m j Verklaring over besprekingen met Moskou volgt spoedig CONSEQUENTIE Vier kinderen verdronken Queipo de Llano naar Argentinië Nieuwe ontploffing in Londen Staat van beleg in Mandsjoekwo Het nieuws van heden Chamberlain deelt mede: y yyy y De rede Van dr. Deckers STAFBESPREKINGEN IN VOORBEREIDING DE BAROMETER VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS DONDERDAG 27 JULI 1939 - OCHTENDBLAD BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884 Abonnementsprijs (bij vooruitbetaling) voor Haarlem 25 cent per week; per kwartaal f 3.25. Bij onze Agenten 27H ct. per week, per kwartaal f 3.58 DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V, DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21910 o öe plannen van Zog pggpi Kolonel Koe keert naar Warschau terug Generaal Halder naar Po-manoeuvres Zestien gewonden, één doode NAAR EEN PROBLEEM VAN DEN DODÈCANESUS? Levering van munitie door Duitschland De regeling der samenwerking Vele vliegtuigen neergehaald DIT NUMMER BESTAAT UIT ZES BLADZIJDEN Douglas Aircraft Comp GOEBBELS NAAR VENETIË Het WeeriiiiiiiiiiiiiniiitiniiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiuii^ NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 et., Ingez. mededeelingen 50 cent; Idem op pag één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek op In een meesterlijke rede (die wij elders in dit nummer in haar geheel weergeven), «ven rustig en voornaam van toon als hel der van inhoud, heeft de voorzitter der ka tholieke Tweede-Kamerfractie, oud-minis ter dr. Deckers, het standpunt van zijn fractie tegenover het nieuwe kabinet van dr. Colijn uiteengezet. Zonder eenige on- noodige scherpte heeft hij nauwkeurig ver klaard, wat in de ontstaansgeschiedenis der kabinetscrisis, wat in den gang der kabi netsformatie en wat in de regeeringsver- klaring voor zijn fractie onbevredigend of onaanvaardbaar is, en de mogelijkheid openlatend, dat de formateur en voorzit ter van het nieuwe kabinet alsnog de noo- dige opheldering zou brengen en de ver- eischte bevrediging zou geven, heeft hij er Seen twijfel aan gelaten, dat de fractie uit haar zoo nauwkeurig omschreven stand- Punt ook de consequenties zal weten te trekken. De analyse van de crisishistorie, zooals de katholieke fractieleider die gaf, spreekt ih haar helderheid voor zichzelf en tegen het beleid van den voorzitter van het vorige «n het nieuwe Kabinet. Van bijzondere be- teekenis was de nadruk, dien de spreker legde op de instemming, die de werkloos- heidspolitiek van minister Romme, d.i. van, het vorige Kabinet, bij vrijwel de geheele Kamer had gevonden. Dr. Deckers citeerde «en anti-revolutionnairen, een christelijk- historischen en een liberalen spreker als getuigen van die instemming en bewees al dus, dat de werkloosheidspolitiek, wier ver loochening de voornaamste bestaansgrond, Van het vijfde kabinet-Colijn is, werkelijk geen katholieke specialiteit was, maar door de geheele Kamer en dus door de geheele hatie werd gedragen. Treedt daarmee de willekeurigheid van de in het leven geroepen crisis nog eens helder aan den dag, nauwkeurig lichtte de katholieke spreker toe, waarom de nieuwe regeeringsverklaring de voorstanders der Vroegere werkloosheidspolitiek met groot Mantrouwen moet vervullen. Met een spre kend voorbeeld toonde hij aan, wat de ge- Volgen dreigen te zijn van het standpunt der nieuwe regeering t.a.v. de kapitaals- hivestaties in de werkverschaffing. En de even vage als ongerechtvaardigde beschul digingen van lichtvaardigheid aan het adres der katholieken krachtig refutee- ïend, somde hij precieselijk op, wat de ka tholieke fractie in de werkloosheidsbestrij ding en werkloozenzorg niet als franje en Uitwas kan beschouwen, maar als nood zakelijke middelen wil gehandhaafd zien. Zich aldus in hoofdzaak beperkend tot het groote geschilpunt en eenige beteeke- disvolle lacunes in de regeeringsverklaring hechts even aanwijzend, heeft dr. Deckers het zakelijke meeningsverschil tusschen de katholieke kamerfractie en het vijfde ka- hinet-Colijn scherp uiteengezet. Niet minder ernstig was zijn critiek op de formeele zijde van het optreden van dit Kabinet, dat, tegen de politieke strevingen van de groote meerderheid van volksverte genwoordiging en volk in, op uitzonderlijke Mij ze een willekeurige richting wil verte genwoordigen en aldus een gebrek aan eerbied belichaamt voor de staatkundige ^stellingen van ons land, en een onver schilligheid voor de behoorlijke functie vail *fet parlementaire stelsel, die in dezen ge vaarlijken tijd nog meer dan anders zijn ai le keuren. De rede van dr. Deckers, wiens persoon ikheid waarborg is dat hij niet onnoodig Gespitst wat verdeelt, gaarne in het licht S^elt wat vereenigt, heeft den nadruk ge- kgd op het uitzonderlijke en willekeurige van dr. Colijn's standpunt en handelwijze tegenover de standvastige overtuiging van een overgroote nationale meerderheid. In haar ernst en precisiteit laat deze rede °Uzes inziens waar de heer Colijn zijn Schepen achter zich heeft verbrand de °Uvermijdelijke consequentie van de par- tcöientaire crisis, waarin de Kabinetscrisis hu is uitgeloopen, reeds voorzien. Hoe zwaar het de katholieke fractie ook thege vallen, afscheid te nemen van een hij ver en vruchtbaar verleden, waaraan zij v°oral vele offers heeft gebracht en waar- *ah de draad niet door haar toedoen is ge roken, meenen wij na de rede van dr. cckers te mogen verwachten, dat de factie er niet voor zal terugschrikken, zelf initiatief en de leiding te nemen waar ,et geldt de onvermijdelijke consequentie 6 trekken en aan het misplaatste kabinet, at dr. Colijn na een ongemotiveerde cri- ,'s formeerde, den weg, die slechts tot 's hhds schade kan voeren, af te snijden. I Het ernstige nationale verantwoordelijk heidsbesef en de zwaar-vallende consequen- J6, Waarmee de katholieke fractie dien aP zal doen, zullen tevens de eerste bouw renen zijn voor een andere politiek, aarin zakelijk en formeel de maatschap- t.e'ijke sociale ideeën en de politieke tradi- ..es van ons volk hun gezonde uitdrukking 'Uden. V °SlJO, 26 Juli (Reuter) Ex-koning Zog hier in een interview verklaard voorne- y^hs te zijn zich mettertijd in Engeland te j, |gen. Voorloopig echter had hij een kasteel Versailles gehuurd. Mitrailleurspost op 2000 Meter hoogte, hij de oefeningen, die een Duitsch bergjagers-regiment houdt in de Alpen bij Berchtesgaden Op pagina 3 van dit nummer is de letterlijke tekst opgenomen van de belangrijke rede, welke de leider der R.K. fractie, mr. dr. L. N. Dec kers, gisteren in de Tweede Kamer heeft gehouden bij het debat over de regeeringsverklaring van dr. H. Colijn. Roeiboot nabij De Vink onder Voorschoten overvaren Woensdagavond omstreeks zeven nur is in het Galgewater nabij De Vink onder Voorschoten een roeiboot, waarin een ka pelaan en vier jongens uit Utrecht waren ge zeten, overvaren door een passeerende schuit, waarbij twee jongens verdronken zijn. Kapelaan Middelkoop en de dertienjarige Frits van Galen werden door den schipper ge red, De twaalfjarige H. van den Oudenrijn kon zich zwemmende in veiligheid stellen. De broers Jos. en Wüm Jongerius, resp. 11 en 13 jaar oud, zakten in de diepte weg. Een van hen werd weldra uit het water gehaald. De doktoren Van der Stoel en Kerkhof pasten op hem ge durende anderhalf uur kunstmatige ademhaling toe, doch de levensgeesten waren geweken. Naar den anderen broer werd om half negen nog gedregd. Kapelaan Middelkoop werd ter observatie naar het St. Elisabethsgasthuis te Leiden over gebracht. De twee geredde jongens keerden, na van droge kleeren te zijn voorzien, huiswaarts. Burgemeester Berkhout van Voorschoten stelde zich persoonlijk van het droevig ongeluk op de hoogte en leidde het onderzoek. Bij het spelen omgekomen Woensdagavond tegen zeven uur liepen twee jongetjes van 2 en 4 jaar, uit het gezin Mossel, in gezelschap van hun grootmoeder te spelen langs het Slochterdiep te Slochteren. Zij ge raakten op een gegeven oogenblik te water. Het duurde een kwartier, voordat toegeschoten hulp den oudsten jongen op het droge had gebracht. Dr. Kok uit Slochteren kon, ondanks het toe passen van kunstmatige ademhaling, de levens geesten niet meer opwekken. Het jongste kind is een uur later levenloos opgehaald. Détails van Britsch crediet worden nog geregeld LONDEN, 26 Juli (Reuter) Kolonel Koe, de leider van de Poolsche economische delega tie, is vandaag van Londen vertrokken om naar Warschau terug te keeren. De leden der Pool- sche delegatie blijven nog te Londen om de bijzonderheden te regelen van het crediet ten bedrage van 8 millioen pond sterling, dat de Britsche regeering aan Polen gegarandeerd heeft voor den aankoop van defensiemateriaal in Engeland. Zooals Simon gisteren in het Lagerhuis heeft verklaard, is het niet mogelijk gebleken, ten aanzien van de voorgestelde extra-leening van 5 millioen pond nog tjjdig genoeg tot overeen stemming te komen, om de noodige wetgeving nog vóór het zomerreces door de beide huizen te doen behandelen. BERLIJN, 26 Juli (D.N.B.) De chef van den Italiaanschen generalen staf, generaal Pa- riani, heeft den chef van den generalen staf van het Duitsche leger, generaal Halder, uit- genoodigd om de Italiaansche manoeuvres in de Povlakte bij te wonen. Deze manoeuvres worden gehouden van 1 tot 9 Augustus. Gene raal Halder heeft de uitnoodiging aanvaard. BUENOS AIRES, 26 Juli. (Havas). De regeering van Argentinië heeft haar agree ment verleend voor de benoeming van ge neraal Queipo de Llano tot ambassadeur van Spanje in Argentinië. Ernstige terroristische aanslag teistert het Kings Cross Station LONDEN, 2è Juli. (Reuter). Een krach tige ontploffing heeft plaats gevonden in de garderobe van Kings Cross Station, waarbij vele personen werden gewond. De explosie wordt toegeschreven aan de Ier- sche terroristen. By de ontploffing in Kings Cross zijn naar Reuter nader bericht zestien menschen gewond. Een der gewonden, wien beide beenen waren afgerukt, is overleden. Vüf personen zijn voor een verhoor naar een politiebureau geleid. In alle stationsgarderobes is onmiddellijk een onderzoek ingesteld naar de pakketten en kof fers, terwijl in alle districten een razzia onder leden van het Iersche republikeinsche leger werd gehouden. Bij de behandeling van het wetsontwerp tegen daden van terreur heeft de attorney- general in het Lagerhuis gezegd, dat, zooals de ontploffing van vandaag bewijst, de ge wone methode ter bestrijding van misdaden en samenzweringen ontoereikend is. Een dramatische ontploffing Het laatste ontvangen Reuterbericht meldt, dat de terroristische aanslagen thans in het ge heel aan twee personen het leven gekost hebben. De ontploffing werd veroorzaakt door een tijdbom, welke in een koffer in bewaring was gegeven. Het station heeft op zijn grondvesten getrild en een dichte wolk van donkeren rook bereikte een hoogte van meer dan dertig meter. Het bagagedepot werd ver nield. De stukken vlogen In het rond- In het depot bevonden zich zes personen, toen de ontploffing zich voordeed, n.t. twee passa giers en vier beambten. Vier anderen be vonden zich in den ingang. Voorts werd nog iemand gewond die juist passeerde. Nadat eerste hulp was verleend werden dc gewon den naar een ziekenhuis vervoerd. ISTANBOEL, 26 Juli (Havas). De „Jeni Sa- bah" meldt dat de leider der Turksehe gemeen schap op den Dodecanesus door de Italiaansche autoriteiten verwijderd is wegens het ontvan gen van Turksehe kranten. Het blad voegt hier aan toe dat de Turken en de Grieken op de eilandengroep aan ernstige kwellingen van de zyde der Italiaansche autoriteiten blootstaan. Butler spreekt over onaangename, maar onontkoombare feiten in het Verre Oosten LONDEN, 26 Juli. (Reuter). In heit La gerhuis heeft Chamberlain verklaard te hopen dat hij in het begin van de volgende week in staat zal zijn een verklaring af te leggen over de onderhandelingen in Moskou. Een vraag was namelijk gesteld door de La- bour-leden Mander en Dalton of de premier thans verdere verklaringen kon afleggen over de BritschRussische onderhandelingen. Cham berlain verklaarde, dat nieuwe instructies gis teravond naar den Britsehen ambassadeur in Moskou zijn gezonden. „Ik hoop in staat te zijn in het begin van de volgende week een verkla ring te kunnen afleggen". Toen Dalton verder vroeg, of thans overeen gekomen was dat leger- en vlootofficieren naar Moskou zouden gaan om daar stafbesprekingen te voeren, antwoordde Chamberlain: „Wij heb ben zekere instructies gezonden aan onzen ambassadeur Seeds, maar ik heb nog niet ver nomen, wat de reacties daarop zijn". Op de vraag van Mander of dc Fransche re geering zich ook voorstelt een militaire missie naar Moskou te zenden antwoordde de premier, „Ik kan geen antwoord geven voor de Fransche regeering, maar ik kan Mander verzekeren, dat de Fransche en Britsche regeeringen in volle dige samenwerking optreden". Naar de diplomatieke redacteur van Reuter meent te weten, zijn de onderhandelingen over een non-agressiepact tusschen Engeland, Frank rijk en de Sovjet-Unie thans zoover gevorderd, dat men meent bijna terstond met stafbespre kingen te kunnen beginnen. Verwacht wordt dat binnenkort in de drie hoofdsteden een mede- deeling in dien zin zal worden gepubliceerd, waarin er echter op zal worden gewezen dat er nog vele punten in het politieke accoord zijn, welke geregeld moeten worden. Volgens welin gelichte kringen zal de Britsche missie naar Rusland onder leiding staan van een admiraal terzijde gestaan door vertegenwoordigers van leger en luchtmacht. De Fransche missie zal on der leiding staan van een generaal. Het voor naamste punt dat nog regeling behoeft zou de kwestie van indirecte agressie betreffen, doch zelfs hieromtrent zijn de standpunten der drie partijen veel nader tot elkaar gekomen. De diplomatieke redacteur van Reuter verneemt verder, dat Donderdag een nieuw onderhoud tusschen Molotof en de ambas sadeurs van Frankrijk en Engeland zal plaatsvinden. Dit zal de eerste ontmoeting sinds Zondag zijn. Overeenkomst met Tokio In het Lagerhuis heeft verder Butler ontken nend geantwoord op de vraag of de regeering de oorlogsdoeleinden van Japan en China thans had erkend en of alle verdere Britsch—Japan- sche onderhandelingen gevoerd zouden worden op den grondslag, dat een groot deel van China door Japan veroverd is en thans onder Japan- sche jurisdictie staat. Op de vraag of de toe stand niet zoo was, dat beide regeeringen het recht niet hebben een kwestie te beschouwen, die niet haar, maar China aangaat, antwoordde De regisseur Gustaaf Grundgens heeft met zijn boot 'n rustig plekje opgezocht in het riet, om ongestoord het draaiboek te kunnen bestudeeren van de films, die hij'het komende jaar zal regisseeren Butler: „Men moet soms de feiten onder oogen zien, hoe onaangenaam ze ook zijn". Eveneens heeft Butler medegedeeld dat geen vergunningen zijn verleend voor den uitvoer van oorlogsmateriaal naar Japan uit Engeland sedert 4 Februari 1938. In ant woord op de vraag of hij er kennis van droeg, dat enorme hoeveelheden munitie door Duitschland aan China worden gele- .verd, verklaarde de minister: „Ja, dat is stellig het geval". Verder heeft minister Shakespeare aangekon digd, dat besloten is tot den aankoop van nog een aantal treilers, waarschijnlijk 80, welke ver bouwd zullen worden voor gebruik bij de vloot. Deze treilers zullen niet voor mijnenvegen wor den gebruikt maar voor anti-duikbootwerk. Shakespeare heeft ontkennend geantwoord op de vraag, of het in de bedoeling lag de berging van de Thetis op te geven. De regeering wensch. te vurig dat de duikboot zoo spoedig als dat mo- geiyk is zou worden geborgen, en alle hierbij betrokken instanties overwegen de verdere ber gingsstappen. De Duitsche vliegtuigen op de kust Naar aanleiding van de berichten, volgens welke Duitsche vliegtuigen boven de Britsche oostkust waren gezien, wordt op het ministerie van Luchtvaart vernomen, dat de buitenland- sche militaire luchtmacht van tijd tot tqd oefenvluchten boven de Noordzee onderneemt, zooals ook de Engelsehe luchtmacht doet en dat de toestellen tot binnen gezichtsafstand van de kust naderen. Er zijn echter geen bewij zen dat deze vliegtuigen de Britsche territoriale grenzen inderdaad hebben geschonden. Russische luchtaanvallen in het binnenland maakten dezen bijzonderen maatregel noodig HSINKING, 26 Juli. (Havas). Volgens Domei heeft de regeering te Hsinking den staat van verdediging voor geheel Mand sjoekwo afgekondigd. Sedert eind Juni had men zich beperkt tot het afkondigen van den uitzonderingstoestand in het district Holoen-Boeir. De Russische luchtaanvallen op Foelaki en Haloen-Arsjan, op 150 kilo meter van de grens, hebben echter maat regelen voor het geheele land noodig ge maakt. Door deze beslissing wil men niet alleen de geheele bevolking oproepen tot samenwerking met de militaire autoritei ten bij de verdediging van het gebied, maar ook den Sovjet-autoriteiten de waar schuwing doen geworden, dat elke daad van aanval een antwoord zal uitlokken. Het is voor het eerst dat de regeering van Mandsjoekwo een beroep op de betreffende wet doet. Het Japansche agentschap Domei meldt verder dat volgens een communiqué van het Kwantoengleger de Japansche luchtmacht gis teren 59 Russische vliegtuigen heeft neerge schoten. Een Mongoolsch-Russisch communiqué Volgens een communiqué van het hoofd kwartier der Mongoolsch-Russische troepen in de Mongoolsche Volksrepubliek aldus meldt Tass uit Moskou hebben Japansch-Mand- sjoerijsche troepen van 23 tot 25 Juli herhaal delijk geprobeerd stellingen der Mongoolsch- Russische troepen ten oosten van de rivier Halhingol aan te vallen en te bezetten. Deze pogingen werden onveranderlijk door de Mon goolsche troepen afgeslagen, waarbij de Ja panners en Mandsjoereezen zware verliezen leden. De Mongoolsch-Russische troepen hou den hun stellingen aan den oostelijken oever der rivier bezet. Behalve botsingen van de landstrijdkrachten deden zich ook luchtgevechten voor. Bij lucht gevechten op 23 Juli hebben de Japanners 15 gevechtstoestellen, twee bommenwerpers, twee verkenners en een luchtballon verloren, waar mede het vuur der Japansche artillerie werd geleid. Na deze gevechten zijn vijf vliegtuigen der Mongolen en Russen niet in hun bases te ruggekeerd. Denzelfden dag werd de comman dant van de afdeeling lichte bommenwerpers der Japanners, kolonel Kowaro, tot daling ge dwongen en gevangen genomen. Ook op 24 en 25 Juli zijn luchtgevechten ge leverd. Meestal begon het met botsingen tus schen kleine groepen gevechtstoestellen Bij de luchtgevechten op 24 Juli hebben de Ja panners 34 gevechtsvliegtuigen, twee bommen werpers en een luchtballon verloren. Van de Mongolen en Russen zijn negen vliegtuige niet naar de velden teruggekeerd. Op 25 Juli werden 19 Japansche vliegtuigen neergehaald en een luchtballon in brand geschoten. Dien dag zijn zes vliegtuigen der Mongoolsche luchtmacht niet teruggekeerd. Debat in de Tweede Kamer over de re geeringsverklaring van dr. Colijn. Chamberlain zal in het begin der volgen de week een verklaring afleggen over de onderhandelingen met Moskou. Voor geheel Mandsjoekwo werd de staat van verdediging afgekondigd. Generaal Queipo de Llano werd be noemd tot Spaansch ambassadeur in Argentinië. Een bomaanslag vond plaats in Kings Cross Station te Londen, waarbij velen werden gewond. Een der slachtoffers is overleden. Twee jongetjes te Slochteren te water geraakt en verdronken. Roeiboot onder Voorschoten overvaren; twee jongens verdronken. Rijkscommissie voor het tentoonstel lingswezen ingesteld. Uiterst geringe toewijzing bij de uitgifte van certificaten voor gewone aandeelen Douglas Aircraft Comp. Sylver Maes verovert de gele trui in den Alpenrit Ligne-Brianqon. De tweede dag van de Vierdaagsche. New-Yorksche beurs: na aarzelende stemming volgde herstel; slot op het hoogste punt. O Oremus. Onze Moeder de Heilige Kerk houdt ons in de liturgie telkens en telkens voor de noodzaak van het gebed. Christus Zelf heeft ons het Onze Va der op de lippen gelegd en de kinaer- lijke vereering voor Zijne Moeder heeft daaraan toegevoegd de Groetenis des Engels en de smeekbede om hare tus- schenkomst. De Heilige Kerk nodigt ons telkens uit tot dit gebed. Ze noo- digt ons in 't algemeen immer uit te bidden. Haar „orem,us", „komt, laat ons bidden!" is meer dan een uitnoo diging, is een dringende, bevelende aansporing. En de christen-gemeen schap wordt aangezet gezamenlijk haar gebed te verrichten. Oremus: komt, laat ons bidden. Christus Zelf heeft ons aangeraden gezamenlijk on ze bede op te stieren tot den troon van God omdat Hij beloofde in ons midden te zijn wanneer we met meerderen zouden bidden. Oremuskomt laat ons bidden. Toewijzing certificaten gewone aandeelen uiterst gering Naar wij vernemen, is op de uitgifte van certificaten voor gewone aandeelen Douglas Aircraft Company Incorp. dermate ingeschre ven, dat de toewijzing slechts uiterst gering zal zijn. ROME, 26 Juli. (Havas). De Duitsche Rijks minister Goebbels zal op 8 Augustus naar Vene tië gaan om de opening bij te wonen van de internationale cinematografische tentoonstelling. Hij zal ontvangen worden door Alfieri en eenige dagen blijven. H VOOR HET GEHEELE LAND: Zwakke tot matige, Noordelijke tot Noord- H Oostelijke wind, half tot zwaar bewolkt of betrokken, afnemende kans op regen of onweersbuien, zelfde temperatuur. illllUlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllï Stand op Donderdag 1 uur van.: 762.3 yorige stand: 761.7

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1939 | | pagina 1