Gespeculeerd met andermans
bezittingen
Veertig jaren
Landbouwcrediet
Fraude bij Maastrichtsche
middenstandsbank
DINSDAG 6 JUNI 1939
Voorstel tot oprichting van be
drijfsgroepen aangenomen
Herdenkingsrede van oud-minister
Deckers voor de jubileerende
Coöp, Centrale Boeren
leenbank
St. Willibrord-tentooii'
stelling
herdachte, de 31-jarige procu
ratiehouder, gaf de hem ten
laste gelegde feiten toe
Twee zeer bijzondere boekwerken
beschikbaar gesteld
Hulde aan pioniers
De zuivelpositie van
ons land
Directeur te goed van
vertrouwen
Bevredigende clearing met
Duitschland allereerst noodig
Minister Romme opent
weg in de Peel
Inwerkingtreding op 7 Juni
Ontgonnen terrein wordt ver
kaveld voor jonge boeren
J. OTTEN EERVOL
ONTSLAGEN
Nieuwe inspecteur van den land-
bouw wordt ir. G. Veenstra
DE 0-16 IN INDIË
Arbeidersbonden wenschen geen
contractlooze periode
Minister Steenberghe aan het
woord
UIT DE STAATSCOURANT
Economische raad
Landbouw hoogeschool
Justitie
DEN SPAANSCHEN
BURGERKRIJG
VLUCHTELINGETJES UIT
DUITSCHLAND
e zaak tegen acht jonge
Nederlandsche strijders
Onderscheidingen
Op doorreis naar Engeland te
Oldenzaal aangekomen
Eervol ontslag
„Driehonderdvierentwintigzei hii hardop.
n«rt
Vinter-
böoneo
es per
anzaad
door WILLY WATERMAN
Het bewijs is geleverd, dat de boeren
stand tot groote dingen in staat is, wan
neer slechts duidelijk is gebleken, wat moet
worden bereikt en welke weg moet worden
gevolgd.
Dit gaf spr. hoop voor de toekomst, want
op de medewerking van dien stand aan de
oplossing van de tallooze problemen, waar
voor onze tijd ons plaatst, zal nog menig
maal een beroep moeten worden gedaan.
In zijn rede deelde Z.Exc. nog mede, dat het
H. M. de Koningin behaagd heeft dr. G. W. M
Huysmans, den oudsten directeur van de bank
te benoemen tot officier in de orde van Oranje-
Nassau.
Ook de commissaris der Koningin in Noord-
Brabant kwam zijn gelukwenschen aanbieden,
evenals de burgemeester van Eindhoven.
Na afloop van de vergadering vereenigden de
achthonderd afgevaardigden zich aan een maal
tijd, waarbij nog een groot aantal sprekers het
woord voerden, om de jubileerende bank geluk
te wenschen.
Wijck, eischte tegen alle verdachten drie maan
den gevangenisstraf.
Thans heeft de politierechter uitspraak ge
daan, waarbij de zaak terugverwezen werd naai
den rechter-commissaris om te onderzoeken, of
en in hoeverre Nederlandsche consulaire ambte
naren in Spanje of andere autoriteiten hebben
medegedeeld, dat geen strafvervolging zou wor
den ingesteld bij terugkeer naar Nederland of de
indruk gewekt is, dat dit niet zou gebeuren.
De bondsvergadering van oen Nederlandschen
R. K. Bond van Handels-, Kantoor- en Win
kelbedienden heeft Maandagmiddag met alge-
meene stemmen het bestuursvoorstel, om de
mogelijkheid te openen tot het oprichten van
bedrijfsgroepen, aangenomen na een korte be
spreking, waarbij woorden van lof werden geuit
aan het adres van den bondspenningmeester en
de commissie tot statutenwijziging. De statuten
en het huishoudelijk reglement zullen met dit
besluit in overeenstemming worden gebracht.
De aftredende bestuursleden, de heeren Joh.
van Beek, A. I. Cornells, G. Geertjens, C. Ma-
jermans, P. A. van de Ven en mej. A. M.
Vleugel, werden herkozen.
De vergadering hechtte haar goedkeuring aan
een bestuursvoorstel tot het instellen van een
geschillencommissie, bij welke geroyeerde leden
in beroep kunnen gaai.. Een amendement,
ingediend door de afdeeling Den Haag, werd bij
hoofdelijke stemming verworpen.
Een aantal voorstellen van afdeelingen, waar
op het bestuur afwijzend prae-advies had uit
gebracht, werd verworpen. Na de rondvraag
sloot de voorzitter, de heer A. I. Cornelis, as
bondsvergadering.
H. Bartels, oud-directeur van het bijkantoor
Maastricht, der Neder'andsche Middenstands-
bank, die o.m. verklaarde, dat verdachte geheel
zelfstandig de effectenafdeeling behandelde.
Deze getuige moest herhaaldelijk erkennen,
dat hij van de handelingen van zijn procuratie
houder niet op de hoogte was geweest. Na
verklaringen door den algemeenen procuratie
houder van de Nederlandsche Middenstands-
bank te Amsterdam, den heer Das, die eenigen
tijd het bijkantoor Maastricht heeft waarge
nomen over vervalschingen van effectenkaarten
en staten, hoorde de rechtbank den 20-jarigen
J, A. Mirrer, bankbediende. Deze heeft met
verdachte in de effectenafdeeling van het kan
toor Maastricht gewerkt, verving ze'f.s in af
wezigheid van verdachte zijn chef. Hij had
orders ontvangen, om van een der rekeningen,
welke blijkbaar fictief is geweest, af te blijven
en zoo weinig mogelijk in de rekening-positie
van den cliënt Weiss te doen veranderen.
De mijnbeambte L. J. Handels uit Heerlen,
een zwager van verdachte, ontkende, dat hij een
tekening op de middenstandsbank had, hij had
op verzoek van verdachte toegestaan, dat op
zijn naam een safe werd genomen en had enkele
malen een brief van de Middenstandsbank
ontvangen, welke hij op verd.'s verzoek onge
opend terugzond aan verdachte.
Hierna werden eenige rekeninghouders ge
hoord, die mededeeling deden over hun reke
ning en effectenbezit in verband met het feit,
dat op hun rekening effecten werden geboekt,
welke hun niet toebehoorden.
De Amsterdamsche effectenhandelaar J.
Koch, vertegenwoordiger van Ha'Ie en Stieglitz,
had herhaaldelijk op order van verdachte als
procuratiehouder van de Middenstandsbank te
Maastricht, gelden, in totaal 37000 dollars, over
gemaakt aan Weiss, die toen in Amerika was.
Deze gelden mochten niet worden afgegeven,
omdat de rekening van Weiss een debet ver
toonde. De accountant J. P. Wehmann, van de
Nederlandsche Middenstandsbank, heeft uit
voerige inlichtingen gegeven over zijn controle
onderzoek, toen de malversaties aan het licht
waren gekomen, en hij bevestigde, dat verdach
te effecten van de eene rekening op de andere
overboekte, effecten uit het bezit van de bank
lichtte en gelden ten gunste van Weiss deed
afgeven, terwijl de rekening een groot tekort
aangaf.
De rekeninghouder F. Weiss was niet ver
schenen. Hij vertoeft thans weer in Amerika.
Tenslotte is gehoord de algemeene directeui
van de Middenstandsbank, de heer J. van
Eek, te Bussum, die op vragen van den pre
sident mededeelde, dat het hoofdkantoor afging
op mededeelingen van het bijkantoor Maas
tricht, en dat men den directeur van het bij
kantoor beschouwde als den man, die in de
eerste plaats de controle had uit te oefenen
Het controle-systeem had zoowel in Maastricht
als bij de provinciale controleurs gefaald.
Verdachte gaf op vragen van den president
toe, met de effecten gemanipuleerd te hebben
Hij had gespeculeerd.
Het O. M. hield een uitvoerig requisitoir.
Mr. Fabius toonde aan, dat verdachte ten
aanzien van de z.g. rekeninghandels al heel
brutaal te werk was gegaan en hij houdt
vol, dat deze rekening niet fictief is. Hij
heeft van al zijn manipulaties weinig
voordeel gehad. Met den rekeninghouder
Weiss, een Poolschen immigrant, die een
aartsspeculant was, heeft verdachte blijk
baar nauwe relaties onderhouden. Punt
voor punt volgde het O.M. de dagvaarding
en 't achtte de verschillende ten laste ge
legde verduisteringen, valschheid in ge
schrifte én oplichting bewezen. Gezien de
groote geldsbedragen welke met de malver
saties verband hielden, vroeg het O.M. een
gevangenisstraf van drie jaar, met aftrek
van een half jaar voorloopige hechtenis.
De verdediger Mr. von Geldern betoogde uit
voerig, dat er geen groote schade is geweest
voor de bank. Met Weiss is een dading getrof
fen, waarbij 70.000 gulden door Weiss is be
taald. Overigens twijfelt de verdediger, of het
wel zoo vast stond, dat Weiss een groot tekort
had.
PI. drong aan op de uiterste clementie.
Uitspraak 19 Juni.
leer,
;ade»
neu»
Hen,
;eus,
rga-
h€"
klei,
tuk-
ano,
De Coöperatieve Centrale Boerenleenbank
hield vandaag te Eindhoven haar 40ste alge
meene jaarvergadering.
In de namiddagzitting werd het veertig-jarig
bestaan dezer instelling herdacht, waarbij mr.
dr. L. N. Deckers, oud-minister van Landbouw
en Visscherij, een rede hield.
Tot blijdschap van het comité, dat de St.
Willibrordtentoonstelling inricht, is thans uit
Parijs ontvangen het kalendarium van Echter-
nach, een boekje, beroemd door de geheele
wereld, omdat het de eenige regels handschrift
van St. Willibroj-d bevat, die tot heden zijn
gevonden.
Eigenhandig heeft de Apostel daarin den
datum vermeld van zijn aankomst in het land
der Friezen en ook dien van zijn bisschopswij
ding.
Verder is uit Parijs van de Nationale Biblio
theek in bruikleen ontvangen het beroemde
Evangelie-boek van St. Willibrord, een boek met
miniaturen voorzien, dat als een spiegel wordt
beschouwd van het cultureele leven uit het
midden, waarin St. Willibrord leefde.
in de maand October van het vorig jaar zijn
6an het bijkantoor Maastricht van de Neder
'andsche Middenstandsbank N.V. Amsterdam,
verschillende malversaties ontdekt, in verband
daarmee de procuratiehouder van die bank, de
"Harige P. J. L. N. uit Maastricht, werd ge-
Schorst.
Het door de politie ingestelde onderzoek, dat
met behulp van deskundigen moet geschieden,
leeft uitgemaakt, dat de procuratiehouder zich
aan een geheele reeks verduisteringen, boeken-
v'crvaischingen en oplichtingen heeft schuldig
Scmaakt. De aanleiding tot deze frauduleuze
handelingen, welke in een tijdsverloop van on
geveer drie jaar zijn gepleegd, moet worden ge-
Zocht in het feit, dat de procuratiehouder voor
Sjeh zelf speculeerde en daarvoor geldswaardige
stukken van de bank of van rekeninghouders
Sebruikte.
Toen de politie den procuratiehouder onder
verdenking van verduisteringen enz. wilde ar
mste eren, was deze juist naar Amerika vertrok-
*en, om, zooals hij zelf heeft verklaard, tot een
accoord te komen met een der grootste reke
ninghouders, den wijnkoopman M. W. te Maas
zicht, een Poolschen emigrant, wiens rekening
°P de bank een debet van tonnen vertoonde.
He procuratiehouder kon als gevolg van de
Qoor de Nederlandsche justitie ondernomen
stappen, in New York niet van boord gaan. Hij
ls Per zelfde bootgelegenheid naar Europa terug
gekomen en van Le Havre naar Maastricht over
gebracht waar hij in voorarrest is gesteld.
Het onderzoek der malversaties heeft aan het
icht gebracht, dat verdachte belangrijke gelds-
eflragen heeft verduisterd. De dagvaarding
maakt slechts melding van eenige bedragen:
H.250, f 5000 en verder van 7000, 10.000 en nog
'flbs 10.000 dollar.
Het totale bedrag, waarover de fraude en de
frauduleuze handelingen zijn gegaan, moet in
"e honderdduizenden guldens beloopen.
Niet al deze geldswaarden zijn verdwenen
maar toch heeft de Middenstandsbank een
Schade gehad van enkele tonnen, welke intus-
Schen voor het grootste gedeelte door verzeke-
nhe is gedekt.
Merkwaardig is, dat de boeken-vervalschingen
^olang konden worden voortgezet, niettegen
staande het controle-systeem van de Nederland
sche Middenstandsbank, maar het schijnt, dat
Ae directeur van 't bijkantoor een volledig ver
bouwen had in zijn procuratiehouder, hem ge-
"eel zelfstandig alle beurs- en valuta-zaken liet
kwikkelen, en genoegen heeft genomen met een
Verantwoording op papier over den stand van
saken.
Aan dezen directeur is, toen het onderzoek
^n omvang der fraudes aan het licht bracht,
flhtslag verleend.
°P de rekening van den wijnhandelaar M. W..
fr Maastricht, die daarop met tonnen gouds
perkte, zijn zeer ernstige malversaties bedreven.
e Nederlandsche Middenstandsbank had eerst
fl®h vordering tegen dezen rekeninghouder inge-
e'h, omdat deze naar haar oordeel aan de bank
"fl'hi zeven ton schuldig was, terwijl daartegen-
j'er slchts een effecten-depót van ongeveer
"50.000 zou staan.
Later is echter een minnelijke schikking ge-
flfren met W., waarna de aanhangig gemaakte
A'viele procedure is ingetrokken.
herdachte N. heeft toegegeven, een deel van
hem ten laste gelegde verduisteringen, boe-
vervalschingen en oplichting te hebben ge-
Meegd.
L>e man is er met zijn frauduleuze practijken
ffret rijker op geworden. Toen zijn persoonlijk
pezit verdwenen was, en zijn speculaties bleven
•h'slukken, kwam hij tot het vergrijp aan an-
Acfrnans bezit.
Voor de behandeling van de zaak bestond
froote belangstelling. Het getuigenverhoor
heeft vele uren in beslag genomen.
He inspecteur van politie te Maastricht, G.
H. Seelen, die als eerste getuige is gehoord,
een uitvoerig relaas over de feiten en
Chooren, welke hij aan verdachte heeft afge-
?0tben. Aan het einde van deze getuigenver-
"'aringen richtte de president, mr. Fr. Jans-
reh> tot den inspecteur woorden van -waardee-
,ll1S voor de wijze, waarop deze het onderzoek
flacl behandeld en voor het uiterst correcte
ff°ces-verbaal, dat de heer Seelen had opge
haakt.
Voorts hoorde de rechtbank den heer H. J.
Treedt 50, 60 jaar terug in de geschiedenis
en ge vindt, aldus spr., een boerenstand, die
gebukt gaat onder de gevolgen van de crisis der
tachtiger jaren. Vergeleken bij het tijdvak 1872
tot 1879 deed die crisis het Nederlandsche land-
bouwland een waardevermindering ondergaan
van 700 millioen gulden. Tegenover de gevol
gen van deze geweldige ramp want dat was
het stond een vrijwel onbeschermde niet ge
steunde boerenstand, die de zedelijke en stof
felijke kracht, welke uit het vereenigingsleven
valt te putten, nog niet had leeren kennen.
Blijkens het jaarverslag van den Algemeenen
Nederlandschen Zuivelbond (F. N. Z.) waren
31 December 1938 bij de vereeniging aangeslo
ten acht provinciale bonden met 420 leden-fa
brieken (vorig jaar 423), verwerkende
2.586 281 948 K.G. melk, tegen 2.588.349.180 K.G.
in 1937. De gemiddeld per fabriek verwerkte
hoeveelheid melk steeg van 6.1 millioen K.G.
tot 6.2 millioen K.G. per jaar.
De proefnemingen inzake de duurzaamheid
der boter werden, na het bereiken van een gun
stig resultaat, beëindigd. De desbetreffende
commissie werd omgezet in een commissi^ voor
kwaliteitsverbetering.
Proefnemingen op practischen grondslag in
zake de bereiding van textielcaseine leidden
tot het verkrijgen van volledig inzicht, wat
betreft deze bereiding, de benoodigde installatie
en de bereidingskosten.
De commissie voor coöperatie adviseerde tot
het instellen van coöperatiecommissies door de
aangesloten bonden, in verband waarmede het
bestuur zich ter zake tot de bonden wendde.
In zes bonden zijn thans zoodanige commissies
ingesteld. Tevens werd nagegaan, wat in de
verschillende bonden tot dusver op het gebied
der propaganda werd gedaan.
Wat het handelsverkeer met het buitenland
betreft, wordt o.m. in het verslag opgemerkt,
dat meer en meer blijkt dat, zoolang er voor de
zuivelproducten in de clearing met Duitschland
geen bevredigende regeling wordt bereikt, er
geen uitzicht cp terugkeer tot. eenigszins nor
male verhoudingen in het veehouders- en zui
velbedrijf bestaat.
Blijkens de Maandagavond uigegeven staats
bladen is de inwerkingtreding van het Vesti-
gingsbesluit automobiel- en garagebedrijf 1939,
het Vestigingshesluit kruideniersbedrijf 1939 en
het Vestigingsbèsluit bloemenverkoopersbedrfjï
1939 vastgesteld op 7 Juni 1939.
De overtuiging zette zich vast, dat zonder een
behoorlijk geregeld landbouw-credietwezen de
boerenstand gedeeltelijk ten onder zou gaan.
Bij onze Oosterburen was men op dit gebied
een heel stuk voor. Spr. schetste het prachtige
werk van Friedrich Wilhelm Raiffeisen.
Vervolgens releveerde hij, wat in Nederland
te dezer zake de maatschappij van landbouw
heeft verricht en wees hij op de bekwame ad
viezen ten behoeve van den landbouw van wij
len den heer P. van Hoek, aan wiens nagedach
tenis spreker woorden van hulde bracht.
De geestelijken waren het, die voor het mach
tige gebouw van de boerenleenbanken met haar
75.000 leden, van welks toren thans de feestvlag
wappert, den hechten grondslag hebben ge
legd. De eerste boerenleenbank werd 18 Augus
tus 1897 te Geldorp opgericht en reeds op 5 De
cember 1898 waren er 22 boerenleenbanken in
Brabant en Limburg, op welken datum zij tot
de oprichting van de Coöperatieve Centrale
Boerenleenbank besloten. Een van de wegbe
reiders van het eerste uur, lid van den eersten
raad van toezicht en eerste inspecteur is nog
in ons midden, aldus spr.: de hoogeerwaarde
deken Souren.
Spreker gaf hierna een schets van het werk
der boerenleenbanken en bracht ih het bijzon
der dank aan kanunnik Van der Marck, die
wel de Nederlandsche Raiffeisen mag worden
genoemd en van zijn 70 levensjaren er reeds
38 aan de boerenleenbank heeft gegeven, als
adviseur dezer centrale.
Met den wensch, dat men met goeden moed
trouw aan- zijn beginselen en vol liefde voor den
boerenstand, voorwaarts zal gaan, besloot spre
ker zijn rede.
Op verzoek van het bestuur van de coöpera
tieve Roêrmondsche Eiermijn heeft de minister
van Sociale Zaken, prof. mr. C. P. M. Romme,
zich bereid verklaard heden in de Peel een weg
te openen op het terrein genaamd „De Klotter-
peel", gelegen in de gemeente Bakel, alwaar
met subsidie van het departement van Sociale
Zaken een groot terrein wordt ontgonnen.
De coöperatieve eiermijn zal dit terrein na
de ontginning verkavelen en aan jonge boeren
in eigendom uitgeven. Hierdoor wordt voldaan
ean een wensch, welke allerwege in Noord-
Brabant en Limburg leeft, om den jongen boeren
de gelegenheid te geven zich op een eigen plaats
te vestigen.
De minister zal bij deze opening, waaraan
wordt vastgeknoopt een bezoek aan de Roer-
mondsche eiermijn, vergezeld zijn van den heer
Meyer de Vries, regeeringscommlssarls voor dé
werkverruiming.
neiro.
iburg-
Met ingang van 1 Juli is aan ir. J. M. L. Ot-
ten op zijn verzoek eervol ontslag verleend
als inspecteur van den landbouw, onder dank
betuiging voor de belangrijke in ver
schillende functies bij het landbouwonderwijs
en bij de landbouwvoorlichting bewezen dien
sten.
Met ingang van dezelfden datum bevorderd
tot inspecteur van den landbouw in vasten
dienst ir. G. Veenstra, thans rijkslandbouwcon-
sulent in algemeenen dienst, onder aanwijzing
van de gemeente Wageningen als standplaats
>akar.
ilima-
Armi-
Galle
ibang
De commissie van advies voor afzetbelangen
stelde zich, in verband met de definitieve in
werkingtreding van het zuivel-kwaliteitscontrö-
le-bureau, in haar advies aan het bestuur in
meerderheid op het standpunt, dat alleen eerste
klasse boter in aanmerking diende te komen
voor export.
Ingesteld werd een commissie voor het weke
lijks vaststellen eener noteering voor Frieschs
kaassoorten te Leeuwarden.
De vanwege de Nederlandsche-zuivel-centrale
getroffen regeling, wat betreft eischen voor
verpakking en kwaliteit van naar Duitschland
uitgevoerde kaas, blijkt meer en meer vooral
van belang te zijn vanwege haar preventieve
werking.
De regeling van (jen uitvoer van melkproduc
ten naar Engeland blijft groote moeilijkheden
opleveren, doordat andere melkproducten ex-
porteerende landen niet aan minimumprijzen
zijn gebonden, en zich bovendien niet blijken
te houden aan de z.g. „standstil", welke voor
deze landen vastgesteld is.
De geldelijke omzet der afdeeling centrale
aankoop steeg van 1.727.000 in 1937 tot bijna
1.856.000 in 1938. terwijl het bedrag der op
drachten van den technischen dienst steeg van
ƒ480.000 tot ƒ590.290.
In het slotwoord van het jaarverslag wordt
er op gewezen dat, terwijl het jaar 1937 een ge
rechtvaardigde hoop op herstel van het maat
schappelijk leven te zien gaf, deze hoop in 1938
weer teloor gegaan is en daarmede tevens de
kans, dat langzamerhand de crisismaatregelen
meer en meer vereenvoudigd en afgeschaft
zouden kunnen worden.
BATAVIA, 5 Juni. (Aneta). De onderzeeër
0-16 wordt, na een voorspoedige reis uit Ne
derland, morgenochtend om zeven uur voor de
haven te Tandjong-Priok verwacht. De bodem
vertrekt Woensdagmiddag naar Soerabaja.
Dezer dagen kwamen de hoofd- en af-
deelingsbesturen van den Algemeenen, den
Roomsch-Katholieken en den Christelijken
Bond van arbeiders in het bakkersbedrijf
samen om te beraadslagen over de door de
werkgevers opgezegde collectieve arbeids
overeenkomst voor 's-Gravenhage.
Met leedwezen werd kennis genomen van het
feit, dat door de starre houding van één firma
de strijd om den broodprijs nog steeds voort
duurt. Datintusschen de positie van vele ar
beiders zeer onzeker is geworden is een feit,
omdat diverse patroons van oordeel zijn, dat
alleen door drastische bezuinigingsmaatregelen
het bedrijf zich aan den ongezonden toestand
dient aan te passen en nu door de opzegging
van de C.A.O. tegen 27 Juni a.s. de weg naar
verdere afbraak schijnt te moeten worden
geëffend. De besturen der arbeidersorgani
saties die zich heel veel tijd en moeite
hebben gegeven om de positie van het be
drijf zoo goed mogelijk te houden of,
indien er uit-de-band-springers waren, al
hun krachten inspanden voor consolidatie
zien in de opzegging van de C.A.O.
geen bewijs van breed inzicht.
Tijdens de vergadering heeft ook minister
Steenberghe in een rede zjjn waardeering uit
gesproken voor het vele goeds, dat de Boeren
leenbanken in den loop der jaren hebben be
werkt.
De minister begon zijn rede met een beschou
wing van het werk van Raiffeisen en diens
worsteling om de geesten der boeren. Spr. zag
in de geslaagde Raiffeisenbeweging de groote
gangmaakster van de opleving, welke zich in
het agrarisch leven allerwege heeft gemani
festeerd.
Waardoor heeft de verwerkelijking dezer ze
genrijke gedachte, begonnen onder schijnbaar
hopelcoze omstandigheden, tot zulk een groot
succes kunnen voeren?
In de eerste plaats noemde spr. het geloof,
dat de promotors zelve hadden èn in de zaak,
die ze voorstonden èn in hun roeping.
In de tweede plaats wees hij er op, dat bij
den opbouw van het geheele systeem is uitge
gaan van de behoeften, de eigenaardigheden
en het karakter van het boerenbedrijf eener-
zijds en van die der boerenbevolking ander
zijds.
In de derde plaats memoreerde de minister
de groote durf, die men toonde te bezitten door
deze groote crediet-organisatie op te zetten
zonder het toen reeds krachtig ontwikkelde
bankwezen als model te nemen.
De boerenleenbanken hebben de boeren eco
nomisch zeer gesterkt en daardoor aan de be
drijven vrijheid geschonken zich te ontwik
kelen.
De organisatie van het landbouwcredietwe-
zen leidde vanzelf ook tot de financiering van
organisaties, die andere doeleinden nastreven
in het belang van het boerenbedrijf.
Deze gang van zaken is voor de ontwikkeling
van het bedrijfsleven zeer gelukkig geweest en
kan ook in het toekomst nog zegenrijke ge
volgen hebben, mits men blijve vasthouden aan
de beproefde gedragslijn, dat ook hier een zui
ver zakelijk standpunt blijve ingenomen. Dit
is noodig èn voor de positie der boerenleenban
ken als debiteuren èn voor de organisaties, wel
ke zjj helpen.
Van den beginne af heeft de overheid de
groote beteekenis hiervan begrepen.
itavia-
en.
Havre;
icht.
driO.
Met ingang van 11 Juni is wederom voor den
tijd van een jaar benoemd tot voorzitter van
de vaste commissie van den economischen raad
voor de economische voorlichting mr. W. G. F.
Jongejan te 's-Gravenhage.
Met ingang van 14 Juni 1939 is wederom voor
een jaar benoemd tot voorzitter van de vaste
commissie van den economischen raad voor het
verkeerswezen prof. mr. F. de Vries te Rotter
dam.
Voor het tijdvak van 1 Juni 1939 tot 1 Juni
1940 is wederom benoemd tot tijdelijk plant
kundige aan de landbouwhoogeschool te Wa
geningen, dr. ir. S. J. Wellensiek aldaar.
Voor het tijdvak van 1 Juni 1939 tot 1 Juni
1940 is wederom benoemd tot tijdelijk assistent
aan de landbouwhoogeschool te Wageningen ir
J. H. M. van Stuivenberg aldaar
jmini'
czuel»
icaibo-
na»r
icaibo.
ïoven-
Aden
sssant-
arqueS
Benoemd zijn tot kantonrechters-plaatsver-
vangers in het kanton Dordrecht mr. J. M.
Croockewit en mr. K. N. Korteweg, beiden ad
vocaat en procureur te Dordrecht.
Zij wijzen de opzegging van de C.A.O. af,
zij wenschen geen contractlooze periode en
zij zullen al hun krachten inspannen om
op 28 Juni a.s. met een vernieuwde collec
tieve overeenkomst de toekomst tegemoet te
gaan.
De aan de orde van Oranje-Nassau verbonden
eere-medaille in zilver, is toegekend aan N.
Schuurmans, meesterknecht bij de N.V. Wollen-
stoffenfabriek v.h. Brands en Zonen te Tilburg
en aan A. J. Pigmans, magazijnmeester bij de
firma Pieter van Dooren te Tilburg.
Vorige week stonden voor den Haagschen Po-,
litierechter mr. van Rijn van Alkemade acht
jongemannen terecht, die bij de strijdmacht van
de vroegere Spaansche regeering dienst hadden
genomen en onlangs hier te lande waren te
ruggekeerd. Hun was ten laste gelegd overtre
ding van de wet van 8 April 1937 annex het
Koninklijk Besluit van 11 Juni 1937.
De zaak van een der verdachten, G. H. van B.,
werd aangehouden om getuigen te hooren, daar
deze verklaarde, dat hem voorgespiegeld was,
dat hij als betonwerker in Spanje werk zou vin
den. De overigen erkenden zonder aarzeling om
principieele redenen dienst te hebben genomen.
De Officier van Justitie, mr. van Asch van
Met den D-trein van 16.51 uur is Maandag
middag een transport van omstreeks honderd
Joodsche kinderen uit Duitschland te Olden
zaal aangekomen.
Na het nuttigen van enkele ververschingen,
welke hun werden aangeboden, zijn de kinde
ren met denzelfden trein doorgereden naar
Hoek van Holland, vanwaar zjj scheep zjjn ge
gaan naar Engeland.
Indien deze C.A.O. alleen door strijd afge
dwongen zal kunnen worden, dan zullen zij
daarvan niet weerhouden kunnen worden, om
dat meer dan ooit levenszekerheid van honder
den arbeiders, in en ten dienste van het bedrijf
werkzaam, moet worden verkregen.
Aan de werkgeversorganisaties is geschreven,
dat de besturen der arbeidersorganisaties bin
nen tien dagen wenschen te vernemen of men
bereid is, de C.A.O. te vernieuwen, welke dan
op 28 Juni in de plaats van de nu opgezegde
zal treden.
■nburg-
Leone-
üdsire.
Met ingang van 9 Juni is aan dr. A. W. Pot,
bacterioloog bij het rijks instituut voor de volks
gezondheid te Utrecht eervol ontslag als zoo
danig verleend.
teering
verW-
jer s.s.
en 7
Bright
Het oogenblik daarop voelde hij de vuist van
den professor, die hem in zijn maag porde en
hem achteruit deed springen.
„Jij bedekt met je groote voeten den heelen
grond!" klaagde deze, „ga eens opzij en laat ons
kijken!"
Ze keken en zagen niets, maar het verbaasde
geen van hen; niemand had verwacht dat de
honderd en vijftig pas van den stuurman hen
juist zouden doen uitkomen, waar ze zijn moes
ten.
„Zoeken jullie mee den grond af?" vroeg de
professor, „er moet natuurlijk ergens een kentee-
ken zijn, je kunt niet verwachten, dat we met
dynamiet den heelen bodem vijftig meter in het
rond laten openspringen!"
Het kenteeken was er, en het was spoedig ge
vonden. George, die met zijn schoenpunten over
den bodem krabde, voelde plotseling een onef
fenheid en toen hijhet stof wegveegde, bleek er
een vierkante, op staande rand op den grond te
zijn. George schopte tegen den rand en voelde,
dat hij een weinig meegaf. Wat dat te beteeke-
nen had, was duidelijk. In den rotsbodem was
hier een vierkant gat uitgehakt, waarin, juist
zooals bjj het merkteeken, dat ze daareven had
den verlaten, een passende steen was ingelaten.
George riep de anderen er bij, en te zamen
slaagden ze er in, den smallen rand van den
steen te pakken en het ding uit het gat te tillen.
Er onder was een vierkant gat en daarin stak
de professor zijn hand. Even later bracht hij
een metalen kokertje te voorschijn.
„De aanwijzing, waar de schat verborgen ligt!"
zei hii en schroefde den deksel eraf. Er in zat
„Het midden ligt dus op honderdtweeenzestig
pas van een van de twee steenen af!"
De professor trok hem aan een knoop van
zijn jasje:
„Zeg Crawley.... je weet, dat het document
vermeldt, dat we van dat midden uit honderd
vijftig pas naar het Westen moeten doen, maar
weet jij soms, wat die neger bedoeld kan hebben
met honderdenvijftig pas? Ik wilde alleen we
ten: is een pas bij de negers, waar jij iets van af
weet, soms een vaste maat?"
Crawley knikte:
„Ja, dat is heel gewoon, als een neger het
heeft over zooveel pas, dan is dat een pas van
een middelmatigen neger, een kerel van een
kleine zes voet, een langere neger houdt dus zijn
pas een beetje in, en een korte rekt hem uit,
het is verbazingwekkend, hoe zuiver het altijd
uitkomtik zou voorstellen, den stuurman
den afstand te laten uitmeten, die is niet lang
en niet kort!"
De niet lange en niet korte stuurman trok een
leelijk gezicht tegen hem en met hun allen keer
den ze terug naar de plaats, waar ze het midden
vermoedden. Crawley kwam hen al tellende ach
terop.
„Eenenzestigtweeënzestig!" zei hij
„hier is het. Stuurman, steek van wal."
De stuurman stak van wal; rustig voortstap
pende, recht op het Westen toe. De anderen
volgden.
Bij den hondeard vijf en zestigsten stap hield
hij halt, en keerde zich om.
„Hieronder ligt twaalf millioen pond sterling
aan goud," zei bij en sloot zijn oogen, „ik voel
het!"
lijn, die van de rotspunt naar de piek in de
verte liep.
Honderd meter hadden ze nu achter zich.
Honderdvijftig
„Nu kan het gaan komen!" zei de professor
en begon langzamer te loopen, letten jullie mee
op?"
Ze letten op, onderzochten eiken centimeter
van den grond, dien ze passeerden, maar het
was niet voor ze ongeveer tachtig meter verder
waren, dat ze ontdekten, wat ze zochten. Het
was een platte, vierkant gehouwen steen, nau
welijks een handbreedte hoog, die in den steenen
bodem was ingelaten, zoodat hij onmogelijk toe
vallig kon verschuiven, doordat er iemand tegen
stootte, of een dier er tegen krabde.
Naar 't merkteeken behoefden ze niet lang te
zoeken.
Op den steen zagen ze, nadat het stof was
weggeveegd, een kruisje gehouwen, een simpele
kruising van twee lijnen, maar een voldoende
bewijs, .dat deze steen niet door de natuur was
neergelegd.
„Dat is hij!" zei de professor, en richtte zich
weer op.
„Nu moeten we het midden tusschen de twee
punten vinden, op de lijn, welke die twee pun
ten verbindt en dan honderd en vijftig passen
naar het Westen doen, maar wat voor passen,
voor den drommel, groote of kleine? Maar hier
kwam Crawley te hulp. Hij had zich, toen hij
zag, dat er gevonden was, wat er gezocht werd,
bezig gehouden met het meten van den afstand
tusschen de twee punten en hij naderde hen,
voor zich zelf tellende, met regelmatige passen.
rinsen-
mid-
lanvoef
ïuiten-
Rott.
rdvrij).
neeko-
72-73
if.). I.»
tomend
stoo-
e. dis"
nseko-
trtr.)
•komen
antlno
k. trek»
Pel 153
Herr-
Isnonl-
b eeefl.
•strekt.'
4a is rotspunt, die op de kaart staat
e fl^egeven!" begon hij, „het document zegt, dat
twee honderd meter ten Noorden, zuiver ten
j,.°°rden van deze rotspunt, een tweede aanwjj-
H8 is gelegen, gekenmerkt door een erop aan-
"fachte inscriptie. Het zal wel een platte steen
of zooiets, want ik zie in het Noorden niets
Lehi 5 dan stof! KaPit;ein> mag ik dat kompas
floen. dat u hebt meegenomen?"
kins trok het kompas uit zijn foudraal en
Wa Let hem. De professor hield het horizontaal,
j. chtte even, tot de naald stil stond, en keek
Loor de spleet,, die opzij in het koperen
Was aangebracht naar 'n eventueel land
je in noordelijke richting.
>,in kromme piek daar!" zei hij even later,
Le verte, die ligt zuiver ten Noorden van
Ji0 e Plaats, we moeten dus recht daarop aan-
4cht En aldus geschiedde. Crawley bleef
d-Jtr bij de rotspunt, om te controleeren, of ze
h^elijk wel in ZUiver rechte lijn gingen, en
z'jn aanwijzingen bleven ze zuiver op de
tegen
ïarken
