Estland aanvaardt
Duitsch voorstel
Von Ribbentrop bespreekt
as-belangen met Ciano
nvan (Kaaien
Britsch-T urksch
- bijstandspact
Te Tsjoenking na
het bombardement
Een Pauselijke
vredesstap
Bemiddeling door
Mussolini
Von Dirksen in
Londen terug
Het
nieuws van
heden
1 GOUDEN HORLOGES
VOLMACHTEN VOOR DE
POOLSCHE REGEERING
DRIEVOUDIG DOEL DER
CONFERENTIE
fcU ZIJN WWW
HET LIEFST THUIS
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TEL 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent pfer week; per kwartaal
f3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week,
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
ZONDAG 7 MEI 1939 - OCHTENDBLAD
DRIE EN ZESTICSTE JAARGANC No. 21775
Basis gelegd voor accoord inzake
veiligheid der Middel-
landsche Zee
Minstens drieduizend slachtoffers
werden uit de puinhoopen
opgedolven
Londen protesteert
te Tokio
TVïolotof aanvaardt zijn
nieuwe functie
öe Britsche ambassadeur zal hem
spoedig bezoeken
Definitief verdrag van non
agressie mag spoedig
worden verwacht
Minister Kwiatkowski verdedigt
het daartoe ingediende
wetsontwerp
Poolsche studenten te
Danzig protesteeren
Gafencoe gaat thans
naar Istanboel
Het Weer
Berichten uit Berlijn en Parijs
doen de mogelijkheid
daarvan begrijpen
Berlijn zou den Duce verzocht
hebben tegenover Polen een
stap te ondernemen
In Rome verwacht men niet,
dat sensationeele dingen
gaan gebeuren
Een antwoord aan Beek
vanuit Danzig
Beek beantwoord
.4,1
De internationale watertentoonstelling te Luik nadert haar voltooiing. Een overzicht
van de werkzaamheden
De „Voelkischer" teleurgesteld
Voorstellen over Rusland
Britsch Koningspaar
vertrok naar Canada
Toejuichingen te Londen en
te Portsmouth
Overeenstemming van
Rusland en Turkije
Na het bezoek van Potemkin
aan Ankara
WASSENAAR
JANSWEG 17- KRUISSTP.22
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
WONINGINRICHTING
BINNENHUISKUNST
GR. HOUTSTRAAT 155
TEL. 11159 - HAARLEM
LAMÉRIS
0
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 ct Ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag één 65 :ent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
ANKARA, 6 Mei. (Reuter). Naar verno
men wordt is een basis van overeenkomst
bereikt voor een BritschTurksch pact
Van wederkeerigen bijstand ter waarbor
ging van de veiligheid in de Middellandsche
Zee. De bepalingen dezer overeenkomst zou
den gelijktijdig in Engeland en Turkije, of-
wel in een communiqué, of door een verkla
ring in het parlement, bekend gemaakt
worden.
De Sovjet-Unie zou van het geheele ver
loop der besprekingen op de hoogte zijn
gehouden.
Men verwacht dat de Turksche minister
van Buitenlandsche Zaken Maandag in de
nationale vergadering een belangrijke ver
klaring zal afleggen over de buitenlandsche
Politiek van Turkije.
Reuter verneemt dat de juistheid van boven
vermeld telegram te Londen niet in twijfel
V'ordt getrokken. Evenwel wijst men er op, dat
besprekingen tusschen Engeland en Turkije nog
Baande zijn, evenals die tusschen Londen en
Moskou.
In tegenstelling tot sommige berichten wordt
Biet verwacht, dat in de Lagerhuisbijeenkomst
Van a.s. Maandag een verklaring over de En-
Belsch-Turksche overeenkomst zal worden af
gelegd.
TSJOENGKING, 6 Mei. (Havas). De in ver-
echillende deelen der stad uitgebroken branden
Bis gevolg van de Japansche luchtaanvallen zijn
Vanmorgen gebluscht. Maarschalk Tsjang Kal
Sjek heeft een millioen dollars doen uittrekken
Voor hulpverleening aan de slachtoffers en
Vuchteiingen, en generaal Ho Ying Tsjing, den
hhnister van Oorlog, belast met de leiding van
bet reddingswerk. De maarschalk en mevrouw
Jsjang Kai Sjek hebben hun eigen auto's oei
beschikking gesteld voor het vervoer der vluch
telingen. De electriciteits- en watervoorziening
's hersteld, alsook de telefoonleiding. Sommige
graten in de stad zijn nog geblokkeerd dooi
tBgevallen muren en huizen.
Het aantal slachtoffers bedraagt minstens
drieduizend, het hoogste getal bij een luchtaan
val in den oorlog. De stad biedt een naargees-
t'gen aanblik en de menschen vertoonen zich
Vrijwel niet op straat. Cliineesche soldaten
2<>eken onder het puin naar de lijken van
slachtoffers. Er heerscht een nijpende
Schaarschte aan voedsel. Van den vroegen
'Borgen af is mevrouw Tsjang Kai Sjek bezig
te helpen den nood té lenigen. Het blijkt
dat ruim honderd bewoners van een vluchte
lingenkamp, behoorende bij een klooster, den
dood hebben gevonden, toen het kamp door
brandbommen werd getroffen. Ook de eens wei-
Varende havenstad Swatau in de provincie
Hwangtoeng is gisteren den geheelen dag dooi
"kpansche bommenwerpers bestookt.
Hit Sjanghai wordt officieel medegedeeld, dat
de Britsche ambassadeur te Tokio een monde
ling protest heeft ingediend tegen het bombar
deeren van het Britsche consulaat-generaal te
Tsjoengking op Donderdag j.l.
De woordvoerder van de Japansche marine
J® Tokio heeft vanochtend volgens Reuter ver
gaard, dat de Japansche luchtmacht nooit te-
zal schrikken voor het bombardeeren van
Tsjoengking en andere Chineesche militaire
bbjecten. Deze aanvallen zullen toenemen, tot
bet bewind van Tsjang Kai Sjek ineen gestort
*ai zijn.
Wat betreft het vallen van bommen op het
®ritsche consulaat verklaren de marine-auto-
Hteiten dat het noodzakelijk was een vijftigtal
bukken luchtdoelartillerie tot zwijgen te bren»
gen welke stonden opgesteld in de nabijheid
Van de Britsche, Fransche en Duitsche con
sulaten.
Volgens een Havas-bericht uit Sjanghai
Werd Zaterdagmiddag opnieuw luchtalarm
gegeven te Tsjoengking. Nadere bizonder-
heden ontbreken nog.
MOSKOU, 6 Mei (Havas). Molotof heeft
beden aan het corps dipomatique medegedeeld,
öat hij zijn functies van volkscommissaris van
buitenlandsche Zaken aanvaard heeft. Sir Wil
liam Seeds, de Britsche ambassadeur, zal vra
gen hem terstond te kunnen bezoeken, zoodra
bij nieuwe instructies zal hebben ontvangen,
Uie zijn regeering, naar het schijnt, hem toe
gezonden heeft en die hem vanavond moeten
bereiken. Men weet hier dus niet of het gaat
°ui een antwoord op de Russische voorstellen
om tegenvoorstellen.
UxV,- V
Zaterdagmiddag is het Engelsche Koningspaar vertrokken voor zijn reis naar
Canada en de Ver. Staten. De Koning en de Koningin gingen te Portsmouth scheep
en zullen gedurende bijna zeven weken uit het land zijn. Zooals men weet wordt
de tocht over den Atlantischen Oceaan gemaakt met het mailschip „Empress of
Australia". Hierboven het reusachtige zeekasteel in de haven van Portsmouth
TALLINN, 6 Mei (Havas) De regee
ring van Estland heeft in beginsel het voor
stel van Duitschland voor het sluiten van
een nonagressiepact aanvaard. Munters, de
minister van Buitenlandsche Zaken van
Letland, is vanmorgen in Tallinn aangeko
men om deze kwestie met zijn Estlandschen
ambtgenoot Selter te bespreken. Het defi
nitieve besluit wordt spoedig verwacht.
WARSCHAU, 6 Mei. (P.A.T.). In de ver-
gadering der juridische Kamercommissie
heeft de vice-ministerpresident en minister
van Financiën, Kwiatkowski, het wetsontwerp
der regeering gemotiveerd, dat den president
der republiek machtigt decreten uit te vaar
digen.
„Bijna sedert drie jaren heeft de regeering
geen volmachten gevraagd. Sinds eenige maan
den echter zijn wij getuigen van een herleving
der algemeene spanning in de internationale be
trekkingen, waaruit nieuwe moeilijkheden voor
den arbeid der regeering zijn ontstaan. De ont
worpen volmachten zijn een belangrijke noodza
kelijkheid voor het land geworden.
Ik kan u verzekeren, dat deze niet misbruikt
zullen worden, want zij bedoelen niet het par
lement in zijn normale functie te vervangen.
Integendeel, het parlement zal zijn functie nor
maal voortzetten, alsof er geen volmachten be
stonden. De volmachten moeten de regeering in
staat stellen terstond op te lossen datgene, wat
in de huidige omstandigheden een dringende en
onvoorziene noodzaak voor het land kan wor
den
Naar Reuter uit Danzig meldt, zijn opnieuw
moeilijkheden ontstaan bij de Polytechnische
School aldaar. De Poolsche studenten beklagen
zich dat aan hun grieven niet is tegemoet geko
men en boycotten de colleges. Hun voornaamste
grief is, dat vijf Poolsche studenten, die bij de
onlusten in het begin van dit jaar waren weg
gestuurd, niet weer zijn toegelaten. Voorts be
weren zij dat het practisch werken der Poolsche
studenten belemmerd wordt. Zij hebben een be
roep gedaan op den diplomatieken vertegen
woordiger van Polen.
Uit Mariënwerder (Oost-Pruisen) bericht D. N.
B., dat ingevolge de toenemende Poolsche actie
tegen in Polen wonende Duitschers sedert eind
April een stroom van vluchtelingen uit de Pool
sche grensstreken naar Oost-Pruisen valt waar
te nemen. In Mariënwerder zijn in April 261
vluchtelingen aangekomen. Ook in het district
Stuhm zijn vluchtende Duitschers over de grens
gekomen. Uit sommige Duitsche dorpen in Pom-
merellen is de laatste dagen bijna de geheele
Duitsche bevolking gevlucht. Na een verblijf in
tijdelijke kampen krijgen de vluchtelingen be
trekkingen in Oost-Pruisen.
BOEKAREST, 6 Mei. (D. N. B.) Gafencoe
is hedenavond hier teruggekeerd van zijn reis
van drie weken naar het buitenland.
Volgens een bericht van D. N. B. uit Istan
boel wordt de Roemeensche minister van Bui
tenlandsche Zaken Gafencoe de volgende week
opnieuw voor een officieel bezoek in Ankara
verwacht.
VOOR HET GEHEELE LAND:
H Iets koeler dan gisteren, gedeeltelijk be-
wolkt, droog weer, meest matige Oostelijke
tot Noord-Oostelijke wind.
illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllli
BERLIJN, 6 Mei. (Havas). Het bezoek van
den apostolischen nuntius aan Hitler in
Berchtesgaden wordt door bevoegde Duit
sche kringen niet van commentaar voor
zien. Men beperkt zich er toe te verklaren,
dat geen enkele inlichting hierover van een
van beide kanten zal worden uitgegeven.
In diplomatieke kringen en in verschillende
Duitsche kringen meent men te weten, dat de
apostolische nuntius een boodschap van het
Vaticaan zou hebben overhandigd, en dat het
Vaticaansche initiatief niet tot Duitschland zou
worden beperkt. Sommigen willen deze ontmoe
ting alleen in verband met de PoolschDuit
sche kwestie brengen, anderen willen er een
uitgebreider actie in zien van het Vaticaan ten
gunste van den vrede. Geen enkele officieele
of officieuze aanduiding heeft deze geruchten
bevestigd.
Uit Parijs meldt Havas, dat minister Bonnet
hedenmorgen in den Kabinetsraad wellicht
mededeeling heeft gedaan over de pogingen,
welke door het Vaticaan worden gedaan om een.
betere verstandhouding tusschen de volken tor
stand te brengen en het handhaven van den
vrede. Zooals men weet heeft Bonnet gisteren
een onderhoud gehad met den nuntius te Pa
rijs, mgr. Valerio Valeri en heeft de nuntius te
Berlijn gisteren een bezoek gebracht aan Hitlei
te Berchtesgaden.
BERLIJN, 6 Mei (Reuter). In buitenland
sche kringen alhier verluidt, dat Duitsch
land aan Mussolini verzocht' heeft te be
middelen in het conflict met Polen. Zoo
als vanzelf spreekt is voor dit bericht geen
verdere bevestiging te verkrijgen.
MILAAN, 6 Mei (Reuter) De bespre
kingen tusschen den Duitschen minister
van Buitenlandsche Zaken, von Ribbentrop,
en zijn Italiaanschen ambtgenoot, graaf
Ciano, zijn alhier vandaag om kwart over
vier begonnen.
Naar Gayda in de „Giornale dTtalia" schrijft
maken drie onderwerpen het doel uit van de
besprekingen tusschen Ciano en von Ribben
trop en wel:
le. Het Britsch-Fransche offensief voor
de omsingeling van Duitschland en Italië,
waartegen de beide asmogendheden zich
gemeenschappelijk verzetten en zullen ver
zetten, met alle noodige diplomatieke, eco
nomische en militaire middelen.
2e. De ontwikkeling der opbouwende po
litiek van de as, in weerwil van de Fransch-
Britsche omsingeling, tot opheldering en
samenwerking tusschen de staten, vooral
in het Donaubekken en op den Balkan.
3e De bescherming der Italiaansche en
Duitsche belangen in de verschillende
vraagstukken, welke op het oogenblik in en
buiten Europa aan de orde zijn.
De conferentie zal dus niet, zooals in het
buitenland beweerd wordt, beperkt worden tot
de Poolsch-Duitsche betrekkingen en evenmin
zal zij een geheim complot zijn tegen den
vrede.
Wat in het bijzonder de kwestie der be
trekkingen tusschen Duitschland en Polen be
treft zegt Gayda, dat na de rede van Beek de
deur voor onderhandelingen en mogelijke over
eenstemming-en tusschen Berlijn en Warschau
open blijft. Italië wil rekenen op den geest
van verantwoording en matiging der regeering
van Warschau, in tegenstelling tot buitenland
sche invloeden, die haar in een gevaarlijke
onhandelbare positie willen brengen.
De „Informazione Diplomatica" wijst er bo
vendien op dat volgens den indruk van verant
woordelijke Romeinsche kringen er niets sen
sationeels zal gebeuren, terwijl de as uit de
Milaneesche besprekingen versterkt zal te
voorschijn komen. Opnieuw zal blijken, dat de
as, hoewel gereed zich te verdedigen tegen elite
omsingelingspoging, niet een element van oor
log, doch een element van vrede is.
Het tijdschrift „Relazioni Internazionali"
schrijft dat Polen vóór of tegen de as moet
zijn. De keus is nauwkeurig afgebakend en laat
geen uitweg over. Het blad noemt de Duitsche
eischen billijk en rechtvaardig en besluit: „Wij
fascisten kunnen wenschen dat Polen volledig
begrip moge hebben voor het nieuwe Europa,
waarvan het een der belangrijkste leden kan
zijn."
De „Danziger Vorposten" licht uit de rede
voering van minister Beek verscheidene pun
ten om afzonderlijk diens uiteenzettingen te
weerleggen. Zoo heeft Beek gezegd; „Danzig
is geen uitvinding van Versailles, doch bestaat
reeds sinds eeuwen." Ja, antwoordt het blad,
maar Danzig is door Duitschers gesticht en
door de eeuwen heen altijd door Duitschers be
woond geweest. In de Middeleeuwen b.v. kon
een Pool geen burger van Danzig worden. Op
het punt: „Danzigs welstand berust op den
Poolschen buitenlandschen handel", antwoordt
het blad: „Wanneer Danzig sinds 1920 geen
financieelen steun van het Duitsche Rijk ont
vangen had, was het ondanks den Poolschen
buitenlandschen handel failliet gegaan."
Ook de bewering, dat Polen geen druk op
Danzig heeft uitgeoefend, wijst het blad van
de hand. Over den Weichsel zegt het blad
dat deze rivier zich in een jammerlijken toe
stand bevindt. Polen heeft zoo goed als niets
voor de kanalisatie gedaan, doch wel te Gdynia
millioenen gestoken in inrichtingen, welke te
Danzig reeds aanwezig waren. De toestand
van den oever en den stroomloop van den
Weichsel is een vlek op de Poolsche eer, waar
over Beek spreekt en tevens een typisch voor
beeld van het Poolsche optreden.
De „Voelkischer Beobachter" noemt de rede
van Beek één aaneengeschakelde teleurstelling.
Een teleurstelling voor het Poolsche volk, dat
zeker méér had verwacht dan een reeks met
vermoeide stem voorgedragen kantteekeningen
op de Poolsch-Duitsche verhouding, een teleur
stelling voor Polens nieuwe bondgenooten aan
de Theems, omdat dc heer Beek blijk heeft ge-
Geven een slecht advocaat voor de Britsche
omsingelingspolitiek te zijn, en ten slotte een
teleurstelling voor Duitschland, omdat Beck in
deze rede te Warschau de brug niet heeft be
treden, die de Fiihrer bij zijn groote afrekening
in de Kroll-opera voor Polen had gebouwd."
Op de argumenten van minister Beek en te
vens op de verklaringen van Chamberlain, die
ontkennen, dat Engeland en Polen Duitschland
willen aanvallen, of dat Engeland een omsin
gelingspolitiek voert, antwoordt de „Voelkischer
Beobachter": „In deze wereld gelden alleen de
nuchtere feiten en niet de vrome interpretatie
kunstjes."
Naar Havas uit Warschau meldt, leidt men
uit de discretie, welke Beek gisteren in zijn
rede in acht heeft genomen, af, dat de minis
ter aanduidingen heeft willen vermijden, wel
ke de Duitsche regeering in een moeilijke po
sitie hadden kunnen brengen. Men meent dat
het hier gaat om voorstellen, welke vooraan
staande Duitsche leiders aan Polen gedaan
zouden hebben in zake Sovjet-Rusland.
Volgens het agentschap Transcontinental
Press zou Duitschland ni. aan Polen een ge
meenschappelijke actie tegen Rusland hebben
voorgesteld, en daarvoor territoriale compen
saties in het vooruitzicht hebben voorgesteld.
Indien dit juist is, is het zeker, dat deze voor
stellen door Polen van de hand gewezen zijn.
De publicatie zou bedoelen erop te wijzen dat
Duitschland agressieve bedoelingen had en dat
Polen weigerde als instrument voor die poli
tiek te dienen, met name, dat het zich verzette
mee te doen aan een gewapend conflict met
de Sovjets.
LONDEN, 6 Mei (Reuter). De Duit
sche ambassadeur, Von Dirksen, is in Lon
den aangekomen. Hij werd ioor twee amb
tenaren der Duitsche legatie verwelkomd
en begaf zich terstond naar het legatie
gebouw.
LONDEN, 6 Mei. (Reuter). Koning George
en Koningin Elisabeth zijn hedenmiddag om
12 u. 45 van Londen naar Portsmouth ver
trokken. Op het Waterloo-station werd den
Koning en Koningin uitgeleide gedaan door
Koningin Mary en andere leden der ko
ninklijke familie, voorts door Chamberlain
en de andere leden van het kabinet.
De Koning, gekleed in de marine-uniform, en
de Koningin met de beide prinsessen in het licht
blauw gekleed, traden rustig wandelend het met
vlaggen getooide station binnen, zoodat het pu
bliek ruimschoots gelegenheid had de vorstelijke
personen toe te juichen.
Na de aankomst te Portsmouth begaven de
vorstelijke personen zich onder stormachtige
toejuichingen naar het raadhuis, om volgens een
oud gebruik de sleutels van het fort Portsmouth
te ontvangen. Vervolgens begaven zij zich naar
de haven en scheepten zich in aan boord van
de „Empress of Australia", die, begunstigd door
prachtig zonnig weer, des middags om 3 uur het
anker lichtte.
ANKARA, 6 Mei (Havas). Het Anatoolsch
telegraaf-agentschap publiceert een communi
qué over het bezoek van Potemkin, den Rus-
sischen vice-minister van Buitenlandsche Zaken,
aan Ankara, waarin de eenstemmigheid der
beide bevriende regeeringen over de internatio
nale kwesties geconstate w. -dt. Beide na
buurlanden zijn besloten hun banden van
vriendsc .ap verder te verkerken in het belang
van den vrede. Zij zulien hun pogingen voort
zetten, vrede en veiligheid te handhaven en
zullen elkander alle inlichtingen van politieken
aard verschaffen, welke hun belangen raken.
Verwonder U daarover niet.
Hun huis werd ingericht door
WASSENAAR: voor woning
inrichting onovertrefbaar
I1 1I
Berlijn zou aan Mussolini verzocht heb
ben te bemiddelen in het conflict met
Polen.
Het Britsche Koningspaar is naar Canada
vertrokken.
De Duitsche ambassadeur Von Dirksen
is in Londen teruggekeerd.
De grondslag werd gelegd voor een
Britsch-Turksch pact van wederkeerigen
bijstand.
Estland aanvaardt het Duitsche voorstel
om een non-agressiepact te sluiten.
Receptie bij minister Slotemaker de
Bruine ter gelegenheid van diens 70en
verjaardag.
Begrafenis van den heer P. Visser.
Voorloopige regeling van de handels
betrekkingen tusschen Nederland en
België.
Veertig-jarig bestaan van „Oost en West"
herdacht.
Het Engelsche voetbalseizoen ten einde.
Sheffield United promoveert.
Jaarvergadering van de R. K. Vereeniging
van Handelsreizigers ,,St. Christoffel".
Hughanvan Swol winnen het dubbel
spel in de Davis Cup-ontmoeting tegen
Polen.
New-Yoksche beurs: stemming prijshou
dend.
O
Jong groen
Een waas van groen is ever de aar
de verspreid. De stadsgrachten zien er
nooit zoo bekorend uit als icanneer de
boomen een groenen sluier weven tus
schen de huizengevelshet water en
het oog der wandelaars. En daarbui
ten, in veld en bosch, in dorp en op
't land is het jonge groen symbool en
kleur van 't jonge leven. De Mei
maand onzer Moeder is de maand van
de jeugd, de maand van de hoop der
toekomst, de maand van het ontlui
kend, opgroeiend leven, de maand van
het jonge groen. En daarom juist ons
zoo dierbaar, daarom ook juist voor
ons van zoo groote beteekenis: sym
bool van geloof, hoop en liefde in en
voor de toekomst. Het jonge groen
stemt ons blij en doet ons hopen. De
jeugd roept!
UURWERKHANDEL
LEIDSCHESTRAAT 18
10 11 I Z'l. 2j
9 3
8 7 6 5 4
