ff
Groot-Brittannië bewijst
zijn vasten wil
Een revolutionnaire
maatregel
Dank der Koningin
aan studenten
Simplex tandems en sportfietsen loopen lichter
Zal Berlijn begrip
toonen
ONZE WEST THUIS BEST
I
Buitenlandsch Oüerzicht
DONDERDAG 27 APRIL 1939
Aan de gevolgen overleden
Meubelfabriek in
asch gelegd
Brandweer te Vlaardingen stond
voor een moeilijke taak
Eervol ontslag van een
burgemeester
Wenscht verantwoordelijkheid
niet verder te dragen
LUCHTBESCHERMING
Tentoonstelling te Leiden
ONGEVAL AAN BOORD
VAN DE „CEANO"
Naar een eendrachtig, sterk en
gelukkig groot vaderland
DE GROENTENCONSERVEN-
PRODUCT1E
Minister benoemt leden van
algemeene commissie
Onze Vader gewijzigd
in racistischen zin
Een moedig protest door vele
Duitsche predikanten
Poolsch priester met
groote eer begraven
Leider van minderheid in
Duitschland
Mgr. Straeter over de
Duitsche staatsschool
Verontwaardiging heerscht
onder de bevolking
Voor 50 millioen aan
vliegtuigen besteld
kaaaaaaaaaaaaa
Het weer is plotseling
veel verbeterd
Voorloopig wordt het echter
niet veel warmer
De Duitsche eischen
tegenover Polen
,JMethoden, onvereenigbaar met
vrije onderhandelingen"
0 NADEBT n Driehoek °p
Dezer dagen heeft een Havas-bericht
uit Washington gemeld, dat Senator
Lundeen in de commissie voor Buiten-
landsche Zaken van dèn Senaat het voorstel
heeft geopperd de Regeering der Vereenlgde
Staten te machtigen met Nederland onder
handelingen aan te knoopen over den aan
koop van Nederlandsch Guyana (Suriname),
Curasao en de andere West-Indische bezit
tingen, omdat het bezit van dit gebied van
belang moet worden geacht voor de verdedi
ging van het Panama-kanaal. Voor een
Amerikaan is er in het algemeen maar wei
nig op de wereld, dat hij met voor geld te
koop acht, en in de geschiedenis zijn voor
beelden bekend van het verkoopen van land
met zijn bewoners door de eene mogendheid
aan de andere. Wij kunnen Senator Lundeen
dus zijn denkbeeld niet zoo kwalijk nemen
als wij, gezien onze niet-Amerikaansche
mentaliteit, misschien geneigd zouden zijn te
doen. Maar al zou ook de Regeering van de
Vereenigde Staten gemachtigd Worden on
derhandelingen met Nederland aan te knoo
pen over den aankoop van Onze West, dan
wil dat nog niet zeggen, dat ons land op
zulke onderhandelingen in zou gaan of dat
zulke onderhandelingen kans van slagen
zouden hebben. Wij zijn zelfs van meening,
dat Nederland, zeker onder de huidige moei
lijke en hachelijke internationale politieke
omstandigheden zelfs den schijn heeft te
vermijden, dat het ook maar een duimbreed
van zijn Rijksgebied vrijwillig, zü het ook
voor grof Amerikaansch geld, zou willen af
staan. Zelfs een dergelijke schijn zou in den
tegenwoordigen tijd, waarin de schijn soms
meer opgeld doet dan de werkelijkheid, maar
al te gretig door naar koloniën hongerende
staten kunnen worden uitgebuit als een ar
gument voor een vrijwilligen afstand van
koloniën zonder betaling, daar wij den in
druk zouden vestigen te veel te hebben.
Bovendien zou zelfs het wekken van zulk
een schijn volkomen in strijd zijn met ons
inderdaad hooge prestige als koloniale mo
gendheid.
Nederland heeft in den loop der tijden
blijk gegeven van een hooge opvat
ting van zijn taak als koloniale mo
gendheid. Het tracht door een wijs en hu
maan beleid de bevolking in de koloniën
geleidelijk en stelselmatig op te voeden tot
grootere politieke en cultureele rijpheid en
te brengen tot grootere sociale en economi
sche welvaart. Het getroost zich daartoe zware
offers, offers, die den roofbouw goedmaken,
welke in vroegere eeuwen, toen de koloniën
en hun bevolking uit louter winstbejag
plachten te worden uitgebuit, werd gepleegd.
Suriname moge dan al een economisch en
financieel zorgenkind in onze koloniale fa
milie zijn, het is toch nog lang niet zoo ver
gekomen, dat wij den moed en de hoop
moeten opgeven dit zorgenkind tot welstand
te brengen. Wij wenschen het niet door den
rijken Amerikaanschen oom te laten adop-
teeren, zoolang wij niet de absolute overtui
ging hebben, dat ons de noodige middelen
ontbreken om het ordentelijk in leven te
houden en voor den ondergang te behoeden.
Curagao, Aruba en Eustatius behooren tot
de meest welvarende en belangrijke gebie
den van ons koloniaal bezit, niet het minst
door de geweldige petroleum-industrie. Wij
denken er niet aan om deze kostbare parels
uit onze koloniale kroon te verkoopen,
alleen al niet om de hooge geestelijke en
stoffelijke waarden, welke in den loop der
jaren daarin werden geïnvesteerd. De beste
cultureele opvoedmg, welke een beschaafd
volk aan een ander kan brengen, bestaat in
de verkondiging van het Woord Gods. In het
bijzonder heeft Katholiek Nederland, dat zoo
vaak door de Pausen geprezien is om zijn
voorbeeldigen missie-ijver en missie-offer
vaardigheid, in dit opzicht in Onze West
voortreffelijk werk verricht. Van den grond
af hebben onze missionarissen in de West
een grootsch werk opgebouv3d en een schier
onbewerkt terrein ontgonnen en tot een ook
geestelijk vruchtbaren akker gemaakt. Het
zjjn, als wij ons niet vergissen, uitsluitend
Nederlandsche katholieke priesters, fraters
en zusters, te zamen een kleine vijfhonderd,
die daar op voorbeeldige wijze tot heil van
de inheemsche bevolking het zielenheil, de
zieken, de jeugd, het onderwijs enz. verzor
gen.
Wij willen'geenszins beweren, dat on
der Amerikaansch bewind dit voor
treffelijke, Christelijke beschavings
werk zou worden vernietigd, maar dat het
er onder gunstigere omstandigheden zou
kunnen gedijen dan thans onder Neder
landsch beheer, wagen wij in alle bescheiden
heid toch te betwijfelen. Ook deze kant van
de quaestie vormt in het bijzonder voor ons
katholieken een reden te meer om de ge
dachte aan een verkoop van de West aan
een land, dat dit gebied blijkbaar hoofdza
kelijk om strategische redenen zou kunnen
begeeren, beslist van de hand te wijzen
Met een kleine onderbreking gedurende het
Napoleontische tijdperk heeft onze vlag
sinds 1634, toen Joannes van Walbeeck en
Pierre le Grand Curagao bezetten, glorieus
gewapperd over West-Indië als een respect
afdwingend symbool van welzijn. Herhaalde
aanslagen op dat bezit hebben wSj moedig
afgeslagen en ook de gouden kogels, die
senator Lundeen met vreedzame bedoelingen
op ons wil afvuren, zullen wij afslaan.
Onze West is bij ons thuis best. Zoo blijve
het tot zegen van het moederland, zijn over-
zeesche bezittingen, het geheele Rijk der
Nederlanden, welks fiere wapendevies kort
maar krachtig luidt: „Je maintiendrai".
De 7-jarige Th. Kemper te Rotterdam, die
Maandagavond op den Schiedamscheweg tegen
over het „witte dorp" van de tram is gevallen,
terwijl hij op de treeplank meereed en daarbij
een schedelbreuk opliep, is in het ziekenhuis aan
den Coolsingel overleden.
Voorjaar aan de Seine-oevers te Parijs
Een groote brand heeft vannacht de electri-
sche meubelfabriek te Vlaardingen, waarin de
fa. Abr. Spreij haar afdeelingen slaapkamer
ameublementen en stoffeerderjj heeft gevestigd,
in de asch gelegd.
Tegen vier uur vanmorgen ontdekte een
nachtwaker brand in deze meubelfabriek, gele
gen aan de Koningin Wilhelminahaven Zuid
zijde 15 te Vlaardingen. Hij alarmeerde onmid
dellijk de brandweer, die spoedig met volledig
materiaal uitrukte. Door werkzaamheden aan de
haven-beschoeiing en doordat de brandkranen
onder het zand waren gewaaid, kon echter niet
dadelijk water worden gegeven. Het duurde dan
ook eenigen tijd, eer men de noodige maatrege
len had kunnen nemen, zoodat het vuur intus-
schen voldoende gelegenheid had zich uit te
breiden.
Na korten tijd sloegen de vlammen ver boven
het dak uit en zochten ook via de ramen een
uitweg, zoodat de achterzijde van het ruim zes
tig meter lange en tien meter breede pand spoe
dig in lichter laaie stond. Aan de achterzijde
was het pand twee verdiepingen hoog met een
plat dak, de voorzijde bestond uit drie verdie
pingen met een zolder. Het vuur werd door de
brandweer onder leiding van commandant Spuy-
broek met zes stralen op de autospuiten en met
vier stralen van de vuurvreters bestreden. Toen
men met deze middelen nog voor een hopelooze
taak bleek te staan, werd ook nog de drijvende
stoomspuit van het havenbedrijf Vlaardingen-
Oost gerequireerd. Deze kwam de tien stralen
met drie versterken, zoodat massa's water in het
brandende perceel werden gespoten.
Van het achterste gedeelte van het pand stort
ten tegen vijf uur de muren met donderend ge
raas in. Hierdoor werd een gedeelte van een be
lendende houten loods, toebehoorende aan Sal.
Frenkel's Handel Maatschappij N.V., waar circa
25 tons droge oude Manillatrossen geborgen la
gen, meegesleurd. Ook hier vond het vuur gretig
voedsel.
De brandweer kon evenmin verhinderen dat de
vlammen zich met razende snelheid voortplant
ten naar het voorste gedeelte van de fabriek.
Het mocht niet gelukken dit gedeelte met zijn
vele kostbare, waaronder vier zeer moderne ma
chines, te behouden. Alleen de muren zijn hier
blijven staan.
Het kantoor, dat zich aan de voorzijde be
vond, is eveneens uitgebrand. De kantoorinven
taris en het archief kon men echter tijdig in vei
ligheid brengen.
Ruim zeven uur was het gevaar geweken en
konden enkele spuiten inrukken.
Omtrent de oorzaak van den brand tast men
in het duister. Het pand, dat eigendom is van
den heer Goudappel, was op beurspolis verze
kerd, evenals de inventaris.
De firma Spreij is echter niet tegen bedrijfs
schade verzekerd. In de fabriek werken plus
minus zestig man. Het geldt hier slechts de -af-
deeling slaapkamerameublementen en de stof-
feerderij.
De andere meubelafdeelingen zijn in een an
der stadsgedeelte gevestigd, zoodat het bedrijf
niet ten volle gestagneerd zal zijn.
Vermoedelijk zal van de zestig werklieden een
gedeelte naar deze andere afdeelingen worden
overgeplaatst.
Op het terrein van den brand waren o.m. aan
wezig de wethouders Van Rijn en Buis, alsmede
de commissaris van politie, de heer J. M. van
der Hout.
Zooals reeds gemeld is bij Koninklijk besluit
van 25 April aan A. P. P. A. J. Albarda, op
zijn verzoek, met ingang van 30 April 1939.
eervol ontslag verleend als burgemeester van
de gemeente Vriezenveen.
In een telefonisch onderhoud, dat wij met
den scheidenden burgemeester hadden, omtrent
het verkregen eervol ontslag, deelde deze ons
op de vraag, waarom hij dit ontslag had aan
gevraagd, mede, dat hij „onder de gegeven
plaatselijke omstandigheden in Vriezenveen
niet langer de verantwoordelijkheid van het
burgemeestersambt in deze gemeente wenscht
te dragen."
Verdere mededeelingen wilde hij geven in de
raadsvergadering, welke hedenmiddag zou wor
den gehouden.
Het bestuur van de afd. Leiden der Ned. Ver.
voor Luchtbescherming organiseert van 1016
Mei in de Stadsgehoorzaal aldaar in samenwer
king met het hoofd van den plaatselijken lucht
beschermingsdienst en tal van gemeentediensten
een grootsch opgezette tentoonstelling op lucht-
beschermingsgebied, welke gepaard gaat met
een openluchtdemonstratie, waaraan ook van
militaire zijde medewerking wordt verleend.
Tijdens de reis van Amsterdam naar IJmuiden
van het s.s. „Ceano" is de donkeyman J. de
Hoop uit Rotterdam in de machinekamer van
een ladder gevallen.
Met inwendige kneuzingen is de man naar het
Roode Kruis-ziekenhuis te IJmuiden vervoerd.
Naar aanleiding van het adres, dat de Ne
derlandsche studenten en studentencorporaties
aan de Nederlandsche universiteiten en hoo-
gescholen op initiatief yan de Koninklijke
Utrechtsche Studentenvereeniging tot vrijwillige
oefening in den wapenhandel tot H. M. de
Koningin hebben gericht als uitvloeisel van den
oproep van Hare Majesteit in net bijzonder tot
de Nederlandsche jongeren betreffende de gees
telijke en moreele herbewapening, heeft de
kamerheer van H. M. de Koningin, mr. J. H. L.
J. baron Sweerts de Landas Wyborgh, in
Hoogstderzelver opdracht het volgende schrijven
tot den praeses van genoemde vereeniging, den
heer J. Dieleman te Utrecht, gericht:
's-Gravenhage, 21 April.
In opdracht van Hare Majesteit de Ko
ningin heb ik de eer u Haren dank over te
brengen voor het door u, namens de Neder
landsche studenten aan de Nederlandsche
universiteiten en hoogescholen, aan Hare
Majesteit gericht adres, waarvoor Hoogst-
dezelve zeer gevoelig is geweest.
Hare Majesteit draagt mij op u te ver
zoeken allen studenten en studentencorpo
raties, namens welke u het adres heeft on
derteekend, te doen Weten, dat de Koningin
met groote belangstelling en ingenomen
heid van den inhoud van het adres heeft
kennis genomen.
De verzekering door alle studenten het
opkomend geslacht dus gegeven van
hunne offervaardige aanhankelijkheid en
trouw en hunne getuigenis, dat zij, in het
belang van het vaderland, hunne beste
krachten zullen wijden aan de verwezen
lijking der nationale bezinning en samen
werking, met ter zijde stelling van alle be
staande verschillen, heeft de hooge waar
deering van Hare Majesteit gevonden. Met
vol vertrouwen ziet Hare Majesteit tege
moet, dat de tegenwoordige studenten de
gedachte van offervaardigheid en saam-
hoorigheid niet alleen ook op de komende
jongere generaties zullen overplanten, maar
ook, dat zij zelve, na het beëindigen hunner
studies, deze gedachte met zich in de
groote maatschappij zullen mededragen en
in hunnen werkkring tot uiting zullen bren
gen, waar deze werkkring ook moge zijn,
in Nederland, in Europa of tusschen de
keerkringen, opdat het vurig verlangen van
Hare Majesteit naar een eendrachtig en
daardoor sterk en tevens gelukkig groot
vaderland bewaarheid moge worden.
De kamerheer
van Hare Majesteit de Koningin,
(w.g.) SWEERTS.
De minister van Economische Zaken heeft
in verband met de bij zijn beschikking van i9
April algemeen bindend verklaarde onderne
mersovereenkomst tot regeling van de productie
van groentenconserven benoemd tot leden der
algemeene groentenconservencommissieH. V/.
Tieleman Jr., directeur van de firma Tieleman
Dros te Leiden; J. P. Neijt, directeur der N.V.
Beverwijksche Conservenfabrieken te Beverwijk;
R. A. M. J. J. Jansen, directeur der N.V. Hero
conserven te Breda; L. Aardenburg, directeur
der N.V. Lucas Aardenburg's import-export te
Het Duitsche ministerie van Buitenlandsche
Zaken is geen instelling tot het voortdurend
openhouden van de deur voor een Britschen
diplomatieken vertegenwoordiger, wanneer die
bij gelegenheid eens te Berlijn komt kijken. Met
vriendelijkheden van deze soort werd Henderson,
de bij verrassing naar zijn standplaats terug
gekeerde ambassadeur, door de Duitsche pers
ontvangen, toen hij vruchtelooze pogingen aan
wendde om nog net bijtijds, dat is voordat de
rijkskanselier zijn antwoord-rede aan het adres
van Roosevelt zal uitspreken, tot Von Ribben-
trop te worden toegelaten.
Henderson had, althans volgens mededeelin-
gén van Chamberlain, geen bijzondere opdracht
jnee gekregen. Het eenige, dat hij te doen had,
was „de rijksregeering óp de hoogte te houder,
van de ontwikkeling van de Britsche buiten
landsche politiek". Dat dit practisch op een
bijzondere opdracht neerkwam, bewijst wel het
jongste ontwerp, dat in het Lagerhuis werd in
gediend. Nog voor Hitier zijn „beslissend" woord
kan laten vallen, moet hij op de hoogte gesteld
worden van het vaste voornemen van Londen
om aan verdere agressie weerstand te bieden.
Toen Henderson derhalve de kans niet kreeg
dit aan Von Ribbentrop mede te deelen, en
aldus Hitler's beslissing te beïnvloeden, moest
Londen zijn vastberadenheid op een andere
wijze toonen en het was bijna alsof de Brit
sche premier zijn zenuwen niet meer beheersch-
te, toen hij in het Lagerhuis aandrong op een
beslissing over den voorgestelden „psychologi-
schen maatregel" voordat „nog andere dingen
in deze week gebeurde."
Büjkbaar verwacht men in Whitehall nogal
veel van de rede, die morgen voor den rijksdag
wordt uitgesproken. De ervaring had den Brit
ten anders kunnen leeren, dat de openbare
redevoeringen van den Fuehrer altijd evenzeer
meevallen, als de daden, die hij daarop stelt,
tegenvallen. Of heeft men in DoWningstreet
redenen om aan te nemen, dat het thans op
een „beslissing" zal uitdraaien? Die beslissing
zal vrij zeker niet gunstig voor Roosevelt zijn
dat is uit de publicaties tn de gecontróleerde
Duitsche pers wel gebleken en bovendien:
waarom hangt men zoo aan garanties van een
man, die met vrijwel algemeene stemmen tot
„woordbreker" verklaard werd? Is het Roose-
veltsche plan dan inderdaad een reclame-zet,
teneinde aan het forum van de publieke opinie
de schuldigen aan den reeds bestaanden chaos
aan te wijzen? Of, tenslotte, wil de Britsche
regeering, haar traditie getrouw, geen gelegen
heid laten voorbijgaan om een ontspanning,
ook al is die geforceerd, te bewerkstelligen?
Hoe dit ook zij, Chamberlain heeft voor de
tweede maal een revolutie in Engeland inge
luid, door een gedwongen stelsel van militaire
dienstverrichting aan te kondigen. De oppositie
in het parlement is er, ondanks de voorberei
dende mededeelingen, danig van geschrokken,
en protesteert uit eigenbelang. Het is niet de
eerste maal, dat Labour een socialen maatregel
wil tegenhouden omdat de vakbonden hun vat
op de arbeidersmassa niet willen verliezen. Doch
het tegenspartelen zal wel vruchteloos zijn: be
lachelijke praat van ideologische bladen zal den
conservatieven leden niet verhinderen dezen
revolutionnairen maatregel goed te keuren. Het
feitelijk gevolg van dezen stap der Britsche re
geering zal niet al te groot zijn: pas na zes
maanden komt er een voor het Britsche rijk
weinig verbluffend groote aanvulling van zijn
leger. Doch het psychologisch effect, dat het
conservatiefste land ter wereld maakt door
Invoering van een wet, die tegen zijn geheele
traditie ingaat, zal groot zijn. Frankrijk, dat al
maandenlang hierop heeft aangedrongen, kan
tevreden zijn: het hoeft niet alleen het bloed
van zijn eigen jonge menschen op te offeren
voor een bondgenootschap; en hetzelfde geldt
voor de landen, die Britsche garanties ontvin
gen. Te Washington heeft het voorstel een uit
stekenden indruk gemaakt; en de Britsche pers
hoopt, dat Hitler en Mussolini thans met Lou
dens plannen rekening zullen houden. Het lijkt
ons twijfelachtig, dat zij dit zullen doen doch
Londen heeft thans zijn vasten wil bewezen, en
daarmede feitelijk de verantwoordelijkheid voor
wat komen moge, van ach geschoven.
Beverwijk; J. H. Blom, directeur der N.V. Stoom
fabriek van verduurzaamde levensmiddelen M.
W. Blom Zn. te Doetinchem; mr. L. Nie-
möller, secretaris van het Centraal Bureau der
tuinbouwveilingen te 's-Gravenhage; J. W. Jong-
mans, directeur der R. K. Baroniesche tuin-
bouwvereeniging te Breda; J. P. Nijssen, voor
zitter der Vereenigde veilingen „Kennemerland",
te Santpoort; F. Rippen, hoofdbestuurder van
de Nederlandsche vereeniging van fabrieksarbei
ders, te Amsterdam en Tj. Reitsma, secretaris
van den Bond van kleinhandelaren in aardappe
len, groenten en fruit, te Rotterdam.
Als vertegenwoordiger van den minister is in
deze commissie aangewezen dr. C. Visser te Delft.
BERN, 27 April. (Havas). Een moedig pro
test, welks tekst gedeeltelijk is gepubliceerd
door den Evangelischen persdienst te Zuerich,
is van den preekstoel voorgelezen door de pre
dikanten van de Duitsche Belijdeniskerk de
Evangelische Kerk der oud-Pruisische Unie.
Uit d"t protest blijkt, dat de predikanten der
z.g.n. Duitsche christenen het Onze Vader in
racistischen zin hebben gewijzigd en in de be
vestigingsplechtigheid de gelofte aan den Hei
land hebben vervangen door een gelofte van
strijd tegen Rome en Judas. Volgens den
Evangelischen Persdienst wordt het protest
van de predikanten der Belijdeniskerk gemoti
veerd door het feit, dat' ondanks de leerstel
lingen en de protesten van hun raad hun auto
riteiten zich openlijk solidair hebben getoond
met de Duitsche christenen. Volgens dezelfde
bron eindigt het protest aldus: „Zij, die deze
solidariteit hebben afgekondigd hebben de
macht in handen. Maar waar het evangelie in
haar zuiverheid wordt onderwezen, woont
Christus. Met Hem houden wij rekening en
niet met wat de menschen zeggen".
BERLIJN, 27 April (Havas). Te Zakrzewo
is de pastoor van deze plaats, Boleslaw Do-
manski, de leider van de Poolsche minderheid
in Duitschland, ter aarde besteld.
De geheele bevolking van het plaatsje woon
de de plechtigheid bij, te zamen met eenige
honderden afgevaardigden van de Poolsche
minderheid, delegaties uit Polen en van de
Deensche en Litausche minderheden in Duitsch
land, in totaal 3.000 personen.
Niettegenstaande het verbod van de Duit
sche overheid werd op het graf in het Poolsch
gebeden.
Enkele weken geleden werden in het Rijnland
de reeds lang bedreigde Katholieke Bijzondere
Scholen op bevel van de autoriteiten opgeheven
en veranderd in nationaal-socialistische gemeen
schapsscholen.
Wij gaven reeds uitvoerig den Inhoud van
het protest, door den kardinaal-aartsbisschop
van Keulen tegen dezen maatregel geuit. Ook
berichtten wij omtrent een herderlijk schrijven
met dezelfde strekking van mgr. Straeter, apos
tolisch administrator van het bisdom Aken.
Hieraan ontleenen wij alsnog de volgende pas
sages:
„Beminde diocesanen. Veertien dagen geleden,
op het Heilig Paaschfeest, heb ik u medege
deeld, dat ik een zeer dringend schrijven had
gericht tot den Fuehrer en Rijkskanselier, om
hem in het laatste oogenblik te smeeken. aan
zijn katholieke onderdanen, die hun kinderen in
trouw aan Duitschland, maar ook In trouw aan
het katholieke geloof willen opvoeden, de ka
tholieke bijzondere school te laten, opdat zij
niet gedwongen zouden zijn hun kinderen naar
een school te zenden, waar het kruis verdwenen
is en het gebed verstomd. Nu staan wij reeds
voor het treurige feit, dat in het geheele bis
dom alle bijzondere scholen zijn opgeheven.
Van alle zijden komen berichten binnen, hoe
diep de katholieke bevolking in stad en land
geschokt is door de verwijdering van het kruis.
Vele geloovige ouders en kinderen, vele chris
telijk gezinde onderwijzers hebben bittere tra
nen geweend over dit feit, en veler handen
hebben gesidderd, toen zij op hooger bevel het
kruisbeeld van zijn plaats moesten weghalen.
Het waren de kruisbeelden, die aan de school
lokalen tot nu toe nog een hoogere wijding ga
ven. En nu komt deze bange vraag: wat ge
beurt er met de kruisbeelden, die men grooten-
deels in karren bijeengezameld heeft? Inder
daad, de katholieke bevolking zal de gebeurte
nissen bij het begin van dit schooljaar nooit
vergeten."
Verder merkt mgr. Straeter op, dat door
maatregelen als deze de volksgemeenschap veel
meer verdeeld zal worden, dan zou kunnen ge
beuren door het voortbestaan van confessioneele
scholen. Ook protesteert hij krachtig tegen ver
schillende maatregelen, waardoor geleidelijk het
ideaal van Rosenberg moet worden verwezen
lijkt: „volledige verdwijning van het godsdienst
onderricht uit de school".
WASHINGTON, 27 April (Reuter). Con
tracten tot een bedrag van 50 millioen dollar
voor den bouw van militaire vliegtuigen zijn
heden onderteekend door het departement van
Oorlog. Dit is terstond gevolgd op de ondertee-
kening door Roosevelt van de legerbegrooting.
De contracten werden door den assistent-mi
nister van Oorlog Johnson onderteekend met
vijf vliegtuigfabrieken en met fabrikanten, die
motoren en uitrustingstukken vervaardigen,
teneinde de uitbreiding van het luchtcorps van
het leger ten uitvoer te leggen. De voorziening
in 600 moderne militaire vliegtuigen in 't wets
ontwerp vormt den eersten stap in de richting
van het eventueele doel, n.l. 6000 vliegtuigen.
Johnson verklaarde dat deze contracten de
grootste orders inhielden, die ooit in de ge
schiedenis van het luchtcorps gegeven zijn.
-n-rrrgTa'HIlk,
KAlWOOM
Regelmatig WRIGLE Y'S P.K. kauwen
is een goede gewoonte, die voor kin
deren en volwassenen op eiken leeftijd
door tandartsen wordt aanbevolen.
P.K. zuivert de adem, verfrischt de mond
en houdt de tanden gaat en sterk. Boven
dien bevordert P.K. de spijsvertering.
Koopt vandaag nog: enkele pakjes en houdt
er steeds een paar bii de hand.
Veel genot voor weinig geld: S cent.
Het koele weer der laatste dagen, dat nu
een gunstiger wending heeft genomen, moet
niet alleen als een gevolg van de op dit oogen
blik heerschende meteorologische omstandig
heden worden beschouwd, maar houdt stellig
verband met een andere, meer klimatologische
omstandigheid, en wel deze, dat speciaal in het
voorjaar periodieke temperatuur-inzinkingen
voorkomen, waarop te rekenen valt, die tot op
zekere hoogte vooruit voorspeld kunnen wor
den.
De rechtstreeksche oorzaak is altijd de inval
van een noordelijken luchtstroom, die koude
lucht, afkomstig uit hoog-noordelijke breedten,
aanvoert. Zulk een noordelijke luchtstroom
kan optreden als de luchtdruk hoog is in het
Westen boven den Oceaan en laag in het Oos
ten. Wanneer zich een dergelijke luchtdrukver-
deeling begint te ontwikkelen, kan men de in
vasie van dien kouden luchtstroom voorspellen.
Deze treedt een paar dagen, voordat hij onze
breedte bereikt, in de omgeving van IJsland
en nog ongeveer een dag eerder in de omgeving
van het eiland Jan Mayen op, zoodat men een
drietal dagen vooruit een waarschuwing krijgt
als men let op de windrichtingen in die stre
ken, welke in de internationale weerberichten
worden opgenomen. Behalve uit deze gegevens
kan men de temperatuurdaling dikwijls nauw
keurig voorspellen uit den datum van de voor
afgaande omdat het verschijnsel periodiek op
treedt.
De temperatuurinzinkingen zijn in de lente
doorgaans grooter dan in andere jaargetijden
en vallen ons des te meer op omdat zij den
thermometer op zoo'n laag niveau brengen, dat
het weer bepaald koud wordt. Des te meer
zullen wij door het verschijnsel getroffen wor
den, indien, zooals nu het geval is, de tempe
ratuur tevoren reeds niet höbg is. In heldere
nachten treden dan ook wel vrij scherpe nacht
vorsten op, die soms veel schade veroorzaken
aan jonge planten en aan de bloesems der
vruchtboomen. Vandaar, dat de voorjaarsaf-
koelinsen gevreesd zijn.
Wij hebben de laatste dagen een treffend
voorbeeld gehad van zoo'n afkoeling. Oorspron
kelijk liet het verloop der weersgesteldheid zich
ongunstig aanzien. Door de uitbreiding van het
gebied van hoogen druk, dat in het Westen
ligt, naar ons land en het oplossen van de de
pressie in het Oosten, is het weer plotseling
veel verbeterd en zijn ook de vooruitzichten
beter geworden maar voorloopig kan het niet
veel warmer worden.
(Nadruk verboden)
WARSCHAU, 27 April. Naar de „Times"
verneemt zijn van gezaghebbende zijde te
Warschau belangrijke inlichtingen gegeven
ten aanzien van de betrekkingen tusschen
Polen en Duitschland.
De laatste maanden zijn besprekingen ge
houden, met name over den status van Dan
zig, maar voor zoover bekend is het eenige
resultaat, dat Polens verlangen is gebleken
om tot een vrije overeenkomst te komen, en
Duitschlands voorkeur voor kortere, scher
pere methoden, onvereenigbaar met vrij»
onderhandelingen.
Deze methoden moesten tegenover Polen
falen.
Men wijst er verder op, dat Duitschland in
de troebele atmosfeer, verwekt door de Duitsche
actie in Midden-Europa, onaanvaardbare eischen
aan Polen stelde.
Eischen betreffende Danzig werden gesteld
een dag na het Duitsche ultimatum aan Litauen
betreffende Memel. Indien de geest van de
overeenkomst van 1934 is geschonden, dan is
dat door Duitschland geschied en Polen wenscht
niets anders dan dat die geest wordt hersteld,
zoo wordt betoogd.
Terwijl de meeste nadruk wordt gelegd op
de Duitsche eischen ten aanzien van Danzig,
spreekt een der Poolsche bladen eveneens over
onaanvaardbare eischen betreffende wijzigingen
in den Poolschen corridor.
punt (roode rand, geen
teekening erin) wil zeg-
gen: „pas op, gij nadert
een voorrangsweg"
V
'n Vierkant op zijn
punt (oranje met wit
ten rand) vindt U langs
de voorrangswegen,
waar voorts de af
standspaaltjes oranje
koppen hebben.
--'i J
