u
TOESTAND IN SLOWAKIJE
SPITST ZICH TOE
1
f
De H. Vader dankt
de Kardinalen
Scherpe Duitsche
nota aan Praag?
91
Treinbotsing te
Vinkeveen
Het nieuws van heden
De terugreis van
de Koningin
f
|p
De door Praag afgezette minister-president van
SlowakijeTisso, en minister Durcansky
door Hitier ontvangen
:r
FRANCO BEREIDT ZIJN
OFFENSIEF VOOR
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week,
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR D£ N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
DINSDAG 14 MAART 1939 - OCHTENDBLAD
VIJF EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21684
de
1
Tisso zou Hacha verzocht hebben
onverwijld het parlement te
Bratislava bijeen te roepen
Alarmeerende Duitsche
berichten
Overleg met Italië
- ?r
ii:
Gezeten op de sedia gestatoria begeeft Z. H. de Paus zich naar
de basiliek üan Sint Pieter voor de pontificale H. Mis op den
dag Zijner kroning
Met onbeschrijfelijken luister Werd Zondagmorgen in de Sint
Pieterskerk door Paus Pius XII Voor de plechtige Pauskroning
een pontificale H. Mis aan het pauselijke altaar opgedragen. Het
interieur van de basiliek tijdens de H. Mis
De houding van Londen tegenove.
de rechtsche blokkade
R. K. Universiteit
Het Weeri
immuunmus
„Temidden van den storm aan het
stuur van het scheepje van
Sint Petrus"
Naar de haven des
vredes
Tien jaren conciliatie
De locomotieven en enkele wagens
van de beide stoomtreinen
zijn ontspoord
Vijftien reizigers
lichtgewond
Verkeerde wisselstand de
oorzaak
Indisch congres staat
achter Gandhi
Wij hebben een vader
H. M. zal Woensdagochtend in
Den Haag aankomen
Schip met vluchtelingen
vermoedelijk vergaan
i
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 et., Ingez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor
de kleine annonces „OmroeDers" zie de rubriek
3^
1^'
BERLIJN, 13 Maart (Reuter). De
door de regeering van Praag afge
zette minister-president van Slowa
kije, Tisso, is Maandagmiddag op het
vliegveld Tempelhof bij Berlijn aan
gekomen.
Gedurende zijn oponthoud te Wee-
Ben heeft hij met Durcansky gespro
ken, die hem daarop naar Berlijn ver
gezelde. Durcansky verklaarde, dat
hij en Tisso zich als de eenige wer
kelijke vertegenwoordigers van de
Slowaaksche regeering beschouwen en
Vastbesloten zijn zich te blijven ver-
Zetten, tot hun standpunt door de
'egeering te Praag erkend wordt.
Hitier heeft nog in den middag in
ket bijzij n van den rijksminister van
Buitenlandsche Zaken, von Ribben-
bop, den minister-president dr. Tisso
minister dr. Durcansky in de rijks
kanselarij voor een bespreking over
de hangende kwesties ontvangen.
Volgens Havas was Tisso om half vijf per
v'iegtuig aangekomen en had hij zich kort
^aarop naar de nieuwe kanselarij begeven, waar
li zich een uur later nog bevond.
Volgens niet te controleeren aanwijzingen,
4'dUs vervolgt Havas, zou het Duitsche rijk in
hota, welke, naar men verwacht, vanavond
Praag zal worden gezonden, eischen:
U Herstel van het Slowaaksche kabinet van
kso in al zijn rechten.
Verdwijning der ministers van de centrale
Peering te Praag, die er van beschuldigd wor-
een actie, te hebben ontketend tegen de
°Vaaksche regeering van Tisso. Het betreft
name de Tsjecho-Slowaaksche ministers
Vah Binnenlandsche Zaken en Landsverdediging.
s) Qfficieele kringen te Berlijn achten den toe-
nog steeds zeer gecompliceerd en som-
6eh 'Zi- geven geen aanwijzingen over de waar-
tlnlijke actie van Duitschland.
Beh n de DuitscIle legatie te Praag zijn den
«eelen dag breedvoerige rapporten ontvan-
Sch Welke °P het ministerie van Buitenland
se Zaken worden bestudeerd. Uiteengezet
tq/dt, dat de Duitsche belangstelling in den
rnvf voornamelijk op drie punten is ge
centreerd:
sch Volgens ontvangen berichten worden Duit
ss mishandeld en gearresteerd.
jjDuitschland heeft een groote belangstel
en,? Voor ongeregeldheden of troebelen, die zich
eet over zijn grenzen voordoen.
Duitschland kent een zeer bijzonder belang
teh aan de handhaving van den geest der
€ldsrechterlijke uitspraak van Weenen en
overeenkomst van München.
Hik laatste Pun,:> aldus Reuter, raakt natuur-
0(>k Italië. De telegraaflijnen van de as
Berljjn waren den geheëlen dag druk
et voor de uitwisseling van inlichtingen er
hvattingen.
gewone man is uiterst verrast. Het schijnt,
^Us
Vap ™uter, dat hij nog niet in den ban is
de opwinding, welke uit de bladen spreekt,
loo navonci waren te Berlijn berichten in om-
aapC'at zÜn eischen of aanbevelingen
de regeering te Praag vanavond zou toe-
edden.
keuter nog verder uit Berlijn verneemt,
trieej, c)e Duitsche pers opdracht ontvangen zich
arrg e concentreeren op berichten over het
inind eren en bedreigen van Duitschers en
ïn erffop berichten over Slowakije,
tencle h 6ele buigen neemt men een afwach-
staanri houding aan. Verscheidene vooraan-
hun v.e personen zijn echter onverwacht van
acantie teruggekeerd.
Onrtiio is een beweging van troepen en
dat .lganisaties merkbaar, doch men verklaart,
fcvoote sle°hts een voorbereiding is tot de
Parade te Weenen van a.s. Woensdag,
tysschen wordt de toon yan ae Duitsche
pers steeds meer verbitterd en verspreidt het
Duitsche Nieuwsbureau aanhoudend alar-
meerende berichten.
Zoo meldt het Duitsche Nieuwsbureau uit
Weenen: In Iglau is Maandag vroeg in den
middag een geheime, gedeeltelijke mobili
satie geconstateerd. De Boheemsch-Mora-
vische hoogten zijn door artillerie en sterke
Tsjechische troepenafdeelingen bezet.
Verder zouden, volgens het D.N.B., weer tal
van anti-Duitsche incidenten hebben plaats
gehad, welke berichten wij vanzelf sprekend ge
heel voor rekening van het Duitsche Nieuws
bureau laten. De vervolgingen der Duitschers
door Tsjechische militairen zouden voortduren.
In den loop van den dag zou een transport
Tsjechische communisten, die als emigranten
uit Sudeten-Duitsche gebieden tot dusverre in
Praag verbleven, te Iglau zijn aangekomen.
Tot dusverre zijn veertien Duitschers zwaar
en acht licht gewond. De verbinding tusschen
de Duitsche grens en Iglau is verbroken.
Uit Reichenberg meldt het Duitsche Nieuws
bureau: Na een opwindenden nacht is de toe
stand in Bruenn nog steeds gespannen. De
politieautoriteiten hebben bij decreet een ver
bod uitgevaardigd voor Duitsche scholieren om
na zes uur des middags uit te gaan,
(Vervolg op pag. 2)
v -V
3»
*f.
■n
BURGOS, 13 Mrt. (Havas). In officieel,
kringen te Burgos verklaart men: „Miaja
schijnt de communisten overwonnen te hebben,
maar deze overwinning iaat ons volkomen koud
Communisten en aanhangers van Casado zijn
gelijkelijk onze vijanden."
Het offensief der rechtschen, waarvoor se
dert half Februari voorbereidingen worden ge
troffen, kan elk oogenblik verwacht worden.
Hoewel men in militaire kringen zeer gereser
veerd is, kan worden aangenomen, dat de recht
sche legerleiders verwachten, dat een verbre
king van het front en de bezetting van Madrid
het einde van den burgeroorlog zullen betee-
kenen.
Het hospitaalschip „Tetuan" van de linksche
vloot heeft zich te Iviza op de Balearen over
gegeven aan de autoriteiten van Franco.
Reuter bericht uit Londen dat Chamberlain
in het Lagerhuis in antwoord op een vraag over
de rechtsche blokkade verklaard heeft, dat de
pclitiek der Britsche regeering ten aanzien van
de rechten van oorlogvoerenden onveranderd
is.
PARIJS, 13 Maart (Havas). Volgens nog
niet bevestigde berichten, welke hier werden
ontvangen, zouden de communisten zich van
Cartagena hebben meester gemaakt.
NIJMEGEN. Geslaagd zijn voor het candi
daatsexamen in de rechtsgeleerdheid de heerer
M. P. H. Bouwens en J. H. M. Nas, beiden te
Nijmegen.
VOOR HET GF.HEELE LAND:
meest matige Westelijke tot Noord-Weste- j|
Iijke wind, betrokken tot zwaar of half
S bewolkt, kans op lichte regen- of hagel-
buien, vooral in het Noorden, guur weer.
H ALGEMEENE VOORUITZICHTEN: |j
wind tusschen West en Noord, guur weer.
Onze Romeinsche correspondent seint ons
13 Maart:
In antwoord op de gelukwen-
schen, welke Kardinaal Granito di
Belmonte namens de leden van het
Heilig College aan den Paus ter ge
legenheid van Zijn kroning had aan
geboden, heeft de H. Vader o.a. het
volgende gezegd: „Ik ga thans, te
midden van den storm, het stuur in
handen nemen van het schip van
Petrus, om het de haven des vredes
binnen te leiden.
Meer dan vroeger moet Mijn pontificaat zich
inspireeren op de woorden van den H. Paulus:
„Dient de waarheid in liefde".
De H. Vader deed vervolgens een beroep op
de Kardinalen, op hun werk en ijver, opdat
Hij zich met hun hulp geheel zal kunnen wij
den aan de vervulling van dien plicht, aan de
vervulling van dat mandaat van den apostel
om alle volkeren, ja het geheele menschelijke
geslacht de hemelsche gaven deelachtig te doen
worden, welke in zekeren zin in het ambt zelf
zijn vervat.
Hierna ging de H. Vader voort:
Aangezien Ik volkomen op de hoogte ben
van het vertrouwen, dat niet slechts zij in den
Heiligen Stoel stellen, die aan de Kerk verbon
den zijn door de banden van geloof en liefde,
doch ook die talrijke broeders uit de mensche
lijke familie, die den vrede willen, wil Ik op dit
plechtig oogenblik den leden van het Heilig
College, die Mijn meest vertrouwde medewerkers
zijn, de woorden toevoegen van den H. Johan
nes Chrysostomus: „Gij, die onzen arbeid kent,
helpt ons door gebed, ijver, toewijding en
vriendschap, opdat wij uw roem kunnen zijn
en gij de onze."
De grandioze plechtigheid der Paus-kroning
op Zondag was tegelijkertijd een herdenking
van het tienjarig bestaan der conciliatie, zoo
als men zich niet feestelijker en indrukwekken
der had kunnen wenschen. Voor den St. Pieter
brachten de Italiaansche troepen saluut aan
de Vaticaansche troepen met de intonatie van
den Italiaanschen Koninkl. Marsch en de Gio-
vinezza en de Vaticaansche troepen antwoord
den met de intonatie van de Pauselijke hymne.
Italië was bij de plechtigheid vertegenwoordigd
door den Kroonprins en Zijn gemalin en graaf
Ciano. Bij het nemen van de ordemaatregelen
werkten Italiaansche en Vaticaansche politie
broederlijk samen. Kardinaal Dolci sprak voor
de Italiaansche radio over het eeuwige Rome
als stad van de rots van Petrus.
Tenslotte was niet alleen de gevel van den
St. Pieter verlicht, maar ook de gevels van
alle openbare gebouwen in Rome. De kroning
van Paus Pius XII heeft de conciliatie grootsch
herdacht. Zij heeft haar ongetwijfeld eveneens
bevestigd.
Gisteren werd door Z.Exc. Prins Colonna,
asssitent bij den pauselijken troon, een receptie
gegeve# aan Prins Umberto en Prinses Marie
José, Prins Karei van België, den Vorst van
Lichtenstein, de leden van de buitengewone af
vaardigingen, het H. College van Kardinalen
en de leden van het Pauselijk Hof.
Maandag heeft te Castel Gandolfo een re
ceptie plaats gehad voor de buitengewone af
vaardigingen en leden van het Corps Diplo
matique, geaccrediteerd bij den H. Stoel. Kar
dinaal Maglione trad hierbij voor het eerst op
als Staatssecretaris.
Maandagavond tegen zeven uur zijn op
het station Vinkeveen door nog onbekende
oorzaak twee stoomtreinen op elkaar gere
den.
De eene trein was om 18.11 uur van het sta
tion AmsterdamHaarlemmermeer vertrokken
en naderde op hetzelfde tijdstip het station
Vinkeveen als de andere trein, welke om 18.50
Nieuwersluis had verlaten.
Tengevolge van de botsing kwamen de beide
locomotieven tot ontsporing.
De treinenloop ondervindt door de botsing
groote vertraging.
Nader vernemen wij, dat de treinbotsing blijkt
veroorzaakt te zijn door een verkeerden wis
selstand.
Op het station Vinkeveen stond trein 3731
uit Uithoorn reeds, toen die uit Nieuwersluis
naderde. De machinist van den stilstaanden
trein zag den trein 3732 den wissel verkeerd op
rijden en trachtte door langgerekte fluitsignalen
de aandacht van zijn collega te trekken. Deze
slaagde er evenwel niet meer in zijn trein tot
stilstand te brengen en met een geweldigen slag
had de botsing plaats.
Van beide treinen bleken de passagiers
verwondingen te hebben opgeloopen, welke
gelukkig van lichten aard waren. In den
stilstaanden trein bevonden zich slechts vijf
passagiers, doch in den anderen zaten
omstreeks twintig personen. In totaal wer
den vijftien reizigers aan ledematen of ge
laat licht gekwetst.
Zij werden door de plaatselijke geneesheeren
Pierrot en EJjleveld verbonden en konden ver
volgens met een autobus naar hun woningen te
Mijdrecht, Wilnis en Vinkeveen worden ver
voerd.
De machinist van trein 3731 werd niet ge
wond, doordat hij zich stevig aan den zijwand
van de locomotief vasthield. De stoker sprong
tijdig van de machine.
Gezien het feit, dat de trein uit Nieuwersluis
op het station Vinkeveen moest stoppen, had
deze slechts een matigen gang, anders waren
de gevolgen zeker ernstiger geweest.
Door de botsing zijn ook enkele wagens uit
de rails geloopen, terwijl de beide treinen ern
stig werden beschadigd. Een der houten voer
tuigen was voor het grootste deel versplinterd.
Kort na het ongeluk verschenen hulpploegen
der spoorwegen uit Nieuwersluis en Uithoorn op
de plaats van het ongeluk, ten einde onmiddel
lijk maatregelen te nemen om het treinverkeer,
dat over beide sporen versperd was, voortgang
te doen vinden. Te negen uur was men met het
opruimingswerk zoodanig gevorderd, dat het
hoofdspoor vrij was.
Goederentrein 5397, die om 19.52 uur naar
Utrecht moet vertrekken en die Maandag uit
42 wagens, waarvan 16 met levende varkens,
bestond, werd te Uithoorp even opgehouden, om
het personenverkeer voortgang te doen vinden.
Hiertoe werd trein 3735, die om 21.02 uit Am
sterdam te Uithoorn aankomt, als trein 3736
in plaats van den te Vinkeveen verongelukten
naar Amsterdam teruggezonden om 2117.
De reizigers voor dezen trein waren per bus
uit Nieuwersluis, Vinkeveen, Wilnis en Mijdrecht
aangevoerd.
TRIPURI, 13 Maart (Reuter) In een vol
tallige bijeenkomst van het Congres is met een
overweldigende meerderheid een resplutie aan
genomen, waarin vertrouwen in Gandhi wordt
uitgesproken.
Voorts werd een resolutie aangenomen voer
zelfbeschikkingsrecht, nadat een amendement,
waarin het» denkbeeld van een ultimatum aan
de Britsche regeering wordt geopperd, was ver
worpen.
De toestand in Slowakije spitst zich steeds
meer toe; alarmeerende Duitsche berich
ten; minister-president Tisso bij Hitier.
Duitsche troepenbewegingen zouden zijn
waargenomen aan de Duitsch-Tsjechische
grens.
De H. Vader antwoordt op de geluk-
wenschen van het H. College van Kar
dinalen.
Generaal Franco bereidt zich voor tot het
offensief tegen Madrid.
H. M. de Koningin zal Woensdagochtend
in Den Haag terugkeeren.
Treinbotsing te Vinkeveen; verscheidene
passagiers lichtgewond.
Minister Steenberghe heeft eenige mede
deelingen gedaan over zijn reis naar
Duitschland.
Een aantal Rijkswegen zal met natrium
worden verlicht.
Beurs van New York: Koersdaling over
de geheele linie; later eenig herstel.
Vóór vijftig jaar stierf een onzer
grootste katholieke voorvechters, een
der wegbereiders voor een katholieke
beschaving, prof. dr. Josephus Alber-
dingk Thijm. Op een Zondag was hij
geboren, op een Zondag, 17 Maart
1889, stierf hij: dag van Cod, dag van
rust voor den rustlooze. Hij was een
trouw zoon van den Paus. En in deze
week van de Pauskroning gedenken
ree dankbaar den dichter-strijder, die
zijn beste krachten in dienst van God,
in dienst der Kerk Gods, in dienst van
Christus' plaatsbekleeder op aarde
heeft gesteld. Het leven van dezen
emancipator is één getuigenis voor de
waarachtigheid van ChristusKerk
onder den Paus van Rome.
Hij heeft Pius IX en Leo XIII be
zongen. Maar welken Paus ook zijn
dicht gold: het was steeds de Opper
herder dien hij eerde, als den Vader
der Christenheid. Zoo zong hij Leo
XIII toe:
Maar wie des Pausen troon ook vol
beschroomdheid nader
De Driekroon dekt, Goddank, de
slapen van een Vader!
Dit woord van Thijm verblijdt ons
nog bü de kroning van Pius XII.
Habemus Pontificem. We hebben een
Paus. Goddank: de tiaar dekt de sla
pen van een Vader.
Naar wij vernemen zal H.M. de
Koningin Dinsdagavond uit Spiesz
naar Nederland vertrekken.
Zij zal Woensdagochtend te 's Gra-
venhage aankomen.
WARSCHAU, 13 Maart. (Pat.). De Poolsche
pers verneemt uit Boekarest, dat gisteravond
in de haven van Constanza inlichtingen waren
ontvangen, volgens welke het onder Panamee-
sche vlag varende schip .Kiepo bij het eiland
Kreta zou zijn vergaan.
De „Kiepo" is enkele dagen geleden uit
Constanza vertrokken met 700 Joodsche emi
granten uit Polen en Tsjecho-Slowakpe aan
boord, die zich naar Palestina begaven.
Nadere bijzonderheden omtrent de ramp
ontbreken nog.
Stand op Dinsdag 1 uur van. 769.2
Vorige stand 7652