K.L.M. dezen zomer naar Oslo,
Helsingfors en Zürich
'1 n 'h.
p
Autovervoer voor personen
J
DE IN DE PIJP.
De derde „verklaring van
deze week
Een handige zet
van Chamberlain
Vanmiddag de vierde
verklaring
35 VLIEGTUIGEN OP DE
LIJNEN
1
ANTW00RD-MEM0RIE
AAN TWEEDE KAME$
Restaurant DORRIUS
Buitenlandsch overzicht
ZATERDAG 1 APRIL 1939
Zomerdienstregeling brengt
nieuwe verbindingen en
snellere diensten
Eerste kwartaal was
zeer gunstig
Weer een vlucht naar
Zuid-Afrika
De Zilveren Vloot
vliegt uit"
De nieuwe lijnen
Autodienst Den Haag
Schiphol
CREM
met exqu*
GEVULDE EITJES
in onovertroffen smaken J
v.a.25ct. per ons
1 1
I1
k
Binnenlandsch luchtverkeer
Film Levensgang" ten
paleize Soestdijk
Vertooning op verzoek van
Prins Bernhard
OP VISITATIE
HET LUCHTNET DER K.L.M
Eenzijdige bescherming van het
spoorwegbedrijf wordt
niet beoogd
Het vergunningsstelsel
Schad eloosstelling
Bedrijf scommissie
OP 1 APRIL ERIN
GEVLOGEN.
AA AAR
Ex-resident voor het
Hooggerechtshof
Behandeling der zaak bepaald
op 24 April
L-andbouwhoogeschool
Koninklijke onderscheiding
De K. L. M. zal dezen zomer haar
Europeesche luchtnet weer met 2000
traject-kilometers uitbreiden. De
nieuw ingelegde luchtlijnen zijn Am
sterdamChristiaansandOslo, de
verlenging van de Stockholm-lijn tot
Helsingfors en de verbinding met Ba-
Zei en Zürich. 1 25 Europeesche steden
Zullen op denzelfden dag door de
lucht bereikbaar zijn. Op verschillen
de trajecten zijn de reistijden bekort,
enkele diensten zijn opnieuw uitge
breid. In het binnenland wordt de
Zeer floreerende dienst op Leeuwar
den thans afzonderlijk gevlogen naast
de verbinding met Groningen.
Dit waren de belangrijkste mededeelingen,
welke de heer A. Plesman, directeur der K.L.M..
op de traditioneele voorjaarspersconferentie
heeft gedaan, waarbij hij, naast de inleiding
van den nieuwen zomerdienst, een beeld gaf
van den algemeenen toestand op luchtverkeers-
gebied, in het bijzonder van de K. L. M.
Terwijl het volume luchtverkeer in de wereld
gemiddeld met 20 pet. per jaar toeneemt, komt
de K. L. M. met 36 pet. in 1938 daar zeer gun
stig bovenuit. De eerste drie maanden van het
nieuwe jaar laten nog veel betere cijfers zien.
Zeer tevreden was de heer Plesman over de
resultaten op de Indië-route. De DC 3's vol
doen hier uitstekend. Sedert het gebruik van
de radio en den automatischen piloot is het aan
tal vertragingen wegens ongunstig weer sterk
teruggeioopen; men hoopt binnen afzienbaren
tijd geheel onafhankelijk te zijn van het weer.
De vliegcapaciteiten van de DC 3 zijn opnieuw
verbeterd.
Ten slotte wordt ook de grondorganisatie op
de Indië-route nOg voortdurend geperfection-
heerci, o.m. door den aanleg van startbanen, on
misbaar voor het huidige materieel.
In Midden-Amerika bestaan voor het
luchtnet der K. L. M, nog vele mogelijkhe
den. Reeds in den loop van dit jaar zullen
deze voor een deel tot haar recht kunnen
komen. Zoo nemen de plannen tot het ves
tigen van een luchtverbinding tusschen Su
riname en Curacao steeds vasteren vorm
aan; de mogelijkheid van een dienst Trini
dadCiudad Fölivar (Vtnezula) wordt
eveneens bestudeerd.
In Suriname teekent zich een opleving af,
Welke ook de K. L. M. gereed zal vinden. Bin
nenkort vestigt zich in Paramaribo een verte
genwoordiger. Sinds eenigen tijd overweegt ook
het Gouvernement den aanleg van een nieuw
vliegterrein.
Het groote succes van de bijzondere vlucht
van de „Reiger" naar Zuid-Afrika heeft aan
leiding gegeven tot het voorbereiden van een
nieuwe vlucht. Deze zal meer het karakter dra
gen van een handelsmissie; verschillende om
standigheden brengen mede, dat het oogenblik
zeer gunstig is voor de versterking van de com-
mercieele banden tusschen Nederland en Zuid-
Afrika.
Het vertrek is bepaald op begin November;
met het oog op de weersomstandigheden is dit
üe gunstigste tijd.
Bij de samenstelling van de zomerdienstrege-
hng 1939 is in de eerste plaats getracht de dien
sten nog meer te verbeteren en de vertrektijden
m overeenstemming te brengen met nieuwe be
hoeften. Maar daarenboven heeft de K. L. M.
een aandeel genomen in de uitbreiding van het
Europeesche luchtverkeer. Drie nieuwe lijnen
Zu'len dezen zomer worden geopend- verbindin
gen met Noorwegen, Finland en Zwitserland
De nieuwe dienstregeling treedt 16 April in wer
king.
De K, L. M. zal dit jaar beschikken bver
20 Douglasvliegtuigen van het type DC-3,
waarvan 11 op de Amsterdam—Batavia
route in dienst zijn en 9 voor het verkeer
binnen Europa worden gebruikt. Voor dit
Europeesche en binnenlandsche verkeer
staan daarenboven 12 DC-2 toestellen ter
beschikking. Voor den dienst op Midden-
Engeland zal wederom de Lockheed Super
Electra worden gebruikt. De gunstige erva
ringen, welke op deze lijn m het vorige jaar
met dit vliegtuig werden opgedaan, recht
vaardigen deze keus. In het binnenlandsch
verkeer werden in het vorige jaar op som
mige lijnen voortdurend passagiers afgewe
zen wegens plaatsgebrek; in dit verkeer
zullen daarom in dezen zomer de groote
Fokkervliegtuigen F 22 en F 36 worden ge
bruikt.
De K. L. M. zal dus met een vloot van 35
vliegtuigen het zomerprogramma van de
Nederlandsche verkeersluchtvaart uitvoeren.
Als symbool hiervan zal dit jaar op 16
April wederom een aantal Dbuglasvliegtuigen
een rondvlucht maken boven de provincies
Noord- en Zuid-Holland en Utrecht, terwijl in
het groepsverband tevens twee vliegtuigen van
de Deutsche Lufthansa, een Ju. 52 en een
Heinkel 111, meevliegen.
Op het oogenblik heeft de K. L. M. 72 vlieg
tuigbestuurders in vasten dienst; verder 4?
boordwerktuigkundigen, 49 radiotel'egrafisten, 16
airhostesses en 20 stewards. Er zijn nog 11 air-
hostesses en stewards in opleiding.
Waar mogelijk is bij de nieuwe dienstregeling
de vJiegtijd opnieuw bekort; voor enkele Euro
peesche trajecten zijn de reistijden als volgt
Amsterdam—Berlijn 2 uur 10 minuten; Amster
damKopenhagen 2 uur 25 minuten; Amster
dam Stockholm 4 u. 25 minuten; Rotterdam
Praag 2 uur 50 minuten.
Met de Doug'asvliegtuigen, waarmede bijna
het geheele Europeesche net wordt gevlogen,
heeft de K. L. M. uitstekende resultaten be
haald.
In samenwerking met de Swissair zal de
K. L. M. dit jaar een luchtlijn op Zwitserland
exploiteeren. Tien jaar geleden Onderhield de
K. L. M. reeds een dergelijken dienst, welke
toen via Brussel werd gevoerd. In vergelijking
met 1929 duurt de reis 2% uur korter.
De tijdwinst op een reis naar Zwitserland is
door de gunstige dienstregeling aanmerkelijk;
op den dag van vertrek kan men in Zwitserland
nog alle bestemmingen bereiken. Het vliegtuig
vertrekt op werkdagen 's ochtends Om 9.00 uur
uit Amsterdam en om 9.30 van Rotterdam. Zon
der verdere tusschenlanding arriveert men na
nauwelijks 2/ Uur in Bazel, waar men alle aan
sluitingen naar het Meer van G-enève, het Bur
ner Oberland en verder gelegen gebieden vindt.
Van Bazel naar Züricht is het slechts 25 minu
ten vliegen, zoodat men daar nog vóór de
lunch aankomt, terwijl er onmiddellijke aan
sluitingen per vliegtuig en per trein bestaan
naar alle overige gedeelten van Zwitserland
Ook Noorwegen wordt dit jaar in het
K. L. M.-net opgenomen. In samenwer
king met Det Norske Luftfartsels'kab opent
de K. L. M. op 1 Juni een dagelijkschen
dienst AmsterdamChristiaansandOslo.
Deze verbinding is mogelijk gemaakt door
den aanleg van nieuwe vliegvelden nabij
Oslo en Christiaansand. In de nabijheid
van de Noorsche hoofdstad werd aan het
Christianiafjord een terrein gereed ge
maakt, dat over enkele maanden als het
vliegveld Fornebo zal worden geopend. De
aanleg van deze luchthaven is een waar
meesterstuk. De rotsachtige bodem werd
over een groote Oppervlakte gelijk gemaakt,
een werk dat verschillende jaren duurde en
in totaal 15 millioen Kronen kostte.
De Douglas DC-2 vliegtuigen, welke voor de
zen dienst zullen worden gebruikt, vertrekken
om 11 uur 30 uit Amsterdam, zoodat er voor
passagiers uit Londen, Parijs, Brussel en Mld-
den-Engeland aansluiting bestaat. De route
loopt langs de Deensche kust; bij Christiaan
sand wordt een tusschenlanding gemaakt, waar
door aansluiting bestaat naar Stavanger en
Bergen. Na een kort oponthoud wordt de reis
naar Oslo vervolgd, waar men om 3 uur 30 in
den namiddag aankomt.
Van Oslo is het vertrek bepaald op 10 uur 10.
De aankomst op Schiphol is om 3.00 uur, zoodat
van hieruit de voornaamste hoofdsteden nog
gemakkelijk bereikbaar zijn.
De Scandinavian Air Express zal van 1 Juli
af worden verlengd van Stockholm tot Hel
singfors, waardoor Finland een snelle verbin
ding met West-Europa krijgt. Men vertrekt om
9.15 uur uit Londen, om 11.25 uur uit Amster
dam en komt na een tusschenlanding in Ko
penhagen om 15.50 uur in Stockholm aan, waar
na de reis naar Helsingfors, welke 1% uur
duurt, wordt voortgezet.
Een belangrijke vooruitgang voor passa
giers van en naar de Residentie is de instel
ling van een autodienst tusschen Den Haag
en Schiphol. De dienstregeling hiervan is
zoo opgesteld, dat van Den Haag uit op
practtsch alle binnenlandsche en interna
tionale luchtlijnen aansluiting bestaat, even
zeer als passagiers, die op Schiphol per
vliegtuig aankomen onmiddellijk kunnen
doorrijden naar Den Haag. Vertrek en aan-
HET K.L.M. LUCHTVAARTNET
IN NEDERLAND.
MSTERD,
DE
NAAM
ZEGT ALLES
komst in Den Haag vinden plaats voor het
K. L. M. hoofdkantoor aan den Hofweg.
In den aanstaanden zomer zal de K. L. M.
ondanks de moeilijkheden, welke zich hierbij
vaak voordoen wederom een binnenlandsch
luchtnet in exploitatie brengen. In den loop
der jaren heeft dit verkeer zich niettegenstaan
de de betrekkelijk geringe afstanden in ons
land ontwikkeld en bleek er een toenemende
vraag voor te bestaan.
In dezen zomer zal ons land dan ook weer
de beschikking hebben over een luchtnet, dat
in vele opzichten verbeterd is in vergelijking
met het vorige jaar.
Vijf luchtverbindingen zullen worden onder
houden en wel: AmsterdamRotterdamHaam
stedeVlissingenKnocke; AmsterdamRot
terdamEindhovenRotterdamAmsterdam
Leeuwarden; RotterdamAmsterdamGronin
gen; AmsterdamTexel.
Het is jammer, dat verschillende omstandig
heden zoo zwaar wegen moesten, dat Twente
dit jaar niet in het binnenlandsch luchtverkeer
kon worden opgenomen; het is echter zeer wel
mogelijk dat onder gewijzigde omstandighe
den in een volgende periode de fraaie lucht
haven Twente weer dbor de lucht met Schiphol
wordt verbonden.
Op de meeste lijnen werden die diensten op
Zaterdagen en Maandagen uitgebreid, evenals
in Juli en Augustus.
De dienst op Leeuwarden, welke het vorige
jaar zulke verheugende resultaten gaf, wordt
op 15 Mei heropend
Deze verbinding wordt, evenals de verbinding
met Texel, uitgevoerd met de ruime Fokker
vliegtuigen F-22 en F-36, waardoor, naar men
hoopt, het weigeren van passagiers wegens
plaatsgebrek veel minder zal voorkomen.
De luchtlijn op Leeuwarden heeft in de nieu
we dienstregeling een afzonderlijk bestaan ge
kregen, dat wil zeggen, dat de diensten niet
meer worden gecombineerd met de verbindin
gen RotterdamAmsterdam—Groningen.
Op de Zeeland-lijn gaat de zomerdienstrege
ling 17 April in; dan wordt ook de dubbeldaag-
sche dienst op Eindhoven hervat. Op 15 Mei
volgt Groningen. De dienst AmsterdamTexel,
de vacantielijn bij uitnemendheid, wordt weer
tip 1 Juli geopend.
Naar wij vernemen, heeft Z. K. H. Prins
Bernhard aan het bestuur van den R.K.
Bond voor Groote Gezinnen den wensch
kenbaar gemaakt, de film „Levensgang",
welke in opdracht van dezen bond de ci
neast Kox heeft vervaardigd, op het Paleis
Soestdijk te doen vertoonen.
Op verlangen van Z. K. H. zal de film
in het najaar naar Soestdijk worden opge
zonden.
Zaterdag 8 April a.s. zal de H.E. P. Dr. L. H
Warmerdam, Provinciaal der Paters van het
Allerheiligste Sacrament, zich te Boulogne in
schepen voor een visitatiereis naar Brazilië. Zijn
H. Eerw. zal ongeveer drie maanden afwezig
zijn.
N. Z. Voorburgwal b. h. Spul, Amsterdam.
PLATS OU JOUR EN LA CARTE
EN SAMENWERKENDE MAATSCHAPPIJEN IN
DEN AANSTAANDEN ZOMER
ELSINGFOR
nöRRKOPING
fac
li iVE RPOOL
MAfStHESTER
HAMBURC-
BREMEN
LONDEN
BERLIJN
HANNOVER
frankfort
PRAAG
PARIJS
WEENEN
ZURICH
BOEDAPEST
DIENST AMSTERDAM-BATAVIA
AMSTERDAM
NIEUW INGELEGDE LUCHTLIJNEN
RO.VIL
ROTTERDAM
Verschenen is de memorie van antwoord aan
de Tweede Kamer inzake het ontwerp van wet
tot vervoer van personen met motorrijtuigen
Hieraan wordt om. het volgende ontleend:
De door enkele leden uitgesproken stelling, dat
er geen rechtsgrond zou zijn, die een zoo diep
ingrijpen door de overheid rechtvaardigt, als
thans met een vergunningsstelsel wordt be
oogd, kan de minister niet als juist aanvaar
den. Het ingrijpen van de overheid vindt naar
zijn oordeel afdoende rechtvaardiging in de
onmogelijkheid om zonder dit ingrijpen tot be
vredigende toestanden te geraken.
Dat zeer vele leden geen principieele bezwa
ren hadden tegen een vergunningsstelsel, stemt
den minister tot voldoening.
Van een zoo innige samenwerking, dat de
spoorwegen hun bezwaren tegen het ontstaan
van nieuwe concurreerende autobusdiensten
zouden opgeven, 'is door den minister niet ge
rept. Waar in het voorloopig verslag in dit
verband ook de wilde busdiensten worden ge
noemd, meent de minister niet onvermeld te
moeten laten, dat ook van de zijde van on
dernemers van die busdiensten is aangedron
gen op maatregelen tegen ongebreidelde con
currentie, en op medewerking van regeerings-
wege om tot samenwerking met de spoorwegen
te geraken.
Opneming in de wet zelve van richtlijnen,
waarlangs de coördinatie zal moeten of kun
nen worden bereikt, komt den minister niet
mogelijk voor.
Vergunning voor een met een spoorwegver
binding evenwijdig loopenden autobusdienst zal
slechts behooren te worden verleend onder de
noodige voorzorgen, dat de autobusdienst het
voortbestaan van de spoorwegverbinding, in
dien deze uit algemeenen hoofde niet kan wor
den gemist, niet in gevaar brengt.
Maatregelen moeten worden getroffen om
het in gevaar brengen van de onmisbare spoor
wegverbindingen door daarmede evenwijdig
loopende autobusverbindingen te voorkomen,
waarbij dient te worden bedacht, dat het oe-
staan in ons land van een deugdelijk spoor
wegnet niet alleen mag worden gezien als de
som van eefi aantal vervoertrajecten, maar als
een eenheid, welke als zoodanig een belangrijk
nationaal bezit vormt.
De grond voor de van verschillende zijde ge
uite bezwaren tegen deelneming door de spoor
wegen of him dochterondernemingen aan het
wegvervoer is den minister niet geheel duide
lijk. Bezwaarlijk kan men van de spoorwegdirec
tie verwachten, dat zij de onttrekking van ver
voer door de autobussen lijdelijk zou ondergaan
en zou nalaten te streven naar herstel van het
geleden verlies. De minister is bereid aan een
samenwerking op dit gebied van de spoorwe
gen met vrije ondernemers de voorkeur te geven
boven eigen activiteit der spoorwegen, indien
die samenwerking op redelijken voet mogelijk
blijkt.
Dat de onder de werking van het RAP.
voortgezette practijk zich zou kenmerken
door het streven om het particuliere bedrijf
terug te dringen en de publieke, semi-pu-
blieke en daarmee samenwerkende onder
nemingen te begunstigen, kan de minister
niet toegeven.
Eenzijdige bescherming van het spoorweg
bedrijf, waarvan de breede massa de dupe
zou worden, ligt in het geheel niet in de
bedoeling van den minister.
Ter beoordeeling van de vraag of vergunning
behoort te worden gegeven voor groepsvervoer
dan wel het vervoer dient te worden overgelaten
aan een op het zelfde traject bestaanden al
gemeenen vervoerdienst, zullen de verschillen
de belangen moeten worden afgewogen.
Voor het ongeregeld vervoer zal zoowel de
omvang als de aard van het te verrichten ver
voer van belang zijn. Zoo zal, indien tegen
het afleggen van een voorgenomen reis met fle
algemeene vervoerdiensten bepaalde bedenkin
gen bestaan, hetzij omdat deze op het betrok
ken traject onvoldoende of bezwaarlijke ver-
voervoorziening bieden, hetzij doordat de bij
zondere behoeften van de te vervoeren reizigers
aan de vervoervoorziening speciale eischen
stellen, een ongeregelde rit behooren te worden
toegestaan.
Ontkend moet worden, dat door de voorge
stelde regeling van het groepsvervoer voor ve
len het reizen onmogelijk zou worden gemaakt.
Op de verklaring, door dr. Colijn als minister
van Waterstaat a.i. afgelegd, dat het Verkeer
als ,één geheel moet worden beschouwd, wordt
met het wetsontwerp in geenen deele terugge
komen.
De opmerking, dat het ontwerp te veel aan
de Kroon en aan de commissie overlaat, acht
de minister niet juist.
Naar de meening van den minister verdient
vrijheid der commissie inzake de voorwaarden
welke aan een vergunning kunnen worden ver
bonden, de voorkeur boven de limitatieve op
somming van onderwerpen, welke het R. A. P
kent, en welke in de practijk reeds te beperkt
is gebleven.
Tegen het openen van de mogelijkheid van
toekenning van een schadelooèstelling aan
houders van een vergunning voor een autobus-
dienst n meer dan een gemeente, welke op den
hierbedoelden grond wordt ingetrokken, bestaat
I bij den minister geen bezwaar, al ontveinst hii
zich niet, dat het niet licht zal vallen een voci
alle gevallen bruikbaren maatstaf te vinden.
Met alle waardeering voor het vele goede,
dat de verschillende colleges van Ged. Staten
in de uitvoering van de wet openbare vervoer
middelen hebben verricht en tot stand gebrach.t
meent de minister toch, dat een sterk gecen-
traliseerde uitvoering van het vergunningstel
sel als thans wordt voorgesteld, de voorkeur
verdient.
De noodzakelijkheid van de onderscheiding
tusschen toerwagenritten en ander vervoer
vloeit voort uit de omstandigheid, dat toer
wagenritten zoowel een geregeld als een onge
regeld karakter kunnen hebben, en het niet
gewenscht is geregelde toerwagenritten aan de
zelfde strenge voorschriften te binden als het
overige geregeld vervoer, nJ. autobusdiensten
en groepsvervoer.
Daar zij in den regel door dezelfde onder
nemers worden uitgevoerd als het ongeregeld
vervoer, is voor beide vervoervormen een ge
meenschappelijke bedrijfsvergunning gedacht.
Beperking van den vergunningseisch, ook
voor zoover autobussen betreft, tot vervoer te
gen vergoeding, acht de minister niet wensche-
lijk
Met een bindend voorschrift tot het instel
len van een bedrijfscommissie kan de minister
zich vereenigen.
Naast de commissie, welke de vergunningen
zal hebben te verleenen, bestaat, naar de mi
nister meent, behoefte aan voorlichting van
de zijde der rechtstreeks belanghebbenden of
hun vertegenwoordigers.
Opneming van vertegenwoordigers van het
reizend publiek zou naar het oordeel van den
minister eveneens kunnen worden overwogen
al zal hierbij de vraag, wie als zoodanig m
aanmerking komt, eenige moeilijkheid kunnen
opleveren.
Naar de minister meent behoort de taak der
bedrijfscommissie, althans zeker aanvankelijk
van adviseerenden aard te zijn.
De minister stelt zich een zoodanige regeling
van tarieven en voorwaarden van vervoer voor
dat bij algemeenen maatregel van bestuur en
kele hoofdlijnen worden vastgelegd, doch dat
daarbij overigens, evenals thans het geval is
de goedkeuring van een daartoe aangewezen
autoriteit wordt verlangd. Op deze wijze wordt
naar zijn oordeel de grootste soepelheid en de
beste aanpassing aan de plaatselijke omstan
digheden bereikt.
Aangezeni het ontwerp gericht is op coördi
natie van personenvervoer, behoort het alge
meen verkeersbelang niet tot zijn werkingssfeer.
Dit belang wordt geregeld bij en krachtens de
wegenverkeerswet.
Het ligt in de bedoeling, dat de dienstrege-
Aangezien het ontwerp gericht is op eoördi-
gekondigd door de ondernemers, doch de goed
keuring van een rijksinspecteur van het verkeer
zullen behoeven.
Hoewel het doel van een tramdienst en een
autobusdienst hetzelfde is, n.l. geregelde voor
ziening in de vervoersbehoefte, bestaat ten
aanzien van de wijze, waarop dit doel door
beide vervoermiddelen wordt verwezenlijkt,
zooveel verschil, dat voor beide niet dezelfde
wettelijke regelen kunnen worden gesteld.
Naar de meening van den minister bestaat
er geen reden om van van gemeentewege ge-
exploiteerde diensten geen vergunning te
eischen.
Douwe igbert-s Echte Tr'etche Hecren-Baa! en
Oud-Hollandsche Pijptabak. Ammo 1755
KlA
Het ontwerp beperkt zich ten aanzien van
het vervoer binnen een gemeente tot het stei-
len van zekere in verband met de vervoers-
coördinatie noodige minlmum-eischen.
In het stelsel van het ontwerp vormen de
Ibedrijfs) vergunningen en de toestemming voor
de uit te voeren ritten een logisch samenhan
gend geheel. De vergunning dient om onge
breidelde toeneming van het aantal onderne
mers van toerwagenritten en ongeregeld ver
voer tegen te gaan.
De minister is van oordeel, dat aan een uit
zondering voor het vervoer van marktkooplie
den en dergelijke reizigers geen behoefte be
staat
Verboden wordt niet: vervoer van een gezel
schap dat de kosten over de deelnemers om
slaat. Zulk een verbod ligt niet in de bedoe
ling van den minister en komt dan ook in het
ontwerp niet voor. Het in het artikel opgeno
men verbod richt zich tegen een voor de invoe
ring van het R. A. P. veel voorkomend gebruik,
dat niet de geheele huurauto wordt beschix-
baar gesteld, doch dat de vervoerder op zich
neemt een of meer reizigers tegen een bepaal
den prijs naar het doel van hun reis te ver
voeren, en daarbij tracht ook andere in de
zelfde' richting gaande reizigers, eveneens te
gen betaling, op te nemen.
De „voorloopige" verklaring, die de prime
minister gistermiddag in het Britsche Lager
huis heeft afgelegd, beteekent weinig minder
dan een revolutie op diplomatiek gebied; nog
nooit heeft Engeland zich zoo zeer vastgelegd
in zijn politiek ten aanzien van Centraal-
Europa. Chamberlain moet dus wel bijzondere
redenen gehad hebben, om een bij alle ,jn-
dien's" en „wonneer's" toch nog krachtige ver
klaring af te leggen, Waarin de gebruikelijke
„niet-uitgelokte aanval" vervangen werd door
de nieuwe formule van „gewapend verzet tegen
agressie". Die redenen kunnen allereerst liggen
bij den prime minister zelf, die door den Duit-
schen rijkskanselier in een gênant kleedingstuk
gezet is bij het hardnekkig vasthouden aan zijn
Münchener vredespolitiek, en thans bereid is
met dezelfde koppigheid de vroeger zoo ge
smade omsingelingspolitiek te volgen; daarbij
zijn eigen ministerieele huid reddend, daar men
in het parlement reeds gisteren de unanieme
opvatting kon erkennen, volgens welke niemand
deze politiek beter en hardnekkiger kan voeren
dan Chamberlain zelf, nu men het over de be
ginselen eens is geworden.
Een andere reden ligt vermoedelijk aan de
Poolsch-Duitsche grenzen. Weliswaar ontkende
Chamberlain, dat hij aan de onrustbarende ge
ruchten omtrent Duitsche agressieve voorberei
dingen geloof schenkt, en wij heeten hem niet
gaarne liegen; doch die geruchten zijn te una
niem en eensluidend, dan dat er niet althans
een heel klein beetje van zouden gelooven.
De fout is nu eenmaal begaan, dat men te
lang geaarzeld heeft. Deels lag de oorzaak hier
van bij de mogendheden in Oost-Europa, die
hun vertrouwen in het Westen vrijwel kwijt
geraakt waren, en die beducht waren voor een
hulpactie van de Sovjets, die, als waschechte
Russen ervan verdacht worden te zullen blijven
Waar zij eenmaal zijn. Vooral Polen vreesde
hiervoor, en het kon slechts door een loyaal
gebaar gerustgesteld worden. De reactie, die
Warschau op deze Britsche verklaring te zien
gaf, sprak boekdeelen.
Het gebaar heeft nog dit voordeel, dot voor
kolonel Beek, wanneer hij straks In Londen
komt, niet veel meer te marchandeeren valt.
Voordat Chamberlain zijn „verklaring" af
legde, zond de lobby-correspondent van Reuter
een bericht de wereld in, dat prematuur ge
acht kon worden, doch waaruit men reeds on
geveer de Britsche plannen kon distilleeren. De
bedoeling zou zijn een Poolsch-Roemeensch
verdrag van bijstand te scheppen, waardoor de
Britten ervan verzekerd kunnen zijn, dat zij
niet voor een hersenschim en met eenige goede
kansen zouden moeten vechten. Warschau zou
hiervoor met een leening behoorlijk betaald
worden en indien het er niet op ingaat, is
het waard aan Duitschland ter kastijding
overgeleverd te worden. Maar die kans is ge
ring, want de alleenheerschappij van Beek op
Buitenlandsche Zaken bestaat al lang niet
meer.
En Italië? Chamberlain heeft nadrukkelijk
verklaard, dat het hem niet erom gaat de to
talitaire staten klein te krijgen, doch slechts
om een agressie ven staat te bedwingen. Hij
zoekt zijn vrienden onder de vrienden van den
duce reeds spreken „vele Italianen" er over.
dat de „as" de spanning van een Duitschen
aanval op Polen niet zon kunnen doorstaan.
Indien Mussolini een kans heeft, om zijn schou
ders op te halen bij een conflict, dan is het
nu. In zooverre ook was deze verklaring een
uitstekende zet op net politieke schaakbord.
De eenige, die „ernstig verstoord" is, en daar
ook reden toe heeft, is de Fuehrer. De verkla
ring van Chamberlain is een begin van het
einde der afdreigingspolitiek, die tot dusverre
zoo goed gelukte. Hitier zal een ander systeem
moeten bedenken om zijn successen voor de
toekomst te waarborgen, en dit lijkt ons niet
zoo gemakkelijk. Het is, lijkt het ons, uit met
het „wegmanoeuvreeren" van staatshoofden,
en dat is een slag voor de Duitsche politiek,
die, na de eerste, Fransche, omsingeling door
broken te hebben thans stuit op een veel ster
kere, Britsche omsingeling.
Zóó ongeveer is de situatie, nu de derde
staatsman van deze Week gesproken heeft. De
vierde spreekt vanmiddag. Hitier, zoo ver
wacht Reuter, zal „hard terugslaan" wachten
wi) af met welk instrument.
BATAVIA, 1 April (Aneta) De rechtsdag
tegen den gewezen resident van Batavia, die
uitsluitend wegens zedenmisdrijven zal terecht
staan voor het Hooggerechtshof, is bepaald op
24 April. Verschillende getuigen, waarvan het
aantal nog niet is vastgesteld, zijn hierbij op
geroepen.
WAGENINGEN. Bevorderd tot doctor in
de landbouwkunde de heer ir. J. J. Fransen,
geboren te Arnhem, op proefschrift met stel
lingen, getiteld: „Iepenziekte, iepenspintkevers
en beider bestrijding".
H. M. de Koningin heeft aan den heer A. van
Eijsbergen, kamerdienaar ter beschikking, toe
gekend het zilveren kruis van verdienste van
de Huisorde van Oranje, wegens 40-jarigen
koninklijken dienst.
