TOCH!
a
De opdracht aan Staatsraad
mr. dr. D. Kooien
Diplomatieke activiteit te Parijs
„Koningin Cmma?'
„Prinses f&eatrix"
DIE KATHOLIEKEN
EEIDtEIJ KCPPI NV,
Bonnet hoopt op een
oplossing
Gerucht over Duitsche
plannen
Het onderwijs in
handen der Nazi's
ZIJN IN DE VAART
OORDEEL VAN DE PERS
PETER JACKSCIv
Kerkelijk leven
MAANDAG 10 JULI 1939
VROUW AAN SCHANDPAAL
WEGENS DRONKENSCHAP
I.V.V. TEGEN OPNEMING
DER SOVJETS
Aftreden van Syrië's
president
Verwijdering van geestelijken en
zusters uit school en ziekenhuis
Activiteit der nazi's
in Mexico
De nieuwe motorschepen
Dicht bij Colijn
Groote grasdrogerij
afgebrand
AUTO IN BOTSING MET
WIELRIJDSTER
Voertuig omgekanteld
H.H. Wijdingen te
Mill Hill
Mgr. Panico te Mecte1*
Mgr. Brans veruielhomt der*
apostolischen delegaat
PATER W. v. d. DRIES t<
BENOEMINGEN
In het bisdom Haarlem
Het positief-Christelijk kabinet is
altijd een zwart schaap geweest in
de oogen der liberalen en zij heb
ben dan ook twee jaar lang zich beijverd
om het met luid geblaf op de vlucht te
drijven. Van de vier katholieke ministers,
waaraan de R. K. Staatspartij haar ver
trouwen verpand had, moesten vooral
de minister van Justitie, Z. Exc. Gose-
ling, en de minister van Sociale Zaken,
Z. Exc. Romme, het ontgelden, ofschoon
de liberalen met Z. Exc. Steenberghe en
diens tariefmachtigingswet nu juist óók
niet veel op hadden. Toen Z. Exc. Dr. H.
Colijn de door de liberalen zoozeer ge-
wenschte zgn. „breede basis" liet varen
en met een positief-Christelijk „coalitie
kabinet" in zee ging, heette hij in de
liberale pers wel niet de gevangene van
het Vaticaan, maar toch wel de gevan
gene van de vier Katholieke ministers,
en telkens, wanneer de regeering met
sociale maatregelen voor den dag kwam,
welke de heeren liberalen niet lustten
en dat gebeurde nog al eens zeiden
ze: „Zie je wel, dat Colijn heelemaal on
der invloed van de katholieke ministers
is gekomen!" Nu echter Colijn c.s. op
een uit internationaal oogpunt bezien
wel zeer ongelegen oogenblik een regee-
ringscrisis forceerde door plotseling het
sociale regeeringsprogram, dat zij mede
hadden goedgekeurd en aanvaard, on
trouw te worden, herkreeg Colijn bij de
liberalen eensklaps de reputatie van den
sterken man, een reputatie, welke hem
bij een vorige verkiezing aan veel libe
rale stemmen had geholpen, daar de libe
ralen Colijn zulk een sterken man vonden,
dat zij het hoog noodig oordeelden zoo
veel mogelijk liberalen naast Colijn te
zetten. De katholieken, die standvasti
ger en sterker dan Colijn vasthielden
aan den prineipieelen opzet en grondslag
van de door minister Romme ontwor
pen, voorbereide en in gang gezette
werkloosheidsbestrijding, al bleken zij
bereid tot zeer vérgaande financieele
concessies aan het budgetaire dogma
van hun Colijnsche mederegeerders om
daardoor de samenwerking in en de con
tinuïteit van het positief-Christelijk
kabinet te redden, werden toen in de
liberale pers, ondanks de zeer duidelijke
woorden van het tweede regeeringscom-
muniqué over de oorzaken van de regee-
ringscrisis, uitgemaakt voor spelbrekers
met weinig zin voor het nationale be
lang. De liberalen hoopten, dat Colijn
erin zou slagen een nieuw kabinet te
vormen, en dan liefst een op de smalle
zgn. „breede basis", dat zij dan een na
tionaal kabinet wilden noemen. Om de
noodzakelijkheid hiervan te bepleiten
v stelden zij den reeds maanden lang gelij
kelijk gespannen internationalen toe-
- stand als bijzonder acuut en riskant
voor om daaraan het argument te ont-
leenen, dat nu alles voor de defensie
moest wijken.
Ook dit keer heeft Dr. Colijn zijn
liberale vrienden en supporters
moeten teleurstellen. Hij is er nJ.
niet in geslaagd een kabinet te vormen,
op welke basis dan ook. De katholieken
hielden ferm voet bij stuk en wilden
principieel niet transigeeren met de
werkloosheidsbestrijding, die zij terecht
een primair nationaal belang achten
evenals de defensie. Na maandenlang de
katholieken, die geen „Roomsche" poli
tiek voerden, gelijk de liberalen beweer
den, maar een waarlijk nationale politiek
hadden zij slechts Roomsche politiek
bedreven dan zouden zij toch nog altijd
een derde van het Nederlandsche volk
hebben gediend, en dat is veel en veel
meer dan liberalen ooit met een zuiver
liberale politiek zouden kunnen doen
te hebben verguisd en verdacht gemaakt,
werd er thans in de liberale pers een
beroep gedaan op diezelfde katholieken,
die reeds meer gegeven dan genomen
hadden, om nóg meer te geven dan te
nemen ter wille van een nationaal kabi
net, dat zonder deugdelijk werkloosheids
program volgens de katholieken geen
nationaal kabinet kan zijn, omdat het
een der grootste nationale belangen zou
verwaarloozen. Wij weten thans nog dui
delijker dan voorheen, wat het liberale
lokgefluit waard is en waartoe het moet
verleiden, en wij hopen, dat Mr. Dr.
Kooien, die thans de opdracht heeft ge
kregen om te beproeven, wat Colijn niet
kon gelukken, dat ook zal weten en er de
noodige conclusies uit zal trekken. Mr.
Dr. Kooien, die bij de liberalen lang geen
ongunstige pers heeft, moge bedenken,
dat de Katholieken standvastiger zijn
In hun opvattingen, inzichten, beginse
len en waardeering dan de liberalen.
BERLIJN, 9 Juli (Havas) Er staan in
Duitschland strenge straffen op het veroorzaken
van verkeersongelukken. Volgens de Berliner
Boersenzeitung heeft de politie te Solingen bij
Keulen een 61-jarige vrouw die wegens dron
kenschap oorzaak was van een ongeluk op eeD
plein, te kijk gesteld.
ZURICH, 8 Juli (Reuter). Vandaag heeft
de conferentie van het I.V.V., welke te Zürich
gehouden wordt, een Britsche motie, waarin
voorgesteld werd, de Sovjet-vakbonden uit te
ncodigen tot toetreding tot het Internationaal
Vakverbond, met 46 tegen 37 stemmen verwor
pen.
Gepokt en gezakt voor de vacantiè, zelfs met groote
kampeeruitrustingen, wilt U naar de mooie Wadden
eilanden - Zeer goedkoop en comfortabel brengen
luxe salonbooten, die een regelmatigen dienst onder
houden, U er heen, Een prachtige tocht over het
IJsselmeer, Afsluitdijk, enz. - Vanaf Amsterdam i
Retour Texel F. 2,75 2.-
n Vlieland en Terachellinf 5.75 4.
n Harllngen.„3.- 2.10
Leeuwarden vla Harllngen 3.45 2.55
NOORDZEETOCHTENJuli en Augustus, dagelijks
behalve Zaterdags. - Passage vanaf Amsterdam
Ie klas 2.75, 2e klas 1.75.
Vraagt volledige dienstregeling en prtjzen aan bij
de Ruyterkede, Steiger 5, Amsterdam, Tel. 44400 (4 lijnen)
DAMASCUS 8 Juli (Reuter). In een brief,
waarbij de president der republiek Syrië zijn
aftreden bekend maakt, verklaart deze, dat hij
besloten heeft zijn ambt neer te leggen, omdat
de vroegere politiek van alliantie met Frankrijk
verbroken is, en de nieuwe politiek twijfel ver
wekt ten aanzien van de Fransche voornemens
De Kamer van Afgevaardigden is bijeenge
roepen op 12 Juli om een nieuwen president te
kiezen. De afgetreden president heeft gisteren
Damascus verlaten.
Het bericht van de benoeming van Staats
raad mr. dr. D. Kooien tot kabinetsformateur
heeft de „Maasbod e" slechte kunnen inspi-
reeren tot den volgenden korten commentaar In
haar Zondagochtendblad.
Wij bewonderen, eerlijk gezegd, den moed
van mr. Kooien om onder deze omstandig
heden een poging tot Kabinetsformatie te
wagen.
Deze moed is alleen te verklaren, wanneer
hij de overtuiging of althans de hoop
heeft, een Kabinet te kunnen vormen, dat,
in den geest der Katholieke Kamerfractie,
de werkloosheidsbestrijding op het eerste
plan wil houden.
Mogelijk voelt hij zich in staat, ook de
Anti-Revolutionnairen daartoe te bewegen.
„Donderslag uit helderen
hemel"
Zonder ook maar iets onvriendelijks ten aan
zien van den nieuwen formateur te willen zeg
gen, verzekert de „Telegraaf" met spijtig
heid, dat het land ongetwijfeld met leedwezen
en niet geheel zonder ongerustheid zal verne
men, dat er werkelijk kans bestaat, dat de be
proefde, vertrouwde stuurman van het schip
van Staat, dr. Colijn, van boord zal gaan.
Het bericht, dat dr. Colijn toch ontheffing
had gevraagd en dat mr. dr. Kooien als for
mateur was aangezocht, is voor. het blad „als
een donderslag uit helderen hemel" komen
vallen.
Het blad besluit zijn beschouwing aldus;
Dr. Kooien is formateur en ongetwijfeld is hi)
(Van onzen Paryschen correspondent)
Toen dezer dagen de spanning inzake het
Danzigsche vraagstuk ten top gestegen was,
publiceerde de „Temps", die nauwe relaties
met den Quai d'Orsay onderhoudt, een
„Bulletin", waarin den Duitschen leiders
„in alle duidelijkheid" nog eens de gevolgen
werden uiteengezet, die een „Putsch" in de
Vrije Stad na zich zou sleepen. Het hoofd
artikel eindigde intusschen met een noot,
die als volgt luidde:
„Er zijn twee dingen, welke men niet moet
verwarren: de taal van de Duitsche en Itali-
aansche pers en de diplomatie der beide dicta
toriale regeeringen. De hevige opzweepings-
campagnes van de Duitsche en Italiaansche
pers deze op sleeptouw genomen door gene
behooren tot de taktiek van intimidatie, welke
begint niet meer rendabel te zijn. De diploma
tie der regeeringen van Berlijn en van Rome
vooral van deze laatste lijkt minder avon
tuurlijk en behoudt zich gaarne de middelen
voor om te remmen, wanneer het afglijden naar
den oorlog zich te zeer accentueert en op ge
vaarlijke wijze de kansen compromitteert, wel
ke men verwacht van een bijzonder ingewik
keld diplomatiek spel. Men moet wenschen,
dat de diplomatieke voorzichtigheid het ten
slotte in de hoofdsteden der twee totalitaire
staten zal winnen van de matelooze opzwee
pingen van hen, die geneigd schijnen alles op
te offeren aan een krachtpolitiek, die de oog
merken, welke men haar heeft willen toewijzen,
niet meer zou kunnen bereiken."
Wat in deze zinsneden schijnt te worden ge
zegd is, dat een diplomatieke activiteit gaande
zou zijn, welke er op uit zou zijn voor de Dan
zigsche kwestie een oplossing te vinden zonder
dat het tot gewelddadigheden komt, dat ook
Berlijn en Rome in deze diplomatieke activiteit
hun rol spelen en dat, vooralsnog, deze diplo
matieke activiteit op den voorgrond staat.
Men vergist zich waarschijnlijk niet al te
zeer, Indien men uit deze woorden concludeert,
dat de chef van den Quai d'Orsay, wiens tem
perament neigt tot meer optimisme, dan Dala-
dier aan den dag pleegt te leggen, weer ijverig
geheel zijn diplomatieke fantasie inspant, vast
besloten om tot het uiterste en tot het laatste
alles te probeeren, wat een openlijke diplo
matieke breuk over Danzig kan voorkomen en
een gewelddadige oplossing vermijden, zooals
hij dat ook, in September j.l. heeft gedaan. Al
léén, ditmaal trekt de toegeeflijkheid van Hit
ler's tegenspelers de grens van dat uiterste heel
wat minder wijd.
Tot welke middelen de Fransche minister van
Buitenlandsche Zaken daarbij zijn toevlucht
neemt, zal men slechts te weten komen, in zoo
verre betrouwbare publicaties daarover eenig
licht verspreiden. Zulk een publicatie kwam in
hetzelfde nummer voor, in de diplomatieke ru
briek van de „Temps".
In het onderhoud dat de minister van Buiten
landsche Zaken had met den Duitschen ambas
sadeur van Welckzek, en waarbij hij dezen on
dubbelzinnig onderhield over de gevolgen, welke
een nazi-putsch te Danzig zou hebben, beriep
hy zich op de 6 December j.l. te Parijs onder-
teekende Fransch-Duitsche verklaring, welke
voorziet, dat „de belde regeeringen, onder re
serve van hun bijzondere relaties met derde
mogendheden met elkaar in contact zullen
biyven nopens alle kwesties, waarbij hun bei
der landen geïnteresseerd zyn, en dat zij el
kaar zullen raadplegen in het geval, waarin de
verdere ontwikkeling dier kwesties zou riskee-
ren tot internationale moeilijkheden te leiden".
Naar de Quay d'Orsay meent, behoort Danzig
tot die kwesties.
Men herinnert zich hier levendig de verkla
ring, welke Daladier na Hitler's intocht in
Praag, zoowel voor de Kamer als voor den Se
naat aflegde, en waarin hy met zooveel woor
den zeide, dat tengevolge van Hitler's optreden
het accoord van München en de gemeenschap-
peiyke Fransch-Duitsche verklaring waren
weggevaagd".
Des te meer mag men dan ook verrast zyn,
dat minister Bonnet zich thans weer op deze
verklaring beroeot. Onaetwiifeld houdt hy de
Fransch-Duitsche relaties, zooals die vóór de
gebeurtenissen van Maart j.l. waren neergelegd
in die verklaring, voor een geschikter terrein
voor het volvoeren van zyn operaties, of wil hy
zich althans eerst nog eens het bewijs leveren,
dat die relaties een fictie zqn, zoo zij dit wer
kelijk zyn.
Aangenomen intusschen, dat noch Berlijn,
noch Warschau er erg op gebrand is, zich om
Danzig in een oorlog te storten, ligt er toch
het feit, dat vooral Periyn in de kwestie, on-
voorzichtigerwyze, het weerstandsvermogen
van Polen en de groote Westersche mogendhe
den vermoedeiyk onderschattend, zijn prestige
reeds te zeer op het spel heeft gezet, om ge
heel te kunnen terugkrabbelen, zelfs in afwach
ting van wat een eventuele internationale con
ferentie aan profytelijke samenwerking zou
kunnen opleveren.
In dit verband meenen wy, vooralsnog slechts
curiositeits- en volledigheidshalve, melding te
moeten maken van een plan, dat, naar sommige
kringen alhier meenen te mogen vermoeden, den
Duitschen leiders door het hoofd zou spelen, en
dat hen, naar hun meening, in staat zou kunnen
stellen het „gezicht te redden" zonder een oorlog
te riskeeren. Dit plan zou, in de eene lezing,
neerkomen op een slechts zuiver nominale aan
hechting van Danzig aan het Derde Rijk, met
voorloopige intactlating van de feiteiyke situa
tie ten gunste van Polen: Foolschen hoogen com
missaris, Poolsch aandeel in de havendirectie,
Poolsche militaire macht in de monding van
de Weichsel en het Poolsch douane-cordon. .In
de andere lezing zou de regeering van het Derde
Rijk den inwoners van Danzig, naast hun bur
gerschap van de Vrye Stad, de Duitsche burger
rechten verleenen, waardoor de Danzigers een
dubbelen internationalen status zouden krijgen,
zonder dat echter hun grondgebied Duitsch
wordt.
De situatie in beide lezingen zou feitelük een
der zyn. zy zou zeker een merkwaardig curio
sum scheppen.
De oplossing zou slechte een voorloopige kun
nen zyn, maar in elk geval een die den oorlog
om Danzig uitstelt en een uitgestelde oorlog
kan een afgestelde worden zoo althans het
prestige van Duitschland en Polen er genoegen
mede kan nemen.
föi'd yot-c iasie. F N
I VIRGINIA CIGARETTES G
High grade English Import
ICforiy/zcti. 2© ter 35 ets.
voor velen, meer dan een andere katholiek,
aanvaardbaar. Het zal, zoo meent men, wel niet
zonder beteekenis zijn, dat niet een militante
katholieke persoonlijkheid, een duidelijke par
tijman, is gekozen. Niet dus mr. T. J. Verschuur,
de voorzitter der R.K. Staatspartij, of de
fractieleider mr. Deckers om na Oss van mr.
Goseling te zwijgen doch deze bezadigde
staatsraad.
Hem wacht een niet gemakkelijke taak. Po
litieke kringen zijn benieuwd, hoe zyn program
zal zijn en welken weg hij zal inslaan. Dat hij
zal slagen staat zeker niet bij voorbaat vast.
Geen gemakkelijke taak
De liberale pers is het er over eens, dat mr.
Kooien geen gemakkeiyke taak heeft.
De opdracht aan mr. Kooien tot het vormen
van een kabinet kwam in Haagsche politieke
kringen als een volkomen verrassing, merkt het
„Handelsblad" op.
Een cardinale factor voor succes of falen,
aldus het blad, bestaat hierin, welke hou
ding zijn eigen partijgenooten ten opzichte
van dezen kabinets-formateur zullen aan
nemen.
Wil mr. Kooien een program opstellen,
dat sterk in de richting der „nieuwere"
financieele politiek gaat, dar acht men
het practisch uitgesloten, dat hij zou kun
nen rekenen op de medewerking der Anti-
Revolutionnairen.
Nog is het verder onwaarschijnlijk en
eigenlijk vrywel ondenkbaar, dat mr.
Kooien steun zal zoeken bij de Sociaal-
Democraten.
Zou door aanzienlijk geven en nemen mr.
Kooien ten slotte toch in staat zijn terug te
keeren tot een coalitie-kabinet, waarvan
hy zich altijd een voorstander heeft ge
toond hetgeen ons in 's lands belang
geenszins geboden schijnt, dan blijft in
ieder geval nog de moeilijkheid met de ver
deeling der portefeuilles.
Ten slotte behoort theoretisch ook de
vorming van een minderheids-kabinet
b.v. van C. H„ R.K. en V.D. tot de mo
gelijkheden. En met recht gelooft men niet,
dat de bereidheid hiertoe over ne verschil
lende groepeeringen groot zal zijn. Alles te
zamen is het natuurlijk en wenschelijk, dat
mr. Kooien thans zijn beste krachten inzet
voor het bereiken van een positief resul
taat. De katholieken als een geheel genomen
zullen thans kunnen toonen tot welke me
dewerking en practisch doeltreffende regee-
rings-combinaties zy in staat zullen zyn.
Het gaat thans nfet meer over een „schuld
vraag" van het uitbreken der crisis, maar
om constructieve oplossingen, voor het land
in zyn geheel.
De „N. R o 11. C r t constateert, dat haar
vliegertje, dat dr. Coiyn een eigen werkloos-
heidspolitiek tegenover die van zijn katholieke
ambtgenooten zou stellen en daarvoor voldoen
de instemming zou vinden om de in beraad ge
houden opdracht te kunnen aanvaarden het
blad had daar dezer dagen op gezinspeeld,
niet is opgegaan.
In welke richting zal de heer Kooien by
het zoeken naar medewerkers zijn'voelhorens
uitsteken?
Zal hy een reconstructie op smalle, z.g.n.
positief-Christeiyke basis beproeven? Dan zal
hy eerst de meeningsverschillen tusschen
roomsch-katholieken en anti-revolutionnai-
ren (RommeCoiyn) moeten liquideeren.
Laat hy echter de anti-revolutionnairen
schieten, dan staat hy voor de vraag, of hij
christeiyk-Historischen en vryzinnig-demo-
craten tot medewerking aan een minder
heidskabinet kan bewegen, tenzy deze r.-k.
van den rechtervleugel ook nog bereid zou
zyn de sociaal-democraten voor zich te win
nen en daartoe ook kans zou zien. Maar dan
zal hij ook nog op andere dan met de werk-
loosheidspolitiek verband houdende bezwaren
stuiten. In de Sta ten-Generaal zyn de chr.-
hist. b.v. niet zoo los van financieele con
sequenties als zy het zqn in het chr.-hist.
hoofdorgaan. Dan is er nog het slagkruiser
plan, dat by de r.-k. geen tegenkanting ont
moet, maar dat by dc vryz-dem. niet in
goede aarde is gevallen en waarvoor de soc.-
dem. ook niet warm loopen.
Of zal de heer Kooien den een of anderen
nieuwen, hoopgevenden vorm vinden voor de
werkloosheidsbestrijding, welke by den heer
Colijn had kunnen zijn verondersteld en
waardoor hij zqn eigen partügenooten niet
zal afstooten, omdat het nu van Kooien en
niet van Colijn komt? Het is te mooi om waar
te kunnen schijnen.
De keuze van den heer Kooien was ver-
moedeiyk de beste, die in het r.-k. kamp kon
worden gedaan: au dessus de la mêlée, boven
het politieke slaggewoel. Zij was na de mis
lukking van de poging van den heer Coiyn
WEENEN, 10 Juli (Havas) De natio-
naal-socialfstische autoriteiten gaan metho
disch voort met de verwydering van geeste-
ïyken en zusters uit het onderwys en de
ziekenhuizen. Iedere week worden nieuwe
kloosters en nieuwe katholieke Instellingen
overgedragen aan de partyorganisaties.
Geleideiyk wordt ontslag verleend aan zus
ters uit de ziekenhuizen, waar zy worden
vervangen door leeken.
Reeds in den herfst van het vorige jaar
waren, zooals destijds gemeld, talrijke zusters
uit Oostenrijk vertrokken, aangezien het recht
om onderwijs te geven haar was ontnomen
Vooral de Ursulinen zyn door dezen maatregel
getroffen, aangezien zij de leiding hadden
over talryke opvoedingsinrichtingen en scholen
voor de opleiding voor onderwyzeressen. De
zusters van de orde van St. Franciscus van Sa-
les, wier scholen eveneens gesloten zyn, zyn
gebleven, maar zy moesten een groot deel van
haar klooster verhuren aan het Duitsche lucht-
wapen. De werklooze zusters der orden, die zich
toeleggen op onderwys en ziekenverpleging, ge
ven thans aan andere zusters een beroepsop
leiding en leren haar talen, teneinde emigratie
te vergemakkeiyken. Verscheidene leeraren, die
behooren tot congregaties voor mannen, o.m.
de Jezuïeten, zyn geëmigreerd naar kloosters in
het buitenland. De directeur van het Schotten-
gymnasium, dat een wereldvermaardheid bezat,
heeft thans ae leiding over de keuken van het
klooster, welke taak by opgeruimd verricht. Het
Benedictynenklooster Krems is veranderd in
een ordensburg. De monniken, die gearresteerd
waren, zijn allen, op twee na, op vrije voeten
gesteld. De Franciscanen van Salzburg, wier
klooster kortelings is opgeëischt door den Staat,
zyn thans geïnstalleerd in het Benedictynen
klooster in Salzburg. Men denkt, dat de Capu-
cynen binnenkort hun klooster van Kapuzinen-
berg bij Salzburg zullen moeten ontruimen.
Politiek der V.S. zou het land in de
armen der totalitaire staten drijven
MEXICO, 10 Juli (Havas) Gevraagd naar
de activiteit van buitenlandsche agenten in
Mexico heeft een lid der regeering tegenover
de pers verklaard dat tal van agenten der tota
litaire staten Mexico overstroomen. Deze toe
stand is het logische gevolg van de economische
politiek der Vereenigde Staten en andere demo
cratieën die Mexico in de armen drijven der
totalitaire landen.
De jongste besluiten der Vereenigde Staten
met betrekking tot het koopen van Mexicaansch
zilver drijven ons, aldus de zegsman, verder
naar de totalitaire landen. Hoe wilt gy, dat wij
kracht betoonen tegenover het optreden der
nationaal-socialisten, wanneer wy gedwongen
zyn zaken met hen te doen. wy handelen tegen
onzen zin, doch kunnen niet anders.
De minister wenscht een vernieuwing van de
handelsbetrekkingen der democratieën met
Mexico, wy zullen dan niet aarzelen een einde
te maken aan de activiteit van de agenten van
totalitaire staten.
voor den DAGDIENST VLISSINGEN-HARWICH v.v. der MAATSCHAPPIJ „ZEELAND"
ook een juiste constitutioneele keuze. Maar
zyn taak zal met dat al een Hercules-taak
zyn.
Roomsch-Rood?
Zoo heeft dr. Colijn dan toch zijn poging moe
ten opgeven. Het „Ochtendblad" van de Avond
post meent ook, dat dit bericht in zeer breeden
kring met diep leedwezen zal worden ontvangen.
Zal mr. Kooien slagen?
Als hij een meerderheids-kabinet wil vormen
(zijn opdracht is even onbeperkt en onbe
paald als die van dr. Coiyn, namelyk „een
kabinet" te formeeren) dan zal hij allereerst
zijn aangewezen op de sociaal-democraten.
De formatie van een rechtsch kabinet is
immers onmogelyk op dit oogenblik. Maar
zal de heer Kooien zich tot de sociaal-demo
craten wenden? Wy betwijfelen het zeer sterk.
In ieder geval: de kans (zij bezetten met el
kander 54 zetels) is er nu, om met de sociaal
democraten samen een kabinet te vormen. En
eventueel met een derde groep. Als mr. Kooien
het met de socialisten probeert, dan (hiervan
kan men zeker zyn) zal hy pogen zulk een
derde groep er bij te krijgen: de vrijzinnig
democraten (die in 1933 weigerden) of de
christelijk-historischen. Niet zonder spanning
wachten wij af, of de „uiterste noodzaak" door
hem aanwezig wordt geacht. Maar vast staat,
dat een rood-roomsch kabinet onder ons volk
op sterken en scherpen tegenstand zou stuiten
en zeer stellig ook onder roomsch-katholieken
zelve.
Ofzal de heer Kooien het durven laten
aankomen op een minderheidskabinet? Wy
achten deze formatie volstrekt zeer onwaar-
schijnlyk.
Het zou ons niet verbazen, als ook de heer
Kooien straks zijn opdracht zal moeten terug
geven.
En dan komt wellicht de mogelijkheid, dat
de Koningin het ontslag van het zittend kabi
net niet zal aanvaarden.
Dit is vermoedelijk nog de eenige mogelijk
heid om dr. Colijn aan het hoofd te houden.
Het N. v. d. D. meent, dat de heer
Kooien dichter by de richting CoiynDe
Wilde staat, dan bij die, welke de jongere,
vooruitstrevende katholieken tegenwoordig
meenen te moeten huldigen.
Is de formateur dus niet omgezwaaid,
dan zal hij, naar men verwacht, direct al
groote moeilijkheden hebben met zyn eigen
geestverwanten: gaat hy echter ver in de
richting van de ten dezen bij de leiding der
R.K. Staatspartij heerschende denkbeelden
mede, dan kon hy wel eens niet-thuis
krijgen bij de anti-revolutionnairen.
Mr. Koolen's voorkeur kennend, verwacht
men in parlementaire kringen, dat hij zeker
zal pogen, de rechtsche samenwerking te
doen voortduren, doch wanneer het dan zou
komen tot Ti reconstructie van het huidige
kabinet, wie van de vier katholieke minis
ters die de R.K. Staatspartij verklaard
heeft, niet te zullen loslaten zal dan het
veld moeten ruimen, nu de formateur
minister president in spe zelf ook al katho
liek is?
In de nabijheid der luchthaven
te Leeuwarden
Zaterdagavond ontstond door onbekende oor
zaak brand in de door de Friesche maat
schappij van landbouw geëxploiteerde gras
drogerij, welke is ondergebracht in een gebouw
in de onmiddellijke nabijheid van de Leeuwarder
luchthaven.
Hoog sloegen de vlammen uit, toen de brand
weer aankwam. Met drie stralen op de motor
spuit had deze het vuur spoedig bedwongen.
De persmachine werd door het vuur en het
water vernield, terwijl ook de drie motoren be
schadigd werden en onklaar geraakten. Twee
tot drieduizend kilo droge stof ging verloren.
Het gebouw brandde gedeeltelijk uit.
Felle brand te Leens
Eveneens Zaterdagavond is een felle brand
uitgebroken in de kapitale boerdery van den
heer H. Torringa (eig. wed. J. Torringa), staande
te Warfhuizen in de gemeente Leens. In korten
tyd stonden het woonhuis en twee groote aan
grenzende schuren in lichter laaie.
De familie, die zich reèds ter ruste had be-
gegeven, kon zich nog tijdig in veiligheid stel
len. De brandweer van Leens bestreed het vuur.
De beide schuren, waarin de oogst reeds ge-
deeltelyk was geborgen, werden een prooi der
vlammen. Het woonhuis is voor het grootste ge
deelte eveneens afgebrand. Van den inboedel
kon slechte weinig gered worden.
Tot in verren omtrek was de brand waar
te nemen, vandaar dat de Groningsche brand
weer gealarmeerd werd. Deze rukte uit, doch
keerde aan de grens der gemeeente Leens ge
komen, onverrichterzake terug. De burgemees
ter van Leens, de heer J. N. Spoelstra, was op
het terrein van den brand aanwezig. Vele
honderden toeschouwers sloegen in het nachte
lijk uur het blusschingswerk eveneens gade. De
oorzaak van den brand is onbekend.
Zondagochtend omstreeks kwart voor tien is
op de Van Alkemadelaan te Den Haag een bot
sing gebeurd, welke nog vrij goed is afgeloopen.
Een wielrydster, mej. H. P. K„ uit de Plettery-
straat, reed over den Pompstationsweg en wilde
juist de Van Alkemadelaan opryden, toen een
auto uit de richting Scheveningen naderde. Mej.
K. gaf den auto geen voorrang. De bestuurder
van dit voertuig, de 29-jarige G. J. J. van R.
uit Wassenaar, trachtte door zyn stuur om te
gooien nog een aanrijding te voorkomen, doch
dit lukte niet. De auto reed de wielrydster aan,
botste door de zwenking tegen een verkeerszuil
op en kantelde daarna. Een groote hoeveelheid
benzine vloeide daarbij over den weg, zoodat
de politie het raadzaam achtte de brandspuit te
halen. Er ontstond evenwel geen brand. De
automobilist bleef ongedeerd, de wielryüster
kreeg vry ernstige kwetsuren aan beenen en
armen en is naar het ziekenhuis Bronovo over
gebracht, waar 2y ter observatie is opgenomen.
Benoemingen van Nederlanders
voor de missie
Zondag heeft Z. H. Exc. Mgr. P. R°gaI)'
Apostolisch Vicaris van Buea (Britsch Kam6
roen) in de kapel van het St. Josephs Colle*>e
te Mill Hill de volgende H.H. Wijdingen toeg®
diend:
Ja
Het H. Priesterschap aan dertig leden v.an...ft
St. Josephs Congregatie voor Vreemde Missie
onder wie de volgende Nederlanders:
G. Bisschop (Nymegen); J. Dekker (Oudorp*
G. Gussenhoven (Leiden): J. Kuipers (Blau
huis): G. van Leeuwen (Wassenaar); A. W
(Hoorn); H. Scholten (Oldenzaal); W.
(Breda); P. Wagenaar (Amsterdam); P-
Wit (Bovenkarspel)C. Castricum (Castricumj
F. van Dongen (Blerick); J. van Kester
(Lisse); M. Laan (Onderdijk); J. Lodenstu
(Winterswijk); J. Mous (Bakhuizen); S.
(Heerhugowaard)E. Stockmann (GrootzaU
M. Wartenbergh (Amsterdam). y.
Het H. Diaconaat aan negen en twintig
den der zelfde Congregatie onder wie de
gende Nederlanders:
J. Altink (Hengelo); B. Bruggeman (01l?Li
zaal); J. Habets (Oirsbeek); A. v. d. HeU ap
(Roosendaal); M. Keizer (Zwaag); R. Kn,l(l!i
(Noorden); A. Mertens (Nederweert); A.
Ruyven (Delft); A. Bos (Oudwijk): J-
'Groningen); H. Heerink (Oldenzaal); P.
geboom (Roelofsarendsveen)J. Klaver
Wormer); H. Lampe (Oosterbeek); H. Nel
hof (Schiedam); G. Verhey (Zeddam).
Na de H.H. Wijdingen te Mill Hill maakte
Hoog> Eerw. Fr. S. J. O'Callaghan, Gevet^(
Overste der St. Josephs Congregatie v
Vreemde Missiën, de volgende benoem:
van Nederlanders bekend:
Vierde Consultor van den Generaal GverS^,,
Fr. J. Thoonen (Langeboom); Roosendaal- j,
M. Laan; Tilburg: Frs. J. de Vos, C. Saraber.
Kuipers: Haelen: H. Hemmer (directeur) en j,
Mous; Apost. Prefectuur van Sarawak: FrS|jep
Dekker en A. Mak; Apost. Vicariaat van
Boven-Nijl: Frs. W. Eygenraam, J. Vanen».
H. Scholten, E. Stockmann en P. Wagen
Apost. Praefectuur van Basankusu (C°yf$r-
Frs. C. Castricum, J. van Kesteren en M-
tenbergh; Apost. Vicariaat van Buea Br Jl'
Kameroen). Fr. G. Gussenhoven; Bisdom
lore (Br. Indië): Frs. G. Bisschop en J
denstyn; Apost. Vicariaat van Kisumu
nya Colony): Frs. J. Molenaar, L. op de vv
en F. van Dongen; Apost. Prefectuur van I4
(Soedan)Frs. J. Kiggen en H. te Riele;
den (Koloniale Cursus voor Onderwys):
G. van Leeuwen, S. Smit, W. Smit, F.
St. Josephs College, Mill Hill: Broeder
Rensing (Groenlo)St. Petrus College, r }0.
field: Br. Willibrord Dekker (Obdam); T" ajn'
sephs Missiehuis, Bressanone: Br. Marcus
pe (Ooterbeek); Apost. Vicariaat van den e„
ven-Nyi: Brs. Laurentius Janssen (Vught
Bavo de Leeuw (Amsterdam); Apost. pTG!o
tuur van Kodok Br. Franciscus Bodewes
ningen)
MEDAN, 10 Juli (Aneta) Zaterdag Is
ter stede aangekomen de apostolische del-
voor Australië en Azië, Monseigneur
Vele geestelyke en burgerlijke autoriteiten w
ter begroeting aanwezig.
In de kerk aan den Paleisweg sprak de J»1^
tolische vicaris van Padang, Monseigneur o
een welkomstwoord. vef'
Gisteren werden bezoeken gebracht aaI? ei»
schillende autoriteiten en aan katholiek
andere instellingen. Vandaag worden de m
instellingen te Medan bezocht, terwyl 111 5
een begin zal worden gemaakt met eed
naar de Bataklanden.
Monseigneur Panico verklaarde nog
getroffen te zyn door de hartelijke ontv
te Batavia en te Medan. Hy is diep erken
voor de gebleken aangename relatie tusscne
civiele autoriteiten en het kerkelyk werk.
Jonge priester was pas kol*
in de missie
In het Missiehuis aan den BredascheVe® .jjl
Tilburg Is telegrafisch bericht ontvang®11
Campinas (Brazilië) dat pater Willem va?bUr?'
Dries, missionaris van het H. Hart te Tn
in de missie aldaar ls overleden.
Pater van den Dries werd te Tilburg
2 Januari 1912. Hy legde zyn eerste H. G®1 ^1
af 21 September 1932, werd 10 Augustus
priester gewyd en vertrok naar de missi® (f
Brazilië 30 September 1938. Hij overlee6»
Itapetininga (Brazilië) 1 Juli 1939.
Nadere bijzonderheden ontbreken nog-
Z. H. Exc. de Bisschop van Haarlem
benoemd: tot pastoor te Muiden den wegcti6/
heer G. D. van Emmerik; tot pastoor te ^ey
veningen (O. L. Vrouw van Lourdes)
eerw. heer R. J. Reynen; tot rector te F f,
(St. Elisabeth Gasthuis) den weleerw. l»e
A. Bernefeld, thans kapelaan te Oegstgee5
