ST.WILLIBRORDUS De „Empress of Australia nadert Quebec Ui tjh&'1 Britsch protest te Tokio het finsche antwoord Grensincident in Mandsjoekwo Ontginningsgrens vastgesteld LOOPERS Het nieuws van heden MUSEUM RESTAURANT IDEAAL VOORJAARSVERBLIJF HOTEL HOF VAN HOI LAND Jaarbeurs-Restaurant AAN BERLIJN TEGENSPOED OP EEN K0NINGSRE1S BAGGERMOLEN „ADEN" OMGESLAGEN DUITSCHE TROEPEN BEWEGINGEN? REIS VAN PRESIDENT ROOSEVELT WZvSSENZvZU» MILITAIRE I\ HOTEL ATLANTA VEREENIGDE katholieke pers N.V NEDERL.VERZ.MV. ff CITY-HOTEL f2.50 WOENSDAG 17 MEI 1939 - AVONDBLAD CAFÉ-RESTAURANT Zalen voor Congressen en Partijen DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE KV. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 CATHARIJNESINGEL4ÖUTRECHT Het WeeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii SMii)hui Japansche troepenmacht uit de int. concessie van Koelangsoe teruggetrokken Een beleefde weigering m In verband met het bezoek van het Britsche Koningspaar aan Ottawa is het Parlementsgebouw versierd. Werklieden leggen de laatste hand aan de versiering Mist en ijsbergen zijn op het traject EngelandCanada vrijwel onvermijdelijk In den greep der zee- stroomingen m mm MH In de omgeving van Ede had Dinsdag de jaarlijksche wedstrijd plaats tusschen leerlingen der School voor Reserve-officie ren Bereden Artillerie te Ede en leerlingen 'ter School voor Reserve-officieren Cavalerie te Amersfoort. Een der deelnemers in actie Troepen uit Buiten-Mongolië op Mandsjoerijsch gebied Twee runners, afkomstig uit Maas sluis, om het leven gekomen Verdrag tusschen Nederland en Duitschland onderteekend Ter bezetting der westelijke versterkingswerken DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG 21792 Mgr. Lemaitre f Aartsbisschop van Carthago en primaat van Afrika DUITSCH VLIEGTUIG NAAR DUITSCHLAND TERUG GENERAAL SNIJDERS HAD RUSTIGEN NACHT Geen verandering in den toestand Wegens het Feest van O. H. Hemelvaart zal dit blad Donder dagavond en Vnjdagifiorgen niet verschijnen. DE DIRECTIE De mooiste sorieering is nu weder als aliijd in de beide magazijnen ZIET ONZE ETALAGES DIT NUMMER BESTAAT UIT TWAALF BLADZIJDEN Het „betere" adres in Alkmaar CENTRAAL HOTEL DER A.M.V.J., Heeft telefoon op alle kamers Bovenzaal Lunchdiner f 0.85 HOTEL SCHILLER - AMSTERDAM Logies met ontbijt 3 gulden p. p. LOGEERT U IN APELDOORN Logies m. onlb. f 2.50, pens. f 4 p. d. Hotel Duin Daal - Bloemendaal HOTEL „DE DUN O" HOTEL DE L'EUROPE - DOMBURG Hilversum Tel. 6113 TROMPENBERG'S PALACE HOTEL OOSTERBEEK HOTEL „DREYEROORD", Tel. 5046 HOTEL-CAFE-REST. „DJUMPOL" VERGADERZALEN Cl CI ID" LEIDSCHESTR. 67—71 1,ri_LlUrV AMSTERDAM LUNCH f 0.60 KOFFIETAFEL f 0.60 DINERS fl.— en f 1.50 BEZOEKT HET GEZEJfUGST CAFE- RESTAURANT VAN AMSTERDAM Koffie 15 ct. Bieren 20 ct. - Bitters 20 ct. NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT VERZEKERINGEN TOT EIK BEDRAG Vertegenwoordigers gevraagd VERWACHTING geldig van hedenavond tot morgenavond ongeveer 19 uur: VOOR HET GEHEELE LAND: zwaar bewolkt met opklaringen, plaatse- lijk enkele regenbuien, weinig verande- 5 ring in temperatuur, zwakke tot matige, M veranderlijke wind. ïon op 5.04 onder 20.49. Licht op 21.19. Waan op 4.11 onder 18.59. N.M. 19 Mei. 5} TOKIO, 17 Mei (Reuter). De secre taris der Britsche ambassade te Tokio heeft een formeel protest ingediend tegen de bezetting van Koelangsoe door de Japanners. In totaal liggen thans vier Britsche en twee Amerikaansche oorlogsbodems bij Amoy voor ahker, terwijl een Franschè torpedojager wordt Venvacht. Het Japansche Persbureau Domei meldt van Afticy, dat men er, door de nauwe samenwerking tbsschen de gelande Japansche troepen en de insulaire politie, in geslaagd is verscheidene ernstig verdachten te arresteeren. die zich ^huldig zouden hebben gemaakt aan de anti- 'apansche terreur op Dinsdag j.l. E>e Japansche troepen zijn daarom tot een Minimum teruggebracht, terwijl de troepen uit internationale nederzetting van Koelangsoe teruggetrokken. Admiraal Nobel, de opperbevelhebber van de Britsche vloot in de Chineesche wateren, Is Dinsdagmorgen aan boord van het vlag- Seschip Kent, vergezeld van een torpedo jager, bij Amoy aangekomen. E>e gemeenteraad der internationale conces- s'e Koelangsoe heeft, na een spoedvergadering, öe voorstellen van den Japanschen consul-gene ral voor een reorganisatie van den gemeente rad en een controle op de terroristische ele- renten tn de internationale concessie verwor pen. In het antwoord dat de gemeenteraad den ■Japanners zal voorleggen wordt met name 't Japansche verzoek voor de verkiezing van een Japanner als voorzitter van de hand gewezen. He kwestie van dé herziening van de landbepa- nhgen wil de gemeenteraad voorleggen aan het ^insulaire corps. De gemeenteraad zegt er geen "ezwaar tegen te hebben, dat de gemeentelijke Politie met de Japansche politie samenwerkt om °vertreders te arresteeren, zooals reeds in het °hderhavige geval is geschied. HERLIJN, 17 Mei (Havas) 't Finsche ant woord op het Duitsche voorstel strekkende tot "0 sluiting van tweezijdige niet-aanvalsverdra- is reeds te Berlijn aangekomen. Volgens welingelichte Finsche kringen zal dit antwoord in hoofdzaak analoog zijn aan die, welke vandaag door Zweden en Noor wegen zullen worden overhandigd. Het zou heerkomen op een beleefde weigering. Finland zou doen uitkomen, dat het een prikte onzijdigheid wenscht in acht te nemen. *Jet zou tot uitdrukking brengen het onder deze bbistandigheden niet noodig te achten een niet- ahvalspact te sluiten. n .v:-.-. ■MWawvCyihwii iV^fjwjli-ffCTQ Reuter's correspondent aan boord van de „Empress of Australia" meldt, dat het laatste deel van de reis van het koninklijke schip tot een waren triomftocht is ge worden. Tijdens de vaart ever de St. Laurens- rivier werd het schip verwelkomd door Canadeesche schepen, die de sirenes lieten klinken en het vlaggesaluut brachten. Dins dagavond boden de oevers van den stroom een schilderachtigen aanblik, aangezien honderden vuren ter eere van de vorstelijke bezoekers waren ontstoken. De Engelsche Koning heeft kapitein Meikle, den gezagvoerder van de „Empress of Austra lia", gisteren de versierselen overhandigd van commandeur in de Royal Victorian Order. De Aartsbisschop van Quebec, Kardinaal Vil- leneuve, heeft ter gelegenheid van het Engel sche Koningsbezoek aan Canada een herderlijk schrijven uitgevaardigd, waarin de aandacht der geloovigen wordt gevestigd op hun plichten jegens de souvereinen. Op Zondag 14 Mei werd in alle kerken het „Domine salvam fac regem" gezongen en het gebed „Pro Rege" gebeden. Bij het voorbijgaan van de koninklijke boot zullen de klokken van de kerken aan de oevers van de St. Laurensrivier geluid worden. Naar aanleiding van de vele moeilijkheden, die de „Empress of Australia" op de reis naar Canada heeft ondervonden, schrijft men ons van deskundige zijde: De reis van het Engelsche Koningspaar naar Canada is niet bijster voorspoedig geweest. Twee dagen te laat komen zij te Quebec aan. Dat is zoowel voor de Canadeezen als voor het Britsche Koningspaar bijzonder onprettig, omdat de fees telijkheden in de war loopen, maar anderzijds V is het toch wel leerzaam ook. Want door deze vertraging kan ieder zich overtuigen, dat een tocht over zee nog altijd iets ingewikkelder is dan een spoorreis. De schepen worden steeds grooter en luxueu zer; de snelheid houdt gelijken tred met de verbétering der reddingsmiddelen; de middelen van communicatie (radio) en navigatie worden steeds volmaakter en desondanks heeft men op iedere zeereis nederig af te wachten, of de ele menten al dan niet hunne medewerking willen verleenen. Zelfs op zoo'n schip, waar het béste van het beste, onder leiding van de bekw&am- sten der bekwamen is bijeengebracht, kan de ongunst der elementen nog een tegenslag van ettelijke dagen veroorzaken. Wat dat aangaat zijn boeren- en zeelieden gelijkelijk afhankelijk van den zegen van O. L. Heer. Desondanks kan de deskundige beschou wer toch niets anders zegen, dan dat de organisatie van deze koningsreis het een en ander te wenschen heeft overgelaten. En dat in het bijzonder, omdat het traject Engeland —Canada in dit jaargetijde een riskant tra ject mag worden genoemd. Niet zoozeer in de opvatting van gevaarlijk, doch wel in zoodanigen zin, dat heel wat tegen slag kon worden verwacht. Mist en ijsbergen zijn hier vrijwel even zeker als dood en belasting, beide omstandigheden dwingen tot vaartminde- ren, beide omstandigheden samen tot stoppen of vrijwel stoppen en op den duur van den over tocht kan dat, als het een beetje tegen «ife, ge weldig veel invloed hebben. T "V f Vandaar ook het antwoord van Nederlandsche zeelieden, als de passagiers daaromtrent infor- meeren: „Ik bemoei me nooit met de politiek." Die mist en die ijsbergen dan hebben natuur lijk een oorzaak en dan hebben beide ook de zelfde oorzaak: de zeestroomingen. Constante winden als de moessons en de passaten veroor zaken op den duur zeestroomingen en zoo waait er in het Zuidelijk deel van den Noordelijken Atlantischen Oceaan een Noord-Oost-passaat. D.w.z. een wind, die continu uit het N.O. waait en zoodoende een stroom in ongeveer Weste lijke richting veroorzaakt. Deze stroom botst tegen de Amerikaansche kust, maar dat water is eenmaal in beweging en zoo zwenkt deze stroom rechts af, naar het Noorden. Hij slingert zich door de Caraibische zee en door de Antil len, waardoor deze stroom daar in Floriada- stroom en Antillenstroom wordt onderverdeeld, doch omdat dit water nog steeds niet tot rust is gekomen en van achteren door nieuwe water massa's wordt opgeperst, schiet het opnieuw den Atlantischen Oceaan in. Die stroom verspreidt zich waaiervormig over den Oceaan en is dan de bekende, warme Golfstroom geworden. Deze stroom is soms zoo scherp begrensd, dat men soms kan aanwijzen, dat het achter schip zich nog in den Golfstroom bevindt en het voorschip dezen reeds heeft verlaten, wat te constateeren valt aan de kleur van het water. Het warme water schijnt namelijk blauw, het koude groenig en het temperatuurverschil is van dien aard, dat men binnen het kwartier een verschil van 10 graden Celsius meet. D.w.z. m het water! Alsof dat nog niet erg genoeg was, komt langs de kust van Canada, uit de Davisstraat, de koude Davisstroom, meer zuidelijk Labradorstroom ge noemd. Die koude stroom botst tegen den war men golfstroom en men ziet het aankomen: de koude lucht van boven het koude water schiet in de warme lucht boven het warme water, die dus veel waterdamp bevat en daar is de mist: Potdik! Matige vaart dit is volgens de recht spraak een vaart waarbij aanvaring kan worden voorkomen en toeteren met de stoomfluit. Volgens onzen persoonlijken smaak na plensre- gen 't onaangenaamste weer dat kan voorkomen; daarbij vergeleken is een typhoon nog een genot. Volgens onzen persoonlijken smaak na plensre- gen 't onaangenaamste weer dat kan voorkomen; daarbij vergeleken is een typhoon nog etaoietao Nu is 't met dezen mist een soort loterij: de een boft en de ander, zooals de Empress, krijgt den volle klap. Daar is inderdaad van tevoren geen peil op te trekken, mar wat de mist hier dubbel gevaarlijk maakt, is de aanwezigheid van ijsbergen. Met het naderen van den zomer brokkelen de Groenlandsche gletschers, die tot ver in zee reiken, af, Dat zijn ontzaglijke mop pen, die in één keer afknappen en als ijsberg met den Labrodorstroom Zuidwaarts dobberen. En ter illustratie van het gevaar v.an deze din gen volgt hier een kort lijstje: 1854 s.s. City of Glasgow, op 17 Maart met 480 personen uit Liverpool vertrokken, nooit aange komen, laatste bericht per flesschenpost; 1857 s.s. Tempest, 111 opvarenden, drie over levenden; 1868 s.s. United Kingdom, 168 opvarenden, 7 overlevenden; 1870 s.s. City of Boston, 302 opvarenden, 65 verdronken; 1881 s.s. City of Liverpool, 271 opvarenden, nooit aangekomen, laatste bericht, in sloep met gestorven passagiers, sprak van ijsberg; 1889 s.s. Erin, 71 opvarenden, 43 verdronken; 1893 s.s. Naronic, 12 dooden; 1899 s.s. City of Rome, 404 opvarenden, 205 dooden; dan volgt een pauze, waarin de botsingen vrij goed afliepen en daarop volgt de climax: 1912 15 April, s.s. Titanic, 705 geredden, 1635 dooden. Na deze ramp is de ijswacht in het leven ge roepen, waaraan alle landen die langs dit traject varen ook Nederland pondpondsgewijze be talen. Dank zij deze bewaking en de voortdurend verbeterde radioberichten zijn de ernstige onge lukken sindsdien voorbij, doch tevens begrijpt men dat iedere kapitein in deze contreien met de uiterste behoedzaamheid navigeert. En dus met mist niet het minste risico aanvaardt. Een andere vraag is het nu, of deze vertra ging, die het heele feest in de war stuurt, te voorkomen was geweest. Dat had men inderdaad kunnen vermijden, als men bereid was geweest, afdoende maatregelen te nemen en de onver mijdelijke kosten had willen betalen. De eenige oplossing was dan geweest, een flink stuk Zui delijker aan te houden, om dan langs de Ame rikaansche kust weer Noordwaarts te stoomen, waarbij men ten overvloede nog wat uurtjes voói storm en soortgelijke inconveniënten had moeten reserveeren. Men zou dan meer mijlen en meer kosten heb ben gemaakt, maar dan had men ook zekerheid gehad. Men had dan zelfs de groote kans ge- loopen, het laatste gedeelte zeer langzaam te moeten varen, om niet te vroeg te komen, maar by zulke gelegenheden mag men geen risico aan vaarden. Wij weten niet welke overwegingen er toe heb ben geleid, om Hunne Britsche Majesteiten een gewone dienstroosterreis van een mailschip e laten meemaken. Zij kunnen zóó doorslaggevend zijn geweest, dat een andere reisgelegenheid niet wel mogelijk was. TOKIO, 17 Mei (Domei). Naar is be kend geworden, zyn op 14 Mei ongeveer 1000 man troepen uit Buiten-Mongolië de rivier Khalka overgetrokken. Deze rivier vormt de grens tusschen Mandsjoekwo en Buiten- Mongolië. De troepen deden een inval in Mandsjoekwo, waar zij bij Nomonhan, ten Oosten van het Boeirnor-meer stellingen inrichtten. Zij werden echter door de gecombineerde strijdkrachten van Japan en Mandsjoekwo in den nacht terug gedrongen, waarbij zij, naar het schijnt, zware verliezen leden. Volgens eeri ontvangen bericht staan de troe pen thans weer aan beide zijden van de grens rivier tegenover elkaar. Greb Khenen op den Grebbeberg De baggermolen „Aden" van de Holland- schc Aannemings-Maatschappij, welke tezamen met een bak gesleept werd door de sleepboot „Oostzee" van L. Smit en Co.'s Internationalen sleepdienst van Leith naar Rotterdam, is vannacht tijdens storm weer omgeslagen. Aan boord van den baggermolen bevonden zich twee runners, A. Marcus en L. de Vos, beiden afkomstig uit Maassluis. De „Oostzee", die onder commando staat van kapitein Kalk man, heeft den geheelen morgen naar de bei de runners gezocht, doch zonder resultaat. Aangenomen moet dus worden, dat de beide mannen om het leven zijn gekomen. De regeeringspersdienst meldt: Heden heeft op het departement van Waterstaat de onderteekening plaats gehad van het verdrag tusschen Nederland en Duitschland, houdende vaststelling van een ontginningsgrens voor de aan beide zyden van de grens langs de Worm gelegen steen kolenmijnen. BRUSSEL, 17 Mei (Havas) Het Belgische blad Le Soir publiceert een bericht uit Ver- viers, waarin melding wordt gemaakt van be langrijke troepenbewegingen, die zich hebben voorgedaan in het gebied ten Oosten van de Belgische grens, met het doel de geheele grens- linie te bezetten. Men verzekert, dat het contin gent belangrijk is en bestaat uit gemotoriseerde eenheden. Deze beweging wordt voltrokken in het gebied tusschen Aken en Montjoie. Het blad voegt hieraan toe, dat Hitier „besloten zou hebben de grensversterkingen te doen bezetten, nu zij gereed zijn". Het blad verzekert, dat deze berichten bevestigd zijn. Welingelichte kringen te Berlijn geven de verzekering, dat zich geen abnormale troe penbewegingen hebben voorgedaan aan de Duitsche Westelijke grens en dat de ver sterkte werken door technici konden worden bezet zonder dat er reden is, daaruit bij zondere gevolgtrekkingen te maken. Rijkskanselier Hitier zette vandaag zijn in spectiereis langs de Siegfriedlinie voort in het Saargebied en den Palts. WASHINGTON, 17 Mei (Havas). Presi dent Roosevelt heeft het voornemen om streeks 15 Juni een reis door verschillende staten der unie te maken, die hem tot aan de kust van den Stillen Oceaan zal voeren. Op deze reis zal hij verschillende redevoerin gen uitspreken, die de openbare meening opnel- dering omtrent zijn binnen- en buitenlandsche politiek zullen moeten geven. Hoewel deze voorgenomen reis afhankehjk is van den loop der gebeurtenissen, is men op het Witte Huis van meening, dat, behoudens onvoor ziene omstandigheden, de president zich daarbij tevens van de openbare meening des lands op de hoogte zal kunnen stellen. Gezien het feit. dat het Congres geen beslissing heeft kunnen nemen omtrent wijziging der neutraliteitswet ondanks "de gedurende meer dan vier maanden gehouden debatten, meent men op het Witte Huis verder, dat de reis den president tevens in staat zal stellen de openbare meening te wijzen op het belang, dat er gelegen is in een wijziging eener onvolkomen wetgeving, die niet in over eenstemming is met den tegenwoordigen toe stand, zooals hij ook in zijn boodschap van Ja nuari j.l. aan het Congres tot uitdrukking heeft doen komen. Bovendien zou de president, die ervan over tuigd blijft, dat de binnenlandsche problemen van Amerika voortaan geheel overheerscht wor den door den internationalen toestand, het voor nemen hebben op voorzichtige doch afdoende wüze het in zijn boodschap aan Hitler van 15 April geschetste programma tot uitvoering te brengen. Diplomatieke kringen in Washington zijn van meening, zonder dat zij de waarde van de thans ingetreden ontspanning overschatten, dan wel de mogelijkheid van een „verrassing" van de zijde der dictatoren uitschakelen dat de algemeene toestand zich langzaam ontwikkelt in een richting, die de in de boodschap van den president vervatte voorstellen en in het bijzon der die inzake de oplossing van economische kwesties, zal minder onaanvaardbaar doen zijn voor één of zelfs voor beide der deelgendo- ten van de as. Intusschen ziet de regeering der Vereenigde Staten, die zich rekenschap geeft van den onaangenamen indruk, dien de traagheid der debatten in het Congres heeft gemaakt, de noodzakelijkheid in van het doen eener nieuwe poging door het rechtstreeks raadplegen der Amerikaansche openbare meening en het aan deze geven van opheldering. t TUNIS, 17 Mei (Havas) Mgr. Lemaitre, de aartsbisschop van Carthago en primaat van Afrika, is gisterenavond om half negen op 75-jarigen leeftijd te Tunis overleden. Het Duitsche militaire vliegtuig, dat Maan dag in een. roggeveld onder Renkum ten gevolge van benzinegebrek moest dalen, is vanochtend, na het innemen van benzine, met toestemming der militaire autoriteiten opgestegen en naar Duitschland teruggekeerd. In den toestand van generaal Snijders is se dert gisteren geen verandering gekomen. De pa tiënt heeft een rustigen nacht gehad. JANSWEG 17- KRUISSTR.22 I1 /=V lFEE T"v^ die kiesgerechtigd zijn kunnen thans bij volmacht voor den gemeenteraad stemmen Zij moeten zich DIRECT in hun gar nizoen bij den hiervoor aangewezen officier melden en een formulier invullen. Verdere inlichtingen bij: J. J. Brinkman. Anegang 19; W. van Beek, Schoterbosch- straat 18, te Haarlem; A. J. Lips, Burgem. Sandbergstraat 32. DRINGEND VERZOEK dit aan Uw in dienst zynde familieleden te willen medecfeelen De „Empress of Australia" is op den St. Laurens voor anker gegaan. Londen protesteert te Tokio wegens de bezetting van Koelangsoe. Baggermolen „Aden" tijdens stormweer omgeslagen; twee runners verdronken. Auto bij Hom tegen een boom gereden; bestuurder dood in zijn wagen aange troffen. ALKMAAR '-est. Paviljoen ..Kinhelm Stationsweg 60 E - Telefoon 2524 Grote open- en overdekte terrassen Speciale condities voor gezelschappen Vele referenties beschikbaar Vraagt often* LOGEER te Amsterdam in het het eentge hotel met eigen overdekt zwembad Gratis toegankelijk voor hotelgasten ƒ3.50 per dag - mcluslet ontbijt Rembrandtsplein ing Utrechtschestraat - A'dam WETERINGSCHANS 83 t/o RIJKSMUSEUM Per kaart 5 stuks 10 korting DINEK Soep of Voorgerecht - Keuze uit 10 schotels •OS Nagerecht of Eruit in t Café en Restaurant lste Etage IN KENNEMERLAND DOORWERTH TEL. (Oosterbeek): 5596 DE AZADéA-MOLLISALLéE STAAT IN VOLLE BLOEI Week-Endprijs 12.50 LIFT UW THUIS Tel. 1. Dag en nachtverb. Str. koud en warm water op alle kamers Badkamers. Voor- en na-seizoen v.a. f4.- Hoofdseiz. v.a. f 5.- A.. MEYER, Eig. Cuisinier NIEUW RESTAURANT NIEUW INGERICHT CAFé GROOTE ZALEN HILVERSUM Telefoon 7943 (2 lijnen) Door zyn nooge ligging aangenaam verbluf *n alle jaargetijden. Voor Langer verblijf speciale arrangementen. Prettig familie-hotel. Centr. verw. K. en w. str. w. op alle kamers, groote tuin. Bekende keuken. PINKSTERWEEK-END f 12 en f 14 per persoon v/h de Koet WEEK-END 9.AMERICAN BAR O U D-L O O S D R E C H T - TEL. 255 Heinekens Bieren Aanbev H. OVERHAGEN UTRECHT TEL. 13827 (bladzijde J

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1939 | | pagina 1