„Wij zullen den Führer in
Danzig begroeten"
m
Forster kondi aan:
Dijkdoorbraak bij
Tientsin
Vergiftiging door
koolmonoxyde
Handelsverdrag
Berlijn-Moskou
Het nieuws van heden
FISK SAFTI-FLIGHT
k
NIEUW ROOD
DRUK DIPLOMATIEK
VERKEER
HET MOORDDRAMA TE
AMSTERDAM
TWEE KINDEREN DOOR
BLIKSEM GEDOOD
Niva
KARDINAAL VERDIER
OVER DEN VREDE
WANDGEDIERTE
DE BAROMETER
Mi
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
~WB.
Bessen-aperitiet*.
fl. 2.85 p. literflesch^o
DAGBLAD MET OCHTEND- EN AVOND-EDITIE, UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM
MAANDAG 21 AUGUSTUS 1939 - AVONDBLAD
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 21952
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 et., Ingez.
mededeeltngen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. BIJ contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek
Men hecht in Rome vooral in ver
band met de r.eis van Attolico
veel belang aan Ciano's plot-
selingen terugkeer uit
Albanië
Vermoedens over
Csaky
De reis van Attolico
De geheimzinnige reis
van Csaky
Duitsche gruwelberichten
tegengesproken
Bij den noodlottigen brand in een rijwielzaak te Eist (Geld.) kwamen twee
kinderen om het leven. De zaak brandde geheel uit
Overstroomingen dwingen de
Japanners de blokkade
op te geven
't Blijft warm.
Denk aan Boldoot!
Moet de tweede koffer tusschen
Deventer en Wij he gezocht
worden?
Jongeman in douchecel om het
leven gekomen
Duitsch goederencrediet van
200 millioen Mark
aan Rusland
Elf huizen verbrand
Ruim f 10.000.schade
BADHOTEL VLIELAND
Tijdens een hevig onweer te
St. Oedenrode
Vrees voor epidemie
Duizenden slachtoffers
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
De stafbesprekingen
te Moskou
De feestelijke opening van de nieuwe Weichselbrug. De autoriteiten rijden
van Oost-Pruisen naar het gebied van Danzig
Reeds gedurende drie dagen
onderbroken
FARLEY NAAR PARIJS
„Meer dan ooit is het Fransche
volk eensgezind
VLOOIEN en WESPEN
Absolute verdelging
Zuiver-onderneming „Radicaal"
Afgezant van den Paus
naar Warschau?
Ministers naar Londen
Britsche vliegboot
vermist
Voor den Dinsdag te houden
ministerraad
DE VALERA IN SEPTEMBER
NAAR NEW-YORK
m
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
DANZIG, 20 Aug. „De Führer zal de
Duitsche aangelegenheden in rust en vre
de regelen. De huidige toestand moge kri
tiek zijn, doch wat er ook gebeuren moge:
wy zullen den Führer te Danzig begroeten."
Aldus sprak gouwleider Forster in een
vergadering van de partij te Langfuhr op
het gebied der Vrije Stad. En hij voegde
hieraan toe, dat het „uur, waarop Danzig
naar Duilschland zal terugkeeren, nadert".
Hy gaf echter geen nader tijdstip aan.
„Indien Polen", zoo vervolgde Forster, ,,het
voorstel van Hitler van October j.l. en ook dat
van Maart j.l. had aangenomen, zou de Führer
van den Corridor en zelfs ook nog van meer
hebben afgezien. Maar Polen heeft zijn voor
stellen afgewezen.'
De huidige toestand der grenzen kan en mag
niet blijven bestaan. Iedereen in Danzig weet,
oat, al is de toestand ernstig, in het leven der
volken vraagstukken bestaan, welke opgelost
moeten worden, hoe moeilijk dit ook zal gaan.
Een dergelijk vraagstuk is Danzig. Reeds twin
tig jaar spreken de Danzigers erover, dat zij
tot het Rijk terugwillen en nu komt dit oogeu-
blik nader. Danzig heeft zich inwendig voor
bereid, de leden van de partij en de soldaten
van Danzig staan nauw aaneengesloten, de ge-
heele bevolking vormt thans een gesloten front.
De houding van de bevolking is voorbeeldig
Allen gelooven in de Voorzienigheid, welke zes
jaar aan de zijde van den Führer heeft ge
staan en hem ook verder bij zal staan. Danzig
zal Duitsch worden.
Terwijl Europa in angst en vreeze uitziet
naar de ontwikkeling van den internationalen
toestand, wordt tusschen de landen onderling
een druk en geheimzinnig diplomatiek verkeer
onderhouden. Geruchten over vredesplannen
en over voorbereidingen tot een oorlog zijn met
van de lucht.
Vooral de reis van den Italiaanschen ambas
sadeur Attolico naar München heeft aanleiding
gegeven tot velerlei gissingen. Hij zou zijn ver
blijf in dezt stad benut hebben, aldus Havas,
om niet slechts een bezoek te brengen aan
Hitler, maar ook aan von Ribbentrop. De am
bassaderaad van de Italiaansche ambassade te
Eerlijn, Magistrati, die een zwager is van graaf
Ciano, bevond zich eveneens te München, doch
bi. is Zondagmorgen weer naar Berlijn terug
gekeerd.
Intusschen is de Italiaansche ambassadeur
Attolico Zondag te Rome aangekomen. Men
hieent, dat hij binnenkort een bespreking zal
bebben met den Italiaanschen minister van
Buitenlandsche Zaken, graaf Ciano.
Verder wordt algemeen verondersteld, dat
Eraaf Ciano zeer binnenkort de ambassadeurs
Van de Vereenigde Staten, Groot Brittannië,
Japan en Frankrijk te Rome zal ontvangen.
In verband hiermede hecht men in Ro-
meinsche kringen waarde aan den plotse-
•ingen terugkeer van graaf Ciano uit Alba
nië. Hij is Zondagavond per vliegtuig uit
Valona teruggekeerd, terwijl hy oorspronke
lijk tot Maandagavond in Albanië zou
blüven.
Inmiddels komt men in Poolsche kringen
Danzig nog eens terug op de besprekingen,
öie de Poolsche commissaris-generaal, Cho
reic!, Donderdag en Vrijdag met den voorzitter
Vah den Danzigschen Senaat, Greiser, heeft
Sevoerd. Men spreekt namelijk de berichten te-
5en, volgens welke bij deze besprekingen ook
aildere onderwerpen behandeld zouden zijn dan
!je douanekwestie, o.a. de kwesties, die betrek-
big hebben op het statuut van Danzig. Met
badruk verklaart men, dat besprekingen over
dergelijke onderwerpen al bij voorbaat tot mls-
ükking gedoemd zouden zijn met het oog op
de
Politieke atmosfeer, die thans tusschen
/^arschau en Berlijn bestaat. Ook verklaart
p n nog, dat Chodacki van de Poolsche re-
^ring geen instructies heeft ontvangen der-
j, 'Jke kwesties met den voorzitter van den
anzigschen Senaat te bespreken.
j Een andere gebeurtenis, die de aandacht trekt
de geheimzinnige vacantiereis van den Hon-
arschen minister van Buitenlandsche zaken,
ftom* Csaky' naar Salzburg en daarna naar
^en acht het in sommige kringen mogelijk,
hi A HonSai'Üe °P bet oogenblik de rol van be-
delaar tusschen de as en Polen op zich heeft
Behomen.
Zoo verneemt United Press, volgens een bericht
v,11 haar bladen, van gezaghebbende zijde te
jjdddapest, dat Csaky bij de Duitsche en Ita-
0 ahsche leiders wel degelijk als bemiddelaar is
PSetreden en dat de vermoedens, volgens welke
de besprekingen ten doel hadden, Hongarije bij
de as te laten aansluiten, onjuist zijn. In dit
licht bezien, zoo verklaart men, krijgt het plot
selinge vertrek van Csaky uit Salzburg naar Ro
me een geheel andere beteekenis. Het feit, dat
hij toen ruim vier uur met Mussolini gesproken
heeft, zou dan een gunstig teeken zijn voor het
behoud van den vrede in Europa.
In politieke kringen te Boekarest wijst men
er voorts op, dat Hongarije als vriend van Po
len en als vriend van de as-mogendheden de na
tuurlijke bemiddelaar is, waarop beide partijen
kunnen vertrouwen. De reizen van Csaky wor
den ook te Boekarest met groofce aandacht ge
volgd, omdat Roemenië natuurlijk de revisionis
tische politiek van Hongarije ten opzichte van
Roemenië steeds als het uitgangspunt beschouwt
van alle Hongaarsche politieke stappen.
Graaf Csaky is, naar Reuter verneemt, van
daag te Graz aangekomen en brengt daar de rest
van zijn „vacantie" door.
Het Poolsche telegraafagentschap spreekt
voorts formeel de berichten van Duitsche zijde
tegen, dat in Polen wonende Duitschers het
slachtoffer van terreur geworden zijn, dat de
Duitschers in de gevangenissen gefolterd worden,
dat er massa-arrestaties verricht zijn, of dat de
Duitschers bij massa's uit Polen trachten te
vluchten. Dergelijke berichten, aldus het offici-
eele agentschap, worden slechts gelanceerd om
de openbare meening in Duitschland tegen Po
len op te hitsen.
Naar Havas verneemt, heeft de Gestapo gis
teren alle Poolsche banken in Silezië laten slui
ten. Tevens zijn alle boeken in beslag genomen
van andere Poolsche instellingen en van parti
culieren. Een Poolsche koopman. Kapuszczik ge-
heeten, is te Ratibor gearresteerd, omdat hij bij
de autoriteiten tegen de inbeslagneming van zijn
boeken wilde protesteeren.
Intusschen verneemt Havas uit Warschau,
dat de Poolsche autoriteiten tal van huiszoekin
gen verricht hebben in de Duitsche banken. Men
constateerde, dat deze banken groote voorra
den züvergeld hadden opgekocht en vasthielden
en de contrabande in deviezen bevorderden. De
directeuren van twee bijkantoren zijn gear
resteerd.
De Duitsche pers zet haar anti-Poolsche cam
pagne voort. „Danzig en de Corridor zijn en
blijven de onafwijsbare Duitsche eischen, waar
over niet gedebatteerd dient te worden", zoo
schijjft, ..4e -Wcjw Beöhachter". Met dezen
eisch, aldus D. N- B. stelt het blad df "houding
van de geheele Duitsche openbare meening vast.
Het blad keert zich vervolgëns tegen de En-
gelsche pers, die „de berichten van de Duitsche
bladen over de Poolsche terreur opvat als een
poging om onrust te zaaien of als propaganda,
zooals in de Tsjechische crisis het geval was. Het
is een gevaarlijk spel," aldus het blad, „wanneer
men opzettelijk de oogen voor de waarheid sluit.
Slechts om der wille van den vrede en de rust
heeft de Duitsche pers langen tijd gezwegen over
de hemeltergende misdaden van de Poolsche oor
logshitsers."
In de Duitsche pers wordt voorts nog mede
gedeeld, dat ter gelegenheid van de herfstma-
noeuvres, te houden door gemotoriseerde troe-
penafdeelingen, de wegen in de gebieden gele
gen tusschen Brux, Freiberg, Chemnitz, Zwickau,
Piauenhof, Waldmünchen en de grens van het
protectoraat van 10 tot 18 September zooveel
mogelijk voor het militaire verkeer moeten wor
den vrijgemaakt.
Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiij|jiiiiiiiijiiiiiiiiiiiiiiniijH
VERWACHTING geldig van hedenavond 2
tot morgenavond ongeveer 19 uur: EE
VOOR HET GEHEELE LAND:
aanvankelijk warm tot zeer warm, helder =E
EE tot licht of half bewolkt, later wellicht
EE toenemende bewolking, des nachts droog
EE weer, overdag kans op plaatselijke on-
EE weersbuien met geringe afkoeling. Meest s
zwakke Oostelijke tot Zuidoostelijke of EE
EE Zuidelyke wind
=j Zon op
EE Maan op
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiirïï
VYY f HU
5.51 onder 20.15. Licht op 20.15.
p 14.03 onder 23.10. E.K. 22.41.
J
Toen K., verdacht van den gruwelijken moord
te Amsterdam, op 24 Juni Deventer verliet, gaf
hij voor naar Amsterdam terug te keeren. Later
bleek echter, dat hij een vrij eigenaardigen weg
daarvoor had uitgezocht. In den namiddag tus
schen vijf en acht uur heeft hij namelijk te
Wijhe vertoefd in een café, waar hij gegeten
en gedronken heeft en ook anderen heeft laten
drinken.
Moet men thans den tweeden koffer tusschen
Deventer en Wijhe gaan zoeken?
Zondagmiddag heeft zich te Meppel een
geval van koolmonoxidevergiftiging voorge
daan, waarvan de ongeveer 23-jarige J.
Kamia, tijdelijk ambtenaar by de gemeente
secretarie aldaar, het slachtoffer is gewor
den.
De heer Kamm wilde zich na een motorrit
verfrisschen in de douchecel van zijn ouderlijke
woning. Door onvoldoende ventilatie ontwikkel
de zich in de cel koolmonoxyde. Toen hij wat
lang wegbleef, ging zijn zuster eens een kijkje ne
men. Z'! vond haar broer in de badcel be
wusteloos op den grond liggen. Een te hulp ge
roepen geneesheer paste langdurig kunstmatige
ademhaling toe, waarbij ook van een zuurstof
apparaat gebruik werd gemaakt.
Men slaagde er evenwel niet in, de levensgees
ten weer op te wekken.
BERLIJN, 21 Aug. Naar het D. N. B.
meedeelt zyn de sedert langen lijd tusschen
Duitschland en de Sovjet-Unie gevoerde on
derhandelingen over een verruiming van
het wederzijdsche goederenverkeer op 19
Augustus 1939 tot een bevredigend einde
gebracht.
Het resultaat der onderhandelingen is een
handels- en credietovereenkomst, die aan Duit
sche zijde door dr. Schnurre van de economi
sche afdeeling van het ministerie van Buiten
landsche Zaken en .van. <*£§4
plaatsvervangenden leader van de Sovjethan
delsvertegenwoordiging in Duitschland E. Ba-
barin onderteekend werd.
Volgens de overeenkomst staat Duitschland
aan de Sovjet-Unie een goederencrediet van
200 millioen mark toe, dat beschikbaar gesteld
wordt voor den aankoop van Duitsche goede
ren. Voorts wordt overeengekomen, dat de
Sovjet-Unie in de volgende twee jaar voor een
bedrag van 180 millioen mark aan goederen aan
Duitschland zal leveren.
Het telegraafagentschap der Sovjet-Unie be
vestigt het bericht van het sluiten van een
handelsverdrag tusschen Duitschland en de Sov>
jet-Unie en voegt hieraan toe, dat het Duit
sche crediet van tweehonderd millioen mark is
verstrekt voor den tijd van zeven jaar met een
rente van vijf procent. Het is bestemd voor den
aankoop van Duitsche waren binnen twee jaar
na dagteekening van de overeenkomst.
PADANG, 21 Aug. (Aneta) Gister
morgen heeft te Fort van de Capellen
brand gewoed.
Er zijn elf huizen en zeven padi-schuren
in de asch gelegd. De schade bedraagt ruim
tienduizend gulden. Persoonlijke ongeluk
ken hadden niet plaats.
Modern comfort
Na-seizoenspr(js volledig- pension 3.per dag
DIRECTIE D. BRUIN Jr. TELEFOON No- 1
Zondagmiddag omstreeks twee uur zijn
de negenjarige Willem Klomp en de elfja
rige Karei Schraven tijdens een kort en
hevig onweer, dat zich omstreeks dat tyd-
stip boven Sint Oedenrode ontlastte, door
den bliksem getroffen en gedood.
De beide jongens zaten met hun zusjes op
een bank vóór het huis van de familie Klomp.
De bank werd weggeslagen, terwijl het ze
venjarig zusje van Karei Schraven bewusteloos
tegen den grond sloeg. Door het toepassen van
kunstmatige ademhaling werden de levens
geesten bij het meisje opgewekt.
Twee andere kinderen bleven ongedeerd.
TIENTSIN, 20 Aug. (Havas). Ondanks
alle inspanning van de Japansche en Chi-
neesche autoriteiten is de dijk langs de
rivier de Tsjiangtsoe Zondagmiddag over een
lengte van tien meter doorgebroken, zoodat
al zeer snel de Japansche zoowel als de
Britschc en Fransche concessies grootendeels
onder water stonden. In verschillende stra
ten in de Britsche concessie staat het water
een meter hoog.
Het gebrek aan drinkwater en het ontbreken
van electrischen stroom stellen de autoriteiten
voor moeilijke problemen. Men vreest voor hei
uitbreken van een epidemie, vooral omdat er
een groote toevloed van vluchtelingen naar de
concessies is.
Aanvankelijk bleven de Japanners doorgaan
met het controleeren van de toegangen tot de
concessies. Later hebben zij echter de blokkade
der Britsche concessie gedeeltelijk opgeheven en
hebben zij den electrischen stroom, die op het
prikkeldraad rond de concessie stond, uitge
schakeld.
Van de renbaan, die eveneens onder water
staat, komen "tal van vluchtelingen en paarden
de concessies binnen. De Japanners hebben de
controle echter alleen by de buitenlandsche
concessies verslapt. In de Japansche concessie
laten zij geen vluchtelingen toe.
Indien het water blijft wassen, zoo meldt
Havas, zullen morgen alle nederzettingen onder
water staan. De weg, welke het arsenaal met
de stad verbindt, is verbroken, evenals de tele
foonverbinding. De verbinding tusschen de stad
en het arsenaal wordt door middel van de radio
onderhouden.
Men verwacht dezer dagen een geweldigen toe
vloed van water uit Midden-China, waar het
veel heeft geregend. Deskundigen veronderstel
len, dat de overstrooming twee of drie maan
den zal duren. Vooral de vlakte tusschen Tien
tsin en Tongkoe is getroffen. Aan beide zijden
van de spoorwegen strekken zich onafzienbare
watermassa's uit. De lijken van duizenden boe
ren en de kadavers van dieren drijven in het
water rond; de overlevenden klemmen zich vast
aan de toppen der boomen en aan vlotten.
Forster over het probleem Danzig; de
reizen van Csaky en Attolico.
Handelsverdrag tusschen Duitschland en
Rusland gesloten.
Ernstige dijkdoorbraak bij Tientsin.
Stafbesprekingen te Moskou onderbroken.
Jongeman te Meppel in douchecel door
gasverstikking omgekomen.
Brand in sigarenfabriek te Leiden.
Man te Helmond bij twist doodgestoken.
Geraffineerde oplichter te Deventer aan
gehouden.
Benoemingen in het bisdom Haarlem.
Twee kinderen te St. Oedenrode door
den bliksem gedood.
Elf huizen te Fort van de Capellen
(Padang) in de asch gelegd.
Tijdelijke vestigingsverboden met een
half jaar verlengd.
Drie Nederlandsche athletiekrecords ver
beterd.
Euwe en Flohr leiden in Bournemouth.
Smadelijke nederlaag voor onze tennis
sers in België.
TANDPASTA
op^wetenscfioppelijke bqsis met natuurlijke
aetherische oliën bereid, reinigt, desin
fecteert en^polijst bet gebit zonder het
glazuur'of te slijpen, door zij geen scherpe
of harde ^bestanddeelen bevat.
Hetlschuim dringt in'alle spleetjes en
doodt de schadelijke bacteriën.
Kinderen gebruiken NIVA ook gaarne
vanwege den aangenomen pepermunt-
smaak.^Verkrijgbaar bij apothekers en
drogisten in tuben a 25 en 60 cents.
MOSKOU, 20 Aug. (Reuter). De bespre
kingen van de militaire missies te Moskou
zijn thans gedurende drie dagen onder
broken. Er is geen teeken, dat erop duidt,
dat zy spoedig hervat zullen worden.
Gisteren hebben de Britsche en Fransche
militaire deskundigen besprekingen gevoerd,
vermoedelijk met het doel hun rapporten aan
de respectievelijke regeeringen op te stellen,
waarin de oorzaken van het uitstel uiteen wor
den gezet.
ROME, 21 Aug. (Havas). De Amerikaansche
minister van de Posterijen, Farley, die eenige
dagen te Rome heeft vertoefd, waar hij door
Z. H. den Paus werd ontvangen, is Zondag naar
Parijs vertrokken.
LOURDES, 20 Aug. Duizenden Franschen
zijn naar Lourdes getrokken om deel te nemen
aan een nationale bedevaart voor het behoud
van den vrede. De bisschop van Tarbes, mgr.
Choquet, celebreerde de plechtige Hoogmis, tij
dens welke de aartsbisschop van Parijs, kardi
naal Verdier, een preek hield, die aan den vrede
gewijd was.
„De oorlog, die ons zoo nabij scheen", aldus
de Kardinaal, „heeft den Franschen bodem nog
niet bereikt en al schijnt de bezorgdheid nog
niet geweken, het blijkt toch, dat de Franschen
geleidelijk aan de grondslagen leggen voor den
tempel van den vrede. De Fransehen, die kort
geleden nog verdeeld waren, werken thans door
hun broederlijke eensgezindheid aan die „ééne
en onneembare stad", waarvan de Schrift
spreekt.
De vlam van vaderlandsliefde, die onze vijan
den bijna uitgedoofd waanden, heeft plotseling
weer haar volle licht en warmte. Intusschen
hebben wij machtige vriendschappen verwor
ven; het vredesfront strekt zich steeds meer uit.
en het wordt steeds meer versterkt.
Dank zij den hemel heeft de grond van
Fa-ankrijk niet de verschrikkingen van den oor
log ondervonden en liggen er in zijn voren
zaden van den vrede, die ontkiemen en eiken
dag groeien. Geholpen door God, zal Frankrijk
nu in het bezit van zijn traditioneele deugden
zijn vijanden een heilzame vrees inboezemen,
en het vertrouwen en de bewonderiaig van zyn
vrienden nog weten te vergrooten."
Strand niet met dg haven in
't gezicht;
een ongeluk in een klein hoekje
ligt;
Zorg ieder risico te mijden
door slechts
te ry'den
Geil. Cronjéstraat 135 Telef. 11756 Haarlem
Waar anderen faalden, slaagden wtf
ROME, 21 Aug. (Reuter) Gisteravond wa
ren te Rome geruchten in omloop, waarvan
evenwel geen bevestiging was te verkrijgen, vol
gens welke de Paus een hoogwaardigheidsbe-
kleeder naar Warschau zou hebben gezonden.
LONDEN, 21 Aug. (Reuter). Een vliegboot der
Britsche marine, welke Zondagochtend om 5 uur
van de Oostkust van Schotland was vertrok-
ken en om half twee werd terugverwacht, wordt
vermist. De luchtboot was opgestegen voor een
algemeene verkenningsvlucht boven de Noord
zee. Er is voortdurend naar de vliegboot, welke
zes man aan boord heeft, gezocht.
LONDEN, 21 Aug. (Havas). De Britsche
minister-president Chamberlain is Zondag
middag uit Schotland vertrokken naar Lon
den, waar hij Maandagochtend vroeg aan
kwam.
Chamberlain zal Dinsdag den reeds aaaage-
kondigden ministerraad presideeren. Ook de
andere ministers zijn op weg naar Londen. Hore
Belisha wordt vandaag uit Cannes terugver
wacht.
Lord Halifax, die Zondagmorgen naar Cork-
shire was vertrokken, is te middernacht weer
naar Londen teruggekeerd.
LONDEN, 20 Aug. (Havas). De Valera, de
minister-president van Eire, zal ep 23 September
uit Cork naar New York vertrekken. Hij zal
zich naar Washington begeven, waar hij de gast
zal zijn van president Roosevelt.
De Valera zal bezoeken brengen aan de ten
toonstellingen van New York en San Francis
co. Op 2 November zal hij te Chicago het con
gres bijwonen van in Amerika wonende Ieren.
i w\\\\\\\\\\\\\i\u]in1?2.
Stand op Maandag 1 uur n.m.: 756.1
Vorige stand: 756.3