Europa's lot wordt
opnieuw gewogen
Gespannen toestand tusschen
Engeland en Japan
1
Compromis inzake Danzig practisch
onmogelijk, terwijl Slowakije sterk
de aandacht vraagt
Twee kinderen bij
brand gestikt
Het nieuws van heden
RESTAURANT „DEN HOUT"
DE CONFERENTIE VAN
CSAKY MET DEN DUCE
NIEUWE WEICHSELBRUG
TE DANZIG GEOPEND
ft
ZAL CONFERENTIE TE
TOKIO MISLUKKEN?
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
ZATERDAG 19 AUGUSTUS 1939 - AVONDBLAD
Wilt gij U in Den Haag
eens tracteeren,
Ga dan in den Hout dineeren
Aparie zalen voor Diners
BEZUIDENHOUT 13
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM
DRIE EN ZESTICSTE JAARGANG No. 21950
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 et, Ingei
mededeeltngen 50 cent; Idem op pag één 65 cent
per regel. BIJ contract sterk verlaagde prijzen Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
Osservatore Romano wijst op de
ernstige gevolgen van een
eventueelen oorlog
Ciano naar Tirana
vertrokken
Een boodschap van Hitier
aan Mussolini?
2. H. de Paus ontvangt Pool-
schen ambassadeur
Hitler voorloopig in
Berchtesgaden
De toestand in Slowakije
Het voorstel van Hamilton Fish
'r i
De minister van Defensie, Z. Exc. luit. kol. A. Q. H Dijxhoorn bracht Vrijdag een be
zoek aan Hr. Ms. flottieljeleider „Tromp" te Den Helder. Bij den rondgang over 't schip
werd de minister voorgelicht door den commandantkap. luit. ter zee J. W. Termijtelen
Japansche militairen laten Tientsin
over aan plaatselijke
bevelhebbers
Diplomatiek verkeer
voortgezet
het
De Hongaarsche minister van Buitenlandsche Zaken, Csaky, die thans in Rome ver
toeft was verscheidene dagen te Salzburg gast van den Duitschen rijksminister van
Binnenlandsche Zaken dr. Frick. Csaky middenin gezelschap van zijn gastheer
(links)
Diplomatieke besprekingen
Het Weer
Het wordt warmer!
Denkt aan Boldoot!
Moedige redders moesten telkens
weer hun pogingen staken
wegens den door
dringenden rook
Droevig ongeval te Eist
Naar opzegging van
handelsverdrag?
Tekort aan benzine
in Duitschland
Prettige Vacantie
HOTEL FRANSSEN
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Naar accoord tusschen
Serven en Kroaten
Volgende week wordt wellicht
overeenkomst geteekend
Politieke verklaringen
van een jonge dame
Het optreden van den Duitschen
Bond in Amerika
De te Sofia vermiste
documenten
CENTRALE RADIO ONTVANGST
n.b. Staatsspoor DEN HAAG
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
De Europeesche toestand biedt
weinig hoopvolle aspecten. Duitsch-
land houdt vast aan zijn eischen in
zake Danzig; sommige berichten
spreken zelfs over inlijving vóór
het partijcongres te Neurenberg.
Polen volhardt bij zijn houding, ge-
ruggesteund door Londen en Parijs.
De onderhandelingen van Musso
lini met Csaky waren zeker van
groote beteekenis. Misschien kan de
Duce een matigenden invloed op
Hitier uitoefenen. Men vraagt zich
verder af wat het lot van Slowakije
zal zijn, en welke houding Boeda
pest tegenover dit alles zal aanne
men.
ROME, 19 Aug. (Havas). Het
onderhoud tusschen Mussolini en
Csaky, den Hongaarschen minister
van Buitenlandsche Zaken, heeft
ruim vier uur geduurd.
Ten aanzien van dit haastige be
zoek verklaart men in politieke krin
gen dat de toestand verward en ge
vaarlijk is.
Hoewel de officieele beweegre
den van zijn bezoek niet bekend is,
en, naar verluidt, het essentieele
doel van het onderhoud geweest is
de eventueele aansluiting van Hon
garije bij de Italiaansch-Duitsche al
liantie, gelooft men in deze kringen
dat het tijdens deze conferentie om
niets minder ging dan het lot van
Europa.
Dat lot, zoo meenen sommigen,
ziet er min of meer somber uit. Hoe
het zij, officieel wordt te kennen ge
geven dat de besprekingen van
Csaky in Rome geen positief resul
taat hebben opgeleverd.
Anderen ten slotte overwegen dat
Hongarije, en vooral Italië, in staat
Zouden kunnen zijn een initiatief te
nemen dat ten doel heeft de inter
nationale spanning te verminderen.
Verder meldt Stefani uit Rome dat graaf
Ciano hedenmorgen om 8.20 uur per vlieg
tuig naar de Albaansche hoofdstad Tirana
fertrokken is.
Aan het Parijsche blad „Excelsior" wordt
Uit Londen gemeld:
„Uit betrouwbare bron vernemen wij, dat
®saky aan Mussolini een boodschap heeft
overgedragen welke Hitier hem gisteren
overhandigd had. In deze boodschap be
zigt Hitier nogmaals den wensch Danzig
iö te lijven vóór zijn redevoering op het
Partijcongres te Neurenberg".
Volgens een Havas-bericht uit Castel
Candolfo, heeft Z. H. de Paus gisteren den
a,«bassadeur van Polen ontvangen.
„osservatore Romano" schrijft ten aan-
j eh van de spanning in den internationalen
jP^stand, in het bijzonder tusschen Polen en
Uitschland wegens Danzig, dat de betrokken
^aniien zich bewust moeten zijn van de ge-
oigen van een eventueel conflict en moeten
^«nen, dat geen verhouding bestaat tus-
oen de consequenties hiervan en de reden
a0 het geschil.
J.' blad verklaart ten slotte, dat indien
gezond verstand niet den doorslag geeft,
men rekening moet houden met den geest van
zelfbehoud, want deze komt hier in het ge
ding, hoe tragisch dit ook zijn moge.
Naar de „Figaro" uit Berlijn verneemt,
laat het zich aanzien, dat Hitier Berchtes
gaden niet vóór den 25sten Augustus a. s.
verlaat. Op dien dag gaat hij zijn voorbe
reidingen treffen voor de herdenking van
den slag van Tannenberg in Oost-Pruisen
op 27 Augustus.
Volgens het Fransche blad „Excelsior", heeft
zich een Duitsch militair commando in
Bratislawa, de hoofdstad van Slowakije, geves
tigd. Het Slowaaksche leger, ter sterkte van
100.000 manschappen, zou ter beschikking ge
steld zijn van de Duitsche militaire autori
teiten.
Het feit, dat Duitschland geheel Slowakije
onder zijn militaire bescherming heeft geno
men, was in Londen verwacht, aldus schrijft
de diplomatieke correspondent van de „Times".
Op het eerste gezicht schijnt hiermede niet
veel veranderd te worden, want de Duitsche
troepen waren reeds langs de noordelijke grens
van Slowakije gelegerd en Duitschlands over-
heerschende invloed in dit land trad duidelijk
aan het licht. Doch uit het besluit van gisteren
kunnen drie gevolgtrekkingen gemaakt worden:
le Hongarije heeft de laatste hoop verloren,
Slowakije door een overeenkomst met Duitsch
land over te nemen;
2e Duitschland zal in staat zijn een groo
teren druk uit te oefenen op Boedapest;
3e Duitschland heeft automatisch zijn Zuid-
Oostelijker flank voor geval van oorlog met
Polen versterkt en verdiept. De Duitsche troe
pen langs de zuidelijke grens van Polen hebben,
door de vestiging van een militair commando
in Bratislawa, grootere en sterkere bases gekre
gen.
De raad van de interparlementaire conferen
tie te Oslo heeft Vrijdag een resolutie aange
nomen, welke aanspoort internationale conflic
ten op vreedzame wijze op te lossen. Het voor
stel van Hamilton Fish tot een „oorlogs-mora-
torium van 30 dagen" is uitgesteld, terwijl zijn
voorstel tot een vier-mogendheden-conferentie
zoo is gewijzigd, dat alle belanghebbende staten
worden ingesloten. Blijkbaar is dit een gevolg
van het optreden van Hambró, die verklaarde
dat Hamilton Fish de kleinere staten over het
hoofd zag.
De officieele Poolsche woordvoerder te
Warschau heeft verklaard, dat men in Polen
weinig waarde hecht aan de bespreking van
Burckhardt met Hitier. Het bezoek dat deze
aan Berchtesgaden heeft gebracht geschied
de op voorstel van Forster, die de openbare
meening in het buitenland wilde afieiden.
Door middel van den Poolschen commis
saris-generaal te Danzig, Chodacki, heeft
Burckhardt de Poolsche regeering over de
bespreking ingelicht.
BERLIJN, 19 Aug. (Havas) De nieuwe
schipbrug, welke over den Weichsel is aan
gelegd voor het verkeer tusschen Danzig en
Oost-Pruisen, zal vandaag worden geopend.
Zij is 286 meter lang en zes meter breed.
TOKIO, 19 Aug. (Domei) De Japan
sche bladen stellen den eisch, dat do Ja
pansche legcering de onderhandelingen
met Engeland terstond zal afbreken.
De „Nitsji-Nitsji" schrijft, dat alleen Enge
land voordeel zou halen uit een goed resultaat
der conferentie van Tokio, terwijl het voor Ja
pan niet veel uitmaakt of de conferentie slaagt
of mislukt. Noord-China is thans in Japansche
handen. Wanneer Japan besluit zijn belangen
daar te waarborgen met de macht waarover
het werkelijk beschikt, dan maakt het geen
groot verschil, of Engeland het Japansche
standpunt aanvaardt of niet.
In een vanmorgen gehouden spoedverga
dering der hoofdambtenaren van het de
partement van Oorlog is besloten, dat het
leger de regeling van de kwesties in Tientsin
overlaat aan de plaatselijke Japansche mi
litaire autoriteiten, met het oog op de fei
telijke mislukking der besprekingen in
Tokio.
Men wees er op dat de conferentie was be
legd op Britsch verzoek, tot regeling van de
kwesties in Tientsin, welke, naar Japansche
opvatting, alleen geregeld konden worden wan
neer Engeland zijn steunverleening aan het
bewind van Tsjang Kai Sjek losliet en tevens
een oplossing bracht voor de economische en
politieke vraagstukken in Tientsin, teneinde de
veiligheid van het Japansche leger te verze
keren en vrede en orde in China te handha
ven.
Aangezien Engeland de bespreking der eco
nomische kwesties uitstelt heeft het Japansche
léger geen belang meer bij onderhandelingen
over de kwestie Tientsin. De Japansche hou
ding is niet veranderd, t.w. dat de regeling der
economische kwesties onafscheidelijk verbonden
ls met het behoud van vrede en rust in de
Britsche concessie. Derhalve zijn legerkringen
van meening dat aan de plaatselijke Japansche
militaire autoriteiten blanco volmacht verleend
moet worden inzake de regeling der hangende
kwesties, met de daaruit voortvloeiende moge
lijkheid, de blokkade van de Britsche concessie
verder te verscherpen.
Evenwel wordt vernomen, dat de deur voor
onderhandelingen wordt opengelaten, voor het
geval Engeland zijn houding herziet.
TOKIO, 19 Aug. (Reuter). De Britsche
ambassadeur Craigie is Vrijdag in allerijl
van Hayama naar Tokio teruggekeerd om de
Japansche regeering op de hoogte te stel
len van de beslissing der Britsche regee
ring ten aanzien van de economische eischen
van Japan in China. Craigie had een be
spreking van vijf uur met SotOmatsoe Kato,
den voornaamsten Japanschen afgevaar
digde, en overhandigde hem een memoran
dum, waarin de opvatting van de Britsche
regeering uiteen wordt gezet.
Kato deelde aan Craigie mede dat de
Japansche autoriteiten teleurgesteld zijn
door de Britsche beslissing.
Later bracht Kato een bezoek aan Arita,
terwijl de kolonel van den Japanschen gene-
ralen staf, Tatsoemi, ook aan de besprekingen
deelnam. Vervolgens had Kato wederom een
onderhoud met Craigie.Hij drong er op aan
dat Londen spoedig de besprekingen zou her
vatten en voegde hieraan toe, dat volgens de
Japansche opvatting Londen reeds voldoenden
tijd heeft gehad met de mogendheden te over
leggen. De Britsche regeering draagt de ver
antwoordelijkheid voor een eventueel mis
lukken.
Volgens Reuter wordt het Britsche standpunt
ten aanzien van de kwestie der Chineesche va
luta en der zilvervoorraden in de Britsche con-
VERWACHTING geldig van hedenavond
tot morgenavond ongeveer 19 uur:
VOOR HET NOORDWESTEN:
Helder tot licht bewolkt, droog warm weer.
Zwakke tot matige Oostelijke tot Noord-
oostelijke wind.
VOOR HET ZUIDOOSTEN:
Helder tot half bewolkt. Droog, behoudens
in den namiddag en avond kans op plaat- iE
selijk onweer. Warm tot zeer warm. Meest Ei
zwakke wind uit Oostelijke richtingen.
H Zon op 5.48 - onder 20.20 - Ucht op 20.50
Maan op 11.38 onder 22.01
21 Augustus E. K.
Vrijdagavond is door onbekende oorzaak een
ernstige binnenbrand uitgebroken te Eist in het
dubbele woonhuis Rijksweg Noord 9 en 11, be
woond door de gezinnen O. en J. Zeer vermoe
delijk is de brand ontstaan in den winkel, waarin
een rijwielzaak was gevestigd.
Door de groote hoeveelheid zeer brandbaar
materiaal, stond terstond het geheele winkelpand
in lichter laaie. In het bovenhuis, waar het ge
zin J. woonde, waarvan het echtpaar juist even
afwezig was, lagen nog twee kinderen van resp.
één en twee jaar te bed.
Oogenblikkelijk werden reddingspogingen on
dernomen. Hierbij hebben zich zeer onderschei
den de heeren Wannet, Polfliet en Span, De va
der der kinderen was echter zoo zeer verbijsterd,
dat hfj zich niet meer kon herinneren waar de
kinderen lagen.
De geweldige rookontwikkeling maakte, dat de
redders telkens het perceel moesten verlaten,
doch met onversaagden moed drongen zij steeds
weer het pand binnen.
Eindelijk vonden zij de kinderen, die echter
reeds door den rook waren gestikt. Onmid
dellijk werd kunstmatige ademhaling toege
past, doch dit mocht niet meer baten. De
lijkjes zijn naar de aigemeene begraafplaats
te Eist overgebracht.
cessie te Tientsin, dat namelijk Londen niets
kan doen zonder overleg met Parijs en Washing
ton, door Frankrijk en de Vereenigde Staten
gedeeld. Dit feit wordt door de Londensche
ochtendbladen ten zeerste toegejuicht. Zoo
schrijft o. a. de „Daily Express" na het besluit
der regeering te hebben goedgekeurd: „Groot-
Brittannië zal zich niet van de wijs laten bren
gen door de anti-Britsche betoogers voor de
ambassade te Tokio. De tijd is gekomen om met
Japan duidelijke taal te spreken. Japan moet
weten dat het in Engeland vijandschappen ver
wekt, welke niet spoedig zullen zijn geluwd.
Japan zal reden hebben den druk te betreuren,
welke het in het uur van onze moeilijkheden
op ons heeft uitgeoefend. Indien de Japanners
hun aanvallen op de Engelschen blijven rich
ten, zal hun gedrag nooit vergeten of vergeven
worden."
Zooals United Press haar bladen meldt, werd
van doorgaans goed-ingelichte zijde te Londen
vernomen, dat Engeland zich opmaakt, het
Britsch-Japansche handelsverdrag van 1911 op
te zeggen, met een opzegtermijn van 12 maan
den, indien Japan de anti-Britsche activiteit
nog doet toenemen. In Londen gaan daaren
boven hardnekkige geruchten, dat het pact met
China, waardoor dit land een exportcrediet van
drie millioen pond sterling zal krijgen, Vrijdag
reeds is afgesloten. Dit bericht, dat van door
gaans goed-ingelichte zijde wordt verstrekt, kon
noch van Chineesche, noch van Engelsche offi
cieele zijde worden bevestigd.
Men verwacht thans, dat een volkomen échec
van de Tokio-conferentie practisch zeker is
Buitenlandsche diplomatieke kringen vragen
zich af, of Japan een blokkade van Hongkong
zal ondernemen en wat Engeland dan zal doen.
Indien de voedselvoorziening of de veiligheid
der Britsche mwoners van Tientsin nog hache
lijker wordt, zal Engeland, zoo neemt men aan,
zich terugtrekken uit de concessie te Tientsin
en de duizend Engelschen onderbrengen in vei
liger oorden. Daarvoor zouden drie oorlogs
schepen voldoende zijn.
MUENCHEN, 19 Aug. (Reuter). De politie
heeft aan alle benzinestations in Muenchen op
gedragen de mededeeling weg te nemen, dat
z(j uitverkocht zijn, daar zulk een opschrift een
slechten indruk maakt. Vreemdelingen kunnen
op vertoon van hun pas geringe hoeveelheden
benzine krijgen, zelfs wanneer dit voor Duit
schers niet mogelijk is. De voorraden, welke
de benzinestations aangevoerd krijgen, zijn
spoedig uitverkocht.
VALKENBURG L. Tel. 38. Lift, alle comf., k en
w. str. water alle 80 kam. Garage vrij. Vr. prosp.
De Europeesche toestand wordt alge
meen als ernstig beschouwd.
Gespannen toestand tusschen Engeland
en Japan. De Japansche militairen laten
Tientsin verder over aan de plaatselijke
bevelhebbers.
Mededeelingen over de ontvangsten der
Ned. Spoorwegen over het eerste half
jaar 1939.
Ontginning en kolonisatie van den
N.O.-polder. Commissie van voorberei
ding ingesteld.
Twee kinderen te Eist bij brand omge
komen.
Beëediging van marine-officieren aan
boord van de „Tromp".
Familietwist te Stein. Bejaarde vrouw
ernstig gewond.
Opbrengst der P. T. T. over het eerste
halfjaar 1939.
c
LONDEN, 19 Aug. (Havas). De ,,News
Chronicle" verneemt uit Bied, dat wellicht de
volgende week de overeenkomst tusschen de
Serven en Kroaten geteekend zal worden en
in een gemeenschappelijke audiëntie overhan
digd zal worden aan prins regent Paul door dr.
Matsjek, leider der Kroaten en dr. TsvetkowitsJ,
die de onderhandelingen gevoerd heeft namens
de Joego Slavische regeering. Terstond daarop
zou in Belgrado een nieuwe regeering gevormd
worden.
WASHINGTON, 19 Aug. (Havas) Zooals de
19-jarige miss Helen Voroos, die leidster was
van een groep jongemeisjes in het vacantie-
kamp Siegfried van den Duitsch-Amerikaan-
schen Bond, voor de commissie van onderzoek
verteld had een lid van den Duitschen propa-
gandadienst voor leden van den Bond verklaard,
dat na de regeling van de Danzig-kwestie
en den Poolschen corridor, de nazi's zich zouden
keeren tegen Denemarken en de Scandinavische
landen, en later de Vereenigde Staten hun doel
wit zouden worden. Voorts deelde zij mede, dat
Fritz Kuhn beschouwd werd als de „Amerikaan-
sche Fuehrer" en voegde hieraan toe, dat zij
den bond verlaten had wegens de in de kampen
heerschende onzedelijkheid en wegens „avances
van de leiders".
SOFIA, 19 Aug. (Havas) De Roemeensch
kapitein Paulitsoe, die na den diefstal van dt
documenten zich een revolverschot door het
hoofd heeft gejaagd, is Vrijdag overleden zon-
cer tot bewustzijn te zijn gekomen. Het onder
zoek naar de vermiste tasch heeft geen enkel
resultaat opgeleverd.
Waarom zoudt U langer wachten?
Neem vandaag nog een besluit.
Sluit U aan bij dg CENTRALE,
daar dit pracht ontvangst beduidt.
HAARLEM
TEL. 10010
Stand op Zaterdag 1 uur n.m.: 762J
Vorige stand: 762.4
