NELSON
Worsteling der mogendheden
in Oost-Azië
Rusland, Japan
en Engeland
GEBREK AAK GESCHOOLDE ARBEIDERS
Verovering van in
vloedssferen
Kerkelijk Let)
MAANDAG 17 JULI 1939
1C ENTS-ongesausd- import
„Laat ons Tsjechisch
spreken"
Gevolg wat: verbod, van 't dagblad
Hitier opent Duitsche
kunsttentoonstelling
,Het was noodig verschillende
pogingen af te wijzen"
Cïano op het Alcazar
te Toledo
Geschenk aan den Kardinaal
primaat overhandigd
De betoogingen tegen
Kardinaal Innitzer
De gemeentebesturen
en de landbouw
Opbouw van een nieuwe
gemeenschap
Hoofdaalmoezenier Roncken
spreekt
ALLES VERGETEN OM
EEN IJSCO
Onoplettende jongen veroorzaakt
motorongeluk
ZOEKT NAAR DEN COLO
RADOKEVER
Toestand reeds gunstiger
dan vorig jaar
De „Tapanoeli" weef
te Rotterdam
Oorzaak van de branden rtoê
niet vastgesteld
GEN.-MAJ. v. HOOGENHUYZê
LICHT GEWOND
Door een auto aangereden
„ONS LEGER" GESLOTEN
80.000 bezoekers zijn er ge*eei
FELLE BOERDERIJBRANP
TE DREUMEL
H.H. WIJDINGEN
In het Aartsbisdom
utree'1"
BENOEMINGEN
Bij de Paters Montfortane
Het werkloozencijfer daalt, maar
o.i. nog niet zóózeer, dat aan een
ombuiging en eventueele vermin
dering der werkloosheidsbestrijding mag
gedacht worden. Voor een deel moet
deze daling worden toegeschreven aan
de bijzondere defensie-maatregelen, wel
ke door de bijzondere internationale
omstandigheden onontbeerlijk zijn ge
worden. In zooverre is de daling van het
werkloozencijfer dus geen normaal,
maar een bijzonder verschijnsel, dat
met de bijzondere internationale verhou
dingen weer zal verdwijnen, tenzij men
de bijzondere militaire maatregelen zal
handhaven ook in normale internatio
nale verhoudingen. Voor een ander deel
is deze daling ongetwijfeld het gevolg
van de sociale maatregelen en de acti
viteit van minister Romme's werkloos-
heidsbestrijdingssysteem, waarvan de
uitbreiding en doorwerking thans helaas
ontijdig tengevolge van de geforceerde
kabinetscrisis ernstig in gevaar zijn ge
bracht. Voor een ander deel mag deze
daling van het werkloozencijfer een con
junctuur-verschijnsel heeten, dat zich
ook in vele andere landen gelijkelijk
voordoet. Maar al daalt het werkloozen
cijfer, dit cijfer zelf is nog altijd van een
ontstellende hoogte, vooral wanneer men
bedenkt, welk leed, welke moreele en
economische schade daarin verdiscon
teerd zijn. Wij mogen dit leed, deze mo
reele en economische schade geen dag
langer dulden dan volstrekt onvermij
delijk is en daarom is het zoo te betreu
ren, dat er een kink in den reddings
kabel gekomen is, welken minister Rom-
me stelselmatig en weloverwogen aan
het leggen was. Wij zijn het met de libe
ralen volkomen eens, dat de beste vorm
van werkloosheidsbestrijding is het ver
schaffen van loonenden arbeid in het
vrije bedrijf, maar waar het vrije bedrijf
niet in staat blijkt de beschikbare ar
beidskrachten in voldoende mate op te
nemen, moet de overheid andere voor
zieningen treffen. Op het oogenblik
hoort men in het liberale kamp herhaal
delijk de klacht, dat er in het vrije be
drijf een ernstig tekort is aan geschool
de arbeiders, terwijl er een ondraaglijk
teveel aan ongeschoolde arbeidskrachten
bestaat. Het zijn vooral de industrieelen,
die daarover klagen en zich eenzijdig
oriënteeren op de bevordering van de in
dustrialisatie van ons land. Zij maken
van hun klacht een bitter verwijt aan
minister Romme, die door de werkver
schaffingen, waar hoofdzakelijk grond-
VOOR ELKEN ROOKER
f VIRGINIA CIGARETTES
GEGARANDEERD ZUIVER
werk wordt verricht, wel het leger van
ongeschoolde arbeiders zou hebben ver
meerderd, maar het leger van geschool
de arbeiders zou hebben verminderd.
Dit verwijt is ten eenenmale onrecht
vaardig. Het op het oogenblik
bestaande tekort aan geschoolde
arbeiders vooral in de industrie is een
gevolg van de jarenlange werkloosheid
zelf, maar niet van de werkloosheidsbe
strijding door minister Romme. Ge
schoolde arbeiders hebben door jaren
van werkloosheid vaak hun vakbekwaam
heid geheel of gedeeltelijk ingeboet, ter
wijl de nieuwe arbeidskrachten geen ge
legenheid vonden zich in het vrije be
drijf te bekwamen. Het is onbillijk mi
nister Romme ervan te beschuldigen,
dat hij alleen maar grond- en graafwerk
aan de werkloozen heeft toebedeeld. Ze
ker, het cultuur-technisch plan-West-
hoff, dat tot grondslag diende voor een
geïntensiveerden strijd tegen de werk
loosheid, zou in nog ruimere mate dan
thans gelegenheid tot grond- en graaf
werk hebben geschapen, maar 't bracht
ook tal van andere werkzaamheden met
zich mee van meer agrarischen en tech-
nischen aard. Naast dit plan-Westhoff
heeft minister Romme ook een plan la
ten ontwerpen, speciaal gericht op het
scheppen van arbeid voor industrieele
arbeiders, en men mag het zeker niet
hem euvel duiden dat hij in zijn werk
door de kabinetscrisis is gestoord en niet
aan de realisatie van dat plan is kunnen
toekomen. De werkloosheidsbestrijding,
zooals die de laatste twee jaar door So
ciale Zaken is gevoerd, heeft wel degelijk
groote aandacht besteed aan het scho-
lingsvraagstuk, vooral ten aanzien van
de jeugdige werkloozen, de nieuwe ar
beidskrachten dus, die zich jaarlijks
kwamen aanmelden. De centrale werk
plaatsen, de vele werkkampen bewijzen
het. Dat van deze geboden gelegenheid
tot vakscholing in zeer onvoldoende
mate gebruik is gemaakt, moet diep be
treurd worden, maar kan niet op den
rug van den minister worden geschoven.
Veeleer moet dat geweten worden aan
de demoralisatie, welke vele jonge men-
schen nog vóór zij op de arbeidsmarkt
verschijnen reeds in de werkloozen-ge-
zinnen heeft aangetast. Indien de be
langstelling voor de gelegenheden tot
vakbekwaming bij het vrijwillig laten
van de deelname te gering blijft, zal
noodzakelijk het instellen van dwang
moeten worden overwogen, al schreeuwen
ook alle vrijheidsaanbidders moord en
brand bij alles, wat ook maar naar een
zekeren drang zweemt. De regeering
heeft niet de vrijheid om het volk te la
ten ten onder gaan en de individueele
mensch heeft niet de vrijheid zichzelf
ten gronde te richten. Wie deze vrijheid
wil propageeren vindt de katholieken
principieel tegenover zich.
fod liefhebben it geen kwestie
I van woorden, maar van daden.
PRAAG, 17 Juli (Havas) De politie
heeft het blad „Narodni Iisti", het officieele
orgaan van de nationale solidariteit, voor
den tijd van drie dagen verboden, wegens
sen artikel, getiteld: „Laten we Tsjechisch
spreken", waarin de zin voorkwam: „We
moeten ons losmaken van de vernederende
gewoonte Duitsch te spreken."
Verder heeft president Hacha een radiorede
gehouden tot de bevolking van het protectoraat
waarin hij alle mannen, die in staat zijn te
wterken, aanspoort te helpen bü het binnenhalen
van den oogst.
MUNCHEN, 17 Juli (D.N.B.) Hitier heeft
Zondagochtend in het „Huis der Duitsche
kunst" de groote kunsttentoonstelling geopend.
De ministers en andere autoriteiten, alsmede
vertegenwoordigers uit kunstenaarskringen
woonden de plechtigheid bij, terwijl ook de
Italiaansche minister van Volkscultuur Alfieri
tegenwoordig was. Hitier hield een rede over
de ontwikkeling der kunst sedert het einde der
vorige eeuw.
De führer weer daarin eerst op de noodzake
lijkheid eener traditie op cultureel gebied ter
voorbereiding van nieuw creatief werk. „Er is
nu," aldus Hitier, „een behoorlijk algemeen
niveau bereikt en daaruit eerst kan een wer
kelijk scheppend genie oprijzen. Wü weten, dat
zich thans dergelijke sterren aan het firmament
van onze Duitsche kunst vertoonen. De derde
expositie in het nieuwe huis van de Duitsche
kunst versterkt ons in dit besef.
Wij wenschen hans bij elke nieuwe tentoon
stelling een steeds strengeren maatstaf aan
te leggen, ten einde slechts de beste creaties
uit te kiezen, ik spreek de hoop uit, dat eenige
kunstenaars van werkelijk groot formaat zich
2ullen toeleggen op hetgeen in dezen grootschen
tijd geschiedt, om daarin een bron voor ver
heven inspiratie te vinden. Het was noodig om
verschillende pogingen op artistiek gebied af
te wijzen, omdat de uitbeeldingskracht niet
het peil bereikt had van vroegere kunst
perioden."
Na de opening van de tentoonstelling trok
een groote historische optocht, waarin „Twee
duizend jaar Duitsche cultuur" werd uitgebeeld
door de straten van Mtinchen. Verscheidene
fraaie groepen met symbolen uit de tot het rijk
teruggekeerde gebieden werden in den stoet
meegevoerd.
De optocht trok voorbij den fuehrer, den
It.aliaanschen minister Alfieri, minister Goeb-
bels en talrijke andere eeregasten.
TOLEDO, 17 Juli (Havas)Zondachochtend te
kwart over tien heeft de Italiaansche minister
van Buitenlandsche Zaken, graaf Ciano, een
bezoek gebracht aan het Alcazar van Toledo
in tegenwoordigheid van minister Serrano Su-
ner en den verdediger van het Alcazar generaal
Moscardo. Deze laatste schetste de voornaam
ste episoden uit het beleg en overhandigde twee
granaatscherven aan minister Ciano, een voor
hemzelf en een voor den duce.
Te half een begaf graaf Ciano zich naar de
kathedraal, waar de primaat van Spanje, Kar
dinaal Goma y Tomas een plechtige H. Mis op
droeg. Graaf Ciano overhandigde den primaat
namens Mussolini een kruis, gemaakt door Fra
Angelico. De Kardinaal dankte voor dit ge
schenk en hield een lofrede op de vriendschap
tusschen Spanje en Italië.
VATICAANSTAD, 17 Juli (Havas). De Os-
servatore Romano maakte voor den eersten
keer melding van de onlangs te Koenigsbrunn
(Beneden-Oostenrijk) tegen kardinaal Innitzer
gehouden betoogmgen. Het blad verklaart, dat
reeds in den nacht van 1 op 2 Juli met steenen
was gegooid naar een pastorie, waar de kar
dinaal een bezoek had gebracht.
Den volgenden middag omstreeks vier uur,
na afloop van een godienstoefening in de
kerk van Koenigsbrunn hebben ongeveer 30
jonge lieden den kardinaal aangevallen en met
rotte eieren bekogeld. Een der aanvallers pakte
kardinaal Innitzer zelfs bij den schouder, doch
priesters kwamen krachtig tusschenbeiden en
slaagden er in den kardinaal te ontzetten, die
de pastorie kon bereiken. Pas tegen zeven uur
's avonds, aldus de Osservatore, kwam de po
litie om den persoon van den kardinaal te be
waken. De incidenten hebben hevige veront
waardiging gewekt bij de bevolking.
Op 't voortgezette congres hield Zondagmorgen
ir. H. J. M. Verheij, directeur van de R. K. Land
en Tuinbouwschool te Didam een referaat over:
De gemeentebesturen en de bestaansmogelijk
heden van den landbouw.
Spr. noemde als voorwaarden voor deze be
staansmogelijkheid voldoende cultuurgrond en
bedrijfskapitaal om den cultuurgrond te ver
werken, een behoorlijke opbrengst van de ge
teelde producten en voldoende vakkennis van
den landbouwer.
Vervolgens ging spr. na hoe de gemeente op
het huidig moment kan meewerken aan ver
beteringen voor den landbouw. Daartoe be
handelde hij de steunverleening aan de kleine
boeren en tuinders, verder de ruilverkaveling,
de middelen, die de Pachtwet 1938 biedt en
tenslotte de medewerking, die de gemeente kan
bieden bij het verkrijgen van vakkennis, o. m.
door het landbouwonderwijs te stimuleeren en
te steunen.
Uitvoerig ging' spr. in op de geweldige betee-
kenis van een gezonden boerenstand, die van
algemeen belang is. Door het minimaal worden
der landelijke bestaansmogelijkheden is een on
gezonde trek naar de groote steden ontstaan
waarvan niet in de laatste plaats het platte
land zelf slachtoffer dreigt te worden door het
onttrekken van zooveel gezonde krachten. Dit
proces dient tot staan te worden gebracht door
de bestaansmogelijkheden voor den boerenstand
te vergrooten. Daarbij valt het te betreuren,
dat van de zijde der gemeentebesturen niet al
tijd die medewerking' wordt verleend, welke
verwacht mocht worden. De oorzaak hiervan
moet o. a. worden gezocht in de financieele po
sitie der plattelandsgemeenten, welke zoo is,
dat eerst gezocht wordt naar vergrooting der
gemeentelijke inkomsten, waardoor bijvoorbeeld
het euvel der publieke verpachtingen het den
kleinen boer steeds meer onmogelijk maakt in
het bezit van wat grond te komen.
In den breede ging spr. in op de beteekenis
van het verstrekken van grond, van zoo groot
belang nu allerwegen zoo'n behoefte aan cul
tuurgrond bestaat. Het is echter mogelijk door
ontginning enz. nog 570.000 H.A. cultuurgrond
te winnen. Wat voor perspectieven dit biedt,
blijkt wel uit het feit, dat er ruim 11000 jonge
boeren en tuinders zijn, die naar grond snakken.
Bij de gedachtenwisseling wees de heer Bij
voet, Bolsward, er op, dat de crisis in het boe
renbedrijf voornamelijk het gevolg is van onder
consumptie door de kinderbeperking, welke ook
in ons land steeds verder doorvreet.
De heer Boshouwers, Arnhem, kwam op tegen
Te Breda had Zaterdag de huwelijksvoltrekking plaats tusschen mr. P. J. M. Aal
berse, zoon van oud-wiinistcr Aalberse en mej. Guusje lngenHousz. Het jonge
paar op het stadhuis te Breda. Links: oud-minister Aalberse
(Van een bü zonderen correspondent)
Het huidige conflict tusschen Japan en China
is slechts een episode in den langjarigen strijd
der mogendheden om de macht in Azië. Vóór
de Japansche en Chineesche legers elkaar
trachtten te vernietigen werd die strijd reeds
gevoerd, en het is waarschijnlijk, dat de worste
ling in nieuwe vormen zal voortduren, als de
stem van het Japansche kanon in het onme
telijke Rijk van het Midden weer zwügen zal.
In dien strijd-om-de-macht spelen Engeland,
Rusland, Japan, en tenslotte ook het ontwa
kende China de eerste rollen.
Engeland, dat een soliede machtspositie bezit
zoolang het Japan tot bondgenoot had en zich
kon toeleggen op een intensieve exploitatie van
een Chineesch rijk, dat door binnenlandsche
twisten verscheurd werd, ziet zich voor groote
moeilijkheden geplaatst, nu het Japan niet lan
ger tot bondgenoot maar tot onverzoenlijken
vijand heeft en nu in China zich een nationaal
saamhoorigheldsgevoel begint te ontwikkelen,
dat vroeg of laat den vorm van den wil tot be-
vrüding van het „juk van den vreemdeling"
aannemen moet. Was tot voor betrekkelijk kor
ten tijd Engelands éénige tegenstander in Azië
het Tsaristische en later het Sovjetistische Rus
land, nu is het de gele wereld, die voor de
Britsche, en daarmee de West-Europeesche
macht de meest ernstige bedreiging vormt.
Vergeleken met de Britsche positie is die van
de republiek der Sovjets oneindig veel gunstiger,
al zou het maar zün om de eenvoudige reden,
dat Engeland, ondanks het bezit van Britsch-
Indië en verscheidene belangrijke steunpunten
een aan Azië volkomen vreemd land blüft, ter-
w'ijl de Russen in Azië thuis zijn en dus gemak-
kelüker dan andere blanken gelegenheid vinden
kunnen hun macht en hun invloed te vergroo
ten.
De resultaten, die het Russische expansionisme
in de laatste jaren heeft mogen boeken, zü'n
zeker niet onaanzienlijk. Buiten-Mongolië is
aan het rechtstreeksche gezag der Sovjets on
derworpen; verder strekt de Russische macht
zich óók over Sin-Kiang of Chineesch Tur
kestan uit. Veroverd door de Tsing-dynastie,
heeft Chineesch Turkestan zich steeds in een
feitelijke onafhankelijkheid verheugd. Rusland
kon er dus, zonder door het Chineesche centrale
gezag veel gehinderd te worden, gemakkelijk
zün werkzaamheid ontplooien. De voltooiing, in
1931, van de bekende Turksib-lün, die over een
lengte van verscheidene honderden kilometers
de West-grens van Chineesch Turkestan volgt,
heeft den Sovjets de uitvoering van hun expan
sie-programma nog in groote mate vergemak-
kelükt. De moeilüke strüd, dien generaal Tsjin,
gouverneur van het gebied, tegen den in de na
burige provincie Kan-Soe regeerenden generaal
Ma te voeren had, gaf den Russen de welkome
gelegenheid op rechtstreeksche wijze en met
eigen troepen en oorlogsmateriaal in Chineesch
Turkestan te opereeren.
Nauwelijks was de overwinning behaald, of
de Russen presenteerden de rekening in den
vorm van een verdrag, dat hun enorme voor-
aeelen verschafte. Volgens dit verdrag, dat in
November 1931 gesloten werd, zijn de Russen de
eenige vreemdelingen, die zich vrijelijk in Sin-
Kiang mogen bewegen en er zich vestigen; bo
vendien mogen zü er hun handelsproducten vrij
van rechten invoeren; verder verschaften zij
zich het monopolie der industrieele onderne
mingen, der transport- en electriciteitsbedrij-
ven. 500.000 Russen hebben reeds van de ver
gunning tot vrije vestiging in het land gebruik
gemaakt. Russische militaire instructeurs bren
gen de bevolking sinds jaren kennis omtrent
het krijgsmansbedrijf bij, en de Sovjet-propa
gandisten laten natuurlijk niet na onvermoeid
de Marx-Stalinsche heilslear te verkondigen.
De waarde van den Russischen invoer in Chi
neesch Turkestan is van 7.130.000 roebel in
weinige jaren tot bijna 50 millioen roebel ge
stegen, een enorm bedrag, als men in aanmer
king neemt, dat de koopkracht der bevolking
zeer gering is.
De Russische expansie in Azië heeft én Ja-,
pan én Engeland in hooge mate verontrust.
Beide rüken hebben gereageerd, elk op hun
wüze. Japan met de eindelüke ontketening van
den grooten strüd tegen China, een strüd, die
de positie van het eilandenrijk op Azië's vaste
land definitief consolideeren moet, en tegelij
kertijd Ruslands positie op ernstige wijze ver
zwakken; Engeland door steun te verleenen
aan de Muzelmansche bevolking in het Zuiden
van Chineesch Turkestan, die er in geslaagd
is althans dit deel van het groote gebied aan
den rooden invloed te onttrekken. Bovendien
heeft Engeland, aan Britsch-Indië en moge
lijke gevaren van politieke besmetting den
kend, zich in Thibet een solide machtspositie
verschaft. De zoo geschapen bufferstaten ver
minderen de kans op een voortdringen van de
Russische macht naar het Zuiden.
China zelf met zijn bevolking van 350 mil
lioen zielen werd door Moskou het uitverkoren
land voor de uitbreiding van den rooden in
vloed geacht.
Japan, dat voor zün groeiend kindertal naar
„Lebensraum" zocht, heeft begrepen, dat het
zijn aanval op China niet langer uitstellen
mocht om het reusachtige land tijdig aan den
invloed der Moskousche intriganten te onttrek
ken en het vond dank zü zijn toetreding tot
het antikominternblok den politieken steun in
de blanke wereld, dien het noodig had om En
geland, dat zijn handelsbelangen verdedigde,
althans tüdelijk met machteloosheid te slaan.
Maar noch Rusland noch Engeland geven
zich gewonnen. Rusland houdt met steunver
leening aan Tsjang Kai Sjek en met een oor
logsdreiging, die Japan noodzaakt 300.000 man
van zijn beste troepen in het Noorden te laten,
twee ü^ers in het vuur! Engeland tracht, door
onderhandelingen over de blokkade van Tien-
Tsin te openen, een tüd te winnen, die in de
gegeven troebele omstandigheden van groote
waarde kan zijn. Het spreekt intusschen van
zelf, dat noch Tokio noch Londen zich over den
afloop der komende onderhandelingen eenige
illusie maken. Het antagonisme tusschen Enge
land en Japan is daarvoor te diep geworteld.
Maar even groot is het Britsche wantrouwen
ten aanzien van Rusland. Als de onderhande
lingen in Moskou nu al maanden duren, is
dat voor een goed deel te wüten aan de om
standigheid, dat Engeland Rusland geen arbiter
wil laten over situaties, waarin het zelf geroe
pen is een hoofdrol te spelen.
Maar bü de elkaar bestrijdende invloeden van
gisteren en heden voegt zich thans een nieuwe,
de invloed van morgen: de invloed van China
zelf. Hoe die zich ontwikkelen zal laat zich
bezwaarlijk voorzien, maar dat hü aan den
gang van zaken in het Oosten een beslissende
wending zal kruinen geven, is allerminst uitge
sloten.
de critiek, dat de regeeringsmaatregelen de prij
zen der landbouwproducten zouden opvoeren,
'tls nog altijd zóó, dat door deze maatregelen
de boer een prijs voor zijn producten maakt, die
juist boven den kostprijs ligt. Spr. drong vooral
aan op een meer tegemoetkomende houding
aan de groote gezinnen bij de steunverleening
aan kleine boeren.
De heer Terra, Den Helder, bepleitte vermin
dering der lasten voor het boerenbedrijf, waar
op vooral de personeele belasting onevenredig
zwaar drukt.
Ir. Verhey antwoordde, dat het onderhavige
vraagstuk niet louter een vraagstuk van méér
grond of méér consumenten is. De wijze van
boeren speelt ook een rol. Er bestaat behoefte
aan graan en dierlijke voedingsstoffen. Wordt
daaraan wel voldaan? Spr. gaf toe, dat de
overheid het landbouwonderwijs te schriel be
handelt, dit is vermoedelijk een gevolg van het
feit, dat het vrij onderwijs is. Laten de raads
leden blijven hameren tot meer billijkheid
wordt betracht. Ten aanzien van het opdrijven
der prijzen door de regeeringsmaatregelen,
wees spr. er nog op, dat van de I0O.steun,
die de boer in den „besten" tijd aan steun ont
ving, niet minder dan 80.a 90.te
recht kwam in de zakken van „buitenstaan
ders."
In zijn slotwoord huldigde de voorzitter, de
heer IJsselmuiden, het gemeentebestuur van
Heerlen niet alleen voor de hartebjke ont
vangst, maar ook voor de dappere wijze, waar
op het de grootste vraagstukken te Heerlen
niet alleen aandurft, maar ook oplost, blijkens
hetgeen men tijdens de verschillende excursies
zag. Spr. beklemtoonde nog eens, dat het fe
deratiebestuur zijn volle belangstelling zal
blijven geven aan de plattelandsbelangen.
Nadat 's morgens onder leiding van den ge
neesheer-directeur, dr. L. Crobach, het St. Jo-
sephziekenhuis te Heerlen bezocht was, volgde
's middags een excursie door Zuid-Limburg,
welke haar einde vond op de aloude abdij Rol-
duc, die onder leiding van Mgr. A. van der
Venne werd bezichtigd.
Vervolgens sprak de hoofdaalmoezenier van
den arbeid, Roncken, den congressisten toe.
Spr. wees er op, hoe het moderne leven door
het heidendom wordt beheerscht, consequentie
van de liberale beginselen, die scheiding brach
ten tusschen godsdienst en maatschappelijk
leven. Echter dient de nieuwe gemeenschap
weer van den godsdienst doordeesemd te wor
den, waartoe vooral de leeken zijn opgeroepen.
Zij kunnen komen, waar geen priester toegang
vindt. Dit geldt ook op politiek terrein, waar de
leeken de verantwoordelijkheid dragen voor
het al dan niet slagen van het christendom.
Spr. belichtte in dit verband de bijzondere
beteekenis van de gemeentepolitiek, welke nu
niet altüd een verheffend beeld biedt. Om hier
beslagen op het ijs te komen, zijn studie en
ontwikkeling noodzakelijk, maar ook principi-
eele voorlichting. Deze biedt de vereeniging van
R. K. Raadsleden, welke ook in Limburg een
groote taak heeft. Wanneer zij hier ter hand
zal worden genomen, twüfelt spr. er niet aan
of zü zal het tot grooten bloei brengen.
In zijn slotwoord hoopte de heer IJsselmui
den, dat het Kringbestuur nu deze kwestie
aanhangig zal maken.
Zondagvoormiddag is op den Graafschenweg
te Nijmegen nabü het Maas- en Waalkanaal een
ernstige motoraanrüding gebeurd. Een jongen
op de fiets, 'die reed in de richting Grave, wilde
dwars den weg oversteken, om naar een üsc°-
v/agentje te rijden. Plotseling hield hü in, toen
hij zag, dat een autobus van den kant van
Grave kwam aanzetten. Nauwelüks was de bus
voorbij of de jongen stak den weg weer over,
zonder er op te letten, dat achter de bus een
motorrijder aankwam. De jongen kon den motor
rijder niet meer ontwijken en werd in de flank
gegrepen en neergeworpen. Zijn fiets werd ge
heel vernield, doch hij zelf kwam er zonder ern
stige verwondingen af. De motorrijder werd
evenwel zwaarder getroffen. Deze sloeg ook met
zijn motor neer en bleef bewusteloos op den weg
liggen. De ijlings ontboden geneesheer consta
teerde een hersenschudding. Per politiebran-
card wérd de motorrijder, J. H. uit Hengeloo
(O.), naar het Wilhelmina Ziekenhuis vervoerd.
Zijn toestand is niet zonder levensgevaar.
De Plantenziektenkundige Dienst richt zich
nogmaals tot allen, die aaroappelen telen, dus
zoowel tot de land- en tuinbouwers, die dit als
bedrüf doen, als tot hen, die op kleine per
ceeltjes aardappelen voor egien gebruik ver
bouwen, met het dringende verzoek zeer nauw
keurig op hun gewas toe te zien, opdat elk ge
val van aanwezigheid van den Colorado-kever
of van larven van dit insect, wordt opgemerkt
en gemeid.
Wij staan er in ons land, met betrekking tot
den Colorado-kever, dit jaar tot nu toe gun
stiger voor dan in 1938. Het insect is wel op ver
schillende plaatsen gevonden, maar het aantal
vindplaatsen en het aantal kevers of larven op
elke vindplaats is geringer. Het verspreidings
gebied is ongeveer gelük aan dat van het vorige
jaar en omvat de provinciën Limburg, Noord-
Brabant en Zeeland en het Zuidelük deel van
Zuidholland, Utrecht en Gelderland.
De Plantenziektenkundige Dienst heeft de
overtuiging, dat als alle aardappelverbouwers
hun plicht doen en den Colorado-kever in hun
gewas opsporen en de vindplaatsen melden, wij
het met de uitroeiing van het insect dit jaar
zeer ver zullen brengen. Hü doet daarom een
dringend beroep op allen, om hun medewerking
te verleenen en daardoor er toe mede te wer
ken om de nadeelige gevolgen, die de aanwe
zigheid van het insect voor onzen uitvoerhan
del van aardappelen, groenten en andere pro
ducten met zich brengt, in belangrijke mate
te verminderen.
De bespuiting met loodarsenaat van alle
aardappelvelden in het gedeelte van ons land
ten Zuiden van den Rün, de Lek en de Nieuwe
Maas heeft hierbij ongetwijfeld gunstig ge
werkt en dit effect zal verhoogd worden als de
derde bespuiting, die in de periode van 1122
Juli valt, ook zorgvuldig word uitgevoerd. Maar
daarnaast blüft het noodig, óveral nauwkeurig
op het aardappelgewas toe te zien en van elke
aanwezigheid van kever of larven onmiddellijk
aangifte te doen, opdat daar ter plaatse nog
meer afdoende maatregelen tot uitroeiing ge
nomen kunnen worden. Dit geldt zoowel voor
het gedeelte van ons land ten Zuiden van Rijn,
Lek en Nieuwe Maas, als voor het gedeelte van
ons land ten Noorden daarvan, want tenslotte
blüft verspreiding van het insect over eenigen
afstand mogelijk.'
Zondagmorgen omstreeks half zes is
„Tapanoeli' van den Rotterdamschen Lloy^
Rotterdam aan de kade gemeerd. Zooals
zich herinnert heeft 6 Juli op tot nog toe
verklaarbare wüze in twee der ruimen vangi.
schip, toen het in Liverpool lag, brand S
woed. In ruim 1, dat geladen was met cop
brak een brand uit, welke geen grooten
vang aannam en welke vrij spoedig ge0 brak
kon worden. Een half uur later echter
brand uit in ruim 5, waarbü de brandweer
Liverpool assisentie moest verleenen. Een d
gaand onderzoek is ingesteld, waartoe cie,tgllt
men werden verzegeld, maar een resu
heeff dit nog niet opgeleverd. fle
Zoodra het schip, waaraan uiterlijk val1 s
branden weinig te bemerken is, gemeerd
hebben wij met kapitein N. Baggus een,a4j
derhoud gehad. Hij bevestigde, dat inder
twee branden een half uur na elkaar ëe
hebben. Vermoedelijk zün er ook twee kra
haarden gesticht. De gezagvoerder wildehraI]d
er echter niet over uitlaten, hoe de J>r 'j
wellicht kon zijn ontstaan en door wie,
Er
in Nederland een diepgaand onderzoek j
steld worden, zoo zeide hü, want in Eng® p
is men niet tot een slotsom kunnen ko
„Wat er dus over deze zaak te zeggen v
eindigde de heer Baggus het gesprek, „dat
ik over aan de autoriteiten, die het onder
zullen leiden."
Generaal-majoor titulair W. G. van E°0^
huyze, adjudant in buitengewonen dienst
H.M. de Koningin en afdeelingschef ter besc
king van de K.L.M., is Zaterdagmiddag aa
reden door een auto, bestuurd door een_.o0.
jarige Wassenaarsche dame. Generaal van
genhuyze was op de fiets. De aanrijding
beurde op den hoek van den Benoorden"
sch»weg en de van Hoytemastraat te Den B
Naar het ziekenhuis Bronovo vervoerd, b
dat de generaal een lichte hersenschudding
gekregen en zes ribben had gebroken. Zijn
stand was hedenochtend naar omstandig^
redelijk wel.
Zondagmiddag te vijf uur heeft generaal
dendijk, voorzitter van de Koninklijke 0ii-
landsche Vereeniging „Ons Leger" de tent
stelling van dien naam met een korte rede
sloten. zee'
Spr. uitte zijn dankbaarheid voor de
groote belangstelling aan deze tentoonst® f(
die leger en volk weer nader tot elkaar
gebracht. leed'
H. M. de Koningin had schriftelijk Haar j
wèzen ér over betuigd, dat Zij door dring
staatszaken geen gevolg heeft kunnen f
aan Haar voornemen om de tentoonstellin|eer
bezoeken. H. M. verheugt zich, aldus spr-> is
over het welslagen van de tentoonstelling
de vereeniging „Ons Leger" erkentelijk
haar arbeid in dezen. ^e-
Het aantal bezoekers heeft naar we v
men ongeveer 80.000 bedragen.
i)de
Zondagmorgen is door tot nog toe onbpk
oorzaak brand uitgebroken in de met riet
dekte boerderü van de weduwe Van 0
Dreumel. In zeer korten tüd was het f»
gebouw een vuurzee. Een landbouwschupr
daaraan grenzenden hooiberg, waarin d
groote hoeveelheid hooi was opgeslagen,
eveneens spoedig in lichtter laaie. Daar v,ari
woners ter kerke waren, kon bijna niets
den inboedel in veiligheid worden gesteld-
leen de levende have bleef behouden.
De eerst kort geleden aangeschafte "Ljist
brandspuit deed voor de eerste maal
Bij het spuiten moest men zich beperken 0p
het nathouden van een op eenigen afstan p
hetzelfde erf gelegen pakhuis, dat beh°
kon blijven. ^15
De vrq belangrijke schade wordt grooten
door verzekering gedekt.
Z. H. Exc. de Aartsbisschop van uge
heeft Zondag in de kapel van het GV°°tls'V
minarie „Rijsenburg" te Driebergen de T"
toegediend aan de navolgende Eerwaarde p.
ren Theologanten van voornoemd Se®1n»)el,Sl
S. O. Adema, P. J. Beekman, W. C.
J F. Bos, A. Th. M. Bouwman, A. P-
huis, N. D. Brandsma, J. A. J. de Bree,
M. Carree, J. W. van Daatselaar, «L
Groot, H. J. Heyman, L. J. van Jaarsveld,
Jongerius, J. A. KVisen, J. A. J. Kleyl?{eul^'
Kok, A. G. Menting, A. H. van der p r
H. J. Meulenbroek, K. L. Reekers, ®itóis*5'
Rohling, A. H. Schlütken, A. J. E. Schut j,
H. G. Sleyfer, A. S. J. L. Snoeren, yuglfi"
Stockmann, N. Th. Stolwük, J. J. M. v"c gee?!"
A. J. H. Visscher, C. W. van Voorst van
J. A. M. Weterman en J. A. Wielens-
n be'
De Provinciaal der paters Montfortane „tpP
benoemd: tot professoren te Oirschot de p (w,
Th. Weyncn en W. Reinders; te Oirsch
hun studie in de gewijde welsprekendheid jcp
te zetten) de paters L. Godefroy e
Smeets: te Rome (om zijn studies voort
ten) pater J. Hermans; voor de Congo de
M. Vanderhallen en P. Huntjens; voor Q-gef
bique (Portugeesch gebied) de paters J-
dorff en J. van Lunszen; voor Borneo d p-
L. van Kessel en J. Wintraeken: v0°ter9.
Apostolisch Vicariaat van Shiré de P^jud'*1.
Muris en W. Siegrist; voor de WauPeS
nenmissie) pater J. de Kroon en Br;
te Voorschoten (met bedoeling in Lei
Chineesch te leeren voor Borneo) Pater.j 0ei:
Eunen; tot ieeraar te Schimmert Pate^a)
berighs: tot leeraren te Rotselaar (ii'
paters J. Jansen en H. Mennens.
