ïormaI?4tura
KOOT'S
KLEINE
VLEUGELS
SCHOONMAKEN
N.V. „CEMSTO"
EEN KARPET
v. llnivenboden
7\OAnine&eti's ifcAaen&oftctel
Het offer van de Pink§terkaars
Bekoorlijk
Pinkstergebruik
KRUISWEG 42
PIANOHANDEL
SCHOMMELS
RINGEN
H. v. d. VLEItK Zn.
BpSïiijB
ZEILMAKERIJ
JAC. VAN DE NOORD
JAC. VAN DE NOORD
UIT TE KIEZEN IS NIET MOEILIJK
ivrrrtriv/r geen risico
FRANS P. VAN RUMPT
PINKSTERENZOMERSCHOENEN
Trommelend Scltoeiiliaiidel
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Zijlweg 57 - Telef. 11036
Haarlem
SCHOUTEN DE JONG
UW KEUZE OM EEN MOTORRIJWIEL
iN Ui Ui iVl ZEKERHEID
ZIJLSTRAAT 5 b/d BRUG, TELEF. 13554
MÉ
Giebels' ijzerhandel
CONCENTREER
Vrome en indruk
wekkende pelgrimage in
Neder-Beieren
J
Pinkster-zang
„Van Pinkster vieren, komt
bruiloft vieren"
HAARLEM
Kruisstraat U
- TeL 11491
SPECIAALZAAK
HAARLEM
r A. BLOEMENDAL ONTWERPER DER,F N SCHOENEN
in groote sorteering, in
verschillende houtsoorten
Lage prijzen
Ook in huur of in huurkoop
Warmoesstr. 21 - Tel. 10845
Spaarne 60, Tel. 16084, Haarlem
Spaarnwouderstraat 105 - Tel. 13127 - Haarlem
VAN ONDER TOT BOVEN
VAN BINNEN EN BUITEN
NASSAULAAN 3032
ELECTRISCHE ZONNEKLOKKEN - JUNCHANS
KLOKKEN - ENCELSCHE TAFELKLOKKEN
Alléénverkoop ZENTRA-HORLOGES
SPECIALE REPARATIE-INRICHTING
koopen naar Uw wensch, bijpassend in Uwe omgeving
Een
groote sorteering
tegen billijken prijs
Ged. Oude Gracht 7
op het krachtigste
reclame-middel
COURANTENRECLAME
Aparte dessins - Verkoop met garantie
Groote keuze en lage prijzen, vindt U bij
WONINGINRICHTING
GED. OUDE GHACHT 10«—110 TEL. 17165
GEN. CRONJéSTRAAT 58
TELEFOON 15460
GROOTE HOUTSTR. 157
In Belg*e
De Pinksteros
W atervogel-zingetl
De JPinksterlurnH
SPECIAALSC HOC I SE L
VOOR NORMALE VOETEN,
BREEDE VOETEN, SMALLE VOETEN,
PIJNLIJKEN KNOK. bQO&E EN LAGE WREEf
■ENCEL V*I) LI86EN
UW TEENEN IN OC
FORMA NATURA SCHOENEN
LEEST 14-16 22-77
Art. 958 Zwart f 6.25
Art. 958 Bruin f 6.50
Art. 958 Gekleurd f 7.—
NARIJ HÉT STATION
/mSA FABRIKANT!!* J. MANNAERTS IIIBUBG
Alleen vakwerk
ED
Wij MAKEN en REPAREEREN voor U:
BOOTZEILEN - DEKZEILEN - WAGEN-
ZEILEN - WASCHZAKKEN - BAGAGE-
FIETS- en COURANTENTASSCHEN, enz.
Ziet D.K.W. in de verkoop-statistieken! Tel ze op den weg.
Het is beroerd voor de anderen, maar D.K.W. is BETER.
Het nieuwe NZ.-model 350 is verlaagd tot 495.
B.M.W. vanaf 535.—. PANTHER vanaf 395.—.
Hoofdagent voor alle modellen D.K.W.-motorrijwielen; sub
agent D.K.W.-automobielen
Vraagt prijscourant of betalingscondities
R.T. 42.contant - 15 termijnen van 15.74
HAARLEM - TELEF. 11363
HOOG IN KWALITEIT - LAAG IN PRIJS
Opgericht 1888
MIDZA-BONNEN
1 CT^j |f. 11] 11
vindt V bg ons
t/o Postkantoor - Haarlem
Telefoon 11304
(over Proveniershuis)
TELEFOON 21819
Onze schilferende collectie ZOMERSCHOENEN overtref! dit
jaar elke verwachting. De prachtig geslaagde kleurencom
binaties zijn een lust voor hei oog. De pasvorm een genot
voor Uw voelen. Reeds voor weinig geld brengen wij een
leuk vlot DAMESSCHOENTJE 1.95, 2.50, 2.95, 3.50, 3.95
HEERENSCHOENEN Zwart en Bruin 2.45, 2.95, 3.50, 3.95
KINDERSCHOENEN in groote verscheidenheid vanaf 99 el.
SANDALENvanaf 39 el.
WU VERWACHTEN U BESLIST!
De Pinkstergebruiken zijn al even talrijk
als de plaatsen en streken, waar zij voor
komen. Vinden wij in ons land verschillen
de godsdienstige en folkloristische gebrui
ken, in het buitenland treft men er
eveneens talrijke aan. Een vroom gebruik,
dat uit lang voorbije eeuwen dateert is wel
het offer van de „Pinksterkaars" en de
daaraan voorafgaande processie, welke de
bevolking van de kleine parochie Holzkir-
chen op Pinksterzondag aan Onze Lieve
Wrouw op den Bogenberg brengt.
Holzkirchen is gelegen in de bosch- en heu-
velrijke streek tusschen Donau en Inn, niet ver'
van Pilshofen en Ostenburg in Neder-Beieren.
Volgens de overlevering dreigden in 't jaar
1492 ontzaglijke zwermen schorskevertjes de
mooie bosschen van de bewoners van Holzkir
chen te vernietigen, terwijl gure regenvlagen
hun oogstvelden platsloegen. In dezen grooten
nood besloten de vrome bewoners telkenjare
met Pinksteren ter pelgrimage te trekken naar
den tot ver in den omtrek beroemden Bogen
berg bij Straubing. En dat deze pelgrimstocht
geen kleinigheid is, moge blijken uit het feit,
dat de tocht niet op één dag kan worden af
gelegd, daar de af te leggen weg niet minder
dan twaalf uur gaans Is. Zaterdags vóór Pink
steren, in de vroege morgenschemering scha
ren de pelgrims zich in een processie achter
een reusachtige kaars, de zoogenaamde Pink
sterkaars. Deze kaars vervaardigen de bewo
ners zelf en ze is begrijpelijk niet geheel van
was gemaakt. Zij is een ongeveer dertien me
ter lange paal. Deze wordt keurig recht en
vlak geschaafd en versierd met groen enbloed-
roode strengen. Deze kaars, die dan een ge
wicht heeft van vaak niet minder dan vijftig
kilogram, wordt in deze processie medegedra
gen. Overal wordt dit „kruis" van Holzkirchen
met vreugde begroet en in alle parochies, waar
door de stoet trekt, beieren feestelijk de klok
ken. De menschen van het land en uit de dorp
jes haasten zich uit hun huizen en laten hun
werk m den steek om deze zeldzame erfenis
uit den tijd hunner voorouders en de haar ver
gezellende pelgrims te bewonderen. Vurig bid
dend trékken de pelgrims naar hun verafgele
gen genade-oord van Maria op den Bogenberg.
De lange tocht gaat over Pilshofen, waar de
pelgrims op den linker oever van den Donau
langs de woudhellingen van het gebergte,
stroomafwaarts trekken via de schilderachtige
plaatsjes Hofkirchen, Neszlbach, Plintsbach en
het bijna eindelooze Wlnzer. Dan wijken de ber
gen terug, de uitgestrekte Nederalteicher-
vlakte opent zich en als een reus verheft zich
op den achtergrond het blauwe hooggebergte
van Deggendorf.
In het kloosteroord Niederalteich aangeko
men, bezoeken de pelgrims den dom, die feeste
lijk is versierd voor de komende feestdagen. De
abt, gekleed in vol ornaat met mijter en staf,
begeeft zich in processie en vergezeld van vele
monniken naar de basiliek, waar de vespers het
Hoogfeest van Pinksteren openen. Intusschen
hebben de pelgrims van Holzkirchen hun im
mense kaars in den tuin van de klooster-brou
werij opgesteld, waar deze zich in de bewonde
ring van de kerkgangers mag verheugen.
De dag is inmiddels een eind heen en wan
neer de avond valt arriveert de biddende stoet
van pelgrims te Deggendorf, waar in de duis
tere middeleeuwsche grafkerk de Holzkirchner
kaars voor den komenden nacht een veilig
plaatsje krijgt.
Na deze korte plechtigheid duurt het niet
Komt, komt, o drie maal Heiige
Geest!
Gebenêdijt ons Pinkster-feest!
Komt, tortel-duif van 's Hemels dak,
En brengt ons den olijven-tak!
Vertrooster, brengt ons Christi vree,
En neemt in onze herten steê!
Geest Gods, maakt onzen geest gewis,
Dat God ons aller Vader is.
O vinger Gods, dit stenen hert
Vermorzelt, dat het weker werdt
En Christi wet, die eeuwig blijft,
In ons gemoed en zinnen schrijft!
O die gij onbegrijpelijk zijt!
Ons hert tot uwen tempel wijdt,
En ons inwendigheid herschept,
Die lust bij ons te wonen hebt.
Komt, Godlijk vieren steekt
voortaan
Ons koude ziel met ijver aan.
Komt, heilig vier! verteert, verslindt
Al wat in ons nog 't vlees bemint.
Gij, wind des Heren! voert
doch meê
Ons zielenschip in 's werelds zee:
Opdat wij, vrij van schipbreuk, dan
Landen in 't Hemels Canaan.
JOOST VAN DEN VONDEL
Stoere mannenhanden torsen de reusachtige Pinksterkaars den Bogenberg op
lang meer of de vermoeide pelgrims zoeken hun
nachtlogies op om een welverdiende rust te ge
nieten.
Den volgenden dag, den eersten Pinksterdag,
onder het feestelijk beieren van de klokken,
hervatten de pelgrims hun tocht, na eerst een
H. Mis in de grafkerk te hebben bijgewoond.
Tegen den middag arriveert de stoet aan den
voet van den Bogenberg. Stoere jongensarmen
nemen hier de kaars van de schouders van de
mannen over en dragen haar rechtstandig te
gen den berg op. Steeds weer zijn het andere
stevige boerenhanden, de mouwen opgestroopt,
die de kaars omvatten, want de last is zwaar
en de weg lang en moeilijk begaanbaar. De
menschen verdringen zich om de kaars en wij
ken terug, wannéér de kaars zich iets meer
buigt onder den last van haar gewicht.
Op de eenzame hoogte staat de Gothi-
sche genadekerk, eenmaal beroemd in ge
heel Beieren. De stoet is intusschen kleu
riger en levendiger geworden. Bewoners
van het stadje Bogen hebben zich met
bruidjes in het wit en meisjes in histori
sche kleederdracht, met bloemen en fleuri
ge vaandels getooid achter de Holzkirch-
ners geschaard. Kopermuziek en gezang
wisselen 't gebed van de pelgrims af. Zoo
stijgt de lange, biddende stoet langzaam
voorwaarts tot eindelijk de kaars in den
ingang van de Mariakerk op het platform
van den berg verdwijnt.
Een moeilijke en zware tocht, vooral voor
hen, die de reusachtige kaars hebben getorst,
is achter den rug. Nu prijkt de Holzkirchner
Pinksterkaars voor he- altaar, waarop zich
het genade-beeld van de Moeder Gods ver
heft. De feestelijke vespers vormen de bekro
ning en tegelijk het slot van dezen indrukwek-
kenden pelgrimstocht van het geloovige boe
renvolk naar Onze Lieve Vrouw van Bogen.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Een bekoorlijk Pinkstergebruik bestaat in het
Schwarzwald op het kruispunt van Elz en Kinzig.
Het geheele jaar door staat daar eenzaam en
verlaten de herberg „Zum Rössle". Maax op
Pinkster heerscht daar op de anders zoo ver
laten plek een ongekende levendigheid en drukte.
Dan wordt er gelachen en gezongen en de lucht
ls vervuld van klokkengelui en bellengeschai,
Van alle kanten komen dan de menschen daar
bijeen, waar op de grasvelden van de „Zum
Rössle" een drukke handel wordt gedreven in
de koeklokken en klokjes. Voor de herders en
herderinnetjes is het van groot belang, welk
geluid door de klokken wordt voortgebracht,
daar zij het geheele jaar door er naar moeten
luisteren. Deze „schellenmarkt" wordt besloten
Voordat de paal versierd en met was bestreken wordt, wordt ze eerst netjes
rond geschaafd
Ze worden toch maar door de enkeling
gedragen, de cyclamenkleurige hoeden-
voiles, die, om de kin gestrikt, als een
fragiele, schuimige massa het gezicht
omhullen
met een vroolijk feest, waaraan iedere koop®1
en verkooper deel neemt.
De ongehuwde meisjes uit Ecausinnes in BeMP®
houden er ai een zeer merkwaardige tradb'®
op na. Ieder jaar op den tweeden Pinksterdag
richten zij in de open lucht een groot gastin»*^
aan, waarop de ongehuwde jongemannen
den wijden omtrek worden uitgenoodigd. E®
groot aantal huwelijksaanzoeken is het reslJJ*
taat van deze unieke gewoonte. Voor het
luchtdiner ls ieder jaar zeer veel belangstelling
zoowel van de zijde der Jongens als van
der meisjes. Het oude gezegde, dat men op sor»
mige plaatsen hoort: „Van Pinkster vieren koin
bruiloft vieren", is hierdoor gemakkelijk te vei
klaren.
In vele kleine plaatsen in Oost-Duitschl»1^
bestaat de gewoonte om met Pinksteren ee£,
op te smukken met linten, banden en MeitaKJ
Deze „Pinksteros" wordt door de straten roe
gevoerd en kondigt zich reeds van verre
door de vele belletjes, die om den hals van
dier hangen. De hoorns van den os moeten vt
sierd zijn met goud- en zilverpapier. Bovenij
het spitse einde van de hoorns prikken de boer
een appel of een krootje. et
In Thueringen viert men met Pinkster
z.g. Bronnenfeest. De bron is altijd beschou
geworden als de oorsprong van alles wat ie®
Op Pinksteren worden in Thueringen vele
deren ten doop gehouden. In vele Westl'aaisc
streken trekken de Heden in den vroegen
sterzondag naar een der woudbronnen om
gezegend water te halen. Vroeger koos meDter.
dien Zondag een Pinksterbruidegom of pink® rd
koning, die tegen den avond met water w
begoten of onder water geduwd.
In het gebied van Rachel, Lusen en Drcis®^
trekt in den nacht tusschen de beide Pim<3 tg
dagen de „watervogel" rond. Een groep s veji
mannen trekt zingend door de streek en
gaart daarbij eieren, welke hun door de be oe»
king worden aangeboden. De zangers zingen
„Watervogellied" waarin de goede en k
deugden van de betreffende burgers worden
genoemd. De zangers dragen waterdichte k
ding want zij worden steeds eerst vergast
een emmer water, alvorens de dorpelingen
gaven geven. Hetzelfde tooneel speelt zich
elk huis af en tegen den morgen hebben
jongens de manden vol eieren en ook een 1
drinkgeld in het bezit, dat natuurlijk nog
zelfden dag schoon wordt opgemaakt.
JU
In enkele kleine dorpjes langs den
Duitechland is het Pinksterfeest voor vele 1
mannen een uitgezochte gelegenheid 0Bllefde
meisje, dat hun hart gestolen heeft, hun u
te verklaren.
Zij gaan daarby als volgt te werk: OP
Zaterdag voor Pinksteren vervaardigen Z)J
zonderling geschenk, dat bestaat uit een
pop, opgesierd met meibloempjes. De pop 'Leg
men „Pinksterlummel". Op den eersten
sterdag wordt deze pop naar de aangeö ^g0
gebracht, welk transport vaak heel vroeg 1
morgen geschiedt. Het meisje, dat dikwiVs
geheel onkundig is van de plannen v3iIicilt)e$
uitverkorene, wacht hem op en schuift 10o«
het raam open, waarna de pop even geruis®
naar binnen glijdt. eed
Meestal bevindt zich aan de pop nye{de
versje of briefje, waarin de jongeman zUa op
aan het meisje verklaart. Gaat het m
de attentie van den jongen man in, z<j*Leede
spoedig, en niet zelden reeds op den tw
Pinksterdag, het verlovingsfeest.
