Britsche tegenvoorstellen aan
Moskou overhandigd
Nuntius in Polen
bij Beek
De alliantie van
Milaan
Spanje uit den
Volkenbond
Vragenuurtje in
het Lagerhuis
Het nieuws van'heden
SIR WILLIAM SEEDS BIJ
M0L0T0F
PRINS-REGENT PAUL OP
WEG NAAR ITALIË
l
LAGERHUIS NEEMT DEN
DIENSTPLICHT AAN
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week,
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
DINSDAG 9 MEI 1939 - OCHTENDBLAD
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21777
be regeering der Sovjet-Unie heeft
een gezant te Warschau
benoemd
Ook een gezantschap
in Roemenië?
De reis van Potemkin
Britsche troepenaf deelingen zijn uit Palestina naar de Egyptisch-Libysche grens
overgebracht. Een af deeling in de straten van Cairo
,Een blok van de Oostzee tot de
kusten van Noord-Afrika"
Ciano in Juni naar
Berlijn
Brand op Lunapark
te Luik
mm
Te Boekarest is een groote jeugdbijeenkomst gehouden, waaraan door 30.000
leden werd deelgenomen
®tèlv °p ^en c'ag der °PeninS van de tentoon-
lne in gereedheid zijn.
Halifax zal Bonnet
ontmoeten
Jongetje speelde met
lucifers
Bovenverdieping van een woning
te Nijmegen uitgebrand
De versterking van het
antï-kominternpact
De struisvogel in Zuïd-
Afrika sterft uit
Een verklaring van Arita
SPANJAARDEN BIJ DEN
H. VADER
Het W eer iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiij
De indruk in Polen
Opperste legerraad van
Italië bijeen
Minister Hopkins is
optimistisch
KUNSTSCHATTEN NAAR
SPANJE TERUG
De houding van Engeland in de
Duitsch-Poolsche crisis
De status van Danzig
Het vlootverdrag
De besprekingen met Rusland
De aanslagen der lersche
terroristen
Brand in vuurwerk
fabriek
Kruithuisje bleef gelukkig
gespaard
De Jeanne d'Arc-
feesten te Orleans
Medewerking
Er wordt op velerlei gebied een be
roep op onze medewerking" gedaan.
Laten we er toch zooveel mogelijk
gevolg aan geven. Want niets is meer
ontmoedigend en teleurstellend voor
de werkers aan een goede zaak, dan
steeds maar dood te loopen op een
muur van onverschilligheid.
Het komt gewoonlijk op een groepje
van slechts enkelen neer: het werk
van organisatorischen aard. Er zijn er
die hun naam geven, anderen die hun
geld geven, enkelen die zich zelf en
hun arbeid geven. Maar ivanneer zul-
ken voor een edel doel een beroep op
u doen, is het negen van de tien keer
vergeefs. Laat dit anders worden. Doe
meeschenk uw medewerking ten
einde gezamenlijk iets nuttigs te kun
nen bereiken. Geef niet alleen uw
naam, uw geld, geef uw liefde, uw
toewijding, uw medewerking!!
Margaretha Sinclair
Haar zaligverklaringsproces
maakt vorderingen
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 et., Inoez.
mededeefingen 50 cent; Idem op pag één 65 cent
per reget. KJ contract sterk verlaagde prijzen Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
MOSKOU, 8 Mei (Reuter). De Britsche
Ambassadeur te Moskou, Seeds, heeft van
middag een onderhoud van 40 minuten met
®en nieuwen volkscommissaris van Buiten
landsche Zaken, Molotof, gehad. Over het
resultaat is geen mededeeling gedaan.
Het feit echter, dat de Britsche ambassadeur
tekst der Britsche voorstellen heeft over
handigd, toont, naar de diplomatieke corres
pondent van Reuter verklaart, duidelijk aan,
üat de Britsche autoriteiten bevredigende ver
keringen hebben ontvangen, dat het aftreden
van Litwinof geen verandering in de buiten-
^hdsche politiek van Rusland beteekent en
v«volgens, dat zij de hoop koesteren, dat de
britsche tegenvoorstellen als basis zullen kun-
dienen voor een overeenkomst.
Ofschoon het Britsche aanbod geen aanvaar-
beteekent van het Russische voorstel, dat
®ractisch neerkwam om het sluiten van een
Ondgenootschap, is er reden om aan te nemen,
~at het gebaseerd is op samenwerking- op grond-
a§ van wederkeerigheid ingeval van een aan-
al op de aan de Sovjet-Unie grenzende Mid-
aeh- 0f Zuid-Europeesche staten. Het zou
oorzien in overleg en uitwisseling van inlich-
'hgen, doch op het oogenblik schijnt er nog
sprake te zijn van nader omschreven voor
aten omtrent den vorm der samenwerking.
Tot gezant der Sovjet-Unie te Warschau is
vroegere gezant te Athene, Charonof, be
noemd. Hiermede is de sinds het najaar van
1937 leegstaande post te Warschau weer bezet
geworden.
Buitenlandsche kringen te Warschau achten
de benoeming van een nieuwen Russischen am
bassadeur van groote beteekenis, omdat het
de eerste daad van Molotof in zijn nieuwe func
tie is. Bovendien wijst men er op, dat de am
bassade langer dan anderhalf jaar door een
zaakgelastigde is bestuurd. Men gelooft, dat
Moskou een levendiger contact met Warschau
wil en dat dit denkbeeld een gunstigen weer
klank bij de Poolsche regeerders zal vinden.
De nieuwe ambassadeur, Charonof, komt
binnen enkele dagen te Warschau aan.
De eerste vice-volkscommissaris van Buiten
landsche Zaken der Sovjet-Unie, Potemkin, is
Maandag in Roemenië aangekomen.
Spoedig na zijn aankomst heeft Potemkin
met den minister van Buitenlandsche Zaken,
Gafencoe, een bespreking gehouden over den
politieken toestand.
Om kwart voor negen Maandag
avond is Potemkin naar Warschau
vertrokken.
Welingelichte kringen meenen te
weten, dat de Sovjet-regeering bin
nenkort een gezant te Boekarest zal
benoemen.
Sinds een jaar worden de zaken
der Sovjet-Unie te Boekarest door
een zaakgelastigde geleid.
WARSCHAU, 8 Mei (Havas). De Pool
sche minister van Buitenlandsche Zaken,
kolonel Beek, heeft Vrijdagmiddag den
Apostolischen Nuntius in Polen, Mgr.
Cortesi, ontvangen.
(Hoewel omtrent het doel van dit bezoek
van Mgr. Cortesi officieel niets wordt mede
gedeeld, Is de mogelijkheid niet uitgesloten, dat
de apostolische nuntius de Poolsche regeering
heeft willen polsen, in hoeverre de H. Vader,
als politiek onpartijdig persoon, zou kunnen
bemiddelen voor de zaak van den vrede. Red.)
ROME, 8 Mei (Stefani). De Italiaansche
minister van Buitenlandsche Zaken, graaf
Ciano, is vanmiddag uit Milaan te Rome
teruggekeerd. Toen hy het station verliet,
viel hem een hartelijke begroeting namens
een groote menigte ten deel.
Minister Ciano zal zich de volgende
maand naar Berlijn begeven om het nieuwe
militaire bondgenootschap tusschen Italië
en Duitschland te onderteekenen.
In hun commentaren op het pact van Milaan,
schrijven de Romeinsche bladen, dat deze
alliantie de permanente vorming beteekent van
een blok van volkeren, dat zich uitstrekt van
de Oostzee tot de kusten van Noord-Afrika, be-
BURGOS, 8 Mei (Havas). Offi
cieel wordt medegedeeld, dat Jor-
dana den secretaris-generaal van
den Volkenbond het volgende tele
gram heeft gezonden:
Ik heb namens de Spaansche
Ccgeering de eer u mede te deelen,
dat Spanje door dit telegram mede
deelt uit den Volkenbond te treden,
overeenkomstig par. 3 van het eer-
8te artikel van het pact.
w.g. Jordana.
Home, 8 Mei (Stefani)De regent van
cSo-Slavië, Prins Paul en zijn gemalin, ver-
keid van den minister van Buitenlandsche
a^en Markowitsj en den Italiaanschen ge-
te Eelgrado, zullen morgenmiddag in
alië aankomen,
k^ij zullen de gasten zijn van het Quirinaal.
ref=ent zal in het Palazzo Vcnezia een onder-
_°ud hebben met Mussolini. Zaterdag keeren
J°ego-Slavische gasten naar Belgrado terug
«e
gUlIK. 8 Mei. (Belga;. In den nacht vau
t^hag op Maandag is brand ontstaan op het
f^bin van vermakelijkheden der Luiksche ten-
Soo^umg. De aangerichte schade bedraagt
aHr francs- Naar men verklaart, zal echter
n
r
deel 8 Mei (Havas). Halifax, die zal
b0. 'mmen aan de vergadering van den Volken-
b. pSraad op 15 Mei, zal op weg naar Genève
bjjj ariJs minister Bonnet ontmoeten. Tezamer.
de beide ministers naar Genève reizen.
V^»net heeft vanmiddag de ambassadeurs
Spanie, de Vereenigde Staten en Engeland
Maandagmiddag is de brandweer te Nijmegen
gealarmeerd voor een uitslaanden brand in een
pand aan de Vermeerstraat aldaar, bewoond
coor de familie Hoppe.
De moeder bevond zich met eenige kinderen
alleen thuis. Het vierjarig zoontje van de
vrouw kwam eensklaps naar beneden de ka
mer binnenloopen, zeggende: „Moeder, kjjk
eens naar boven". Daar stond het kantoortje,
waar het ventje even tevoren met lucifers had
gespeeld, in brand. De moeder snelde naar bo
ven en wist een baby van enkele maanden, die
in een achter het kantoortje liggende kamer
sliep, in veiligheid te brengen, waarna zij met
ae andere kinderen het huis verliet. De ge
waarschuwde brandweer wist het vuur met
één straal te bedwingen. De bovenverdieping
brandde voor een groot deel uit. Het geheele
huis evenwel kreeg waterschade. Huis en in
boedel waren verzekerd.
1 pond 5 sh. betaald. De vellen worden naar de
Ver. Staten, Engeland en Frankrijk geëxpor
teerd en gebruikt voor de vervaardiging van
luxe-voorwerpen. De witte struisveeren, welke
vóór den oorlog 20 pond en meer per pond op
brachten, kunnen thans nauwelijks voor 2 sh.
per pond verkocht worcen. Er is thans practisch
geen uitvoer meer van.
JOHANNESBURG, 8 Mei (Reuter) Men
voorziet de geleidelijke verdwijning van den
struisvogel uit het Karroo-district van Zuid-
Afrika. De dalende belangstelling voor struis-
veeren en de goede prijs voor struisvogeivellen
hebben de boeren er toe gebracht hun vogels te
slachten. Volgens raming zijn de laatste der
jaren in de Karroo ruim een half millioen
struisvogels geslacht. Voor een vel wordt thans
TOKIO, 8 Mei (D.N.B.) De Japansche
minister van Buitenlandsche Zaken, Arita, heeft
verklaard, dat hij van de noodzakelijkheid van
verdere versterking van het anti-kominternpact
met het oog op de vroegere ervaringen van
Japan en den tegenwoordigen toestand over
tuigd is.
Een dergelijke verdere versterking was vol
gens Arita ook noodig om „van Japans eigen
standpunt uit" aan den internationalen toestand
het; hoofd te kunnen bieden.
Onze Romeinsche correspondent seinde d.d.
8 Mei:
De H. Vader heeft heden de Spaansche ko
lonie te Rome in audiëntie ontvangen. De
Spaansche kolonie bracht den H. Vader dank
voor zijn radiorede, uitgesproken op 16 April
JA
s VOOR HET GEHEELE LAND:
S iets warmer dan gisteren, gedeeltelijk be-
wolkt, droog weer, zwakke tot matige
Noordelijke tot Oostelijke tvind.
j§ ALGEMEENE VOORUITZICHTEN:
H aanhouden van het droge weer.
staande uit 130 miliioen menschen, waarbij men
nog kan voegen de tien millioen burgers van
Hongarije en de tien millioen van het Ita
liaansche koloniale rijk, tezamen dus 150 mil
lioen menschen. Met dit formidabele blok moe
ten de mogendheden, die het hebben uitgelokt,
rekening houden, zoowel in vredes- als in oor
logstijd. Weer staat men, schrijft Gayda, voor
een politiek van verdragen, maar de verant
woording hiervoor komt neer op Engeland en
Frankrijk, die er mede begonnen zijn.
De Engelsch-Fransche omsiilgelingspolitiek
wil het evenwicht der Ëuropeesche krachten
verbreken en een superioriteit vestigen tegen
Duitschland en Italië. De Italiaansch-Duitsche
alliantie herstelt dat evenwicht en verhoogt
tevens de waarschijnlijkheid van den vrede,
aangezien een initiatief voor een offensief hier
door wordt afgeschrikt. Voor alle in Milaan
bestudeerde vraagstukken en vooral voor de
netelige kwesties der Duitsche en Italiaansche
eischen is een handelwijze overeengekomen,
welke geïnspireerd wordt door een sterken wil
naar vrede en samenwerking. Daarom is behalve
de alliantie van Milaan, geen enkel nieuw uit
zonderlijk feit aangekondigd dat de rust in
Europa zou kunnen verstoren. Echter zouden
de verschillende verantwoordelijke regeeringen
zich sterk vergissen, wanneer zij die politieke
rust van Italië en Duitschland uitlegden als
een uitnoodiging om de vraagstukken, welke
een oplossing vereischen, in het archief te ber
gen, of als een aanmoediging tot provocaties.
Het Poo'sche regeeringsorgaan „Dobry Wiec-
zor" schrijft: Duitschland had het accoord met
Italië noodig om zich op een nieuw succes te
kunnen beroepen, gezien de vele nederlagen
welke het den laatsten tijd geleden heeft. Ber
lijn wilde den Duitschers bewijzen, dat men op
Italië kan rekenen. Het lijdt geen twijfel, dat
Italië geen oorlog wil en óm Danzig geen cata
strophe wil riskeeren. De socialistische „Dzien-
nik Lidove" ziet in het pact een poging tot in
timidatie en bedreiging jegens de wereld,
dus jegens Polen.
LONDEN, 8 Mei (Reuter). In het Lager
huis is de wet inzake de militaire opleiding
in tweede lezing zonder hoofdelijke stem
ming aangenomen, nadat het door de
labourpartij ingediende amendement met 387
tegen 145 stemmen was verworpen.
ROME, 8 Mei. (D.N.B.) Naar officieel verluidt,
is vandaag onder voorzitterschap van Mussolini
de opperste legerraad bijeengekomen. In deze
zitting, die werd bijgewoond door den Kroon
prins, de maarschalken Badoglio en Graziani,
den opperbevelhebber van het leger en chef van
den generalen staf generaal Pariani met zijn
stafofficieren alsmede de legerkorpscommandan
ten, heeft de duce verscheidene richtlijnen aan
gegeven.
WASHINGTON, 8 Mei. (Reuter) De Ameri-
xaansche minister van Handel, Hopkins, heeft
vandaag ten aanzien van de vooruitzichten van
het zakenleven verklaard, dat hij voor de rest
van het jaar een matige verbetering verwachtte.
GENÈVE, 6 Mei (Reuter). Het meerendeel der
Spaansche kunstschatten, welke na de verove
ring van Catalonië aan de zorg van den Vol
kenbond waren toevertrouwd, wordt weer in
gepakt en naar Spanje teruggezonden. Maan
dag werd de eerste partij via Irun verzonden.
Eenige schilderstukken en wandtapijten blijven
nog te Genève, om te worden tentoongesteld^
LONDEN, 8 Mei (Reuter). Tijdens het
vragenuurtje in het Britsche Lagerhuis heeft
de onderstaatssecretaris van Buitenland
sche Zaken, Butler, verklaard, dat het
vraagstuk van eenige verandering in den
status van Danzig in eerste instantie een
aangelegenheid van de direct betrokken
partijen is en dat die partijen overeen
stemming moeten bereiken omtrent de
methode.
Echter is herhaaldelijk uiteengezet, dat de
Eritsche regeering voorstandster is van rege
ling van internationale geschillen door middel
van vriendschappelijke onderhandelingen, arbi
trage of andere vreedzame middelen en dat zij
te allen tijde bereid is haar goede diensten te
verleenen op verzoek van een belanghebbende
partij. Indien wij een dergelijk verzoek zouden
krijgen, zouden wy hebben na te gaan, op wel
ke wijze wij onze bemiddeling het best zouden
kunnen verleenen.
De arbeidersafgevaaxdigde Johnston vroeg, of
de Britsche regeering bij het verleenen van
haar garantie aan de Poolsche regeering eenig
advies heeft gegeven omtrent de wenschelijk-
heid van onmiddellijke onderhandelingen met
Duitschland over een minnelijke schikking voor
den status van Danzig en redelijke verbindin
gen tusschen Duitschland en Oost-Pruisen.
Johnston vroeg verder, of de minister-president
met het oog op mogelijk oorlogsgevaar de
Poolsche regeering er van kon overtuigen, dat
de Britsche openbare meenirig tevreden gesteld
moet worden door het vertrouwen, dat ieder
redelijk voorstel voor een regeling gunstig ont
vangen zou worden.
Chamberlain antwoordde: „De afgevaardigde
heeft ongetwijfeld kennis genomen van de rede
van Beek, waaruit is gebleken, dat deze kwes
ties reeds door de regeeringen van Duitschland
en Polen besproken zijn, alvorens Engeland zijn
garantie gaf.
De Poolsche regeering beseft natuurlijk, dat
de Fritsche regeering een minnelijke schikking
zou toejuichen en ik heb geen reden om te
betwijfelen dat zjj zich bewust is van het be
lang der overweging, vervat in het tweede ge
deelte van deze vraag."
Toen Morgan vroeg, of Chamberlain bereid
is zyn bemiddeling aan te bieden voor het ge
val dat onderhandelingen mislukken, verwees
Chamberlain naar de verklaring van Butler.
Tenslotte verklaarde de minister dat de regee
ring voldaan is over den krachtigen en tegelijk
verzoenenden toon van de rede van Beek en
kennis heeft genomen van de daarin gedane
voorstellen.
Verder heeft Chamberlain verklaard, dat de
regeering den toestand bestudeert, die is ont
staan door de opzegging van het vlootverdrag
door Duitschland. De Duitsche regeering zal
een mededeeling worden gedaan. Duitschland,
aldus de premier, heeft de Britsche regeering
vóór de opzegging niet geraadpleegd.
Henderson stelde de vraag, of men kan aan
nemen, dat de Britsche regeering er naar streeft
den grootst mogelijken graad van samenwerking
met de Sovjet-Unie te verkrijgen door een
stelsel, dat gebaseerd is op wederkeerige ga
rantie en dat verzet tegen welke agressie ook
ten doel heeft. Chamberlain antwoordde, dat
het doel der regeering is tot de grootst moge
lijke samenwerking met Rusland te komen in
de politiek, die zij volgt.
Verder deelde de onderstaatssecretaris van
Binnenlandsche Zaken mede, dat thans meer
dan 100 aanslagen of pogingen tot aanslagen
zijn gepleegd, welke men toeschrijft aan het
lersche republikeinsche leger. Achtendertig per
sonen zjjn veroordeeld.
In de vuurwerkfabriek van de firma J. N.
Schuurmans aan den Harlinger Trekweg te
Leeuwarden is ten gevolge van zelfontbranding
van een z.g. Chineeschen koker brand ontstaan.
Een ontploffing ontstond, tengevolge waarvan
de ruiten der fabriek kapot sloegen en in
een minimum van tijd het gebouw in lichter
laaie stond.
Het uit vier man bestaande personeel, dat
in de afdeeling werkzaam was, waar de brand
ontstond, vluchtte onmiddellijk naar buiten.
Niemand van hen liep verwondingen op.
De brandweer, die spoedig verscheen, tastte
het vuur energiek aan en wist het op eenigen
afstand gelegen kruithuisje voor het vuur te
vrijwaren.
De schade wordt niet door verzekering gedekt.
ORLEANS, 8 Mei (Havas). Vandaag is te
Orleans het traditioneele défilé gehouden in
het kader der Jeanne d'Arc-feesten. Het werd
bijgewoond door den president der republiek en
den Apostolischen Nuntius, Mgr. Valeri. Een
militair défilé volgde.
Spanje treedt uit den Volkenbond.
Sir William Seeds heeft Molotof de
Britsche tegenvoorstellen aan Moskou
overhandigd.
Men verwacht de benoeming van een
gezant der Sovjet-Unie in Roemenië.
Ciano zal zich in Juni naar Berlijn be
geven om het militaire pact tusschen
Rome en Berlijn te onderteekenen.
Prins-regent Paul van Joego-Slavië voor
een bezoek aan Italië vertrokken.
Het Lagerhuis neemt de wet op den
dienstplicht aan.
De apostolische nuntius in Polen brengt
een bezoek aan minister Beek.
Vragen in het Lagerhuis over Engelands
houding in de Duitsch-Poolsche crisis.
Verklaring van Arita over de versterking
van het anti-kominternpact.
Het officieele programma van het bezoek
van Koningin Wilhelmina aan België.
Congres van den Katholieken metaalbe-
werkersbond te Utrecht.
Inkrimping van steunverleening en werk
verschaffing in verband met arbeidsmo-
gelijkheid in land- en tuinbouw.
Beurs van New-York: Stemming luste
loos; koersen brokkelden af, doch later
volgde herstel.
De „Catholic Times" publiceerde dezer dagen
het volgende:
Het zaligverklaringsproces van Margaretha
Sinclair, het Schotsche fabrieksmeisje, dat in de
Orde der Clarissen trad en in 1925 op 25-jarigen
leeftijd stierf, zal, naar men verwacht, binnen
kort definitief worden ingeleid voor de H. Con
gregatie der Riten.
Het comité voor de zaligverklaring is verleden
week te Edinburgh bijeen gekomen, onder voor
zitterschap van den aartsbisschop Z. H. Exc.
Mgr. MacDonald. Voorlezing werd oxn. gedaan
van de briefwisseling met den nieuwen postula-
tor van het zaligverklaringsproces, pater For-
tunatu Seipioni O.F.M. te Rome.
De vele verzoekschriften om de zaligverkla
ring te bespoedigen, die uit verschillende deelen
van de wereld werden ontvangen, zijn reeds bij
de H. Congregatie ingediend. Onder deze be
vindt zich ook een, afkomstig van het klooster
der zuster zelf, dat bijzonder belangrijk is.
Nu het proces zeer gunstig verloopt, heeft het
comité maatregelen getreffen voor verdere be
kendmaking van de voornaamste levensfeiten
en meest treffende bijzonderheden van de Die
naresse Gods. Van de reeds bestaande biogra
fieën zullen herdrukken verschijnen en er zullen
nieuwe brochures worden uitgegeven, waarin
nieuwe feiten zullen worden bekend gemaakt,
om de devotie tot Margaretha Sinclair onder de
geloovigen te verlevendigen.
IN) I-. I UUIUIIIIIIIIUUUDJJJ;;^;
Stand op Dinsdag 1 unr v.m. "64.9
Vorige stand 7648
