Wij willen tot het
Rijk terug"
I
De besprekingen
te Salzburg
Forster vertolkt te Danzig de meening van
vele inwoners en die van
den Fuehrer
Franco dictator
van Spanje
Gruwelijke vondst
Het nieuws van heden
Militaire missies
te Leningrad
99
GROOT VERTROUWEN
OP HITLER
CIANO VERTREKT NAAR
DUITSCHLAND
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
iURÉAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
HASSAULAAN 51 - TEL. 13866 - GIRO 22884
^feormemenfsprijs (bij vooruitbetaling) voor
Haarlem 25 cent per week; per kwartaal
&25. Bij onze Agenten 27M ct. per week,
per kwartaal f 3.58
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
VRIJDAG 11 AUGUSTUS 1939 - OCHTENDBLAD
DRIE EN ZESTICSTE JAARGANG No. 21936
Gomoleider Forster
Te Rome achten sommigen de
mogelijkheid van oorlog
niet uitgesloten
^oolsche ambassadeur
bezocht Halifax
Von Dirksen vertrekt voor
eenige weken verlof
Ontbinding van GOOO
Weensche bonden
,Het zelfbeschikkingsrecht der
volkeren werd hier met
voeten getreden"
vele katholieke organisaties
werden opgeheven
«^enen, 10 Aug. (Havas). Van de 10.000 ver-
derieihgen die Weenen telt zijn er 6000 ontbon-
tr d°°r een reeks verordeningen. Tot de ge-
\V(, eh vereenigingen behooren de Fransch-
0Q,'}(nscbe kring, de vereeniging van Engelsch-
8{5q ehrijksche vrienden, talrijke Christelijke
Ir» ei'eenigingen en vele Roomsch-Katholieke
«entn'Saties. De bezittingen der ontbonden ver
tui e'hgen gaan voor de helft naar den commis-
katf V°or de sequestratie, voor de rest naar het
°haal-socialistische district Weenen.
e zwervelingen op de
zee bij Haifa
,,Wij willen zelf de
toekomst bepalen"
Forster's antwoord
Historische feiten
Het Weer
Samenstelling van het nieuwe
kabinet werd bekend gemaakt
Mgr. Orseraïgo te Rome
aangekomen
Manoeuvres van drie
Balkanlanden
Fred Snite getrouwd
mm
Bramenzoekers te Ter schuur ont
dekten een koffer, waarin
het lijk van een vrouw
Burgemeester vraagt
inlichtingen
Een rede van Von
Brauchitsch
Kameraadschap tusschen arbeiders
en soldaten
Op de Danziger Westerplatte, waar zich een Poolsch munitiedepot bevindt, zijn
door de Poolsche bezettingstroepen versterkingen em. prikkeldraadver-
sperMmgem -aangelegd
Nog steeds strijd aan
de Khalka-rivier
o
Pharizeër en Tollenaar
Wapens in Tsjechië
moeten ingeleverd
Zware straffen werden gesteld
op overtredingen
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per tossen regel 30 et., Ingez
mededeelingen 50 cent; Idem op pag £én 45 een:
per regel Bij contract sterk verlaagde prijzen Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
ROME, ÏO Aug. (Reuter). De toestand in
Öanzig en de mogelijkheid van een bondge
nootschap met Japan zullen, naar men hier
gelooft, de voornaamste punten van bespre
king zijn bij de ontmoeting van Ciano met
v°n Ribbentrop te Salzburg.
Hoewel geruimen tjjd de mogelijkheid van
®en oorlog om Danzig te Rome uitgesloten
*erd geacht, is men, naar verluidt, in regee-
Hngskringen thans geneigd dit als een mo
gelijke ontwikkeling te beschouwen met het
°°g op de tusschen de beide blokken be
gaande spanning.
sommige kringen te Rome gelooft men dat
solidariteitsbetooging van morgen (de bijeen-
0rnst te Salzburg) beoogt den democratieën den
^hik te geven van de wenschelijkheid een
c°bferentie bijeen te roepen, hetgeen te verkie-
8611 is boven het door onverzettelijkheid onver
mijdelijk maken van een oorlog.
LONDEN, ÏO Aug. (Reuter). Minister Ha
lifax was ook vandaag weer op het Foreign
^Hice. Hij ontving o.a. bezoek van den Chi-
^eschen ambassadeur, die drie kwartier
kleef.
Havas meldt nog dat de minister ook be-
^ek ontvangen heeft van den Poolschen
arribassadeur Raczynski, die pas te Warschau
belangrijke besprekingen met de Poolsche
Peering heeft gevoerd en vannacht per
V1'egtuig te Londen was teruggekeerd.
A ^°lgens Reuter vertrok Halifax nog Donder-
(jlf haar Yorkshire, vanwaar hij in den loop
volgende week naar Londen zal terugkee-
Le Duitsdie ambassadeur Von Dirksen is van-
'bdag voor zijn jaarlijksch verlof van Londen
brokken. De diplomatieke redacteur van Reu-
r verneemt, dat Von Dirksen verscheidene
weg zal blijven.
lo Aug. (Reuter) De 297 vluchte-
iq die hier in zee zijn opgepikt alwaar zij
het [f reddingsbooten rondzwalkten, zijn naar
t)e ^'higrantenverblijf overgebracht.
(ho.^,rriecste van hen zijn afkomstig uit Tsje-
Jhet p 'akije. Zij waren twaalf dagen geleden
havp^6'1 Grieksch schip van de Bulgaarsche
"arna vertrokken.
DANZIG, 10 Aug. Forster hield
hedenavond zijn met spanning ver
beide rede over de toekomst van
Danzig. De aangekondigde verras
sing ontbrak. De gouwleider zette
uitvoerig het standpunt uiteen, dat
door de Duitsche en Danzigsche
pers reeds langer bekend is. De
toon der rede was naar omstandig
heden kalm te noemen, maar be
dreigingen tegen Polen ontbraken
niet. De wil tot Anschluss werd dui
delijk uitgesproken, en ook deelde
Forster mede dat „het uur der be
vrijding komt".
Hieronder volgt een overzicht der redevoe
ring van gouwleider Forster tijdens de groo-
te protestbetooging op de Langenmarkt te
Danzig.
„In een ernstigen tijd zijn wij samengekomen
om voor de geheelc wereld met de grootst mo
gelijke vastbeslotenheid te protesteeren tegen de
sedert weken door Poolsche redenaars en Pool
sche bladen tot uitdrukking gebrachte bedreigin
gen met oorlog tegen Danzig. Het zou onjuist
zijn wanneer buiteniandsche journalisten zouden
veronderstellen, dat de protestbetooging van van
daag wordt gehouden om van Danzig uit een
nieuwe sensatie de wereld in te sturen.
Ons is de toestand veel te ernstig dan dat wij
sensaties zouden willen maken. Het zou ons in
Danzig aangenamer zijn geweest dergelijke pro-
testbetoogingen niet behoeven te houden. Doch
de dagelijksche bedreigingen van de zijde der
Polen dwingen ons er toe. Lang genoeg reeds
heeft de bevolking van Danzig deze Poolsche
schriften geslikt zonder daartegen in het bijzon
der op te komen.
De bevolking van Danzig heeft inderdaad be
wezen dat zij den vrede lief heeft. Indien de
oorlogsdreigingen van Poolsche zijde geheel op
zichzelf staande feiten zouden zijn geweest zou
den wij het in het geheel niet noodig hebben
geacht daarop in te gaan. Indien men te Danzig
den indruk had kunnen krijgen, dat aan de
Poolsche ophitsing geen bijzondere beteekenis
moet worden toegekend, dan zou het ons even
min zijn ingevallen daartegenover stelling te
nemen. Doch op grond van de zich dagelijks op
nieuw herhalende oorlogsdreigingen en het feit,
dat ook offieieele kringen in Polen aan deze op
hitsing deelnemen en haar inspireeren, zijn wij
gedwongen ten slotte eens zeer ondubbelzinnig en
duidelijk onze meening tot uitdrukking te bren
gen.
Men denkt er naar het schijnt in Polen heele-
maal niet aan tdt het verstand terug te keeren.
Integendeel. Men probeert alles te doen om den
haat tegen al wat Duitsch is nog verder aan te
wakkeren. Ik zou daarom dadelijk met nadruk
willen verklaren, dat wanneer wij nu eens met
duidelijke niet verkeerd te begrijpen woorden
onze meening tot uitdrukking brengen, niet wij,
Danzigers, onrust en opwinding in de wereld
brengen, doch diegenen, die thans reeds sedert
maanden onophoudelijk op de meest onverant
woordelijke wijze ophitsen tot oorlog. Dat wij
gelijk hebben, wanneer wij eindelijk een derge
lijke protestbetooging houden, bewijzen uitlatin
gen van Poolsche bladen gedurende de laatste
maanden. In bijzonderheden daarop in te gaan
is onmogelijk.
Het antwoord, dat wij er op te
geven hebben, kan in weinig woor
den worden samengevat. Polen kan
van het volgende kennis nemen:
1 e. Bedreigingen met oorlog, al
zijn deze nog zoo uitdagend, schrik
ken ons geenszins af en zullen in
Danzig geen teekenen van angst te
voorschijn roepen.
2e. Wij, nationaal-socialisten, heb
ben er voor gezorgd, dat de bevol
king van Danzig in dezen tijd van
zoo hevige spanning haar zenuwen
niet verliest, omdat zij op grond
van de tot nu toe opgedane onder
vinding het vertrouwen heeft in de
nationaal-socialistische leiding, dat
deze op het juiste oogenblik het
juiste doet.
3e. Wij hebben in de laatste we
ken in Danzig alles gedaan om iede-
ren overval of aanslag, om het even
van welken aard, op Danzig af te
weren en op overeenkomstige wijze
te beantwoorden.
4e. Polen kan er zeker van zijn,
dat Danzig niet alleen en verlaten
op deze wereld staat, doch dat het
Groot-Duitsche Rijk, ons moeder
land, en onze leider, Adolf Hitler,
op ieder oogenblik vastbesloten zijn
in geval van een aanval van Pool
sche zijde bij den afweer daarvan
ons ter zijde te staan.
Allen en in het bijzonder Het ge-
heele Duitsche volk en ook den ver-
standigen buitenlanders moge het
duidelijk geworden zijn, dat het,
gezien dergelijke zich steeds op
nieuw herhalende uitlatingen door
Polen, zoo niet verder kan gaan.
Het moet allen den vrede liefhebbender.
menschen langzamerhand duidelijk worden,
welk een misdaad door het vredesdictaat van
Versailles met betrekking tot Danzig en de
grensafbakening in het Oosten is begaan.
Ik zou er evenwel in het bijzonder den na
druk op willen leggen, dat niet alleen wij
Duitschers, met inbegrip van de Danzigers,
van deze meening zijn, doch dat er in heü
buitenland, in het bijzonder ir. Engeland en
Frankrijk, zeer vele den toon aangevende en
bekende mannen zijn, die de onhoudbaarheid
van de tegenwoordige situatie in het oosten
van Europa, in het bijzonder die van Danzig,
sedert twintig jaren steeds weer hebben er
kend.
Gouwleider Forster las vervolgens eenige
uitlatingen voor van vooraanstaande buiten
landers en vervolgde:
„Het is op het oogenblik, wanneer men de
wereldpers leest, zoo, dat alle volken, in het
bijzonder Engelschen en Franschen, en vooral
niet te vergeten de Polen, zich bezig houden
met de toekomst van Danzig.
Wanneer iemand het recht heeft zich
gedachten te vormen over de toekomst van
Danzig, dan zijn wij, Danzigers, dat zelf.
Het is in de eerste plaats onze ocreigen
aangelegenheid de vorming van ons leven
en van onze toekomst te bepalen.
Wij stellen dienaangaande het volgende
vast;
le. Danzig is sedert zijn stichting, dat is
ongeveer acht eeuwen, steeds een oer-Duitsche
stad geweest.
2e. In Danzig heeft sinds zijn geheele ge
schiedenis tot 1919 slechts Duitschland te be
slissen gehad.
De Danzigers hebben zelfs in 1576 den Pool
schen koning Stefan Batory met geweld van
wapenen teruggeslagen en tot capitulatie ge
dwongen, toen hij probeerde de rechten, in het
bijzonder de zeerechten, der oude Duitsche
hanzestad te beknotten.
De hedendaagsche inwoners van Danzig
vreezen de kanonnen, van Smigly-Rydz even
min als hun voorouders de kanonnen van den
Poolschen koning hebben gevreesd.
3e. Danzig werd in 1919 ondanks veelvuldige
eensgezinde protesten van zijn bevolking van
het moederland afgescheiden.
(Zie vervolg op pag. 2)
VOOR DE KUSTSTROOK:
H Betrokken tot zwaar bewolkt met nu en S
dan regen, later tijdelijk opklarend, wei-
nig verandering in temperatuur. Aanvan-
kclijk nog krachtige, later matige Zuidc-
=j lijke tot Westelijke wind.
VOOR HET BINNENLAND:
|l Betrokken tot zwaar bewolkt met plaatse-
lijk eenigen regen, later tijdelijk opkla-
rend, weinig verandering in temperatuur,
meest matige, Zuidelijke tot Zuid-Westc-
lijke wind.
MADRID, 10 Aug. (Reuter). Franco
heeft vanavond medegedeeld, dat leger en
Phalanx tezamen een kabinet hebben ge
vormd. Franco zelf wordt president met
de macht decreten uit te vaardigen zonder
iemand te raadplegen.
De minister-zetels zjjn als volgt verdeeld:
Buiteniandsche Zaken: kolonel Beigbeder.
Binnenlandsche Zaken: Serrano Suner.
Leger; generaal Varela.
Marine; vree-admiraal Moreno.
Luchtvaart: generaal Jague.
ROME, 10 Aug. (D.N.B.). De Italiaansche
minister van Buiteniandsche Zaken Ciano
vertrekt vanavond te 19.10 uur met den trein
naar Duitschland.
Uit Berlijn wordt gemeld dat de Italiaansche
ambassadeur Attolico vanavond te 21.30 uur met
den ambassaderaad graaf Magistrati naar Salz
burg vertrekt.
Naar Havas uit Rome verneemt heeft minister
Ciano aldaar Donderdag den Japanschen am
bassadeur Sjiratori ontvangen en een langdurig
onderhoud met hem gehad.
ROME, 10 Aug. (Reuter) De Pauselijke
nuntius te Berlijn, Mgr. Orsenigo, is hier
aangekomen. Naar verluidt zal hij binnen
kort worden ontvangen door Z. H. den
Paus, Wien hij verslag zal uitbrengen over
den toestand der Kerk in Duitschland en
over den internationalen toestand in ver
band met de diplomatieke activiteit van
den H. Vader.
ANKARA, 10 Aug. (Havas). De Turksche
pers meldt dat tegelijk met de Turksche
manoeuvres ook legeroefeningen in Roemenië
en Griekenland zullen worden gehouden.
De Turksche manoeuvres worden van 15 tot
21 Augustus in Thracië gehouden.
CHICAGO, 10 Aug. (Reuter) De 29-jarige
Fred Snite, de „man met de ijzeren long", is
vandaag in het huwelijk getreden met de 25-
jarige Teresa Larking, een vriendin van het
gezin.
Bramenzoekers hebben Donder
dagmorgen te circa twaalf uur op
den Derm van den grooten ver
keersweg AmersfoortApeldoorn
nabij Terschuur een afschuwelijke
vondst gedaan.
Zij stuitten op hun speurtocht
door de struiken op een koffer en
toen zij dezen openden vonden zij
het verminkte lichaam van een
vrouw.
Het lijk verkeerde reeds in staat
van ontbinding.
De doodelijk ontstelde bramenzoekers
kooplui, die op weg waren naar de markt
in Barneveld en hun dorst met de bramen
langs den weg wilden lesschen waar
schuwden onmiddellijk den burgemeester
van Barneveld, den heer J Westrik, die
zich, vergezeld van den gemeenteveldwach
ter en van een majoor der rijksveldwacht,
naar de opgegeven plaats begaf om het
eerste onderzoek te leiden. Ook werd het
parket te Utrecht van de vreeselijke vondst
in kennis gesteld. De substituut-officier
jhr. mr. J. E. W. Twiss Quarles van Uf-
ford heeft zich direct naar Barneveld be
geven. De koffer met den verschrikkelijken
inhoud is naar Utrecht opgezonden.
De burgemeester van Barneveld verzoekt
hun, die inlichtingen kunnen verstrekken
zich zoo spoedig mogelijk tot hem te wen
den.
Donderdagmiddag hebben de substituut-offi
cier te Utrecht, jhr. mr. J. E. W. Twiss Quarles
van Ufford en de burgemeester van Barneveld
een onderzoek ingesteld.
Zij maakten bij het onderzoek gebruik van een
politiehond, aangezien het vermoeden bestond,
dat in den omtrek het hoofd en de ledenmaten
van de vrouw, welke aan het lichaam ontbra
ken, begraven zouden liggen. Er werd evenwel
niets gevonden. Men acht de mogelijkheid niet
uitgesloten, dat de koffer met het stoffelijk over
schot der vrouw reeds eenigen tijd in het struik
gewas heeft gelegen.
DÜSSELDORF, 10 Aug. (D.N.B.) „De
beste arbeider ter wereld heeft voor den besten
soldaat ter wereld de beste wapens ter wereld
gesmeed," zoo verklaarde heden de opperbevel
hebber van het Duitsche leger, generaal Von
Brauchitsch, in een toespraak voor de arbei
ders van de Rheinmetall-Borsig A. G. te Düs-
seldorf.
In deze toespraak, die per radio ook naar de
andere wapenfabrieken in Duitschland werd
uitgezonden, gaf Von Brauchitsch uiting aan
den wensch, dat de arbeiders als de wapen
smeden van het leger en de soldaten als dra
gers van deze wapenen in de toekomst door
een nog hechtere kameraadschap verbonden
zouden worden, en hij kondigde practische
maatregelen op dit gebied aan.
Na verklaard te hebben, dat Duitschland een
sterke bewapening noodig heeft, seide Von
Brauchitsch: Duitschland behoeft niet de we
reld met dreigementen te intimideeren, doch
het laat zich zelf ook niet intimideeren, zeker
niet door krankzinnige dreigementen van be
paalde buiteniandsche generaals, die reeds den
zegevierenden slag voor Berlijn en een nieuwen
vrede van Versailles aankondigen.
Von Brauchitsch besloot: Een heilige ver
zekering kan ik als een der nauwere medewer
kers van onzen Führer hier geven: nooit zal
de Führer het leven van den Duitschen mensch
lichtvaardig op het spel zetten. Wanneer echter
de Führer eens de uiterste en hoogste opof
fering 'van ons verlangt, dan kunnen wij er
zeker van zijn, dat er geen andere uitweg is,
doch dat dit voor de instandhouding van ons
volk een onveranderlijke noodzaak is.
HSINKING, 10 Aug. (Domei) Gisteren
hebben de Russen en Buiten-Mongolen langs de
Khalka-rivier geen tegenaanvallen gedaan, hoe
wel volgens een bericht uit Balsjagal wel den
geheelen dag de artillerie van beide zijden in
actie is geweest.
De Japansche vliegtuigen hebben den gehee
len dag boven het frontgebied gevlogen. Te
omstreeks vier uur 's middags hebben Japan
sche vliegtuigen in groepen van vijf tot acht
toestellen de stellingen der Russen en Buiten-
Mongolen aan den Westelijken oever van de
Khalka-rivier gedurende geruimen tijd aange
vallen, doch de Russische en Buiten-Mongool-
sche strijdkrachten hebben nagelaten tegen
aanvallen te doen.
Gouwleider Forster hield te Danzig zijn
met spanning verwachte rede, met als
hoofdthema: „Wij willen tot het Rijk
terug".
De nieuwe Spaansche regeering is ge
vormd. Franco krijgt dictatoriale be
voegdheden.
De Fransche en Britsche militaire dele
gaties zijn te Leningrad aangekomen.
De Britsche ambassadeur te Tokio ont
ving nog geen instructies uit Londen.
De Italiaansche minister Ciano vertrok
Donderdagavond naar Duitschland.
Gruwelijke vondst te Terschuur.
Benoemingen bij de paters Franciscanen.
Personeelsontslag bij de maatschappij
„Zeeland".
New-Yorksche beurs: de markt in vrij
scherpe reactie; slot gemakkelijk.
De schijnheilige, die veel vertoon
van vroomheid maakt maar inwendig
een slecht mensch is, heeft den afkeer
van Christus en iederen mensch.
Christus hekelt den Pharizeër die vol
hoovaardij vooraan in den tempel
groot ging op zijn goede werken: „ik
vast tweemaal in de week, ik geef
tienden van alles wat ik bezit." En hij
durfde nog zich gelukkig prijzen dat
hij niet was als de oneerlijke tolle
naar. Maar deze stond van verre en
bad een waarachtig berouw. Er is
geen mensch die meer verachting
wekt dan de huichelaar die de waar
achtige vroomheid in discrediet
brengt. HU is een hoon voor de Kerk
en voor den waren godsdienst. Hij is
een ergernis voor allen. Het laatste
evangelie van den tienden Zondag na
Pinksteren legt dan ook allen nadruk
op deze woorden van Christus toen Hij
de parabel verhaalde van den Pha
rizeër en den Tollenaar: Deze laat
ste ging grechivaaraigd naar huis en
tegenstelling met den ander, want al
wie zich verheft zal vernedera maar
wie zich vernedert zal verheven wor
den."
MOSKOU, 10 Aug. (Reuter) De leden der
Fransche en Britsche militaire delegaties
zijn te Leningrad aangekomen. Zij werden
verwelkomd door den chef en den plaats-
vervangenden chef van den staf van het
militaire district Leningrad en door den
'ommandant van de stad.
PRAAG, 10 Aug. (D.N.B.)De rijksprotec-
tor in Bohemen en Moravië heeft een ver
ordening uitgevaardigd, krachtens welke in
het protectoraat alle wapens, deelen van
wapens, ontplofbare stoffen en munitie bin
nen twee weken na de afkondiging der ver
ordening moeten worden ingeleverd.
Voor het produceeren, in bezit hebben en dra
gen van wapens en ontplofbare stoffen is ver
gunning noodig en de bestaande vergunningen
loopen aan het einde van dit jaar af. Overtre
ding van de bepalingen wordt in lichte gevallen
gestraft met gevangenisstraf, in ernstige geval
len met tuchthuis tot vijf jaar. In zeer ernstige
gevallen kan zelfs de doodstraf worden uitge
sproken.
Stand op Vrijdag» 1 uur v.m,: 761 Jt
Vorige stand: 760.8