Een felle rede met weinig
zakelijken inhoud
EEN POLITIEKE KLUIF
ïwaneSÉ
Engeland zondenbok
Waarschuwing aan
het adres van Polen
Simplex rijwielen, breukvrije voorvork, 46*
Heden verkiezingen in Denemarken
CEBUTO-REISBUREAU?
Het laatste oorlogs
communiqué
BESTEIRO IN ARREST
GESTELD
HET VISSCHERIJVERDRAG
CEBUTO
PAASCH-REIZEN
<*-f„0t
veé°n9
llfir^lirn i i 'lil'
Buitenlandsch overzicht
Voor of tegen grondwets
hervorming
Kerkelijk leven
MAANDAG 3 APRIL 1939
Londen polst Italië
Rome neemt een afwachtende
houding aan
JAN MASARYK NAAR
ENGELAND
A-ierf-
9;oe^" °Pe,en
V,et9 s 9 bet V>«* -^ottee 9
Wtee" „„en
*ee*'
Bff 1 f |i
uorq v,e* v® 0
Slp E C0H5 jt^yi»W sïÊjjÈL dj
«moEK-re-conS^ jÉ
W£-coNSERve
1 1 Li 1 M
Deensche nazi's en Duitsche nat.
socialisten op Zuid-Jutland
maken propaganda voor
een ^Anschluss"
Van beteekenis voor
geheel Scandinavië
NIEUW TWEEDE KAMERLID
BENOEMINGEN
In Het bisdom Haarlem
Er wordt een speciaal proces tegen
hem voorbereid
Fransch schip gepraaid
Kolonel Slawek
overleden
Een der intiemste medewerkers
van Pilsoedski
De hoogst ernstige verklaring, die de
Aartsbisschop en de Bisschoppen van
Nederland zich verplicht achtten te
herhalen en waarbij de H.H. Sacramenten
en bij afsterven zonder bekeering ook de
kerkelijke begrafenis ontzegd worden aan de
katholieken, die de socialistische, commu
nistische, liberale of vrijzinnige beginselen
op godsdienstig of zedelijk gebied openlijk
aanhangen, bekend staan als leden van een
socialistische of communistische vereeniging
of van een vereeniging, welke dusdanige
vereenigingen metterdaad steunt, geregeld
socialistische of communistische geschrif
ten lezen of socialistische of communisti
sche vergaderingen bijwonen, of aan de be
weging van het nationaal-socialisme in be
langrijke mate steun verleenen, is weer als
een knuppel gevallen in de kakelzieke hoen
derhokken der socialistische, communisti
sche, liberale en nationaal-socialistische or
ganisaties. Deze verklaring is niet nieuw,
men heeft er zich indertijd al danig over
opgewonden, maar desniettegenstaande doet
men dat thans weer, omdat men zich nu
eenmaal opwinden wil in de verwachting
anderen mee op te winden tegen de Katho
lieken en het Kerkelijk Gezag, waaraan
deze op godsdienstig en zedelijk gebied
trouw gehoorzamen. De liberale pers meen
de in deze verklaring van het Hoogwaardig
Episcopaat een lekkere politieke kluif te
zien. Zij zette er haar overjarig gebit in,
maar het brak jammerlijk, zoodat zij thans,
zonder tanden, tóch met den mond vol
tanden staat. Zoo verklaarde de liberale
„Avondpost", dat de bisschoppelijke beslis
singen haar niet geheel duidelijk zijn. Dat
kunnen wij ons best begrijpen, jwant ten
eerste zijn deze beslissingen niet voor de
liberalen bedoeld, en ten tweede is den li
beralen wel meer niet duidelijk, zelfs in hun
eigen program en partij.
Zij zou graag willen weten, wat de Bis
schoppen verstaan onder „de liberale of
vrijzinnige beginselen op godsdienstig of
zedelijk gebied, die blijkbaar zoo regel
recht van den duivel afkomstig zijn, dat ze
geen recht geven op sacramenten of ker
kelijke begrafenis." Dat sommige liberalen
zoozeer van hun beginsel vervreemd zijn,
dat zij niet meer schijnen te weten, welke
die beginselen zijn, typeert hun liberaliteit.
Ofschoon wij ons niet geroepen achten den
liberalen een lesje te geven in liberale or
thodoxie, willen wij het geheugen van de
Avondpost toch 'n kleine opfrissching geven.
Onder de liberale beginselen, welke hier
worden bedoeld, vallen om. de leer van de
absolute individueele vrijheid op godsdien
stig en in engeren zin zedelijk gebied,
waardoor b.v. de vrijdenkerij, het neo-
Malthusianisme en de echtscheidingsepide
mie zooveel kans hebben gekregen hun heil-
loozen invloed uit te oefenen, op zedelijk
gebied in ruimeren zin, waardoor de recht
vaardigheid geweld wordt aangedaan, de
economisch zwakke aan den economisch
sterke als slaaf wordt uitgeleverd, den ar
beider zijn rechtvaardig loon en een
menschwaardig bestaan kan worden ont
houden. Deze liberale leerstellingen bestaan
en zijn volstrekt verwerpelijk voor de Ka
tholieken. Zij zijn lijnrecht in strijd met de
katholieke leer en dus hebben de Bisschop
pen het recht en den plicht den katholieken,
die deze leerstellingen aanhangen, verkon
digen of zich wetens en willens in gevaar
brengen zich daarmee te besmetten, de sa
cramenten te onthouden, omdat deze ken
nelijk niet in de vereischte geestelijke ge
steldheid verkeeren, welke voor het waardig
ontvangen dier sacramenten wordt geëischt.
Of genoemde liberale leerstellingen nog
veel of weinig aanhangers tellen, doet niets
van haar ongeoorloofdheid voor de katho
lieken toe of af. Overigens zou het al van
heel weinig vrijheidszin bij de vrijheidlie
vende liberalen getuigen, indien zij den bis
schoppen de vrijheid zouden willen ontzeg
gen om den katholieken voorschriften en
vermaningen te geven overeenkomstig den
plicht en de taak van hun geestelijk gezag.
De liberale N. Rott. Crt. vindt met deze
bisschoppelijke voorschriften in de
hand, dat de katholieken niet het
recht hebben zich over de bestrijding van
liberale zijde en over anti-papisme te be
klagen en meent den bisschoppen te mogen
verwijten, dat de nationaal-socialistische
beginselen niet in deze verklaring worden
genoemd. Het anti-papisme, waarover de
katholieken zich echter te recht beklagen,
is niet, dat wat zich richt tegen de katho
lieke beginselen, maar tegen de katholieken
zelf, louter en alleen, omdat zij katholiek
zijn. Dit anti-papisme is van 'n onverdraag
zaamheid, welke wederom in strijd is met
een door vele liberalen veronachtzaamd
liberaal beginsel nJ. dat der verdraagzaam
heid. De nationaal-socialistische beginselen
konden niet in de bisschoppelijke verklaring
worden genoemd, omdat die eigenlijk niet
bestaan, of slechts bestaan in brochuurtjes,
die per brochuurtje weer herroepen kunnen
worden. Het Episcopaat richt zich tegen de
nationaal-socialistische beweging, zooals die
thans is en die zich kenmerkt door een be
ginselloos opportunisme. De zgn. beginselen
van het nationaal-socialisme zijn papieren
propaganda-middelen, die in de practijk on
middellijk verloochend worden, indien dat
van belang wordt geacht. Wat deed Hitier
met het rasbeginsel en het volksch begin
sel, toen hij de Tsjechen bij het Duitsche
Rijk inlijfde? En wie vond ten leste naast
enkele woorden van voorzichtige afkeuring
de meeste verontschuldigingen voor deze
Nationaal - socialistische beginselloosheid? Ir.
Mussert, de Algemeen Leider der N.S.B.
Als terzake meest bevoegden en ge
rechtigden hebben de Bisschoppen
dus de liberale en vrijzinnige, de so
ciaal-democratische en communistische be
ginselen onverzoenbaar met de katholieke
verklaard. De liberale bemoeizucht op al
te breede basis kan daaraan niets verande
ren. Zij vinden, gelijk het Nationale Dag
blad zeer juist opmerkt, geen aanleiding tot
een veroordeeling van de beginselen der
N.S.B. Niet echter omdat wat de N.SJ3. voor
beginselen door wil laten gaan, hun instem
ming zou hebben, maar omdat die zgn. be
ginselen niets anders dan draaibare poli
tieke windmolens zijn en zij niet van zins
'zijn tot genoegen van den liberalen Sancho
Pancha een Don Quichote-rol te spelen.
Het Episcopaat verbiedt den katholieken
daarom slechts in belangrijke mate steun
te verleenen aan de beweging der windma
kers, die deze mallemolens laten draaien
naar hun beginsellooze willekeur. Het
Nationale Dagblad noemt dat natuurlijk weer
„politiek katholicisme", en suggereert, dat
de verschuiving van de jaarlijksche afkondi
ging van deze bisschoppelijke verklaring van
den vierden Zondag van den Advent naar
Passie-Zondag geschied zou zijn in de over
weging, dat verkiezingen in het voorjaar en
niet in den winter worden gehouden. Deze
suggestie is wel van zeer laag politiek
allooi en allerminst katholiek. Weet
zelfs de zgn. „Raad van Katholieken" der
N.S.B. nu al niet meer, dat er zooiets als
een Paaschplicht voor Katholieken betref
fende het ontvangen der Sacramenten be
staat en dat het dus doeltreffender is, de
bisschoppelijke verklaring bij het begin van
den Paaschtijd dan in den Advent in de
kerken te laten voorlezen? Aan het bis
schoppelijk verbod ligt geen enkele politieke
overweging ten grondslag, het is slechts de
onverbiddelijke consequentie van de katho
lieke beginselen en daarom wordt het door
beginsellosse liberale en beginsellooze na
tionaal-socialistische politieke tinnegieters
niet begrepen en verkeerdelijk uitgelegd.
ROME, 3 April. Het Italiaansche pers
bureau Stefani zet uiteen, dat de Britsche
zaakgelastigde Noel Charles, Vrijdagavond
bfj zijn bezoek aan Ciano zich er the beperkt
heeft den tekst der verklaring van Cham
berlain te overhandigen. In het communiqué
van Stefani wordt, naar men, volgens Havas,
in diplomatieke en politieke kringen zeer
juist opmerkt, geen melding gemaakt van
het tweede bezoek van Charles aan Ciano
op denzelfden avond en van zijn bezoek van
gisteren.
Het communiqué heeft waarschijnlijk de be
doeling langs indirecten weg de te Rome ver
spreide geruchten tegen te spreken, volgens
welke Charles aan Ciano voorstellen van de
Engelsche regeering in verband met een even
tueel byeenroepen van een internationale con
ferentie tot organisatie van den Europeeschen
vrede zou hebben overgebracht.
Politieke en diplomatieke kringen te Rome
betoonen groote belangstelling voor deze bespre
kingen tusschen de Britsche ambassade en het
Palazzo Chigi. Blijkbaar hebben deze besprekin
gen betrekking op den Europeeschen toestand
in het licht van Chamberlain's verklaring. In-
oerdaad schijnt de Britsche regeering zich moei
te te geven om van de Italiaansche regeering
te verkrygen, dat zy van haar vriendschappelijke
relaties met Duitschland en Polen gebruik maakt
om een ontspanning tusschen beide landen te
bevorderen. Eerst dan zou Engeland, naar men
te Rome gelooft, uitbreiding van de Polen ge
geven garantie tot zekere landen in Midden- en
Zuid-Oost-Europa overwegen.
Men heeft den indruk, dat Rome niet
ongunstig gereageerd heeft, doch van zijn
kant van Engeland gedaan heeft trachten
te verkrijgen, dat de Britsche diplomatieke
actie niet het karakter zou hebben van een
poging tot omsingeling van Duitschland,
waartegen Italië zich zon kceren.
De indruk overheerscht, dat het resultaat van
het Britsch-Italiaansche overleg zal afhangen
van de houding van Duitschland en zyn bedoe
lingen ten aanzien van Polen. Aan de geruch
ten, volgens welke Italië het initiatief zou wil
len nemen voor de organisatie der veiligheid in
Midden- en Zuid-Oost-Europa, wordt in het ge
heel geen geloof geschonken, omdat Mussolini
in zijn rede van verleden week Zondag verklaard
heeft, dat een dergeiyk initiatief niet te ver
wachten is, zoolang de „heilige rechten" van
Italië niet erkend zouden zyn.
Deze verklaring wordt ook aangegrepen d^er
de Italiaansche commentaren, die zich op het
standpunt stellen, dat er geen ware Europeesche
vrede zal zijn, zoolang de Italiaansche eischen
niet ingewilligd zijn. Men kan opmerken, dat
Italië een afwachtende houding aanneemt.
Mussolini, die op zijn reis in Calabria meer
malen de gelegenheid heeft gehad, zijn stand
punt ten aanzien van Daladier's rede in een
rede kenbaar te maken, heeft dat niet gedaan.
Bovendien is de toon der persactie tegen Frank
rijk sedert eenigen _tyd wat veranderd. Schimp
scheuten hebben plaats gemaakt voor een
venijnige polemiek. De terughoudendheid van
Italië wordt dus verklaard door den wensch on
zekerheid omtrent de ware Italiaansche bedoe
lingen te laten bestaan.
Wat de rede van Hitier betreft, onderstreept
de fascistische pers de belangrijkste passages
van de rede van Hitler, die haar algeheele in
stemming heeft. De passage betreffende de
Duitsch-Italiaansche solidariteit wordt in het
byzonder in het licht gesteld.
De Populo dl Roma acht het zeker, dat de
rede ertoe zal bijdragen in een zoo ernstig uur
voor Europa, dat aanvalt en zich verdedigt,
vast te stellen, wie omsingelen wil en wie zich
tegen de on*ingeling verdedigt.
NEW YORK, 3 April. (Reuter). Jan Masaryk,
de vroegere gezant van Tsjecho-Slowakije te
Londen is naar Engeland vertrokken.
Het rechtsche radiostation in
Spanje „Radio-Nacional" heeft
Zaterdag het laatste communiqué
van het groote hoofdkwartier
verspreid, waarin gezegd wordt:
Na het roode leger te hebben ge
vangen genomen en ontwapend,
hebben de nationale troepen hun
laatste militaire doel bereikt. De
oorlog is geëindigd.
De Fueheer heeft dan tenslotte toch gespro
ken. Wel had er om zijn rede, die Zaterdag te
Wilhelmshafen werd uitgesproken, tot het laat
ste oogenblik een waas van geheimzinnigheid
gehangen, zoodat men in het ongewisse bleef,
óf er wel een politieke redevoering uitgespro
ken zou worden; doch klaarblijkeiyk heeft Hit-
Ier zich het genoegen niet kunnen ontzeggen
om Engeland' van repliek te dienen. Dit moest
dan in allerijl geschieden de rede was blijk
baar al klaar vóórdat Chamberlain's verklaring
uit de lucht kwam vallen en wie des avonds
de heruitzending op gramofoonplaten beluisterd
had, stond eenigszins verbaasd over het keurige
uittreksel, dat het D. N. B. verstrekt had: de
rede zelf droeg onmiskenbaar het kenmerk van
verwardheid en haastig maakwerk. Het zag er
uit, alsof de rijkskanselier het zich in het hoofd
gezet had een exposé te geven van de jongste
financieele en economische maatregelen door
het Derde Rijk genomen, doch, daarin door de
Britsche verklaring gestoord, deze rede door
regen had met slagzinnen over buitenlandsche
politiek.
De Fuehrer, zoo had men voorspeld, zou
(Van een byzonderen correspondent)
Vandaag 3 April gaat Denemarken ter stem
bus. Het wordt dezen keer een zeer bijzondere
verkiezing. De oude Ryksdag heeft besloten een
hervorming van de grondwet door te voeren,
welke Denemarkens grondwet nog democrati
scher maakt: verlaging van den kiesgerechtigden
leeftyd van 25 tot 23 jaar, mogelykheid van een
plebisciet en tegenover de vroegere verdeeling
van den Rijksdag in Folketing en Landsting
invoering van het systeem van één Kamer.
De nieuwe grondwet werd met de stemmen
van de beide regeeringspartijen (sociaal-demo
craten en radicalen) alsmede van eenige con
servatieven aangenomen; tegen stemden van de
vier groote partyen slechts de linksche boeren.
De nieuwe grondwet is echter nog niet definitief
aangenomen, ook al is zy door den ouden Ryks
dag goedgekeurd. De nieuw te kiezen Ryksdag
moet haar eveneens aannemen en daarna wordt
zy, waarschyniyk in Mei, nog aan een plebis
ciet onderworpen. En de grondwet is eerst dan
aangenomen, wanneer 45 pCi. der kiezers zich
er vóór uitspreekt. Het zal niet zoo eenvoudig
zyn deze 45 pCt. ja-stemmen te bereiken. Want
zooals reeds gezegd, hebben niet alle conser
vatieve afgevaardigden zich ten gunste van de
grondwetshervorming uitgesproken en een ge
deelte van het conservatieve kiezerscorps zal by
de volksstemming wel thuis blyven De kwestie
betreffende de herziening der grondwet heeft
zelfs een scheuring onder de conser
vatieven teweeg gebracht. Tegen den par
tyleider Christmas AJöller, absoluut demo
craat, is de vroegere partyleider Pürschel opge
staan en heeft een nieuwe partij gesticht, welke
„Nationale Samenwerking" heet. Pürschel zegt
niet openlyk, dat hy anti-democraat is of met
het nationaal-socialisme sympathiseert, maar hy
was gast op een partydag in Neurenberg en een
van zyn candidaten zeide dezer dagen in Zuid-
Jutland; het is beter voor een Duitschen dan
voor een „rooden" Deen te stemmen.
Pürchel's „Nationale Samenwerking" is slechts
een der vele halve Of heele nationaal-socialis
tische partijen, die Denemarken willen redden.
We hebben de nationaal-socialistische arbeiders
partij, onder leiding van Dr. Fritz Clausen, die
als devies heeft: „hakenkruis vecht niet tegen
hakenkruis", verder de „Deensche Vergadering"
onder Arne Sörensen, die een fascisme wenscht
met behoud van de Deensche locale kleur, de
pas opgerichte „Boerenpartij" en tenslotte de
Sleeswyksche partij, de meer of minder natio
naal-socialistische organisatie der Duitsche min
derheid in Zuid-Jutland.
Bij de Rijksdagverkiezing in 1935 kregen
de nazi's ongeveer 16000 stemmen en geen man
daat. Al deze snlpper-partijtjes, die zich „ver
gadering" en dergelijke noemen, liggen met el
kander overhoop, géén enkele heeft reëele kan
sen. Dat is echter ook de eenige voorspelling,
welke men kan wagen.
De belangrijkste regeeringsparty; de sociaal
democraten, had bij de verkiezingen der laat
ste jaren voortdurend een vooruitgang te boeken
(1935: 759.102 van de 1.646.438 stemmen), ook
de gemeenteraadsverkiezingen van anderhalf
jaar geleden brachten hun een aanzienlijk groo-
ter aantal stemmen. Dat zy, de meerderheid
zullen verkrijgen, zooals de Zweedsche broe-
derparty bij de verkiezingen in September f.1., is
echter weinig waarschijnlijk. Zweden ertsland
leeft in een tyd van hoogconjunctuur en heeft
140.000 werkloozen. De Deensche sociaal-demo
craten, die zich den laatsten tyd sterk van het
internationalisme hebben afgekeerd, weigerden
in te gaan op de voorstellen der communisten
om samen te werken; de coalitie met de radi
calen blyft ondanks zekere differenties bestaan.
Van de oppositie-partyen voeren de linksche
boeren hoofdzake'ijk negatieve propaganda door
hun stryd tegen de grondwetsherziening, waar
aan zy om vrij onbegrijpeiyke rede nen niet heb
ben deelgenomen. De pas opgerichte boerenparty,
zal wel een verdere verzwakking van deze party
beteekenen. Volkomen onduidelyk is de werke-
lyke krachtsverhouding tusschen ce conserva
tieven van de oude richting, die echte democra
ten zyn en de huidige regeering voornamelyk de
gebrekkige bewapening verwijten en de afge
scheiden „nazi-freundlliche" groep (Pürchel's
Nationale samenwerking)Hier ligt 'n Onbekende
grootheid. De kleinere party en zyn weinig be
langwekkend. Tusschen de vier voornaamste
partijen was de verdeeling der mandaten by de
laatste verkiezingen in 1935 als volgt:
Folketing Landsting
Sociaal-democraten 68 32
Radicalen 14 7
Conservatieven 26 15
Linksche boeren 29 22
De Deensche verkiezingen vinden niet onder
bepaald gunstige auspiciën plaats. Zooals overal
in Eüropa heeft het lot van Tsjecho-SIowakye
het land geschokt. Zeker, minister Stanning's
herhaalde verzekeringen van Denemarkens on
voorwaardelijke neutraliteit hebben in Duitsch
land een goede pers gevonden en Hitler's rede
in Januari over „befriedeten Grenzen" in het
Noorden heeft kalmeerend gewerkt. Duitschland
heeft echter thans zyn nationaliteiten-principe
laten varen en binnen de grenzen van Denemar
ken woont een kleine Duitsche minderheid
Natuurlyk concentreert zich de aandacht op
dit minderheidsgebied, op Zuid-Jutland, dat bp
grond van het Verdrag van Versailles door een
volksstemming aan Denemarken is gekomen.
Destyds in 1920, stemden 75 431 voor Denemar
ken, 25.329 voor Duitschland, B.y de laatste ge
meenteraadsverkiezingen, anderhalf jaar gele
den, waren de stemmen als volgt verdeeld: so
ciaal-democraten 26.833, conservatieven 14.274,
linksche boeren 13.374 en Duitsche (Sleeswyk
sche party) 12.617, dat zyn 15.5 proc. tegen 25
in het jaar 1920. De gebeurtenissen in de bui
tenlandsche politiek hebben hier natuurlyk een
zeer krachtigen weerklank gevonden. De Deen
sche nazi's spreken over Denemarken als over 'n
„tweede Tsjecho-SIowakye, terwyl de Duitsche
nationaal-socialisten openlijk propaganda maken
voor een „Anschluss". Alle Deensche partyen
ir, Zuid-Jutland de nat.-soc. partytjes na
tuurlyk uitgezonderd hetfben besloten ver
snippering van stemmen in 't minderheidsgebied
te vermyden en zich geheel op het „Deensche
program" te baseeren.
Men beschouwt in Scandinavië de verkiezingen
van heden als een verkiezing voor de Noordsche
landen; de grens van Scandinavië heeft men
onlangs van Zweedsche en Noorsche zyde na-
drukke Jyk verklaard ligt in Zuid-Jutland en
wat in Denemarken gebeurt is in zeker opzicht
beslissend voor geheel Scandinavië.
„hard terugslaan" en in zekeren zin heeft
hy dit gedaan: het moet voor een Brit geer.
onverdeeld genoegen geweest zijn deze rede te
aanhooren. Engeland kreeg er duchtig van
langs, doch de verwyten, die de rykskanselier
tot Londen richtte, waren weinig anders dan
qualificaties van gedrag, een methode, die hij
den Britten zoo gaarne kwalyk neemt.
Zakelijke opmerkingen maakte hij weinige.
„Wij hebben het vijftien jaren lang met overleg
en redevoeringen geprobeerd, en daarby niet?
bereikt"; dit argument hebben wy reeds meer
malen gehoord, en er steekt voldoende waarheid
in om den Fuehrer eenige welwillendheid te
schenken. Doch de Britten hebben dit nu reeds
zes jaren gedaan, en zy zun er min of meer
terecht bevreesd voor, dat de balans tnans naai
de andere zyde is overgeslagen en de Britten
thans aan de beurt komen om met overleg en
redevoeringen niets te bereiken. Om dat te
Voorkomen is dan ook de „verklaring" van
Chamberlain afgelegd.
De rykskanselier huldigt de stelling, dat men
hem „alleen" moet laten, en dat de Britten hem
Oost-Europa als particulier jachtterrein moe
ten gunnen, zooals hij Engeland de overige we
reld als particulier jachtterrein gunt. Die ver-
gelyking is fraai, doch gaat niet heelemaai op:
de wijze, waarop Hitier zyn jachtrechten uit
oefent, is minstens zonderling te noemen.
Hij streeft er slechts naar, zegt hy, economische
verdragen te sluiten: dit doet hy dan door
zelfstandige staten voor het geheel of voor de
helft op te slokken en de rest volkomen afhan-
kelyk te maken. Deze methode is den Britten
onsympathiek: zy gunnen Hitier de jacht, doch
zy willen, dat zijzelf en anderen kunnen mee-
jagen. Zij vreezen, dat de rykskanselier anders
straks dé geheele Wereld tot zijn particulier
jachtterrein verklaart. En aan die opvatting
kunnen historische praatjes weinig veranderen.
De groote slag, waarmede Hitier Londen be
dreigde, was het opzeggen van het vlootverdra?
van 1935. Zelfs indien hy daartoe zou overgaan
zou Londen dit minstens even gelaten aanvaar
den als Hitier, daar het zich er wel van bewust
ls, dat het Derde Rijk den achterstand in
vlootbewapening toch niet in een vloek en een
zucht zal kunnen inhalen; het zou Londen al
leen maar prikkelen tot nog sterkere vlootuit-
breiding. Dit leek dus bedenkelyk op een slag
in de lucht.
Het eenige uit de rede, dat dan nog overbhjft,
is de bedreiging, dat Duitschland geen politiek
van omsingeling zal toelaten, en zulk een
omsingeling op het laatste oogenblik zal voor
komen. De natie, die de kastanjes van Engeland
uit het vuur wil halen, zal haar vingers ver
branden. Dit was voor Polen bedoeld, dat, an
ders dan in vorige redevoeringen, in het geheel
niet genoemd werd. Het is nu maar de vraag,
of Warschau zich door deze woorden laat lnti-
mideeren. Londen heeft reeds nadrukkelijk ont
kend, dat hier een omsingeling bedoeld is: of
het daar feitelyk niet op neerkomt is een an
dere vraag. Kolonel Beck, die vanavond te
Londen aankomt, zal in elk geval met die be
dreiging rekening moeten houden, en ook nog
met vreemde opmerkingen, in het Engelsche
kamp zelf gedaan. Doch het ïykt ons, dat hij
meer aandacht zal schenken aan wat zich bin
nenskamers te Londen afspeelt, dan aan de
openbare en luidruchtige rede van den ryks
kanselier, die door een opmerkeiyk tekort aan
inhoud niet' een van de gelukkigste genoemd
mag worden.
.De voorzitter van het Centraal Stembureau
heeft in de vacature, ontstaan door het over-
lyden van het lid der Tweede Kamer, den heer
W. Drop, benoemd verklaard dr. H. Brugmans
te Amsterdam.
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem heeft be
noemd: tot pastoor te Haastrecht den weleerw.
zeergel. he€r D. Bont; tot leeraar aan het
seminarie „Hageveld" te Heemstede dep wel
eerw. heer Th. H. J. Zwartkruis.
MADRID, 3 April. (Havas) Julian Besteiro,
de president van den Republikeinschen Ver-
dedigingsraad, is te Madrid gearresteerd,
evenals Sanches Guerra, oud-secretaris van
het bureau van den president der republiek.
Zooals men weet heeft Besteiro geweigerd te
vluchten, wat de meeste andere linksche
autoriteiten wel hebben gedaan.
Besteiro is aanvankelijk vastgehouden op het
Ministerie van Financiën en later overgebracht
naar een gevangenis. De autoriteiten hebben
speciale attenties voor Besteiro. Zoo krijgt hy
het speciale voedsel, dat voor zyn wankele ge
zondheid noodig is, doch tegeiykertyd wordt een
proces tegen den republikeinschen leider voor
bereid. Aanvankelijk lag het in de bedoeling,
dat hij voor den krijgsraad zou moeten ver
schijnen, doch men is tot een andere procedure
overgegaan, omdat de zaak met bijzondere ob
jectiviteit bestudeerd moet worden en de in
structie geruimen tyd zal duren. Er is een spe
ciale rechter benoemd: Kasabater. De instructie
zal betrekking hebben op de verantwoordelyk-
heid van Besteiro by de organisatie van de revo-
lutionnaire stakingen van 1917 en de oprichting
van de Spaansche socialistische beweging, op de
handelwyze van Besteiro sedert 1931 tot Juli
1936, op den aard en het doel der besprekingen,
die Besteiro met Engelsche politici heeft gehad,
toen hij de Spaansche republikeinsche regeering
by de kroning van koning George vertegenwoor
digde, en op de rol, die hy heeft gespeeld ge
durende den burgeroorlog en in het byzonder in
de gebeurtenissen te Madrid van den laatsten
tyd.
De laatste dagen heeft de militaire politie van
Madrid ongeveer 2000 personen gearresteerd, die
zich in verschillende stadsdeelen schuil hielden.
Havas meldt uit Marseille, dat het Fransche
schip „Winnipeg", hetwelk zich op den Atlan-
tischen Oceaan bevindt, door middel van de
radio heeft medegedeeld, dat het buiten de ter
ritoriale Spaansche wateren is aangehouden door
het Spaansche oorlogsschip „Vulcano". Het schip
zet de reis naar Bordeaux voort.
MOSKOU, 3 April (Reuter). Zondag is
een Sovjet-Russisch-Japansche visscherij-
overeenkomst onderteekend, welke een jaar
geldig zaj zyn.
Overeenkomstig het visscherijverdrag zullen
de Japanners deelnemen aan de inschrijving
voor vischconcessies op 4 April te Wladiwostok.
Bij de overeenkomst zijn aan de Japansche
visschers 27 concessies ontnomen en zijn de
kosten voor de overigen met 10 pet. verhoogd,
een extra-uitgave van 300.000 yen voor de Ja
panners.
I r, -
De Japansche visschers behouden 359 con-
cessies, waarvan 254 voor den tyd van vyf jaar
waren verleend. In Sovjet-Russische kringen
is men zeer tevreden over de overeenkomst,
aangezien de Japanners hiermede hebben toe
gegeven, dat de Sovjets het recht hebben con
cessies in te trekken en omdat men is terugge
keerd tot het systeem van inschrijvingen,
waartegen men zich van Japansche zyde
heeft verzet.
WARSCHAU, 3 April. (Havas) Officieel
wordt medegedeeld, dat kolonel Slawek van
ochtend te kwart voor zeven in het Pil-
soedski-ziekenhuis is overleden.
Kolonel Slawek had Zondagavond een poging
tot zelfmoord gedaan. Hy werd in ernstigen toe
stand naar het ziekenhuis overgebracht, waar
men poogde hem door een chirurgisch ingrypen
nog in het leven te houden.
Slawek werd in 1879 geboren. Voor den oorlog
was hij een der leiders van de Poolsche socialis
tische party. In 1914 nam hij deel aan de cam
pagne van Pilsoedski. In 1917 werd hy door de
Duitsche militaire autoriteiten gearresteerd. Se
dert 1928 was hij lid van den Poolschen land
dag.
Met hem is een der meest typische figuren
van de soldaten-samenzweerders, die zich voor
den oorlog rond Pilsoedski hebben vereenigd om
den opstand van Polen tegen het tsarenrijk voor
te bereiden, verdwenen.
Zijn levensgeschiedenis is nauw verbonden aan
die van Pilsoedski. Sedert 1900 was hij de uit
voerder van de aanslagen, welke Pilsoedski
organiseerde. In de jaren 1930, 1931 en 1935 is
hy minister-president geweest en heeft hij vol
gens de richtlijnen van Pilsoedski de grondwet
uitgewerkt. Tot 1938 is hij voorzitter van den
landdag geweest. In November j.l. heeft hy zich
uit het politieke leven teruggetrokken.
Men weet niet om welke redenen hy de hand
aan zichzelf heeft geslagen. Sommigen zeggen,
dat hy wanhopig was, uit het politieke leven van
Polen verdwenen te zyn, na zoolang een voor
aanstaande rol te hebben gespeeld. Anderen ver
klaren, dat hy leed aan een ongeneeslyke ziekte.
2 dg. Twente (Paaschgebruiken) 15.-
2 dg. Brussel 15.—
dg. Luik-Namen-Brussel 16.—
2'^ dg. Ardennen-Dinant 22.50
4 dg. Ardennen-Luxemburg34.in
2 dg. Eifel-Königswinter 13.50
2Va dg. Eifel-Königswinter 21.-
4 dg. Rijn en Eife) 26.50
6 dg. Parijs—Versailles 49.o<
9 dg. Zwitserland 73.o<
Tevens uitgebreide keuze In Dagtrip»
Vraagt Programma
of schriftelijkDamrak 7 A'dam
