU LEMBtRG SLOWAKIJE £TANtSLAÜT ROEMENIE (391B) PLAATSEN ALWAAR ANT/DUITSCHE BET006INGEN PLAATS VONOEN Ankersmifs Ratoentabrieken, DpvntPr JJÏarqnlsettes Voiles*JT'tanines Tplegram-ïdres „Facta" N Z.Voorburgwal 165-167,Tel.32087-49313, A'dam 1 'Fancies Silks Lawn» Cretonnes Chintzes NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Buitenhof Telefoon 117375 Den Haas OP VASTENDAGEN SPECIALE SCHOTELS - MAGER MENU i §f VERWACHTING geldig van hedenavond tot morgenavond ongeveer .19 uur: H VOOR HET GEHEELE LAND: krachtige,tijdelijk stormachtige, Zuidelij- ke tot Zuidwestelijke wind, zwaar bewolkt tot betrokken met cenigen regen, iets 5| zachter des nachts, overdag iets kouder. j§ STORMWAARSCHUWINGSDIENST: 1 H Hedenmorgen te 9.00 uur werd geseind aan alle posten: „Weest op uw hoede". Zon op 6.52 - onder 17.35 - Licht op 18.05 Maan op 11.23 onder 2.43 H 5 Maart V. M. |j illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllÏH BELGIË, 28 Febr, (Belga.) Vanochtend heelt de Koning een aanvang gemaakt met zijn be sprekingen ter oplossing van de regeeringscrisis. Hij heelt achtereenvolgens de voorzitters van schrijven gericht tot den president van de Cortes, Martinez Barrio, waar in hij zijn ontslag aanbiedt als presi dent van de Spaansche republiek. Naar Havas bericht, heeft de chef van het protocol van het Republikeinsche Fresiden- tieele Bureau in het bijzijn van de verte genwoordigers der internationale pers den briel voorgelezen, waarin president Azana mededeelt af te treden. Azana schrijft dat sedert het oogenbük, waarop de generale staf van de republikein sche troepen de nederlaag onvermijdelijk achtte, hij een voorstander van het snel slui ten van een wapenstilstand was. Dit was niet alleen zijn eigen meening, volgens zijn eigen geweten, doch ook de meening van de meer derheid van het Spaansche volk. Bij het ver laten van den Spaanschen bodem trad hij niet onmiddellijk af, aangezien hfj van meening was, dat een goed oogenbük was aangebroken om vredesonderhandelingen te openen. Nu evenwel Frankrijk en Groot-Brittannië de re- gecring van generaal Franco de jure hebben erkend, is geen mogelijkheid meer open voor onderhandelingen of actie van zijn kant. LONDEN, 28 Febr. (Reuter). De Spaan sche republikeinsche autorï eiten hebben stappan bij de Britsche regeering gedaan in zake de kwestie, welke represailles Franco zou nemen bij een eventueele overgave aan de nationalisten en eveneens werd om Rri - sche hulp gevraagd bij de evacuatie van hen, die zich niet getroffen achten door Franco's toezeggingen. Naar verluidt zou de Britsche regeering zich het antwoord hebben voorbe houden ,en nog geen instructies dienaangaan de naar Hodgson hebben gestuurd. Niet *min wil de Britsche regeering uit humanitaire overwegingen doen wat ze kan om aan de verlangens der republikeinen tegemoet Ie komen. Het oordeel van de Britsche pers over de erkenning van Franco is verdeeld. De conser vatieve bladen verwelkomen het besluit. De „Times" acht het een logisch gevolg van de politiek, welke gedurende dertig maanden is gevolgd. Het blad wijst verder op het verschil van de erkenning door Duitschland en Italië, welke een daad van partijschap was, en de erkenning door Frankrijk en Engeland, welke een gevolg is van de overwinning van Franco. De „Daily Telegraph" antwoordt de oppositie en zegt dat het geen doel had de erkenning van Franco uit te stellen, aangezien dit het herstel van de betrekkingen met het nieuwe Spanje slechts moeilijker zou maken. Boven dien zou weigeren van de erkenning een aan sporing zijn den strijd voort te zetten zonder hoop op succes. De „Daily Herald" is van oordeel, dat de erkenning van Franco in beginsel beschamend is en indien men thans Franco nog de rechten van oorlogvoerende zou toekennen, zou dit de laatste gemeene daad zijn. De „News Chronicle" noemt de erkenning een beschamend slot van één van de meest zwarte hoofdstukken van de Britsche geschie denis. Over de erkenning van Franco schrijft de .Figaro": „De volkomen pacificatie van Spanje js nog slechts een kwestie van dagen, misschien van uren. Frankrijk en Engeland zullen dan een goede bijdrage gedaan hebben voor de ves tiging van dié pacificatie. Thans willen wij er toe mede werken om de FranschSpaansche vriendschap te herstellen en wij kunnen dat openlijk jioen, omdat de regeeringen van beide landen het over dezelfde beginselen zijn eens geworden." De „Excelsior" verneemt, dat de post-, tele graaf- en spoorwegverbindingen onmiddellijk hersteld zullen worden, dat alle militaire en burgerlijke uitgewekenen, die thans in Frankrijk zijn, naar Spanje kunnen terugkeeren en met clementie zullen behandeld worden, uitgezon derd de misdadigers en de autoriteiten die voor die misdaden verantwoordelijk zijn. Voorts zal de Fransche regeering zooveel mogelijk den te rugkeer vergemakkelijken van kunstvoorwer pen, visschersbooten en oorlogsschepen, welke naar Frankrijk gekomen zijn. De regeering van Burgos, zoo verneemt het blad verder, heeft haar vroegere verklaringen herhaald betref fende de beginselen van absolute onafhankelijk heid en territoriale onschendbaarheid van MUENCHEN, 28 Febr, Ondanks de moei lijkheden is de bezorgdheid voor de toekomstige priesters in het Aarsbisdom Muenchen minder groot dan in enkele andere Duitsche bisdom men. Het Priesterseminarie te Freising wordt bezocht door 257 priesterstudenten; sinds de op richting van dit seminarie is het aantal leerlin gen nog niet zoo hoog geweest als nu. In de ko mende jaren zyn gemiddeld 50 nieuwe priesters per jaar te verwachten. Na de opheffing van de Theologische faculteit tc Muenchen blijft dit voor Kardinaal Faulhaber een groote troost. De bekende groote katholieke uitgeverij „Ty- roiia" in Innsbruck heeft moeten likwideeren. De drukkerij werd reeds enkele maanden geleden overgenomen door de nieuw opgerichte natio- naal-socialistische „Deutsche Alpenverlag" in Innsbruck. De „Tyrolia-uitgeverij" was het cen trale punt van het katholieke perswerk, dat door Prelaat Schöpfer was opgericht. Tot dén An- schlusz toe werden hier vele katholieke boeken, alsmede tal van tijdschriften en het katholieke dagblad „Tiroler Anzeiger" uitgegeven. WINDHOEK, 28 Febr. (A.N.P.) Zuidwest- Afrika zal sterk vertegenwoordigd zijn op een conferentie, welke heden gehouden wordt te Bulawayo, waarmede in Rhodesië een campagne wordt geopend om de solidariteit van geheel Afrika te demonstreeren tegen de teruggave van vroegere koloniën aan Duitschland en om aan te toonen, dat Afrika op geen enkele wijze in Europa verkwanseld kan worden. De conferentie wordt georganiseerd door de afdeeling Rhodesië van de Tanganyika-liga, welke uitnoodigingen heeft gezonden aan alle afdeelingen en organisaties met eenzelfde strek king. in de Unie en in Zuidwest-Afrika. krijgt U bij elke 3 rollen behang, die U bij Bakker koopt één rol CADEAU. Als U dus 12 rollen noodig heeft, betaalt U er maar negen. Envoor deze negen rollen die U dan betaalt is de prijs nog extra laag. Mijnhardtjes bewijzen U goede diensten. Doos 30 en 50 ct. Woensdag, 8 Maart, wordt burgemeester J. F. Ploegmakers, te Oss, 60 jaar. Het laat zich aanzien, dat de burgemeester dien dag meer dan gewone blijken van belang stelling van de zijde zijner ingezetenen zal on dervinden. Senaat en Kamer, Moyersoén en Huysman», minister van Staat Van Overbergh, den minis ter van Buitenlandsche Zaken in het demis- sionnaire kabinet Soudan, minister van Staat Devèze en verder Max en Carton de Wiart ont vangen. Bij het verlaten van het paleis zeide Huys- mans er van overtuigd te zijn, dat een man als Spaak „de aangelegenheid zou kunnen rege len." Hij ontkende in het bezit te zijn van het ontslag van dr. Martens. Devèze verklaarde bij het betreden van het paleis, dat de liberalen niet aan de regeering zullen kunnen deelnemen, zoolang de kwestie- Martens niet op bevredigende wijze geregeld is, Spaak werd vanmiddag te Brussel verwacht. Generaal Duvivier, chef van de grond organisatie der Belgische luchtverde diging, heeft dezer d,agen de 4e tentoonstelling van vliegtuigmodellen te Brussel geopend. De generaal bren gt een bezoek aan de stands zijn voorgekomen, heeft de rector de colleges Volgens een Reuter-bericht uit Canberra heeft de regeering van Australië beslo>n om het Franco-bewind te erkennen. Ter gelegenheid van den terugkeer van Franco na het offensief in Catalonië hebben naar Havas meldt ongeveer 100.000 personen voor zijn residentie te Burgos gedefileerd onder het zingen van nationale liederen en kreten als .Arriba Espana, Franco". Franco verscheen op het balkon en hield een toespraak, waarin hij o.a. zeide: „De overwinning werd niet behaald op onze broeders, doch op de internationale macht en het communisme. Het is de overwinning van de jeugd en van Spanje". Verder gaf hij uiting aan zijn dankbaarheid jegens Portugal, Italië en Duitschland voor de hulp, sedert de eerste dagen van den opstand verleend. Ook zeide hij erkentelijk te zijn voor de erkenning van zijn regeering door Frankrijk en Engeland. Deze toespraak werd luide toegejuicht. De minister van Binnenlandsche Zaken van Burgos, Serrano Suner, heeft een interview toe gestaan aan den correspondent van de „Voelki- scher Beobachter". Hij heeft hierin o. a. gezegd, dat Barcelona geheel gebolsjewiseerd was en men moet zich niet laten misleiden door de enthousiaste ont vangst. De bevolking is politiek en moreel ziek en zal als zoodanig behandeld worden. Ten aanzien van den geest van het nieuwe bewind in Spanje zeide Suner, dat deze geest katholiek is, en daardoor eenheid aan de be weging is gegeven, doch dit beteekent geen politieke afhankelijkheid van Rome. Men is niet bereid alle grillen van Rome te volgen. Super gaf de grenzen van de geestelijke macht der Kerk en de politieke macht van den Staat aan. Het is gerechtvaardigd de godsdienstige en moreele opvoeding over te laten aan den priester, doch de politieke opvoeding is aan de beweging. Ten slotte zeide hij, dat niet vergeten zal worden, hoe Duitschland en Italië niet geaar zeld-hebben in de onzekere tijden te helpen. Nu de overwinning zeker is komen de nieuwe vrienden in massa. Zij zullen goed worden ont vangen, doch men zal onderscheid weten te maken. In een te Burgos verschenen officieuze nota worden de Spaansche goederen opgesomd, wel ke naar Frankrijk zijn gebracht sedert 18 Juli 1936 en welke de Fransche regeering aan Spanje terug zal geven. Hierop staan o.a. het oorlogsmateriaal en de wapenen, welke na den terugtocht uit Catalonië naar Frankrijk werden gebracht, de schepen en kunstvoorwerpen, welke in Frankrijk werden ondergebracht. Verder zijn beide landen overeengekomen, dat de noodige maatregelen genomen zullen worden om iedere actie tegen de rust in den nabuurstaat te beletten. Spanje en zijn overzeesche bezittingen, met name wat betreft de terugtrekking der buiten landsche vrijwilligers. In de „Populaire" uit Blum de vrees, dat de vervaldag nabij is, waarop de Italiaansche eischen zullen worden gesteld, en zegt hij de ministers te benijden, indien zij zich hierover gerust kunnen voelen. De „Matin" schrijft uit Rome dat men al daar in de erkenning van Franco door Pa rijs en Londen een gunstig teeken ziet voor de hervatting der EngelschItaliaansche besprekingen. Mussolini zou een nota ge reed maken, waarin hij de natuurlijke aspiraties van Italië uiteenzet. In Fransche diplomatieke kringen verklaart men dat het een verrassing zou zijn, indien Mussolini zijn eischen herhaalde in een redevoering of in de pers. De onderhandelingen zullen geschieden langs diplomatieken weg, zoodra .de Italiaansche ambassadeur uit Spanje terugkeert. PRESIDENT AZANA HEEFT ZIJN ONTSLAG AANGEBODEN. Koning Leopold raadpleegde verschillen de politieke figuren in verband met de kabinetscrisis. De regeering van Australië heeft Franco de jure erkend. Voorraadvorming bij particulieren Een actie der Vereeniging voor Natio nale Veiligheid. Wetsontwerp tot regeling van het eigen eindexamen voor middelbare scholen met bijzonder leerplan zal binnenkort worden ingediend. BRUSSEL, 28 Febr. (Havas). De laatste re- geeringsdaad van minister-president Pierlot is geweest het samenstellen van een commissie, welke is belast met het onderzoek in de zaak Martens. Deze commissie bestaat uit drie personen: den procureur van het Hof van Cassatie, Gesche; den advocaat generaal van het Hof van Cassatie, Hayoit de Termicourt en den voorzitter van het Hoog Militair Gerechtshof, Vendekelder. DANZIG, 28 Febr. (P.T.A.) Aangezien in de technische hoogeschool weer botsingen tusschen Poolsche en Duitsche studenten Hoe groot de wilskracht van den overleden Opperherder was, blijkt uit een mededeeling van monseigneur Respighi, den prefect van het Pauselijk ceremonieel, jvelke door de „Times" werd gepubliceerd. In de week vóór Paus Pius XI stierf, was hij bezig met de samenstelling' van twee redevoe ringen, die uitgesproken zouden worden op den tienden verjaardag van het verdrag van Latera- nen, een voor de verzamelde Italiaansche Bis schoppen, en een voor het college van Kardina len. Op Dinsdag 7 Februari werd gemeld, dat de Paus een lichte verkoudheid had opgedaan en van zijn-doctoren den raad had ontvangen zich met het oog op de vermoeienissen, die hem bij de viering van den gedenkdag te wachten ston den, zooveel mogelijk te sparen. Den volgenden dag werd zijn toestand bevredigend geacht. Toen mgr. Respighi hem Donderdagochtend bezocht, vroeg de Paus hem hoe laat hij den vorigen avond naar bed was gegaan. Mgr. Respighi zei dat hij zich om 11 uur ter ruste had begeven. „Ik was den geheelen nacht op", antwoordde de Paus. Hij had tot half zes 's ochtends aan zijn redevoeringen gewerkt, waarna hij, zooals gebruikelijk, de H. Mis had gelezen in zijn particuliere kapel. Het lijdt geen twijfel, dat deze onbuigzame vastbeslotenheid om het werk af te maken, dat hij op zich had genomen, zijn dood bespoedigd heeft. voor morgen gestaakt. De Poolsche regeering had' te Danzig om sluiting van de hooge school verzocht, doch het is niet bekend, of het genomen besluit voor meer dan een dag geldt. De anti-Pcolsche agitatie te Danzig, waar Poolsche leerlingen de Polytechnische school moesten veriaten heeft heel wat kwaad bloed gezet in Polen, vooral bij de studenten. Deze demonstraties dragen een politiek karakter; men kan bijna zeggen dat Polen in het middel punt der algemeene Europeesche belangstelling staat. Deze betoogingen vallen juist samen met het bezoek van graaf Ciano. en daarom juist weigert Duitschland zich over de Poolsche agi tatie uit te laten, om de wederzijdsche bespre kingen niet te vertroebelen. Het begeleidend kaartje geeft Polen weer, in gedeeld in provincies; de plaatsen alwaar massa bijeenkomsten gehouden werden, zijn met een zwart blokje aangegeven. Ter vergemakkelijking geven wij van sommige plaatsen de Poolsche benamingen, omdat deze wel eens gebezigd worden. Gdingen (Gdynia), Posen (Poznan)Tom (Torun), Krakau (Kra- kcw), Lemberg (Lwow), Bromberg (Bvdgoszoz), Wilna (Wilno) Verder overziet men Polens grenzen, eveneens Oost-Pruisen dat als een enclave tusschen den Poolschen corridor en den Vrijstaat Danzig ge legen is. LONDEN, 28 Febr. (Reuter). Men heeft Chamberlain in het Lagerhuis gevraagd of hij bereid was een wereldconferentie ter bespreking van den internationalen toestand bijeen te roepen. De premier antwoordde dat, naar de Britsche regeering gelooft, een duurzame vrede slechts kan worden verzekerd door een regeling, welke beperking der bewapening en verwijdering van de belemmeringen voor den internationalen handel inhoudt. Daarvoor zou een aanzienlijke voorbereidende arbeid noodig zijn. Chamberlain herinnerde er aan, dat hij reeds eerder uiteen gezet heeft, waarom hij het tijdstip voor een dergelijke conferentie nog niet gekomen acht. „Zoodra ik het mogelijk acht, aldus de premier, een conferentie bijeen te roepen, die eenige kans op succes kan hebben, zal ik het doen". Hij verklaarde, de zaak nog niet met de re geering dér Vereenigde Staten te hebben be sproken, doch daartoe te zullen overgaan, zoo dra hij het nuttig zou achten. K.V. v/h TECHN. BUR. Ir. F. DUBBKLMA1» AMERSFOORT - Tel. 2260

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1939 | | pagina 1