Aanslag op Hertogin
van Kent
Vermoedelijke oorzaak van de
ramp der Thetis
r
Het vredeswerk
van den Paus
Felle brand te
Almelo
Het
nieuws van'
heden
Tokio en de as
1
ï>e H. Vader ontvangt
Osborne
EEN DAGORDER VAN
MUSSOLINI
WATER DRONG BINNEN
IN HET VOORSCHIP
m
LONDEN BESTUDEERT
MOSKOU'S ANTWOORD
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
f 3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week,
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
DINSDAG 6 JUNI 1939 - OCHTENDBLAD
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21821
Bij het verlaten van haar huis,
werd een schot op haar gelost
Londen. 5 Juni (Havas) Maan
dagavond is een aanslag gepleegd op
de Hertogin van Kent, op het oogen
blik, waarop zij haar woning aan de
Belgrave Square verliet. Er werd een
achot op haar gelost, waardoor zij
echter niet werd geraakt. Er is een
Arrestatie verricht.
Van nieuwe stappen van het
Vaticaan is geen sprake
^\j huldigt de uit Spanje terug
gekeerde vrijwilligers
Minister Frick te
Boedapest
Nog lang geen pais en
vrêe in Tsjechië
Vier leden der bemanning kwamen
bij het gebruik der Davis-
toestellen om het leven
Chamberlain antwoordt
in het Lagerhuis
Het Weer
inwinmmiiiiiiii
Gebouwencomplex van den
A.B-T.B. door het vuur
geheel vernield
3 a 400.000 eieren
mede verloren gegaan
Minister Munters naar
Berlijn
Ter onderteekening van niet-aan-
valsverdrag tusschen Letland
en Duitschland
De Hongaarsche weermacht heeft dezer dagen groote luchtafweer-oefeningen
gehouden. Luchtdoelgeschut in stelling
Chamberlain acht een persoonlijk
contact" met Moskou thans
niet nuttig
De Oostzee-staten
Worosjilof niet naar Engeland
Letland en de garanties
De Duitsche marine uit
Spanje terug
Groot-admiraal Rader inspec
teert de vrijwilligers
LA CROIX VERBODEN
Het Japansche kabinet bespreekt
de voorstellen aan Rome en Berlijn
Auto tegen een boom
gebotst
Mgr. Lamy f
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 et., Inoez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
>3'
°P het oogenblik, dat het schot op haar ge
lost werd stapte de hertogin juist in haar auto.
Was vergezeld van Lady Portarlington. De
hertogin gaf zich er op dat oogenblik geen
rekenschap van, dat de aanslag op haar ge
munt was en begaf zich met Lady Portarling
ton
naar een bioscoop in Westend. Eerst na af-
'°°P van de voorstelling vernam zij, hoe zij aan
6etl groot gevaar was ontsnapt.
Vaticaanstad, 5 Juni. w« hebben in-
•fertjjd in ons blad uitvoerig melding ge
haakt van de stappen, die door Z. H. Paus
**ius XII bij verschillende mogendheden zijn
ondernomen, met het doel tot een ontspan
ning in Europa te komen. Deze pogingen
Van den H. Stoel worden op de normale wijze
Voortgezet.
®et is echter onjuist, dat de H. Vader zich
C!<iZer dagen in nieuwe nota's tot de verant
woordelijke staatslieden der voornaamste landen
2011 hebben gericht, zooals door eenige buiten-
^hdsche bladen werd gemeld.
T^eze berichten zijn, zoo verneemt Havas in
^voegde Vaticaansche kringen, slechts het pro-
?Uct van de fantasie van de betrokken journa
len.
inderdaad zet de H. Stoel zijn actie ten gun
ste
van den vrede voort. De H. Stoel doet dit
v°hter geheel en al in den geest en volgens de
Hlhi
en van de groote redevoering, die de H. Vader
c°g dezer dagen heeft gehouden voor het H.
ollege van Kardinalen,
jin deze rede verklaarde de H. Vader, dat Hij
^jeenige leidende staatslieden in Europa stap-
r*^1 had gedaan en hun had medegedeeld, dat de
jV.ternationale toestand Hem verontrust en dat
1J Vreesde, dat de spanning zou toenemen en
Uitloopen op een bloedig conflict.
Iri dezelfde Vaticaansche kringen heeft de
/^Willende ontvangst van deze pauselijke stap
le11 bij deze staatslieden een gunstigen indruk
Vaticaanstad, 5 Juni (Havas) De
Vader heeft den gezant van Groot Brit-
iannië by den Heiligen Stoel, Osborne, in
Particuliere audiëntie ontvangen.
^APELS, 5 Juni. (Stefani). Maandagmiddag
J5 cle schepen, welke de Italiaansche troepen
terugbrengen, in de Golf van Na-
aangekcmen, waar zij door een eskader
Pels
°°®'08sschepen werden verwelkomd.
Ais ter Ciano kwam te Napels den verte-
j^bWoorcjiggr van Franco, den Spaanschen mi-
,er van Binnenlandsche Zaken, Suner, ver
bomen.
Mussolini heeft tot de terugkeerende
tr°epen een dagorder gericht, waarin hij
zegt: Op de slagvelden hebt gü den
kahd tusschen Spanje en Italië met bloed
^aegeld. Het eenige, vrije en groote Spanje
van Franco is ook door uw offers ontstaan.
1~>€rtig maanden lang zijt gij het schrik-
beeld
geweest van de groote demo-pluto-
ctatieën en hierop moet gij trotsch zijn.
divisie „Littorio", de onweerstaanbare
etl gevreesde divisie, blijft in de tegen
woordige samenstelling bestaan. Deze hoo-
ge onderscheiding hebt gij ten volle ver
band.
APEST, 5 Juni (D.N.B.) De Duit-
hiinister van Binnenlandsche Zaken,
Vqqj. Maandag te Boedapest aangekomen
Werd 6en bezoek, dat vijf dagen zal duren. Hij
onder meer verwelkomd door zijn Hon-
"oen collega, Kereszt Fischer,
PRAAG, 5 Juni (Havas) Frank, de mede
werker van Von Neurath, heeft een redevoe
ring gehouden, waarin hij zinspeelde op het
verzet, dat de Duitschers in Tsjecho-Slowakije
ontmoeten.
„Wij kennen onze vijanden in het binnen
land," zeide hij, „en waarschuwen hen. De Tsje
chische regeering is verantwoordelijk voor haar
volk en voor dezen arbeid, die het gezag onder
mijnt. Hoewel men probeert een Tsjech
Slowaaksch legioen te vormen, schijnt ons de
rol, welke Benesj speelt, belachelijk."
iïSS
In Londen, West End, zijn luchtbeschermingsoefeningen gehouden. Bouwvallige en
afgebroken huizen vormden een achtergrond, die de werkelijkheid nabij kwam
LONDEN, 5 Juni (Reuter). De heer
Johnson, directeur van de scheepswerf
Cammell Laird, heeft medegedeeld,
dat de Thetis" is verongelukt, door
dat er water in een van de voorste
torpedolanceerbuizen is gekomen. De
ze buis moet defect zijn geweest of het
voorsluitstuk was niet dicht. De be
manning heeft het achtersluitstuk ge
opend in de meening, dat er geen water
in de buis Was. Door den druk van
het water konden de mannen de
opening niet afsluiten.
Toen de waterschotten waren neergelaten,
tonden de twee voorste compartimenten onder
water. Menschenlevens waren toen nog niet ver
loren gegaan.
Vier mannen zijn omgekomen bij het gebrui
ken van de Davistoestellen. Kapitein Oram en
luitenant Woods verlieten de duikboot het eerst.
Vier mannen wilden hun voorbeeld volgen, doch
drie hunner moesten door welke oorzaak is
niet bekend weer dood in de boot gebracht
worden, terwijl de vierde na eenigen tijd be
zweek. Later zijn Shaw en Arnold nog door
middel van het Davistoestel ontkomen.
Johnson zette uiteen, dat eerst Oram en
Woods naar buiten zijn gegaan, omdat zij de
nuttigste aanwijzingen voor het reddingswerk
konden geven. Het was een zeer dappere daad
van deze twee officieren, omdat zij niet wisten,
of zij, aan de oppervlakte gekomen, redding
zouden vinden. Gelukkig kwamen zij in de na
bijheid van de „Brazen" boven water.
Johnson legde er den nadruk op, dat de admi
raliteit alles heeft gedaan om het leven der be
manning te redden. De reddingspogingen werden
echter op ontzettende wijze bemoeilijkt door de
sterke stroomingen. De duikers werden in bijna
horizontale houding gedwongen. Zij slaagden er
niet in de verbinding tot stand te brengen, die
den opgeslotenen van versche lucht had moeten
voorzien. Een der overlevenden heeft verklaard,
dat hij geen half uur langer had geleefd, indien
hij in de boot had moeten blijven.
Johnson was van meening, dat de duikboot
thans vol water staat. Er worden pogingen in
het werk gesteld om het schip langzaam naar
boven te brengen.
In het Lagerhuis heeft minister-presi
dent Chamberlain eveneens een lange uiteen
zetting gegeven over de „betreurenswaardige
ramp" van de Thetis.
Chamberlain wees er op, dat de ramp was ver
oorzaakt door het onder water loopen van de
voorste afdeelingen door een der torpedolanceer
buizen in den boeg, welke open stond toen het
schip dook. Het signaaltoestel van de Thetis
werd vernield, zoodat het niet mogelijk was in
contact te treden met schepen aan de opper
vlakte.
De boeien en rooksignalen werden wel los
gelaten, doch niet onmiddellijk opgemerkt. Een
volledig onderzoek zal worden ingesteld.
De minister-president zeide verder, dat ge
poogd was het achterschip hooger uit het water
te lichten, ten einde een gat hierin te branden
om de opvarenden te redden, doch dit is niet
gelukt.
Verder is gepoogd het schip door middel van
pontons te lichten, doch het is uit de kabels los
geschoten. Men kan thans met geen mogelijk
heid zeggen, wanneer het schip gelicht zal wor
den.
De minister-president gaf namens de regee
ring en namens het Huis uiting aan de diepe
droefheid over het verlies van zooveel waarde
volle menschenlevens en aan de diepe sympathie
met de achterblijvenden.
In antwoord op verschillende vragen zette de
minister-president nader uiteen, dat door onbe
kende oorzaken het sluitstuk van een der tor-
pedo-lanceerbuizen om onbekende redenen werd
geopend, waardoor het water naar binnen
stroomde. De bemanning was niet in staat het
eerste waterdichte schot te sluiten, zoodat de
twee voorste compartimenten vol liepen. Wel
werden de ballasttanks leeggeblazen, doch het
schip bleef zinken in een hoek van 35 graden en
raakte den bodem op 130 voet diepte.
Woensdagmiddag te twee uur zal aan boord
van een Britsch oorlogsschip in de nabijheid
van de plaats, waar de onderzeeër is gezonken,
een herdenkingsdienst voor de slachtoffers van
de ramp worden gehouden.
Het onderzoek naar de oorzaak van de ramp
van de Thetis zal te Portsmouth worden inge
steld. De commissie van onderzoek zal met ge
sloten deuren vergaderen. Na het einde van het
onderzoek zal een verklaring worden gepubli
ceerd, tenzij om bijzondere redenen hiervan
moet worden afgezien.
Ten einde de commissie van onderzoek in
staat te stellen zoo volledig mogelijk een onder
zoek in te stellen, zal eerst hiermede worden
begonnen, wanneer het vaartuig aan de opper
vlakte zal zijn gebracht.
VOOR HET GEHEELE LAND:
droog, warm weer. licht tot half bewolkt,
meest zwakke wind uit Oostelijke rich- j=
tingen. =j
Gisterennamiddag' heeft een ernstige
brand gewoed in de gebouwen van den
Aartsdiocesanen Boeren- en Tuindersbond
aan de Haven-Zuidzijde te Almelo, waar
door een groot gedeelte van het complex,
bestaande uit het eierenpakhuis met op
slagplaatsen, de werkplaats en het kantoor
gebouw, totaal is uitgebrand.
Omstreeks half zes kwam een arbeider, die
bezigheden verrichtte in de werkplaats onder
het geroep „brand" naar buiten spellen. Met
hulp van andere arbeiders werd een slang aan
gesloten op de waterleiding, maar spoedig bleek,
dat hiermede weinig succes kon worden be
haald. Het vuur had zich zeer spoedig meege
deeld aan het erboven gelegen eierenpakhuis,
waar het in het daar aanwezige materiaal een
gewillige prooi vond.
In vrij korten tijd verspreidde het vuur zich
verder door het gebouw, tastte- de opslagplaat
sen van eieren, houtwol, karton en bekistin
gen aan en sloeg daarna over op het kantoor
gebouw.
Het personeel had hier inmiddels maatrege
len genomen om verschillende machines en de
voornaamste gedeelten van de boekhouding
in veiligheid te brengen, terwijl eveneens vele
papieren nog in de brandvrije kluis konden
worden geborgen.
De politie was spoedig met brandspuiten aan
wezig, terwijl de brandweer met veel materiaal
volgde. Inmiddels had de brand een grooten
omvang genomen. Een twintigtal slangen werd
uitgelegd. Van alle zijden werd de strijd
tegen het vuur begonnen. De fabrieksbrand-
weer van de spinnerij „Ten Kate" bestreed
met eenige slangen van het dak van de fabriek
af het vuur in de kartonopslagplaats.
Langzamerhand werd het vuur ingesloten
en om kwart over zeven kon men zeggen, da»
men niet voor verdere verspreiding behoefde te
vreezen. In het gedeelte, waar de brand heeft
gewoed, is niets gespaard gebleven.
Behalve de groote voorraad houtwol, kisten
en karton zijn circa 3 a 400.000 eieren verloren
gegaan.
De schade wordt door beurspolis gedekt. Daar
de groote voorraad brandbaar materiaal na
smeulde, nam het na-blusschingswerk nog ge
luimen tijd in beslag.
RIGA, 5 Juni (D.N.B.) De regeering van
Letland heeft een officieel communiqué uitge
geven van den volgenden inhoud:
„Na bereikte overeenstemming over de bepa
lingen yan het Duitsch-Letsche niet-aanvals-
verdrag heeft de Duitsche minister van Buiten-
Iandsche Zaken, von Ribbentrop, den minister
van Buitenlandsche Zaken van Letland, Mun
ters, uitgenoodigd als gast van de Duitsche re
geering naar Berlijn te komen, om daar het
verdrag te onderteekenen. Ingevolge deze uit-
noodiging zal Munters zich Dinsdag naar Ber
lijn begeven, waar bij Woensdagochtend zal
aankomen. Denzelfden dag zal ook het Duitsch
Estlandsche niet-aanvalsverdrag onderteekend
worden."
Voorts wordt vernomen, dat de Estlandsche
minister van Buitenlandsche Zaken, Selter, zich
Woensdag per vliegtuig eveneens naar Berlijn
zal begeven.
m
mmmm
LONDEN, 5 Juni De Russische tegen
voorstellen op de Britsche nota worden,
naar Chamberlain Maandag in het Lager
huis verklaarde, door deskundige raadslieden
der Britsche regeering bestudeerd.
Het Russische voorstel zou volgens Reuter's
diplomatieken correspondent een verdere ge
dachten wisseling met de Russische regeering
noodig kunnen maken, in het bijzonder ten
aanzien van de formule welke de mogelijkheid
zou moeten dekken van een indirecte agressie
via de Oostzeestaten.
Daar het Russische antwoord ook aan de
Fransche regeering is medegedeeld zal het noo
dig zijn met de Fransche autoriteiten overleg
te plegen aleer antwoord aan Moskou kan wor
den gezonden.
De voorstellen van Moskou zouden in groote
lijoen gelijk zijn aan de punten vervat in de
rede van Molotof.
De Labour-afgevaardigde David Adams vroeg
den minister-president of deze, na zijn ver
klaring voor de overeenkomst van München
over de groote waarde van het persoonlijk con
tact tusschen staatshoofden, het wenschelijk
achtte een bezoek te brengen aan Moskou.
Chamberlain antwoordde, dat zijn verklaring
natuurlijk moet worden gezien in het licht van
den tijd- In de huidige omstandigheden achtte
de minister-president het niet waarschijnlijk,
dat het voorstel van Adams nuttig zou zijn.
Chamberlain antwoordde niet op de vraag
van Adams of een niet uit den weg te ruimen
hindernis bestond tusschen Engeland en de
Sovjet-Unie en of hij niet van meening was,
dat door een persoonlijk bezoek deze hindernis
wel zou worden weggenomen.
Havas verneemt uit Moskou, dat Worosjilof
de uitnoodiging om de manoeuvres van het En-
gelsche leger bij te wonen in hoffelijke be
woordingen heeft afgewezen, omdat hij in Rus
land moet blijven wegens de manoeuvres van
het Russische leger. Hij geeft echter de toe
zegging dat hij zich in Engeland zal doen ver
tegenwoordigen door een groep hooggeplaatste
Russische militairen.
Uit &iga meldt Havas: Na de rede van Mo
lotof zet de officieuze „Briva Zeme" de positie
van Letland uiteen. Het blad schrijft, dat Let
land bereid is met de wapens in de hand de
neutraliteit te verdedigen en alleen een ga
rantie van deze neutraliteit kan aanvaarden.
De voorstellen van- Molotof doen denken aan
een onder voogdij stellen, terwijl de Britsche
voorstellen rekening houden met wil en wen-
schen van de neutrale staten.
Indien de Oostzeelanden, evenals België van
alle betrokken landen een garantie van hun
neutraliteit zouden kunnen krijgen, dan zou dit
een gelukkige oplossing zijn. Een overeenkomst
tusschen Engeland, Frankrijk en de Sovjet-
Unie, hangt niet af van de Oostzeelanden. In
dien men hen bij dit verdrag zou willen be
trekken in tegenspraak met hun belangen, dan
zouden zij niets anders kunnen doen dan pro
testeeren
BERLIJN, 5 Juni (Havas) De Duitsche
Groot-admiraal Rader heeft Maandagochtend
in het kamp van Döberitz bij Berlijn de een
heden der marine geïnspecteerd, die in Spanje
hebben gevochten.
Op de eerste plaats stonden de officieren en
manschappen van de troepen der „Noordzee
groep" welke reeds van het begin af aan de
gevechten hebben deelgenomen.
Ook waren er delegaties van de pantser
schepen Admiraal Scheer en Deutschland en
de torpedojagers Leopard, Lux, Albatros en
See-adler.
Admiraal Rader verheerlijkte de waarde der
Duitsche marine-soldaten in Spanje en ver
klaarde, dat de officieren van de Duitsche
vloot bij de uitoefening van hun taak de groote
verantwoordelijkheid hadden een uitbreiding
van het conflict tegen te gaan.
Sprekende over het bombardement van Al-
meria zeide de admiraal, dat deze daad de
wereld bewees, dat 't thans niet meer mogelijk
is ongestraft Duitsche strijdkrachten aan te
vallen.
Göring zijnerzijds heeft de eenheden van het
Condorlegioen geïnspecteerd. Hij verklaarde,
dat de geheele Duitsche natie zich voor de
geheele wereld solidair gevoelt met de vrijwil
ligers, die in Spanje hebben gestreden. Hij be
sloot met te zeggen, dat de orde in Spanje heeft
gezegevierd over het bolsjewisme.
ROME, 5 Juni. (Havas) Het Fransche katho
lieke blad „La Croix" is in Italië verboden. Men
veronderstelt, dat deze maatregel is genomen
wegens een artikel over den kerkdijken toestand
in Duitschland.
De vermoedelijke oorzaak van de ramp
der Thetis.
De Duitsche groot-admiraal Rader in
specteert de uit Spanje teruggekeerde
vrijwilligers der marine.
Het Japansche kabinet bespreekt de
voorstellen aan de regeeringen van Italië
en Duitschland.
Chamberlain verklaart in het Lagerhuis
dat Engeland het Russische antwoord
bestudeert.
Mussolini brengt in een dagorder hulde
aan de Italiaansche vrijwilligers.
Nieuwe weg in de Peel zal vandaag door
minister Romme worden geopend.
Inwerkingtreding van eenige vestigings-
besluiten vastgesteld op 7 Juni.
Behandeling voor het gerecht van de
fraude bij de Middenstandsbank te
Maastricht.
Veertig-jarig bestaan van de Coöp. Cen
trale Boerenleenbank herdacht.
De gezellen in het Haagsche bakkersbe
drijf hebben de opzegging van de C.A.O.
afgewezen.
Gebouwencomplex van den A. B.
T. B. te Almelo door brand verwoest.
Beurs van New York: Stemming weife
lend, weinig handel, slot prijshoudend.
TOKIO, 5 Juni (Havas) In welinge
lichte kringen wordt vernomen, dat de voor
stellen, welke Japan wil doen aan de re
geeringen van Italië en Duitschland, zijn
opgesteld tijdens de besprekingen der regee
ring op Zaterdag en Maandag. Zij zullen
binnenkort worden geseind naar de Japan
sche ambassadeurs te Berlijn en Rome om
ze aan de regeeringen van Duitschland en
Italië te overhandigen.
In groote lijnen zijn de besluiten van het ka
binet te Tokio na het militair verdrag tus
schen Italië en Duitschland op 6 Mei niet ge
wijzigd. De nieuwe instructies aan de ambas
sadeurs zetten alleen het Japansche stand
punt duidelijker uiteen en houden rekening
met de opmerkingen, welke de Japansche am
bassadeurs te Rome en Berlijn hebben ge
maakt. In officieele Japansche kringen te To
kio wordt het grootste stilzwijgen in acht ge
nomen.
Op den betonweg naar Utrecht, tusschen hotel
Trier en den Veenhuizertol te Baarn is Maan
dagavond een ernstig verkeersongeluk gebeurd,
waarbij drie personen werden gewond.
Een grijze personenauto en een vrachtauto
wilden een stilstaanden woonwagen passeeren.
Uit de tegengestelde richting naderde een
vrachtauto met drie inzittenden, waarvan de
chauffeur door de situatie ter plaatse zoo in de
war geraakte, dat hij de macht over het stuur
verloor en tegen een boom reed, waarbij de in
zittenden verwondingen opliepen. Zij werden
naar de rijksklinieken te Utrecht vervoerd. Een
van hen, een inwoner van Zeist, werd zeer ern
stig gewond, en verkeert in levensgevaar. De
beide anderen zijn er minder ernstig aan toe.
De vrachtauto werd van voren geheel ver
nield.
De bestuurder van den grijzen personenauto
wordt verzocht zich op het politiebureau te
Baarn te willen melden voor het geven van
inlichtingen.
LANGRES, 5 Juni (Havas). Z. H. Excellentie
Mgr. Lamy, bisschop van Langres in Frankrijk,
is Maandagavond tengevolge van een auto
ongeluk om het leven gekomen.
Mgr. Lamy werd 24 October 1888 te Moulins
geboren. Op 27 Juli 1938 werd hij tot bisschop
van Langres gekozen.
Stand op Dinsdag 1 uur vun. 769.1.
Vorige stand: 769.1
