VENI CREATOR
SPIRITUS
Bureaux voor redactie en administratie:
Molotof ontvangt
de voorstellen
Het standpunt van
Turkije
Het
nieuws van'
heden
PINKSTEREN
GRAAF GRANDI HEEFT
HET VERBRUID
EEN UITEENZETTING VAN
BONNET
FOTO-KINO-VOS
HET PRINSELIJK GEZIN
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
iAfconnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
13.25. Bij onze Agenten 27lA ct. per week,
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
ZONDAG 28 MEI 1939 - OCHTENDBLAD
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21809
De Kerk viert het hoogfeest van
Pinksteren, het feest van den H.
Geest, van Zijn kracht en Zijn gaven.
De H. Geest wordt bij uitstek de Schepper
genoemd, en tegelijk de Wetgever. Het
sacrament, waarin de gaven van den H.
Geest bijzonder worden meegedeeld, de
„bevestiging", heet in onze taal met merk
waardige scherpte het Vormsel. Want
Schepping is tegelijk wetgeving; met wezen
en vorm heeft God aan de menschen en
aan de dingen tegelijk de wetten gegeven,
die uit hun wezen en vorm voortvloeien en
alléén hun wezen en vorm in stand houden.
Scheppend en ordenend verheft de geest
2ich boven de blind tierende krachten van
de stof; scheppend en ordenend werkt de
kracht van den Heiligen Geest in het leven
der verloste menschheid. Als de Paracleet,
de Helper staat de H. Geest de Christenen
immer bij in hun nood en hun ondergang;
Hij herschept hen, als zij zichzelf vernietigd
hebben door hun afdwaling van de hun
gestelde wetten, Hij vernieuwt het aanschijn
der aarde, als het oud en dor geworden is
in de woestenij van het leven buiten God
Veni Creator Spiritus! Als zelden te
voren is de huidige wereld over
geleverd aan blinde krachten en
hartstochten, maar als zelden te voren ook
verlangt zij naar een herschepping, naar
een nieuwe orde. Kom, o scheppende en
vormende Geest: dringender dan ooit moet
dit gebed opstijgen uit een chaotische wereld
en een menschheid zonder wet. Kom, o
Vader der Armen: wanneer zou die smeek
bede vuriger geweest zijn dan in dezen tijd
nu de armoede een nieuwen vorm of liever
een nieuwe vormloosheid heeft gekregen in
de werkloosheid, die den behoeftigen zelfs
den troost van het zweet onthoudt, en nu
de wereld niet bij machte is, met haar rijk
dom haar behoeften te vullen, ja, nu de
overvloed zelf een vorm van armoede ge
worden is. Kom, o Licht der Harten: geen
tijdsgewricht kan dat verlangen brandender
ervaren hebben dan het onze, nu niet alleen
de booze hartstochten blind zijn, maar ook
de goede strevingen der menschen vergeefs
naar richting zoeken, nu yaak edele gevoe
lens gespannen worden in het gareel van
nuttelooze zoo niet verderfelijke plannen,
c-n nu ook de menschenliefde soms de din
gen slechts schijnt te kunnen onderkennen
bij het infra-roode licht van den haat.
Toch is de Helper bij ons, ook nu. Hij
is bereid met Zijn gaven, en de
menschheid behoeft slechts haar
dorgeworden hart naar Hem te keeren, om
opnieuw een geestelijke lente te beleven en
vruchtbaar te worden, aan al wat Hij in
haar teweegbrengt en wat ons toeklinkt als
ten litanie van geluk: liefde, blijdschap en
vrede, geduld, welwillendheid en goedheid,
zachtmoedigheid, zelfbeheersching en trouw.
Wat de wereld verlangt, is een nieuw
Pinksterwonder. En dat wonder kan voor
haar gebeuren, zooals het ook in het hart
van den enkelen geloovige steeds weer
wordt gewrocht, maar ook alleen, dóórdat
het in het. hart van den enkelen geloovige
gewrocht wordt. Wanneer menschen de
grootheid Gods verkondigen, zullen zij el
kander steeds verstaan en zullen ook de
volkeren elkander verstaan, zooals in die
triomfantelijke opsomming van het Evan
gelie, waarin ook de namen der hedendaag-
sche volken gemakkelijk een plaats zouden
kunnen vinden, zooals sommige genoemde
nog steeds „actueel" klinken: „Parthen en
Meden en Alamieën, inwoners van Meso-
potamië, van Judea en Cappadocië, van
Pontus en Azië, Phrygië en Pamphylië, Ae-
gypte en Libye, Romeinen, Joden en Joden
genooten, Kretensen en Arabieren".
Alleen de Geest Gods kan het dorre en
wreede aanschijn der aarde vernieuwen en
orde en vorm scheppen in den chaos.
Hij geeft die vernieuwing des levens een
ieder, die zichzelf voor Zijn orde opent en
Zich naar Zijn wetten, de wetten van het
Rijk Gods, herstelt. Hij, en Hij alleen, kan
haar ook geven aan de oudgeworden samen
leving.
De bijeenkomst van den
Volkenbond
Resoluties inzake China
aangenomen
Britsche ambassadeur en Fransche
zaakgelastigde op het Kremlin
Zijn goedkeuring van Ciano's
politiek wekt verbazing
Het incident te Kalthof
FRANSCHE TORPEDOBOOTEN
Het Weer iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiil
ïïïlUIIIIIIIIIIIIIjlllilllllllllllIHHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllHIIIIIIIIli
De Fransche buitenlandsche poli
tiek in den ministerraad besproken
Wij blijven steeds gekant tegen een
Duitsche, over heer sching, ver
klaart minister Saradjogloe
Von Papen's échec
te Ankara
Ceintuurbaan 195 - Tel. 29214
4?
JliSll
liPisa
14-d. Jeugdreis Lourdes f 59.50
9-d. Jeugdr. Zwitserland f 59.50
9-d. en 15-d.Trek-Bergtoch!
Jungfrau-gebied
8-d. Fietstocht Ardennen f29.50
9-d. Fietst. België en Engeland
14-d. Gezelschapsreis Lourdes
5-d. Parijs f 37.50
7-d. Parijs, Lisieux, Normandië
13 dagen Zwitserland f 120.—
INT. REISBUREAU „HOLLAND"
Tijdens de Pinksterdagen aan
boord van de „Piet Hein"
Te Muiden aan boord gegaan
Deensche Rijksdag
bijeengeroepen
Stauning zal een verklaring af
leggen over de volksstemming
Wegens hel Hoogfeest van
Pinksteren zal dit blad Maandag
avond en Dinsdagmorgen niet ver
schijnen.
DE DIRECTIE
De Aalands-eilanden
Ver der e„ demobilisatie
in Spanje
Het Condor-legioen, dat aan de zijde van Franco in Spanje streed, heeft alvorens
dit land te verlaten de gevallen helden geëerd
Duitsch-Italiaansche
econ. besprekingen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Zij was in hun midden
In het evangelieverhaal van het
Pinksterwonder zijn meerdere treffen
de bijzonderheden. De Apostelen had
den de dagen te voren in vasten en
gebed doorgebracht, wachtende de
komst des Vertroosters. En toen de
Heilige Geest als in een wervelstroom
verscheen, neerdalend in den vorm
van vurige tongen, toen werden vrees
achtige visschers koene geloofsver
kondigers die ineens aan de verzamel
de volken uit vele streken konden
verkonden de boodschap des heüs,
terwijl ieder hen verstond in zijn
eigen taal. Eén bijzonderheid is er
intusschen in hei verhaal van den
Evangelist, welke ons ditmaal bijzon
der trof: Maria "was in hun midden.
Met nadruk wordt ons meegedeeld,
dat Gods Moeder tezamen was met de
leerlingen en dat zij van hen als het
ware het middenpunt uitmaakte. Deze
bijzonderheid is kenmerkend voor het
leven onzer Moederkerk, welker stich
ting op Pinkstermorgen werd voltooid
door de komst van den H. Geest.
Maria was reeds bij de voltooiing van
Christus' stichting het middenpunt
der Apostelen en leerlingen: zij ging
allen voor in gebed en versterving. Zij
is in Gods Kerk de samenbindende
kracht gebleven, de Moeder van
Christus, onze voorspreekster als Bruid
des H. Geestes. Bij het afscheid der
Meimaand is deze overdenking wél
geëigend op Pinksteren.
Een rustdag voor het
Britsche Koningspaar
De uitgravingen bij de
Thermopylae
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 et., Ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
GENEVE, 27 Mei (Havas) De Volken
bondsraad heeft vanochtend zijn eerste open
bare bijeenkomst gehouden. De vergadering was
Uitsluitend gewijd aan de stemming over do
resoluties betreffende de Chineesche verzoeken.
De twee ontwerp-resoluties betreffende den
oorlog in China werden aangenomen. Hierin
Werden de leden-staten uitgenoodigd de hulp
aan China uit te breiden, en werd voor
gesteld, dat de diplomatieke vertegenwoordigers
in China rapport uitbrengen over de lucht
aanvallen op de burgerbevolking.
De Chineesche gedelegearde, Wellington Koo,
Verklaarde, niet voldaan te zijn, doch de reso
luties te willen aanvaarden op voorwaarde, dat
het vraagstuk op de agenda der volgende raads
zitting zal blijven.
MOSKOU, 27 Mei (Havas) De
Britsche ambassadeur en de Fransche
zaakgelastigde te Moskou, hebben
Zaterdagmiddag aan Molotof de
Britsch-Fransche voorstellen voor sa
menwerking tegen agressie overhan
digd.
Molotof ontving de diplomaten niet op het
commissariaat van Buitenlandsche Zaken, maar
in het paleis van den raad van volkscommis
sarissen op het Kremlin. Men meent hierin te
zien, dat hij de gezanten heeft willen ontvan
gen in zijn dubbele kwaliteit, n.l. als voorzitter
van den raad van volkscommissarissen en als
volkscommissaris van Buitenlandsche Zaken.
Tevoren had hij slechts in de tweede functie
met de diplomaten gesproken. Het onderhoud
duurde één uur.
LONDEN, 27 Mei (Havas). De door
den Italiaanschen ambassadeur. Grandi,
in de ambassade te Londen gehouden rede
tegen de democratische mogendheden, waar
van wij reeds in ons blad melding maakten,
lokt felle critiek in de Britsche bladen uit.
De „Evening Standard" is er over veront
waardigd, dat een ambassadeur in het land,
waar hij geaccrediteerd is, een zoo heftigen
aanval op de democratieën doet en gelooft niet,
dat Grandi zijn functie langer zal kunnen uit
oefenen. „Graaf Grandi aldus het blad
schijnt thans zijn toevlucht te hebben genomen
tot de tactiek, die Von Ribbentrop tijdens zijn
verblijf te Londen toepaste. Tenzij hij de hem
door de gecontroleerde Italiaansche pers toege
schreven woorden kan desavoueeren, lijkt het
moeilijkt hem langer als persona grata aan het
Engelsche hof te beschouwen."
De „Star" schrijft: „De verbijsterende aanval,
door Grandi op de democratie gedaan, heeft
in diplomatieke kringen verrassing gewekt. Zijn
goedkeuring van de politiek van Ciano zal voor
velen verrassend zijn. De meest toegeeflijke
uitlegging, die voor zijn woorden gegeven is, is
deze, dat Grandi door zijn rede heeft getracht
aan te toonen. dat hij een echt fascist is."
LONDEN, 27 Mei (Havas). Zaterdag is een
flottielje Fransche torpedobooten voor Graves-
end in de monding van de Theems voor anker
gegaan. De booten zullen een bezoek van vijf
dagen aan Londen brengen.
1 VOOR HET GEHEELE LAND:
wisselende bewolking, plaatselijk enkele
lichte regenbuien, iets kouder dan gisteren,
matige tijdelijk krachtige Noordwestelijke
tot Noordelijke wind.
ts
PARIJS, 27 Mei (Havas). De Fransche
ministerraad is Zaterdagmorgen om 10 uur
bijeengekomen.
De vergadering was geheel gewijd aan een
uiteenzetting der buitenlandsche politiek
door Georges Bonnet.
Minister Bonnet heeft zijn collega's in ken
nis gesteld van de werkzaamheden van den
Volkenbondsraad en in het bijzonder van de
besprekingen over het Chineesche beroep, over
de Aalands-eilanden en den toestand te Danzig.
De minister verklaarde verder, dat de
Fransch-Turksche onderhandelingen binnen
kort bes'oten zullen worden, zoowel ten aanzien
van het vraagstuk-Alexandrette als ten aanzien
van een verklaring, welke door beide regeerin-
gen zal worden afgelegd.
Bonnet wijdde voorts een groot deel van zijn
uiteenzetting aan de onderhandelingen tus-
schen Frankrijk, Engeland en Rusland. Hij deed
mededeeling van de gemeenschappelijke
Fransch-Britsche voorstellen voor een drie
zijdige overeenkomst, die aan de regeering te
Moskou zijn gedaan. De onderhandelingen met
Turkije en Polen hebben een bevredigend ver
loop. De uiteenzetting van Bonnet werd een
stemmig door den ministerraad goedgekeurd.
PARIJS, 27 Mei (Havas). In een onder
houd met den correspondent van de „Paris
Soir" heeft de Turksehe minister van Bui
tenlandsche Zaken, Saradjogloe, onder meer
gezegd: „Turkije heeft twee fundamenteele
machtsfactornzijn ligging aan de zee
engten en zijn militaire kracht. Sedert 1911
hebben wij steeds gevochten en als het
noodig is, zullen wij opnieuw beginnen."
De minister sprak vervolgens over de voor
zorgsmaatregelen, welke Turkije begon te ne
men, „toen een zekere mogendheid het verlan
gen ging toonen de gevestigde orde te veran
deren." „Kemal slqpt het Balkanverdrag en
haalde de banden met Rusland aan. Toen
Italië in Abessinië doordrong, sloot Kemal
zich zonder aarzelen bij de sancties aan. Toen
Engeland hem vroeg, of Turkije automatisch
zou opmarcheeren in geval van oorlog, ant
woordde hij: ja."
Sedert 1918 heeft de Turksehe regeering de
gewoonte gehad niets te doen, dat de Duitsche
neiging tot overheersching zou kunnen bevor
deren. Kemal gaf de voorkeur aan neutraliteit
Maar a's hij van meening was geweest, dat-
zijn neutraliteit Duitschland zou bevoordeelen,
zou hij oogenblikkelijk gereageerd hebben. Eu
zulks ziet men nu gebeuren. Toen Duitschland
aan Roemenië zijn handelsultimatum oplegde,
heb ik Gafencoe te Istanboel de verzekering ge
geven, dat Turkije in overeenstemming met het
Balkanverdrag steun verleende."
Ten aanzien van de Albaneesche kwestie zeide
de minister: „Wij Turken kennen Albanië. Wij
hebben het bestuurd. Wij weten, dat Albanië
geen natuurlijke rijkdommen bezit, welke de
verovering zouden kunnen motiveeren. Die ver
overing had in hoofdzaak een strategisch doel
In verband met die bedreiging moest Turkije
zich beschermen, eveneens door strategische
maatregelen."
4
Saradjogloe vertelde vervolgens van zijn
eerste onderhoud met von Papen. Deze
zeide: „Wij hebben ten aanzien van Roe
menië een zeer redelijke politiek gevolgd
We hebben slechts de opbrengst van het
land verhoogd en de inwoners hebben er
niet van te lijden."
Mijnheer de ambassadeur aldus had
Saradjogloe geantwoord als men in een
Afrikaanscbe koloniq komt, heeft men er ook
geen belang bij de inwoners te dooden. Men
verhoogt liever de opbrengst om de kolonisee-
rende mogendheid te verrijken. Gij wilde in
Roemenië een koloniale politiek voeren. Wel,
ik zeg u: Ik zou het ernstig vinden, als u op
zekeren dag aan Turkije een dergelijke politiek
kwam aanbieden."
Volgens de Paris Soir is de toestand zeer dui
delijk. De spilmogendheden achten het onmoge
lijk Frankrijk in twee maanden te verpletteren.
Zij moeten de noodige reserves hebben door de
hand op Klein-Azië te leggen en daarvoor
moeten zij den Bosporus oversteken. „Wij
Turken zeide Saradjogloe verder zijn vast
besloten. Wij zullen het Duitsche gevaar het
hoofd bieden. Wij hebben ons accoord met
Engeland gesloten en zulïen ons binnenkort
met Frankrijk verstaan." Ten aanzien van Rus
land zeide de minister: „Wij zijn beslist anti
communistisch en de Russen weten dat. Dat
heeft ons echter nooit verhinderd op het ge
bied der buitenlandsche politiek met hen samen
te werken."
Heeft weer diverse occasions Kleinbeeld-
en Smalfilm-apparaten. Cinefilms 8 m.m.
3.50. 8 m.m. Spoelen in trommel 55 cent
Amsterdam
KRAKAU, 27 Mei. (D.N.B.T De „Kurjer Cod-
zienny" meldt uit Warschau, dat de Poolsche
chauffeur Morawski, die te Kalthof een bur
ger van Danzig heeft neergeschoten, zich op
Poolsch gebied bevindt en als Poolsch staats
burger niét naar Danzig kan worden uitgele
verd.
Vertrek 31 Juli en 14 Aug.
Vertrek 24 Juni, 8 en 22 Juli, 5 en 19 Aug.,
2 Sept.
Overnachten in berghotels f 79.50.
Vertrek 16 - 22 en 30 Juli, 5 - 13 en 19 Aug
Vertrek iedere week vanaf 11 Juni.
f 37.5#. 15 en 29 Juli, 12 en 26 Augustus.
f 79.50. Vanaf 19 Juni om de 14 dagen.
12 Juni, 3 en 24 Juni, 14 Aug., 4 Sept.
65.- Vertrek 26 Juni, 17 Juli, 7 en 28 Aug.
19 Juni, 10 en 31 Juli, 21 Aug. en 11 Sept.
DEN HAAG - Laan van Meerdervoort 176
Vraagt programma
Men meldt ons van officieele zijde, dat
Prinses Juliana en Prins Bernhard met
Prinses Beatrix van Zaterdagmiddag tot
Maandagavond aan boord van het jacht
„Piet Hein" zullen verblijven.
Hedenmorgen zal de „Piet Hein" in de
nabijheid van Kampen voor anker liggen,
alwaar dr. J. Eykman de godsdienstoefening
zal leiden.
Nadat Zaterdag in den loop van den dag de
„Piet Hein" de jachthaven te Muiden was
binnengeloopen, arriveerde tegen half vier Prins
Bernhard in zijn two-seater. Z.K.H. was ver
gezeld van jhr. J. J. G. Beelaerts van Blokland.
Nadat de hooge gasten zich aan boord van het
jacht hadden begeven, werd het IJselmeer op
gevaren. De chauffeur keerde met den auto
naar Soestdijk terug.
Tegen half zes kwam de „Piet Hein" weder
om de jachthaven binnen en ongeveer een uur
later reed een tweetal hofauto's, waarin H.K.H.
Prinses Juliana met klein gevolg gezeten was,
tot vóór den ingang van de haven. Nadat de
Prinses zich met haar gevolg aan boord van de
„Piet Hein" had begeven, is het jacht wederom
uitgevaren.
Hoewel het hooge bezoek zeer onverwacht
kwam, waren toch verscheidene belangstellen
de Muidenaren op de Heerengracht bijeen, toen
de Prinses arriveerde. H.K.H. werd niet luid
gejuich begroet.
KOPENHAGEN, 27 Mei (D.N.E.) Met het
oog op de verwerping bij de volksstemming van
het voorstel tot grondwetsherziening heeft de
Deensche regeering besloten den rijksdag
Woensdag 31 Mei bijeen te roepen.
Op de agenda staat als eenig punt een ver
klaring van minister Stauning over den uitslag
der volksstemming.
GENèVE, 27 Mei (Havas). De rapporteur voor
de kwestie der Aalands-eilanden, de Belg de
Bourquin, heeft weten te bewerken, dat een
procedure zal worden gevolgd, waarbij vermeden
wordt, dat de raad zich hetzij tegen de door
Rusland gevraagde verdaging der onderhande
lingen, hetzij tegen het rapport zal uitspreken.
De rapporteur zal verslag uitbrengen zonder
een conclusie te maken, waarna de vertegen
woordigers van Zweden en Finland eenerzijds
en Maisky anderzijds hun standpunt zullen uit
eenzetten. De raad zal zich over geen enkele
resolutie behoeven uit te spreken.
Volgens deze procedure zou de kwestie niet
beslist worden en de partijen zouden dan de
keus hebben tusschen verdere onderhandelingen
en een eenzijdige beslissing van Finland.
BURGOS, 27 Mei. (Reuter) Generaal Franco
heeft order gegeven tot de demobilisatie van
50.000 man, behoorende tot de lichting 1931. In
totaal zijn sedert het einde van den burger
oorlog 250.000 soldaten gedemobiliseerd.
De gezanten van Griekenland en Zweden heb
ben Franco hun geloofsbrieven overhandigd.
BERLIJN, 27 Mei (D.N.B.) De Duitsche
en de Italiaansche regeeringscommissie voor de
DuitschItaliaansche economische betrekkingen
hebben van 15 tot 26 dezer een gemeenschap
pelijke conferentie gehouden, welke vandaag be
sloten is met de onderteekening van een reeks
accoorden en overeenkomsten.
O.a. is het plan gevormd tot het uitvoeren
van een gemeenschappelijk economisch pro
gram, waarvan de bijzonderheden in de komende
maanden in gemeenschappelijke conferenties
zullen worden vastgesteld.
De Fransch-Britsche voorstellen tegen
agressie aan Molotof overhandigd.
Interview met den Turkschen minister
van Buitenlandsche Zaken, Saradjogloe,
over het standpunt van Turkije.
Regeeringsmaatregelen ter bestrijding
van den colorado-kever.
Het Prinselijk Gezin brengt de Pink
sterdagen aan boord van de ..Piet Hein"
door.
Beurs van New York: Stemming vast.
C
ALBERTA, 27 Mei (Havas) Koning George
en Koningin Elisabeth brengen vandaag in de
badplaats Banff Springs hun eersten rustdag
door sedert hun aankomst in Canada. Voor
vandaag staat namelijk geen enkele plechtig
heid op het programma. Zondagochtend zullen
de vorsten weder naar Kamloops en Vancouver
vertrekken.
ATHENE, 27 Mei (DJJ3.) De uitgravin
gen bij de Thermopylae worden met groot suc
ces voortgezet. Men heeft zeer vele pijlen en
ander wapentuig gevonden, zoodat er geen twij
fel meer over schijnt te bestaan, dat thans de
plaats gevonden is, waar de beroemde slag ge
streden is tusschen koning Leonidas en zijn 300
Spartanen tegen de Perzen. Bijzonderheden
van de vondst bevestigen overigens de juistheid
der voorstelling, welke Herodotus van den slag
bij de Thermopylae gegeven heeft.
Stand op Zondag 1 uur van. 767.3
Vorige stand 767.1
