TÜisüL
De kabinetscrisis
HOTEL „DE MALLEJAN"
HEROPENING 29 JULI
Indrukken van een journalist, die
niets gezien heeft
De eerste gevechten
In smoking
Het nieuws van heden
ALS ALLES GOED GAAT
TE MOSKOU:
LONDEN KALM MAAR
WAAKZAAM
De Iersche homaanslagen
Mobilisatie en bemiddelingspogingen
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM
ZATERDAG 29 JULI 1939 - AVONDBLAD
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21915
Baron de Vos van Steenwijk
bij de Koningin
Een zilveren struikel
blok te Tokio
DE BRAND TE ALGIERS
VIERHOUTEN
De nieuw wet tegen gewelddaden
geeft de politie uitgebreide
volmachten
D-systeem van Scotland
Yard in werking
Besprekingen op het
Witte Huis
Een jachtvliegtuig in
Italië verongelukt
Japansche attaché's
waren verhinderd
'Ul So&e/cert-iJc
I"
im^ÈË
'n TIP VAN BOOTZ
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
De Himalaya eischte
twee slachtoffers
Beek naar Warschau
teruggekeerd
Treinongeluk in het
Grand Canyon
ALGEMEENS FRIESCHE
LEVENSVERZEKERING-MIJ.
Leeuwarden Burmaniahuis
GROOT-NQORDHOLLANDSCHE
VAN 1845
Amsterdam Van Brienenhuis
Beider garantie voor alle verzekerden
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 et., Inget.
nededeeltngen 50 cent; Idem op pag één 65 cent
per regel. BIJ contract sterk verlaagde prijzen Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
H. M. de Koningin heeft hedenoch
tend te tien uur op den Ruigenhoek
ontvangen den voorzitter van de
Eerste Kamer der Staten'Generaal.
Maandag Britsche en Fransche
verklaringen
LONDEN, 29 Juli. Als alles goed gaat,
zullen in het begin der volgende week, waar
schijnlijk Maandag, door de Britsche en de
Fransche regeering verklaringen worden af
gelegd over den stand van de onderhande
lingen met de Sovjet-Unie, aldus meldt de
diplomatieke redacteur van de Times.
Verwacht wordt, dat in deze verklaringen op
nieuw de wensch der drie regeeringen tot uiting
gebracht wordt, een defensief pact te sluiten, dat
alle drie en nog bepaalde andere staten tegen
agressie dekt, nadat in 't kort gesproken is over
de politieke zijde van het pact, zullen de verkla
ringen waarschijnlijk formeel het besluit van
Engeland en Frankrijk aankondigen, hooge
stafofficieren naar Moskou te zenden voor het
voeren van besprekingen op militair-, vloot- en
luchtvaartgebied.
Engelschen willen het Chineesche
zilver niet aan Japan afstaan
TOKIO, 29 Juli (Domei). Terwijl de Ja
pansche bladen melden, dat de Britsch-Ja-
pansche besprekingen, niettegenstaande het
optimisme, dat in officieele kringen aan den
dag wordt gelegd, gestrand zijn op de kwes
tie van de overgave van het zilver in specie,
zijn vandaag wederom drukke besprekingen
gevoerd tusschen Britsche en Japansche ge
delegeerden.
Voorts heeft de secretaris van de Amerikaan-
sche ambassade een onderhoud van een uur ge
had met zijn collega van de Britsche ambassade.
De bladen melden, dat de Britsche delegatie
aarzelt om 't zilver in specie over te geven, onder
het motief, dat het hier een economische kwes
tie betreft, welke geheel los staat van de kwestie
van handhaving van orde en rust te Tientsin.
Doch de Japanners voeren aan, dat de kwestie
van handhaving van orde en rust niet geregeld
kan worden zonder oplossing van de economi
sche kwestie, die er een essentieele factor van
vormt. Vernomen wordt, dat bij de Chineesche
banken in de Britsche concessie te Tientsin
14K millioen yoean aan zilverspecie ligt en bij
die in de Fransche concessie voor 333^ millioen.
ALGIERS, 29 Juli (Havas). Het aantal
dooden tengevolge van den brand, die enkele
dagen gelegen te Algiers heeft gewoed, is tot 17
gestegen.
(Van onzen Londensche correspondent)
Sinds Woensdagavond is het „D"-systeem
van Scotland Yard in werking. Dit gebeurt
uitsluitend in geval van nood en onder zeer
buitengewone omstanaigheden.
Het wil zeggen, dat honderden speciale
agenten en politie-reserves over heel de
hoofdstad gemobiliseerd zijn.
Gedurende den Woensdagnacht hebben m
alle Londensche politiedistricten huiszoekin
gen plaats gehad; vele dozijnen Ieren zijn
ondervraagd; verscheidenen hunner zijn
naar politieposten gevoerd om daar verder
verhoord te worden.
Niet alleen te Londen, maar over heel net
land onderneemt de politie 'n geweldig offensief,
vooral te Liverpool, met zijn groote Iersche
bevolking, en in andere Westelijke havens van
waar booten op Ierland varen.
Vele duizenden politiemannen moeten op het
oogenblik in de weer zijn om den man te vin
den, die verantwoordelijk is voor de ontploffing
Londen kalm maar waakzaam. Zoo kan
men het Leste de stemming weergeven,
die in de Britsche hoofdstad heerscht.
Ondanks de menigvuldige bomaanslagen
door Iersche terroristen en ondanks de
internationale spanning bewaart Londen
zijn rust enzijn waakzaamheid.
Voor de parlementsgebouwen staat een
„Bobby" op wacht, met als symbool van
blijvende rust den toren van de „Big Ben"
vlakbij en een voorbijsnellende taxi, als
symbool van het leven, dat onveranderd
zijn gang gaat
WEENEN, 29 Juli (Reuier). De Serviërs lieien hedennacht om
half iwee de brug iusschen Semlin en Belgrado in de luchi
springen. Daarop beschoten de Oosienrijksch-Hongaarsche in
fanterie en artillerie in samenwerking mei de Donau-moniioren
de Servische posities aan gene zijde van de brug. De Serviërs
trokken zich na een kort gevecht terug. De verliezen aan Oosien-
rijksche zijde zijn onbeieekenend.
Gisteren gelukte hei aan een kleine pioniers-af deeling iwee
Servische sioombooien mei munitie en mijnen in beslag te
nemen. De pioniers overmeesterden, na een kort, doch hevig
gevecht, de in aantal sterkere Servische scheepsbemanning,
namen het schip mei de lading in bezit en lieien hei door
Donau-sioombooten wegsleepen.
LONDEN, 29 Juli (Reuier). Naar wij vernemen is gisieravon.
een gedeeltelijke mobilisatie bevolen in hei Zuiden en Zuid-
Wesien van Rusland. Dit sluit echter geenszins een afbreken
van beirekkingen mei eenige mogendheid in. Bevestigd wordt,
dat eenige Europeesche mogendheden een middel trachten te
vinden om iusschen de beide oorlogvoerende staten het geschil
bij te leggen.
aan King's Cross station, waarbij twintig per
sonen gewond werden, en Dr. Donald Campbell,
van Edinburg, terugkeerend van zijn huwelijks
reis, den dood vond.
Eerst nu na de aanneming' van de wet tegen
geweldpleging door het Lagerhuis zal de po
litie met alle energie kunnen optreden; tot nu
toe werd zij nog aan banden gelegd door de
wet, welke haar belette verdachten, die onder
vraagd worden, zonder rechterlijk bevelschrift
in arrest te houden, of voorzoover zij geen on
derdanen van het Vereenlgd Koninkrijk zijn.
uit het land te zetten.
De politie beschikt thans over nieuwe en uit
gebreide bevoegdheden; zij mag gearresteerden
vasthouden tot een besluit genomen is ten aan
zien van de vraag, of zij uit het land gezet zul
len worden; zij kan den toegang tot het land
ontzeggen aan personen, die hier niet minstens
twintig jaren gevestigd zijn; zij kan verdachten
gelasten zich op de politie-registers te laten in
schrijven en zich dageliiks aan te melden.
Al deze maatregelen hebben betrekking op
Ieren en de verplichte registratie bij de politie
ook op Engelschen. Ieren zijn geen „vreemde
lingen"; zij genieten hier alle rechten van
Britsche burgers; zij zijn steeds zonder eenige
controle het land kunnen in- en uitgaan. Dit
heeft het werk van het Iersche Republikeinsche
Leger in Engeland vergemakkelijkt; dat van de
politie bemoeilijkt.
Niettemin heeft reeds voor het van kracht
worden van deze wet de politie 'n koortsachtige
bedrijvigheid ontwikkeld. Stations en spoor
wegbruggen over heel het land staan onder
bewaking; de bagage van reizigers wordt ge
ïnspecteerd, alvorens in de depots aangenomen
te worden; alom waar Ieren in grooten getale
gevestigd zijn, worden huiszoekingen uitge
voerd.
Wij willen eenige persoonlijke indrukken
weergeven, maar hierbij neme men één ding in
aanmerking. In een zoo onmetelijke stad als
Londen kunnen ontzagwekkende gebeurtenissen
plaats hebben zonder dat een journalist er iets
van merkt, tenzij hij zich toevallig in de buurt
bevindt. Een ontploffing in King's Cross-sta
tion; daarna een ontploffing in Victoria Sta
tion! De journalist kan het professioneele „ge
luk" hebben in de buurt te zijn of althans
voldoende in de buurt om zich binnen niet te
langen tijd „ter plaatse" te bevinden. Meestal
bevindt hij zich op mijlen afstands, en aan
schouwt hij, als hij eenmaal de plek van het
drama bereikt heeft, nog slechts de verwoes
ting en de naweeën.
Hij kan „geluk" hebbeneens in de zoo
veel maanden.
Nu deden wij Woensdagavond toevallig een
zeer eigenaardigen indruk op. Wij waren in
Hyde park, bij Marble Arch, waar geweldige
menschenmassa's opeengehoopt stonden rond
om de beroemde „hagepredikers". Eén hunner,
die wellicht den grootsten toeloop had, was 'n
jonge Ier. Hij was zeer welsprekend, zeer vu
rig en zeer antiJEngelsch. Eenige minuten lang
luisterden wij naar hem, en wij verwonderden
ons er over, dat die menschenmassa zoo rustig
en goed-gehumeurd bleef luisteren naar zijn
felle anti-Britsche uitvallen. Een ieder immers
wist dat enkele uren vroeger de bloedige bom
aanslag in King's Cross Station plaats gehad
had.
Zou zoo iets in eenig ander land mogelijk
zijn? dachten wij, en wij vormden de merk
waardige conclusies, die wij hier weergegeven
Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiüiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiij
VOOR DE KUSTSTROOK EN 1
S HET NOORDWESTEN:
Vrij warm weer, tijdelijk wellicht betrok-
ken, geen regen van beteekenis, meest j=
=E matige Zuidwestelijke tot Westelijke wind. EE
1 VOOR HET ZUIDEN, MIDDEN E§
|j EN OOSTEN:
Vrij warm weer, droog, gedeeltelijk be-
EE wolkt, zwakke tot matige meest Zuidwcs-
telijke wind. EE
Zon op 5.13 onder 20.59. Licht op 21.29. H
Maan op 19.30 onder 3.40. 31 Juli V.M. EE
Mllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllilllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllll
zouden hebben, indien wij vanmorgen niet in
de bladen gelezen hadden:
„Een vijandig gezinde menigte bedreig
de gisteravond een Ierschen spreker in Hy
de park. Men nam aanstoot aan een door
hem gemaakteopmerking. Een sterke poli
tiemacht moest hem beschermen. Hij werd
gearresteerd, en zal vanmorgen voor den
politierechter verschijnen wegens het uiten
van beleedigende woorden."
Hieruit blijkt hoe misleidend persoonlijke in
drukken, te goeder trouw weergegeven, zijn
kunnen. Eenigen tijd nadat wij Hyde park ver
laten hadden, was het onrustig geworden; van
al onze conclusies bleef niets over.
Maar toch zijn er verschijnselen waarin nie
mand, en allerminst een journalist, zich ver
gissen kan. De sterke politie-bewaking van al
le ondergrondsche stations bijvoorbeeld, en
vooral de onderzoekende blik, waarmee, de poli
tiebeambten elk der honderden aankomende en
vertrekkende reizigers schenen op te nemen
vooral wanneer zij koffertjes of pakjes, hoe
klein ook, droegen. Wie niet wist dat er iets
aan de hand was, zou ter nauwernood iets mer
ken van die grootere waakzaamheid van de
zijde van politie, stationsbeambten en al die
genen die een deel van de verantwoordelijk
heid voor de openbare veiligheid hebben; maar
wist men het wél, dan merkte men ook dat
Londen Woensdagavond anders was dan an
ders, al ging het avondleven in het schitterend
verlichte West End zijn gewonen gang.
Het publiek scheen zich om dit alles weinig
te bekommeren. De onmetelijke grootheid van
Londen geeft steeds een eigenaardig gevoel
van veiligheid. Zelfs het centrum der stad is
zóó uitgestrekt, dat de meeste Europeesche
hoofdsteden er met haar voorsteden in zouden
kunnen dansen; de kans dat men een bom ziet-
of hoort ontploffen, is dus zoo uiterst gering.
Een kleinere stad zou bij zulke gebeurtenissen
in rep-en-roer zijn; te Londen worden alleen
de politie en de pers er door opgeschrikt uit
hun gewone doen.
Wij begaven ons naar Victoria Station, ver
wachtend er groote massa's nieuwsgierigen te
zien. Er kwamen tal van vacantie-treinen aan,
maar de „plaats des onheils" was betrekkelijk
verlaten. Victoria-station is een der grootste
en drukste stations van Londen; het ligt ech
ter op eenigen afstand van die wijken, die des
avonds het middelpunt van het stadsleven vor
men. Het verwoeste deel rondom het bagage-
depót was door politie afgezet. Het leek niet
veel meer op een bagage-depöt. Het was over
half elf en de openbare belangstelling was ge
ring. Een stationsbeambte poogde, nadat hij
onze politiekaarten gezien had, een collega en
mij uit te leggen wat er gebeurd was en hoe
het gebeurd was. Hij was bijzonder trotsch op
een groote stationsklok, welke zich op flinken
afstand van het depot bevond en welke toch
door de ontploffing deerlijk gehavend was.
Opeens kreeg onze Engelsche collega een
schok.
„Wat doen wij eigenlijk hier, een uur na de
ontploffing!" riep hij uit. „Wie weet ontploft
er op het oogenblik niet een bom inHij
wist zoo gauw niet welk station hij voor den
nieuwen bomaanslag kiezen zou, maar onder
den kreet: „Liverpoolstreet!" snelde hij weg.
Londen heeft zoo onmogelijk veel stations!
Maar zijn paniek had ons aangestoken, en
wij namen de tube naar het Waterloostation.
Beiden vermorsten wij minstens een uur, maar
tegen middernacht zagen wij elkaar aan Vic
toria-station terug, met geen anderen troost
dan dat de ander tenminste óók geen geluk
gehad had. Er waren minder menschen dan
vroeger op den avond, maar het wemelde van
politie in uniform en burger. Enkele reizi
gers waren toegelaten tot het verwoeste ba
gage-depot, waar zij hun regutjes' aanboden in
de hoop, dat hun eigendom in niet al te geha-
venden toestand uit de ruïnes zou worden op
gediept.
De hekken, die anders voor de douane-afzet
ting gebruikt worden, maar na de ontploffing
om het depót geplaatst waren om de menigte
op een afstand te houden, sloten thans 'n too-
neel van drukke politie-bedrijvigheid af; de
tectives, gewapend met „beschermde" lampen,
doorzochten de puinen, op zoek naar „clues"en
wellicht ook naar bommen. Beambten liepen af
en aan, onherkenbaar verwrongen voorwerpen
versjouwend, en stations-arbeiders waren reeds
bezig met het onttakelen van het depot.
Er was heel veel, en toch eigenlijk heel wei
nig te zien. De blik en de geest wennen zoo
spoedig aan een abnormalen toestand. Toen wij
een half uur later, op weg naar huis. langs 't
bagage-depot van Bakerstreetstation kwamen,
deed het ons bijna vreemd aan dat het géén
massa versplinterd hout was. Twee groote en
zeer vastberaden politie-agenten stonden op
wacht: zij keken ons uitvorschend aan, en wij
voelden ons op een vage manier schuldig aan
een of ander vergrijp, dat wij niet gepleegd
hadden. Zij zeiden iets tot elkaar, en een hun
ner sprak met een onmiskenbaar Iersch ac
cent.
Tegenover Iersche politiemannen heeft het
Iersche Republikeinsche Leger geen kans. Zijn
felste tegenstanders te Londen immers zijn de
brave en hardwerkende Londensche Ieren!
Hitier, die een groote voorliefde heeft voor de opera's van Wagner, woonde,
zooals ieder jaar, ook ditmaal weer de f eestvoor stelling en in het theater te Bay-
reuth bij. Wij zien hem hier in gezelschap van Mevrouw Winifried Wagner
In October a.s. over het vluchte
lingenvraagstuk
LONDEN, 28 Juli (Reuter) Officieel wordt
medegedeeld, ds$ de Britsche regeering de uit-
noodiging van Roosevelt heeft aanvaard deel
te nemen aan de bijeenkomst van den voor
zitter, de onder-voorzitters en den directeur
der intergouvernementeele commissie voor het
vluchtelingenvraagstuk, welke op 16 en 17 Oct.
a.s. op het Witte Huis te Washington zal wor
den gehouden.
De vertegenwoordiger van het Vereenigd Ko
ninkrijk zal zijn lord Winterton, de voorzitter
der commissie, die vergezeld zal zijn van raad
gevers.
ROME, 28 Juli (Stefani). Een jachtvlieg
tuig, dat door een sergeant werd bestuurd, is
tijdens een acrobatische vlucht tegen den grond
geslagen. De piloot kwam om het leven.
MOSKOU, 29 Juli. (Reuter). Vijf Japan
sche militaire en luchtvaart-attaché's hebben,
toen zij uitgenoodigd werden voor een, receptie
in het buitenhuis van den Amerikaanschen mili-
taren attaché medegedeeld, dat zij „andere af
spraken" hadden. Het is niet bekend, of hun
wegblijven bedoeld is als demonstratie vanwege
het opzeggen door de Vereenigde Staten van
het handelsverdrag' met Japan.
m
Een vroolijk gezelschap op het veer bij Cuyk op den laatsten dag der Viei daag
sche Afstandsmarschen
BELANGRIJKE MEDEDEELING
Vanaf 1 Aug. tot den dag der Heuglijke
Gebeurtenis in het Prinselijk Gezin ver
lagen wij de aansluitkosten van 7.50 op
2.50 voor de le 25 nieuwe abonné's bij elke
centrale. Wij raden U wacht niet te lang II
DE HAARL. RADIO-CENTRALE - Tel. 10010
Deze man staat altijd
op dit plaatje.
HÜ is van papier dus hy
houdt nooit een praatje.
Maar had hy benul
Dan lachte hy gul
Want hy heeft TIP YAN
BOOTZ op zijn blaadje.
Enz T C.
ontving een
Amsterdam,
flesch Tip.
H. M. de Koningin heeft den voorzitter
van de Eerste Kamer ontvangen.
Indrukken uit Londen over de bomaan
slagen.
Waarschijnlijk Maandag Fransche en
Britsche verklaringen over de besprekin
gen te Moskou.
LUCKNOW, 28 Juli. (Reuter) Behalve Kar-
pinski is nog een ander lid van de Poolsche
Himalaya-expeditie om het leven gekomen. Zijp
identiteit is echter nog niet vastgesteld.
WARSCHAU, 29 Juli (Havas). Kolonel Beek,
aie zich gisterochtend naar Gdynia had be
geven, waar hij terstond een onderhoud had
met Chodacki, den Poolschen commissaris-
generaal te Danzig, is des avonds wederom
naar Warschau teruggekeerd.
NEW YORK. 28 Juli (D.N.B.). Uit Orand Ca-
yon (Arizona) wordt gemeld, dat in een diepe
,ioof een toeristen trein is ontspoord. Hierbij
werden zestig personen gewond, waarvan veer
tig ernstig.
