öe besprekingen met Moskou
hebben gunstiger verloop
WWm
Vrijwilligers te Tientsin voor
mobilisatie gereed
I
I
Wij zijn vrienden
van Engeland"
PROTECTOR
Admiraal Noble te
Singapore
Het nieuws van heden
vereenigde katholieke pers
VERRE OOSTEN NIET
TER SPRAKE
EGYPTISCH MINISTER
TE ANKARA
130
BRITSCHE VRACHTAUTO
BREEKT DE BLOKKADE
TT' ifci
- -
DE BAROMETER
I INBRAAK-VERZEKERINC 1
Bi
T
^REAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TEL 13866 - GIRO 22884
WOENSDAG 21 JUNI 1939 - OCHTENDBLAD
Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
'3-25. Bij onze Agenten 27H ct. per week,
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE KV. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21847
onderhandelingen worden uit
sluitend op een strikt Euro-
peeschen grondslag
gevoerd
Duitsch commentaar
Indrukken uit Parijs
terugkeer van het
britsche Koningspaar
Chamberlain zal een adres van
welkom tot hen richten
Spanje en de as
Ibn Saoed's vertegenwoordiger
spreekt geruchten over een
ultimatum aan Londen
tegen
Het Weer
n
Uitsluitend voor: Kerken, Pastorieën
Kloosters en Kerkelijke Instellingen
Ter bespreking van de Fransch-
Britsche militaire samenwer-
king in het Verre Oosten
A
mm» mm
«MLTER
vcachtheuvels en trottoirs waren als „schuilkelders" aangewezen tijdens de
groote luchtbeschermingsoefeningen, welke deze week te Chelsea gehouden werden
en die de grootste waren, welke ooit in Londen en omgeving plaats hebben gehad
Attlee geopereerd
SPION IN POLEN TER DOOD
VEROORDEELD
Boven het recht der staten, staat
het absolute recht der wereld
op rust en veiligheid
Japan bereid de Britsche formule
te overwegen, mits Londen zijn
houding in Noord-China
wijzigt
Een verklaring van
Cordell Huil
Aan de internationale regatta
wegen, Duitschland
van Malmö in Zweden namen talrijke jachten uit Denemarken, Noor-
en Zweden deel. Een opname tijdens een der wedstrijden
Hoe gaat het?
De nuntius te Warschau
op het Vatikaan
Bemanning van de
,,Phénix" herdacht
Sven Hedin gewond
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 et., Inge;
mededeetingen 50 cent; Idem op pag één 65 een'
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
MOSKOU, 20 Juni (Tass). Naar
inleiding van het door sommige
bladen gepubliceerde bericht, volgens
hetwelk de Sovjetregeering bij de on
derhandelingen met Engeland en
frankrijk zou staan op een garantie
v<>or de Russische grenzen in het
Verre Oosten, hetgeen een beletsel zou
lÜn voor het tot stand komen van
accoord, is het Sovjet-Russische
Persbureau Tass gemachtigd te ver
klaren, dat dit bericht beslist van
*Uen grond ontbloot en niet meer dan
een verzinsel is.
I-n officieele kringen te Londen kwalificeert
deze berichten der Duitsche bladen als
"Scheel en al in strijd met de waarheid". De
^sprekingen met Moskou worden integendeel,
a'<3us Reuter, uitsluitend op een strikt Europee-
Schen grondslag gevoerd.
William Strang zou naar genoemd pers-
Weau meldt, vandaag reeds de nieuwe voor
dellen met volkscommissaris Moiotof bespre
ken, terwijl minister-president Chamberlain
v°ornemens is, Woensdag of Donderdag a.s. in
Lagerhuis een nadere verklaring af te leg-
e°h en wel in den vorm van een antwoord op
6eh door de oppositie gestelde vraag, „of een
kitsch -Russische overeenkomst reeds bereikt
is»
Daar het vraagstuk van de garantie aan de
~°stzeestaten wel het voornaamste beletsel
°or een spoedige sluiting van het Britsch-
ransch-Russische pact bleek, schijnt de Brit-
die regeering thans aan Strang instructies ge-
ven te hebben, op dit punt zoo spoedig mo-
®^iik met de Sovjet-Russische regeering tot
accoord te komen en wel met het oog op
eh toestand in het Verre Oosten.
De diplomatieke medewerker van Reuter ver
ent verder, dat men de vorderingen van de
r'tsch-Fran.seh-Russische onderhandelingen
2 r een anti-agressiepact te Londen thans
Uhstiger beoordeelt. Het jongste Russische me-
v?randum is bestudeerd en de standpunten der
Jj'de partijen zijn elkaar, naar men gelooft,
eds goeddeels genaderd. Men is van oordeel,
vah als zich geen onvoorziene ontwikkelingen
c°0rdoen, er alle kans is, dat in de volgende
^bferentie tusschen Strang en Moiotof en de
j^'tsche en Fransche ambassadeurs de voor-
lamste geschilpunten uit den weg zullen wor-
etl geruimd, zij het alleen in beginsel.
Het Duitsche Nieuwsbureau gaat intusschen
i£istig voort de onderhandelingen met Moskou
j. een belachelijk daglicht te plaatsen. Het
tsbureau, dat vermoedelijk nog geen kennis
ett gekregen van officieele tegenspraak van
j/ssische zijde, voorziet het démenti van het
ereign office van een redactioneel commen-
waarin o.m. gezegd wordt:
{Wij nemen gaarne aan, dat te Londen niet
t Uitbreiding van het bondgenootschapspact
j V het Verre Oosten besloten is. Want dat is het
waar Engeland zich van af wil maken, wat
eskou echter steeds weer verlangt.
l Londen kan men over de loopende onder-
ij. '^delingen besluiten wat men wil, beslissend
J,. ehkel en alleen, wat Moskou als prijs voor
rT deelname aan de Brftsche omsingelings-
'Mek van de Britsche onderhandelaars eischt
dat is naar men weet niet weinig: namelijk
V duidelijk vastleggen van de Britsche hulp-
(v -ening aan Sovjet-Rusland ingeval van ee»
JDict met Japan.
06 wil echter Engeland Rusland fn het Verre
■j,. sten helpen, wanneer het zooals thans te
j^utsin niet eens zich zelf helpen kan. Deze
Ij^hjke situatie kan men te Londen ook door
tijp'diten in den geest van een struisvogelpolitiek
Wegcijferen.
Fransche diplomatieke kringen blijft men
Smotste stilzwijgendheid in acht nemen ten
JENDEN, 20 Juni (Reuter). In het Lager-
j^s heeft Chamberlain medegedeeld, dat hij
0Prdag een motie voor een adres van wel-
q, uan den Koning en de Koningin zal Jn-
vergadering zal dan gedurende een uur
HChor*t worden en in dien tijd zullen de at-
q^^'higden zich verzamelen op een punt langs
weg, waarlangs het koninklijke paar naar
baleis zal terugkeeren,
aanzien van de besprekingen te Moskou. Dins
dagavond kon echter in welingelichte kringen
een zeker optimisme vastgesteld worden.
Wat de Fransch-Turksche onderhandelingen
betreft, geeft men te kennen, dat deze bijna
beëindigd zijn. In groote trekken is namelijk
overeenstemming bereikt, zij het ook dat som
mige kwesties, die betrekking hebben op de
waarborging van particuliere belangen in den
Sandsjak, nog geregeld moeten worden.
Voorts was de aandacht van diplomatieke
kringen ook gevestigd op Spaansche aangelegen
heden.
Bonnet heeft Dinsdagochtend den Spaanschen
ambassadeur, den Franschen ambassadeur in
Spanje, Pétain, en den Franschen resident-ge
neraal in Marokko, generaal Nogues, ontvangen.
De na deze besprekingen opgedane indruk
schijnt verre van ongunstig te zijn. De Spaan
sche ambassadeur heeft den minister van Bui-
tenlandsche Zaken o.a. de verzekering gegeven,
dat de verklaringen ten gunste van een mili
taire verbintenis tusschen Spanje en de as-
mogendheden, welke onlangs door een Ita-
liaansch blad aan generaal Kindelan, den chef
van de Spaansche luchtmacht, waren toege
schreven, geenszins met de werkelijkheid over
eenkwamen. Generaal Nogues heeft van zijn
kant aan Bonnet een werkelijke ontspanning
in Spaansch Marokko en in de betrekkingen
tusschen de beide protectoraten kunnen rappor
teeren.
BERLIJN", 20 Juni (Reuter). „Wij zijn
goede vrienden van Engeland," aldus heeft
Khalid Alhoed, de vertegenwoordiger van
Saoedisch-Arabië verklaard, in een inter
view naar aanleiding van de Italiaansche
berichten, volgens welke het bezoek, dat
hij te Berchtesgaden aan Hitier heeft ge
bracht, verband zou houder, met een ulti
matum, dat de zoon van Koning Ibn
Saoed, 'E'mir Feisal, tot Engeland zou heb
ben gericht.
Na met stelligheid ontkend te hebben, dat
hij onderhandelingen van welken aard ook had
gevoerd, verklaarde Khalid, dat zijn bezoek aan
Hitier zuiver diende tot beantwoording van het
bezoek, dat Göbbels verleden jaar aan het hof
van Ibn Saoed heeft gebracht. Hij deelde mede,
dat hij om gezondheidsredenen te Berlijn ver
toefde en voegde hieraan toe, dat hij, alvorens
zich naar Berlijn te begeven, te Londen en
Parijs had vertoefd.
De Wilhelmstrasse spreekt de Italiaansche
persberichten eveneens tegen en van welinge
lichte zijde worden zij als onzin bestempeld. Zij
zijn niettemin door de Duitsche pers op een in
het oog loopende plaats afgedrukt.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiimiiiiiiiiiii!iiiiiiii£
VOOR HET GEHEELE LAND:
zwaar tot half bewolkt. Plaatselijk eenige
regen. Weinig verandering in tempera- =e
tuur. Zwakke tot matige Oostelijke tot
Noordelijke wind.
ONDERL. VERZEKERING-MIJ.
DAMRAK 60 AMSTERDAM-C.
Telef. 45014 en 45016
1 Directie H. F. HEERKENS TH1JSSEN
SINGAPORE, 20 Juni (Reuter). De En-
gelsche admiraal Noble is aan boord van
zjjn vlaggeschip „Kent" te Singapore aange
komen voor de Fransch-Britsche defensie
besprekingen, welke Woensdag zullen be
ginnen.
Aan boord van de „Kent" bevonden zich bij
aankomst te Singapore ook generaal-majoor
Grassett, de opperbevelhebber van de Britsche
troepen in China en stafofficieren van leger en
vloot. Woensdag wordt de Fransche kruiser
„Lamotte" verwacht met den Franschen opper
bevelhebber in Indo-China, generaal Martin, en
de andere leden van de Fransche delegatie aan
boord.
Omtrent het onderwerp van de besprekingen
wordt hét grootste stilzwijgen in acht genomen,
doch men veronderstelt, dat de coördinatie van
de beide strijdmachten in het Verre Oosten in
geval van oorlog zal worden besproken.
LONDEN, 20 Juni. (Reuter) Dinsdag heeft de
leider der oppositie in het Engelsche Lagerhuis,
de arbeidersafgevaardigde Attlee, een vrij zware
operatie ondergaan. Zijn toestand is bevredi
gend.
KRAKAU, 20 Juni. (P.A.T.) Het Poolsche mi
litaire gerecht heeft den kanonnier Kitzinger
wegens spionnage ten voordeele van Duitschland
ter dood veroordeeld. Het vonnis is reeds ten uit
voer gelegd.
ANKARA. 20 Juni (Havas). Jahja Pasja,
de Egyptische minister van Buitenlandsche Za
ken, is voor een officieel bezoek te Ankara
aangekomen.
Aan een maaltijd heeft de Turksche minister
van Buitenlandsche Zaken, Saradjogloe, een
toespraak gehouden, waarin hij onder meer
zeide
„De gemeenschappelijke zee, die de kusten
van onze beide landen bespoelt, is de natuur
lijke weg en het symbool van samenwerking
tusschen Egypte en Turkije. Dat zijn de voor-
deelen van de Middellandsehe Zee, waarin vol
gens onze politieke leerstellingen alle oeversta-
ten moeten deelen. De overeenkomst in geogra
fische ligging legt onzen landen gelijke plichten
op, waarvan zij zich bewust zijn."
In zijn antwoord prees Jahja Pasja den ar
beid, door het nieuwe Turkije verricht. Het
roemrijke Turksche leger staat aldus zeide
hij evenmin als het jonge Egyptische leger
in dienst van een militaire ambitie, doch slechte
in dien van den vrede.
Wij gelooven niet, dat men voor eenig
conflict geen waardige oplossing kan vin
den, als men maar niet vergeet, dat boven
het relatieve recht der staten het absolute
recht van de wereld op rust en veiligheid
staat."
TIENTSIN. 20 Juni (Reuter). Het vrijwil
ligerskorps van de Britsche concessie te
Tientsin heeft vandaag order gekregen zich
voor onmiddellijke mobilisatie gereed te
maken.
Vanmiddag is het Britsche convooischïp
„Sandwich" te Tientsin aangekomen. Kort
daarna werd het vertrek van het convooischip
„Lowestoft", dat morgen zou wegvaren, afge
last. Een Engelsche vrachtauto, geladen met
een groote hoeveelheid groenten, heeft de blok
kade gebroken. De auto werd begeleid door een
détachement Britsche troepen en kon de Ja-
pansche afzetting ongehinderd passeeren. De
groenten waren opgeladen in het door de Ja
panners beheerschte gebied rondom de con
cessie. Het bericht, als zouden gisteren zeven
vrachtauto's de blokkade gebroken hebben, is
onjuist.
De door de Japanners aangewakkerde anti-
Britsche agitatie in het door de Japanners be
heerschte gebied duurt onverminderd voort. De
Chineesche hotelhouders hebben vandaag in een
geschrift overgave van de Britsche concessie ge
vraagd en alle Chineezen, die de concessie wil
len verlaten, logies tegen den halven prijs aan
geboden.
De voedseischaarschte in de concessie blijft
accuut, ondanks het feit, dat een vrachtauto
door de afzetting heeft kunnen komen. Er
heerscht ook een tekort aan steenkolen. Aan
den overkant van de Hai liggen groote Britsche
voorraden, doch tot dusverre zijn alle pogin
gen om deze over de rivier te brengen, ver
ijdeld. De Engelschman Smith bevindt zich nog
steeds in arrest, hetgeen groote verontwaardi
ging heeft gewekt bij de Britsche kolonie, in het
bijzonder bij den bond van oudstrijders uit den
wereldoorlog, waarvan Smith lid is.
De woordvoerder van de Japansche mi
litaire autoriteiten te Tientsin heeft ver
klaard, dat de Japansche autoriteiten vol
komen bereid zijn de Britsche formule voor
een bijleggiing van de kwestie van Tientsin
als een plaatselijk incident in overweging
te nemen, wanneer dit een onvoorwaarde
lijke herziening van het Britsche standpunt
inzake Noord-China beteekent en een vol
ledige samenwerking met Japan bij den op
bouw van een nieuwe orde in het Verre
Oosten.
Ten aanzien van de Vereenïgde Staten zeide
de woordvoerder, dat het slechts 'natuurlijk is.
aat zij bezorgd zijn over de ontwikkeling van
den toestand te Tientsin. De houding van de
Amerikaansche autoriteiten ter plaatse is even
wel kalm en niets wijst er op, dat zij eenigen
maatregel overwegen, die er op berekend zou
zijn, hen tegenover Japan te plaatsen.
De Japansche consul-generaal te Amoy,
Oesjida, die dezer dagen overleg heeft gepleegd
te Tokio, heeft medegedeeld, dat de diplomatieke
onderhandelingen inzake bijlegging van de
kwestie van Koelangsoe te gelegener tijd hervat
zullen worden. De eenige wensch van Japan is,
dat de internationale nederzetting een veilige
verblijfplaats zal worden voor alle vreemde
lingen en geen basis voor de anti-Japansche
operaties van de Kwomintang of van terro
risten.
Oesjida hoopte derhalve, dat de gemeente
lijke autoriteiten en de buitenlandsche consuls
niet zouden aarzelen de Japansche eischen te
aanvaarden en een juist begrip zouden toonen
voor den nieuwen toestand in het Verre Oosten
sedert het uitbreken van het „incident" tus
schen Japan en China. Indien dit niet het
geval zou zijn, zoo zeide Oesjida, zou de wel
vaart te Koelangsoe nooit terugkeeren, integen
deel, de plaats zou voor een gevaarlijken toe
stand worden geplaatst.
Oesjida voegde hieraan toe, dat dit het vaste
besluit was van de Japansche regeering, welke
hiervan geen duimbreed zal afwijken.
Naar uit Washington wordt vernomen,
heeft minister Huil verklaard, dat de Ame
rikaansche zaakgelastigde te Tokio gisteren
tweemaal een bezoek aan het Japansche
ministerie van Buitenlandsche Zaken heeft
gebracht om stappen te doen naar aanlei
ding van het Japansche optreden in China.
Hij handele in beide gevallen op instructie
van het staatsdepartement
Het eerste bezoek had betrekking op den toe
stand te Koelangsoe, waar de Japanners den
invoer van levensmiddelen in de internationale
nederzetting hebben afgesneden. By 't tweede
bezoek heeft de zaakgelastigde geprotesteerd te
gen het voortdurend bombardeeren van Ameri
kaansche eigendommen. Bfj deze gelegenheid
verzocht hij de Japansche regeering eveneens
om toestemming tot publicatie van de vooraf
gaande stappen, die de Vereenigde Staten naar
aanleiding van de bombardementen hebben on
dernomen.
Huil voegde hieraan nog toe, dat, voor zoover
hij wist, de toestand te Tientsin niet ter sprake
was gebracht,
Heden beginnen te Singapore de bespre
kingen over de Fransch-Britsche samen
werking in het Verre Oosten-
Halifax geeft in het Hoogerhuis een uit
eenzetting van de situatie te Tientsin.
De Britsche vrijwilligers te Tientsin heb
ben order gekregen zich voor mobilisatie
gereed te houden.
Verdere gedachtenwisseling in de Tweede
Kamer over het wetsontwerp Wettelijke
regelen inzake kinderbijslagverzekering.
Verslag van de Kamercommissie over het
wetsvoorstel inzake huwelijk tusschen
zwager en schoonzuster.
Voortgezette behandeling van de be
kende oplichterszaak te Arnhem voor de
rechtbank.
Jaarverslag der N.V. Philips' Gloeilam
penfabrieken te Eindhoven.
Beurs van New York: Oploopende koer
sen; handel beperkte
O
„Een gangetje, meneer van der
Koogen," zou Potgieter zeggen. Hoe
gaat het? „Slecht," is bijna ieders
antwoord. „Belabberd in zaken," roept
de handelaar uit. En de industrieel
trekt z'n wenkbrauwen samen. Hoe
gaat het? „De wereld staat op d'r
kop," antwoordt de liefhebberij-filo-
soof en de oude onderwijzer verloor
bijna het geloof in de jeugd. Hoe gaat
het? Wanneer we de antwoorden hoo-
ren, dan gelooven we aan een wereld
van louter pessimisten. Alsof er geen
optimisme zou bestaan. Hoe gaat het?
Het gaat voor een deel zooals ge zelf
het wilt. Moeilijkheden zijn er altijd
geweest en zullen er altijd blijven.
Maar wij moeten boven die moeilijk
heden uit komen! De wereld is nog
zoo slecht niet en het leven niet zoo
kwaad. Kop omhoog en naar de zon
gekeken. Een crisiswolk drijft voorbij
en Gods schepping is nog even mooi
als duizend jaar geleden. Gods genade
en hulpe zijn dezelfde gebleven. Waar
om dan al te zwartgallig. Met het
hoofd opgericht vooruit! Hoe gaat het
dan? Best!
VATIKAANSTAD, 20 Juni. (Havas) Mgr. Cor-
tosi, de pauselijke nuntius te Warschau, is van
ochtend te Rome aangekomen. Hij begaf zich
onmiddellijk naar het Vatikaan, waar hij werd
ontvangen door den Kardinaal-staatssecretaris
Maglione. Vervolgens had hij een onderhoud met
de verschillende hoofden van de departementen
van de pauselijke secretarie.
Vermoedelijk zal Mgr. Cortosi morgen door
Z. H. den Paus in audiëntie worden ontvangen.
PARIJS, 20 Juni. (Havas) In de Fransche
Kamer en in den Senaat hebben de voorzitters
vanmiddag hulde gebracht aan de omgekomen
bemanning van de „Fhénix". Campinchi in de
Kamer en Daladier in den Senaat sloten zich
daarbij aan. Daladier deelde bovendien mede,
dat de regeering heeft besloten een nieuwe duik
boot op stapel te doen zetten, die eveneens „Phé-
nix" zal heeten.
STOCKHOLM, 20 Juni (PAT) De bekende
geleerde en ontdekkingsreiziger Sven Hedin is
Dinsdag bij een auto-ongeluk ernstig gewond.
Hjj is in een ziekenhuis opgenomen.
Stand op Woensdag 1 uur van. 763.9
Vorige stand: 760.6
t