de DOODE van Brazilië
DONDERDAG 30 MAART 1939
Hoofdredacteuren
te Nice bijeen
Wereldvrede en bestrijding
van persleugens
TIEN JAAR NEDERLANDSCHE
JEUGDHERBERGEN
Meer dan een millioen
overnachtingen
NED. CONGRES LICHAME
LIJKE OPVOEDING
Opening 13 April
STEUN AAN MARKT-
TUINDERS
Ten hoogste f 150.000 beschik
baar gesteld
HISTORISCHE OPTOCHT 1938
Herinneringsbijeenkomsten
der deelnemers
AUTOBOTSING DOOR
ONVOORZICHTIGHEID
Vluchteling uit Weenen
ernstig gewond
OM HET BEHOUD VAN WERK
GELEGENHEID
ONZE EENDRACHT
KRACHT
's LANDS
C.A.O. in stucadoors-
bedrïjf
Verzoek om verbindendverklaring
afgewezen
EERSTESTEENLEGGING
TE EEFDE
Voor den bouw der Detmers-
kazerne
INVOER VAN MALTA
AARDAPPELEN
Prijsverschil vastgesteld
TERTIAIRE WEGEN IN
NOORD-BRABANT
Oproep van den Commissaris
der Koningin
MILLIOENEN EIEREN
UITGEVOERD
Zeshonderd wagons in één week
verladen
NAT. PADVINDERSRAAD
Prins Bernhard presideerde
de vergadering
UITBREIDINGSPLAN BIJ
GROESBEEK
Ingestelde beroepen ongegrond
verklaard
ZUID-AFRIKA
Als bestemmingsland voor den
Nederlandschen emigrant
BOERDERIJ AFGEBRAND
Vee in de vlammen omgekomen
INSPECTIEREIS MINISTER
VAN DIJK
Kazernebouw in oogenschouw
genomen
DUIZENDSTE CHAUFFEUR
GEKEURD
In het psychotechnisch labora
torium der P.T.T.
DE SCHOOLSTAKING
TE ENSCHEDE
Leerlingen handhaven hun
zienswijze
DE TARIEFWET
Rotterdamsche K. v. K.
tegen wijziging
RAAD VAN STATE
HET SPORTVERKEER MET
DUITSCHLAND
Vragen van Kamerlid Wijnkoop
aan regeering
AMSTERDAMSCHE BANK
Dividendvoorstel 5 (v. j. 6) pCt.
SURVEILLEEREND AGENT
AANGEREDEN
Limburgsche dakpannen-industrie
Wetsontwerp inzake beheer van
de Beilervaart
UIT DE STAATSCOURANT
Onderscheidingen
Rijkswerf
Rijksaccountantsdienst
Georganiseerd overleg
_4
door A. HRUSCHKA
Van 21—23 Maart had naar K.W.P. bericht
te Nice de const'tueerende vergadering plaats
Van een Internationale Vereeniging van Hoofd
redacteuren van Dagbladen en Persagentschap-
Pen. Aanwezig waren vertegenwoordigers van 36
verschillende landen en medewerkers aan 250
dagbladen van de meest uiteenloopende richting.
Er werd een studiecommissie samengesteld, die
alle gegevens verzamelt om te komen tot een
controle-apparaat ten dienste van de bestrijding
der persleugens.
Ook werden de verantwoordelijke hoofdredac
teuren opgeroepen „om in deze beslissende ure
voor den wereldvrede al hun krachten te geven,
opdat dit werk des vredes en der waarheid moge
gelukken."
Verder hield Mgr. Rémond, Bisschop van Nice,
éen geestdriftige rede over zijn voorbereidingen
Van het Internationaal Eucharistisch Congres,
dat in 1940 te Nice zal plaats vinden en riep alle
aanwezigen het meerendeel representanten
van neutrale dagbladen en periodieken op,
om „in eenheid van geest dit grootsche feest
Van Eerherstel aan Christus, den Koning aller
Volkeren en aller rassen, te doen welslagen."
Als Nederlandsch vertegenwoordiger, mede na
mens de R. K. Journalistenvereeniging, nam aan
de besprekingen deel Dr. Hein Hoeben, hoofd
redacteur van de K.W.P. te Breda.
Op 5 April a.s. herdenkt de Nederlandsche
Jeugdherbergcentrale haar tweede lustrum. In
dien korten tijd wist zij haai bestaansrecht te
Veroveren en een instituut te scheppen van na
tionale beteekenis.
In den zomer van 1929 werden reeds twaalf
jeugdherbergen in gebruik genomen, die in
het eerste jaar 8575 overnachtingen boekten. In
1934, toen het aantal jeugdherbergen reeds aan
zienlijk was toegenomen, steeg het aantai over
nachtingen met een reuzensprong tot 168.790
De groei zette door en op het oogenblik heeft
men de beschikking over niet minder dan 65
jeugdherbergen met een totaal aantal overnach
tingen, sinds de oprichting, van ruim één
millioen 1
Belangrijk is de taak, die de jeugdherbergen
in internationaal opzicht vervullen, omdat ze
leiden tot een zoozeer gewenschte uitwisseling
.van de jeugd van vele landen. In 1938 kwamen
er niet minder dan 16.000 buitenlanders op be
zoek, of 8V2 pCt. van het totaal aantal trekkers
van dat jaar.
Voor haar arbeid op internationaal gebied
de N. J. H. C., gaf den stoot tot de oprichting
van de internationale arbeidsgemeenschap van
jeugdherbergen had zu het vorig jaar den
Van de Wateler-vredesprijs in ontvangst te
Kernen.
Wat het trekken van de Nederlandsche jeugd
in het buitenland betreft, ook dit laat weinig
te v.'enschen over, al is de toestand buiten de
grenzen niet steeds zoo, dat overal een tehuis
Wordt gevonden, zooals men dat in eigen land
gewend is. Door internationale samenwerking
zyn, waar noodig, verschillende verbeteringen
tot stand gekomen.
De samenwerking met de scholen is zeer
Kauw. Hoe langer hoe meer wint de idee ve'd,
de jeugdherbergen te gebruiken als schoolbui-
tenhuizen, waar de leerlingen een aantal dager»
kunnen vertoeven en met eigen oogen het
landschap, flora en fauna kunnen aanschou
wen, iets waarbij de beste aardrijkskundeles het
moet afleggen. Op dit gebied bestaan nog
groote mogelijkheden, die in de naaste toekomst
zooveel doenlijk zullen worden benut.
Het tienjarig bestaan der N. J. H. C. zal op
1 April a.s. te Amsterdam worden herdacht met
een feestelijke bijeenkomst in de groote zaal
Van het A. M. V. J.-gcbouw, waar o.a. het woord
zal worden gevoerd door hen Minister van On
derwijs, Kunsten en Wetenschappen, prof. dr.
J. R. Slotemaker de Biruïne.
Op Paaschmaandag 10 April volgt in een
aantal jeugdherbergen de viering in engeren
kring.
De belangstelling voor het eerste Nederland
sche Congres voor Lichamelijke Opvoeding is
boven verwachting groot. Het aantal deelne
mers is reeds ver de 400 gepasseerd en nog
dagelijks komen de aanmeldingen binnen.
Het congres zal geopend worden op 13 April
te 10 uur in het Koloniaal Instituut, waar het
bestuur vele autoriteiten zal ontvangen.
Na een openingsrede door prof. van Poelje
zal de minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen, prof. dr. Slotemaker deBruïne,
het congres met eenige woorden voor geopend
verklaren.
Na deze openingszitting wordt het congres
officieel door het gemeentebestuur van Amster
dam ontvangen.
De kennismakingsavond zal worden opge
luisterd door film en muziek en wordt, even
als de gewone zittingen, in het Muzieklyceum,
Albert Hahn-plantsoen, gehouden.
Even groot ten slotte is de animo voor de
Haagsche zitting op 15 April in de Dalton
H.B.S. aan den Aronskelkweg. Een aantal auto
riteiten uit de onderwijswereld zal ook hier de
zitting bijwonen, terwijl ook voorname mili
taire hoogwaardigheidsbekleeders van hun be
langstelling blijk zullen geven.
Het congres zal 's middags worden gesloten
met een thee, den congrescomité's en congres
sisten aangeboden door de regeering in de rid
derzaal op het Binnenhof.
De minister van Economische Zaken heeft
besloten, uit het Landbouw-crisisfPnds aan hen
die bij de Nederlandsche Groenten- en Fruit-
centrale als markttuinder of als teler-klein
handelaar zijn aangesloten, steun te verleenen
tot een bedrag van ten hoogste 150.000 en
wel in den vorm van een toeslag per hoeveel
heid geveilde producten.
f
Nadat Dinsdagavond de herinneringsbijeen
komst van de deelnemers aan den Hlstorischen
Optocht, welke drie avonden zal duren, officieel
werd geopend, zullen de groepen 5 tot en met
9 uit het historische gedeelte en verder de groe
pen uit Noord-Holland, t.w. „de Zaansche Mo
len", Marken, Volendam, West-Friesland, Alk
maar (kaasdragers), Wieringermeer en Huizen
als vertegenwoordigers van de provinciale ge
westen aanwezig zijn op Donderdag 30 Maart
a.s. 's avonds in Bellevue te Amsterdam.
Op Vrijdag 31 Maart zijn verder aanwezig de
groepen 10 tot en met 15 uit het historische
gedeelte en vanuit de provincie de Beemster,
Zuid-Holland, Zeeland, Utrecht (Spakenburg),
Noord-Brabant, Limburg, Groningen, Friesland,
Drente, Overijsel en Gelderland.
De openingsrede op Donderdag a.s. zal worden
uitgesproken door mr. J. H. P. V. Haitsma Muiier
en op Vrijdag door den heer J. R. Nestelroy.
Belangstellenden kunnen voor ieder van deze
avonden een zeer beperkt aantal introduetie-
kaartên afhalen aan het secretariaat Heeren
gracht 466, tel. 40366.
Woensdagochtend omstreeks elf uur is op
den Rijswijkscheweg op den hoek van de
Broekslootkade te 's-Gravenhage een aanrijding
geweest tusschen een personenauto, bestuurd
door den 40-jarigen B. P. uit Amsterdam en
een vrachtauto met oplegger, bestuurd door den
30-jarigen H. M., eveneens uit Amsterdam. In
den personenauto was gezeten het echtpaar S„
dat, voortvluchtig uit Weenen, op weg was
naar Australië.
Woensdagmiddag zou hun boot uit Rotter
dam vertrekken. De 56-jarige heer S. S. brak
beide knieën en kreeg een hersenschudding Hij
is naar het ziekenhuis aan den Zuidwal ge
bracht. Zijn echtgenoote kwam met den schrik
vrij. Het ongeval werd veroorzaakt door on
voorzichtig rijden van den vrachtautobestuur
der. De personenauto werd vrijwel geheel ver
nield.
Bij de Tweede Kamer is ingediend een wets
ontwerp tot bekrachtiging van het Koninklijk
Besluit van 21 Februari 1939 tot regeling van
den invoer van linnen en/of katoenen knoopen.
Aan de memorie van toelichting wordt o.m.
ontleend:
Een onbeperkte invoermogelijkheid van lin
nen en/of katoenen knoopen zou momenteel de
Nederlandsche industrie van dit artikel, welke
in het afgeloopen jaar van de contingenteering
ecnigen steun ontvangen heeft, wederom ernstige
nadeelen berokkenen. In de eerste plaats zou
hierdoor de werkgelegenheid, welke thans een
bevredigend verloop heeft, ongunstig worden
beïnvloed. De minister van Economische Zaken
heeft dan ook gemeend, dat deze contingentee
ring vooralsnog- niet kon worden gemist.
Als basistijdvak werden ongewijzigd vastge
steld de jaren 1935, 1936 en 1937. Het percen
tage werd verlaagd van 40 tot 30 naar het aan
tal grossen.
De R.K. Staatsparty heeft een nieuw verkie
zingsmanifest uitgegeven, waarin er op gewe
zen wordt, wat de eenheid der party heeft we
ten te bereiken.
De minister van Sociale Zaken heeft afwy-
zend beschikt op het verzoek van den bcdrijfs-
raad voor het stucadoorsbedrijf tot verbindend
verklaring van bepalingen van de collectieve
arbeidsovereenkomst, afgesloten tusschen den
Ned. Stucadoorspatroonsbond en den Ned. R.K.
bond van Studadoorspatroons „St. Antonius"
eenerzijds en den Alg, Ned. Stucadoorsbond, den
R.K. Bouwvakarbeidersbond „St. Joseph" en
den Ned. Chr, Bouwarbeidersbond anderzijds.
Naar aanleiding van de ingediende bezwaren,
welke betreffende de artikelen 13, 14 en 15 der
collectieve arbeidsovereenkomst, waarin eischen
zyn gesteld ten aanzien van de toelating en op
leiding van leerlingen, heeft de minister over
wogen, dat bedoelde leerlingenregeling van groot
nut is te achten en de daartegen aangevoerde
bezwaren niet gegrond kunnen worden geoor
deeld.
Verder is overwogen, dat de in de collectieve
arbeidsovereenkomst vastgestelde uurloonen voor
vrijwel alle gemeenten des rijks niet onbelang
rijk uitgaan boven die van arbeiders in andere
bedrijven, die gelykwaardigen arbeid verrichten,
met name van arbeiders in het bouwbedrijf en
het schildersbedrijf en dat dit toonverschil nog
versterkt wordt doordat in het stucadoorsbedriji
veel in tarief pleegt te worden gewerkt.
Deze overschrijding van het normale loonpeil
kan naar het oordeel van den minister niet ge
motiveerd worden geacht, met het oog waarop
bezwaar bestaat, de bedoelde uurloonen en de
daarop gebaseerde tarieven algemeen verbin
dend te verklaren.
Ook heeft de minister overwogen, dat de re
geling in zake de verstrekking van vacantie-
bons, neergelegd in artikel 6 der collectieve ar
beidsovereenkomst, niet voldoet aan het be
haalde bij artikel 1637 s van het Burgerlijk Wet
boek en derhalve niet voor verbindendverkla
ring in aanmerking komt.
Ten slotte is overwogen, dat tegen verbin
dendverklaring van de overige daartoe voorge
dragen bepalingen der collectieve arbeidsover
eenkomst, geen, althans geen overwegend bezwaar
bestaat, doch dat die verbindendverklaring, in
verband met het tydstip, waarop de onderha
vige collectieve arbeidsovereenkomst afloopt,
geen effect zou sorteeren.
Generaal-majoor W. F. Sillevis heeft Woens
dag den eersten steen gelegd voor de Detmers-
kazerne te Eefde, gemeente Gorssel.
By deze plechtigheid waren o.m. aanwezig
de burgemeester, wethouders en gemeentesecre
taris van Gorssel, de burgemeester en gemeente
secretaris van Zutfen, tal van militaire autori
teiten en de officieren, onderofficieren en man
schappen van het tweede bataljon achttiende
regiment infanterie, dat théèns in de Isendoorn-
kazerne te Zutfen verbluf houdt.
Na een inspectie van de troepen richtte de
bataljonscommandant, majoor Schrek, het
woord tot de aanwezigen, waarbij spr. generaal-
majoor Sillevis verzocht de plechtigheid te
willen verrichten.
Deze metselde daarop een gedenksteen en
een oorkonde in, waarby het muziekcorps van
het vyfde regiment infanterie uit Amersfoort,
onder leiding van kapelmeester Van der Glas,
plechtige muziek ten gehoore bracht.
Nog voerden de burgemeesters van Gorssel en
Zutfen de heeren L. R. Wontholt en mr. J.
Dijckmeester het woord, waarna majoor Schrek
een afscheidswoord sprak. Hierby overhandigde
spr. generaal-majoor Sillevis als geschenk den
troffel, waarmede de steenlegging was geschied.
Een défilé der troepen besloot de plechtig
heid.
Naar wy van bevoegde zijde vernemen, beeft
de minister van Economische Zaken het invoer-
prijsverschil voor aardappelen vastgesteld op
f 3 per 100 K.G. netto voor het tydvak 1 April—
10 Juni 1939 en op f 5 per 100 K.G. netto voor
het tijdvak 11 Juni31 Juli 1939.
In het provinciehuis te Den Bosch is, op uit-
noodiging en onder leiding van den Commis
saris van de Koningin in de provincie Noord-
Brabant, een byeenkomst gehouden van ver
tegenwoordigers van gemeente- en waterschaps
besturen, welke belang hebben bü de verbete
ring van de tertiaire wegen.
Vierenveertig burgemeesters en watcrschaps-
bestuurders hadden aan den Oproep gehoor ge
geven.
De Commissaris der Koningin wekte hen op
tot het zoo spoedig mogelijk aanpakken van cte
noodige reconstructies en verbeteringen van de
wegen, voorkomende op het tertiaire-wegen-
plan. Daarmede wordt niet alleen het belang
van het verkeer en van de ontwikkeling van de
verschillende deelen van de provincie gediend,
maar ook wordt daardoor een veel belangrijkere
werkverschaffing verkregen.
Tal van vragen, welke de aanwezigen stelden,
gaven gelegenheid tot het verstrekken van na
dere inlichtingen en gegevens omtrent de voor
dit. doel beschikbare middelen.
De Nederlandsche eieren-uitvoer heeft, naar
het Handelsblad meedeelt, de vorige week een
record gevestigd, n.l. 43Y- millioen stuks of ruim
2lA millioen kilo; de helft daarvan ging naar
Duitschland.
In April zullen wederom 30 millioen eieren in
koelhuisverpakking naar Duitschland mogen
worden geleverd, dus ongeacht de versche eieren.
Men krijgt van deze in zes dagen tyds ge-
exporteerde hoeveelheid een indruk, wanneer
men weet, dat per wagon 100 kisten k 720 eieren
worden geladen, zoodat voor deze 43J4 millioen
eieren een goederentrein van ruim zeshonderd
wagons noodig is!
Dinsdag heeft Prins Bernhard op het na
tionale hoofdkwartier der Nederlandsche pad
vinders te Den Haag de vergadering van den
Nationalen Padvindersraad bijgewoond en daar
bij gebruik gemaakt van zijn bevoegdheid als
koninkiyk commissaris om de vergadering te
presideeren.
Behalve de leden van den Nationalen Pad
vindersraad, de heeren A. Oosterlee, mr R.
Höppener, A. H. van Leeuwen, dr. A. Ram-
selaar, ds. W. M. A. Kalkman en C. Beets, was
ook aanwezig de onlangs benoemde hoofdkwar
tiercommissaris voor pers en propaganda, C. R.
T. baron Krayenhoff.
Bij K.B. zijn ongegrond verklaard de beroepen,
ingesteld door P. J. M. van Stokkum te Rotter
dam, F. C. J. A. M. baron van Lamsweerde te
Berg en Dal en A- J- van Haaften te 's Graven-
hage, tegen het besluit van Ged. Staten van
Gelderland van 9 Februari 1937, waarbij een uit
breidingsplan c.a. voor een deel van Groesbeek
is goedgekeurd.
Uitgegeven door de stichting „Landverhui
zing Nederland" zag een keurig uitgevoerde
brochure het licht over: „De Unie van Zuid-
Afrika, als bestemmingsland van den Neder
landschen emigrant." Zij werd samengesteld
door Stichting Landverhuizing „Nederland" te
's Gravenhage, Bezuidenhoutscheweg 97, en de
Nederlandsch-Zuid-Afrikaansche Vereeniging
te Amsterdam, Keizersgracht 141.
Op onderhoudende wijze worden tal van bij
zonderheden vermeld over Zuid-Afrika, die niet
alleen interessant zyn voor degenen, die zich
in dat land willen vestigen, maar voor allen,
die belang stellen in de toestanden in het land
van Jan van Riebeeck.
De brochure is op aanvraag verkrijgbaar bij
bovengenoemde vereenigingen.
Door nog niet bekende oorzaak is de boerderij
van H. Dijk te Terwispel tot den grond toe af
gebrand. De motorspuit uit Gorredyk, die spoe
dig ter plaatse was, kon tegen de vlammenzee
niets uitrichten.
Twintig stuks vee kwamen in de vlammen om,
De inboedel ging grootendeels verloren. Ver
zekering dekt de schade.
Weineen! Gas los
laten - desnoods wal
bijremmen, als u zoo'n
waarschuwingsbord
passeert. Want dal
staat slechts op plaat
sen, waar onverwacht
gevaar kan dreigen.
Dusweest op uw
hoede
De minister van Defensie, dr. J. J. C. van
Dijk, heeft zich Dinsdag, vergezeld van zyn
adjudant, kapitein mr. H. J. Kruis, ook op de
hoogte gesteld van den bouw van de nieuwe
kazernes te Steenwijk, Wezep, Diepenveen, Eef-
da, Arnhem en Ede.
Bij zijn bezoek aan de beide eerste plaatsen
heeft de eerstaanwezend ingenieur uit Gronin
gen. in de overige gemeenten de eerstaanwe
zend ingenieur uit Arnhem den minister voor
gelicht.
In het psychotechnisch laboratorium der P.T.
T. te 's-Gravenhage is Woensdag de 1000ste
keuring voor chauffeur verricht. Na afloop van
de keuring werd de candidaat, een adspirant-
besteller van het postkantoor te 's-Gravenhage.
door mej. dr. Biegel, cheffin van 't laboratorium,
in tegenwoordigheid van het voltallige perso
neel toegesproken.
Hem werden bloemen overhandigd en als her
innering aan dezen mijlpaal in de werkzaam
heid van het laboratorium een boekwerk
(Brand, De Automobiel en zyn behandeling)
aangeboden.
Een aardige byzonderheid is, dat de adj.-
commies A. C. Sneep, van 't Laboratorium, de
eerste candidaat, die aan deze keuring voor
chauffeur werd onderworpen, thans by de 1000e
keuring als proefleider fungeerde.
Omtrent het gebeurde op de hoogere textiel
school te Enschede vernemen wij nader, dat de
leerlingen hun zienswijze inzake de benoeming
van den directeur handhaven. Zy besloten nog
een adres te richten aan den minister van On-
derwys, Ged. Staten en den inspecteur-gene
raal van het Nyverheidsonderwys, waarin zy
een toelichting geven over hun optreden en ver
zoeken, alsnog maatregelen te nemen, waardoor
dr. Mattaar tot directeur der school benoemd
wordt.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken te
Rotterdam heeft een adres tot de Tweede Kamer
gericht, waarin zij zegt, met zeer groote bezorgd
heid kennis te hebben •genomen van het inge
diende wetsontwerp tot wijziging van de Tarief-
wet en waarschuwt tegen den weg, welken de
regeering wil inslaan.
De conclusies van het adres zyn:
Primair: het onderhavige wetsontwerp goed
keuring te onthouden. Subsidiair a,: het wets
ontwerp zoodanig te amendeeren, dat alle ver
hoogingen op hier te lande niet geproduceerde
artikelen daaruit verdwynen; b. door verdere
amendeering recht te doen wedervaren aan op
merkingen van technischen aard.
Prinses Juliana en Prins Bernhard hebben
Dinsdag de vergadering van den Raad van
State bygewoond.
Het Tweede Kamerlid, de heer Wijnkoop,
(comm.), heeft aan den minister van Aigemeene
Zaken, voorzitter van den raad van ministers,
de volgende schriftelijke vragen gesteld:
Wil de minister mededeelen. wie de Bevoegde
officieele instanties zyn, bedoeld in het bericht
van den regeeringspersdienst over de sport-be
trekkingen tusschen Nederland en Duitschland.
die tot een bevredigende conclusie zouaen heb
ben geleid?
Wil de minister ook mededeelen. wat de met
de Duitsche instanties overeengekomen voor
waarden zyn, waardoor thans aan het sportver-
keer met Duitschland geen belemmering meer
in den weg staat?
In de vergadering van den raad van commis
sarissen der Amsterdamsche Bank N.V. is be
sloten aan de eerlang uit te schryven aige
meene vergadering van aandeelhouders voor te
6tellen over 1938 een dividend uit te keeren
van vijf pCt. op de gewone aandeelen en zulks
na afschrijving van 162.799.87 op onroerende
goederen en verhooging van de aigemeene de-
Diteuren-reserve met ƒ500.000.—, waarna
190.368.20 op nieuwe rekening zal kunnen
worden overgebracht.
Dinsdagavond omstreeks half tien surveil
leerden agenten van politie te voet op oen
nieuwen rijksweg tusschen Dordrecht en Wil
lemsdorp.
Om het oog te kunnen houden op het tege
moetkomende autoverkeer, liepen zij geheel
links van den weg. Plotseling werd één van
beiden, een hoofdagent, door een hem achter
op rydenden auto, die geheel links reed, gegre
pen en meegesleurd. Een eind verder bleef hij
ernstig gewond liggen. Later is hy op last van
den directeur van den geneeskundigen dienst
uit Dordrecht, die inmiddels gewaarschuwd
was, naar het gemeente-ziekenhuis aldaar over
gebracht.
De autobestuurder reed, na even naar het
slachtoffer te hebben gekeken, door.
De toestand van den gewonden hoofdagent
is redelyk wel.
De minister van Saciale Zaken maakt bekend,
dat is ingediend een verzoek tot verbindend
verklaring van de collectieve arbeidsovereen
komst in de Limburgsche dakpannen-, gresbui-
zen en verblendsteen-industrie en dat de ver
bindendverklaring wordt gevraagd voor het ge
bied der provincie Limburg.
Bij de Tweede Kamer is ingediend een wets
ontwerp tot overbrengen van een gedeelte van
de Beilervaart in beheer en onderhoud by de
gemeente Beilen en het nemen van een leidings
kanaal met duiker te Beilen in beheer en on
derhoud by het Ryk.
Benoemd is tot officier in de orde van Oranje-
Nassau mr. dr. J. C. Witteveen, administrateur
bij het Centraal Bureau voor de Statistiek te
's Gravenhage.
Met ingang van 1 April 1939 is op zyn verzoek
eervol ontslag verleend aan mr. dr. J. C. Witte
veen.
Toegekend is de aan de orde van Oranje-Nas-
sau verbonden eere-medaille, in zilver, aan A.
J. Hofman, hoofdbaas by de N. V. Steenkolen
Handelsvereeniging te Rotterdam
Met ingang van 1 April 1939 by de Rykswerf
benoemd tot commies de adjunct-commies A.
W. Kwak.
De accountant by den Rijksaccountpnt'dienst
D. van der Sluys is verplaatst van het bureau
van den Ryksaccountantsdienst te Tilburg naar
het le bureau van dien dienst te Rotterdam.
P. K. Sjollema, directeur der registratie en
domeinen te 's Gravenhage, lid van de byzon-
dere commissie voor georganiseerd overleg voor
de ambtenaren der directe belastingen, enz. en
der registratie, enz. is tevens benoemd tot on
der-voorzitter van die commissie en A. B. J.
Prakken, hoofdinspecteur der invoerrechten en
accynzen te Amsterdam, plaatsvervangend lid
van die commissie, is benoemd tot lid van die
commissie.
(Nadruk verboden)
30
Hempel wipte op de vensterbank, terwyl de
Indiaansche snel en onhoorbaar de ladder af
klom. Toen Hempel op zyn beurt beneden was,
droeg zij de ladder terug naar het afdak, waar
zy thuis hoorde.
Vervolgens stopen beiden naar den achterkant
Van het huis, waar Poesje een naar de maïsvel
den leidend voetpad insloeg, dat door dicht kreu
pelhout was bezoomd.
Bijna op dezelfde plaats waar Rosario een
Paar dagen tevoren op Nelly had getoerd, ston
den de twee muildieren gereed.
Zwijgend wipte de Indiaansche in het zadel
én reed vooruit. In den beginne ging het in de-
Zelfde richting als twee dagen tevoren by de
éxpeditie naar de Mangrovevallei.
Doch al spoedig sloeg Poesje rechts af,
én toen ging 't steil omhoog door een rot
sig dal, aan het eind waarvan 't oerwoud zich
als een zwarte muur aflijnde. Daar steeg Poesje
af, koppelde de muildieren en zei:
Nu moet u my de hand geven, meneer, an
ders komen we niet vooruit. Maar Poesje kent
den weg.
Zij dook schier onder in een warreling van
bamboes, struiken en slingerplanten, die afhin
gen van de boomen.
Hempel kon niet begrypen, hoe men in de
Egyptische duisternis en temidden van een alles
overweldigenden plantengroei zich een weg zou
kunnen banen. Maar reeds na verloop van
eenige minuten voelde hy, dat zij een gebaand,
smal voetpad volgden en werkelyk kwamen zy
nog al snel vooruit,
't Was blijkbaar een pad, dat Poesje zelf had
gebaand en waarvan zij dikwijls gebruik had
gemaakt, om heimeiyic op de farm levensmidde
len te gaan halen.
Hempel begreep nu, dat Poesje dc hoender
diefstallen op haar kerfstok had.
Herhaaldelijk trachtte hij met Poesje een ge
sprek aan te knoopen om althans een of ander
voornaam punt te weten te komen, maar Poesje
wilde niets loslaten en antwoordde telkens:
Van juffrouw Nelly zult u alles hooren.
XXIII
De morgenzon wierp haar eerste stralen op
de plantages der farm, toen Silas Hempel weer
aan het maïsveld kwam, waar hy des nachts
met de Indiaansche vrouw zyn rit was begon
nen.
Hij keek zeer ernstig, maar nu en dan trilde
een grimmig lachje over zijn gezicht, terwyi hij
't muildier zadel en toom afnam. Beide voorwer
pen verborg hy in 't midden van het maïsveld
en met een forschen slag joeg hij 't muildier
naar een weidegrond niet ver van daar; waar
het onmiddellijk begon te grazen. Op de farm
kon men gelooven, dat het uit den stal was ont
snapt en nu volop van zijn vryheid profiteerde.
Vervolgens slenterde Hempel naar de farm.
De eerste mensch, dien hij tegenkwam, was Go
mez, die juist het huis verliet.
Hij schreed onmiddellijk op Hempel toe en
drukte vriendelyk zijn verwondering er over uit,
dat meneer Drost reeds zoo vroeg op was en een
wandeling maakte.
Naar ik hoop, toch geen teeken, meneer
Drost, dat u slecht hebt geslapen of dat een
of ander gedruisch u te vroeg heeft gestoord?
Ik heb wel is waar strenge orders gegeven, maar
u weet, hoe 't gaat bij zoo'n groot personeel
Wees gerust, meneer Gomez, ik heb goed
geslapen en niemand heeft mijn rust gestoord.
Maar ik houd van een morgenwandeling en zoo
ben ik een half uur geleden 'n kykje gaan ne
men in het park achter het huis. Ik had nog
geen tijd gevonden om het te bezichtigen.
Dit alles zei Hempel met het onnoozelste ge
zicht ter wereld, maar hij hield Gomez scherp
in het oog en bemerkte heel goed, dat de man
ongerust was.
Zou hy ook iets van Poesje's nachtelijk
bezoek en van mijn weggaan bespeurd hebben?
vroeg Silas zich af.
Hij bleef daarom nog een poosje met Gomez
praten, maar dat bracht hem niet verder. Hij
constateerde echter, dat Gomez, die anders een
zoo opgeruimd gezicht toonde, zich nu vruchte
loos inspande, om zyn ongerustheid, die zelfs op
angst geleek, te verbergen.
Hempel vroeg eindelijk, of kolonel Lindweg
reeds op was. Gomez wist het niet. De kolonel
had nog niet om zijn ontbijt gebeld, en met 't
oog op zyn bevel van daags tevoren, had men
't niet gewaagd, het ongevraagd boven te bren
gen.
Ik zal eens gaan zien en u dan laten weten,
wat ervan is, meneer Gomez, sprak de detec
tive. Ik zal ook maar onmiddellyk by hem op
zyn kamer ontbyten, want de morgenwandeling
heeft mij honger bezorgd.
In weerwil van den honger duurde het nog
lang vóórdat Hempel een bediende riep en hem
verzocht, het ontbijt boven te brengen.
De neger vertelde in de keuken dat de kolonel
ernstig ziek moest zijn, want terwyl hy 't ont-
byt gereed zette, bleef de oude heer dof myme-
rend en zonder een woord te spreken in een
hoek van de canapé zitten. En hij was zoo bleek,
dat men er bang van zou worden.
Een half uur later ging de detective Gomez
opzoeken, die schijnbaar doelloos tusschen de
arbeiderswoningen drentelde, en vroeg hem of
hij een rypaard kon krygen. De kolonel voelde
zich, zei hy, nog méér ongesteld dan de vorigen
dag en wilde zyn kamer niet verlaten. Daarom
wilde hy Hempel van het mooie weer ge
bruik maken om een bezoek te brengen aan de
mijn, die hy nog niet gezien had en die hem
sterk interesseerde.
Terwyl Hempel dit zei, bemerkte hy zeer goed,
dat Gomez' somber gelaat plotseling ophelderde,
alsof het verzoek van meneer Drost een groote
verlichting voor hem was.
Een goed idee van u, meneer Drost, ant
woordde hij snel en byzonder vriendelijk, hier op
de farm zoudt u zich toch maar vervelen. Het
paard zal onmiddellyk gereed zijn. Mag ik ook
een gids te uwer beschikking stellen? Die zal u
goed te pas komen.
Maar Hempel dankte voor dat aanbod. De weg
tusschen de farm en de mijn werd zeker zoo
dikwijls gebruikt dat hy hem niet kon missen en
hy maakte het uitstapje liever alleen.
Een kwartier later reed hy weg. Langzaam,
totdat hy er zeker van was, dat men hem van
de farm uit niet meer kon nakijken; maar bij de
eerste kromming van den weg bracht hij zijn
paard in snellen draf.
In verband met hetgeen hy den kblonel te
voren had meegedeeld, vond hy 't noodig met
Holderbcrg de zaken te gaan bespreken. Te
meer omdat de sub-delgado tot dan toe niets
van zich had laten hooren, zoodat er op de hulp
van dien yverigen ambtenaar waarschynlyk niet
te rekenen viel.
Van kolonel Lindweg had Hempel het vol
gende vernomen:
Hij Lindweg had dien nacht zeer onrus
tig geslapen. Tegen den morgen lag hij volko
men wakker. Het moest toen omtrent 4 uur zyn
geweestDaar hij niet wist, wat zoo vroeg te
beginnen, bleef hij te bed liggen en dacht nog
eens grondig na over hetgeen de detective hem
aangaande de zaak tusschen Nelly en Rosario
had verteldIn 't huis scheen iedereen nog
te slapen, want 't was er zeer stil...» Maar
plotseling hoorde hy aan den achterkant van t
huis een zacht gefluit en tegelijkertijd eenig ge
druisch, als roerde iemand aan de houten luiken,
die beneden des nachts de vensters afsloten.
Hy wist, dat Gomez tijdens de afwezigheid van
den eigenaar in de huizinge sliep, en wel in een
van de kamers, die op den tuin uitkwamen en
juist van die plaats scheen het geluid, dat hij
opving, te komen. De logeerkamers, die men ter
beschikking van den kolonel, Nelly en Hempel
had gesteld, lagen aan den rechterkant van de
huizinge en haar vensters boden uitzicht op de
werkpleinen en de arbeiderskolonie. De kolonel
kon dus niet zien, wat er aan den achterkant
van het huis omging. Aanvankelijk lette hij er
ook niet veel op, want hij dacht, dat de een of
andere arbeider bevel had gekregen, Gomez te
gen dien tyd te komen wekken. Eerst toen hij
een vensterluik hoorde openen en tegelykertijd
een gesmoorden kreet van verbazing of ontstel
tenis opving, begon hij scherper te luisteren. Er
werd snel en driftig gesproken, maar hy kon
slechts nu en dan een woord verstaan; zijn ken
nis van de Portugeesche taal was misschien vol
doende voor lichte conversatie, maar liet hem
byna geheel in den steek, wanneer het zakelyke
aangelegenheden betrof.
Herhaaldeiyk ving hij 't woord „onmogelijk"
op, en één keer den zin: „Wat zou ik anders
kunnen doen?" Op welke vraag werd geantwoord
met een weifelend: „Nu, kom dan
Toen hoorde de kolonel stappen in de richting
van den hoek van t huis. Men liep zeer voor
zichtig, biykbaax om zoo weinig mogelyk ge
druisch te maken..»» (Wordt vervolgd.)
