n Centraal vluchtelingenkamp
Kinderbijslagen aangenomen
>1
arl
en
e's
r
IAAT DE JODEN VRIJ!
AMENDEMENTEN-MIDDAG
eerste
lief c
e
i
DONDERDAG 22 JUNI 1939
OVERZICHT EERSTE KAMER
Koren op anti-semïe-
tischen molen
S:
BEDRIEGLIJKE BANKBREUK
Bejaarde commissionnair in
effecten veroordeeld
RADIO-GELUKWENSCHEN
VOOR DR. COLIJN
Minister dr. J. v. Dijk en burge
meester Oud voor de microfoon
Meisje onder zand
bedolven
Slachtoffertje wel bevrijd, doch
te laat
HET RIJK BENADEELD
Uitvoerder van werk aangehouden
DE WERKING VAN DEN
KRAKATAU
Er is veel asch gevallen
JONGEMAN VERDRONKEN
Te ver in zee gegaan
BAKSTEEN-INDUSTRIE
VRAAGT ORDENING
SPOORWEGWERKEN BIJ
UTRECHT
Nieuwe marine-attaché te
's Gravenhage
Academische examens
Technische hoogeschool
Machinisten-examen
OVERZICHT TWEEDE KAMER
Akte-examens lich. oefening L. O.
Middelbare Handelsdagschool
Examens nuttige handwerken
Taak der Bedrijfsraden
Motorrijder gedood
Op onbewaakten overweg door
trein gegrepen
NIEUWE ENGELSCHE
CONTINGENTEN
Nederland weer de dupe
Verboden invoer van geldwaarden
in Spanje en Albanië
(Van onzen parlementairen redacteur)
DEN HAAG, 21 Juni 1939
Zoo heftig als juist de heeren Vorrink
®D.A.P.) en Kranenburg (V.D.) bij de be
ating van Justitie opkwamen tegen de' anti
thetische uitlatingen, die de nationaal-socia-
usche pers zich veroorlooft, even zoo gretig
erPen zij thans met volle hand koren op den
h-semietischen molen.
tra;
*h hun oogen deugde aan het voornemen
de Regeering tot stichting van een cen-
at vluchtelingenkamp in Westerbork, geen
'ad. Dat zou een concentratiekamp worden,
5ar menschen uit allerlei streken bijeenge-
acht, uit allerlei milieus afkomstig en van
erlei intellectueele ontwikkeling samen moe-
11 leven en werken. Daar kan geen behoorlijke
hidsverdeeling worden gevonden; dat moet
'den tot een psychische depressie. Die men-
etl kunnen daar hun emigratie niet vol
gde voorbereiden (waarom niet; kunnen zij
11 ddaruit hun relaties in Amerika en Zuid-
®rika niet aanschrijven?). Dat is een straf-
l^hp, zooals dat in Nunspeet, waar de barak-
11 Uit 1914 dateeren en waar de outillage ver
beden het bescheidenste minimum blijft. De
'hité's zijn het daar niet mee eens en had-
h liever, dat de vluchtelingen zich volkomen
b konden bewegen op onzen vaderlandschen
/dem. Desnoods met den plicht zich iederen
te melden op straffe van in een gesloten
atUp te worden gezet.
^at is dat nu voor een figuur.
Nóch den heer Vorrink, nóch den heer Kra-
eUburg ontsnapte ook maar één enkel woord
d Waardeering voor hetgeen de Regeering
^edaan heeft en nog voortdurend doet voor de
J^luchte Joden. Het is alles niet goed genoeg.
J6 Joden zijn nog niet binnen of deze heeren
aKen zich hun tolk en brengen hun eischen
de Kamer.
^ls die vluchtelingen hier vrij moeten kun-
d rondloopen, waartoe hebben wij dan wet-
11 aangenomen om de Nederlandsche arbeids-
afkt te beschermen tegen vreemdelingen,
t0eg volkomen terecht de heer de Bruyn (R.K.)
aut van tweeën één: als zij vrij rondloopen
Warrelen zij zelf hun levensonderhoud bijeen
«n dat beteekent, dat er weer een paar dui-
j^dci Nederlanders op straat komen. Ofwel zij
'j?en ten laste van de Nederlandsche ge
nschap en dan wordt hun verblijf véél en
^e' duurder, dan wanneer zij allen in één kamp
°rden ondergebracht, waar zij geschoold kun-
ed worden voor de emigratie dat kan in de
spreiding en in de groote stad niet en
aar zij zelf voor het kamp en voor elkander
udnen werken.
Zoo denken de comité's er ook over. Het is
°ikomen onjuist, zei de heer de Bruyn, die
wel op de hoogte is met wat er voor de
"thoiieke vluchtelingen gebeurt, het is volko-
eU onjuist, dat de vluchtelingencomité's bij
j^d minister niet vrij konden spreken. Alle za-
Jd zijn met de grootste vriendschappelijkheid
Vruchtbaar overleg behandeld. Hetgeen de
h'dister onderschreef. Tot in détails heeft
"^Ulster van Boeyen de zaken met hen door
gaat en zij hebben ten volle erkend, dat de
Peering in haar zorg voor de vluchtelingen
6 Juiste richting heeft ingeslagen.
comité's koesteren echter de ernstige
eh dat menschen, die zich nooit met de
Ki
■ctische zorg voor de uitgewekenen hebben
gehouden, achter hun rug om stemming
^ken tegen het centrale kamp en het aldus
r Regeering moeilijk maken.
J®U inderdaad: prof. Kranenburg beriep zich
2Ün betoog herhaaldelijk niet op het
dchtelingencomité, maar op een of andere
°Qflsche stichting, die geheel buiten de offi
cie zorg staat.
u^óér ligt dus het geheim van de tweeslach-
Sheid, die in de Tweede Kamer bij de behan-
'bg van het vluchtelingenkamp bleek: de
opstelling tusschen de leden der Kamer, die
(ju terwille van de vrijheid op de „comité's"
r°6pen en de Regeering, die zich óók op de
"Nité- s" beroept om het kamp te verdedigen.
ükar zijn andere instanties, dan de officieel©
ité's, aan het stoken en de zaak der
"htelingen, eerlijk gezegd, aan het vertroe-
'eU, indien niet grondig aan het bedervenl
^at de Regeering wil en waar de comité's
kennelijk mee instemmen, is volkomen redelijk.
Een centraal kamp werkt efficiënter en kost
a aardoor minder dan een verspreide onder
brenging. Het opent de mogelijkheid tot scho
ling en herscholing. Het houdt de vluchtelingen,
die tot één gezin behooren in gezinsverband
bijeen. Het is niet zóó groot, dat alle vluchte
lingen er beslist in moeten om het te vullen;
van de 3500 a 3600 vluchtelingen, die op voor
waarde van plaatsing in een kamp werden bin
nengelaten, kunnen er maar 2500 daadwerkelijk
worden opgenomen en er blijft dus speling,
ruimte genoeg om de bevolking uit te zoeken,
om degenen, die op grond van hun leeftijd,
hun vorming, hun arbeidskracht of anderszins
niet geschikt zijn voor het verblijf in het
kamp daarbuiten te houden. Menschen, die
50 jaar zijn genieten nu reeds practisch de vrij
heid om zich in de vrije maatschappij een
plaats te zoeken; hun arbeidskracht is tóch
voor 40, 50 of 60 pCt op.
En wat zou de Regeering anders moeten doen.
Verschillende kampen maken voor de groe
pen met verschillende behoeften? Hoeveel van
die groepen moet zij dan wel erkennen. Men kan
sowieso al zeven leeftijdsgroepen onderscheiden;
verdeelt men die ieder weer onder naar confes
sie, dan heeft men er 21; en dan kan men nog
de intellectueelen bij elkaar tellen en nog an
dere onderscheidingen gaan maken, zóó, dat
men tot 27 a 36 groepen komt. Waar ligt dan de
grens?
De plannen der Regeering hebben met de
stichting van een concentratiekamp niets te
maken; zij beoogen, de heer de Bruyn zei het
zéér juist, de vorming van een werkgemeen
schap onder lieden, die van nature, daar wees
de heer van Vessem (N.S.B.) op en de minis
ter viel hem bij, een sterk gemeenschaps- en
saamhoorigheidsgevoel bezitten, waardoor vele
moeilijkheden zullen worden overwonnen.
Aan het crediet voor het vluchtelingenkamp
ging een heele lijst wetsontwerpen vooraf be
langrijke wetsontwerpen zelfs waarover ech
ter weinig werd gesproken.
Bij een der normalisatie-ontwerpen tikte
minister Goseling den nationaal-socialistischen
afgevaardigde van Vessem op de vingers omdat
deze den heer Alcxieh, oud-gezant van Schuss-
nig, Oostenrijk, die in dit ontwerp mede werd
genaturaliseerd, een trap nagaf als een over
wonnen tegenstander. Wat had de heer van
Vessem bovendien tegen Schussnig, Oosten
rijk? Was hij vergeten, dat de heer Rost van
Tonningen, toen hij pas uit Weenen naar Ne
derland terugkeerde, zijn hooge waardeering
uitsprak voor de toenmalige regeering daar te
lande?
Met soortgelijke kleine schermutselingen gin
gen de aanvullende begrooting van de Artille
rie-inrichtingen, de verschillende economische
oorlogswetten en de wet op het autovervoer per
sonen onder den hamer van den voorzitter
door.
Het werd den heer van Sasse van Ysselt
(R.K.) te machtig. Om kwart over drie zou de
minister al over het laatste wetsontwerp aan
het woord komen. Gaat dat niet te vlug, vroeg
hij. Zou de minister daar niet eens over wil
len nadenken. Tot morgenochtend. Wat
drommel, neen, zei de heer van Vessem; door
werken! En de Senaat wérkte door de hee
ren kunnen vanavond weer naar huis.
Het Haagsche gerechtshof heeft bevestigd het
vonnis van de Rotterdamsche rechtbank, waar
bij de 71-jarige commissionnair in effecten
J. J. V. wegens bedrieglijke bankbreuk veroor
deeld is tot een gevangenisstraf van één jaar.
Nu dr. H. Colijn den wensch te kennen heeft
gegeven, op zijn verjaardag niet het voorwerp
te zijn van eenigerlei publieke huldiging en
daardoor velen de mogelijkheid ontbreekt, otn
den jarigen minister-president persoonlijk ge
luk te wenschen, heeft Z.Exc. dr. J. J. C. van
Dijk, minister van Defensie, zich bereid ver
klaard, zich tot tolk van allen te maken en via
de N.C.R.V.-microfoon een eenvoudigen geluk-
wensch tot dr. Colijn te richten.v Deze geluk-
wensch zal hedenavond om 19.45 uur worden
uitgezonden.
Voor de A.V.R.O.-microfoon zal te 8.10 uur
burgemeester Oud spreken over de beteekenis
van minister dr. H. Colijn voor ons land en ons
volk.
Woensdagmiddag om vijf uur heeft zich aan
den Venloscheweg te Horst 'n tragisch ongeluk
voorgedaan, waarvan een achtjarig meisje het
slachtoffer is geworden.
Het kind, een dochtertje van de fanvUe Coe-
nen, was met eenige vriendinnetjes aan het
spelen naast een berg zand van tien meter
hoogte.
Plotseling kwam er beweging in de hoeveel
heid zand, met het gevolg, dat het meisje on
der het vallende zand werd bedolven.
De vriendinnetjes riepen de op korten afstand
werkzame arbeiders, die ter plaatse een rijwiel
pad aanleggen, te hulp. Dezen slaagden er in
het meisje te bevrijden.
De levensgeesten waren toen echter reeds
geweken.
Het stoffelijk overschot van het kind is naar
het Sint Antoniusziekenhuis te Horst vervoerd.
De gemeentepolitie te Enkhuizen heeft den uit
voerder van de Ned. Heidemaatschappij, D. B.,
aangehouden, die ten nadeele van het Rijk,
meer gelden voor te werk gestelden in rekening
bracht, dan verschuldigd waren. Deze fraudu
leuze handelingen moeten reeds eenfgen tijd
zijn gepleegd, doch reeds is komen vast te
staan, dat niet de te werk gestelden, doch
alleen het Rijk werd benadeeld.
De man zal ter beschikking van den Offi
cier van Justitie worden gesteld.
BANDOENG, 21 Juni (Aneta). De Krakatau
werkt nog steeds. Gisteren zijn van des mor
gens zes tot des avonds zeven uur 615 erupties
geregistreerd, waarbij vast materiaal tot 1500
meter omhoog werd geslingerd. De eruptiewolk
zelve steeg tot 6000 meter. Er is veel asch ge
vallen.
De 24-jarige H. H. uit Rotterdam is bij het
zwemmen in zee verdronken. Het slachtoffer,
dat goed kon zwemmen, was reeds herhaalde
malen gewaarschuwd om niet te ver in zee te
gaan. Hieraan heeft hij echter geen gehoor ge
geven. Het lichaam is eenige uren later aange
spoeld.
De organisaties der baksteenindustrie hebben
een verzoek ingediend tot verbindendverklaring
van bepalingen van de collectieve arbeidsover
eenkomst voor de baksteenindustrie in de pro
vincies Gelderland, Overijssel, Utrecht en Zuid
holland en in de gemeenten Bergen (L.) en
Ottersum. Dit verzoek met de daarbü behoo-
rende stukken ligt tot en met 10 Juli 1939 voot
belanghebbenden ter inzage op de bureelen van
de districtshoofden der arbeidsinspectie te
's Gravenhage, Rotterdam, Utrecht, Maastricht
Arnhem en Deventer, terwijl bij het departe
ment van Sociale Zaken voor belanghebbenden
zoolang de voorraad strekt, op aanvrage af
schriften van het verzoek en van de daarbij
behoorende stukken verkrijgbaar zijn.
Bezwaren tegen inwilliging van bedoeld ver
zoek kunnen vóór of op 10 Juli 1939 schriftelijk
bij den minister van Sociale Zaken worden in
gebracht.
De Ned. Spoorwegen hebben aanbesteed het
verhoogen van een gedeelte spoorweg Utrecht
Amersfoort, aansluitende bij het emplacement
Utrecht C.S.
De raming bedroeg f 800.000; ingekomen waren'
15 biljetten. De laagste inschrijfster was de
N.V. Aannemers Maatschappij v.m. J. M. Strij-
land te Uithoorn voor f 709.000. De hoogste in
schrijfster de N.V. „Het Spoorwegbouwbedrijf"
te Utrecht, voor f 797.000.
Tot Marine-attaché bij het Duitsche gezant
schap te 's-Gravenhage is benoemd korvetten-
kapitein Besthorn. De nieuwe attaché zal halt
Juli zijn post betrekken.
GRONINGEN. Geslaagd voor het candidaats-
examen geneeskunde de heer O. Algra,
te Stadskanaal (cum laude) en de hee
ren D. Levie te Assen, G. J. Plan
ting te Paterswolde, J. J. van Zanten te
Groningen, H. Oostinga te Groningen, G. W.
Vaandrager te Groningen en J. J. de Groot te
Veenwouden.
UTRECHT. Geslaagd voor het doctoraal ex.
rechtswetenschappen J. H. Stokmans.
Candidaatsexamen rechten mej. H. M. van
Nieuwenhuysen en mej. A. Keiner.
Candidaatsexamen wis- en natuurkunde letter
F: M. van Dam, O. I. Elsbach, Ch. A, Kruis-
sink, G. C. Peters, J. Meijer, G. M. Want.
Doctoraal examen natuurkunde: J. H. Ban
nier, M. J. H. M. Wertenbroek.
Doctoraal examen sterrekunde: mej. F. J. M.
Dubois.
LEIDEN. Geslaagd voor 't candidaatsexamen
geneeskunde: de dames W. G. van der Lee,
Den Haag; W. L. Kruyt, Leiden; M. C. Naar,
Oegstgeest; de heeren D. Durrer, Schiedam; L
v. d. Lugt, Rotterdam (cum laude)C. H. Eyk-
man, Den Haag; A. E. Harmsen, Den Haag:
B. Quispel, Rotterdam.
Doctoraal examen rechten: de heer P. J
van der Mark, Amersfoort.
Candidaatsexamen rechten: de dames S. P. A.
Benjamins, Den Haag; C. A. Appelboom, den
Haag.
Candidaatsexamen wis. en natuurkunde let
ter H: de heeren J. I. S. Sonneveld, Alphen a
d. Rijn; E. v. d. Velde, Den Haag.
AMSTERDAM. Bevorderd tot doctor in de
wis- en natuurkunde op proefschrift de heer
A. J. van Pelt, geb. te Amsterdam en op proef
schrift de heer J. N. Lier, geb. te Amsterdam.
Geslaagd voor het doctoraal examen wiskunde
de heer J. R. de Bock, voor het candidaats
examen wis- en natuurkunde (L) mej. H. A.
Kuiper, mej. S. Koster en de heeren J. Cohen
en P. J. van Sprang.
LEIDEN. Geslaagd doctoraal examen rech-
en: mej. J. A. A. Verkerk, Leiden en de heerH.
Ie Vries, Leiden.
Doctoraal examen wis- en natuurkunde,
loofdvak natuurkunde, mej. E. Sieburgh, Leiden.
DELFT. Gepromoveerd tot doctor in de tech
nische wetenschap na verdediging van 'n proef
schrift en van stellingen de heer K. E. Stork,
electrotechnisch ingenieur, geboren te Rangoon.
DEN HAAG. Geslaagd voor diploma A: H. v.
Manen te Leiden en G. van Goudzwaard te Den
Haag.
AMSTERDAM. Geslaagd de heer N. H. Bec
kers, Heugem (L.).
HELMOND. R. K. Middelbare Handelsdag
school 3-jarige cursus. Geslaagd: Chr. A. M.
Hammecher, J. L. van Kraaij, Th. M. H. No-
lens, F. C. Raaijmakers, H. G. van Sas, H. J.
Staal, J. G. J. Verhees, G. F. Verhees, A. J.
M. van Wel, allen uit Helmond; W. van Hooff
en M. H. van Stiphout, uit Mierlo-Hout. Afge
wezen één.
DONGEN (R.K. Bijz. Kweekschool voor On
derwijzeressen „St. Antonius"). Geslaagd de da
mes M. Akkermans, Dongen, P. Baaten, Al
pen; L. van Bavel, Riel; N. van Bezouw, Tete-
ringen; C. van Campenhout, Rijen en D. Jacobs,
Chaam.
HAARLEM (Rijkskweekschool). Geëxamineerd
8 candidaten. Geslaagd de dames S. G. NeU-
sing, H. J. Ooms, S. C. Seetoom. R. H. Schuur
man, A. M. v. d Velde, G. J. H. Vos. Deze exa
mens zijn hiermede geëindigd.
MAASTRICHT (R.K. Kweekschool Ursulinen)
Geslaagd de dames A. Henket, Maastricht; M.
van Hoesel, Eygeishoven; M. Jongen, Kerkrade;
T. Kuiper, Fleringen; N. Lahaye. Heugem; J.
Paulussen, Bergeyk en L. Pieters, Maastricht.
Afgewezen geen.
STEENWIJKERWOLD. R. K. Kweekschool
„St. Gerardus Majella". Geëxamineerd 10 can
didaten. Geslaagd de dames J. B. Adriaens van
Heerenveen; A. de Blaauw v. Balk; M. P. Fol-
mer van Sloten (Fr.)A. J. Gloerich van Goor;
M. J. Hauptmeijer van Deventer; G. Haarsma
vap Harich; J. F. J. Hegge van Leens; M. C. J.
Sibum v. Emmen; W. G. Verheij van Etten
(Geld.); R. v. d. Werf van Sneek. Alle candida
ten slaagden.
APELDOORN. Rijkskweekschool voor Onder
wijzeressen: G. M. Groeneveld. A. G. A. Kor-
pershoek, L. H. en H M. Kruimer, C. M. van
Toledo, allen te Apeldoorn en J. A. Westhof te
Epe. De lesexamens zijn hiermee afgeloopen.
Aan de R. K. Kweekschool „De Voorzienig
heid" slaagden de dames: M. J. Th. A. van
Roermund, E. M. Stumpel, H. J. M. Valk en
M. Th. A, Wilthagen. Afgewezen 1.
(Van onzen parlementairen redacteur)
DEN HAAG, 21 Jtmi 1939
Die liberalen toch! In vroeger jaren hebben
zy altijd beweerd, dat den bedrijfsraden geen
economische, doch alleen een sociale taak toe
kwam. Nu heeft minister Romme onder de uit
voeringsorganen voor de kinderbijslagverzeke
ring de bedrijfsraden voorop gezet en nu
deugt het niet. Nu dient Dr. Vos een serie
amendementen in om van achterover te vallen,
Alle tezamen dienende om het systeem van
de wet zoodanig om te vormen, dat de bedrijfs
raden met de uitvoering heelemaal niets meer
te maken krijgen.
In de uitvoering van de kinderbijslagverze
kering heeft de minister, zooals hij gisteren
reeds zeide, gestreefd naar coördinatie en uni
ficatie. Naar unificatie door per bedrijfstak niet
meer dan één orgaan met de uitvoering te be
lasten, anders dus, dan de practijk is gewor
den van andere sociale verzekeringen, vooral
de ziektewet, waar ieder bedrijf de wet haast
door een andere bedrijfsvereeniging laat uit
voeren. Doch de minister streeft niet naar
unificatie alleen, zooals de heer Krol (C.H.) dat
wilde, die slechts één orgaan erkend wilde zien.
Hij wilde de organen van het bedrijfsleven voor
op en dan eerst, als deze het niet op zich nemen,
uitvoering van rijkswege. En onder de organen
van het bedrijfsleven wil hij die vooropzetten,
welke het ideaal eener bedrijfsrepresentatie, het
ideaal van het zelf-doen-door-het-bedrijfsleven
het meest benadert, dat zijn de bedrijfsraden,
„Vooropzetten", dat beteekent niet, dat van
overheidswege, overal déar, waar een bednjfs-
raad bestaat, dezen raad de uitvoering wordt
opgedragen. Bedrijfsraden zijn anders, dan
de heer Joekes (V.D.) meende geen staats
organen. Zij komen uit het vrije bedrijfsleven
op. Het bedrijfsleven zélf moet hun ook opdra
gen deze verzekering uit te voeren. Geeft het
de voorkeur aan één representatieve bedrijfs
vereeniging, waarin het bijvoorbeeld voor de
uitvoering van de ziektewet reeds is opgenomen,
dan staat de wet dit niet in den weg.
Vrijheid, blijheid dus voor het bedrijfsleven
Maar neen, zei Dr. Vos, die bedrijfsraden
moeten eruit.
Hij kreeg zijn zin niet.
Wel echter de heer Smeenk (A.R.), die een
amendement had ingediend, dat van de ge
dachte uitging, dat de minister, nu hij eenmaal
in een sociale verzekeringswet van de bedrijfs
raden heeft gesproken, dit volkomen logische
systeem ook elders, met name in de Ziektewet
zal invoeren. De heer Smeenk achtte het niet
gewenscht, de bedrijfsraden alléén voor de kin
derbijslagverzekering te introduceeren. Wan
neer in één bedrijf de kinderbijslagverzekering
over den bedrijfsraad en de ziekteverzekering
over een of meer bedrijfsvereenigingen loopt,
wordt de uitvoering der sociale verzekeringen
onnoodig duur. Geen bedrijfsraden dus in de
ééne wet voordat de andere ze óók kent. Het
amendement-Smeenk beoogde dus de artikelen
nopens de bedrijfsraden buiten werking te stel
len, totdat deze organen ook als uitvoerende
instanties in de Ziektewet zijn erkend. Dit
amendement werd aangenomen.
Verder onderging de wet geen wijzigingen
meer.
De heer Vos (Lib.) poogde de kindertoesla
gen aan een loongrens te binden.
De heer Woudenberg (N.S.B.), die verleden
week de kinderbijslagen een fooi had genoemd,
verklaarde zich nota bene vóór deze poging, die
ieder verband van de kinderbijslagen met de
loonrechtvaardigheid losmaakte en er prin
cipieel een fooienstelsel van zou maken! Het
hielp Dr. Vos niet. Het stellen van een loongrens
brengt practisch geen verlichting aan het be
drijfsleven, argumenteerde de heer Srneenk
(A.R.) Een loongrens wordt ook nergens in het
buitenland gesteld, voegde de minister er aan
toe. De loongrens werd verworpen.
Dr. Vos liet zich niet ontmoedigen: hij stelde
voor de leeftijdsgrens voor de kinderen, waar
over toeslagen worden toegekend, van 15 op
14 jaar te verlagen. Als de kinderen 14 zijn
beginnen zij immers te verdienen I Maar zóó
veel verdienen zij niet, repliceerde de heer Drees
(S.D.A.P.) En de minister vroeg: Wilt ge dan
de kinderen van 14 jaar met alle geweld het be
drijfsleven injagen? Ten tweeden male: geen
succes.
Alle goede dingen in drieën: ook het derde
amendement, waarmee Dr. Vos de lasten voor
het bedrijfsleven wilde verminderen, een amen
dement, volgens hetwelk niet bij het derde,
maar bij het vierde kind de bijslagen zonden
beginnen, kreeg geen meerderheid. Waarom ook.
Van de 170 collectieve arbeidscontracten, die
kinderbijslagen bevatten, beginnen 140 die bij
slagen bij het derde kind of eerder uit te be
talen. Van de 175.000 man overheidspersoneel,
die kindertoeslagen genieten, vangt het genot
dezer toeslagen bij 160.000 aan bij het derde
kind of eerder. De practijk van het bedrijfsleven
wijst dus naar het derde kind, dat is het eerste
boven het gemiddeld kindertal in alle gezinnen
des lands.
Zjjn laatste amendement, dat het nadruk
kelijk mogelijk maakte de premie van deze ver
zekering op den arbeider te verhalen, liet dr.
Vos vallen voor een amendementSmeenk, dat
alleen het verbod van premie-verhaal schrapte.
Dit voorstel werd óók verworpen. Het blijft ver
boden de premie te verhalen.
Tenslotte een amendement Drees. Dit be
oogde de invoering van een uniforme uitkee-
ring voor alle loongroepen. Geen verschil meer
tusschen loonen tot 24 gulden per week, die 10
cents, loonen tot 36 gulden, die 15 cents en zoo
hooger tot 20 en 25 cents per dag per kind toe
slag krijgen neen, één uniform bedrag van 15
cents.
Alweer: dan gaat ge van een verkeerd stand
punt uit, zei de minister. Het is geen kwestie
van steun aan de kinderen. Het is een kwestie
van rechtvaardigheid in het loon. Ge kimt dus
het verband met het loon niet loslaten. Wie
meer verdient, moet meer bijslag ontvangen;
zoo luidt het advies ook van de overgroote
meerderheid in den Hoogen Raad van Arbeid.
Het amendement-Drees werd verworpen en
een amendement-Woudenberg, dat ook de in
voering van een eenheidsbijslag beoogde, alleen
een hóógere 25 cents voor alle loongroepen
kon wegens onvoldoende ondersteuning niet
in behandeling komen.
Het kinderbijslag-ontwerp werd met 66 tegen
20 stemmen aangenomen. Glansrijk erdoor! De
liberalen, de vrijzinnig-democraten, Kersten en
Zandt en mevrouw Mackay-Katz (C.H.t waren
tegen.
En morgen: Oss.
Op den onbewaakten spoorwegovergang in de
Baardwijkschestraat te 's-Hertogenbosch, is
Woensdagavond een doodelijk ongeluk gebeurd.
De achttienjarige motorrijder van Helvoirt uit
Drunen reed omstreeks kwart over acht op den
overweg toen de trein, welke om 20.10 uur van
Den Bosch naar Waalwijk was vertrokken, na
derde. Hoewel het uitzicht ter plaatse goed is,
zag de jongen den trein blijkbaar te laat aan
komen. Het motorrijwiel werd gegrepen, terwijl
de berijder tegen den grond werd geworpen en
op slag gedood.
De duorijder, Sinkels uit Baardwijk, wist tij
dig van het voertuig te springen en bleef onge
deerd.
Uit de verdeeling per 1 Juli der Engelsche
melkproducten-contingenten over Nederland, de
Dominions en Denemarken blijkt, naar het
Handelsblad vernam, dat aan ons land, sedert
het basisjar, een totale vermindering is opge
legd van 56 pCt. en aan Denemarken 52)4 pCt.,
terwijl aan de Dominions een verruiming is
toegestaan van 5 pCt.
In het basisjaar verhielden de importen van
Nederland, de Dominions en Denemarken zich
als 72 15 tj 12 y2 (samen 100); thans wordt
deze verhouding 59 30 11 (samen 100).
Blijkens ontvangen bericht van de betrokken
postadministraties is de invoer verboden van
bankbiljetten in Spanje en van Albaneesche en
taliaansche bankbiljetten en munten in Al-
/gnië.
Door Dora Niemann
tty^rvloekt nog toe, die
k, "eerscht en woedend
idioot!" schold Hansen
op een man, die bui-
W^fet bleek gezicht en trillende knieën vlak
den wagen stond,
n^riene, nog verward en geschrokken, keek
tie aan. „Niels" riep zij zacht uit opende
',h?Ur en sPron6 eruit.
*\cl -S' er is tocl1 n'ets met gebeurd?" be-
'Ceelc zi-' in het smalle gezicht van haar
''Mij iend» toen nam zij hem bij den arm.
^e,F?heer Hansen, bijna had u mijn lieven
J^meraad uit mijn kinderjaren wat aange-
f'itie herwijtend stonden haar oogen in het
Gezichtje. „Nu moeten we hem echter naar
brengen, hij woont dicht bij mij."
"ij at is nog net goed gegaan," zei Niels, terwijl
in
den wagen plaats nam.
ia, maar Hansen scheen weer in een
Ml. e stemming. „Hebt u mijn signaal dan niet
^Qrci
ik heb inderdaad niets gezien noch
^l'd, alleen de melodieën klonken nog in me
na, mijn gedachten waren nog bij het con
cert.
„Maar man, in zoo'n toestand mag u geen
drukke straat oversteken," riep Hansen ge-
ergerd uit.
„Laat u maar," verdedigde Mariene haar
makker. „Niels is een kunstenaar, fijnbesnaard."
„Maar als hij over straat wil loopen, moet hij
de verkeersregels in acht nemen, ook een kun
stenaarsziel moet dat doen!" bromde Hansen.
De rest van den rit verliep zonder incidenten.
Tante Britta en haar vader zaten in de eet
kamer, toen Mariene met roode wangen binnen
trad.
„Zoo kind, was het aardig? Je ziet er zoo op
gewekt uit." De hoop van tante Britta op een
gelukkige oplossing steeg een paar graden.
De tijd verliep hun veel te snel tijdens het
vertellen en vragen. Het sloeg tien uur, toen zij
hun kamers opzochten. Boven aan de trap riep
tante Britta de langzaam nakomende Mariene
toe:
„Mijn hemel, kind, ik heb het heelemaal ver
geten, er is een brief voor je gekomen, van Sven
uit Cuxhaven. Je vertelt ons morgen wel, wat
voor plannen hij heeft."
Mariene, bij de deur staande, zag het wit van
den briefomslag op het tafelkleed glanzen. Haar
hart sloeg wild, toen zij hem openscheurde. Vier
dicht beschreven kantjes vielen eruit. Een stra
lende uitdrukking vloog over haar gezicht, toen
zij het papier feeder tegen haar hart drukte.
Toen nestelde zij zich in den grooten, ouden
stoel en begon te lezen. Hoe verder zij kwam,
des te ernstiger werd haar gezicht, haar groote
oogen vergrootten zich en keken twijfelend, zoo,
alsof zij het gelezene niet kon gelooven. Haar
handen beefden, toen zij dé laatste bladzijde
omsloeg. Toen schokte een snik door haar ge-
heele lichaam, met een steunend geluid liet zij
den brief op haar schoot vallen
„Sven, Sven," fluisterde zij met half gesloten
jippen, „ik kan je toch niet verliezen" en hevige
smart overweldigde haar.
Minuten verstreken, toen sprong zij op, liep
de kamer op en neer en trachtte kalmer te wor
den! Weer nam zij den brief in haar handen.
De eerste bladzijden bevatten berichten over
zijn plannen, hij zou in Amerika vliegen, hoopte
goede prestaties te zullen verrichten, dan....
„Kleine Leni, ik heb treurig nieuws over de zaak
van je vader vernomen, en dat het zijn eenige
wensch en vurige hoop is, dat jij je verbindt
met den man, zonder wiens hulp de zaak ten
gronde moet gaan. Niet alleen dit bedrijf, maar
wat vreeselijk, ook jullie allemaal, Mariene.
Ik, de trouwe vriend uit je kinderjaren, voor
wien je thans nog veel meer beteekent dan des
tijds moet je zeggen: kom aan den wensch
van je vader tegemoet en voorkom daardoor al
het ongeluk, dat anders over jullie zou komen.
De man moet goed en fatsoenlijk zijn, je eerlijk
liefhebben. Kan een vrouw meer van een man
verlangen? Geloof me, als ik bezat, wat er noo-
dig is, om jullie bestaan te redden, kind,
lieveling, ik zou heel anders spreken, maar
zoo.... Ik wensch je alle goeds, kleine, lieve
Leni, vergeet niet geheel en al je steeds trou
wen...."
Mariene drukte haar beide handen tegen de
slapen. Neen, dat was immers onmogelijk, Sven
beminde haar toch, zij had het gevoeld, zij wist
het, haar gevoel bedroog haar niet. En nu praat
te hij zoo? Slechts het verstand sprak uit dezen
brief, slechts de nuchtere koude, erbarmelijke
rede; van zijn liefde, van het warme gevoel, dat
cok in hem was, zweeg hij, omdat hij geloofde,
dat het zoo zijn moest.
Maar neen, zij zou hem schrijven, dadelijk,
uitvoerig, alles zeggen, wat zij op het hart had,
al moest zij er den geheelen nacht voor opblij
ven.
Sven, lieve, lieve Sven, vele dwaze, verliefde
woorden vertrouwde zij aan het papier toe, van
de onmogelijkheid zich met een ander te ver
binden, sprak zij, daar zij hem, Sven, zoozeer
lief had.
Uitgeput hield Mariene na een uur op toen
nam zij weer een nieuw velletje. De vellen vul
den zich met haar kleine, nerveuze handschrift.
En in deze lange nachtelijke uren zei haar be
vend hart den geliefden man alles, wat haai
kwelde, wat zij vreesde, hoopte, en wat haar
met zoo'n innigheid vervulde, dat het haar als
zwaarste, het meest ondenkbare voorkwam,
daarvan voor goed te moeten afzien.
HOOFDSTUK VI
Een ochtend op zee. Op een der grootste sche
pen der HamburgZuid-Amerika-lijn.
Sven Heibrink wist eerst niet goed, waar hij
was, toen hij zijn oogen opende. Wat was dat
voor een vertrek, waarin hij zich bevond? Ronde
vensters in koper gevat, nijlgroen atlasbehang
aan de wanden. En zachte rhythmische stooten,
die de kleine kamer deden trillen.
Maar plotseling wist hij het, verhief zich met
een ruk uit zijn liggende houding op zijn elle
bogen en probeerde een blik door de patrijspoort
te werpen. Kleine, zijden gordijnen beletten
hem echter het uitzicht. Met een sprong was hij
het bed uit, liep op bloote voeten over het zachte
tapijt en keek door het raampje
De zee. heerlijk en geweldig, strekte zich in
het heldere ochtendlicht tot in het oneindige uit.
Een frissche bries die uit het Oosten kwam,
streek over de lichtelijk onrustige golven, krulde
ze tot schuimkopjes, tooverde in het blauwgroen
van het water sneeuwwit blikkende strepen. In
de lucht vleugelgeklepper, de schelle kreten van
meeuwen. Een zwerm van deze vogels der zee
trok cirkels boven de boot en volgde haar kiel
zog.
Er werd zachtjes aan de hut van Sven ge
klopt. Een steward in een gestreept wit jasje
kwam vragen, of hij het ontbijt kon opdienen.
Sven bedankte, hij zou met zijn kennissen ge
zamenlijk in de eetzaal ontbijten. Zijn bad was
al klaar.
Toen Sven na een half uur zijn hut verliet,
vervulden hem velerlei gedachten. Wat heerlijk,
wat een genot en vreugde zou een dergelijke
zeereis voor hem zijn, als niet de zorg om Mar
iene, om beider lot hem beheerschte en als een
zware last op zijn ziel drukte.... Want, dat was
hem heel duidelijk, daaromtrent bestond er geen
twijfel voor hem, ook in de minuten, dat hij
vervuld was van dingen uit de buitenwereld, en
er niet over peinsde, voelde, wist hij in zijn on
derbewustzijn, de liefde, de verknochtheid, de
verbondenheid met dit meisje. Het leven is ge
heimzinnig en wreed, vermoedde hij. En zijn
jong hart kon deze woorden niet vatten.
Een groep menschen drong in Sven's richting,
hij moest zich losmaken van zijn overpeinzingen
over het onvolkomene van het aardsche bestaan.
Hij moest vragen, plattegronden raadplegen,
zooals de andere passagiers deden, teneinde zich
in dit drijvend hotel te kunnen oriënteeren.
Een boy bracht hem naar de winkelstraat. Een
breede gang met aan weerszijden winkels, die
achter vensterruiten eerste klas artikelen en
boeken en bloemen ten verkoop aanboden. Met
de lift ging Sven naar 't tweede dek.... Hij
toefde een oogenblik in de mahoniehouten hal
bij de bloemenversiering, en begaf zich toen na
nog eens geïnformeerd te hebben bij een voorbij
snellenden steward, naar de zaal, waar ontbeten
werd. En eindelijk bevond hij zich bij de tafel
van zijn gastheer, naast wien, dat scheen iets
onvermijdelijks te zijn, Juan Rodriguez zat.
Een vriendelijke begroeting van den kant van
Alvares. Beminnelijk informeeren naar zijn wel
zijn, Sven's buiging naar Rodriguez beant
woordde deze, op de meest achtelooze manier,
met een bijna onverschillige beweging. Hij liet
zijn monocle uit zijn oog vallen en boog zich
naar voren in zijn stoel. Een onaangenaam
mensch, stelde Sven bij zichzelf vast, als een
klit dacht hij, terwijl hij uit een kannetje room
in zijn kopje deed.
éWordt vervolgd.)