Berlijn en Rome solidair tegenover Roosevelt Te Parijs is men nog weinig optimistisch Troepenschouw te Sevilla Belgische soci's werken niet mee Congres der Kath. vrouwen gesloten Het nieuws van heden Rijksmiddelen ZAL HITLER'S REDE MEER HOOP GEVEN? TURKIJE BIJ HET ANTI AANVALSFRONT? VERONTRUSTING OVER HOUDING VAN ROME DE BAROMETER VEREENIGDE katholieke pers DINSDAG 18 APRIL 1939 - OCHTENDSLAG BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884 Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor Haarlem 25 cent per week; per kwartaal '3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week, per kwartaal f 3.58 DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21742 Italiaansche pers over „een nieuw hoofdstuk in de omsingelingspolitiek" Chineesche pers juicht Vredesboodschap toe Italiaansche pers afwijzend gestemd Hull over de vredesboodschap Onderstaatssecretaris Voor Albanië benoemd Gevaarlijke manoeuvres der as in Spanje Het Weer Fransche oorlogsschepen te Gibraltar; Britsehe vloot bij Malta Socialistische ministers kunnen niet medewerken aan kabinet-Pierlot Wervelstormen eischten 4-1 dooden De Heilige Vader zeer verheugd na de algemeene audiëntie van Vrijdag j.l. Presidente tevreden over resultaten Na de vlaggenkwestie bij Duitsche school Het bestuur ziet af van de L.O.-subsidies Onze kust- en grens- beveiliging Inspectie van den minister van Defensie Booze brieven Over de eerste drie maanden van dit jaar beneden de raming gebleven NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 et Ingez. mededeelingen 50 cent; idem op pag één 65 rent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek BERLIJN, 17 April. (Havas). Het besluit fan Hitier om den Rijksdag tegen 28 April bijeen te roepen geeft een nieuwe wending aan de ontwikkeling van de internationale Politiek. Algemeen gelooft men, dat het be sluit genomen is in overleg met de Italiaan sche regeering. Ook gelooft men, dat Musso lini er naar gestreefd heeft niet de onge rustheid te vergrooten, die de openbare mee ning in het buitenland na de eerste reacties van Duitsche politieke kringen en de Duit sche pers aan den dag gelegd heeft. Het is, zoo zegt men, niet onmogelijk dat Hitler, in overeenstemming met de gemeenschappelijke Politiek van de as Berlijn-Rome, zich op 28 April op minder negatieve wijze zal uitspre ken dan de Duitsche pers heeft gedaan. Aan den anderen kant zou Hitier, hoewel zich baseerend op de krachtige reactie die de verkla- Ingen van Roosevelt in Duitsche politieke krin gen hebben uitgelokt, niet de deur sluiten voor besprekingen in een min of meer verre toe komst, welke het aan Duitschland mogelijk zou den maken om de regeling aan de orde te stel ten van de vraagstukken, die het na aan het hart liggen: dat van de koloniën en dat van he grondstoffenvoorziening, gezwegen nog van het vraagstuk der vergrooting van den Duitschen Uitvoer. Hitier zou nogmaals herinneren aan de voor stellen die hij gedaan heeft inzake de beperking her bewapening en de ontwikkeling van de in ternationale economische betrekkingen. Dit zijn echter slechts veronderstellingen, be- hoorende tot die welke in büitenlandsche diplo matieke kringen te Berlijn het meest geloof vinden. Verder deelt Havas mede, dat de rede, die Hitier op 28 April in den Rijksdag zal hou den, naar men zegt ongeveer drie uur duren zal. Zij wordt door alle Duitsche radio stations uitgezonden. De Milaansche „Regime Fascista" noemt de Propaganda-actie van Roosevelt" een „encycliek Van Wilson II". Het blad schrijft: „Dit docu ment devalueert zichzelf door de wijze van zijn Verspreiding en den toon, waarin het gesteld is. Niemand, doch Duitschland en Italië in de laat je plaats, wenscht een oorlog. In de actie van Hoosévelt schuilt de typische Angelsaksische hui- °helarij, want een oorlog dreigt de wereld slechts °mdat er staten zijn die weigeren terug te ge- Ven, hetgeen zij ten onrechte inhouden of dat gene uit te leveren, waartoe zij zich verplicht hadden. Gedurende den niet korten tijd van zestien Jaar van zijn ontwapening is geen enkele der ge rechtvaardigde en verstandige eischen van duitschland ingewilligd. Men heeft het veeleer, juist omdat het zonder wapens was, met ver achting en hoogmoed geantwoord en daarom is midden in vredestijd de ongehoorde inval in het Roergebied door het „democratische" Frankrijk mogelijk geweest. Evenzoo is het met Italië gesteld. Het blad eischt dan dat Roosevelt liever voor de vervul- hng der door Frankrijk tegenover Italië afge legde, doch nimmer nagekomen koloniale belof ten moet zorgen en bewerken dat aan Duitsch- tend de wegens niet-nakoming der „heilige pun ten van Wilson" ontnomen koloniën worden te lgegeven. Een eigenaardig geheugenverlies heeft zich meester gemaakt van den grooten democraat Hoosevelt, wanneer hij spreekt over een bespre king der practische middelen tot den wereld handel. Hij moet zich herinneren, dat het juist he Vereenigde Staten zijn geweest die als eerste mogendheid de hoogste belemmeringen in den U'eg hebben gelegd aan het internationale ruil verkeer. Italië en Duitschland zullen gemeen schappelijk een waardig antwoord geven op dit Zonderlinge document." „Giornale d'Italia" behandelt eveneens uit voerig het telegram van Roosevelt, en schrijft „De Amerikaansche boodschap beteekent een hieuw kapittel van de van Engeland, Frankrijk en de Vereenigde Staten uitgaande aanvalspoli- liek tot omsingeling van Duitschland en Italië. Met het oog op dit feit moet het volgende borden vastgesteld: Italië kan Roosevelt geen enkel moreei of politieie recht toekennen voor een interventie in de Europeesche geschillen. Roosevelt probeert heel openlijk door een aflei dingsmanoeuvre zijn natie in een donker avon tuur te storten om zijn mislukkingen op binnen- landsch politiek gebied te bemantelen." Volgens een Reuter-bericht uit Washington heeft minister Huil Maandag een verklaring afgelegd, waarin hij zeide, dat de openbare mee ning der wereld zich krachtig aaneensluit achter den oproep van Roosevelt tot Mussolini en Hit- Ier. De Amerikaansche regeering is zeer dank baar voor de reactie in Europa en het Westelijk Halfrond. Men gevoelt blijkbaar, aldus Huil, dat op het juiste oogenblik een practische bijdrage is geleverd tot de zaak van den vrede en dat de publieke opinie, de sterkste der vredeskrachten, door de geheele wereld krachtiger georganiseerd wordt. De minister zeide dat hij Roosevelt's oproep met den Britschen ambassadeur had besproken in een onderhoud, dat twintig minuten duurde. Hij had uit Rome en Berlijn geen aanwijzingen ontvangen over den aard van het antwoord der Italiaansche en Duitsche regeeringen. Op de vraag, of hij den oproep goed achtte, zelfs als die zou worden afgewezen, antwoordde Huil: „De oproep blijft bestaan tot iemand iets beters en iets, dat tastbaarder is, aanbiedt." Hij zeide niet te gelooven, dat het zou gebeuren. Uit Tsjoengking wordt bericht, dat de Chi neesche bladen de boodschap van Roosevelt van uitvoerigen commentaar voorzien. De pers hul digt den Amerikaanschen president als een groot staatsman en juicht zijn voorstellen toe. De Lybische ruiterij in actie. Een mooi maarschalk Balbo generaal-veldmaarsch beeld van het schouwspel, waarop lucht- alk Goering bij zijn bezoek versasite LONDEN, 17 April (Havas) Reuter meldt dat minister-president Chamberlain morgenmiddag in het Lagerhuis een korte verklaring zal afleggen over den internatio nalen toestand. Men verwacht, dat hij medcdeeling zal doen van de toetreding van Turkije tot het anti-aanvalsfront. Een brug bij Vicksburg stortte in als gevolg van den hoogen waterstand in den Mis sissippi. Als gevolg daarvan reden zes auto's in het water, waarbij 12 personen den dood vonden Home, 17 Anril (Havas) Bij het ministerie Van Büitenlandsche Zaken is een onderstaats- 5®cretariaat voor Albaneesche zaken opgericht. Naadsheer Bernini, vice-voorzitter van de cor poratie van de metaal-nijverheid, is tot onder staatssecretaris benoemd, Onze Parijsche correspondent seinde d.d. 17 April: De Berlijnsche correspondenten van de Parij sche bladen hadden als hun indruk de moge lijkheid weergegeven dat de leider van het Derde Rijk bij wijze van officieele reactie op de boodschap van Roosevelt, deze geheel zou negeeren. Des te grooter is dan ook de verras sing geweest toen in den namiddag werd ver nomen dat Hitier de boodschap van Roosevelt een zoo belangrijk iets vond, dat hij tegen 28 April in den bijeengeroepen Rijksdag zelf daar op zou antwoorden. Een andere verwachting welke men in poli tieke en diplomatieke kringen had gekoesterd was, dat het officieele Italië de boodschap van 1 Roosevelt gunstiger zou blijken te hebben ont- I vangen dan 't Derde Rijk. Men had deze verwach- I ting gebouwd op het feit, dat de pers van het schiereiland de rede van Roosevelt geheel had weergegeven en daarbij als eenig commentaar de reactie in Duitschland had gevoegd. De hoonende en felle uitlatingen van de Italiaan sche pers, die vandaag de Parijsche bladen be reikten, sloegen deze verwachting den bodem in en stellen hen, die bij deze gelegenheid op nieuw een hoopgevende afwijking tusschen de standpunten van Berlijn en Rome gemeend hadden te constateeren, oogenschijnlijk weer in het ongelijk. Nochtans moet men afwach ten hoe het officieele standpunt van de as zal luiden. Hoewel men aanneemt dat dit nu wel geen botte afwijzing zal zijn, gelooft men toch niet dat het van zoo'n aard zal zijn dat er veel hoop op mag worden gebouwd, Een vrij goeden indruk had ook de rede van Graaf Ciano Zaterdag in de Kamer te Rome ge houden, gemaakt. Zijn volkomen zwijgen over de betrekkingen met Frankrijk legde men hier uit als een symptoom van het verlangen deze betrekkingen niet door verdere discussies nog te verscherpen Ciano zou ook hebben willen vermijden dat de Kamer een betooging tegen Frankrijk hield, waarbij die van 30 November j.l. wellicht nog muziek geleken zou hebben zooals ook Daladier in zijn jongste communi qué aan de pers over Italië gezwegen heeft. Met dit verlangen was de door Ciano geuite wensch tot een goede verstandhouding met Engeland wel in overeenstemming te brengen. Niettemin blijft men argwanend staan tegenover het ver langen van Italië om de betrekkingen met En geland te verbeteren, wijl men zich afvraagt of hierachter niet de hoop schuilt Londen van Parijs te vervreemden of de Britsehe regeering gunstig te stemmen, en zoodoende een ge neigdheid te wekken dat Engeland de Fran- sche regeering zal beïnvloeden ten gunste van de eischen van Italië. Inmiddels zijn nu juist de Italiaansche pers stemmen aan de illusie van een betere gezind heid van Italië jegens Frankrijk weer een ein. de komen maken. Zoo wordt in de Parijsche bladen een artikel van de „Relazione Internazionale" aangehaald, waarin betoogd wordt, dat Frankrijk de mo. gendheid is en blijft die nog een rekening aan Italië heeft te betalen en déze rekening ook zal betalen. Als nieuw element in de internationale spanningen constateert men het drijven van de as, in het bijzonder van Duitschland. om Spanje te bewegen met natuurlijke aspiraties in het veld te treden. Uit de over en weer, zoowel ter zee als te land, ont plooide militaire activiteit rond Gibraltar, Tanger en Marokko leidt men af dat men niet alleen met een loos alarm te doen heeft. De toestand wordt hier dan ook als verontrustend beschouwd. De toestand zal dat zeker niet minder worden nu Roose velt Hitler en Mussolini als het ware met den rug tegen den muur heeft geplaatst en hen gedwongen heeft de kaarten op tafel te leggen. De diplomatieke activiteit welke vooral Lon den ontwikkelt en welke er nu op gericht is Rusland en Turkije actief te doen deelnemen in het anti-agressiefront wordt vanzelfsprekend te Parijs met instemming begroet. Van geen enke len militairen maatregel zou men echter zulk 'n heilzame preventieve werking verwachten als van een onverwijlde invoering van de conscriptie in Engeland. Dat deze nog steeds uitblijft ter wijl Engeland overal elders bondgenooten, en dus soldaten, werft doet aan Fransché zijde ontegen zeglijk eenige afbreuk aan de „entente cor diale" met Engeland. VOOR DE KUSTSTROOK: Guur, regen- en hagelbuien, krachtige tot stormachtige Noord-Westelijke tot Noor- delijke wind. VOOR HET BINNENLAND: Guur, regen- of hagelbuien, plaatselijk s zelfs met onweer, matige tot krachtige, tijdelijk stormachtige Noord-Westelijke tot Noordelijke wind. 1 ALGEMEENE VOORUITZICHTEN: Aanhouden van een periode met Noordc- jE H lijke winden, waarbij na morgen flinke nachtvorsten kunnen worden verwacht. H= SEVILLA, 17 April (Havas) Zestig duizend man hebben deelgenomen aan den voorbijmarsch voor Franco, die omringd was door de ministers van Binnenlandsche Zaken en Landbouw, zoomede de generaals Queipo de Llano, d'Avila, Yague en Kinde- lan. Het weer was fraai en er was een groote menigte op de been. Het défilé duurde van tien tot een uur. Volgens Havas zullen ongeveer 150.000 man deelnemen aan het overwinningsdéfilé dat op 15 Mei, den naamdag van St. Isidorus, den Be schermheilige van Madrid, in tegenwoordigheid van Franco te Madrid zal worden gehouden. De büitenlandsche troepen zullen in de daar opvolgende dagen Spanje verlaten, hetzij over Cadiz, hetzij over Almeria. De geleidelijke de mobilisatie van het Spaansche leger zal in de derde week van Mei beginnen. Zij zal samen vallen met een algemeene reorganisatie van de politiek. Ter gelegenheid van het défilé zal Franco op 15 Mei te Madrid een belangrijke rede houden. Terwijl zich vandaag te Gibraltar dertien Fransche oorlogsschepen bevonden, ver neemt Reuter, dat vrijwel de geheele Brit sehe Middellandsche Zeevloot zich in de buurt van Malta bevond. Te Gibraltar be vinden zich slechts enkele Britsehe schepen, meerendeels torpedojagers. BRUSSEL, 17 April. (Belga) Het congres der Belgische Werkliedenpartij heeft met 310.000 tegen 248.000 stemmen, bij 15.000 onthoudingen, de motie verworpen ten gunste van deelneming der socialisten aan de regeering. De socialistische ministers hebben hierop naar Havas bericht Pierlot in kennis gesteld van de onmogelijkheid, waarin zij zich bevinden hun medewerking aan de regcering voort te zetten na de stemming op het congres der Bel gische Werkliedenpartij. Men denkt, dat het ministerie spoedig zal •worden herzien op de basis van twee partijen de katholieken en liberalen. COLLINS (Arkansas), 17 April. (Havas). De o.-nado's, welke gisteren de staten Texas, Loui- iana, Arkansas en Oklahoma teisterden, heb ben 41 personen gedood en meer dan 170 ge wond. De materieele schade wordt op enkele honderdduizenden dollars geraamd. Onze Romeinsche correspondent seinde d.d. 17 April: Hedenmiddag is het congres van de Inter nationale Unie van Katholieke Vrouwenbonden gesloten door een Lof met predicatie door Mgr Besson, bisschop van Genève, Fribourg en Lau sanne. De plechtigheid vond plaats in de basi liek van de H. Francesca Romana, welke op het Forum gelegen is. Na de preek celebreerde Mgr. Besson in vol ornaat een plechtig Lof. Na den zegen met het Allerheiligste werd door alle aanwezigen het Credo gezongen. Ten slotte daalden de deelneemsters aan het congres af in de krypte, waar zij het stoffelijk overschot van de H. Francesca Romana, dat in een gla zen kist ligt opgebaard, vereerden. Mgr. Besson ving zijn preek aan met de verheugende mededeeling, dat in de parti culiere audiëntie, welke de H. Vader hem verleend had, Deze hem gesproken had over de groote vreugde, welke hem de algemee ne audiëntie van Vrijdag j.l. bereid had. De aanblik van zooveel vrouwen en meisjes, al len bezield met een vurig verlangen naar apostolaat, had den H. Vader diepe verheu genis geschonken. Mgr. Besson sprak ver volgens over het apostolaat van de vrouw voor zoover zich dit richt tegen het hei dendom. Wij spraken verder nog een oogenblik mevr. SteenbergheEngering, presidente van de Unie. Zij was, naar zij ons mede deelde, zeer tevreden over het verloop van het Congres. De opkomst was bijzonder goed geweest en er was hard en met succes gewerkt. De H. Vader ontving heden in particuliere audiëntie o. a. de generale overste van de mis sie-zusters van het H. Hart en ex-Koningin Amelia van Portugal. In speciale audiëntie ont ving de H. Vader voorts een groep Brazilianen, onder leiding van Kardinaal Leme da Silveira Cintra, aartsbisschop van Rio de Janeiro. Tot hun groote vreugde sprak de H. Vader de pel grims in het Portugeesch toe. Op vragen van het soc.-dem. Tweede Kamer lid Drees betreffende het uitsteken van de Duit sche vlag door een school te 's-Gravenhage, ter viering van de bezetting van Tsjecho-Slowakije door Duitsche troepen, heeft de minister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen als volgt geantwoord: Terstond nadat in een der avondbladen van het bedoelde feit werd melding gemaakt, heeft de minister den inspecteur van het lager on derwijs in de inspectie 's-Gravenhage opdracht gegeven, een onderzoek in te stellen. Diens rap port bereikte den minister den volgenden och tend. Het is den minister daaruit gebleken, dat de school aan de Dreibholzstraat te 's-Graven- hage, in verband met de bezetting van Tsjecho- Slowakije door Duitsche troepen, de officieele Duitsche vlag, zijnde de hakenkruisvlag, heeft uitgestoken. De minister heeft het bestuur van bovenge noemde school gewezen op het ongewenschte van den toestand, dat een school, vallende on der art. 207 der lager-onderwijswet 1920, bij een gebeurtenis als deze van haar vreugde doet blij ken. Het bestuur heeft den minister geantwoord, dat het zich bereid verklaart af te zien van de krachtens de lager-onderwijswet 1920 door het Rijk en de gemeente te verleenen subsidies, ech ter met de bijvoeging, dat het tot regeling der zaken eenigen tijd behoeft. De minister ziet hiervan de redelijkheid in. De minister heeft zich ter zake tot de besturen van de andere scholen van denzelfden aard gericht. De minister van Defensie, dr. J. J. C. van Dijk, heeft zich Maandagmiddag na afloop van den ministerraad, vergezeld van zijn adjudan ten, luitenant ter zee eerste klasse J. E. A. Post Uiterweer en kapitein mr. H. J. Kruis, als mede van het hoofd van de afdeeling generale staf van zijn departement, luit.-kolonel A. Q. H Dijxhoorn, naar Hoek van Holland en vervol gens naar IJmuiden begeven om aldaar ken nis te nemen van de maatregelen voor de kust verdediging. De minister begefrft zich heden, Dinsdag, naar het oosten en zuiden van ons land, ten. einde bezoeken te brengen aan de troepen, be last met de grensverdediging en zich op de hoogte te stellen van de in het grensgebied ge nomen maatregelen. Te Rome werd Maandagmiddag het con gres der Katholieke Vrouwenbonden ge sloten. Toetreding van Turkije bij het anti-aan valsfront wordt verwacht. De Belgische socialisten willen niet aan de regeering deelnemen. Maandagavond heeft minister Steen berghe zijn derde radio-rede gehouden over de landbouw-crisismaatregelen. De Tweede Kamer komt Dinsdag 25 April weer bijeen. Commissie ingesteld tot voorlichting in zake het handels- en vakonderwijs voor den middenstand. Inspectie van den minister van Defensie van onze kust- en grensbeveiliging. Nederland verkrijgt op radioconferentie te Montreux de 413 en 356 m. golven. De Rijksmiddelen zijn over de eerste drie maanden van dit jaar beneden de raming gebleven. Loontoeslagregeling in de kleeding-in dustrie. Het bestuur der Duitsche school te Den Haag wenscht af te zien van de L. O.- subsidies. Mededeelingen betreffende de spoorweg ontvangsten over Februari. Trajectkaarten voor zes achtereenvolgen de werkdagen bij de Ned. Spoorwegen. New-Yorksche beurs: stemming lusteloos. Sommige mènschen zijn 0 zulke charmante personen in den dagelijk- schen omgang en kunnen met u aller gezelligst keuvelen over veel. Maar zoodra deze zelfde menschen een pen houder tusschen hun vingers nemen wordt hun taal scherp, hun uitdruk kingsvermogen bitter, hun grieven op het béleedigende af! Zoodra hun iets dicars zit worden hun brieven een en al hatelijkheid en grofheid. Wat ze uit beleefdheid zich wél zullen wach ten u in het gezicht te zeggen, vertrou wen ze wel aan het blanke papier toe. Wees wat toegeeflijk en öök wat voor zichtiger met zulke lieden. Laat u niet verleiden dadelijk een „gemeenen" brief terug te schrijven! Slaap er een nacht over en overweeg, dat ze het zoo kwaad niet bedoelen. Het is een geestesziekte van sommige menschen om op papier veel scherper (en bit ter!) te wezen dan in het gewone le ven. Ontneem hun de mogelijkheid niet, u weer de hand te reiken. De Rijksmiddelen hebben over de maand Maart opgebracht f 36.325.998, zijnde f 989.089 minder dan over Maart 1938 en f 484.418 minder dan de ra ming. Over de eerste drie maanden van dit jaar was de opbrengst f 109.559.982, waarmede f 871.268 beneden de ra ming gebleven is. Deze opbrengst gaat echter f 5.525.371 uit boven die over de eerste drie maan den van 1938. IN) 1 1 i uuuniiiiiiiniiiiijuu;;ii 4*7- Stand op Dinsdag 1 nur v.m.: 758.7 Vorige stand: 753

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1939 | | pagina 1