Financieele offers voor onze
Defensie
«\S VACANT IESPROOK JE
Welvaartspolitiek is een
eerste eisch
f 100.000 per dag
arlem
e's
EERSTE kamerleden
VRAGEN INLICHTINGEN
BIJEENKOMST VAN HET
WERKLIEDENVERBOND
BAZEL, COMO, MILAAN, PADÜA, VENETIE, BUDAPEST.
WOENSDAG 12 JULI 1939
*t vraagstuk der provinciale en
Semeentelijke voorzieningen
onder het oog gezien
Wetswijziging vindt bij
velen instemming
KATHOLIEKE GIDS
Voorlichting over sociale en
charitatieve instellingen
Drie gezanten bieden
geloofsbrieven aan
Vertegenwoordigers van Iran
Letland en Noorwegen
ten paleize
Het oproepen van
werkloozen
Vele Eerste Kamerleden achten
dezen maatregel onjuist
Dat kosten buitengewone militaire
maatregelen zonder materiaal
en uitvoering van werken
De boterheffïng
Heffing en steunuitkeering worden
aangepast aan den zomerprijs
onder katholieke deskundige leiding van 7 tot en met 20 Augustus.
Prijs slechts f122
alles inbegrepen
plus f3 adm.geld
Voor 2e klas spoor wordt f23 toeslag geheven
en voor één-persoons kamers heel de reis f8.
(De reis is berekend op twee-persoons kamers).
Men geve zich ten spoedigste op voor deze unieke en fabelachtig goed-
koope vacantiereis aan de „Vereenigde Katholieke Pers" N.Z. Voorburg
wal 65-73, Amsterdam, Telefoon 46878 met storting der reissom op
postgiro 22884. Vraagt uitvoerig reisprogram aan. Reis mee door Europa
in vrede, alles wordt voor U gedaan, U hebt zelfs geen pas noodig.
lil MfM
Verbondsvergadering stelt beslis
sing over verhooging van bij
drage aan „Herwonnen
Levenskrachtuit
Bestrijding van het
extremisme
Mr. S. J. R. DE MONCHY
Benoemd tot bestuurslid der
Carnegiestichting
BEJAARD ECHTPAAR TEGEN
TAXI GELOOPEN
80-jarige dame thans aan ver
wondingen overleden
Bij oversteken aangereden en
gedood
„Tarakan" heeft een stormachtige
reis
UIT DE STAATSCOURANT
Eervol ontslag
Belastingen
eerste liefde
SS
Si»"
pH
y ie
atV-
Aan 'het voorloopig verslag van de Eer-
Kamer over het wetsontwerp tot wij-
Zig'ng van de Dienstplichtwet wordt het
v°'gende ontleend:
be
overtuiging moet bestaan, dus werd be
de; 4at de militaire overheid de voor 's lands
etlsie bestemde gelden met behoedzaamheid
zuinigheid besteedt, dat onnutte uitgaven
°M i-rWege bl'jven en dat alles wordt gedaan,
tiet technische uitrusting en weermiddelen
V^k^nderdoen voor die van mogelijke aan-
gt^hige leden verklaarden zich met het voor
tij' der regeering de bevoegdheid te geven om
duur van de eerste oefening tot twee jaren
erleiigen, niet te kunnen vereenigen.
(jC^ohts op den grondslag van algemeenen
flfM^'Plicht kunnen huns inziens 'n billijke ver-
dof,lri? van de militaire lasten en een vol-
Eni?6 weermacht worden verkregen.
Vt ar»dere leden betreurden, dat niet
ïU|, Vo°rgesteld uitbreiding van het contingent,
Vpwf, 'hede met het oog op de heerschende
ddoosheid.
rïlmige leden onderschatten het, aan con-
^ebtsuitbreiding verbonden, financieele be-
°D rir niefc' ziJ vestigden evenwel de aandacht
verselijking met andere landen, be
de ,,'el'jk geringe offers, welke ten onzent' voor
Oot(1 eermacht worden gebracht en waren van
Is eel> dat Nederland meer dan tot dusverre
H s.c*ded, aan zijn defensie ten koste zal die-
2j.te leggen.
betwistten voor het overige, dat contin-
%fJr Uitbreiding kazernebouw zou moeten me-
Zij dachten in casu aan de mo-
Öeh 't eid van onderbrenging van manschap-
111 kampementen e.d.
tfele leden verklaarden, zich met dit
etsontwerp te kunnen vereenigen,
^eze leden waren te meer bereid, hun
aan dit wetsontwerp te geven, omdat
'tem
regeering in de gewisselde stukken en
4e
de openbare beraadslaging met nadruk
^eeft verklaard, dat van de bij artikel 30
yerleenen machtiging slechts gebruik zal
"°rden gemaakt, indien zich omstandighe
id voordoen, die anders aanleiding zou-
ed hebben moeten geven tot buitengewone
°droeping van dienstplichtigen voor de
eds- en kustbeveiliging.
instemming hadden zij voorts kennis
r,6n van de verklaring van den minister
Wj~efensie, dat de verzwakking, welke het
W.'^baar houden van de jongste afgerichte
hej voor grens- en kustbeveiliging voor
S jeldleger moet inhouden, zal worden ge-
ti^g^dseerd door aanvulling uit oudere lich-
^at betreft de financieele consequenties
*d de voorgenomen maatregelen, zoo wa-
Zed deze leden van meening, dat, al heeft
regeering huns inziens de goedkoopste
'ttiode gekozen, uitvoering van die maat
delen nochtans zeer zware lasten, ten be-
faBe van millioenen guldens, op ons volk
leggen. Op dit stuk konden deze leden
instemmen met degenen, die meen-
er op te moeten wijzen, dat in som-
andere landen nóg zwaardere lasten
"b de bevolking worden gelegd.
leden waren van meening, dat ook
he'j e de voorkeur geven aan uitbreiding van
Contingent, de voorgestelde regeling zou-
bunnen aanvaarden op grond van de ar-
®hten, door de regeering ten gunste dier
hg aangevoerd.
zoo spraken zij, met de ontworpen
4^ 'hg onverhoopt het beoogde doel niet wor-
1bereikt, dan zou men huns inziens alsnog
Vn ding van bet contingent in overweging
"h nemen.
gerj0ar hun gevoelen moet genoegen wórden
^Oe/ben met een contingent van 32.000 goed
jjt^hde en weluitgeruste manschappen in
V).qq van uitbreiding van het contingent tot
V j ele leden zouden gaarne vernemen, of
de bedoeling van de regeering ligt, ook
f.0tl2onfc gelijk in andere landen pleegt
Vlieden jonge vrouwen bij de lands-
ing te betrekken.
Vjj 'Se leden verklaarden, zich bij het ont-
Vg? e kunnen neerleggen, omdat ook zij de
akelijkheid beaamden van maatregelen in
het belang van een betere mobilisatiedekking
Zij konden evenwel de oogen niet sluiten voor
de financieele gevolgen van hetgeen thans
wordt voorgesteld.
Aan besnoeiing op andere uitgaven zal men
niet kunnen ontkomen, wil het land niet on
der den dmk bezwijken.
Zij verzochten een zoo volledig mogelijk
overzicht van de financieele consequenties
van de getroffen en straks te verwachten voor
zieningen.
Andere leden vroegen nadere inlichtingen
nopens de financieele offers, die voor de de
fensie in haar geheel van het Nederlandsche
volk staan te worden gevraagd, met inbegrip
van de kosten, aan de verdediging van Neder-
landsch-lndië verbonden.
De hier aan het woord zijnde leden drongen
voorts er op aan, dat de regeering een spoedige
beslissing zou nemen met betrekking tot de
maritieme verdediging van laatstgenoemd ge
biedsdeel.
Verscheidene leden wezen op het groote be
lang van een regeling van het vraagstuk van
het verlies van een betrekking, als gevolg van
het vervullen van militaire verplichtingen.
Sommige leden bepleitten versterking van de
grensbeveiliging in Zuid-Limburg. Zij wezen op
het groote belang van dat gebied, met zijn goed
uitgeruste kolenmijnen en zijn modem stikstof-
bindingsbedrijf, voor ons land. Beide in
dustrieën zijn, dus werd betoogd, levensbelan
gen voor Nederland.
Voorts werd de vraag gesteld, of voldoende
zorg is besteed aan de verdediging van de pro
vincie Friesland.
Eenige leden waren van meening, dat, hoe
zeer viel toe te juichen, dat particulieren gel
den beschikbaar stellen om in overleg met de
militaire autoriteiten hun eigendommen tegen
luchtaanvallen te verdedigen, het in beginsel
onjuist is, dat provinciën, als Friesland, en
gemeenten, als Amsterdam en 's-Gravenhage
dit voorbeeld volgen. Deze leden waren van
oordeel, dat de landsoverheid voor de lands
verdediging behoort te zorgen.
Deze leden waren van meening, dat het
standpunt, door de regeering te dier zake in
genomen, in strijd met de Grondwet moet
worden geacht.
Andere leden voerden tegen een en ander
aan, dat de landsoverheid heeft te zorgen voor
de verdediging des lands, in algemeen verband
gezien. Zoo een provincie of gemeente, een
voor haar zeer belangrijk object speciaal
verdedigd wenscht te zien, terwijl die verde
diging niet is opgenomen in het algemeene de
fensiestelsel, dan behoort zij dit voor hare re
kening te nemen.
Strijdig met de Grondwet achtten zij
de evenbedoelde besluiten van de provincie
Friesland en van de gemeenten Amsterdam
en 's-Gravenhage niet.
Het eerste nummer van de „Katholieke Gids"
is verschenen, 't Bedoelt te zijn een documentair
tijdschrift, dat voorlichting geeft over allerlei
katholieke instellingen als internaten en gestich
ten, kloosters, retraitehuizen en seminaria, her
stellingsoorden, pensions e.d.
Deze nieuwe gids wordt samengesteld en uit
gegeven met medewerking van de Stichting
Voorlichtingsdienst voor katholieke instellingen,
waarvan de voorzitter, mr. H. A. J. Drost, in een
inleidend artikel de vraag beantwoordt: Waar
heen?
Als een jongen of een meisje, man of vrouw,
buiten het gezinsverband moet worden onder
gebracht, aldus schrijft deze, dan kan de reden
daartoe van opvoedkundigen, geestelijken of bij
voorbeeld van lichamelijken aard zijn; een nor
male oorzaak hebben of juist zijn gelegen in het
abnormale van het geval, kortom: dê oorzaak
kan van velerlei aard zijn.
Zóó talrijk zijn degenen, die om een of andere
reden buiten het gewone gezinsverband willen of
dienen te vertoeven, dat den drie mililoen katho
lieken van ons land tot dat doel ruim 1200 ka
tholieke instellingen ter beschikking staan.
Vandaar, dat het lang niet eenvoudig is, voor
een bepaald geval het juiste adres te vinden.
Dag-in, dag-uit wordt naar uitvoerige gegevens
gevraagd aan pastoors, aan doktoren, aan leer
aren en onderwijzers in deze de adviseurs van
nature! maar het antwoord moest al te vaak
hoogst onvolledig, althans eenzijdig zijn.
De Stichting Voorlichtingsdienst voor Katho
lieke Instellingen werd in deze herhaaldelijk ge
raadpleegd.
De katholieke instellingen zijn er ten zeerste
mede gebaat, dat op centrale, uniforme, docu
mentaire wijze de zoo gewenschte voorlichting
wordt gegeven. De vraag „waarheen voor ad
vies?" kan thans worden beantwoord met een
eenvoudig: „naar de Katholieke Gids!"
Reeds dit eerste nummer, waarin doel en
werkwijze nader worden gedefinieerd, bevat zeer
veel interessante gegevens. Wie uit ondervinding
op de hoogte is met de moeilijkheden, die in
bepaalde omstandigheden door onwetendheid
over de vele beschikbare, katholieke instellingen
kunnen ontstaan, zal deze uitgave ongetwijfeld
toejuichen.
Red. en Adm. zijn gevestigd Nes 41, Amster
dam (C.).
H.M. de Koningin heeft Dinsdag ten paleize
Noordeinde te Den Haag des namiddags half
vier den heer Nadir Arasteh, ter overhandi
ging van zijn geloofsbrieven als buitengewoon
gezant en gevolmachtigd minister van Z.M.
den Shah in Shah van Iran bij Harer Majesteits
Hof alsmede van den terugroepingsbrief van
zijn ambtsvoorganger ontvangen.
Te vijf uur ontving de Koningin den heer
Edgars Kreewinsch, ter aanbieding van zijn ge
loofsbrieven als buitengewoon gezant en gevol
machtigd minister van Letland en te half zeven
den heer M. J. G. J. Raeder, ter overhandi
ging van zijn geloofsbrief als buitengewoon ge
zant en gevolmachtigd minister van Z.M. den
Koning van Noorwegen.
Aan het voorloopig verslag van de Eerste Ka
mer over de ontwerpen van wet in zake het
onder de wapenen blijven van dienstplichtigen
en het in werkelijken dienst houden van dienst
plichtigen is het volgende ontleend:
Vele leden, die verklaarden zich met deze
wetsontwerpen te kunnen vereenigen, drongen
nochtans met klem er op aan, dat van de om
standigheid, dat een belangrijk aantal oudere
dienstplichtigen zich onder de wapenen be
vindt, gebruik worde gemaakt om dezen door
veelvuldige oefening de noodige kennis en pa
raatheid bij te brengen.
Voorts verklaarden deze leden, het on
juist te achten, dat de regeering er toe was
overgegaan, werklooze dienstplichtigen te
nopen, als plaatsvervangers op te treden
van hen, die om redenen van particulieren
aard verlof krijgen, naar hun werkkring
terug te keeren.
Huns inziens wijst de houding van de regee
ring te dezer zake in de richting van het vroe
gere, aan het einde van de vorige eeuw terecht
verlaten, remplagantenstelsel.
Verscheidene leden konden met deze opmer
kingen geenszins instemmen. Veeleer juichten
zij toe, dat werkloozen dienstplichtigen langs
dezen weg de kans wordt geboden, zich nuttig te
maken.
Verscheidene leden oefenden critiek op den
hun inziens onbevredigenden gang van
zaken met betrekking tot de behandeling van
aanvragen om zakenverlof, door onder de wa
penen zijnde dienstplichtigen ingediend.
Op vragen van het Eerste Kamerlid Van Ves-
sem betreffende de kosten der buitengewone
maatregelen hebben de ministers Colijn en Van
Dijk o.m. het volgende geantwoord:
Toen na een aantal dagen bleek, dat zon
der de voorzichtigheid uit het oog te verliezen
voor de algemeen beveiligende taak onder de
gegeven omstandigheden met minder kon wor
den volstaan, is 22 April j.l. bevolen, dat bij de
verschillende onderdeelen slechts een aantal
paarden en auto's in gebruik mocht worden be
houden, dat voor de uitoefening van den dage-
lijkschen dienst strikt noodzakelijk was. De
overige paarden en auto's zijn aan de eigenaren
teruggegeven.
Ten tijde van het vaststellen van de prijzen,
welke bij vordering in gebruik" ten hoogste
mochten worden besteed, werd aangenomen, dat
deze vordering slechts van zeer korten duur zou
zijn.
Toen bleek, dat de grens- en kustbeveiliging
geruimen tijd gehandhaafd zou moeten worden,
is bevel gegeven de aanvankelijk vastgestelde
vorderingsprijzen te herzien.
In dit verband dient te worden opgemerkt, dat
naast de klachten, welke den minister van De
fensie van derden bereikten over te hooge ver
goedingen, een groot aantal klachten is bin
nengekomen van hen, wier paarden of auto's
waren gevorderd, dat de hun toegekende ver
goeding te laag werd geacht.
De kosten van de buitengewone militaire
maatregelen, zonder de aanschaffing van
materiaal en uitvoering van werken, kunnen
op heden gemiddeld per dag zeer globaal
op f 100.000 worden geraamd.
Men deelt ons van bevoegde zijde het volgen
de mede:
Reeds sedert eenige weken is de z.g. zomer
prijs voor boter (n.l. de som van commissieno-
teering en het bedrag van heffing en steunuit
keering) vrij aanzienlijk boven het bedrag, het
welk de minister van Economische Zaken ter
zake heeft vastgesteld op 1.30, gestegen. Zulks
houdt o.m. verband met de omstandigheid, dat
wijziging in het bedrag van heffing en steun
uitkeering zooveel mogelijk wordt vermeden,
teneinde een regelmatigen uitvoer zooveel mo
gelijk te bevorderen.
Gezien de huidige positie der botermarkt ligt
het in het voornemen, het bedrag van heffing
en steunuitkeering dfte week aan te passen aan
het in uitzicht gestelde peil van den zomer
prijs.
Venetië de stad der gondels
Bij de voortgezette algemeene beschou
wingen in de vergadering van het R.K.
Werkliedenverbond, die Dinsdag in het Jaar
beursrestaurant te Utrecht gehouden is en
heden wordt vervolgd, drong men aan op
een sterke stimulans van de zijde van het
Verbond tot het volhouden van een werk
loos!) eidspolitiek niet alleen, maar het voe
ren van een welvaartspolitiek in het alge
meen.
Een andere wensch was het doorzetten van de
bestrijding van het extremisme.
Geïnformeerd werd naar de onderhandelingen
met den werknemenden Middenstand.
Met waardeering sprak de afgevaardigde van
den Bond van hotel-geëmployeerden over het
geen het Verbond in samenwerking met deze
organisatie gedaan had, om den socialen toe
stand in het hotelbedrijf te verbeteren. Spr.
vroeg hiermee door te gaan, want er is nog veel
te doen, zooals het verkrijgen van een behoor
lijken arbeidstijd en regeling van het fooien
stelsel.
In zijnantwoord dankte de Verbondsvoorzit
ter, de heer A. C. de Bruyn. voor de instem
ming, die het werk van het Verbond in het
algemeen mocht ondervinden.
De opmerkingen omtrent „Herstel" verdie
nen inderdaad ernstige overweging.
Het vraagstuk van de vrije-tyd-besteding, dat
reeds de volle aandacht van het bestuur heeft,
zal opnieuw onder de oogen worden gezien. Het
Internationaal Christeiyk Vakverbond heeft het
ook in behandeling genomen.
Wat het ploegenstelsel betreft,, meent spr., dat
dit voor een groot deel zyn oorzaak vindt in de
crisis-omstandigheden.
Indien we dit vraagstuk van de moreele zyde
bezien, aldus spr., zal er ongetwijfeld aanleiding
gevonden worden om op beperking aan te
dringen.
Aan het voeren van een welvaartspolitiek,
zooals dit het geval was totdat het kabinet-
Coiy'r. demissionnair raakt, zal 't Verbond zeer
zeker zün aandacht schenken.
Aan de bestriding van het extremisme is wel
wat gedaan en bovendien is er ook uit andere
kringen van de bevolking niet zonder vrucht
actie gevoerd, waarby spr. vooral denkt aan de
manifesten, die het Katholiek Comité van Actie
,,Voor God" verspreid heeft. Het bestuur zal
met nauwgezetheid den toestand op den voet
blijven volgen.
Ten aanzien van den werknemenden Mid
denstand deelde de voorzitter mee, dat 'n
plan in studie is, om nationaal en diocesaan
federatief samen te werken. Het vraagstuk
van het wederzijdsch lidmaatschap is bij ver-
kryging van dit accoord volledig opgelost.
In de namiddagvergadering kwamen de jaar
verslagen van de verschillende instellingen van
het Verbond aan de orde, die na enkele bemer
kingen werden goedgekeurd.
De aftredende functionarissen werden her
kozen. In de vacature-Andriessen als bestuurs
lid van Herwonnen Levenskracht zal door het
Verbondsbestuur worden voorzien.
Besprekingen werden gevoerd over het voor
stel van den Ned R.K. Tabaksbewerkersbond en
den Ned. R.K. Houtbewerkersbond om de ver
plichte bydrage van 1 cent per lid en per week
voor „Herwonnen Levenskracht" op 2 cent per
lid en per week te brengen.
In een uitvoerig prae-advies juichte het Ver
bondsbestuur dit voorstel toe, erop wijzend, dat
de inkomsten voor Herwonnen Levenskracht"
noodzakeiyk vermeerderd moeten worden om
het zoo lang nagestreefde doel, het opruimen van
den wachttyd van patiënten, te bereiken. Vry-
wel regelmatig moeten thans 70 80 patiënten
ongeveer een jaar wachten op uitzending.
Het voorstel werd in het algemeen zeer sym
pathiek geacht, maar verscheidene afgevaardig
den vonden een dergeiyke vermeerdering van
lasten voor hun organisatie te zwaar.
Over de wijze van uitvoering van dit voorstel
bestond eenig verschil.
Gevreesd werd ook, dat door deze verhoogde
bydrage de vrywillige stuiver-actie in het ge
drang zou komen.
Gevraagd werd het voorstel voorloopig in te
trekken, totdat betere tijden zijn aangebroken.
Andere afgevaardigden zagen evenzeer finan
cieele bezwaren voor hun bonden, doch vonden
het doel, dat met dit voorstel wordt bereikt te
mooi, om zich er niet voor te verklaren.
Dr. W. Bronkhorst, geneesheer-directeur van
„Berg en Bosch" in Bilthoven sprak een warm
woord van aanbeveling ten aanzien van het
voorstel en wees erop, hoe het sanatorium geheel
tot stand is gekomen door het werk van de ar
beiders. Dit heeft overal veel indruk gemaakt.
Het laatste stukje, dat aan het mooie werk
ontbreekt, moet echter worden afgemaakt.
De heer B. Haver sprak als bestuurslid van
„Herwonnen Levenskracht" een propagandistisch
woord. Gezien de besprekingen hier gehoord had
spr. er geen bezwaar tegen het voorstel tot de
najaarsvergadering uit te stellen, ten einde het
in de verschillende organisaties nog te bekijken
en den leden aan te bevelen.
De voorzitter achtte het gewenscht op de sug
gestie van den R.K. Bouwvakarbeidersbond in
te gaan om de beslissing tot de volgende zomer
vergadering uit te stellen.
Daarby moet echter de afspraak gemaakt
worden om het voorstel concreet op de agenda
te plaatsen, zoodat de verantwoording komt te
rusten op de algemeene vergadering van de ver
schillende aangesloten bonden.
De vergadering ging daarmee accoord
Hedenmorgen om half elf wordt de Verbonds
vergadering voortgezet.
By Koninkiyk Besluit van 4 Juli 1939 is
mr. S. J. R. de Monchy, burgemeester van
's Gravenhage, benoemd tot lid van het be
stuur der Carnegie-stichting in de plaats van
mr. J. A. H. baron van Zuylen van Nyevelt, die
op grond van zijn hoogen leeftijd niet meer
voor een herbenoeming als zoodanig in aanmer
king wenscht te komen.
Woensdagavond j.l. is het bejaarde echtpaar
v. d. WeteringNieuwendijk, wonende in de
Rubensstraat te Rotterdam, toen het de Lust
hofstraat wilde oversteken, tegen een taxi geloo-
pen, ten gevolge waarvan beiden ernstige ver
wondingen opliepen en in het Ziekenhuis aan
den Coolsingel moesten worden opgenomen.
Thans is de 80-jarige mevr. K. J. van de We
teringNieuwendijk aan de bekomen verwon
dingen overleden
Dinsdagmiddag is een naar schatting 60-jarige
man, wiens identiteit nog niet kon worden
vastgesteld, bij het oversteken van den rijksweg
tusschen Delft en Overschie door een auto ge
grepen en gedood.
Het ïyk is naar het Oude en Nieuwe Gasthui-
te Delft overgebracht.
De Stoomvaart Maatschappij „Nederland"
deelt mede, dat het m.s. „Tarakan" op de twee
de kampeerreis na een stormachtigen nacht
Dinsdagmorgen te zes uur te Fjaerland is aan
gekomen. Het weer is thans opgeklaard en de
stemming aan boord is uitstekend.
Aan G. Kootstra is op zyn verzoek, met ingang
van 1 Augustus 1939, eervol ontslag verleend als
burgemeester der gemeente Gorinchem, met
dankbetuiging voor de goede en langdurige dien
sten, door hem als burgemeeser bewezen.
Op zyn verzoek is eervol ontslag verleend aan
Th. H. Boslkens als voorzitter van den Raad
van Arbeid te Zwolle, onder dankbetuiging voor
de bewezen diensten en is met ingang van dien
datum als zoodanig benoemd mr. F. Braakman
te Overveen.
De ontvanger der directe belastingen, enz. P.
C. Kooijman is verplaatst van de inspectie der
invoerrechten en accijnzen te Amsteidam naar
de inspectie der directe belastingen te Arnhem,
le afdeeling.
giiiiiiiiiiiiininuiiniiMMiiniiMiininiiiimiiiiuuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMm
Glod beproeft het zwaarst dien Hij
het meest bemint.
Biiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimtiiiiiiiiiiimiiiiiimiimiiiiiiiiiiii:
Door Dora Niemann
da?11 keek den arts verbaasd aan. „Hoe weet
allemaal?"
Stj!ste vriend, wij artsen moeten toch ook een
thenschenkenriers zijn. Maar kom maar
SveiTat> wat u thans zoudt willen doen, kunt
4ie 0ed oyer een uur of twee in orde maken,
tusschentijd hebt u alles grondiger over
at Vp 6n doordacht en naar mijn meening zal
beter zijn, want nu, om in een eersten
a46 handelen, nadat u die brieven hebt
j.1!u neemt mij wel niet kwaiyk, dat ik
gezien zou alles nog maar ingewik-
§v diaken."
Vetl sloot zich bij den dokter aan, hij kon
Schiet onttrekken aan de meening en de
e8ingen van dezen man.
nu moet u vertellen," verzocht de an-
Stj, die. „Voor zoover ik me herinner bent u
voor 'n vlucht naar Zuid-Amerika ge-
'C ri ater heb ik eens geïnformeerd bij Jürgen
den zoon yan myn vriend, wat er van u
geworden was. Hij wist ook geen bijzonderheden,
zei alleen, dat u daarginds gebleven was."
Sven bleef een oogenblik staan en keek zyn
metgezel ernstig aan. Er lag een pijnlijke trek
op zyn gezicht.
„Als ik toen had kunnen vermoeden, dat ik
door dezen overtocht mijn heele levenin 'n ver
keerde richting dreef, dan zou ik, zoowaar ik
leef, de heele reis achterwege hebben gelaten."
„Dat gaat bij de meeste menschen zoo, mijn
waarde, als men vooruit zou weten, hoe ver
keerd het dikwijls afloopt, dan zou men beslist
zijn handen ervan afgetrokken hebben."
„Ik was nog erg jong," ging Sven verder en
het klonk als een verontschuldiging, „als jonge
man grijp je alles aan, wat zich voordoet, gaat
men overal achter aan, al lokt het op nog zoo'n
grooten afstand."
„Ja?" vroeg de arts vol belangstelling en mee
gevoel, „is deze vliegkwestie destyds dan niet
goed afgeloopen?"
„Allesbehalve," antwoordde Sven met een ver
moeid gebaar. Ze waren nu op een hoog gedeelte
gekomen, vanwaar men een heeriyk gezicht had
op de open zee. De kleuren van water en hemel
vloeiden ineen en alles werd overstraald door
het zonlicht.
„Dit hier," zei Sven en tilde met zijn rechter
hand den levenloos neerhangenden linkerarm
op „dit heb ik overgehouden, anders niets."
„Vertel toch wat meer bijzonderheden," drong
de dokter aan, „maar ik geloof dat we nu maar
terug moeten keeren, anders wordt de terugweg
te lang."
Sven sprak. Lang en uitvoerig schilderde hy
de jaren, die hij in Buenos Aires had doorge
bracht. Dokter Hattendorf viel hem met geen
enkel woord in de rede. Alleen bleef hy vaak
staan en wierp dan een nadenkenden blik op
Sven. Toen deze zijn verhaal beëindigd had,
keek hij peinzend naar de zee, en wendde zich
toen plotseling tot Sven.
„Het is heelemaal niet gezegd, dat de stijf
heid van uw arm niet weggenomen kan worden.
Al hebben ook verschillende Amerikaansche
doktoren het geprobeerdEr moest een on
weerlegbare röntgenfoto van uw arm gemaakt
worden. Wacht eens, ik heb een vriend in Ber
lijn, hy is professor en specialist in dergelijke
dingen, u moet naar hem toegaan, direct, zoodat
u zekerheid krijgt omtrent dit punt."
„Ja," zei Sven aarzelend, „als ik niet voor mijn
firma moest werken, zou ik het waarachtig van
daag nog doen."
„Ach wat, een dag kunt u toch wel riskeeren,
dat maakt toch niets uit, en dan werkt u den
volgenden dag tweemaal zoo hard En dat is
de zaak toch waard, niet? Vindt u ook niet?"
„Ach, dokter, dat lijdt toch geen twijfel. Ik zou
een heel ander mensch zijn. En bovendien, ik
zou toch veel meer kunnen beginnen en
„Doe het dus in ieder geval, beste vriend. En
wat u me hebt verteld van uw ongelukkig hu
welijk, dat behoort nu toch tot het verleden. U
bent weer in uw vaderland terug, u werkt en u
bent nog jong genoeg, om mettertyd een ge
schikte vrouw te vinden. U schrikt hoop ik niet
terug voor een tweeden Keer?"
„Ik heb hier een jeugdvriendin", in Sven's
oogen kwam een glans, hij begreep op dit oogen
blik zich zelf niet. Hoe kwam het, dat hy zijn
intiemste hartsaangelegenheden voor dezen man
uitsprak? Met geen sterveling had hij er nog
ever gesproken.
„Ja?" onderbrak de ander zijn gedachtengang,
„dat is prachtig, en zal wel het juiste zijn. Is
ze echter nog vrij?"
„Weer vry!" antwoordde Sven. „zy heeft ook
van allerlei moeten doormaken!"
„Ziet u, dat is de vrouw, die by u hoort." De
dokter werd heel levendig. „Laat u nu eerst
uw arm onderzoeken, ik heb zoo het gevoel dat
er iets aan te doen is. En met twee handen pakt
men het leven toch beter aan, nietwaar?"
„Dat klopt, beste dokter, en ik weet heusch
niet, hoe ik u danken moet. Ik wil vandaag nog
naar Berlijn. Denkt u, dat ik onmiddeliyk zal
worden toegelaten?" Sven, opgewonden door de
gedachte aan een eventueele genezing, bleef
staan, en keek den ander vol verwachting in de
oogen.
„Stellig, ik zal u een brief voor mijn vriend
meegeven, dan wordt u direct by hem toegela
ten. Overigens, hy heeft zeer zeker een heel
drukke practyk."
Zy wandelden langs de strandpromenade,
voorbij de groote pensions; de smaakvolle villa's,
het mooie gebouw van het Kurhaus, tot de twee
de grasvlakte, waar zich de groote vuurtoren
verhief.
De dokter nam afscheid. „U weet waar ik
woon, ik verwacht u spoedig."
Sven verliet den zeekant en liep door een lan
ge laan naar het havenplaatsje Als-Travemlinde.
Zyn voeten schenen vleugels te hebben. Thans,
nu hij weer alleen was, drong het pas goed tot
zijn bewustzijn door, wat een genezing van zijn
arm voor hem beteekenen zou. Hij liep rechtop,
een lachje verhelderde zijn gezicht bij de hoop,
die de dokter hem gegeven hadWat zou
Leni wel zeggen; zij zou het als een even groot
geluk aanvoelen als hyzelf. Maar het was nog
niet zoover. Sven ging een zijstraat in, zyn
schreden werden wat langzamer. Als men er
goed over nadacht, peinsde hij dan was het toch
eigenlijk haast ondenkbaar, dat alle doktoren in
Amerika zich vergist zouden hebben, dus maar
niet te hoopvol zijn! kalmeerde hij zyn ver
wachtingen, de teleurstelling zou anders te groot
zyn.
In den middag van denzelfden dag vergezelde
dokter Hattendorf Sven naar het station. Toen
zy voor den trein stondeiï, overhandigde hy hem
een schrijven voor den Berlijnschen professor.
Toen nam hy met een hartelijken handdruk af
scheid van den man, wien hij de hoop op gene
zing van zyn zieken arm had ingegeven.
Direct na zijn aankomst in Berlijn reed Sven
naar Charlottenburg, waar de woning van den
professor gelegen was. In groote spanning be
trad hij het paleisachtige huis. Het spreekuur
was aan den gang. De groote wachtkamer was
vol menschen. Sven opende even de deur. Twee
heeren stonden in zijn nabijheid en voerden een
druk gesprek.
„Ja," zei de een, „een arts van internationale
reputatie, correspondeerend lid van de grootste
geneeskundige vennootschappen." Sven sloot
zachtjes de deur, hy zou in de vestibule wachten
want als hij naar de wachtkamer ging, zou hij
voorloopig niet aan de beurt komen. Er kwam
een jonge dame in een witte laboratoriumjas
voorbij. Haar gaf Sven zijn brief voor den pro
fessor.
„Wacht u hier een oogenblik." By deze woor
den wees zy op een paar rieten stoelen en
snelde weg. Sven ging zitten en keek in het
rond. Uit een der vertrekken op den achter
grond kwam een vrouw met een kleinen jongen.
Sven was weer opgestaan en liep nu op den
zwaren looper, die den geheelen gang bedekte,
op en neer. Eindelijk verscheen het jonge meis
je weer. Zij maakte een uitnoodigend gebaar.
„Mag ik u verzoeken, de professor verwacht u."
Sven volgde de slanke gestalte, die hem vaag
aan Mariene herinnerde. De assistente opende
de deur van een groot, hoog vertrek en liet hem
binnengaan. Een patiënt ging langs hem heen
naar buiten, daarachter kwam de arts en stak
Sven een smalle en toch krachtige hand toe.
Zwygend bood hij zijn bezoeker een stoel aan,
en ging zelf aan zyn schryftafel zitten, om den
brief, die voor hem lag te lezen.
„Myn vriend Hattendorf heeft u dus naar mij
gestuurd," zei hy toen, schoof het schryven in
een lade en leunde in zijn stoel achterover. „Hij
deelt my alles mee, wat hij over uw geval weet."
Vragend keek hij Sven aan.
„Ja, ik heb hem alles verteld, wat ik over de
zaak zeggen kan. U kunt mij gelooven, profes
sor, dat het voor my een groot ongeluk was,
want ik heb er myn bestaan door verloren. Ik
was vlieger."
(Wordt vfervolgd)
