Vermiste Britsche duikboot
gevonden
Luchtverkeer met
Australië
De Arabieren zijn
strijdensmoe -
De vredesstap van
den H. Vader
Het
nieuws van*
heden
OPVARENDEN NIET IN
GEVAAR
ROOSEVEL T BINNENKORT
OP REIS
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
folketing ratificeert
VOOR SLECHTS U CENT
HERSTELvan UW HAARGROEI
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
^foonnementspriis (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week,
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
VRIJDAG 2 JUNI 1939 - AVONDBLAD
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21816
Eton deel van het schip steekt
boven het ivater uit
De Thetis heeft 79
man aan boord
„All on board safe"
Het Tsjechische tegoed
in Engeland
•Het Weeriiiiiiiijiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii£
lm
de stemming te peilen tegen
over de neutraliteitsu)et
Twaalf Cubaansche
consuls ontslagen
Wegens het verleenen van visa aan
Joodsche vluchtelingen
15 Henen
Goedkooper treintarief
voor werkloozen
Hoe de H. Vader eens
een musicus redde
Wie hiervan kunnen profiteer en
K.N.I.L.M. mag vliegen met ge
charterde K.L.M .-toestellen
Wat de Italianen in
Spanje presteerden
DUITSCH-DEENSCHE PACT
mmm
1
Bij een treinbotsing nabij Downham Market (Norfolk) werden zes personen
gedood. Een overzicht van de ravage, die werd aangericht
Ook de Italiaansche vrijwilligers keeren uit Spanje terug.
duizenden zich ingescheept
Cadiz hebben
Vóór- noch tegenstanders van het
Witboek ontmoeten veel
belangstelling
Ook Joden verlangen
een verzoening
Fascisten betoogen
te Praag
De Tsjechische politie arresteert
alle fascistische leiders
Krachtige werking van
den Vesuvius
De Paus maakt er melding van in
een toespraak tot het
H. College
De wrijving tusschen
Hongaren en Slowaken
Nieuw incident aan de grenzen
KIND VAN MELKWAGEN
GEVALLEN
In zorgwekkenden toestand
opgenomen
is ie.9°d eJ, trouwring.
HDZ-teeken.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN
Britsch-J apansche
besprekingen
Aan boord van het Japansche
vlaggeschip „Izumo"
Sir William Seeds
bij Potemkin
GAFENCOE NAAR ANKARA
EN ATHENE
KNAC-RACES
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct.. Ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
liONDEN, 2 Juni (Reuter). De Brit-
?ehe admiraliteit deelt mede, dat men
de „Thetis" gevonden heeft.
De duikboot ligt 14 mijl van Greator-
frves-head nabij Llandudno in Wales,
terwijl het vaartuig op ongeveer 18
Voet van het achterschip voor een deel
hoven het water uitsteekt.
De admiraliteit heeft voorts de namen be
kend gemaakt van de 58 leden der volledige
bemanning aan boord en de naaste familiele
den. op de hoogte gesteld. Deze lijst, tezamen
met een gezelschap van twintig technici van
de Camell-Laird, alsmede de loods, brengt het
totale aantal menschen, dat aan boord van
het gezonken vaartuig is opgesloten op 79.
Twee onderzeebooten zijn naar de plek des
onheils gezonden. Zij hebben krachtige lucht
drukinstallaties bij zich, welke bij het red
dingswerk noodig kunnen zijn.
De admiraliteit deelt nog mede, dat op het
"ogenblik niets er op duidt, dat de opvaren
den van de „Thetis" zich in levensgevaar zou
den bevinden. Het nieuws werd onmiddellijk
doorgegeven aan de in spanning wachtende
groep familieleden, waarvan sommigen den ge-
heelen nacht voor de kantoren van Camell-
Laird in Birkenhead gewacht hadden.
Ben nader bericht van Camell-Laird deelt
mede: „Allen aan boord zijn veilig. Twee offi
cieren zijn uit de duikboot ontsnapt en be
vinden zich in den torpedojager „Brazen",
welke de Thetis gevonden heeft.
De plek waar de Thetis ligt bevindt zich ten
noordwesten van Greatormes-Head".
Later zijn nog twee opvarenden van de Thetis
gered, zoodat te zamen met de twee officieren,
die reeds uit het vaartuig ontsnapt waren, er
thans vier personen gered zijn. Alle vier zijn
naar de oppervlakte gekomen door middel van
het Davis-reddingstoestel. Zij zijn thans aan
boord van den torpedojager „Brazen" en zijn
gezond en wel.
Een lid der admiraliteit heeft voorts het vol
gende meegedeeld: „Alle overige leden de be
manning zijn in leven. Er bestaat goede hoop
hen allen door middel van het Davis-reddings
toestel te kunnen bevrijden".
Aan de admiraliteit wordt nog verklaard,
dat de boeg van de Thetis in 130 voet water ligt,
en dat de achtersteven zich aan de oppervlakte
bevindt. Eén der officieren die het eerst ont
snapten heeft dit gedaan om de reddingswerk
zaamheden te leiden en volledig verslag uit te
brengen over de positie van de duikboot. Thans
wordt met grooten haast een reddingsinstallatie
naar de plek des onheils verscheept.
LONDEN, 2 Juni. (Havas)In Britsche politie
ke kringen wordt vernomen dat de onderhande
lingen tusschen de Duitsche delegatie belast met
de bespreking der toekenning van het Tsjecho-
Slowaaksche tegoed in Engeland, en de verte
genwoordigers van de Engelsche schatkist, tot
dusver geen resultaat hebben opgeleverd.
jË VERWACHTING geldig van hedenavond
tot morgenavond ongeveer 19 uur:
§1 VOOR HET GEHEELE LAND:
droog, vrij warm weer, helder tot half be- H
wolkt, zwakke tot matige, NoordOoste-
lijke tot Zuidoostelijke wind.
S Zon op 4-44 onder 21.12. Licht op 21.42. T
Maan op 21.25 onder 5.11. V.M. 4.31.
WASHINGTON, 2 Juni (Havas). President
Roosevelt heeft overleg gepleegd met vice-presi-
óent Garner en de leiders der meerderheid In
öen Senaat en het Huis van Afgevaardigden over
het programma der werkzaamheden van het
Congres tot het einde van de loopende zitting.
Men verwacht dat het Congres tusschen 1 en 15
JUli gesloten wordt.
In die omstandigheden zou president einde
Juni een reis maken langs de kust van den Stil
len Oceaan en voor de sluiting van de huidige
zitting weer in de hoofdstad zijn. In de omge
ving van den president verwacht men, dat hij
voornemens is verscheidene redevoeringen van
buitenlandschen politieken aard uit te spreken
over de neutraliteitskwestie en dat zijn reis ten
doel heeft zich rekenschap te geven van de over
deze kwestie heerschende meening. De regeering
is voornemens het offensief tegen den weerstand
der isolationisten voort te zetten en hun tegen
stand voor het einde van de zitting te breken.
HAVANA, 2 Juni (Havas)Uit betrouwbare
bron wordt vernomen, dat twaalf Cubaansche
consuls in Midden-Europa tijdelijk uit hun ambt
2Ün gezet, in afwachting van een onderzoek naar
de redenen waarom zij geen overleg hebben ge
pleegd met hun Departement van Buitenland-
sche Zaken, alvorens visa te verleenen aan de
Joodsche vluchtelingen, die zich aan boord van
de st. Louis bevinden en geen toestemming krij
gen om op Cuba aan land te gaan.
op den
Grebbeberg
De bekende dirigent Bruno Walter verhaalde
te Washington, hoe de H. Vader, destijds Aposto
lisch Nuntius in Beieren, 25 jaar geleden een
groot musicus redde van een executie, welke
hem te wachten stond.
Ossip Gabrilovitch, een wereldberoemd pianist
een boezemvriend van Bruno Walter, was
door de Duitsche autoriteiten gevangen genomen
Verdacht van spionnage ten gunste van Rus
land.
„Het waren historische tijden aldus Bru-
ho Walter en iedereen kon opgesloten wor
den en ter dood veroordeeld wegens spionnage"
De Apostolische Nuntius bezocht meermalen
de opera-uitvoeringen. Hij was en is nog een
diuziekliefhebber. Aan Zijne Excellentie dacht
^runo Walter ten einde raad.
„Ik legde Zijne Excellentie het geval van
Ossip Gabrilovitch voor. Ik vertelde hem, dat
hij absoluut onschuldig was. Ik zeide hem ook
Vielk een groot verlies het zou zijn voor de
Muziekwereld en voor de cultuur, als de groote
Pianist gedood zou worden. Mgr. Pacelli luister
de naar mij. Hij beloofde alles te doen, wat
'h zijn macht was. Inderdaad, enkele uren later
^erd Gabrilovitch door de autoriteiten in vrij
heid gesteld.
Zooals men weet, hebben de Nederlandsehe
Spoorwegen besloten werkloozen, als zij
moeten reizen, tegemoet te komen door hen in
de gelegenheid te stellen dit te doen tegen beta
ling van den halven enkele-reis-prijs.
Deze mogelijkheid is heden ingegaan.
Zij geldt voor werkloozen, die in de rijks-
of gemeentelijke steunregeling voor werk
loozen zijn opgenomen, voor hen, die in van
overheidswege gesubsidieerde werkverschaf
fingen zijn geplaatst, die in de steunregeling
voor tewerkgestelde kleingrondgebruikers
zijn opgenomen en voor hen, die uitkeering
uit een van overheidswege gesubsidieerde
werkloozenkas ontvangen.
De werkloozen moeten voor elke reis een legi
timatiebewijs bezitten, dat hun voor dit doel
door het betrokken steunverleenende orgaan
wordt verstrekt. Het tarief geldt alleen voor de
werkloozen zelf, dus niet voor gezinsleden.
De Australische minister van Buiten-
landsche Zaken, Gullett, heeft medegedeeld,
dat de regeering van Australië heeft beslo
ten toe te staan, dat vliegtuigen van de
K.L.M. op Australië vliegen, wanneer zij
gecharterd zijn door de K.N.I.L.M.
Inzake het verzoek van de Nederlandsehe
regeering om de K.L.M. toestemming te geven
tot het onderhouden van een directen dienst
op Australië, waardoor een verbinding zou ont
staan, die men als een directe concurrentie voor
de Imperial Airways beschouwt, is nog geen
beslissing genomen, doch het verzoek wordt in
beraad gehouden.
Hiermede is dus de mogelijkheid voor de
K.N.I.L.M., om K.L.M.-vliegtuigen te charteren
voor haar dienst op Australië, waaromtrent in
den laatsten tijd zooveel tegenstrijdige berich
ten zijn verschenen, voor het eerst geopend.
Het is waarschijnlijk, dat de K.N.I.L.M. van deze
mogelijkheid binnen korten tijd gebruik zal
maken. Een beslissing hieromtrent is nog niet
gevallen, doch men verwacht, dat de bespre
kingen, welke daarvoor nog noodig zijn, geen
moeilijkheden zullen opleveren.
KOPENHAGEN, 2 Juni (Havas). Het Fol
keting heeft het Duitsch-Deensche niet-aan-
valspact met 115 tegen 3 stemmen geratificeerd.
Slechts de communisten stemden tegen.
MILAAN, 31 Mei. (D. N. B.) In het door
Mussolini gestichte fascistische maandblad „La
Gerarchia" schrijft minister van Buitenland-
sche Zaken Ciano over „den strijd van Italië
voor de overwinning der orde in Spanje".
De rol van Sovjet-Russische -agenten, die in
Spanje de revolutie moesten voorbereiden om
aan het Bolsjewisme den toegang tot de Mid-
dellandsche Zee te openen, was aldus
schrijft Ciano der fascistische regeering wel
bekend. De strijd was nauwelijks begonnen of
reeds waren er tal van bewijzen voor de bui-
tenlandsche inmenging, vooral door het zenden
van wapenen en vliegtuigen door Frankrijk naar
het republikeinsche Spanje. Alle buitenland-
sche hulpverleening aan de roode regeering te
Madrid werd door Italië aandachtig gevolgd.
Op verzoek der „nationale Spanjaarden" wer
den eerst negen vliegtugen, welke door de par
ticuliere industrie ter beschikking waren ge
steld, naar Marokko gezonden om het transport
van Marokkaansche troepen naar het Pyre-
neesche schiereiland te verzekeren. Sindsdien
ondersteunden de in net vervolg door andere
bommen- en jachtvliegtuigen vermeerderde pa
trouilles van het legioen de waterpolitie en
legden de actie der roode schepen stil.
Niet minder dan 135.265 vlieguren, 5.318
bombardementen en 266 luchtgevechten zijn
het resultaat der Italiaansche hulpverlee
ning aan Franco in de lucht. Tijdens den
strijd werden 85 Itaiiq^nsche vliegers ge
dood.
Na de organisatie der internationale brigades
stonden de nationale strijdkrachten tegenover
een door de Komintern voor den oorlog tegen
het Fascisme zwaar bewapend leger. Deze in
menging op groote schaal van internationale'
elementen kon de fascistische regeering en de
Italiaansche openbare meening niet onver
schillig laten.
Daarom landden op 22 December 1936 te
Cadiz de eerste 3000 vrijwilligers. Verdere af-
deelingen volgden. In October j.l. werden 10.000
vrijwilligers naar het vaderland teruggezonden
en de overigen gereorganiseerd. In gevechten
die 47 dagen onafgebroken duurden, konden de
vrijwilligers onder het dempen van allen te
genstand meer dan 400 kilometer opmarcheeren.
In alle voornaamste fasen van den oorlog
aldus Ciano stonden de legioensoldaten aan
de zijde der dappere nationale troepen van
Spanje. Van hun waarde en offervaardigen
geest getuigen de 3.327 gevallenen en de 11.227
gewonden.
'P
vtt-b
JERUZALEM, 2 Juni. (Havas). Arabische
kringen hebben betrekkelijk met onver
schilligheid kennis genomen van de resolutie
van het Hooge Arabische Comité en van de
motie der verdedigingspartij, waarin de
nieuwe Britsche politiek respectievelijk
wordt veroordeeld en aanvaard.
Het meerendeel der Arabieren In Palestina
is den strijd moede, en overweegt, dat, al heeft
het Witboek niet al hun nationale eischen in
gewilligd, het de verdienste heeft de Joodsche
uitbreiding te verhinderen.
Aan Joodsche zijde valt bü de gematigden
eenzelfde verlangen naar verzoening waar te
nemen. Verscheidene vooraanstaande personen
streven naar een beweging voor een Arabisch—
Joodsche samenwerking op grondslag der natio
nale politiek, ten voordeele van het land, en
met uitsluiting van overwegingen van ras en
godsdienst.
Profiteerende van deze gesteldheid treft de
regeering toebereidselen voor toepassing der be
sluiten van het Witboek, en de overdracht van
sommige bestuursonderdeelen in handen van
Palestijnen. Bovendien verbiedt een verordening
van den Hoogen Commissaris het verblijf in
Palestina aan den voorzitter van den Hoogen
Arabischen Raad en aan den voorzitter van het
Hooge Arabische Comité, den Groot-Moefti van
Jeruzalem.
In welingelichte kringen meent men evenwel,
dat de regeering binnenkort den terugkeer var.
verscheidene vooraanstaande personen uit de
omgeving van het Hooge Comité zal toestaan.
De aanwijzingen, dat Groot Brittannië vastbe
sloten is, het Witboek toe te passen, maken
levendigen indruk zoowel op Arabieren als
Joden, wier tegenstand uiteindelijk tot mis
lukking gedoemd schijnt te zijn. Men zal even
wel eenige dagen moeten wachten om met
eenige zekerheid den toestand te kunnen be-
oordeelen.
Donderdagavond hebben, naar het D. N. B.
bericht, de Tsjechische fascisten groote betoo
gingen georganiseerd op het Wenceslaus-plein.
De Tsjechische autoriteiten hebben reeds in den
middag alle toegangswegen te Praag afgesloten,
waardoor sterke afdeelingen fascisten den weg
naar de stad versperd vonden. Ook werden
de fascisten uit de treinen naar Praag verwij
derd.
Omstreeks acht uur werden heftige anti-
semietische betoogingen georganiseerd voor de
Joodsche winkels en café's in de binnenstad,
waarbij de politie onmiddellijk krachtig op
trad en verscheidene fascisten arresteerde.
De betoogingen in de binnenstad hebben in de
avonduren, tusschen negen en tien uur, groote
ren omvang aangenomen. Op het Wenceslaus-
plein verdrongen zich ongeveer 5000 menschen,
die door krachtige afdeelingen politie in toom
werden gehouden. De Tsjechische politie ar
resteerde alle fascistische leiders. Na 10 uur
verminderden de betoogingen geleidelijk, nadat
ongeveer tien léden der Duitsche politie de
demonstranten uitgenoodigd hadden rustig
uiteen te gaan.
NAPELS, 2 Juni. (Reuter). De Vesuvius ver
toont op het oogenblik een hevige werking.
Vannacht was de hemel verlicht door een gloed
uit den krater. Wolken asch stijgen omhoog en
stroomen lava vloeien bergafwaarts Men ge
looft echte^, dat er geen direct gevaar aan
wezig is.
De „Kievit" van de K.L.M., het eerste
vliegtuig, dat op den openingsdag van
de luchtlijn OsloAmsterdam op Schip
hol landde, bracht een póp, als Noorsch
boerinnetje 'gekleed, mee als geschenk
voor Prinses Beatrix
i -
ROME, 2 Juni. (Reuter). De H. Vader
maakte heden voor de eerste maal ln het open
baar melding van Zijn vredesinitiatief in een
toespraak tot het H. College van Kardinalen.
„Als gevolg van dezen stap", aldus zeide de H.
Vader, „ontvingen Wij verscheidene verzekerin
gen van goeden wil en van het vaste voornemen
den vrede, die zoozeer door de volkeren ge-
wenscht wordt, te bewaren."
De Paus voegde er aan toe, dat de inlich
tingen, die Hem bereikt hebben betreffende het
standpunt van invloedrijke staatslieden, Hem
meer hoop gegeven hadden."
BOEDAPEST, 2 Juni (Havas). Officieel
wordt melding gemaakt van een nieuw inci
dent aan de Hongaarsch-Slowaaksche grens,
dat zich Woensdag tusschen 16 en 17 uur nabij
Paloc heeft voorgedaan. Bij de jongste afbake
ning van de grens werd Paloc toegewezen aan
Slowakije en het nabijgelegen Nagyapos aan
Hongarije.
Een Hongaarsche grenspatrouille riep op den
genoemden tijd een man en een vrouw aan.
welke zich op Hongaarsch gebied bevonden,
teneinde hun identiteit vast te stellen. De man,
een Slowaak, loste twee schoten op de grens
wachten. Deze schoten terug, waardoor de
vrouw aan de arm werd gewond «en de man
een schot door de long kreeg. Beiden zijn in
het ziekenhuis van Ungevar opgenomen.
Het zevenjarig zoontje van de familie Varen-
samp te Bunschoten viel Donderdagavond van
een melkwagen en kwam zoo ongelukkig terecht
dat een direct ontboden geneesheer een schedel-
basisfractuur constateerde.
In zorgwekkenden toestand is het kind naar
de ouderlijke woning overgebracht.
ÏÏDZ
RUIME SORTEERING IN GOEDE GOUDSMIDSZAKEN
Zoowel Arabieren als Joden in Palestina
neigen meer en meer tot een verzoenende
houding tegenover Engeland.
Roosevelt zou eind Juni een reis maken
langs de kust van den Stillen Oceaan.
De ligplaats van de gezonken duikboot
Thetis gevonden.
Minister Steenberghe heeft de commissie
tot onderzoek van den toestand in het
bakkerij bedrijf geinstalleerd.
De K.N.I.L.M. mag op Australië vliegen
met gecharterde K.L.M.-toestellen.
Amboneesche fuselier bij vechtpartij te
Sigli (N.-l.gedood.
Goedkooper treintarief voor werkloozen.
O
noodig: om deze annonce uitgeknipt in open
envelop als drukwerk aan ons op te zenden,
ontvangt U uitvoerige brochures over bet
Vermeldt Uw naam en adres op de achterzijde
(V.K.P.) der enveloppe en adresseért aan:
Dr. H. Nanning's Pharni. Fabr. N.V., Den Haag
SHANGHAI, 2 Juni (Reuter). Aan boord
van het vlaggeschip „Izumo" hebben de Brit
sche en de Japansche opperbevelhebbers,
resp. admiraal Noble en vice-admiraal
Oikawa, gedurende drie uren met elkander
geconfereerd.
Alle tusschen Engeland en Japan hangende
vraagstukken zijn besproken, o.a. de aanhouding
van de „Ranpura", de situatie in de internatio
nale concessie van Koelangsoe en het verbod op
de buitenlandsche scheepvaart op den Jangtse en
de Paarlrivier. Later werd van gezaghebbende
zijde medegedeeld, dat de admiraals openhartig
gesproken hadden, doch dat geen besluiten geno
men waren.
MOSKOU, 2 Juni (Reuter). De Britsche
ambassadeur te Moskou, Sir William Seeds,
heeft Donderdag een onderhoud van een half
uur gehad met Potemkin. Seeds heeft even
eens een bespreking gehad met den Fran-
schen ambassadeur.
Het officieele antwoord der Sovjet Unie op de
Britsch-Fransche voorstellen is nog niet ont
vangen, dóch Britsche kringen alhier gelooven,
dat het noch een aanvaarding, noch een ver
werping zal behelzen en de lijnen van Molotof's
rede zal volgen.
Estlandsche politieke kringen en de pers schij
nen een weinig gunstigen indruk te hebben ge
kregen van de redevoering van Moiotof.
Politieke kringen zijn van meening, dat de
„verplichte garantie", welke Moiotof heeft ge
opperd, een onaangenamen indruk heeft ge
maakt, en zü verhelen him bezorgdheid niet,
dat een dergelijke garantie in de toekomst zou
kunnen uitloopen op een voogdijschap door de
Sovjet Unie. De bladen geven voorts uiting aan
hun meening, dat Moiotof door wantrouwen uit
te spreken, het vertrouwen in de Baltische lan
den niet kan bevorderen.
BOEKAREST, 2 Juni (D.N.B.) Na de na
tionale feestelijkheden in Roemenië op 6 Juni
zal de minister van Buitenlandsche Zaken,
Gafencoe, een officieel bezoek brengen aan
Ankara en Athene.
BELANGRIJK BERICHT
Via bevoegde zijde wordt ons medegedeeld,
dat het Noorderbad vóór, gedurende, en na
de races te bereiken is via Bloemendaal
en Zeeweg.
Het Paviljoen Zuiderbad via Zandv.laan
BrederodestraatBoulevard Paulus Loots.
Beide zaken zijn Zaterdag tot 's nachts
4 uur geopend. (Adv.)
